i-HGFEDCBA
S l o w . K u j .
i ; z i -
9 j - 0 -
n a s i b ł o g o s ł a w i ą t y m s z l a c h e t n y m i p o s t u l a t o m i o ś w i a d c z a j ą
s a m i s t o j ą p o n a d p a r t j a m i , t oEDCBA
> • , Z a o g ł o ł z . p o b i e r a » i ę a d w i e r s z a
Ogłoszenia • m m . ( 7 l a m . ) I O g r , m r e k l a m y p a e t r . 3 4 a m . w w i a d o m o i o i a e h p o t o c z n y c h 3 0 g r n a p i e r w s z e j e t r . 5 0 g r . R a b a t u u d z i e l a s i o p r z y c z g a ł e m o g ł a s z a n i u . . G ł o s W ą b r z e s k i " w y c h o d z i t r z y r a z y t y g o d n . . „ . . p o n i e d z i a ł e k , i r o d ę i p i ą t e k . S k r z y n k a p o c z t o w a 2 3 . R e d a k c j a i a d m i n i s t r a c j a u L M i c k i e w i c z a 1 1 - - - - K o n t o c z e k o w e P . K . O . P o z n a ń 2 0 4 . 2 5 2
I
6 Ł 0 S W Ą B R Z E S K I
, D J Ł . w e k » p « < i . m i c ł i ^ c B n w
s przedpłata. ni>ize,i<» pn«t » w
m a n i n a ł o i M i t t p r a c y , p n a r w a n t a
n > M i k . c £ a t r z y m w w a r p o r a t e m * -
n o w y c h d o t a r c i e * g a w t y . l a b c w r o t a « « n y a b o e a - T i e n ł u . Z a d r i a ł o g l a a z e i ł . r e d a f c e f r a n i e a d p o w i a d a .
Pcmiednałek Benedykta Wtorek Katarzyny Środa Wiktorjana
Dziś wschód słońca o godz. 5,41 zach 17.46 ]
Jutro . ,, .. 5.37 ,, 17.48
Dziś „ księżyca „ 1400, \38 |
T e l e f o n W . 3
wtorek 22 marca 1927 r.
Wąbrzeźno,
Nr. 34 Rok VII
lis k ip i p o ls c p d o lo d u k a to lic k ie g o .
S e r d e c z n y m b ó l e m i s k a r g ą n a b r z m i a ł e s ą o d e z w y i o r ę d z i a e p i s k o p a t u P o l s k i o d r o d z o n e j .
Głęboka t r o s k a i l ę k o p r z y s z ł o ś ć n a r o d u , p r z e b i j a n i e m a l z k a ż d e g o z d a n i a l i s t ó w p a s t e r s k i c h , s k i e r o w a n y c h d o s p o ł e c z e ń s t w a p o l s k i e g o .
C z y t a s k a r g a i t r o s k a , c z y t e n l ę k n a s z y c h P a s t e r z y s ą u s p r a w i e d l i w i o n e ? C z y n i e s ą p r z e s a d n e ? — N i e , p o s t o k r o ć n i e ! C z y t e l i c z n e n i e b e z p i e c z e ń s t w a , o k t ó r y c h w s a m y c h l i s t a c h w s p o m i n a j ą , r z e c z y w i ś c i e K o ś c i o ł o w i i O j c z y ź n i e 7 a g r a r a j ą ? C z y w P o l s c e o t w a r t e s ą „ n a o ś c i e ż w r o t a d l a a n a r c h j i m o r a l n e j i k o m u n i z m u ? — T a k , n i e s t e t y , t a k . "
N a c z e l n y m k i e r o w n i k o m K o ś c i o ł a w P o l s c e n i e w o l n o u s y p i a ć c z u j n o ś c i s p o ł e c z e ń s t w a , g d y ż g r o ź n e p o m r u k i g r z m o t ó w z w i a s t u j ą b u r z ę , g d y ż z w a ł y p i a s k ó w i s k a ł p o d w o d n y c h z a g r a ż a j ą r o z b i c i e m n a w i e n a s z e g o ż y c i a r e l i g i j n e g o i n a r o d o w e g o . D u c h o w y m p r z y w ó d c o m n a r o d u n a s z e g o n i e w o l n o d a w a ć s y g n a ł u b o j o w y m o r g a n i z a c j o m k a t o l i c k i m d o s p o c z y n k u , d o w y w c z a s ó w i r o z b i j a n i a n a m i o t ó w , g d y w r ó g j u ż u b r a m , g d y z a - c i ę ż n e k o h o r t y ż y w i o ł ó w a a t y c h r z e ś c i j a ń s k i c h o t a c z a j ą z e w s z ą d o b r o ń c ó w K r z y ż a i E w a n g e l j i , g d y p o d w a ż a j ą f u n d a m e n t y ł a d u s p o ł e c z n e g o i m o r a l n e g o w k r a j u .
