• Nie Znaleziono Wyników

Ogólnopolski Informator Przemysłu Miejscowego, 1949.09 nr 29

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Ogólnopolski Informator Przemysłu Miejscowego, 1949.09 nr 29"

Copied!
42
0
0

Pełen tekst

(1)

OGOLNOPOLSKI

INF0KM1T0R

S P I S T R E Ś C I

Inż. J. Dobrzeniecki — A pe l o współpracę z w łasnym czaso­

pismem. Inż. J. Dobrzeniecki — O najwłaściwszą form ę o r­

ganizacyjną w P PM — art. dyskusyjny. E. Jozefsberg — Średnio progresywne n orm y — podstawą planów p ro d u k c y j­

nych. D r S. K ip ta — Drzewo w świecie i w Polsce. O rgani­

zacja i działalność Centralnego Zarządu P rzem ysłu Drzewnego (1945— 1949). Jo t-Z e t — Drzewo w dłużycach i tarcicy. Inż.

B. M iksztacki — Suszenie drewna na w o ln y m p ow ietrzu i me­

chaniczne. B. M . — Obróbka drewna. S kle jka i okleiny.

J. Zybała — Magazynowanie drewna. St. Sad. — B udow nic­

tw o dom ków m ieszkalnych z drzewa. G alanteria zdobnicza z drzewa. A . W. — Drzewo w p ro d u k c ji m ałych serii. Z a k ła ­ d y drzewne DPM-Bydgoszcz. S. W e n kle r — R acjonalizator­

stwo i przodow nictw o pracy w zakładach drzew nych D P M - G liw ice. Branża drzewna D P M -K ra k ó w i DPM -W arszawa.

O czym m ówiono w Katow icach. Narada w ytw órcza D P M - G liw ice. Narada finansowa w Sopocie. Ze szkolnictw a za­

wodowego —• Podstawy rozw ojow e szkół przem ysłu drzewne­

go w Polsce. Państwowa szkoła przem ysłu drzewnego w Cie­

plicach Sl. Z d ro ju . A . P ołednik — Zakładam y apteczki.

I I T a rg i Olsztyńskie. Z w yd a w nictw . ,

JMOSSOtpZMlGS

W R Z E S I E Ń 1 9 4 9 - ROK IV

NR 29 C E N A 100 zł

(2)

nz. J. D o b rz e n ie c k i

0 najwłaściwszą form ę organizacyjną w państwowym przemyśle miejscowym

1. A rty k u ł dyskusyjny — układ przedsiębiorstw jedno- czy wielobranżowych.

Z a g a d n ie n ie fo rm o rg a n iz a c ji p a ń s tw o ­ w e g o p rz e m y s łu m ie js c o w e g o je st s p ra w ą , k tó ra m oże znaleźć w ła ś c iw e n a ś w ie tle n ie ty lk o w w y p a d k u w y k o rz y s ta n ia ca łe go d o ­ ś w ia d c z e n ia p e rs o n e lu z a tru d n io n e g o w ty m p rz e m y ś le w o p a rc iu o w n io s k i - w n io s ­ k i sta w ia n e n a w e t śm iało - ora z k o n s u lta c ję p rz e z w y b itn y c h fa c h o w c ó w , co w re z u lta ­ cie p o w in n o p o z w o lić na w y p o ś ro d k o w a n ie n a jw ła ś c iw s z e j fo rm y o rg a n iz a c y jn e j tego p rz e m y s łu .

A rty k u łe m ty m , k tó r y p iszę z p rz e z n a ­ c ze niem d la In fo rm a to ra P a ń stw o w e g o P rze ­ m y s łu M ie jc o w e g o , c h c ia łb y m w y w o ła ć ż y ­ w ą d y s k u s ję n a jle p s z y c h z n a w c ó w za g a d ­ n ie ń o rg a n iz a c ji, b y w p rz y s z ło ś c i p rz e ­ nieść ją na ła m y p ra s y fa c h o w e j, b ą d ź też z ło ż y ć m a te ria ły ze bran e do o c e n y In s ty tu ­ tu N a u k o w e g o O rg a n iz a c ji i K ie ro w n ic tw a ce le m o s ta te c z n e j d y s k u s ji i ew . u z u p e łn ie ­ n ia ze b ra n e g o m a te ria łu . Z a s a d n ic z y m i c e ­ ch am i p a ń s tw o w e g o p rz e m y s łu m ie js c o w e ­ go są:

a) w ie lo b ra n ż o w o ś ć ,

b) ró ż n o ra k a w ie lk o ś ć zakła du ,

c) u k ła d te r y to r ia ln y (w sensie ro z rz u tu z a k ła d ó w p o c a ły m k ra ju ),

d) z m ie n no ść p r o filu p ro d u k c y jn e g o , e) o b s z e rn y w a c h la rz p ro d u k c ji.

D o ty c h c z a s o w y u k ła d o rg a n iz a c y jn y p rz y syste m ie adm in. p rz e z w o je w ó d z k ie d y re k cje, k tó re o b e cn ie p o s ia d a ją o so b o w o ść p ra w n ą i s ta ły się p rz e d s ię b io rs tw a m i p a ń ­ s tw o w y m i, w ie lo z a k ła d o w y m i, ś w ia d c z y o ty m , że p rz e d s ię b io rs tw a n ie p o tr a fią p a ­ n o w a ć nad p o d le g ły m i fa b ry k a m i p r z y w ię k ­ szej ic h ilo ś c i. Na p o d s ta w ie d o ty c h c z a s o ­ w y c h d o ś w ia d c z e ń n a jw ła ś c iw s z y m “ u k ła ­ dem je s t p o d p o rz ą d k o w a n ie p o szcze g ó ln e ; d y r e k c ji (p rz e d s ię b io rs tw ) o k o ło 30 fa b ry k . Ilo ś ć ic h je d n a k m oże b y ć w ię k s z a b e z s tw a rz a n ia w ie lk ic h tru d n o ś c i a d m in is tro ­ w a n ia w u k ła d z ie je d n o b ra n ż o w y m .

U k ła d je d n o b ra n ż o w y s ta n o w i tę p rz e w a ­ gę, że: 1) p ra c o w n ic y p la n u p ro d u k c y jn e g o w p rz e d s ię b io rs tw a c h m a ją m ożność sp e ­

c ja liz o w a ć się fa c h o w o (k ie ru ją c je d n ą b ra n ­ żą), 2) s tw a rz a b a rd z ie j; d o s k o n a łą k o n tro lę ja k o ś c i o ra z 3) le p s z ą i ła tw ie js z ą w y m ia n ę d oś w ia d c z e ń , b ą d ź też u m o ż liw ia 4) k o le k ­ ty w n e ro z s trz y g a n ie , za ga d nień zasadni­

czych , s ta n o w ią c y c h g łó w n ą oś w m a c h in ie p rz e m y s ło w e j, ja k ą je s t p ro c e s p ro d u k c y jn y .

Za w ie lo b ra n ż o w y m u k ła d e m o rg a n iz a ­ c y jn y m , tj. p o d p o rz ą d k o w a n ie m p rz e d s ię ­ b io rs tw u w ie lo z a k ła d o w e m u o k o ło 30 z a k ła ­ d ó w ró żn ej b ra n ży, p rz e m a w ia ła b y b lis k o ś ć z a k ła d ó w o d k ie ru ją c e g o n im i p rz e d s ię ­ b io rs tw a w ie lo b ra n ż o w e g o . Za p ie rw s z y m u kła d e m p rz e m a w ia je d n a k w ię k s z a osz­

czędność k a d r fa c h o w y c h , co ma c h a ra k te r o d m ie n n y p r z y u k ła d z ie p rz e d s ię b io rs tw a w ie lo b ra n ż o w e g o .

U k ła d y je d no - lu b w ie lo b ra n ż o w e n ie m a ją n a to m ia s t w y b itn e g o w p ły w u na b a r ­ dzo s iln y o ś ro d e k c e n tra ln y , d y s p o z y c y jn y , k tó r y w in ie n s iln ie u ją ć c a ły a p a ra t a d m in is ­ tr a c y jn y i te c h n ic z n y w p o w ią z a n iu z s iln ą k o m ó rk ą e k o n o m ic z n o -p la n u ją c ą . N a le ż y tu dodać, że p r z y ro z b u d o w ie ilo ś c i p rz e d ­ s ię b io rs tw c z y n n o ś c i a d m in is tra c y jn e za­

k ła d ó w w in n y zm aleć do m in im u m . W obec zadań s z e ś c io le tn ie g o p la n u r o z w o ju i p rz e ­ b u d o w y g o s p o d a rc z e j P olski, m a ją c y c h na c e lu s tw o rz e n ie w ie lk ie g o , s o c ja lis ty c z n e g o p rz e m y s łu — g d z ie o b o k r o z w o ju w ie lk ie g o p a ń s tw o w e g o p rz e m y s łu ró w n o le g le o tw a r ­ te są n ie ty lk o m o ż liw o ś c i, ale ko nie c z n o ś ć ro z w o ju p a ń s tw o w e g o p rz e m y s łu m ie js c o ­ w e g o z g łó w n y m ce le m p o w ią z a n ia p r o d u k ­ c ji ty c h z a k ła d ó w z p r o d u k c ją w ie lk ic h za­

k ła d ó w p rz e m y s ło w y c h — n ależy p o ło ż y ć d uży n a c is k o rg a n iz a c y jn y na p ra w id ło w e , ró w n o m ie rn ie ro z m ie s z c z e n ie p rz e d s ię ­ b io r s tw p a ń s tw o w y c h p rze m . m ie jsc, w ca­

ły m k ra ju .

Rosnące zadania, n a tu ra ln y ro z ro s t, k o ­ n ie czn o ść n a jb a rd z ie j p ra w id ło w e g o r o z ­ p ra c o w a n ia p la n u 6 -le tn ie g o , oto p o w o d y , k tó re n a k a z u ją p rz e m y ś le ć i ro z p ra c o w a ć z a g a d n ie n ia s ta w ia n e w ty m p ie rw s z y m a rty k u le d y s k u s y jn y m , p ie rw s z y m z c y k lu 2

(3)

a rty k u łó w , k tó r e w n a s tę p n y c h n u m e ra ch In fo rm a to ra b ę d ą się u k a z y w a ły .

S p o d zie w a ć się należy, że n ie z a b ra k n ie w y p o w ie d z i lic z n e g o g ro n a o rg a n iz a to ró w lu b in te re s u ją c y c h się ty m i z a g a d n ie n ia m i p r a c o w n ik ó w p a ń s tw o w e g o p rz e m y s łu m ie js c o w e g o .

