Rolnik : bezpłatny rolniczy dodatek do "Głosu Pomorza" 1938.05.29, R. 20[!], nr 7

BEZPŁATNY, ROLNICZY, DODATEK DO „GŁOSU POMORZA

Rok 20 Wąbrzeźno, dnia 29 maja 1938 r. Nr 7

Rozwój pszczelnictwa na Pomorzu UTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

D n i a 1 5 b . m . o d b y ł s i ę w T o r u n i u w

s a li .,T i v o l i" p r z y u l. B y d g o s k ie j w a l n y o 1 6 5 p r o c , w s t o s u n k u d o r o k u u b .

z 2 3 7 6 c z ło n k a m i , c o o z n a c z a p r z y r o s t k t ó r a d o b r z e p r o s p e r u je , w p r o w a d z ił w n ie j d z i a ł s p r z e d a ż y m a t e r i a ł ó w — z j a z d d e l e g a t ó w P o m o r s k ie g o Z w ią z k u : D u ż y n a c i s k k ł a d ł z a r z ą d n a k o n k r e t i p r z y r z ą d ó w , d o s t a r c z a ją c j e p s z c z e la - P s z c z e la r z y p o p r z e d z o n y M s z ą ś w . k t ó ' n ą t r e ś ć a k c j i o ś w i a t o w e j w o d d z i a ł a c h । r z o m n a j le p s z e j j a k o ś c i i p o ce­

r ą o d p r a w ił k a p e l a n P . Z . P . k s . T ę g o w - I c r a z n a ś r o d k i i m e to d y p r a k t y c z n e g o t ^ a c h n a j n i ż s z y c h .

s k i w b a z y l ic e ś w , J a n a . j je j d o s k o n a l e n i a , W p i e r w s z e j l in i i z w r a ' P o w y g ł o s z o n y m s p r a w o z d a n i u p r e - O t w a r c i a z j a z d u d o k o n a ł o g o d z in ie ,

1 0 .3 0 p r e z e s p . F a lk o w s k i . P o p r z e m ó - w i e n ia c h p o w i ta l n y c h p r z e w o d n i c tw o z j a z d u o b j ą ł k s T ę g o w s k i, p o w o ł u ją c n a s e - ' k r e t a r z y p p . M i e l c a r k o w ą z T o r u n i a i D e le w s k i e g o z G r u d z ią d z a .

N a s t ę p n i e in ż . S z y d ł o w s k i w y g ł o s i ł;

w y c z e r p u j ą c y r e f e r a t n . t . ..Z n a c z e n i e g o s p o d a r c z e p r z e l n i c t w a .

P o w y g ło s z o n y m r e f e r a c i e p r e z e s F a l k o w s k i z ł o ż y ł o b s z e r n e s p r a w o z d a n i e z z a k r e s u d z ia ł a l n o ś c i z w i ą z k u z a r o k u b i e g ł y , s t w i e r d z a j ą c ż e s y t u a c j a p s z c z e l n i c tw a k s z t a ł t o w a ł a s ię n a t e r e n ie p o m o r s k i m p o d z n a k i e m w y r a ź n e g o o ż y w ie n i a

R e a l i z a c j a p r a c y s z ł a w k i e r u n k u k o n ', s o l i d a c j i p s z c z e l n i c t w a p o m o r s k i e g o , u s­

p r a w n ie n ia z a r z ą d u z w ią z k u i is tn ie ją ­ c y c h o d d z ia łó w , p o w o ła n ia d o ż y c ia n o ­ w y c h k o m ó re k o r g a n iz a c y jn y c h . D a l­

s z y m e ta p e m p r a c y b y ło d ą ż e n ie d o p o d ­ n ie s ie n ia p lo n u n e k ta r u , p r o w a d z e n ie o - ś w ia ty p s z c z e ln ic z e j o b s e r w o w a n ie i lo ­ k a liz o w a n ie c h o ró b p s z c z e lic h . W re s z c ie p o d k o n ie c o k re s u z e s z ło r o c z n e g o p r z y ­ g o to w a n o g r u n t c e le m p r z y ję c ia i o to c z ę n ia o p ie k ą p s z c z e la rz y z p o w ia tó w n o w o ■ p r z y d z ie lo n y c h d o w o j. p o m o rs k ie g o .

S ta n lic z e b n y n a d z ie ń 1 k w ie tn ia b r. i 7 - --- r- r---

^{j— ;}

w y r a ż a s ię c y f r ą 8 0 o d d z ia łó w (o 8 0 s p r z ę t p s z c z e la r s k i. S tą d te r z z a r z ą d , u - j p r o c , w ię k s z a w s to s u n k u d o ro k u u b .) r u c h a m ia ją c w T o r u n iu s k ła d n ic ę m io d u , o s ó b .

c a n o u w a g ę n a k o n ie c z n o ś ć p r o w a d z e n ia p o g a d a n e k i r e f e r a tó w n a m ie s ię c z n y c h z e b r a n ia c h , p r z y c z y m p o d k r e ś lo n o , b y o n e b y ły p o łą c z o n e z a w s z e z p o k a z a m i p r a k ty c z n y m i. G d z ie z a ś z a c h o d z iła k o ­ n ie c z n o ś ć g ru n to w n ie js z e g o p o g łę b ia n ia w ie d z y p s z c z e la r s k ie j, ta m z a r z ą d o r g a ­ n iz o w a ł d w u w z g l. tr z y d n io w e k u rs y .