B i s k u p i i d u s z p a s t e r z e k a t o l i c c y n i e m o g ą f o l g o w a ć w y s t ę p k o m i z g u b n y m w a d o m j e d n o s t e k l u b s p o ł e c z e ń s t w . N i e m o g ą p a t r z e ć o b o - j ę t n e m o k i e m n a o r g j e a n a r c h j i , n i e r z ą d u i d e m o r a l i z a c j i p u b l i c z n e j . M u s z ą z u r z ę d u p a s t e r s k i e g o — u p o m i n a ć , z a k l i n a ć , g r o m i ć b ł ą d z ą c y c h i w y s t ę p n y c h , n i e b i o r ą c p o d u w a g ę i c h p o z y c j i c z y w p ł y w u s p o ł e c z n e g o , c z y p o l i t y c z n e g o . P r z y k a z a n i a b o w i e m B o ż e j e d n a k o o b o w i ą z u j ą , j a k s z a r e t ł u m y l u d u , t a k r ó w n i e ż w a r s t w y w y ż s z e , s f e r y r z ą d z ą c e , k i e r o w n i k ó w p a ń s t w i s t r o n n i c t w .
T o t e ż , p o m i m o a l a r m u , o b u r z e ń m a s o n e r j i , ż y d o s t w a i ż y w i o ł ó w r a d y k a l n y c h , E p i s k o p a t p o l s k i n i e u s t r a s z e n i e w y t y k a w a d y p u b l i c z n e i g r o m i p o d s t ę p n e z a k u s y w r o g ó w n a ś w i ę t o ś c i r e l i g i j n e i m o r a l n e n a r o d u p o l s k i e g o . W o r ę d z i a c h s w o i c h r a z p o r a z w s k a z u j ą n a n i e b e z p i e c z e ń s t w a , j a k i e o b e c n i e g r o ż ą z d r o w i u d u c h o w e m u i p r z y s z ł o ś c i s p o ł e c z e ń s t w a i O j c z y z n y .
P r o j e k t o w a n y z a m a c h K o m i s j i k o d y f i k a c y j n e j n a S a k r a m e n t m a ł ż e ń s t w a , r o z p r z ę ż e n i e o b y c z a j ó w , r o z p a s a n i e w t a ń c a c h p u b l i c z n y c h w i d o w i s k a c h , p r o p a g a n d a p o r n o g r a f i c z n a , z a c i e k ł a w a l k a p r a s y r a d y k a l n e j z r e l i g j ą i K o ś c i o ł e m s z e r z e n i e s i ę s e k c i a r s t w a i s c h y z m y d z i ę k i p o p a r c i u c z y n n i k ó w o f i c j a l n y c h , — o t o c z a r n a l i s t a n i e b e z p i e c z e ń s t w , k t ó r e o t w i e r a j ą w P o l s c e n a o ś c i e ż w r o t a a n a r c h j i m o r a l n e j i k o m u n i z m u .
W i e m y d o s k o n a l e , k o m u z a l e ż y n a t e r n , a b y w P o l s c e s z e r z y ł s i ę k o m u n i z m o r a z a n a r c h j a d u c h o w a i m o r a l n a . Z a l e ż y n a t e r n w p i e r w s z y m r z ę d z i e — m a s o n e r j i w s z e c h ś w i a t o w e j k t ó r e j j e s t k o ś c i ą w g a r d l e P o l s k a k a t o l i c k a . D ą ż ą r ó w n i e ż d o o d c h r z e ś c i j a n i e n i a n a r o d u p o l s k i e g o n a s i s ą s i a d z i o ś c i e n n i z e W s c h o d u i Z a c h o d u k t ó r z y z d a j ą s o b i ę r a c j ę z t e g o , i ż z u p a d k i e m r e l i g i j n o ś c i i m o r a l n o ś c i w P o l s c e n i e c h y b n i e n a s t ą p i j e j u p a d e k p o l i t y c z n y .
W s z y s c y p r z e t o , k t ó r y m l e ż y n a s e r c u p r z y s z ł o ś ć n a r o d u i O j c z y z n y , w i n n i n a z e w E p i s k o p a t u z s z e r e g o w a ć s i ę i s t w o r z y ć j e d n o l i t y i z w a r t y o b ó z k u o b r o n i e n a j d r o ż s z y c h i d e a ł ó w .
B i s k u p i p o l s c y w o s t a t n i e j s w e j o d e z w i e d o n a r o d u p o l s k i e g o z w i e l k i m u z n a n i e m i z r a d o ś c i ą p o d n o s z ą , i ż c a ł e o d ł a m y s p o ł e c z e ń s t w a w y p i s u j ą c r e d o k a t o l i c k i e n a s w y c h s z t a n d a r a c h 1 s t w i e r d z a j ą p u b l i c z n i e , ż e j e d y n i e n a u k a C h r y s t u s a j e s t ź r ó d ł e m i j e d y n i e s k u t e c z n y m ś r o d k i e m P r z e c i w r o z p r z ę ż e n i u i b o l s z e w i z m o w i . T a k c h w a ł a B o g u , m a m y n a w e t u g r u p o w a n i a p o l i t y c z - n e> k t ó r e w s w o i m p r o g r a m i e , j a k o n a c z e l n y p o - B p ® t s t a w i a j ą z a w a r o w a n i e k a t o l i c y z m o w i p r a w r e l i g j i p a n u j ą c e j .