W a ru n k ie m c e lo w e j d y s k u s ji jest, a b y d y s k u ta n c i ściśle w y p o w ia d a li się na te m a ­ ty p o ru sza n e w ty m p ie rw s z y m a rty k u le , n ie ro z s z e rz a ją c w y p o w ie d z i na za g a d n ie n ia n ie p o ru s z o n e w n in ie js z y m a rty k u le , a k tó ­

re ew e nt. u każą się w n a s tę p n y c h n u m e ra ch In fo rm a to ra .

Uw aga. W n a s tę p n y c h k o le jn y c h n u m e ­ ra c h In fo rm a to ra ukaże się c y k l a rty k u łó w na tem at o rg a n iz a c ji w p rz e m y ś le m ie js c o ­ w y m . C y k l ten b ę d z ie d ru k o w a n y n ie z a le ż ­ n ie o d w y p o w ie d z i na rz u c o n e do d y s k u s ji za ga d nien ia .

W y p o w ie d z i z a in te re s o w a n y c h C z y te ln i­

k ó w na te m a ty o rg a n iz a c y jn e w p rz e m y ś le m ie js c o w y m n ależy n a d syła ć do r e d a k c ji In fo rm a to ra .

E. Jo se fsb e rg

warszawa

Średnio progresywne normy

podstawą planów produkcyjnych

D zia ła ln o ść g o s p o d a rc z a s o c ja lis ty c z n y c h p rz e d s ię b io rs tw p rz e m y s ło w y c h , o p a rta na N a ro d o w y m P lanie G o sp o d a rc z y m , je s t n ie ­ m o ż liw a bez p la n o w y c h n o rm z u ż y c ia su­

ro w c ó w , czasu, e le k tro e n e rg ii, p a liw a , p r a ­ cy p a r k u m a s z y n o w e g o itd . .

N a su w a się w ię c p y ta n ie : ja k się p rz e d ­ s ta w ia s p ra w a n o rm te c h n ic z n y c h w ogóle?

C zy one są k o n ie c z n e w p rz e m y ś le , c z y iez nie?

Są d w a różne p o g lą d y .

J e d n i tw ie rd z ą , że n o rm y w o g ó le są n ie ­ p o trz e b n e . T a k ie tw ie rd z e n ie je s t n ie w ła ­ ściw e , a n a w e t b e zm yśln e , g d y ż b e z n o rm te c h n ic z n y c h n ie m o ż liw a je st g o s p o d a rk a p la n o w a . N o rm y te c h n ic z n e są ró w n ie ż k o ­ n ie czne , a b y n ie b y ło w fa b ry k a c h r o b o tn i­

k ó w n ie w y k o n u ją c y c h n o rm y i a b y sła b si m o g li d o ró w n a ć p rz o d u ją c y m g ru p o m r o ­ b o tn ik ó w . N o rm y te c h n ic z n e — to pow ażn a siła o rg a n iz u ją c a i m o b iliz u ją c a c a łą za ło gę fa b r y k i w o k ó ł p rz o d o w n ik ó w p ra c y . Z te g o w y n ik a , że n o rm y te c h n ic z n e są n ie z b ę d n e / ale n ie te is tn ie ją c e o be cn ie , le cz znaczn ie w yższe.

D ru d z y tw ie rd z ą , że n o rm y te c h n ic z n e są k o n ie c z n e i w in n y b y ć o p a rte na n o rm a c h o s ią g n ię ty c h p rz e z p r z o d o w n ik ó w p ra c y i re k o rd z is tó w . T a k i p o g lą d je s t ró w n ie ż n ie ­ w ła ś c iw y . O g ó ln e z ró w n a n ie n o rm z o s ią g ­ n ię c ia m i p rz o d o w n ik ó w b y ło b y w p ra k ty c e n ie re a ln e , g d y ż p o d o b n e n o rm y b y ły b y p rz e z w ię k s z o ś ć z a ło g i n ie w y k o n y w a n e , a w ó w c z a s za m ia st b y ć b od źce m do dalszej' w y tę ż o n e j p ra c y h a m o w a ły b y ty lk o je j r o z ­ w ó j. N a le ż y zdać so bie sp ra w ę, że w ię k ­ szość k la s y ro b o tn ic z e j n ie jiest te c h n ic z n ie ta k p rz y g o to w a n a , a b y d o ró w n a ć w s w o ic h o s ią g n ię c ia c h P s tro w s k im c z y A p ria s o m . N o rm y te c h n ic z n e w in n y b y ć ś re d n im i m ię ­ d z y n o rm a m i o s ią g n ię ty m i p rz e z w ię k s z o ś ć

z a ło g i a n o rm a m i o s ią g n ię ty m i p rz e z p r z o ­ d o w n ik ó w i b o h a te ró w p ra c y .

R ozw ażania te m a ją d o n io s łe znacze n ie w o p ra c o w a n iu p la n u p ro d u k c ji, w u s ta la n iu w s z e lk ic h te c h n ic z n y c h n o rm , z a ró w n o w y ­ k o rz y s ta n ia p a rk u m a s z y n o w e g o , ja k i z u ­ życia czasu na je d n o s tk ę p r o d u k c ji, zu życia e le k tro e n e rg ii, p a liw a , s u ro w c ó w itp .

U sta lo n e d la fa b ry k n o rm y te c h n ic z n e w in n y u w z g lę d n ia ć o s ią g n ię c ia p r z o d o w n i­

k ó w p ra c y k la s y ro b o tn ic z e j, d ą ż ą c y c h do m a k s y m a ln e g o w y k o rz y s ta n ia m o ż liw o ś c i p ro d u k c y jn y c h , do m a k s y m a ln e j e k o n o m ii z u życia s u ro w c ó w i m a te ria łó w p o m o c n i­

czych , p a liw a i e le k tr o e n e r g ii na je d n o s tk ę p ro d u k c ji.

D z isie jsza g o s p o d a rk a p a ń s tw o w a w y ­ m aga o d nas, a b y nasze p la n y p ro d u k c y jn e b y ły o p ra c o w a n e na p o d s ta w ie ś re d n io p r o ­ g re s y w n y c h n o rm , b ę d ą c y c h o d z w ie r c ie d le ­ n ie m co ra z to n o w y c h o s ią g n ię ć p r z o d u ją ­ c y c h fa b ry k , b ry g a d , ro b o tn ik ó w i p r a c o w ­ n ik ó w in ż y n ie ry jn o - te c h n ic z n y c h naszego p rz e m y s łu .

U sta lo ne ś re d n io p ro g re s y w n e n o rm y w in n y b y ć b od źce m d la p o z o s ta ją c y c h w t y ­ le ro b o tn ik ó w , k tó r z y n ie o s ią g n ę li je szcze w ła ś c iw e g o te m p a w p ra c y .

O p ra c o w a n ie p la n ó w na p o d s ta w ie za sto ­ so w a n ia ś re d n io p ro g r e s y w n y c h n o rm to p o d s ta w a m e to d o lo g ii p la n o w a n ia w n a ­ szym u s tro ju .

N asze p la n y o d b u d o w y i ro z b u d o w y p rz e m y s łu p o w in n y b y ć o p ra c o w a n e n ie na p o d s ta w ie ś re d n io a ry tm e ty c z n y c h n o rm , is tn ie ją c y c h o b e c n ie w zakła da ch , le c z na p o d s ta w ie ś re d n io p ro g r e s y w n y c h n o rm w y ty c z a ją c y c h , tj. d o ró w n a n ia p r z o d o w n i­

k o m p ra c y .

(4)

D z ię k i za sto so w a n iu p ro g re s y w n y c h n o rm w ie le fa b ry k o s ią g n ę ło znaczne s u k ­ cesy na o d c in k u p rz e k ro c z e n ia p la n ó w p r o ­ d u k c y jn y c h ora z w a ż n ie js z y c h w s k a ź n ik ó w te c h n ic z n o -e k o n o m ic z n y c h .

N ie z a le ż n ie o d teg o s z e ro k ie rzesze k la ­ sy ro b o tn ic z e j ro z p o c z ę ły w a lk ę o p o d w y ż ­ szenie ja k o ś c i p ro d u k o w a n y c h w y ro b ó w , co je st także d o w o d e m ic h tw ó rc z e j in ic ja ty w y p ra w d z iw y c h g o s p o d a rz y s o c ja lis ty c z n e g o p rz e m y s łu , d la k tó r y c h b lis k ie jlest i w ażne d o b re im ię p ro d u k o w a n y c h p rz e z e ń w y r o ­ b ó w .

Już d ziś d z ie s ią tk i fa b ry k p ra c u je na p o d s ta w ie zn aczn ie w y ż s z y c h n o rm , a n iż e li w 1947 r., o p a n o w u je co ra z d o s k o n a le j p r o ­ ces te c h n o lo g ic z n y , o s ią g a ją c p rz e d te r m i­

n o w e w y k o n a n ie p la n u trz y le tn ie g o .

R osną k w a lifik o w a n e k a d r y w naszych fa b ry k a c h , k a d r y p rz o d o w n ik ó w i b o h a te ­ ró w p ra c y , k tó r z y p rz e ję li w ia d o m o ś c i i d o ­ ś w ia d c z e n ia m a js tró w , in ż y n ie ró w i te c h n i­

k ó w i d z ię k i w ie lk ie m u w y s iłk o w i o ra z u- m ie ję tn e m u za s to s o w a n iu n a b y te g o d o ­ ś w ia d c z e n ia o s ią g a ją co ra z le p sze w y n ik i.

C oraz czę ście j s ły s z y m y n ie ty lk o o o d d z ie l­

n y c h p rz o d o w n ik a c h p ra c y , ale w y s u w a ją się p rz o d u ją c e ze spo ły, b ry g a d y , a n a w e t całe z a ło g i fa b ry k .

P rz o d u ją c e k a d r y in ż y n ie ró w i te c h n i-

•ków re a liz u ją ś c is łą w s p ó łp ra c ę lu d z i n a u k i z ro b o tn ik a m i, ce le m w p ro w a d z e n ia b a r ­ d z ie j u le p s z o n y c h p ro c e s ó w te c h n o lo g ic z ­ n ych, w ła ś c iw e g o ro z s ta w ie n ia p a rk u m a­

s z y n o w e g o i s iły ro b o c z e j, oszczęd n eg o z u ­ życia e le k tro e n e rg ii, p a liw a , s u ro w c ó w , n a ­ rz ę d z i ora z o s ią g n ię c ia p ro g re s y w n y c h te c h n ic z n o - e k o n o m ic z n y c h w s k a ź n ik ó w .

