JA PRZED
WEWNĘTRZNYM
LUSTREM
Świat to jedno wielkie lustro
Uczeń zapytał mistrza:
– Mistrzu, czy świat jest wrogi dla ludzi? Czy niesie zło czy dobro?
– Opowiem Ci historię o tym, jak świat odnosi się do człowieka – powiedział mistrz. Był sobie kiedyś wielki król, który kazał zbudować piękny pałac. Było tam wiele wspaniałości. Wśród różnych cudów i ciekawostek w pałacu było komnata, w której wszystkie ściany, podłoga, drzwi, a nawet sufit były zrobione z luster. Osoby wchodzące do komnaty w pierwszej chwili nie zdawały sobie sprawy, że stoją przed lustrami – tak bardzo zacierała się granica między światem rzeczywistym a odzwierciedlonym. Ponadto ściany komnaty zostały tak zbudowane, że na każdy dźwięk odpowiadało echo. Gdy ktoś pytał: “Kim jesteś?”- słyszał w odpowiedzi z różnych stron:
“Kim jesteś… kim jesteś?”.
Świat to jedno wielkie lustro
Pewnego razu do komnaty dostał się pies i zamarł w zdumieniu pośrodku, otoczony sforą psów ze wszystkich stron, a także z dołu i z góry. Pies na wszelki wypadek ostrzegawczo pokazał kły i wszystkie odbicia odpowiedziały mu tym samym. Pies zawarczał. Echo odwzajemniło głośne warczenie. Pies szczekał coraz głośniej. Echo też. Pies biegał tam i z powrotem, próbując ugryźć odzwierciedlające się w lustrach psy, jego odbicia też biegały i gryzły. Rano królewska służba znalazła wycieńczonego, nieprzytomnego psa, otoczonego przez setki nieprzytomnych psów. W komnacie nie było niczego, co mogłoby zagrozić psu, prócz jego własnego odbicia.
Widzisz – powiedział na koniec mistrz – świat nie jest ani dobry, ani zły sam w sobie. Wobec człowieka świat jest obojętny. Wszystko, co dzieje się wokół nas jest tylko odzwierciedleniem naszych myśli, uczuć, pragnień i działań. Świat to jedno wielkie lustro.
Ćwiczenie 1
Co odróżnia Cię od innych ludzi?
Każdy z nas jest wyjątkowy
Na świecie żyje około 7 miliardów ludzi.
Mimo to nie ma wśród nich dwóch identycznych osób. Każdy z nas jest bowiem niepowtarzalny. Różnimy się takimi cechami fizycznymi, jak wzrost, budowa ciała, kolor oczu, skóry i włosów. Mamy też odmienne cechy psychiczne, do których zalicza się na przykład charakter, upodobania, czy uzdolnienia.
Z tego powodu w podobnych sytuacjach podejmujemy inne decyzje.
Umiejętności i talenty
Każdy człowiek ma określone umiejętności i talenty. Dzięki nim może zdobyć określoną pracę, rozwijać swoje zainteresowania, lub pomagać ludziom, wśród których żyje.
Zarówno jego cechy, jak i działania sprawiają, że jest osobą wyjątkową i zajmuje ważne miejsce w społeczeństwie.
Aby czuć się wartościowym i potrzebnym, nie musi jednak dokonywać wielkich czynów.
Wystarczy byś sobą. Ponadto równie istotne jest sumienne wykonywanie swoich obowiązków. Dzięki temu żyje się pośród ludzi o wiele łatwiej.
Fałszywy obraz samego siebie
Patrzysz w lustro i widzisz atrakcyjną osobę. Może nawet kogoś o figurze modelki/la. Kogoś, kto potrafi się świetnie ubrać, ma dobry gust. Jest lubiany przez wszystkich.
Zamknij więc teraz oczy, skup się na sobie i przywołaj obraz siebie, który jest głęboko w Tobie.
Może widzisz wystraszone dziecko z pierwszym trądzikiem na twarzy. Może widzisz niskiego, nieumięśnionego chłopca. Może to, co widzisz, nie ma żadnych realnych kształtów.
Nie musi to być żadna z tych postaci, jednak wiedz, że jakakolwiek postać przyjdzie Ci do głowy, to jest Twój prawdziwy wewnętrzny obraz siebie.
Jak tworzymy fałszywy obraz siebie
Każdy ma ten obraz inny, bo osobiste doświadczenia każdego z nas są inne, a ten obraz ukształtowany jest właśnie na ich podstawie. To zlepek opinii innych ludzi o nas i negatywnych myśli o sobie. Ten obraz pracuje dla nas, niestety, w każdej stresującej, ważnej dla nas sytuacji. To, co jest faktem, to to, że często nie wzbudza on naszej sympatii. Może nawet przeraża. Odrzuca, odpycha – co, to ma być?! To niby mam być ja?! Od razu mamy ochotę go odrzucić – to naturalne. Nie chcemy skupiać się na czymś, czego nie lubimy. Tworzymy więc często fałszywy, mocno przekoloryzowany obraz samego siebie.