P o n a d to z o rg a n iz o w a n o je d e n o g ó ln y k u r s r o z p o z n a w a n ia i z w a lc z a n ia c h o ró b u p s z c z ó ł. J e d n y m z g łó w n y c h ś ro d k ó w p r a c y o ś w ia to w e j b y ło c z a s o p is m o fa c h o w e ..P a s ie k a P o m o r s k a " , k tó r e je s t b a r ­ d z o p o c z y tn e , o c z y m ś w ia d c z y c h o ć b y w z r o s t lic z b y p r e n u m e r a to ró w z 7 8 0 n a 2 2 0 0 w c ią g u u b . ro k u .

! z e s a F a lk o w s k ie g o , in ż . S z u lc z P o m .

; Iz b y R o ln ic z e j w y g ło s ił r e f e r a t p t. ,.0 - ' p r y s k iw a n ie d r z e w a p s z c z o ły " , p o c z y m I n a s tą p iła p r z e r w a o b ia d o w a .

P o w z n o w ie n iu o b r a d p r z e w o d n ic z y ł II c z ę ś c i z ja z d u p . F a lk o w s k i, N a w s tę ­ p ie p . D e le w s k i z B ro d n ic y o d c z y ta ł p r o to k ó ł z o s ta tn ie g o z ja z d u , p o c z y m z ło ż y ł s p r a w o z d a n ie k a s o w e p . D o m in ic k i z G r u d z ią d z a . N a w n io s e k k o m is ji r e w i­

z y jn e j u d z ie lo n o z a r z ą d o w i a b s o lu to r iu m P o d k o n ie c k o m is ja v z n io s k o w a p r z e d ło ż y ła — k ilk a w n io s k ó w , d o ty c z ą c y c h p s z c z e la r s tw a . k tó r e z ja z d u c h w a lił w z g lę d n ie p r z e k a z a ł z a r z ą d o w i d o z r e ­ a liz o w a n ia .

W u z u p e łn ia ją c y c h w y b o ra c h d o z a ­ r z ą d u d o k o o p to w a n o p p . P liń s k ie g o z D o b re g o o r a z C z o s n o w s k ie g o z K r u s z ­ w ic y .

B u d ż e t, n a ro k 1 9 3 8 u c h w a lo n o w w y - Z a r z ą d p o s ia d a s ta c ję h o d o w li m a te k

p r o w a d z o n ą p o d k o n tr o lą P o m . Iz b y R . a k tó r e j c e le m je s t w y p r o d u k o w a n ie m a

te r ia łu o w y s o k ie j w a r to ś c i r o z p ło d o w e j. llCL ± „ „ 7 N a d m ie n ić ró w n ie ż w y p a d a , ż e z a r z ą d ’

w y s tą p ił d o P . I. R . z p e ty c ją o u ru c h o -1 z a k o ń C Z e n ie p re z e s F a lk o w s k i m ie n ie s p e c ja ln e g o la b o r a to r iu m ro z p o - • ro z c ja ł d y p lo m y u z n a n ia d łu g o le tn im z n a w a n ia i z w a lc z a n ia c h o ró b p s z c z e lic h - j p s z c z e |a rz o m p p ,: e m e ry t, r e k to r o w i T k a i W n io s e k z o s ta ł p r z y c h y ln ie p o tr a k to w a - , C Z y k 0 W i z G r u d z ią d z a - r a d c y K r a le w s k ie

!n y i la b o r a to r iu m z o s ta n ie p r a w d o p o d o - m u z e ś w ie c ia . T _ _ _ _ _ _ _ i b n ie je s z c z e w ty m ro k u u ru c h o m io n e . W ą b r z e ź n a i Ł u c z k o w s k ie m u z B ro d - m u z e Ś w ie c ia . D ę b s k ie m u T o m a s z o w i

Z r o z w o je m p s z c z e ln ic tw a w ią ż e s ię n ic y , p o c z y m i z a o p a tr y w a n ie g o s p . p a s ie c z n y c h w ! k n ą ł o b r a d y .

* 1 i • o . i A _ ---

j

„ । w z je ź d z ić

p r e z e s F a lk o w s k i z a m -

u c z ę s tn ic z y ło o k o ło 2 0 0

: ROLNIK

’ Kapusta

VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

b ia ła m a m n ie jsz e w y m a­

c a n ia n iż k a lafio r, je d n a k że n ie w w ie l- p ie rw - cim sto p n iu . P rz y u p ra w ie w iz y m ro k u p o g n o ju d a jem y : iia rc za n u a m o n u 1 ,0 k g n a so li p o ta so w e j 0 ,5 k g n a su p e rfo sf. lu b to m a s. 2 ,5 k g n a

d ru g im ro k u p o g n o ju d a je m y p o d w ó jn e . K a p u s ta w d z ięc z n a je st d a w k ę o k o ło 1 k g sa le try w a p n io w e j a r. p o g ló w n ie w c z asie , g d y z a c z n ą S z c z eg ó ln ie w a ż n e k a - 1 1 1

a r a r a r d a w -

z.

z.

z.

Z a sila m y n a ­

W ki

1 ,9 k g n a 1 a r 1,5 k g n a 1 a r 4 ,2 k g n a 1 a r

d o b rz e je st u p ra - k a rto flac h , p o d sz p in a k d a je się

1,5 k g n a 1 a r 6 ,7 k g n a 1 a r 2 ,9 k g n a 1 a r sa letry sy p ie -

n ie - b ia -

na

z w ijać się g łó w k i,

to ie st p o d c z a s u p ra w w c z esn y c h p u st.