Z u p e łn ie n o w y m za ga d n ie n ie m , w y m a g a ­ ją c y m d o k ła d n e g o o p ra c o w a n ia je st p r z e j­

ście z p r o d u k c ji je d n e g o a rty k u łu na in n y bez w s trz y m a n ia p ra c y fa b ry k i. Z a g a d n ie n ie to, s z c z e g ó ln ie w ażne i is to tn e d la z a k ła d ó w p a ń s tw o w e g o p rz e m y s łu m ie js c o w e g o ze w z g lę d u na je g o s p e c y fic z n y c h a ra k te r i k o n ie c z n o ś ć p e w n e j e la s ty c z n o ś c i w p r o ­ d u k c ji, w in n o b y ć s z c z e g ó ło w o ro zw a żo n e i ro z w ią z a n e . W naszej p ra k ty c e c o d z ie n n e j s p o ty k a m y się z c z ę s ty m i w y p a d k a m i k o ­ n ie c z n o ś c i s z y b k ie j z m ia n y p r o filu p r o d u k ­ c y jn e g o w p o d le g ły c h zakła da ch . T a kie zm ia n y b e z s tra t d la fa b r y k i są ty lk o m oż­

liw e w w y p a d k u is tn ie n ia d o k ła d n ie o p ra ­ c o w a n y c h n o rm te c h n ic z n y c h .

W p la n ie 6 -le tn im p rz e w id u je m y b u d o w ę n o w y c h fa b ry k i ro z b u d o w ę is tn ie ją c y c h . B iura p r o je k tó w b u d o w n ic tw a w in n y p rz y o p ra c o w a n iu p r o je k tó w u w z g lę d n ić p ro c e s te c h n o lo g ic z n y , m e to d y o rg a n iz a c ji p ra c y w te n sposób, a b y p r z y ic h re a liz a c ji o s ią g ­ n ię to w y s o k i p o z io m w s z y s tk ic h w s k a ź n i­

k ó w te c h n ic z n o - e k o n o m ic z n y c h .

P la n o w a n ie p rz e m y s łu je st n ie m o ż liw e bez w s z e c h s tro n n e j s p ra w o z d a w c z o ś c i o s ią g n ię ć p rz o d o w n ik ó w p ra c y .

C elem o p ra c o w a n ia p la n u p r o d u k c ji w p rz e m y ś le k o n ie c z n e sq n ie n o rm y w ogóle, le cz n o rm y p ro g re s y w n e , k tó r y c h zastoso­

w a n ie p o d n ie s ie ro z w ó j naszego p rz e m y s łu , w p ły n ie na d a ls z y w z ro s t p ro d u k c ji i w s k a ­ że na nie zna n e d o tą d m o ż liw o ś c i jlego w z ro s tu .

Ś re dn io p ro g re s y w n a n o rm a je st to ś re d ­ n ia m ię d z y p o z io m e m juz o s ią g n ię ty m na fa ­ b ry c e i ty m p o zio m e m , k tó r y o s ią g n ę li p r z o ­ d o w n ic y fa b r y k i (w z g lę d n ie g ałęzi p rz e m y ­ słu). N a le ż y je szcze z w ró c ić uw agę, że p o ­ ziom , na k tó re g o p o d s ta w ie ustala się ś re ­ d n io p ro g re s y w n ą norm ę, w in ie n b y ć w k a ż d y m k o n k re tn y m w y p a d k u w s z e c h s tro n ­ n ie u z a s a d n io n y z p u n k tu w id z e n ia te c h n i­

czn eg o i e k o n o m ic z n e g o , a b y z a p e w n ia ł w y ­ k o rz y s ta n ie w e w n ą tr z fa b ry c z n y c h re z e rw i n a jb a rd z ie j s z e ro k ie zasto so w a nie d o ­ ś w ia d c z e n ia p rz o d o w n ik ó w p ra cy.

N a le ż y m ie ć na u w a dze , że w sam ych n o rm a c h ju ż t k w i ic h p ro g re s y w n y c h a ra k ­ ter.

P ro g re s y w n e n o rm y n ie sq p o ję c ia m i s ta ły m i, u s ta lo n y m i raz na zawsze. R ó w n o ­ cześnie ze w z ro s te m te c h n ik i p ro d u k c ji, u- s p ra w n ie n ie m w o rg a n iz a c ji p ra c y i u d o s k o ­ n a le n ia m i p ro c e s ó w te c h n o lo g ic z n y c h n o r ­ m y w in n y p o d le g a ć r e w iz ji w s tro n ę ic h p o d n ie s ie n ia na b a rd z ie j w y s o k i te ch n ic z n o - e k o n o m ic z n y p o zio m .

P rzy o p ra c o w a n iu p la n u p rz e m y s ło w e g o k o n ie c z n a je s t g ru p a n o rm , k tó ra w in n a s łu ­ żyć za p o d s ta w ę w y lic z e n ia p la n u p r o ­ d u k c y jn e g o .

S zczególne znacze n ie posiada s p ra w o z ­ d a w czo ść i p la n o w a n ie z d o ln o ś c i p r o d u k ­ c y jn y c h , p o n ie w a ż s to p ie ń w y k o rz y s ta n ia z d o ln o ś c i p r o d u k c y jn y c h ma d e c y d u ją c y w p ły w p r z y u s ta la n iu p la n u p ro d u k c y jn e g o .

P o d sta w ą o p ra c o w a n ia p la n u p r o d u k c y j­

nego w in n y b y ć ś re d n io p ro g re s y w n e n o r ­ m y, p r z y k tó r y c h u w z g lę d n ie n iu należy p rz e p ro w a d z ić w y lic z e n ia w y k o rz y s ta n ia p a rk u m a sz y n o w e g o , p ra c o c h ło n n o ś c i w y ­ ro b ó w , zu życia s u ro w c ó w , e le k tro e n e rg ii, p a liw a , s k ró c e n ia czasu c y k lu p ro d u k c y jn e ­ go, z m n ie js z e n ia o d p a d ó w , p rz e s to i, b ra k ó w p ro d u k c y jn y c h itp .

N a le ż y p ro w a d z ić n ie u sta n n ą w a lk ę z o p ra c o w a n ie m z b y t n is k ic h p la n ó w , u k r y ­ w a ją c y c h z d o ln o ś c i p ro d u k c y jn e , z o p ra c o ­ w a n ie m ta k ic h p la n ó w , k tó r e n ie w y m a g a ją o d z a ło g i fa b r y k i s z cze g ó ln e g o w y s iłk u c e ­ le m ic h w y k o n a n ia lu b p rz e k ro c z e n ia .

O g ó ln o g o s p o d a rc z e znaczenie p r o g r e ­ s y w n y c h n o rm p o le g a je szcze na tym , że r e ­ a liz a c ja i za sto so w a n ie ic h ma d e c y d u ją c y 4

(5)

w p ły w na p o d n ie s ie n ie w s z y s tk ic h te c h n i­

czno - e k o n o m ic z n y c h w s k a ź n ik ó w , ty m sa­

m y m p rz y s p ie s z a te m p o w z ro s tu p r o d u k c ji i w y d a jn o ś c i p ra c y ora z p rz y c z y n ia się do zniżenia k o s z tó w w ła s n y c h p ro d u k c ji. W r e ­ z u lta c ie za sto so w a nia p ro g re s y w n y c h n o rm w y k o rz y s ta n ia p a rk u m a s z y n o w e g o s k ra c a ­ m y c y k l p r o d u k c y jn y i za sto so w a nie p r o g r e ­ s y w n y c h n o rm zużycia su ro w c a , m a te ria ­ łó w p o m o c n ic z y c h i p a liw a d a je d użą e k o ­ n o m ię w s z y s tk ic h d ó b r m a te ria ln y c h : w s z y s tk o to w re z u lta c ie p rz y c z y n ia się do w z ro s tu re n to w n o ś c i zakładu.

W te n sposób re a liz a c ja i za sto so w a nie p ro g r e s y w n y c h n o rm je s t k o n ie c z n y m w a ­ ru n k ie m p rz y s p ie s z e n ia te m p a o d b u d o w y k ra ju .

W ca łym sze re g u g a łę z i p rz e m y s łó w d a ­ je się za uw ażyć zn aczn y w z ro s t n o rm w s to ­ su nku do n o rm p ie rw s z y c h la t p o w o je n n y c h

a w n ie k tó ry c h g a łę zia ch p rz e k ro c z y liś m y n a w e t p o z io m p rz e d w o je n n y . W z ro s t ten o s ią g n ę liś m y ró w n ie ż d z ię k i z w ię k s z e n iu ilo ś c i k a d r te c h n ic z n y c h w p rz e m y ś le , d z ię ­ k i w z b o g a c e n iu się d o ś w ia d c z e n ie m w cię ż­

k ie j p ra c y o d b u d o w y k ra ju .

P rz e p ro w a d z o n a re fo rm a płac, z n iw e lo ­ w a n ie ró ż n ic p ła c w p o s z c z e g ó ln y c h g a łę ­ zia ch i g ru p a c h , z lik w id o w a n ie system u k a rtk o w e g o o ra z zn iż k a cen na a r ty k u ły c o ­ d zie n n e g o u ż y tk u w p ły n ę ły na p o d w y ż s z e ­ n ie p o z io m u ż y c io w e g o mas p ra c u ją c y c h i s ta ły się b od źce m do dalszego w z ro s tu w y ­ d a jn o ś c i p ra c y i zm n ie js z e n ia flu k tu a c ji r o ­ b o tn ik ó w .

C ią g ła w a lk a o p rz y s w o je n ie p ro g r e s y w ­ n y c h n o rm to je d e n z n a jw a ż n ie js z y c h w a ­ ru n k ó w w y k o n a n ia p la n u 3 -le tn ie g o i z b u d o ­ w a n ia fu n d a m e n tó w d la re a liz a c ji p la n u 6- le tn ie g o .