Fałszywe przekonania mogą dotyczyć następujących obszarów
■ wyglądu
■ zachowania
■ wpływania na innych
■ sensu życia
■ miejsca, jakie zajmujemy w życiu innych ludzi
■ celu, do którego chcemy zdążać
■ umiejętności
■ szczęścia
■ pracy
■ rodziny
■ pieniędzy, itp.
Narysuj swój obraz od nowa
W przekonania na nasz własny temat „obrastamy" już od wczesnego dzieciństwa. Dokładniej, od ok. 2 roku życia, kiedy jako dzieci zaczęliśmy rozwijać świadomość własnego Ja. Od tej pory każda uwaga dorosłych, czy innych dzieci na nasz temat, stanowiła informację zwrotną o tym, kim jesteśmy. Zarówno pochwały, jak i nagany miały ogromne znaczenie w kształtowaniu się obrazu własnej osoby. To, czy ktoś nas lubił i to okazywał, czy wręcz przeciwnie. Jak otoczenie reagowało na nasze pomysły i aktywność. Znaczenie mogło mieć to, czy mieliśmy starsze lub młodsze rodzeństwo, czy zgodnie bawiliśmy się z kolegami w piaskownicy, czy też nie. I w końcu nawet to, jak widzimy się w lustrze.
Poznaj więc siebie! Zdobądź wiedzę na własny temat z kilku źródeł. Pokaż kim jesteś naprawdę.
Nie bój się prawdy – nawet tej przykrej – o sobie. Narysuj swój obraz szczerze i od nowa.
Co się we mnie dzieje?
Obserwuj własne wnętrze poprzez różne reakcje. O czym myślisz? Jak się czujesz? Jak reagujesz na różne sytuacje. Nie wmawiaj sobie różnych rzeczy.
Np. jeśli więc zdarzy nam się jechać autobusem bez biletu i nie jest to zgodne z naszym systemem wartości, wówczas będziemy starali się przekonać samych siebie, że to nie była sprawa aż tak dużej wagi, albo że ludzie dopuszczają się o wiele większych przewinień.
Wszystko po to, abyśmy w swoich własnych oczach pozostali wartościowymi, nieskazitelnymi ludźmi.
Widzę, więc jestem
Zdarza się, że w niektórych sytuacjach nie jesteśmy pewni własnych postaw i uczuć.
Wtedy staramy się wnioskować o motywach nami kierującymi na podstawie swoich zachowań. Myślimy, że skoro zachowaliśmy się w określony sposób, to pewnie z czegoś to wynika. Jeśli się zdenerwowaliśmy, to uzasadnimy to stresującą sytuacją. Zwykle mamy skłonność do przypisywania takich wyjaśnień, aby nie ucierpiała na tym nasza samoocena, czyli na naszą korzyść (my mieliśmy dobre intencje, to sytuacja nas sprowokowała).
Ale nie zawsze tak jest.
Powtarzające się zdarzenia, w których za każdym razem reagujemy nerwowo mogą nam dać do myślenia, że tacy właśnie jesteśmy - nerwowi, nie potrafimy kontrolować emocji.
Lustrzane odbicie
Genialnym źródłem wiedzy o nas samych są kontakty z innymi ludźmi. Jednakże należy tu zachować szczególną ostrożność z tej prostej przyczyny, że nie wszyscy ludzie są nam przychylni i mogą sami celowo fałszować obraz.
Często też sięgamy po porównania. Jak wypadam na tle innych? Możemy tu sięgnąć po porównania w górę (do lepszych od siebie, aby określić górny pułap własnych możliwości, sprawdzić, co jeszcze można osiągnąć) lub w dół (dla podniesienia samooceny, bo inni wypadają słabiej).
Aby zbudować prawidłowy obraz samego siebie, warto porównywać się z kimś podobnym do nas - o podobnych zainteresowaniach i zajęciach.
Nie neguj czyjegoś zdania, bo może być prawdziwe
Osoba przejmująca się swoim wyglądem (jest np. za gruba, ma wystające zęby, odstające uszy, itp.), powinna sobie w pierwszej kolejności odpowiedzieć na pytanie, czy ona sama tak się właśnie czuje? Może to włącznie cudza opinia? Jak zostało jej to powiedziane? Jakim tonem? Kto i kiedy jej o tym powiedział? Czy można się z tym zgodzić? Czy na pewno nie można temu zaprzeczyć?
Zastanów się nad tym, przemyśl to i odpowiedz sobie zupełnie szczerze.
Jeśli zgodzisz się, przyjmij to do wiadomości. Zachowując wierność rzeczywistości masz większą szansę na zmierzenie się z problemem, niż udając, że nie istnieje.
W tym celu zastanów się nad każdym pojedynczym przekonaniem na swój temat, przyjrzyj się skąd ono pochodzi i czy jest słuszne. Gdy pozbędziesz się fałszywych sądów, poczujesz wielką ulgę. Tą samą, jaka towarzyszyłaby Ci po ściągnięciu za ciasnych butów.