K a p u s ta c z e rw o n a i w ło sk a są c o m n ie j w y m a g a ją o d k a p u sty le j, je d n a k n a w o zó w sz tu c z n y c h m o ż ­ n a im d a ć tę sa m ą ilo ść , c o k a p u śc ie b ia łej, p rz y c z e m sia rc z a n a m o n u d a się z a stąp ić p rz ez a z o tn iak , ja k u k a lafio ­ ra .

M a rc h ew u p ra w ia się w d ru g im lu b trz ec im ro k u p o g n o ju , d la teg o te ż k o n ie c zn e m je st z a silić z ie m ię n a stę p u - ją c e m i n a w o z a m i sz tu cz n e m i:

a z o tn ia k u so li p o ta so w ej su p e rfo s. lu b to m a s.

P o p rz e rw a n iu z a g ę sto ro sn ą cy c h ro ś ­ lin z a sila m y m a rc h e w 1 k g d a w k ą sa - ie trv w a p n io w e j p o g ló w n ie .

O g ó re k u p ra w ia się w p ie rw sz y m ro k u p o g n o ju , d a n y m k o n ie cz n ie w je ­ sie n i. N a d to z a silam y

n a w o za m i sz tu c z n em i:

a z o tn ia k u so li p o ta so w ej s u p e rfo s f. lu b to m as.

2 ,0 k g n a 0 .7 5 k g n a

3 ,3 k g n a 1 1 1

a r a r a r

n a stcp u ją c em i 2 ,0 k g n a 1 a r 1 ,5 k g n a 1 a r 2 ,5 k g n a 1 a r P o ro z w in ię c iu się d w ó c h d o trze c h liśc i d a je się p o g ló w n ie d a w k ę p ó ł k g s a letry w a p n io w e j n a 1 a r. D a ją c w ię­

k sz ą d a w k ę sa le try w a p n io w e j, m o g li­

b y śm y sp o w o d o w a ć z b y t siln e b u ja n ie sz n u ró w — p ę d ó w o g ó rc za n y c h i liści, a te m sam e m z m n iejsz y ć o sa d z a n ie k w ia tó w ż e ń sk ic h .

P ie tru sz k ę n a w o z im y ja k m a rc h ew '. ■ P o m id o r m a n a o g ó ł p o d o b n e w y m a - ■ g a n ia ja k o g ó re k , je d n ak ż e z a silam y . g o n a w o z am i sz tu c z n e m i.

a z o tn ia k u so li p o ta so w e j s u p e rfo s f. łu b to m a s.

Nawożenie warzyw I drzew owocowych

(R ą d isc h e n ) m a c z a s v -A iec ia b a rd z o k ró tk i i d la teg o u p ra­

w ia m y ją n a z ie m i n a o g ó ł le p sz ej, z a ­ so b n ie jsze j w p o k a rm y

stę p u ją ce m i n a w o z am i:

s a le try w a p n io w e j so li p o ta so w e j su p e rfo sf. lu b to m a s.

S a łata ta k ż e m a k ro tk i c z a s ro śn ię ­ c ia, d la teg o te ż trz eb a p o d n ią z a siać n a w o z y ja k n aib a rd z ie j d la n ie j p rz y ­ sw a ja ln e, b y z d ą ży ła je n a le ży c ie w y ­ k o rz y sta ć. D a je się : trzy k g n a je d e n a r n itro fo sk i IG B (k a lk h a ltig ), k tó ra z a w iera : 1 4 % a zo tu — z te g o p o ło w a a z o tu je st w fo rm ie sa le trz a n e j, sz y b ­ k o d z iała jąc e j (S a lp e te rstic k s to ff), z a ś d ru g a p o ło w a a zo tu w fo rm ie a m o n ja - k a ln e j, w o ln ie j d z ia ła jąc e j

s tic k s to ff) — 1 4 % fo sfo ru , p o ta so w e j (K a lisa lz ) i 8 d o n e g o w a p n a . P o n a d to d a je 1 .9 k g n a 1 a r s u p erfo s fa tu só w k i.

S e lera n ie z n o si św ie ż e g o g n o ju , z a ­ te m u p ra w ia m y ją w d ru g im ro k u p o g n o ju i z a silam y n a w o z a m i sz tu c z n em i, ja k sa łatę . N ie n a le ż y z a p o m in a ć o w a ­ p n io w a n iu ro li p o d u p ra w ę se lery , g d y ż w p rz e c iw n y m ra z ie se le ra w g o to w a ­ n iu c z e rn ie je .

S z p a ra g i w y m a g a ją d u ż o p o k a rm u w z ie m i, d la teg o te ż c o ro k u p o ro z rzu ­ c e n iu w a łó w (k o p có w )

w o z a m i sz tu cz n e m i:

a z o tn ia k u k a in itu

su p e rfo sf. lu b to m a s.

(A m o n iak -

18% soli 10% palo- się je sz cz e

lu b to m a -

z a silam y je n a -

1 ,5 k g n a 1 a r 7 ,0 k g n a 1 a r 3 ,3 k g n a 1 a r W m a ju d o b rz e je st z a silić sz p a ra g i d a -

w k ą sa le try w a p n io w e j w ilo ści o k . 1 k g n a 1 a r.