Dr STANISŁAW KIPTA

Drzewo w świecie i w Polsce

U c z e n i i s ta ty s ty c y ca łe go ś w ia ta są b a r ­ dzo często p e sym ista m i. Z a p o w ia d a ją b o ­ w ie m , że m oże k ie d y ś zajść w ż y c iu lu d z ­ k o ś c i ta k i okre s, k ie d y w y c z e r p ią się zapa­

sy ru d y że la z n e j i ro p y n a fto w e j, W w ie lu w y p a d k a c h n ie je s t te n o kre s ta k z b y t o d ­ le g ły . O b lic z o n o , że w czasie o s ta tn ie j w o j­

n y Stany Z je d n o czo n e u tr a c iły dużo ze s w y c h za pa só w n a tu ra ln y c h , a w s z c z e g ó l­

n o ś c i / część re z e rw n a fto w y c h , 7% ru d z za g łę b ia M in n e s o ta , 1/5 część m ie d z i, y, część o ło w iu i c y n k u . Zapasy gazu zie m ­ neg o o b lic z a n e są na 49 la t, m ie d z i na 34, n a fty na 18, c y n k u na 19, zło ta na 14, o ło w iu na 12, s re b ra zaś na 11 lat. Co p ra w d a , g d y ­ b y o b lic z e n ia ró ż n y c h u c z o n y c h z p rz e s z ło ­ ści o k a z a ły się p ra w d z iw e , to już d a w n o n ie p o w in n o b y ć w ś w ie c ie k r o p li b e n z y n y . W k a żd ym ra z ie je s t już czas ro z g lą d n ą ć się za ró ż n y m i m a te ria ła m i za stę p czym i, a zw ła szcza za ta k im i, k tó re się o d ra d z a ją . Do ty c h m a te ria łó w n ależy d rz e w o .

D rz e w o p r z y d z is ie js z y m s ta n ie n a u k i i te c h n ik i z n a jd u je co ra z b a rd z ie j w s z e c h ­ s tro n n e zastosow anie. U c z e n i s p o d z ie w a ją się, że d rz e w o w p rz y s z ło ś c i b ę d z ie p ę d z iło m o to ry , d o s ta rc z a ło m a te ria łó w do d ra p a ­ c z y ch m u r, s p rz ę tó w d o m o w y c h i całego sze re g u p rz e d m io tó w , k tó re dziś r o b i się z m e ta li. E gon G le s in g e r z D zia łu Leśnego i P ło d ó w Leśnych p r z y O rg a n iz a c ji N a ro ­ d ó w Z je d n o c z o n y c h za p o w ia d a , iż o b e cn ie n a d c h o d z i w ie k d rz e w a . D rz e w o w c h o d z i w triu m fa ln y m p o c h o d z ie do mas p la s ty c z ­ n y c h , k tó r y c h już ś w ia t zna 800 g a tu n k ó w h a n d lo w y c h . M a s y te z n a la z ły z a sto so w a ­ n ie ja k o tw o r z y w o p ió r w ie c z n y c h , c e lu lo i­

d o w y c h la le k , k a b in s a m o lo to w y c h , karbse- r i i s a m o c h o d o w y c h , szczo te cze k do zębów , s p a d o c h ro n ó w itdl. W y g lą d e m p rz y p o m i­

n a ją kam ień, g lin ę , m e tal, gum ę, szkło i w łó k n o tk a c k ie i s p e łn ia ją tę sam ą ro lę . W o g ó le ch e m iczn e p rz e tw ó r s tw o d rz e w a , m im o że ta k m ło d e , je s t p o tę ż n ą g a łę z ią p rz e m y s łu ś w ia to w e g o , a n a b ie rz e w ię k s z e ­ go jeszcze c ię ża ru g a tu n k o w e g o w p rz e ­ m y ś le n ie d a le k ie j p rz y s z ło ś c i.

Nasze la s y b y ły w y łą c z n ą p o d s ta w ą su­

ro w c o w ą naszego p rz e d w o je n n e g o p rz e ­ m y s łu d rz e w n e g o . O b e jm o w a ły one p rz e d w o jn ą 22,2% o g ó ln e j p o w ie rz c h n i. W o b e c ­ nej; Polsce la s y z a jm u ją 6,6 m il. h e k ta ró w p o w ie rz c h n i. B y liś m y p rz e d w o jn ą na szó­

sty m m iejiscu p o ś ró d p a ń s tw e u ro p e js k ic h , je ś li c h o d z i o lesistość. S pożycie je d n a k d rz e w a b y ło u nas n is k ie i p ry m ity w n e . W y w ó z d rz e w a w stanie s u ro w y m i o b r o ­ b io n y m w 1938 r. w y n o s ił ok. 4,7 m il. m :‘

d re w n a .

W czasie w o jn y p o n ie ś liś m y na o d c in k u d re w n a d o tk liw e s tra ty . Lasy z o s ta ły w y ­ cię te p rz y n a jm n ie j na 15 la t n a p rz ó d . Z n i­

szczono nam nasz p rz e m y s ł ta rta c z n y i d rz e w n y , całe z a kła d y, zw ła szcza w ię k s z e , u le g ły zn iszcze n iu , a n a jle p s z e o b r a b ia rk i i s iło w n ie w y w ie z io n o .

S tanęliśm y p o w o jn ie p rz e d sm u tn ą o c z y w is to ś c ią , że p rz e s ta liś m y b y ć już k r a ­ jem s a m o w y s ta rc z a ln y m ta k p o d w z g lę d e m s u ro w c ó w , ja k i fa b ry k a tó w .

R o z w ija ją c a się g o s p o d a rk a n a ro d o w a s ta w ia p rz e d p rz e m y s łe m d rz e w n y m p o tę ż ­ ne zadania. D rz e w o p o trz e b n e nam je s t

(6)

p rz e d e w s z y s tk im do o d b u d o w y k ra ju . K o ­ p a ln ie w ę g la i k ru s z c u c z e k a ją na k o p a ln ia ­ k i. P o tw o rn e ilo ś c i d rz e w a z u ż y tk o w u ją p rz e m y s ły c e lu lo z o w y i p a p ie rn ic z y . Po­

w a ż n y m k o n su m e n te m na d rz e w o je st nasz p rz e m y s ł m e b lo w y , za pa łcza n y, a n a w e t za- b a w k a rs k i. Z a k ła d y suchej d e s ty la c ji d rz e ­ w a i in n e p rz e m y s ły ch e m iczn e są ró w n ie ż w ie c z n ie g ło d n e s u ro w c a d rz e w n e g o .

R o zb u d o w a p rz e m y s łu d rz e w n e g o i w s z e c h s tro n n e j p rz e r ó b k i d re w n a sta w ia p rz e d p o ls k ą g o s p o d a rk ą k a p ita ln e w p ro s t zadania. Jest n ie d o p u s z c z a ln ą rze czą , b y n a ró d m a ją c y n ie d o b o ry d rz e w n e e k s p o r­

to w a ł za g ra n ic ę d rz e w o w n ie o b ro b io n y m stanie. W z a k re s ie h a n d lu z a g ra n ic z n e g o d re w n o m u s im y e k s p o rto w a ć , ale je ś li to b ę d z ie m y ro b ić , to p o w in n iś m y ro b ić w sposób ja k n a jb a rd z ie j k u p ie c k i i e k o n o ­ m ic z n y . Nasze d re w n o m u s i opuszczać k ra j w fo rm ie ja k n a jb a rd z ie j u s z la c h e tn io n e j, w fo rm ie w y s o k o w a rto ś c io w e g o m e b la i s p rz ę tu d re w n ia n e g o , w fo rm ie p a p ie ru , d y k ty , p ły t p ilś n io w y c h , ta rc ic y , k le p e k , p a rk ie tó w , je d w a b iu sztu czn e go , w łó k ie n c ię ty c h , w y s o k o g a tu n k o w y c h c h e m ik a lii it p . v

D re w n a z u w a g i na k o s z ta tra n s p o rtu n ie "

m ożna k o n c e n tro w a ć w z b y t w ie lk ic h w a r ­ sztata ch p ra c y , a p oza ty m p rz e m y s ł ten m u si b y ć z d e k o n c e n tro w a n y i b lis k i ź ró d e ł su ro w c a , ja k im i są lasy. S iłą w ię c rz e c z y p rz e w a ż n ie n ie b ę d ą to w ie lk ie za kła d y.

Poza ty m ro z m a ito ś ć za stosow ań n a rzu ca także o rg a n iz a c ję ś re d n ic h i m n ie js z y c h za­

k ła d ó w , d la te g o też na o d c in k u p rz e m y s łu d rz e w n e g o p rz e m y s ł m ie js c o w y b ę d z ie m ia ł zaw sze d u ż y g ło s i o d p o w ie d n io w a ż ­ n ą ro lę do sp e łn ie n ia .

N a p ie rw s z y p la n w za da n ia ch p rz e m y ­ słu d rz e w n e g o w y s u w a się o b o w ią z e k o b ­ służenia naszego p rz e m y s łu b u d o w la n e g o . Każda b u d o w a , m im o iż w naszei p o lity c e b u d o w la n e j p rz e s trz e g a m y ś c iś le zasad o szczę d n o ści d rz e w a , w y m a g a o lb rz y m ic h ilo ś c i d re w n a w n a jro z m a its z y c h p o s ta ­ ciach, p o c z ą w s z y o d s to la r k i b u d o w la n e j, k r o k w i, a s k o ń c z y w s z y na p o d ło g a c h , p a r-

Jan G aw ron z D P M -G liw ic e przy pracy

k ie ta c h itp . W w y ty c z n y c h s z e ś c io le tn ie g o p la n u ro z w o ju i p rz e b u d o w y g o s p o d a rc z e j P o ls k i w ro z d z ia le 45 c z y ta m y d o s ło w n ie :

„P o lity k a m ie s z k a n io w a Państw a w in n a s łu ­ żyć p rz e d e w s z y s tk im in te re s o m ro z b u d o ­ w u ją c e j się g o s p o d a rk i n a ro d o w e j i p o trz e ­ b o m k la s y ro b o tn ic z e j. N a le ż y d ą żyć do p o p ra w y s y tu a c ji m ie s z k a n io w e j w n a jb a r­

d z ie j p rz e lu d n io n y c h m ia sta ch p o łu d n io w e ! P olski, ja k W arszaw a, Łódź itp . W ciągu sześciolecia zb uduje się około 520.000 no­

w ych izb m ieszkalnych, p rzew ażnie p rz y now ych ośrodkach pracy. N ie za le żnie od te g o p a ń s tw o b ę d z ie p o p ie ra ło in d y w id u a l­

ne ro b o tn ic z e i p ra c o w n ic z e b u d o w n ic tw o m ie s z k a n io w e . W o k re s ie p la n u s z e ś c io le t­

n ie g o zo sta n ie z re a liz o w a n y d a lszy etap w ie lo le tn ie g o p ro c e s u o d b u d o w y s to lic y . D la u m o ż liw ie n ia z w ię k s z o n e g o b u d o w n ic ­ tw a m ie s z k a n io w e g o zosta n ie o g ra n ic z o n e do m in im u m b u d o w n ic tw o a d m in is tra ­ c y jn e ".