P a s t e r z e p o c z y n a n i o m
i ż j a k k o l w i e k r r - - -
j e d n a k o c e n i a j ą w p e ł n i t e n z d r o w y o d r u c h w ż y c i u p u b l i c z n e m .
E p i s k o p a t p o l s k i w z y w a n a s d o z d e c y - a o w a n y c h c z y n ó w k a t o l i c k i c h i d o t w ó r c z e j p r a c y k a t o l i c k i e j . N a l e ż y o b u d z i ć s i ę z b e z w ł a d u i m a r t w o t y . D a j m y s p o k ó j u k r y t e j p r o p a g a n d z i e — o n a d z i ś n i e w i e l e z n a c z y . N i e w s t y d ź m y s i ę j a w n i e s w e j w i a r y i s w y c h p r z e k o n a ń k a t o l i c k i c h R a z w r e s z c i e z d o b y ć s i ę t r z e b a n a c y w i l n ą o d w a g ę i w y s t ą p i ć z o d k r y t ą p r z y ł b i c ą d o w a l k i z r o z w y d r z o n ą m o d n ą l i t e r a t u r ą i s z t u k ą . C z a s j u ż n a j w y ż s z y a b y z d e c y d o w a n y o b ó z k a t o l i c k i s p o j r z a ł ś m i a ł o w o c z y w r o g o m K o ś c i o ł a w P o l s c e i z a w o ł a ł g ł o s e m i c z y n e m k a t o l i c k i m .
„ D o ś ć j u ż w a s m a r n y ! *
S t o i m y n a d p r z e p a ś c i ą i d a l e j j u ż z w a m i n i e p ó j d z i e m y I M a s k a w a s z a s p a d ł a . D z i ś w i d z i m y w a s z e p r a w d z i w e o b l i c z e i s t r a s z n e s k u t k i w a s z e j p r o p a g a n d y w k r a j u . S z e r z y s i ę z b r o d n i a , r o z p u s t a , n i e n a w i ś ć k l a s o w a , a n a r c h j a s p o ł e c z n a i m o r a l n a , a l k o h o l i z m , s a m o b ó j s t w a . N i e z w a l a j c i e c a ł e j w i n y n a n ę d z ę m a t e r j a l n ą k l a s n i ż s z y c h i n a c i e m n o t ę ! N i e , n i e n ę d z a , c i e m n o t a , t a k n a s u n i e s z c z ę ś l i w i a , l e c z w p i e r w s z y m r z ę d z i e w y , l u d z i e z ł e j w o l i , c o n a r o z k a z m i ę d z y n a r o d ó w e k m a s o ń s k i c h i k o m u n i s t y c z n y c h p o z b a w i a c i e s z e r o k i e t ł u m y i d e a ł u d o b r a , p r a w d y i p i ę k n a , c o B o g a i m z s e r c w y r y w a c i e .
D o ś ć j u ż w a s m a m y ! D o ś ć t e ż m a m y z ł u d n y c h h a s e ł w a s z e j f a ł s z y w e j „ t o l e r a n c j i " . N i e c h s i ę k t o u n a s o d w a ż y w y s t ą p i ć p u b l i c z n i e w o b r o n i e S a k r a m e n t u m a ł ż e ń s t w a , s z k o ł y w y z n a n i o w e j , n i e c h s p r ó b u j e n a p i ę t n o w a ć w y u z d a n e m o d y i t a ń c e , w t e d y p o w s t a j e w p r a s i e r a d y k a l n e j h a ł a s , k r z y k i , o b u r z e n i a i p r o t e s t y , n a j e g o g ł o w ę p o -
I m i e n i n y M a r s z a ł k a J ó z e f a P i ł s u d s k i e g o .
I m i e n i n y M a r s z a ł k a J ó z e f a P i ł s u d s k i e g o o k c h o d z o n o n i e z w y k l e u r o c z y ś c i e w e w s z y s t k i c h m i a s t a c h P o l s k i . J a k d o n o s z ą p i s m a — n a j w s p a n i a l e j w y s t ą p i ł a S t o l i c a , p o k t ó r e j d r u g i e m i e j s c e z a j ą ł L w ó w , W i l n o , K r a k ó w i i n n e w i ę k s z e m i a s t a . R ó w n i e ż b a r d z o i m p o n u j ą c o w y p a d ł y u r o c z y s t o ś c i w B y d g o s z c z y i w T o r u n i u .
N a r ę c e M a r s z a ł k a P i ł s u d s k i e g o n a d e s ł a n o z e w s z y s t k i c h s t r o n k r a j u k i l k a t y s i ę c y t e l e g r a m ó w . S z c z e g ó l n i e [ z e s f e r w o j s k o w y c h i p o l i c y j n y c h n a d e s ł a n o w i e l e d e p e s z z ż y c z e n i a m i . P o z a t e m w k a - ź d e m m i e ś c i e m i e j s c o w y b u r m i s t r z l u b s t a r o s t a p r z y j m o w a ł ż y c z e n i a o s o b i s t e o d p r z e d s t a w i c i e l i w ł a d z i u r z ę d ó w p a ń s t w o w y c h — a t a k ż e i o d o s ó b p r y w a t - z y c h
W W ą b r z e ź n i e ż y c z e n i a i m i e n i n o w e d l a p . M a r s z a ł k a p r z y j m o w a ł p . s t a r o s t a d r . P r ą d z y ń s k i . — J a k s i ę o k a z a ł o
— w p ł y n ę ł o n a r ę c e p . s t a r o s t y z g ó r ą 4 0 ż y c z e ń o d r e p r e z e n t a n t ó w t u t e j s z y c h u r z ę d ó w .