S z p in ak (S p in a t) w ia ć p o w c ze sn y c h k tó re g n o jo n o , a p o d n a w o z y sz tu c z n e:

so li p o ta so w e j su p e rfo sf. lu b to m a s.

sa le try w a p n io w e j p o g ló w n ie . D w ie d a w k i

m y te g o sam e g o ro k u , p ie rw sz ą w 1 0 d n i p o w z e jśc iu ro ślin , a trz e c ią d a w k ę d a je się n a w io sn ę n a stę p n e g o ro k u .

T ru sk a w k i (p o z io m k i) u p ra w ia się k ilk a la t n a jc d n e m m ie jsc u (m n iejw ię- c e j trz y la ta ), d la te g o te ż n a leż y je z a ­ silić n a stc p u ją c em i n a w o z a m i sz tu c z- n e m i (p ie rw szy ro k siln ie p o g n o ić ):

sa letry w a p n io w e j so li p o ta so w e j su p erfo sf. lu b to m a s.

D o b rze je st p rz e d k w itn ię cie m d a ć p o - g łó w n ie 14 k g te j so li p o z b io rze tru s­

k a w ek .

K a rto fle w c z e sn e u p ra w ia m y n a g n o ju , sto su ją c p rz y te m d la w y d a n ia le p szy c h p lo n ó w n a stę p u ją ce n a w o zy sz tu c z n e :

a z o tn ia k u so li p o ta so w e j su p e rfo sf. lu b to m a s.

II. D rz ew a i k rz e w y o w o c o w e P o d o b n ie ja k z w a rz y w a m i, sp ra w a m a się z d rz e w a m i i k jz e w a m i o w o c o w e m i, z tą ty lk o ró ż n icą , ż e p rz y u p ra w ie w a ­ rz y w z iem ię m o ż n a c o p e w ie n c z a s p rz e k o p a ć z g n o je m , g d y p o d d rz ew e m tru d n iej to z ro b ić , g d y ż m o ż n a u sz k o ­ d z ić k o rz en ie d rz e w , k tó re m a ją k o ­ rz en ie b lisk o p o d p o w ie rzc h n ią z iem i, n . p . śliw y . W ó w cz a s w ie lk ą p o m o c o d ­ d a ją n a m n a w o z y sz tu cz n e , k tó re m o ż­

n a ró w n ie ż sto so w a ć, ro z p u sz c z a ją c je 1 ,0 k g n a 1 1 ,0 k g n a 1 4 ,7 k g n a 1

a r a r a r

2 ,0 k g n a 1 1,5 k g n a 1 2 ,5 k g n a 1

a r a r a r

w w o d z ie . W o b e c te g o , ż e d rz e w a o w o ­ c o w e sięg a ją z w y k le sw o jem i k o rz e n ia ­ m i d a le k o p o z a o b w ó d (U m fa n g ) k o ro ­ n y , n a le ża ło b y ra c z e j n a w o z ić c a łą p rz e s trz e ń w sa d z ie , n ie z a ś ty lk o p o d sam e m i d rz e w a m i. N a o g ó ł p o w in n o się d rz e w a i k rz e w y o w o co w e z a silać c o 3 lu b 4 ro k g n o je m , z a ś c o ro k u n a w o z a­

m i sz tu c zn e m i. O ile d a je m y n a w o z y sz tu c z n y c h p o d p o sz c z e g ó ln e d rz ew k o , n a le ż y o b licz y ć, ile o n o z a jm u je m ie js­

c a i sto so w ać o d p o w ie d n ią ilo ść n a w o ­ z ó w . P o w ie rzc h n ię , ja k ą z a jm u je d a n e d rz ew o , o b lic za się w te n sp o só b , p rz y jm u je się p rz e strz e ń z ie m i p o d c a ­ łą k o ro n ą d rz ew a d o d a jąc je sz cz e p o ­ ło w ę te j p o w ie rz ch n i.

Pod grusze i jabłka a z o tn iak u

so li p o ta so w e j su p erfo sf. lu b to m a s.

Pod czereśnie, wiśnie, kwinie i morele daje się:

a z o tn ia k u so li p o ta so w e j su p e rfo sf.lu b to m a s.

w a p n a

Pod orzechy włoskie i się:

a z o tn iak u so li p o ta so w e j su p e rfo sf. lu b to m a s.

w a p n a

z e

m o ż n a d a ć : 3 .1 k g n a 1 a r 3 .2 k g n a 1 r>r 4 .7 k g n a 1 a i śliwy, brzos-

2 ,5 k g n a 1 1,5 k g n a 1 3 ,3 k g n a 1 2 ,0 k g n a 1 laskowe d a je

a r a r a r a r

2 .5 k g n a 1 a r 2 .6 k g n a 1 a r 4 ,2 k g n a 1 a r 3 .1 k g n a 1 a r A g re st (S ta ch e lb ee re n ), m a lin y p o ­ rz e cz k i (Jo h a n n e sb e e ren ) i w in o g ro n a

p o trz e b u ją :

3 .2 k g n a 1 a r 1 ,0 k g n a 1 a r 3 .3 k g n a 1 a r ' i k rz e w ó w o w o c o - : ró w n ie ż z a sila ć co sz tu cz n e m i a m ia n o -

O hodowli iedwobników

I hodowli morwy z siemienia

2 ,5 k g n a 1 a r 1 ,0 k g n a 1 a r 2 ,5 k g n a 1 a r P o m id o r je st b a rd z o w d z ięc z n y z a n a ­ w o z y sz tu c z n e . O w o ce w y ras ta ją d u ż e , ła d n e i sm ac z n e.

