Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (poprzednio jako Instytut Prawa Kanonicznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie) od wielu lat organizuje coroczne spotkania naukowe poświęcone prawu ka

Uroczystość wręczenia Panu Prof. dr. hab. Wacławowi Uruszczakowi Ordo Sancti Silvestri Papae (Orderu Św. Sylwestra Papieża) podczas sympozjum pt. Kościół wobec małżeńskich sytuacji nieregularnych w świetle posynodalnej adhortacji apostolskiej „Amoris Laetitia” Papie- ża Franciszka, Kraków, 17 listopada 2016 r.

Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (poprzednio jako Instytut Prawa Kanonicznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie) od wielu lat organizuje coroczne spotkania naukowe poświęcone prawu kanonicznemu oraz wyznaniowemu.

W bieżącym roku akademickim sympozjum odbyło się w dniu 17 listopada 2016 r, a jego temat brzmiał: Kościół wobec małżeńskich sytuacji nieregu- larnych w świetle posynodalnej adhortacji apostolskiej „Amoris Laetitia”

Papieża Franciszka. Obrady miały miejsce w Auli Instytutu Teologiczne- go Księży Misjonarzy przy ul. Stradomskiej 4 w Krakowie, zapewniającej doskonałe warunki dla przeprowadzania tego rodzaju spotkań naukowych.

Otwarcia sympozjum dokonał ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut (Dziekan Wydziału Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II), który w imieniu organizatorów powitał gości sympozjum. Szczególne słowa przywitania skierowane zostały do prof. dr hab. Wacława Urusz- czaka, kierownika Zakładu Prawa Kościelnego i Wyznaniowego oraz Katedry Historii Państwa i Prawa Polskiego Wydziału Prawa i Administra- cji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zwracając się do uczestników sympo- zjum, ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut powiedział: „Szanowni Państwo!

Trzecie sympozjum zorganizowane przez Wydział Prawa Kanonicznego jest ubogacone wyjątkowym wydarzeniem: wręczeniem orderu papieskie- go panu profesorowi Wacławowi Uruszczakowi”.

Tekst adresu Jego Eminencji ks. Stanisława Kardynała Dziwisza, Wielkiego Kanclerza Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krako- wie, odczytał Kanclerz Kurii Metropolitalnej ks. dr hab. Piotr Majer (Kierownik Katedry Prawa o Kościelnej Misji Nauczania i Uświęcania Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie).

1 Tekst nin. sprawozdania został skierowany do druku w periodykach: Casus (fragmen- ty), Studia z Prawa Wyznaniowego, Przegląd Prawa Wyznaniowego i do środowiskowego wydawnictwa Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.

Słowo wprowadzające w tematykę obrad wygłosił ks. prof. dr hab.

Józef Stala (Prorektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krako- wie ds. potencjału naukowego i współpracy międzynarodowej). Wskazał w nim na zaangażowanie Kościoła na rzecz rodziny i troskę o nią, jak również na potrzebę dyskusji nad zmianami w prawie i praktyce kanonicz- nej. Podniósł również, że będąca przedmiotem obrad adhortacja, przyczy- ni się do refleksji w kościołach lokalnych nad zagadnieniami związanymi z małżeństwem.

Następnie ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut poprosił, ks. prof. dr. hab.

Jana Macieja Dyducha, pierwszego rektora Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie o prezentację sylwetki prof. dr hab. Wacława Urusz- czaka, który przedstawił jego osobę tymi słowami:

„Czcigodni i drodzy zebrani!

Dzisiaj będziemy uczestnikami wręczenia „Orderu Św. Sylwe- stra Papieża” P. Profesorowi Wacławowi Uruszczakowi. Order ten jest bardzo wysokim odznaczeniem papieskim, przyznawanym przez Stolicę Apostolską świeckim, którzy wyróżniają się aktywną działal- nością apostolską. Sobór Watykański II naucza, iż apostolstwem jest każda działalność, która zmierza do budowania i rozszerzania Króle- stwa Chrystusowego na ziemi. Szczególnym rodzajem apostolstwa jest praca naukowo-badawcza i dydaktyczna. Jest ona służbą prawdzie.

Jak to nauczał św. Jan Paweł II 8 czerwca 1997 r. w Kolegiacie św.

Anny w Krakowie, przemawiając do polskiego „świata nauki”: Mówił, że powołaniem każdego uczonego jest służba prawdzie, jej odkrywa- nie i przekazywanie innym. Tak rzeczywiście – to uczony szukający, odkrywający i przekazujący prawdę jest apostołem Królestwa Chrystu- sowego, które jest „Królestwem prawdy i życia, Królestwem świętości i łaski, Królestwem sprawiedliwości, miłości i pokoju”, o czym będzie nam głosić liturgia najbliższej niedzieli w uroczystość Chrystusa Króla i Pana Wszechświata.