F o t o g r a f j a n a s z a p r z e d s t a w i a P a n a M a r s z a ł k a w t y m s a m y m s t r o j u , w j a k i m p r z y j m o w a ł O n ż y c z e n i a w d n i u i m i e n i n .
a y p i ą s i ę n a z w y : w s t e c z n i k a , f a n a t y k a i s ł u g i c z a r n e j r e a k c j i . C z y ż m o ż n a w y o b r a z i ć s o b i e g o r s z e m o r a l n e p r z e ś l a d o w a n i e ? C z y ż t a k i e z a b r a n i a n i e w s z e l k i e j o b r o n y w i a r y i m o r a l n o ś c i n i e j e s t r ó w n o z n a c z n e z z a b r o n i e n i e m w i e r z e n i a ? W i ę c p o c ó ż t a h i p o k r y z j a ? C z y ż n i e u c z c i w i e j b y ł o b y p o p r o s t u p o w i e d z i e ć : „ w o l n o ś ć p r o p a g a n d y , s z e r z e n i a i o b r o n y s w y c h p o g l ą d ó w i s t n i e j e t y l k o d l a n a s , w r o g ó w K o ś c i o ł a ” . O c z y w i ś c i e , t a k i e o t w a r t e a c z b a r b a r z y ń s k i e p o s t a w i e n i e k w e s t j i b y ł o b y u c z c i w s z e , n i ż d z i s i e j s z e z a s ł a n i a n i e s i ę t o l e r a n c j ą , a l e d l a n i c h n i e b e z p i e c z n e . I o n i m u s z ą s i ę r a c h o w a ć z p s y c h i k ą l u d z k ą . O n i w i e "
d z ą , ż e o t w a r t y u c i s k w y w o ł a ł b y o t w a r t ą ż y w i o ł o w ą r e a k c j ę . P r z y k ł a d M e k s y k u , g d z i e s i ę o b e c n i e r o z p o c z y n a p o t ę ż n y i z d e c y d o w a n y r u c h k a t o l i c k i , u c z y i c h , ż e j a w n e p r z e ś l a d o w a n i e w i a r y w y z n a w a n e j p r z e z w i ę k s z o ś ć o b y w a t e l i p a ń s t w a , w i e d z i e n i e c h y b n i e d o z g u b y k r a j i n a r ó d .
N i e d o ś ć j e s t j e d n a k n i e i ś ć z a w r o g i e m . T r z e b a g o z w a l c z a ć i i n n y c h z e s z p o n ó w j e g o
N a l e ż y r o z p o c z ą ć u n a s t w ó r c z ą p r a c ę k a t o l i c k ą n a w i e l k ą s k a l ę . N i e w i e l e b ę d ą s i ę l i c z y ć ż y w i o ł y r a d y k a l n e z n a s z y m i p r o t e s t a m i i o ś w i a d c z e n i a m i , g d y o g ó ł k a t o l i c k i s t a n o w i b i e r n ą i n i e - z o r g a n i z o w a n ą m a s ę , g d y a k c j a k a t o l i c k a o p i e r a s i ę t y l k o n a b a r k a c h E p i s k o p a t u , k l e r u i m a ł e j g a r s t k i o s ó b ś w i e c k i c h . T r z e b a w i e l o m i l i o n o w e z a s t ę p y r y c e r z y K r z y ż a z o r g a n i z o w a ć w k a d r y z w i ą z k ó w i s t o w a r z y s z e ń k a t o l i c k i c h , a b y p r z e c i w s t a w i a ć w r a ż y m o d d z i a ł o m m a s o n e r j i i k o m u n i z m u k a r n ą , l i c z n ą i u ś w i a d o m i o n ą a r m j ę C h r y s t u s o w ą . S p i e s z m y d o s z e r e g ó w b o j o w y c h L i g k a t o l i c k i c h . E p i s k o p a t P o l s k i o d r o d z o n e j w z y w a n a s d o c z y n u .
K r ó tk ie w ia d o m o ś c i t e le g r a iic s n e .KJIHGFEDCBA
W skład stałej K om isji doradczej tó i N aro
dów w eszli w charakterze rzeczoznaw ców w ojsko
w ych następujący oficerow ie W ojsk Polsk. l.plk.
Śzt. gen. T. K asprzycki 2. pik. Szt. gen. dr. St.
K ustler 3. kom andor por. Szt. gen. Solski Eug. i 4. m jr. A. Steblow ski — jako rzeczoznaw ca zbro jeń pow ietrznych.
O statni dziennik personalny M . S. W ojsk, przy
niesie aw anse 20 pułkow ników na generałów i 50 podpułkow ników na pułkow ników — nie licząc a- w ansów niższych stopni. M iędzy innym i generała
m i zostają m ianow ani pułk. O lszyna—W ilczyński, Scevola— W ieczorkiew icz. K utrzeba Tadeusz i inni.