P o ra (P o rre e ) p o d w z g lęd e m w y m a ­ g a ń p o k a rm o w y c h je st b a rd z iej w y b re ­ d n a n iż c e b u la , z w ła sz c z a p o trz eb u je w b ie rn i d u ż o a z o tu . M o ż n a ją u p ra ­ w ia ć n a św ie ż y m g n o ju , je d n a k le p ie j w d ru g im ro k u p o g n o ju , a w ię c ej d a ć n a w o zó w sz tu c z n y c h i to :

a z o tn ia k u 2 .5 k g n a l a r

so li p o ta so w e j 2 .0 k g n a 1 a r s u p e rfo s f. lu b to m as. 2 ,0 k g n a 1 a r N a stę p n ie n o g łó w n ie z a silam y p o rę s a ­ le trą w a p n io w ą w ilo śc i je d n e g o k g w trz e c h d a w k a c h i to c o trz y ty g o d n ie , p rz y c ze m p ie rw sz ą d a w k ę sy p ie m y 2 ty g o d n ie n o w y sa d z e n iu ro ślin w p o le .

R a b a rb er je st b a rd z o ż a rło c z n y , ta k sa m o ja k k a p u sta i k a la fio r, d la te ­ g o te ż o ip o w ie d n ie n a w o że n ie n a w o ­ z a m i, ja k g n o je m , w p ie rw sz y m ro k u m a w ie lk e z n a c ze n ie . R o śn ie n a ż y z ­ n y m , w ilg o tn y m g ru n c ie , w y d a je g ru - b o m ię siste, n ie ły k o w a te o g o n k i liśc io ­ w e o c ie n k ie j sk ó rc e i d e lik a tn y m sm a­

k u . G n ó j d a je m y w i’S’^eni.

d a je się n a stę p u ją cą sz tu c zn y c h :

so li p o ta so w e j s u n e rfo s f iu b to m a s.

s a le try w a p n io w e j sto su ją c o sta tn ię o o g łó v/ d a w k a ch p o p ó l k g

P o n a d to ilo ść n a w o z ó w

1 .0 k g n a 1 a r 1 .7 k g n a 1 a r

Z a in te re so w a n ie h o d o w lą je d w a b n i­

k ó w n a te re n ie R z e szy N ie m ie ck ie j p rzy b rało w o s tatn ich c z a sa c h w p ro st ż y w io ło w e ro z m ia ry , ta k , ż e o g ro d n ic t­

w a n ie m o g ą d o starc z y ć p o trz e b n e j ilo ­ śc i m o rw y b ia łe j, p o trz e b n e j d o k a r­

m ie n ia je d w ab n ik ó w .

S p o łe c z eń stw o p o lsk ie n a P o g ra n i­

c z u — trz e b a to sp e cja ln ie p o d k re ślić

— k ro c z y w ty m w z g lęd z ie n a przed- n ie m m ie jsc u . N ie k a ż d y je sz c ze w ie ,

ż e h o d o w la je d w ab n ik ó w je st n a jb a r­

d z iej d o c h o d o w ą h o d o w lą . J e d n a o so b a m o ż e z ła tw o ścią z a ro b ić w c iąg u 3 m ie się c y w ię ce j n iż 3 0 0 .— m a re k , p rz y ­ c z e m ro z c h o d y w y n o sz ą z ale d w ie 2 0 % o d d o c h o d u .

H o d o w la je d w a b n ik ó w je st p ra cą se zo n o w ą. Z a le ż n ie o d ilo ści z m ia n m o ż e trw ać o d 1— 3 m iesięc y w p o rz e le tn ie j. N a d aje się p rz ed e w szy stk ie m d d a m a ło ro ln y ch . Z a p o z n a n ie się z h o ­ d o w lą n ie n a s tręc z a ż a d n y c h tru d n o śc i:

w y u c z y ć się jej m o ż e z a ró w n o o so b a s ta rs z a ja k i d z ie ck o 1 0 -cio le tn ie.

P o d staw ą h o d o w li je d w ab n ik ó w ie st m o rw a b ia ła , k tó re j liście słu żą z a je d y n y p o k a rm d la je d w ab n ik ó w . M o r­

w ę m o ż n a h o d o w a ć w p o stac i d rz ew i k rz ew ó w . N a d a je się ró w n ie ż d o sk o n a ­ le n a ż y w o p ło ty , p rz y cz e m m a tę w y ż­

sz o ść n a d k a ż d y m in n y m ż y w o p ło tem , ż e n ie g n ie ż d ż ą się w n im ż a d n e in n e g ą sie n ice . R o śn ie n a k a ż d y m g ru n c ie , b y le te n n ie b y ł z a m o k ry .

P o d a ję b o d a j n a jm n ie j w n y sp o só b z a o p a trz e n ia się b ia ła.

P rz y g o to w ać w o g ro d z ie

k o sz to - w m o rw ę

w m e liz y k ro tn ie c o 10 d n i, p rz y - c z em p ie rw sz y ra z sy p ie m y sa le trę , g d y ty lk o z ie m ia ro z m a rz n ie i ra b arb e r z a ­ c z y n a ro sn ąć . P o n ie w a ż ra b a rb e r p o - z o s la je n a je d m m m ie jscu 5 d o 8 la t, d la te g o te ż c o ro k u z a silam y g o n a w o ­ z a m i sz tu cz n e m i, ja k w y ż e j p o d a n o .

a

.. _ _ _ _ _ k a w a łe­

c z e k z ie m i (1 0 m k w a d ra to w y c h ) ta k ja k d o w a rzy w i z asiać n a n im w d ru ­ g iej p o ło w ie m a ja 5 g ra m ó w sie m ie n ia m o rw y b ia łe j (M au lb e e rsa m en — p o ła c in ie: m o ru s a lb a).