G d y w ię c do 520.000 iz b d o d a m y je szcze 350 w ię k s z y c h z a k ła d ó w p rz e m y s ło w y c h p ro je k to w a n y c h do b u d o w y w ram ach p la ­ n u o ra z k ilk a s e t w a rs z ta tó w p ra c y m n ie j­

szych i n ie zna n e b liż e j ilo ś c i b u d y n k ó w p u ­ b lic z n y c h , szkó ł, m a jg c y c h się w y b u d o w a ć , w id z im y ja k p otę żne zada n ia s to ją p rz e d p rz e m y s łe m d rz e w n y m na sam ym o d c in k u p rz e m y s łu b u d o w la n e g o . W o rg a n iz a c ji z n a jd u ją się j,uż całe k o m b in a ty d rz e w n e m a ją c e p ro d u k o w a ć s to la rk ę b u d o w la n ą , o tw o r y o k ie n n e i d rz w io w e itp . Na te k o m ­ b in a ty skła d ać się b ę d ą s to la rn ie m e ch a ­ n ic z n e z ta rta k a m i, fa b r y k i p ły t iz o la c y j­

n y c h i p ły t d rz e w n y c h , w y k o rz y s tu ją c y c h w ió ry , tr o c in y i in n e o d p a d y d rz e w n e , fa ­ b r y k i p re fa b ry k o w a n y c h p o d łó g o sz c z ę d ­ n o ś c io w y c h , s k le jo n y c h , o tw a rd e j g ó rn e j w a rs tw ie , o p a rte na w y k o rz y s ta n iu d la d o l­

n e j w a r s tw y u b o c z n y c h m a te ria łó w ze s to ­ la r n i itd . P rz y te g o ro d z a ju p o d ło g a c h u z y ­ ska się oszczędność tw a rd e g o d re w n a do 80%. P ro je k to w a n e je s t ró w n ie ż w y r a b ia ­ n ie zastę p czej k le p k i z d esz c z u łe k z t w a r ­ d eg o d rz e w a z o d p o w ie d n im deseniem .

M ó w i się p o w a ż n ie o o rg a n iz a c ji fa b ry ­ k i d o m k ó w p re fa b ry k o w a n y c h z p ły t t r z c i­

n o w y c h , w ió r o w y c h i in n y c h . ‘ P rze m ysł ró ż n y c h p ły t, w k tó r y c h d rz e w o je st b a rd z o w a ż n y m c z y n n ik ie m d la o c ie p la n ia ścian z e w n ę trz n y c h i w y k o n y w a n ia ścian d z ia ło ­ w y c h je s t ró w n ie ż w ro z b u d o w ie .

R o zw ó j p rz e m y s łu i o b ro tu to w a ro w e g o p o c ią g a za sobą p o trz e b ę ro z b u d o w y w y ­ tw ó r n i s k rz y n e k i o p a k o w a ń z d rew na.

S k le jk a w ż y c iu n o w o cze sn e g o p rz e m y ­ słu o d g ry w a co ra z to w a ż n ie js z ą ro lę . N asz p rz e d w o je n n y p rz e m y s ł b y ł w c a le p otę żny, g d y ż z a tru d n ia ł o k o ło 7.000 lu d z i. E k s p o rt s k le je k , c z y li d y k ty , o b e jm o w a ł o k o ło 66 ry n k ó w o b c y c h . P rze m ysł ten p o n ió s ł w czasie w o jn y s p e c ja ln ie d o tk liw e s tra ty i rz e c z ą a m b ic ji n a ro d o w e j b ę d zie o d b u d o ­ w a te g o p rz e m y s łu na ró w n ie w ie lk ą skalę

(7)

ja k p rz e d w o jn ą . F rz e m y s ł ten p o z w o li nam w y z y s k a ć duże b o g a c tw o ta k ie g o s u ro w ca , ja k olcha, b rz o z a i buk.

Jesteśm y na p o c z ą tk u p r o d u k c ji p ły t p ilś n io w y c h . Bez p ły t ty c h i ro z b u d o w y p rz e m y s łu te g o ty p u na w ie lk ą skalę n ie je s t do p o m y ś le n ia nasz p rz e m y s ł p re fa b ry - k a c ji d om ów . C a ły ś w ia t zdąża do w y z y ­ skania w s z e c h s tro n n e g o p ły ty p ilś n io w e j w b u d o w n ic tw ie . Jest to ty m b a rd z ie j w a ż ­ ne d la nas po klę s c e o k u p a c y jn e j, że m oże­

m y w te n sposób m n ie j w a rto ś c io w e d r e w ­ no i o d p a d y , u żyw a n e d o tych cza s na opał, w y z y s k a ć do p r o d u k c ji w y s o k o w a rto ś c io - w e g o a rty k u łu .

N ie p o d o b n a z re s z tą w y m ie n ić c h o ć b y z g ru b s z a w s z y s tk ic h k ie ru n k ó w , w ja k ic h id z ie p r z y p rz e tw ó r s tw ie d rz e w a nasz p rz e ­ m y s ł d rz e w n y . W a c h la rz w y tw ó r c z y je s t b o w ie m z b y t s z e ro k i i u ro z m a ic o n y . P la no ­ w a n ie w d z ie d z in ie p rz e m y s łu d rz e w n e g o z ty c h w ła ś n ie w z g lę d ó w je st b a rd z ie j n ie ­ b e z p ie c z n e i w y m a g a d u żych zn a jo m o ś c i p rz e d m io tu , cn ót k u p ie c k ic h , a p rz e d e w s z y s tk im z d ro w e g o ro z s ą d k u . P rz e m y ­ s ło w c a d rz e w n e g o i k ie ro w n ik a w a rs z ta tu w in n a c e ch o w a ć d a le k o id ą c a z a p o b ie g li­

w o ś ć i in ic ja ty w a . A m b ic ją p o ls k ie g o p rz e ­ m y s łu d rz e w n e g o w in n o b y ć ja k n a jeko n o-

m ic z n ie js z e w y z y s k a n ie b o g a c tw p o ls k ie g o lasu o ra z u s u n ię c ie i z m n ie js z e n ie do m in i­

m um m a rn o tra w s tw a , o k tó re w ty m p rz e ­ m y ś le je s t ła tw o . Z a g a d n ie n ie p r z e tw ó r ­ s tw a o d p a d ó w i tro c in b ę d z ie m ia ło d la nas p otężne znaczenie. M u s im y n a u czyć się k o n s e rw o w a ć d re w n o , z d o b y ć d o ś w ia d c z e ­ n ia w za k re s ie d rz e w a u le p s z o n e g o i mas p la s ty c z n y c h . M u s im y ro z b u d o w a ć za kła d y ch e m iczn e o p a rte na p rz e ró b c e d rz e w a dla c e ló w s c u k rz a n ia d rz e w a , suchej d e s ty la c ji, p rz e ró b k i ż y w ic y , p r o d u k c ji g a r b n ik ó w itd . M e b e l p o ls k i m u s i ta k ja k d o tą d nad a l z d o b y w a ć ś w ia t s w ą ja k o ś c ią i ceną.

D rz e w o p o ls k ie b y ło p o d s ta w ą d o b ro b y ­ tu d a w n e j h is to ry c z n e j p rz e d ro z b io ro w e j R z e c z y p o s p o lite j. W ę d ro w a ło ono W is łą do Gdańska, a sta m tą d na c a łą E uropę za­

c h o d n ią i do A n g lii. Sosna p o ls k a b y ła p o ­ s z u k iw a n a p rz e z b u d o w n ic z y c h o k rę tó w ca łe go św iata. Dziś, k ie d y rz ą d nad p o l­

s k im lasem i p o ls k im p rz e m y s łe m d rz e w n y m o b ją ł system g o s p o d a rk i p la n o w e j, d rz e w o p o ls k ie w u s z la c h e tn io n e j fo rm ie m u s i r ó w ­ nież s ta n o w ić je d n ą z w a ż n ie js z y c h g a łę zi naszej g o s p o d a rk i n a ro d o w e j. Na p rz e m y ­ śle d rz e w n y m a także p rz e m y ś le m ie js c o ­ w y m c ią ż y duża o d p o w ie d z ia ln o ś ć u d o s k o ­ n alen ia naszej p r o d u k c ji d rz e w n e j.

Pokój ja d aln y w yp rodukow any przez D P M - Bydgoszcz

(8)

Organizacja i działalność Centralnego Zarządu Przemysłu Drzewnego

( 1945— 1949) W Polsce p rz e d w o je n n e j n ie is tn ia ł w ła ­

ś c iw ie fa b ry c z n y p rz e m y s ł d rz e w n y o p a rty na n o w o c z e s n y c h zasadach p r o d u k c ji s e ry j­

n e j i m asow ej. Z o g ó ln e j ilo ś c i p o n a d 16.000 z a k ła d ó w p rz e tw ó r c z y c h ty lk o o k o ło 300 z a k ła d ó w z a tru d n ia ło p o w y ż e j 50 ro b o t­

n ik ó w . W iększość n a to m ia st s ta n o w iły w a r ­ s z ta ty rz e m ie ś ln ic z e o o b sa d zie k ilk u — lu b k ilk u n a s to o s o b o w e j.

S tosu n kow o n a jw ię k s z e z a k ła d y p rz e m y ­ słu d rz e w n e g o s k o n c e n tro w a n e b y ły w o k rę g a c h w a rs z a w s k im i b y d g o s k im ora z w G o ś c ic in ie k o ło W e jh e ro w a , w N o w e m nad W isłą, w R adom sku, w S w arzędzu, w K a lw a r ii Z e b rz y d o w s k ie j, w Zam ościu i w K o lb u s z o w e j k o ło Rzeszowa. P ro d u k c ja w e w s z y s tk ic h ty c h za kła d a ch m ia ła je d n a k c h a ra k te r rz e m ie ś ln ic z y i o jiej p rz e k s z ta ł­

c e n iu na p ro d u k c ję p rz e m y s ło w ą n ie m o g ło b y ć m o w y — ze w z g lę d u na o g ó ln ą s tr u k ­ tu rę s p o łe c z n o -g o s p o d a rc z ą k ra ju , na b ra k s ił fa c h o w y c h o ra z w y ż s z y c h s z k ó ł te c h ­ n ic z n y c h p rz e m y s łu d rz e w n e g o .