*
W kołach rządow ycfi zapadła decyzja dot. bu
dow y now ej fabryki zw iązków zazotow ych „now y Chorzów " która m a stanąć w okolicach Tarnow a.
♦
W n o c y z e ś r o d y n a c z w a r t e k w B e r lin ie d o s z ło d o k r w a w e g o s ta r c ia p o m ię d z y S t a h lh e l-
mem a g r u p ą k o m u n is t ó w . P o o b u s tr o n a c h p a - d ło k ilk a n a ś c ie o s ó b r a n n y c h . P o lic j a d o k o n a ła s z e r e g u a r e s z to w a ń .
«
N a o s t a t n ie m p o s ie d z e n iu k o m is ji a d m in is tr a c y jn e j S e jm u u c h w a lo n o m ię d z y in n e m i, n o w e p r a w o d la M a g is tr a tó w — k tó r e o d tą d b ę d ą u p e ł
n o m o c n io n e d o z a w ie s z a n ia u c h w a ł R a d M ie j
s k ic h , o ile t a k o w e u z n a ją z a n ie w ła ś c iw e .
R o k o w a n ia w s p r a w ie w y w ła s z c z e n ia o b y w a t e li z ie m s k ic h — p o la k ó w w R u m u n ji — z o s t a ły u k o ń c z o n e . W s z y s c y p o la c y , k tó r z y w s k u t e k p r z e p r o w a d z o n e j w R e w a r a b ji r e fo r m y r o ln e j u tr a c ili s w e m a ją tk i o tr z y m a ją z a n ie o d s z k o d o w a n ie — p o 1 2 0 d o la r ó w z a j e d e n h e k ta r s k o n fis k o w a n e j z ie m i.
*
P r z e m y s ło w c y w ę g lo w i n a G ó r n y m Ś lą s k u w y p o w ie d z ie li w s z y s tk im r o b o tn ik o m u m o w ę z d . 1 k w ie t n ia . N o w e u m o w y z a w ie r a ć b ę d ą c a ły s z e r e g w a r u n k ó w , d o g o d n y c h d la n a s z y c h b a r o n ó w w ę g lo w y c h — ja k : 1 ) z a m ia n a 8 g o d z in n e g o d n ia p r a c y n a 1 0 g o d z in n y 2 ) z n ie s ie n ie p r e m ij d la r o b o t n ik ó w s a m o t n y c h i t. p . C z y s ię r o b o tn ic y z g o d z ą n a t e n o w e w a r u n k i — n ie w ia d o m o .
*
W m ieszkaniu redaktora białoruskiego pism a
„N asza W ola — M uszary w ykryto olbrzym i skład bibuły kom unistycznej i broni palnej. M aszarę aresztow ano i odstaw iono do w ięzienia w G Iębokiem .
W zw iązku ze strajkiem , jaki w ybuchł w prze
m yśle w łókienniczym a który m a przyjąć charak
ter strajku generalnego — rząd postanow ił spra
w ę zarobków robotniczych przyjąć pod sw ój arbi
traż. Rów nocześnie P. P. b. ogłosilą odezw ę na w ołującą do strajku pow szechnego, od którego m ają być tylko w yłączone szpitale, K asy C horych i po
gotow ie ratunkow e.
I r a w y s ą d n y d z ie ń .
b ą d N a j w y ż s z y r o z w a ż a ł s k a r g ę k a s a c y jn ą M e c h la S s h iic k a , s k a z a n e g o p r z e z s ą d p r z y s ię g ły c h w S a m b o r z e n a k a r ę ś m ie r c i p r z e z p o w ie s z e n ie z a z a b ó j s t w o s z w a g r a i p o s t r z e le n ie t e ś c ia o r a z s w e j ż o n y .
O k o lic z n o ś c i s p r a w y b y ły n ie z w y k le . M e c h e l S c h u c k m ie s z k a ł p o d je d n y m d a c h e m z e s w ą r o d z in ą u t e ś c ia M o jż e sz a W o lfa w S m o l- n ic y p o d S ta r y m S a m b o r e m .
W r o d z in ie p a n o w a ła o d d a w n a n ie z g o d a w s k u t e k n ie p o r o z u m ie ń z e s z w a g r e m M a k se m W o lf e m n a t le fin a n s o w e m .
W d n iu 1 8 c z e r w c a r . u b . c a ła r o d z in a w y c h o w a n a w p o s z a n o w a n iu d la o b r z ą d k ó w r e lig ij
n y c h , u d a ła s ię p o c a ło d z ie n n y m ś c is ły m p o ś c ie z o k a z ji s ą d n e g o d n ia d o b ó ż n ic y , a n a s t ę p n ie z a s ia d ła d o o b fite j, ś w ią t e c z n e j w ie c z e r z y .
Złóż datek na fundusz wrzesiński.