Takim uczonym apostołującym poszukiwaniem i przekazywaniem

prawdy jest Pan prof. Wacław Uruszczak. Po ukończeniu studiów

prawniczych na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1969 r. wkroczył na

ścieżkę, można powiedzieć błyskotliwej kariery naukowej. W roku

1975 r. obronił doktorat z historii prawa na Wydziale Prawa UJ. Promo-

torem dysertacji doktorskiej był prof. Adam Vetulani, znany w Europie

ze swoich badań nad Dekretem Gracjana. Nasz Laureat był ostatnim doktorem mistrza Adama Vetulaniego. Od obrony doktoratu Wacław Uruszczak jeszcze bardziej związał się z UJ, uzyskując tam stopień doktora habilitowanego w 1981 r., a kilka lat później w 1990 r. tytuł profesora nauk prawnych. Dzisiaj prof. W. Uruszczak jest wybitnym znawcą historii prawa i prawa kościelnego oraz prawa wyznaniowe- go. Nic więc dziwnego, że prof. Uruszczaka przed laty poproszono o poprowadzenie zajęć w naszej papieskiej Uczelni. Najpierw w Insty- tucie Prawa Kanonicznego Papieskiej Akademii Teologicznej, a potem na Wydziale Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. Swoją wiedzą, doświadczeniem i postawą kształci i wycho- wuje przyszłych kanonistów, naszych absolwentów. W ten sposób spełnia rolę Nauczyciela, Mistrza, Świadka i Wychowawcy.

Profesor W. Uruszczak swoimi licznymi publikacjami i wystą- pieniami oddziałuje na kształtowanie poprawnych relacji między Kościołem i Państwem w naszej Ojczyźnie. Wkrótce po podpisaniu Konkordatu między Stolica Apostolską a Rzeczpospolitą Polską 28 lipca 1993 r., nasz Instytut Prawa Kanonicznego urządził sympozjum naukowe, poświęcone roli i znaczeniu Konkordatu. Wówczas prof.

W. Uruszczak wygłosił znakomity referat pod znamiennym tytułem:

O znaczeniu Konkordatu dla Polski – Konkordat nadziei. Zaiste był to „Konkordat nadziei” dla zdewastowanego przez „barbarzyński komunizm” Państwa Polskiego. Swoje wystąpienie prof. Uruszczak zakończył słowami: „Wszyscy powinniśmy bowiem dążyć do budowy cywilizacji miłości w imię prawdziwej solidarności. Z Konkordatem wiąże się nadzieja, że cel ten można osiągnąć szybciej”. Podobnie było w roku 1998, po ratyfikacji Konkordatu, wówczas na sympozjum także organizowanym przez IPK prof. Uruszczak ukazał Konkordat jako „dokument przyszłości” sprzyjający budowaniu państwa sprawie- dliwego, państwa dla wszystkich jego obywateli, w którym panuje ład prawny, moralny i społeczny. Zaiste nasz Laureat to budowniczy mostów między Kościołem i Państwem, budowniczy zgody narodowej – tak bardzo potrzebnej także dzisiaj.

Biorąc pod uwagę przywołane zasługi Profesora, jak również te,

które nie zostały wyliczone, ze względu na szczupłość czasu, trzeba

stwierdzić, że inicjatywa Wydziału Prawa Kanonicznego naszego

Uniwersytetu o przyznanie odznaczenia papieskiego Prof. W. Urusz-

czakowi była bardzo szczęśliwa.

Panie Profesorze, proszę pozwolić, że do Orderu Papieskiego Św.

Sylwestra dołączamy wyrazy wdzięczności, gratulacje i najlepsze życzenia: opieki Bożej, zdrowia, dalszych sukcesów w pracy nauko- wej, dydaktycznej i każdej innej działalności dla dobra Kościoła i naszej Ojczyzny.

Ad multos annos!

Kraków, 17 IX 2016 r.

Ks. Jan Dyduch”

Po laudacji uroczystego wręczenia i udekorowania Laureata orderem, jak i publicznego wręczenia dyplomu papieskiego go przyznające- go, dokonali ks. prof. dr hab. Jan Dyduch przy udziale ks. prof. dr. hab.

Tomasza Rozkruta.

Tekst dyplomu w języku polskim (tłum. własne Prof. dr hab. Wacława Uruszczaka):

„Franciszek Papież

Modlitwami naszymi poruszeni, ochoczym umysłem wiedzeni, przez którego poznaliśmy, że ty dla dobra i rozwoju kościoła i sprawy katolickiej dobrze się zasłużyłeś, mocą naszej woli niniejsze świadec- two kładziemy, ciebie

Wacława Uruszczaka z archidiecezji krakowskiej

rycerzem komandorem zakonu św. Sylwestra papieża wybieramy, czynimy i ogłaszamy, i tobie prawa korzystania ze wszystkich przywi- lejów, które z tą godnością są związane udzielamy”.