D o b rz e, g d y g rz ą d k a je st c z ę śc io ­ w o z ac ien io n a . D la teg o n a jle p ie j w y ­ b ra ć w o g ro d zie ta k ie m ie jsc e , k tó re d rz e w a z a c ie n iają w p o rz e o b ia d o w e j,

a z ran a i p rz ed w ie c zo re m p ro m ien ie sło n e cz n e m a ją d o stę p . O ile n ie m a się ta k ieg o m ie jsc a , m o ż n a w y siać n a m ie j­

sc e sło n ec z n e, w siew a jąc w rz ą d k i p o k ilk a z ia rn g o rc z y c y , k tó ra p rę d z e j w e g e tu je , o c h ran ia ją c d e lik a tn ie ro ślin ­ k i m o rw y b ia łe j p rz e d sz k o d liw em d z ia ła n ie m sło ń c a .

N a p rz y g o to w a n e m p o le tk u (8 m X 1 ,2 5 m ) p o w tła cz a ć w p o p rz ek rz ą d k i (b ró z d k i) w o d stę p a c h p o 3 0 c m i w p ró sz y ć w n ie siem ię m o rw y b ia łe j, d o d a jąc e w en tu a ln ie p o 5 d o 6 z ia rn e k g o rc z y c y (S e n f), a p o te m p rz y k ry ć n a j­

le p ie j z ie m ią k o m p o sto w ą (p rz esia n ą) ta k sa m o , ja k m a rc h e w . W ra z ie su ­ sz y p rz ed w z ejście m i p o w z e jśc iu o b ­ fic ie p o d le w ać . N a z im ę p rz y k ry ć lu ź ­ n y m n a w o z e m d la o c h ro n y p rz ed m ro ­ z em .

S ie m ię m o rw y b ia łe j m o ż n a n a b y ć w k a ż e le m p o w a ź n em o g ro d n ic tw ie. O ile ta k ie g o o g ro d n ictw a n ie m a w m ie j­

sc u , m o ż n a n a b y ć sie m ię w firrm e : O t­

to B ó ttc h er ju n ., T a b a rz , B e z . E rfu rt.

P o rc ja 10 g k o sz tu je 3 0 fe n ig ó w . N a stę p n e j w io sn y m o ż n a siln ie jsz e ro ślin y w y sa d zić w p ro st n a m ie jsc e , g d z ie m a b y ć ż y w o p ło t, a lb o te ż p rz e ­ sa d z ić d o szk ó łk i n a d w a la ta , p o c z e m m o ż n a je w y sa d z ić n a m ie jsc e p rz e­

z n a c ze n ia .

K to b y się c h c iał z a p o zn a ć d o k ład ­ n ie z h o d o w lą m o rw y b ia łe j sp ro w a d z i so b ie z k tó re jś z p o lsk ic h k się g a rn i (S w . W o jc ie c h a, P o z n a ń , a lb o K . M ia r­

k i, M ik o łó w W o j. S l.) k sią żk ę L e o n a W a w rz k ie w ic z a : „ P ra k ty c z n a h o d o w la m o rw y b ia łe j4*. O h o d o w li je d w ab n i­

k ó w m o ż n a sie d o w ied z ieć d o k ła d n y c h d a n y c h z k siąż k i H . i S t. W ita c zk ó w :

„ O h o d o w li je d w a b n :k ó w ‘‘.

K to p o p rz e cz y ta n iu te g o a rty k u ły n a b ierz e p rz ek o n a n ia d o te j n o w e j rz e ­ c z y , ja k ą je st h o d o w la je d w a b n ik ó w i je sz cz e w b ie ż ą cy m ro k u w y sieje m o r­

w ę b ia łą, n a ^ e w n o te g o m a łe g o w y d a t-

| k u n ie p o ż a łu je . J a n R e d la rsk i

(o w o c e ja g o d o w e ) a z o tn ia k u

so li p o ta so w e j s u p e rfo s fatu

S z k ó łk i d rze w w y c h p o w in n o się ro k u n a w o z a m i i w ic ie:

a z o tn ia k iem so lą p o ta so w ą su p e rfo s. lu b to m a s.

P o d c z a s siln eg o ro śn ię cia . d rz e w o- w o c o w y c h n a le ż y je w z m o c n ić sa le tra wapniową w ilo śc i 1 k g n a 1 a r. D o b re d a je to re z u lta ty n a słab o ro z w in ię ty c h p o k ła d a c h , k tó re w sk u tek z łej m ia z g i m o g ą n ie n a d a w a ć się d o o c z k o w a n ia D la te g o sia ć n a le ż y sa le trę n a trz y d c c z tery ty g o d n ie p rz e d z a m ie rz o n e ir o c z k o w a n ie m .

S a letry w a p n io w e j n ie n a le ż y sto so ­ w a ć w sa d z ie i sz k ó łk a c h w k o ń c u la ta i je sie n i, g d y ż m o g ą się u tw o rzy ć z b y t so c zy ste p ę d y , k tó re ła tw o p o d c z a s sro g ie j z im y m o g ą z m arz n ąć .