Ćwiczenie 2 Poznaj siebie
By wykreować swój realny obraz zastanów się również, w czym rzeczywiście jesteś dobry/dobra?
Co Cię uszczęśliwia?
Co lubisz robić?
Czego nie lubisz?
Co sprawia Ci trudności?
Kto ma rację?
To całkiem normalne, że czasem nie zgadzamy się z innymi. Jesteśmy różni i mamy pełne prawo do tego, aby mieć własne zdanie. Tyczy się to Ciebie i tyczy się to każdego innego człowieka. I nie jest tak, że tylko jedna strona ma rację. Tyle ile osób biorących udział w dyskusji, tyle również może być prawd, nawet, jeśli każda będzie inna.
Przypomnij sobie swoją ostatnią rozmowę, w trakcie której nie zgadzałeś/zgadzałaś się z opinią Twojego rozmówcy. Jak reagowałeś/reagowałaś, kiedy druga osoba nie zgadzała się z tym co mówisz? Wysłuchałeś/wysłuchałaś jej do końca czy już w trakcie kiedy mówiła zacząłeś/zaczęłaś tworzyć w myślach swoją odpowiedź?
Każdy z nas chce być wysłuchanym. Ale już nie każdy potrafi i chce słuchać, zwłaszcza, kiedy opinia drugiego człowieka jest niezgodna z naszymi przekonaniami. A jednak kluczem do zrozumienia drugiej osoby jest właśnie wysłuchanie go. Bez żadnych oczekiwań, bez żadnego formułowania odpowiedzi, bez przymusu.
Jak zrozumieć drugiego człowieka?
Po pierwsze naucz się słuchać!
Ciekawostką jest, że większość ludzi nie słucha drugiego człowieka by go zrozumieć, lecz aby mu odpowiedzieć.
Tak naprawdę nie chodzi tutaj tylko o różnice zdań. Słowa te mogą odnosić się do każdej rozmowy z drugim człowiekiem. Jak często próbujesz zrozumieć? A jak często nie słuchasz do końca, bo masz już przygotowaną odpowiedź?
Co więc robić?
To proste: staraj się pojąć punkt widzenia danej osoby, na tyle na ile tylko możesz. Naprawdę wysłuchaj, co druga strona chce Ci przekazać. Zamiast złościć się i denerwować, wykaż zainteresowanie odmienną opinią. Zadaj sobie pytania: dlaczego ta osoba tak myśli? Spójrz na to szerzej. Kim jest ta osoba? W jakich warunkach żyje? Jakie ma doświadczenia? Co może być powodem takiego a nie innego zdania? Szczerze się nią zainteresuj!
Kiedy spojrzysz głębiej, dostrzeżesz, że druga strona również może mieć rację. Oboje możecie mieć rację i to jest piękne.
Zanim zaczniesz kogoś oceniać, upewnij się, czy sam jesteś idealny
Jeśli drażni Cię czyjeś zachowanie czy konkretna rzecz w danej osobie, to pierwsze co warto zrobić w takiej sytuacji to przyjrzeć się sobie. To, co widzisz w innych bardzo często pokazuje jakie nosisz w sobie przekonania, jaką osobą Ty jesteś i co myślisz o sobie.
Przykładowo: strasznie irytuje Cię, kiedy inni Cię oceniają. Nie lubisz być poddawany/poddawana ocenie i źle znosisz krytykę. Denerwuje Cię, jeśli ktoś porównuję Cię do drugiej osoby i stwierdza, że jesteś w czymś gorszy/gorsza. W takiej sytuacji warto byłoby zastanowić się czy Ty sam/sama przypadkiem nie oceniasz innych? Czy nie porównujesz jednych ludzi z innymi? Czy również nie krytykujesz (nawet w myślach) zachowania drugiej osoby? Czy nie oceniasz ludzi po tym co robią i po tym jak wyglądają?
Ćwiczenie 3
Zastanów się, kto i w jakich sytuacjach wywołuje u Ciebie negatywne odczucia?
Jakie zachowania Cię irytują/denerwują?
Kto Cię złości i dlaczego?
Zmień siebie, a zmieni się także świat, którego codziennie doświadczasz
Kiedy zaakceptujesz to w sobie, zaakceptujesz to również w innych. Przestaniesz nagle złościć się na zachowanie czy sytuacje, które wcześniej Cię drażniły. To jest właśnie piękne w rozwoju osobistym. Poznawanie siebie i zrozumienie, które wypływa z Twojej pracy nad sobą. Wszystko to znacząco wpływa na jakość życia i Twoje poczucie szczęścia.
Zauważ, że sytuacje, które budzą w Tobie silne odczucia, wyraźnie pokazują nad czym warto pracować. Pokazują co wymaga większego zaangażowania z Twojej strony, co zostało zaniedbane i być może dlatego teraz Cię denerwuje. Wykorzystuj te momenty, bo dzięki nim możesz dowiedzieć się o sobie cennych rzeczy i zrozumieć, że od Twojego nastawienia wszystko się zaczyna.