Następnie Pani prof. dr hab. Dorota Malec (Prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. rozwoju) odczytała adres prof. dr. hab. med. Wojciecha Nowaka (Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego):

„Kraków, 17 listopada 2016 r.

Szanowny Pan Prof. dr hab. Wacław Uruszczak

Kierownik Katedry Historii Prawa Polskiego Wydziału Prawa i Administracji UJ Szanowny Panie Profesorze,

W imieniu własnym, Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz społeczności akademickiej naszej Uczelni składam Panu najserdecz- niejsze gratulacje z okazji uhonorowania Orderem Papieskim.

Nagroda to w pełni zasłużona. Działalność Pana Profesora, zarów- no na rzecz macierzystego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersyte- tu Jagiellońskiego, jak i Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie oraz w pozostałych obszarach zasługuje na najwyższe uznanie. Cieszy zatem fakt, że działania Pana Profesora, poparte ogromnym talentem i praco- witością, zostały dostrzeżone i docenione. Aktywność Pana Profesora w obszarze najbliższych sobie zainteresowań – prawa (w szczególno- ści prawa kościelnego) i historii, ukazuje, jak bardzo pożądane jest połączenie praktyki dydaktyka i prawnika z pasją badacza na najwyż- szym poziomie, i jak doskonałe mogą być tego efekty.

Szanowny Panie Profesorze, serdecznie gratuluję nagrody i w imieniu społeczności Almae Matris Cracoviensis życzę kolejnych sukcesów tak w życiu zawodowym, jak i osobistym.

Z wyrazami głębokiego szacunku, Prof. dr hab. med. Wojciech Nowak”

Pani Prof. dr hab. Dorota Malec do powyższego adresu dołączyła swoje

osobiste słowa, w których wyraziła radość i dumę, że tym odznaczeniem

został wyróżniony prof. dr hab. Wacław Uruszczak. Podkreśliła że dla środowiska historyków prawa, z którego również się wywodzi, Profesor Uruszczak stanowi „wzór doskonałości naukowej, poświęcenia dla pracy naukowej”, a także jest człowiekiem „prawym w każdym jego działaniu, w każdym słowie powiedzianym i napisanym”.

W dalszej kolejności prof. dr hab. Barbara Iwańska (Prodziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. studiów prawniczych) odczytała Adres Gratulacyjny Społeczności Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie:

„Adres Gratulacyjny

Społeczności Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie:

Wielce Szanowny Pan

Prof. dr hab. Wacław Uruszczak Czcigodny Panie Profesorze!

Z okazji uhonorowania Pana Profesora przez Jego Świątobli- wość Ojca Świętego Franciszka zaszczytnym i prestiżowym Orderem Rycerskim Świętego Sylwestra, proszę przyjąć od całej Społeczności Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego najser- deczniejsze gratulacje i słowa najwyższego uznania.

Jesteśmy zaszczyceni, że Pan Profesor, Członek Naszej Społecz- ności, otrzymuje tak wysokie wyróżnienie, podkreślające Pańskie wybitne dokonania naukowe. Życzymy Panu Profesorowi dalszych sukcesów w każdej sferze aktywności, jak najlepszego zdrowia i pokoju ducha.

Ad multos annos!

Prof. dr hab. Jerzy Pisuliński

Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ Dano w Krakowie, dnia 17 listopada 2016 r.”

Pani Prof. dr hab. Barbara Iwańska (Prodziekan Wydziału Prawa

i Administracji UJ ds. studiów prawniczych) po odczytaniu adresu gratu-

lacyjnego również dołączyła swoje własne wyrazy uznania dla Laureata.

Następnie swoje przemówienie wygłosił prof. dr hab. Wacław Urusz- czak:

„Czcigodny Księże Rektorze, Dostojny Księże Dziekanie,

Czcigodni Księża, Panie i Panowie Profesorowie, Drodzy zebrani świadkowie dzisiejszej uroczystości!

Wręczenie mi dzisiaj orderu papieskiego stanowi dla mnie dużą niespodziankę. Nigdy, nawet w najśmielszych marzeniach tego nie oczekiwałem. Jest to bez wątpienia dla mnie wielki honor i zaszczyt.

Z mojej strony należą się podziękowania tym wszystkim osobom, którzy przyczynili się do mojego wyróżnienia. Dziękuję w pierwszej kolejności Jego Świątobliwości Ojcu Świętemu Franciszkowi, dziękuję Jego Eminencji Kardynałowi Stanisławowi Dziwiszowi metropolicie krakowskiemu, dziękuję Magnificencji Rektorowi Uniwersytetu Papie- skiego, dziękuję księdzu dziekanowi Tomaszowi Rozkrutowi, dziękuję bardzo serdecznie księdzu Rektorowi Janowi Dyduchowi za przepięk- ną laudację. Z pewnością krąg osób, którym należą się moje podzięko- wania jest większy. Wszystkim osobom zaangażowanym w tę sprawę niniejszym bardzo serdecznie dziękuję.