O statn ia w o jn a i zasadnicza zm iana p o d ­ s ta w naszej g o s p o d a rk i — w p ły n ę ły p o w a ż ­ n ie na lic z e b n o ś ć z a k ła d ó w , ic h ro z m ie ­ szczenie, stan u ż y tk o w n o ś c i, a w re s z c ie na same założenia o rg a n iz a c y jn e p rz e m y s łu d rz e w n e g o . W raz z p o w ro te m do P o lski Z ie m Z a c h o d n ic h p rz e jlę liś m y duże z a k ła d y p rz e m y s łu m e b lo w e g o na D o ln y m Ś ląsku i P om orzu Z a cho d nim . B y ły one ie d na k p o ­ w a żn ie zn iszczo ne i p o z b a w io n e k o n ie c z ­ n y c h k a d r fa c h o w c ó w . W p o z o s ta ły c h czę ­ ściach k ra ju stan rz e c z y n ie b y ł le p szy.

W w y n ik u d zia ła ń w o je n n y c h , zn iszcze nia u rz ą d z e ń i re m a n e n tó w f ab»wcznvch. — u r u ­ c h o m ie n ie w ię k s z o ś c i fa b ry k n a p o ty k a ło na znaczne tru d n o ś c i.

Z a ch o d z iła je d n a k k o n ie c z n o ś ć s z y b k ie ­ go z o rg a n iz o w a n ia i ro z b u d o w y u s p o łe c z ­ n io n y c h z a k ła d ó w p rz e m y s łu d rz e w n e g o w c a ły m k ra ju .

P rzed tą n o w ą g a łę z ią p rz e m y s łu s ta ły b o w ie m ważne zadania: p la n o w e g o za op a ­ trz e n ia lu d n o ś c i w m eble, s p rz ę t g o s p o d a r­

c z y i s z k o ln y , p rz e m y s łu b u d o w la n e g o — w s to la rk ę , a ró ż n y c h g a łę z i p rz e m y s łu p a ń ­ s tw o w e g o i s p ó łd z ie lc z e g o — w o p a k o w a ­ n ia (s k rz y n ie i b e c z k i) p r o d u k c ji p rz e z n a ­ c z o n e j na e ks p o rt.

W ty m stanie rz e c z y p o w o ła n y zo sta ł do życia p rz e z M in is tra P rz e m y s łu i H a n d lu w m a rc u 1945 r. C e n tra ln y Z a rz ą d P rz e m y ­ słu D rze w n e g o .

Do p ie rw s z y c h p oc z y n a ń o rg a n iz a c y j­

n y c h CZPD należało z a b e zp ie cze n ie p r z e ję ­

ty c h o b ie k tó w p rz e m y s ło w y c h , o k re ś le n ie p rz y b liż o n y c h m o ż liw o ś c i p r o d u k c ji i za­

tru d n ie n ia ora z u z u p e łn ie n ie z n iszczo n ych m aszyn i u rz ą d z e ń — celem n ie z w ło c z n e g o u ru c h o m ie n ia za k ła d ó w .

D la s p ra w n ie js z e g o w y k o n a n ia ty c h za­

dań CZPD z o rg a n iz o w a ł w te d y 6 zje d no cze ń te re n o w y c h z rz e s z a ją c y c h w s z y s tk ie p o d ­ le g łe za k ła d y , k tó r y c h lic z b a w a h ała się w la ta ch 1945-46 od stu k ilk u d z ie s ię c iu do 252. W ahania te w y n ik a ły z ró w n o le g łe g o p rz e jm o w a n ia i w z a je m n e g o p rz e k a z y w a n ia s o b ie z a k ła d ó w p rz e m y s łu d rz e w n e g o p rz e z różne o ś ro d k i d y s p o z y c ji, ja k : M in is te rs tw o L eśn ictw a , M in is te rs tw o O d b u d o w y , M in i­

s te rs tw o O b ro n y N a ro d o w e j, M in is te rs tw o K o m u n ik a c ji o ra z D y re k c ję P rze m ysłu M ie j­

scow ego.

W s ie rp n iu 1945 r. p o w o ła n a została za­

rz ą d z e n ie m M in is tr a P rz e m y s łu — C e ntrala H a n d lo w a P rz e m y s łu D rz e w n e g o — p o c z ą t­

k o w o p o d le g ła CZPD a n a stę p n ie w y o d r ę b ­ n io n a i ró w n o rz ę d n a .

CHPD p rz e ję ła d y s tr y b u c ję w y ro b ó w za­

k ła d ó w p o d le g ły c h CZPD na zasadzie w y ­ łą cz n o ś c i.

W la ta ch 1945— 1946 i w znacznej m ie rz e jeszcze w ro k u 1947 p rz e m y s ł d rz e w n y w a l­

c z y ł z d u ż y m i tru d n o ś c ia m i fin a n s o w y m i.

System z a lic z k o w a n ia zam ów , p o w o d o w a ł w ó w c z a s ła m a nie p la n u p ro d u k c ji na s k u te k zm ie n n o ś c i p la n u z b y tu , p r z y c z y m stan ten u tr u d n ia ł w ła ś c iw ą o rg a n iz a c ję p ro d u k c ji i o p ra c o w a n ie n o rm w y d a jn o ś c i p ra cy.

D o p ie ro w ro k u 1947 ro z p o c z ę to w ła ś c i­

w e fo rm o w a n ie i tw o rz e n ie p o d s ta w n o w o ­ czesnego s y s t e m u p rz e m y s ło w e g o . P rze ­ de w s z y s tk im p rz e p ro w a d z o n o kom asację z a k ła d ó w , p rz e k a z u ją c ró w n o c z e ś n ie D y ­ re k c jo m P rze m ysłu M ie js c o w e g o m n ie jsze o b ie k ty .

W c h w ili o be cn ej CZPD n a d z o ru je 92 za­

k ła d y p ro d u k c y jn e p o d p o rz ą d k o w a n e d z ie ­ w ię c iu w y o d rę b n io n y m p rz e d s ię b io rs tw o m te re n o w y m i b ra n ż o w y m : W a rszaw sko-Łódz- k im Z a kła d o m P rz e m y s łu D rz e w n e g o z sie ­ d z ib ą w W a rsza w ie , W ie lk o p o ls k im Z a k ła ­ d o m P rz e m y s łu D rz e w n e g o z s ie d z ib ą w Po­

znaniu, D o ln o -S lą s k im Z a kła d o m P rzem ysłu D rz e w n e g o z s ie d z ib ą w J e le n ie j G órze, K ra k o w s k o - Ś lą skim Z a kła d o m P rzem ysłu D rz e w n e g o z s ie d z ib ą w K ra k o w ie , Fom or- s k im Z a kła d o m P rz e m y s łu D rz e w n e g o z s ie ­ d z ib ą w Sopocie, M a z u rs k im Zakładom P rze m ysłu D rz e w n e g o z s ie d z ib ą w O ls z ty ­ nie, Z a m o js k im F a b ry k o m P rze m ysłu D rz e w ­ n eg o z s ie d z ib ą w Zam ościu, B y d g o s k im 8

(9)

F a b ry k o m M e b li z s ie d z ib ą w B yd g o s z c z y o ra z Z je d n o c z o n y m F a b ry k o m M e b li G ię ­ ty c h z s ie d z ib ą w K ra k o w ie .

W 1948 r. w y o d rę b n io n a zo stała C e n tra la Z a o p a trz e n ia M a te ria ło w e g o P rze m ysłu D rz e w n e g o z e k s p o z y tu ra m i w P oznaniu, Łodzi, K ra k o w ie , J e le n ie j G órze, S opocie i O ls z ty n ie , k tó r y c h za daniem je st u s p ra w ­ n ie n ie p la n o w a n ia s u ro w c o w e g o i za op a ­ trz e n ia z a k ła d ó w p o d le g ły c h CZPD-

N a jm łc d s z ą je d n o s tk ą o rg a n iz a c y jn ą p o d le g łą CZFD je s t P rz e d s ię b io rs tw o In w e - s ty c y jn o -R e m o n to w e z w a rs z ta te m g łó w n y m w Sopotach, k tó re w y re m o n to w a ło d o ty c h ­ czas i o d d a ło do u ż y tk u p rz e m y s ło w i m a ­ s z y n y o w a rto ś c i ca 400.000 d o la ró w .

W c ią g u c z te re c h la t p ra c y s tw ie rd z ić trz e b a p o w ażn e o s ią g n ię c ia C e n tra ln e g o Z a rz ą d u P rz e m y s łu D rz e w n e g o . Stan z a tru ­ d n ie n ia w p o d le g ły c h za kła d a ch w z ró s ł z o k o ło 6.500 lu d z i w r. 1945 do p rz e s z ło 23.000 osób w c h w ili obecnej.

O g ó ln a w a rto ś ć p r o d u k c ji w z ro s ła z o k o ­ ło 142 m ilio n ó w z ło ty c h w ro k u 1945 do p rz e s z ło 6 m ilia r d ó w z ło ty c h w r. 1948, to je s t p ra w ie c z te rd z ie s to k ro tn ie , za spa ka ja ­ ją c w co ra z to w ię k s z e j m ie rz e s z y b k o w z ra s ta ją c e p o trz e b y ry n k u . B yło to m o ż­

liw e p rz e d e w s z y s tk im d z ię k i w z ro s to w i w y d a jn o ś c i p ra c y , k tó r e j w s k a ź n ik w y n o s ił w z a k ła d a ch p o d le g ły c h CZPD w ro k u 1948

— 3,05 w o b e c 0,86 w ro k u 1945.

S zereg u m ó w e k s p o rto w y c h w p ro w a d z iło nasze m e b le, o p a k o w a n ia , g a la n te rię d rz e ­ w n ą i in n e w y r o b y na r y n k i z a g ra n ic z n e E uropy, A m e ry k i, A z ji i A f r y k i P ółnocnej — p rz y n o s z ą c P aństw u o k o ło 3,5 m ilio n a d o ­ la ró w .

R ó w n ocze śn ie p rz e p ro w a d z o n o s e le k c ję w ś ró d k ilk u ty s ię c y ty p ó w m e b li p o z o s ta ­ w ia ją c o k o ło 100 w z o ró w . Po u s ta le n iu w ła ś c iw y c h d la d a n e go p r o filu p rz e m y s ło ­ w e g o m e to d te c h n o lo g ic z n y c h p r o d u k c ji i ro z w ią z a ń k o n s tru k c y jn y c h , o p ra c o w a n iu w a ru n k ó w te c h n ic z n y c h w y ro b ó w , n o rm z u życia i n o rm w z o rc o w y c h (p ie rw s z e w Polsce w a r u n k i te c h n ic z n e d la p r z e tw ó r ­ czego p rz e m y s łu d rz e w n e g o ), n o r m a liz a c ji p ó łfa b ry k a tó w i n ie k tó ry c h w y r o b ó w — za ­ k ła d y CZPD p rz e s z ły na s e ry jn ą p ro d u k c ję p rz e m y s ło w ą .