C z y j e s t e ś ju ż c z ło n k ie m Z w ią z k u O b io n y K r e s ó w Z a c h o d n ic h ? J a k o P o la k c z y n u , a n ie t y lk o P o la k z n a z w is k a s p ie s z n a ty c h m ia s t z a p i
s a ć s ię d o Z w ią z k u O b r o n y K r e s ó w Z a c h o d n ic h O b j a ś n ie ń u d z ie la ją K o ła M ie js c o w e Z w ią z k u i D y r e k c j a O k r ę g u P o m o r s k ie g o Z . O . K . Z . w T o r u n iu , u l. F r a n c is z k a ń s k a 1 4 .
M iljo n y r z u c a ją N ie m c y n a g e r m a n iz a c ję lu d n o ś c i p o ls k ie j — R a tu jm y d u s z ę d z ia t w y p o ls k ie j s k ła d a j ą c d a te k n a Z w ią z e k O b r o n y K r e s ó w Z a c h o d n ic h .
Maturzyści a służba wojskowa.
W ła d z e w o j s k o w e z a r z ą d z iły , b y — c z ę ś ć p o b o r o w y c h , o d le g a j ą c y c h w c ie le n iu d o s z e r e g ó w w o j s k o w y c h w te r m in ie 1 — 2 m a ja b r ., w c ie lo n ą z o s t a ła d o p ie r o w lip c u b r . .. T y c z y s ię t o n a s t ę p u j ą c y c h k a te g o r ji o s ó b : a ) p o b o r o w y c h , k o ń c z ą c y c h w r . b o s t a n ie k la s y s z k ó ł ś r e d n ic h , lu b r ó w n o r z ę d n y c h , k tó r z y m a ją p r a w o d o s łu ż b y p ó ł r o c z n e j , o r a z b ) p o b o r o w i, k tó r z y u k o ń c z y li w p r a w d z ie s z k o łę ś r e d n ią , le c z z r ó ż n y c h łr z y c z y n n ie z ło ż y li j e s z c z e e g z a m in ó w d o jr z a - p o ś c ii m a ją g o s k ła d a ć w r o k u b ie ż ą c y m .
O ile t e k a t e g o r j e p o b o r o w y c h c h c ą p o z y s k a ć p o w y ż s z e o d r o c z e n ie w c ie le n ia , w in n i o n i z ło ż y ć d o m a r c a b r . p o d a n ia d o P . K . U . D o p o d a ń n a le ż y z a łą c z y ć ś w ia d e c t w o d y r e k c ji s z k o ły .
Rząd W łoski zakom unikow ał rządow i angiel
skiem u, re w Serbji czynione są przygotow ania do obalenia rządu albańskiego — i że w obec tego nie pozostaną W łochy obojętne na te spraw y. Rów
nocześnie donoszą, ze Śkutari, że V allonie zostały w yładow ane znaczne ilości m ateriału w ojonnego — a specjalnie artylerii górskiej, nadesłany z W łoch.
W K ow nie aresztow ano cały szereg działaczy kom unistycnych - w w yniku czego Szajka kom u ny została zlikw idow ana.
W d o w ó d p r z y ja ź n i w ło s k o -r u m u ń s k ie j p a r la m e n t R u m u ń s k i p o s ta n o w ił w y s t a w ić M u s so li- n ie m u p o m n ik w K is z y n io w ie ( B e s s a r a b j a ) .
«
P r a s a b ia ło g r o d z k a p o d a je w ia d o m o ść d o t y c h c z a s j e s z c z e n ie s p r a w d z o n ą , ja k o b y p o m ię d z y B u łg a r ją a W ło c h a m i t o c z y ły s ię r o k o w a n ia o z a w a r c ie ta jn e g o tr a k ta tu .
*
Z N . J o r k u d o n o s z ą , ż e s ły n n y p o d r ó ż n ik C o o k ( f a łs z y w y o d k r y w c a b ie g u n a ) s k a z a n y ja k w ia d o m o z a o s z u s t w a n a f to w e n a 1 4 la t w ię z ie n ia — z o s ta ł o b e c n ie u ła s k a w io n y i w y p u s z c z o n y n a w o ln o ś ć .
*
W S t a n is ła w o w ie z o s ta ł s k a z a n y n a k a r ę ś m ie r c i p r z e z p o w ie s z e n ie 2 5 -le tn i D m itr y M ic h a jłó w , o s k a r ż o n y o z a m o r d o w a n ie s w e j ż o n y , s ta r s z e j o d n ie g o o la t 2 0 . O b r o ń c a w n ió s ł z a ż a le n ie n ie w a ż n o ś c i.
*
P o d O ś w ię c im ie m z lik w id o w a n a z o s t a ła g r o ź n a s z a jk a b a n d y t ó w , n a c z e le k tó r e j s ta l W ła d y s ła w R a m b ie s a . W w a lc e z p o lic j ą R a m b ie s a z o s ta ł r a n n y w b r z u c h i o d e b r a ł s o b ie ż y c ie z a ś r e s z ta b a n d y r o z b ie g ła s ię w n ie w ia d o m y m k ie r u n k u .
*
A r y s t o k r a t y c z n y b a n k v o n B is c h o f f s h a u s e n a w B e r lin ie z b a n k r u to w a ł. S p r a w ę j e g o s k ie r o w a n o d o P r o k u r a tu r y .