N ie k tó re z w y ż e j w y m ie n io n y c h n a ­ w o z ó w m o ż n a p rz ed w y sie w e m ra ze m z so b ą m ie sz a ć , n . p . a z o tn ia k z so le p o ta so w ą , je d n a k ż e d o b rz e je st p rz eć m ie sz an ie m n a w o z ó w sz tu cz n y c h z a j­

rz e ć d o ta b e li m ie sz a n ia n a w o z ó w (M isc h u n g s-T a fe l), k tó rą o trz y m a się w k a ż d ej sp ó łd z ie ln i i sk ład z ie, g d zie się n a w o z y sz tu c z n e k u p u je .

P o d a ją c p o w y ż sz e n a w o z y s z tu c z­

n e p o d w a rzy w a , sta ra liśm y się d o b ie ­ ra ć je o d o ść w y so k ie j z a w a rto śc i p ro - c e n tu a ln e j i ta k :

a z o tn ia k (K a lk stic k sto ff) z a w ie ra ją c y 21 % a z o tu ; só l p o ta so w a (K alk stic k sto ff), z a w iera jąc a 4 0 % tle n k u p o ta su ; s u p e rfo s fa t (to m a só w k a ro z p u sz cz a się w 2 % k w a sie c y try n o w y m ) z a w iera jąc a 1 8 % k w a su fo sfo ro w e ­ g o w w o d z ie ro z p u sz c z o n ej;

s a le tra w a p n io w a (K a lk sa lp c te r), z a w ie ra ją c a 1 5 ,5 % a z o tu ;

s ia rc za n u a m o n u (S c h w e fels. A m o ­ n ia k ),

z a w ie ra ją c a 2 1 ,0 % a z o tu ; N itra fo sk a IG B (k a lk h a ltig l.

z a w ie ra ją c a 1 4 % a z o tu , 1 4 % k w a ­ su fo sfo ro v /e g o 1 8 % tle n k u p o ta su , i o k o ło 1 0 % tle n k u w a p n a ;;

k a in it,

z a w ie rają c y 13 d o 1 4 % tle n k u p o ­ ta su .

N a d m ie n ić trz e b a , że c z a s sto so w a ­ n ia n ie k tó ry ch n a w o z ó w sz tu c z n y c h p o d n ie k tó re w a rz y w a ju ż m in ą ł.

2,0 kg na 1 ai 1,3 kg na 1 ai 3,4 kg na 1 ar

1) 2 ) 3)

4 ) 5 )

6 )

7 )

0 1 0 4 0

Str. 4 JtOLNlK" _{Nr T}

Spis ogierów państwowych i ogierów prywatnych

zalicencjonowanych działających w roku 1938 na terenie powiatu wąbrzeskiego

UWAGA: O g ie r y p r y w a tn e , u z n a n e z k o n ie c z n o ś c i ( d la b r a k u le p s z y c h o g ie r ó w ) n a m o c y p a r , 1 2 o n a d z o r z e

n a d h o d o w lą k o n i, m o g ą d z ia ła ć ty lk o w o b r ę b ie d a n e j g m in y . . . .

O g ie r y p r y w a tn e I I I k a te g o r ii m o g ą d z ia ła ć ty lk o w g r a n ic a c h p o w ia tu . O g r a n ic z e n ie to m e d o ty c z y o g ie ró w p a ń s tw o ­ w y c h I I I k a te g o r ii.

A. Ogiery państwowe

L . p . I m ię i n a z w is k o u tr z y m u ją c e g o

s ta c ję o g ie r ó w M ie js c o w o ś ć N a z w a o g ie r a

R o k

u r . R a s a lu b ty p P o c h o d z e n i e

K a t.

M O

1 P a n k o w s k i T a d e u s z F r y d r y c h o w o C o r m o r a n ^{1 9 3 2} V k -k rw i a n g . C a r m e n M a n to n X X I I I

2 P a n k o w s k i T a d e u s z T u f f s te in 1 9 2 5 r, b e lg . H a n d e ls b a n k L a m p e ^I

3 P a n k o w s k i T a d e u s z T e ll v o n C le e ^{1 9 2 5} r. b e lg . M u k i v o n

C le e

C a r o v o n C le e

1

4 h r . D ą m b s k i J e r z y W a ły c z W ilh e lm T e ll 1 9 2 2 V o -k rw i a n g . R ita T a n n e n b e r g 11

B. Ogiery prywatne

L . p . I m ię i n a z w is k o w ła ś c ic ie la o g ie r a

M ie js c e p o s to ju

N a z w a o g ie r a

R o k

u r . R a s a lu b ty p P o c h o d z e n i e

K a t.