We w s z y s tk ic h p o d le g ły c h z a k ła d a ch w y o d rę b n io n o d z ia ły : p ro d u k c ji, p ó łfa b r y ­ k a tó w , o b r ó b k i w s tę p n e j, m o n to w n i, szli- fie rn i, w y k o ń c z a ln i o ra z p o litu ro w n i.

W c a ły m p rz e m y ś le p o d le g ły m CZPD z o rg a n iz o w a n o n ie z b ę d n ą p r z y m a s o w e j i s e ry jn e j p r o d u k c ji k o n tro lę te c h n ic z n ą , co s p o w o d o w a ło z re d u k o w a n ie ilo ś c i w y ­ ro b ó w d ru g ie g o g a tu n k u do o k o ło 3%.

U rz ą d z e n ie w n ę trz a g m a c h ó w R ady Pań­

stw a, P a ń stw o w e j K o m is ji P la n o w a n ia G o ­

sp o d a rcze g o , sze re g u in s ty tu c y j p u b lic z ­ n y c h o ra z D o m ó w T o w a ro w y c h w e W ro c ­ ła w iu , Łodzi, K ra k o w ie itd . e k s p o n a ty w y ­ s ta w ia n e na M ię d z y n a ro d o w y c h T a rg a ch P oznańskich i o b e c n ie na W y s ta w ie P rz e m y ­ słu L e k k ie g o w M o s k w ie — ś w ia d c z ą d o ­ d a tn io o ja k o ś c i p r o d u k c ji z a k ła d ó w p o d le ­ g ły c h CZPD.

W ra m a ch p o c z y n a ń in w e s ty c y jn y c h m. in. o d b u d o w a n o F a b ry k ę S k le je k i P ły t S to la rs k ic h w Piszu z a tru d n ia ją c ą o k o ło 1000 ro b o tn ik ó w , F a b ry k ę M e b li E k s p o rto w y c h w S łupsku o ra z F a b ry k ę O p a k o w a ń w D o­

b re m M ie ś c ie .

Już w ro k u 1947 w p ro w a d z o n o w p rz e ­ m y ś le p o d le g ły m CZPD m ię d z y z a k ła d o w e w s p ó łz a w o d n ic tw o p ra c y . R ó w n o cze sn y r o z w ó j a k c ji in d y w id u a ln e g o w s p ó łz a w o d ­ n ic tw a p rz y n ió s ł p o w a ż n e o s ią g n ię c ia w p o ­ s ta c i p o m y s łó w ra c jo n a liz a to rs k ic h , w z r o ­ stu w y d a jn o ś c i p ra c y i p rz e c ię tn e g o w z r o ­ stu z a ro b k ó w ro b o tn ic z y c h o 25%.

W d n iu Ś w ięta O d ro d z e n ia P o ls k i — Pre­

z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j n a d a ł w ty m ro k u trz e m p rz o d o w n ik o m p ra c y z a k ła d ó w p o d ­ le g ły c h CZPD o rd e r „S z ta n d a ru P ra cy"

II kla s y . O d z n a c z e n i z o s ta li: CzesSaw B ie r­

n a c k i — s ta rs z y m a js te r w Z a k ła d z ie N r 1 w W a rsza w ie , Jan A n d rz e je w s k i, tr a k o w y w Z a k ła d z ie N r 7 w e W ro n k a c h i W a c ła w S zram ski, s to la rz w Z a k ła d z ie N r 3 w Ro­

goźnie.

W d n iu 2 c z e rw c a b r. C e n tra ln y Z a rz ą d P rz e m y s łu D rz e w n e g o z ło ż y ł m e ld u n e k o p rz e d te rm in o w y m w y k o n a n iu 3 -le tn ie g o P lanu O d b u d o w y G o s p o d a rc z e j, k tó r y p r z y ­ n ió s ł P aństw u p ro d u k c ję w a rto ś c i o k o ło 15 m ilia r d ó w z ło ty c h .

U p ro g u 6 -le tn ie g o P lanu G o sp o d a rcze g o

— b u d o w a n ia fu n d a m e n tó w g o s p o d a rk i so ­ c ja lis ty c z n e j s to ją p rz e d CZPD p o w ażn e za­

dania:

a) z w ię k s z e n ia b lis k o tr z y k r o tn ie z d o ln o ś c i p ro d u k c y jn y c h p o d le g ły c h z a k ła d ó w w k o ń c o w y m ro k u p la n u 6 -le tn ie g o w p o ró w n a n iu z ro k ie m 1949,

b) b u d o w a n ia n o w y c h p a ń s tw o w y c h fa b r y k m e b la rs k ic h ,

c) u w z g lę d n ie n ia p o trz e b b u d o w n ic tw a so­

c ja lis ty c z n e g o — w p ie rw s z y m rz ę d z ie w za k re s ie s to la r k i b u d o w la n e j, ja k r ó w ­ nież p o trz e b e k s p o rtu — w s z c z e g ó ln o ­ ści w z a k re s ie m e b li g ię ty c h i o pa ko w a ń, d) p rz y s to s o w a n ia w a c h la rz a a s o rty m e n ­ tó w do p o trz e b s p o łe c z n y c h p rz e z : w p ro w a d z e n ie do p r o d u k c ji m e b li r o ­ b o tn ic z y c h , w ie js k ic h , ś w ie tlic o w y c h

i in n y c h , z w ię k s z e n ie ijlo ści p r o d u k c ji ta n ic h m e b li d la ś w ia ta p ra c y ,

e) p o le p s z e n ia ja k o ś c i w y ro b ó w , ic h u ż y ­ te c z n o ś c i i e s te ty k i.

(10)

i) d a lszeg o p o s tę p u w z w ię k s z e n iu w y d a j­

n o ś c i p ra c y , ra c jo n a ln y m w y k o rz y s ta n iu m a te ria łó w i czasu p rz e z p o w s z e c h n ą a k c ję oszczęd n ości, ra c jo n a liz a to rs tw a i n o w a to rs tw a ,

g) w y s u w a n ia p rz o d o w n ik ó w p ra c y , ra c jo ­ n a liz a to ró w i n o w a to ró w na s ta n o w i­

ska k ie ro w n ic z e w słu żb ie te c h n ic z n o - p ro d u k c y jn e j, ja k ró w n ie ż na sta n o w iska d y r e k to r ó w fa b ry k .

R e a liz u ją c założenia p la n u 6 -letniego, k tó re d a d z ą się s tre ś c ić w sło w a ch : „ p r o ­ d u k o w a ć w ię c e j, lepiej: i ta n ie j!" — CZPD b ę d z ie k ro c z y ć k o n s e k w e n tn ie w k ie ru n k u s tw o rz e n ia p ra w d z iw e g o p rz e m y s łu d rz e w ­ neg o p r o d u k c ji m a s o w e j i s e ry jn e j oraz o d ra b ia n ia w s z e lk ic h za le g ło ś c i, ja k ie ma p rz e m y s ł d rz e w n y w p o ró w n a n iu z in n y m i g a łę z ia m i p r o d u k c ji p rz e m y s ło w e j.

Drzewo w dłużycach i tarcicy

W e d łu g o b lic z e ń s ta ty s ty c z n y c h N ie m ­ c y z d e w a s to w a li nasze d rz e w o s ta n y w ilo ś ­ c i ró w n a ją c e j się 4 0 -le tn ie m u n o rm a ln e m u p ro g r a m o w i cięć, w y c in a ją c p r z y ty m n a j­

le p sze d rz e w o s ta n y b e z ża dn e j ra c jo n a ln e j p o trz e b y . D la p rz y k ła d u p rz y to c z ę tu ta j cha­

ra k te ry s ty c z n y , a zn an y fa k t, że w y c in a n o w z d łu ż to r ó w k o le jo w y c h o g ro m n e p rz e ­ s trz e n ie leśne l i ty lk o z o b a w y p rz e d d z ia ­ ła n ia m i p a rty z a n tk i, p r z y c z y m d rz e w o to p o z o s ta w ia n o na m ie js c a c h ścię cia n ie w y ­ k o rz y s ta n e d la c e ló w g o s p o d a rc z y c h , g d z ie z b ie g ie m czasu p o d w p ły w e m d z ia ła ń a t­

m o s fe ry c z n y c h u le g ło zn iszcze n iu .

P ow yższe o k o lic z n o ś c i zm u sza ją nasze w ła d z e leśno - a d m in is tra c y jn e do d łu g o fa ­ lo w e j i ra c jo n a ln e j g o s p o d a rk i o szczę d n o ś­

c io w e j z d rz e w o s ta n a m i ce le m c z ę ś c io w e ­ g o w y ró w n a n ia s tra t p o n ie s io n y c h pod cza s o k u p a c ji.

Z d ru g ie j s tro n y ry n e k d rz e w n y w z w ią z k u z o d b u d o w ą zn is z c z o n e g o k ra ju je s t ta k c h ło n n y , że z ró w n o w a ż e n ie p o p y tu z p od a żą s ta n o w i p o w a ż n y p ro b le m . D la te ­ g o też w y s iłe k ca łe go naszego p rz e m y s łu , a w ty m i p rz e m y s łu m ie js c o w e g o , m u s i b y ć s k o n c e n tro w a n y w k ie ru n k u ra c jo n a ln e j i o szczę d n e j g o s p o d a rk i ty m ta k ce nn ym su ro w c e m , u m o ż liw ia ją c ty m sam ym w ła ­ dzom le ś n y m p rz e p ro w a d z e n ie a k c ji z r ó w ­ n o w a że n ia g o s p o d a rk i leśnej. C h c ia łb y m tu ­ ta j w k r ó tk im z a ry s ie n a s z k ic o w a ć p ro g ra m P ozn a ńskiej D y re k c ji P rz e m y s łu M ie js c o w e ­ g o ra c jo n a ln e j g o s p o d a rk i s u ro w c e m d r z e w ­ n y m w p o d le g ły c h je j za kła d a ch d rz e w n y c h .