P r z y s t o le t e ś c io w ie z a ż ą d a li o d — S c h iic k a , a b y w ty m d n iu u r o c z y s ty m s k o ń c z y ł |s w e p o r a c h u n k i z r o d z in ą i o d d a ł lis ty i fo to g r a fje n a r z e c z o n e j s z w a g r a , k tó r e m ia ł s o b ie p r z y w ła s z c z y ć . P o w s t a ł s p ó r — m o ż e n a w e t b ó jk a — p o d c z a s k tó r e j S c h iic k p o r w a ł b r o w n in g z p o d p o d u s z k i i d a ł z n ie g o s z e ś ć s tr z a łó w .
S z w a g ie r M a k s W o lf p a d l tr u p e m , t e ś ć z a ś M o j ż e s z W o lf i ż o n a S c h u c k a H e le n a z o s t a li c ię ż k o r a n n i.
P o d o k o n a n iu te j z b io r o w e j z b r o d n i S c h u c k u c ie k ł p r z e z o k n o , — s c h w y t a n o g o je d n a k i s t a w io n o p r z e d s ą d p r z y s ię g ły c h w S a m b o r z e .
S ę d z io w ie p r z y s ię g li n a p y t a n ie , c z y S c h iic k w in ie n m o r d e r s tw a , o d p o w ie d z ie li z g o d n ie : ta k , w o b e c c z e g o s k a z a n o g o n a k a r ę ś m ie r c i p r z e z p o w ie s z e n ie .
Jeszcze w sprawie banknotów niemieckich.
W piśm ie „Obrona W ierzycieli*, w ychodzącem w Po
znaniu. znajdujem y następujące ogłoszenie jednego z do
m ów bankowych w W arszawie, który ostrzega przed zbyt spiesznem angażow aniem się w spraw ie banknotów nie
m ieckich.
W m aju r. b. w prasie polskiej ukazały się ogłosze
nia, polecające przeprow adzenie rejestracji banknotów niem ieckich przedwojennych u przedstaw iciela Związku w ierzycieli Banku Rzeszy (Reichsglaubiger— V erband.)
W czerw cu w nr. 158 „Kurjera W arszawskiego* po
dano inform acje o w idokach powodzenia akcji, wszczętej celem uzyskania odszkodowania za te m arki. Powoły
wano się tam na par. 50 ust. Banku Rzeszy, w m yśl któ
rego, albo m usi nastąpić splata banków, albo zostanie wyznaczony kurator dla obrony interesów wierzycieli.
Przeprow adzając pew ną analogję z odszkodowaniem akcjonarjuszów Banku Rzeszy, w tym sam ym artykule wyrażono nadzieję odszkodowania do wysokości 50 proc.
Po przeprow adzeniu należnych wywiadów dowiedzie
liśm y się. że Bankow i Rzeszy wytoczono szereg pryw at
nych procesów z żądaniem odszkodowań. Pew na część tych procesów została rozstrzygnięta przez Sąd wyro
kiem odm ownym . W ówczas związek zorganizow ał sze
reg procesów przeciw Bankowi Rzeszy, opartych na pow ażnie zebranym m aterjale, i bardzo energicznie po
prow adził w alkę o odszkodowanie. Najwięcej charakte
rystycznym w tej spraw ie procesem jest proces Rolla.
Pozatem w organach prasow ych Związku podano wiadomości o opracowywaniu przez prokuratorię na m ocy A rt. Z. 19. J. 433— 26 wniosku do pociągnięcia do odpo
w iedzialności karnej Dyrekcji Reicha — banku za nieopła
cenie banknotów.
N astępnie 8 czerw ca r. b. zgłoszono apel do Prezy"
denta H iderburga z bardzo rzeczowem um otywowaniem obowiązku spłacenia tych banknotów.
W ar. 13 związkowego organu prasy podano wiado
m ość o kupowaniu w New— Yorku starych banknotów i o zwyżce na nie. W praw dzie kurs był niewysoki, bo
wiem w ynosił od 13 do 23 dolarów za 10 000 m arek.
W Berlinie przeprow adziliśmy przez naszego pełno
m ocnika w yw iad w tej spraw ie poza Związkiem i otrzy
m aliśm y obfity m aterjał. W ynika z niego, że akcja re
jestracji tych m arek za opłatą od 12 do 14 zł od każde
go udziałow ca posiada cokolwiek w ątpliw ą w artość i dlatego ostrzegam y przed zbytnim pośpiechem w tej spraw ie.
Dnia 26 m aja 1926 r., Najwyższy Sąd w ydał w Niem
czech wyrok, na m ocy którego kategorycznie odm ówił odszkodowania za powyższe banknoty ze względu na w ew nętrzne - polityczne zobowiązania, które Państw o Niem ieckie m usi uszanować na m ocy um owy Londyńskiej.
(Patrz nr. 29 „Berliner Lokal— Anzeiger* z dnia 23 czer
w ca 1926 r.)