M O

1 M iro s z n ic z e n k o A l. K o w a le w o m . T a r z a n 1 9 2 8 k r a j, p o g r u b .

— M o e r s

— III

2 H a g e d o r n A u g u s t D ę b o w a .łą k a R o la n d 1 9 3 1 p o g ru b . K s a w e r § 1 2

3 S a tte lm e y e r E m il L ip ie n ic a M o e r s e r 1 9 3 7 r. b e lg . 1 a n n h a u s e r III

4 Z ilz E m il Ł o p a tk i D u b e lt 1 9 3 4 u s z l. m ie s z . _ D o b o s z § 1 2

5 S c h m e lz e r H e r m a n G a lc z e w k o A ja x 1 9 3 2 r. b e lg . A lm a B a ld u r 11

6 S c h m id t D a n ie l R y ń s k P a ja c 1 9 3 5 u s z l. — P a n z e r s c h ild § 1 2

7 K o z a k W ła d . T r z c ia n o U r w is 1 9 3 4 I. p o g ru b . — U b o d § 1 2

8 K ila n o w s k i J u lia n M y ś liw ie c D r u ż b a 1 9 3 3 u s z l a c h . — D o b o sz III

9 C h r z a n o w s k i G u s ta w S itn o A lb a n 1 9 2 3 u s z la c h . — — § 1 2

1 0 K o r th a ls M a łg . S ic in e k A r g o s 1 9 3 2 p o g ru b . — K a r lo § 1 2

1 1 K r a w c z y k P io tr M . P u łk o w o H e tm a n 1 9 2 9 p o g ru b . — — § 1 2

1 2 F is c h e r W a lte r K u r k o c in S o n n e n s tr a h l 1 9 1 8 ( 4 -k rw i a n g . F o r e lle M o to r 11

1 3 F is c h e r W a lte r K u r k o c in K s a w e r 1 9 2 5 r. b e lg . M a g d a le n a X a v e r io n i

1 4 D r , K o e r n e r F r y d . M l e w ie c A r o n 1 9 2 6 r. b e lg . L u k e a C a r a m in n

1 5 K e n tz e r R o m a n P r u s k o łą k a K a is e r 1 9 3 2 a rd e n J u lie tte C e s a r ii

1 6 G a je w s k a F e lic ja W ie lk o łą k a C a r a m in 1 9 2 8 r. b e lg . N e lli C a r a m in I § 1 2

1 7 S ta s z e w ic z o w a H e le n a E lz a n o w o K a r m a z y n 1 9 3 2 h ^ -k rw i a n g lo a r a b

R a u d o n a S c h a g y a 1 Ii

1 8 K e n tz e r R o m a n P r u s k o łą k a S iid e n 1 9 3 5 y ź -k rw i a n g . S iid s e e ■h id w e st h i

— M-MJiiii ■MMHiiiiim 'ii ii iiiiiiiiiiiiiiiwwi—■■miiiiRiiwi 11 im mi । r f r -i rmnii- it t 11, run nr rr"*8

| | m I n i w < I to m a s y n y 3 0 p r o c e n to w e j i 4 0 0 k g s o li

■ CS ww C3 ItlwWi p o ta s o w e j 2 0 p r o c e n to w e j. N a w o z y m o ' A ż e b y lu c e r n a r o s ła n a le ż y c ie i w y - 'k g s e r a d e li. Z b o ż a n a o c h r o n ę n ie n a d a ją '0 ? 0 , p r z e b ro n o w a ć . S p r a w ę r o w u n a jle - tr w a la k ilk a la t, m u s i m ie ć n a s tę p u ją c e s ię . W r o k u z a s ie w u lu c e r n y s ta r a n n ie P !o > o ™ ™ 2 p o w ia to w y m in s tr u k to r e m w a r u n k i: w o d a z a s k ó r n a m u s i b y ć o d d a - m o ty c z y ć m ię d z y r z ę d a m i i k o s ą o g ła - , ą ^ r s 1J11‘

ło n a o d w a r s tw y o r n e j c o n a jm n ie j o 3 w ia ć c h w a s ty . W n a s z y m k lim a c ie n a le p - : P o d le n n a z ie m n ia c z y s k u w y s ta r c z y m e tr y , z a p a s w a p n a w g le b ie m u s i b y ć s z a je s t lu c e r n a G r im m o . D o b r a je s t ta k - i ty lk o 2 0 3 d o 2 5 0 k g n a h a s o li p o ta s o w e j d o s ta te c z n y , r o la m u s i b y ć w d o b r e j k u l- ż e c z e c h o s ło w a c k a lu b k r a j. K u ja w s k a 2 0 p r o c e n to w e j. D o d a te k p o ta s u je s t k o - tu r z e . W y s ie w o k o ło 4 0 k g n a h a w r z ę - P r z e d z a ło ż e n ie m lu c e r n ik a p o w in n y b y ć n ie c z n y , p o n ie w a ż le n g o p o tr z e b u je , a d y 2 0 d o 2 2 c m . N a z ie m i z le w n e j w s k a - u p r a w ia n e o k o p o w e n a o b o r n ik u . L u c e r - z ie m n ia k i r ó w n ie ż z a b ie r a ją d u ż o p o ta s u z a n y je s t d o d a te k d o n a s io n lu c e r n y 8 0 n a w y m a g a d u ż y c h ilo ś c i n a w o z ó w p o - iz g le b y ,

k g n a h a w y k i ja r e j z a ś n a z ie m ia c h p ia - m o c n ic z y c h . } S e r a d e lę n a ś r e d n ie j z ie m i z a s ilić s z c z y s ty c h o g r o m n ą r o lę s p e łn ia s e r a d e - K o n ic z y n ę z tr a w a m i z a s ilić , d a ją c d a ją c 1 0 0 k g s u p e r to m a s y n y 3 0 p r o c e n ta la , a w ię c s ia ć n a h a 2 5 k g lu c e r n y i 1 5 n a h a : 1 5 0 k g s a le tr z a k u . 2 0 0 k g s u p e r - w e j i 2 0 0 k g s o li p o ta s o w e j 2 0 p r o c

K s ią ż n ic a K o p e r n ik a ń s k a

w Toruniu