W obec o g ro m n e g o w z ro s tu z a p o trz e ­ b o w a n ia na m a te ria ły d rz e w n e w p la n ie 6 -le tn im już o b e c n ie p rz y s tą p io n o d o szcze ­ g ó ło w e g o o p ra c o w a n ia z a o p a trz e n ia ściśle w e d łu g p o trz e b n y c h do p o s z c z e g ó ln e g o ro d z a ju p r o d u k c ji a s o rty m e n tó w d rz e w n y c h ce le m w y e lim in o w a n ia d o s ta w y n ie te r m i­

n o w e j jiak i n ie o d p o w ie d n ie g o s u ro w c a d la p o s z c z e g ó ln y c h z a p la n o w a n y c h w y ro b ó w ,

W o d p o w ie d n im te rm in ie i d o b rz e w e ­ d łu g is to tn y c h p o trz e b O p ra co w a n y ora z 10

u z a s a d n io n y w n io s e k z a o p a trz e n io w y um o ż­

liw i C e n tra ln e m u U rz ę d o w i P la no w a nia w ła ś c iw y p o d z ia ł o ra z p rz y d z ie le n ie d a n e ­ m u p rz e m y s ło w i o d p o w ie d n ic h ilo ś c i s u ­ ro w c a w te rm in a c h z a p e w n ia ją c y c h c ią ­ g ło ść p ra c y na zakładach.

D o ty c z y to p rz e d e w s z y s tk im d łu ż y c d rz e w n y c h . Ja k w ia d o m o , a d m in is tra c ja leśna sto su je ze w z g lę d ó w w y łu s z c z o n y c h w y ż e j cię c ia ta k zw a n e sanitarne.

Z ta k ic h cięć o trz y m u je m y b a rd z o z n i­

k o m ą ilo ś ć d łu ż y c d o b re j ja k o ś c i i s u ro ­ w ie c te n m u s i b y ć re z e rw o w a n y do p r o d u k ­ c ji w y r o b ó w w y s o k ie g o g a tu n k u , w z g lę d n ie na w y r o b y e k s p o rto w e . D la n o rm a ln e j p r o ­ d u k c ji p o z o s ta je zatem s u ro w ie c 3 i 4 k la s y i tu w ła ś n ie w y ła n ia się k w e s tia te rm in o w e j p r z e r ó b k i d łu ż y c na ta rc ic e ce le m w y e lim i­

n o w a n ia p o g o rs z e n ia się k la s y d re w n a p rz e z z b y t późne p rz e ta rc ie d łu życ. D łużyce w in ­ n y b y ć z w ie z io n e z la su s u k c e s y w n ie n a ‘- p ó ź n ie j do k o ń c a k w ie tn ia danego ro k u c ię ­ cia, Na ta rta k a c h n a le ży d łu ż y c e s o rto w a ć w te n sposób, b y p rz e ta rc ie s to la rk i u k o ń ­ czono m o ż liw ie w io s n ą , g d y ż ja ko ść z im o ­ w e g o ta rc ia je s t o g ó ln ie znana i nie p o tr z e ­ b u je szcze g ó ln e g o o m a w ia n ia . D łużyce p rz e ta rte w ty m o k re s ie n ie w y k a z u ją sin iz- n y w b ie lu , a n i też p ę k n ię ć sło n eczn ych , co n ie ty lk o p o d n o s i w a rto ś ć ta rc ic y , ale zm n ie jsza w d u ż y m s to p n iu p ro c e n t o d p a d u p r z y p r o d u k c ji m e b li. W p ó ź n ie js z y c h te r ­ m in a c h ta rta k p rz e c ie ra s u ro w ie c b u d o w la ­ ny, k tó re g o ja k o ś c i w y ż e j p o d a n e m a n k a ­ m e n ty w p ra w d z ie n ie p o d w y ż s z a ją , le c z też n ie d y s k w a lifik u ją do s to p n ia n ie uż y w a ln o ś - c i i są o g ó ln ie to le ro w a n e .

A b s tra h u ją c o d p o w y ż s z y c h o g ó ln y c h w y w o d ó w c h c ia łb y m w ra m a ch teg o a r ty ­ k u łu n a k re ś lić s z c z e g ó ło w y p ro g ra m Poz­

n ańskiej' D. F. M . p o d z ia łu su ro w c a d rz e w ­ nego na p o s z c z e g ó ln e d z ia ły p ro d u k c ji.

D la z a k ła d ó w p ro d u k u ją c y c h m e b le i w y r o b y fo rn iro w a n e ja k o ś ć p rz y d z ie lo n e ­ go p rz e z M in is te rs tw o s u ro w c a d rz e w n e g o

(11)

je st z u p e łn ie w y s ta rc z a ją c a i n ie p rz e s z k a ­ dza w ty m w y p a d k u także p óźn ie jsze p rz e ­ ta rc ie . N a to m ia s t n a le ży b e z w z g lę d n ie w o d ­ p o w ie d n im czasie s p ro w a d z ić i p rz e trz e ć s u ro w ie c d rz e w n y (w z g lę d n ie z a o p a trz y ć się w ta rc ic e z im o w e g o ta rc ia ) p rz e z n a c z o ­ n y do p r o d u k c ji b ia łe j s to la r k i o ra z s to la r ­ k i b u d o w la ne j!, g d y ż ta p ro d u k c ja w y m a g a k o n ie c z n ie d rz e w a c zyste g o i le p sze j ja k o ś ­

ci. i

O so b n y d z ia ł to s k rz y n k a rs tw o . Do p r o ­ d u k c ji s k rz y ń c ie ń k o ś c ie n n y c h D. P. M . za ­ o p a tru je z a k ła d y w d łu ż y c e ig la s te z m n ie j­

sza ją ce p rz e z to p ro c e n t o d p a d ó w p r z y p r o ­ d u k c ji, n a to m ia s t do s k rz y ń g ru b o ś c ie n n y c h o d p o w ie d n ie js z a je st ta rc ic a o d p o w ia d a ją c a w y m ia ra m i p r o d u k c ji s k rz y ń . P oniew aż s k rz y n k i s ta n o w ią p ro d u k t r y n k o w y d e fic y to w y i z w ię k s z e n ie p r o d u k c ji s k rz y ń k o w e i jiest k o n ie c z n o ś c ią , w y ła n ia się w ty m w y ­ p a d k u k w e s tia g o s p o d a rc z o - o szczęd n oś­

cio w a , a m ia n o w ic ie k o n ie c z n o ś ć p rz e z n a ­ czenia części o p a łu p r z y w y rę b ie na te n cel co u m o ż liw i zaoszczędzenie o d p o w ie d n ie j ilo ś c i d łu ż y c d la n o rm a ln e j p ro d u k c ji.

Poznańska D. P. M . sto su je ró w n ie ż z p o ­ w o d z e n ie m już w o b e c n y m ro k u system za­

s tą p ie n ia s u ro w c a w z g lę d n ie ta r c ic y liś c ia ­ stej p r z y p r o d u k c ji g a la n te rii g o s p o d a rc z e j ora z za b a w k o w e j; — w a łk a m i i szczapam i o p a ło w y m i z d rz e w a liś c ia s te g o . M a to o grom ne zn acze n ie n ie ty lk o ze w z g lę d u

na o szczęd n ości i ta k już szcz u p łe g o k o n ty n ­ g e n tu ta r c ic y liś c ia s te j d la in n y c h c e ió w , ale także i ze w z g lę d ó w k a lk u la c y jn y c h . W p ra k ty c e s tw ie rd z o n o , że o d p a d y w p r o ­ d u k c ji g a la n te rii p r z y u ż y c iu wyżeiji w y m ie ­ n io n e g o o p a łu n ie z n a c z n ie ty lk o p rz e k ra ­ c z a ją p ro c e n t o d p a d u p r z y z a s to s o w a n iu do te j sam ej p r o d u k c ji ta rc ic y , a cena te j d r u ­ g ie j p rz e k ra c z a cenę o p a łu k ilk a k ro tn ie .

Z u w a g i na p o w y ż s z e p ra k ty c z n e d o ­ ś w ia d c z e n ia D y re k c ja Poznańska p r z e w id u je z a o p a trz e n ie z a k ła d ó w g a la n te ry jn y c h w 80 p ro c . w d rz e w o o p a ło w e liś c ia s te , p rz e ­

z n a c z a ją c ta rc ic e liś c ia s te l i ty lk o do p r o ­ d u k c ji w y r o b ó w w y m a g a ją c y c h k o n ie c z n ie te g o s u ro w ca .

N a w ią z u ją c do p o w ie d z e n ia „p o trz e b a je st m a tk ą w y n a la z k ó w " m ó g łb y m p rz y to czyć jeszcze dużo ta k ic h p rz y k ła d , o szczę­

d n o ś c i s u ro w c a d rz e w n e g o , w y ła n ia ją c y c h się z c o d z ie n n e j p ra c y na zakła da ch , w y m a ­ g a ło b y to je d n a k s z e rszych ra m i o p is ó w te c h n ic z n y c h , k tó re p o z w o lę so bie p o d a ć w je d n y m z n a s tę p n y c h a rty k u łó w . S tw ie r ­ dzam je d n a k, że o d p o w ie d n io zastosow ane p o d e jś c ie do p ro b le m u o szczę d n e j g o s p o ­ d a rk i s u ro w c e m d rz e w n y m m u si dać p o z y ­ ty w n e w y n ik i i p o z w o li naszem u m ło d e m u P aństw u L u d o w e m u p rz e trw a ć o k re s p rz e jś ­ c io w e g o b ra k u s u ro w c a d rz e w n e g o do cza ­ su w y ró w n a n ia s tra t p o n ie s io n y c h pod cza s o k u p a c ji.

Pokój sypialny p ro d u k c ji DPM - Bydgoszcz

Cytaty

Powiązane dokumenty

gię i robociarski zapał, aby nie pozostać w tyle przodujących zakładów, lecz odwrotnie, już w pierwszych fazach tego planu wysunąć się na pierwsze miejsce i

9. zestawienie składowych elementów norm i ostateczne ustalanie norm y czasu, 10. Ilość czasu zużytego na wykonanie pracy czyli czas trw an ia pracy m a­. szyn i

Zakłady pracy przemysłu miejscowego, które mają obowiązek pełnego wykorzystywania odpadków, w in­.. ny w swojej gospodarce wykluczyć najmniejsze

dym razie należy zaznaczyć, że na terenie dyrekcji wrocławskiej tworzą się ciekawe formy kombinatów przemysłu miejscowego: kilka zakładów i wytwórni tworzy

„Jeżeli sukcesy klasy robotniczej naszego kraju, jeżeli je j walka i zwycięstwo posłużą do tego, aby zagrzać ducha klasy robotniczej krajów kapitalistycznych

bryk bawełnianych. Rzeczą wytwórni jest pociąć te tkaniny na właściwe wymiary. Jest to robota dość żmudna i wymagająca dużej dokładności. Często bowiem

wania się państwowego przemysłu miejscowego, krzepnięcia jego form organizacyjnych i udziału w żmudnej pracy odbudowy.. W kwietniu 1949

rych stosuje się nowe urządzenia techniczne, należy stale instruować pracowników nawet doświadczonych o sposobach pracy zapewniających maksymalne