N arazie m usimy zaznaczyć, że Zw iązek w ierzycieli Reiehsbanku, pom imo znacznego sprzeciwu naw et ze stro
ny władz, pozornie energicznie krząta się dąlej w pracy, zam ierzając doprowadzić naw et do plebiscytu w tej spra
wie. Ponieważ kierownictwo Związku przeszło obecnie w nowe ręce i akcja rejestracyjna opłacona z góry, nie zdołała utrw alić w nas przekonania dodatniego, przeto radzim y nie angażow ać się zbytnio z posyłaniem pienię
dzy aż do chwili, kiedy w tej spraw ie otrzym am y dane zeSzw ajcarji i Anglji W iadomościam i z tych źródeł niez
włocznie się podzielim y z naszą klijentelą. Obecnie ra
dzim y m arki zachować, na żadne reklam y, wyłudzające przed czasem pieniądze, nie daw ać się nabierać, i cze
kać informacji, które zbieram y z poważnych źródeł.
Spraw a posiada m ałe szanse wygranej, ale beznadziejną jeszcze nie jest.
Z pow ażaniem
Dom Bankowy Stanisław Kwinto.
Nowy Savonarola
W A u s tr ji w b u d z a o b e c n ie p o w s z e c h n ą u w a g ę p r o f, u n iw e r s y te tu w G r a c u , D r . U d e k tó r y je s t j e d n o c z e ś n ie w y ś w ię c o n y m d u c h o w n y m k a to lic k im . U t w o r z y ! o n n o w e s t r o n n ic t w o p o lit y c z n e i w a lc z y o p o s t u la t y n ie z g o d n e z d o g m a ta m i k o ś c io ła k a t o lic k ie g o . N o w o c z e s n y S a v o n a r o la w y w o ła ! ju ż s w o ją d z ia ła ln o ś c ią e n e r g ic z n ą in te r w e n c ję b is k u p a d ie c e z ji G r a z u .
Czy pozwolimy?..
W ie lu o b y w a t e li n a s z e g o p o w ia tu n ie r o z u m n ie j e s z c z e d o t y c h c z a s a n i z n a c z e n ia p r a s y w o - g ó le a n i d o n io s ło ś c i r e k la m y . P o d c z a s , g d y z a g r a n ic a o d d a w n a ju ż u z n a ła p r a s ę z a r ó w n o s t o łe c z n ą ja k i p r o w in c jo n a ln ą z a n a j w ię k s z ą p o tę g ę * z k tó r ą lic z y ć s ię m u s z ą n a w e t n a jw ię k s i m o c a r z e — n a s z e s p o łe c z e ń s t w o w c ią ż j e s z c z e t o n ą c w m r o k a c h n ie ś w ia d o m o ś c i le k c e w a ż y s o b ie g a z e t y , le k c e w a ż y r e k la m ę — n ie lic z ą c s ię z u p e łn ie z e s tr a ta m i, j a k ie z t e g o p o w o d u p o n o s i.
C z y ż s y tu a c ja ta n ie u le g n ie z m ia n ie ? C z y s p o łe c z e ń s t w o n a s z e n ie z r o z u m ie n a - k o n ie c ja k w ie lk ą k r z y w d ę s o b ie w y r z ą d z a , n ie d o c e n ia j ą c te j p o t ę g i, ja k ą p r z e d s ta w ia p r a s a ?
T o ż t y lk o z r o z w o ju g a z e ty ś w ia t s ą d z i o r o z w o ju u m y s ło w y m lu d n o ś c i d a n e j o k o lic y I T o ż ty lk o w e d łu g r e k la m s ą d z i k lije n t o w a r t o ś c i s k ła d u ! C a ły ś w ia t to r o z u m ie - - i ty lk o n a s z e o b y w a t e ls t w o z r o z u m ie ć n ie c h c ę , ja k w ie le tr a c i p r z e z s w o ją w ła s n ą le k k o m y ś ln o ś ć .
Ż a d e n p o w ia t n a c a łe m P o m o r z u , p o s ia d a ją c y w ła s y o r g a n — n ie tr a k tu je g o d o te g o s t o p n ia le k c e w a ż ą c o — ja k p o w ia t w ą b r z e s k i.
G d z ie k o lw ie k s ię z w r ó c im y z z a p y t a n ie m — w s z ę d z ie lic z b a a b o n e n t ó w p r z e k r a c z a p ię c io — i s z e ś c io k r o tn ie lic z b ę n a s z y c h p r e n u m e r a to r ó w i ż a d n a g a z e t a — n a w e t w n a j m n ie j s z y c h p o w ia ta c h n ie m a ta k ś m ie s z n ie n is k ie g o n a k ła d u , ja k G ło s W ą b r z e s k i. C z e m to w y t łu m a c z y ć ?
O t o n a s z e s p o łe c z e ń s t w o n ie m a z a m iło w a n ia d o n a u k i w o g ó le — a d o c z y ta n ia g a z e t w s z c ż e g ó ln o ś c i. Z a s k le p iliś m y s ię w ż y c iu p r o w in c ji n a s z e j — i n ic n a s n ie o b c h o d z i, c o s ię d z ie j e w k r a ju i n a s z e r o k im ś w ie c ie . „ N ie c h ś w ia t z g in ie , n ie c h P o ls k a z g in ie — b y le b y m ja m ia ł p e łn y ż o łą d e k * * — p o w ia d a o b y w a t e l w ą b r z e s k i I A c z y ta k b y ć p o w in n o ?