Dziękuję także przedstawicielom władz UJ – pani prorektor Dorocie Malec i pani prodziekan Barbarze Iwańskiej, za przybycie, za odczytane adresy JM Rektora prof. Wojciecha Nowaka i dziekana prof.

Jerzego Pisulińskiego, dziękuję wszystkim moim kolegom, współpra- cownikom, przyjaciołom, członkom mojej rodziny.

W tym roku we wrześniu ukończyłem 70 lat życia. Mam za sobą 47 lat pracy w Uniwersytecie Jagiellońskim. Do pracy w tej uczelni zachę- cił i zaangażował mnie profesor Adam Vetulani, wybitny historyk prawa i kanonista. W tym roku we wrześniu minęła 40 rocznica jego śmierci.

On to w latach 1928–1946 z przerwą w okresie okupacji niemieckiej kierował Katedrą Prawa Kościelnego; w 1946 r. objął Katedrę Histo- rii Prawa Polskiego, którą kierował do 1970 r. Kiedy Katedra Prawa Kościelnego została zlikwidowana w 1950 r. Adam Vetulani nie zaprze- stał prowadzenia badań naukowych w zakresie prawa kanonicznego i kanonistyki, osiągając znakomite wyniki na arenie międzynarodowej.

Ja nie pochodzę z rodziny profesorskiej. Mój ojciec i dziadek byli

rzemieślnikami w artystycznej dziedzinie brązownictwa. Moją uniwer-

sytecką karierę zawdzięczam w poważnej części Adamowi Vetulanie-

mu. To on, pod koniec swojego życia, a na początku mojej naukowej drogi, wprowadził mnie w badania nad średniowiecznym prawem kanonicznym. Rad jestem, że mogłem te badania z nienajgorszym skutkiem kontynuować. W 1990 r. z inicjatywy profesora Wojciecha Marii Bartla, dziekana Wydziału Prawa, udało się reaktywować Katedrę Prawa Kościelnego, co pozostaje jego wiekopomną zasługą. Po niespo- dziewanej śmierci prof. Bartla w 1992 r. przejąłem kierownictwo tej Katedry. Udało mi się umocnić jej pozycję, z pewnością dzięki pomocy moich młodych współpracowników, przy życzliwości władz wydziału, zwłaszcza w okresie ostatniej kadencji. Serdecznie im wszystkim za to dziękuję. Obok Katedry Prawa Kościelnego i Wyznaniowego, kierowa- łem od 1999 r. i tak jest jeszcze dziś, Katedrą Historii Prawa Polskiego.

Jeśli udało mi się coś osiągnąć, to zawdzięczam to – oczywiście Bożej Opatrzności – ale także mojej rodzinie, w szczególności mojej małżonce Barbarze. W tym roku minęło 45 lat od naszego ślubu w Kolegiacie Akademickiej św. Anny w Krakowie (szafirowe gody).

Celebransem naszego ślubu był ks. Adam Boniecki. Za te 45 lat wspól- nego życia, na dobre i na złe, bardzo serdecznie Ci Basiu dziękuję!

Ale równocześnie dziękuję moim dzieciom, Michałowi i Oli, a także nieobecnemu wśród nas Adamowi. Oto dorobek mojego życia.

Owszem, mam w tym dorobku wiele już książek i artykułów, czy innych jeszcze publikacji. Ale tak naprawdę to dopiero czas pokaże, co z tego dorobku jest prawdziwie wartościowe.

Podziękowania, nagrody czy odznaczenia są zawsze sympatycz- ne. Ale pracując naukowo w kanonistyce, czy podejmując różne inne czynności raczej nie oczekiwałem tego. Parafrazując Ewangelię św.

Łukasza, rozdział 17, powiem: „Sługą nieużytecznym jestem; zrobiłem tylko to, co powinienem wykonać”.

Jeszcze raz wszystkim za to piękne wyróżnienie dziękuję”.

Ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut podziękował prof. dr. hab. Wacławo-

wi Uruszczakowi za słowa skierowane do uczestników Sympozjum, po

czym poprosił panią dr Aleksandrę Brzemia–Bonarek (Uniwersytet Papie-

ski Jana Pawła II w Krakowie) do moderowania pierwszej z dwóch sesji

sympozjum. W tej części wygłoszono trzy referaty. Jako pierwszy wystąpił

ks. prof. dr hab. Paweł Bortkiewicz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

w Poznaniu) z referatem pt. Prawo stopniowości a stopniowalność prawa

w odniesieniu do małżeństwa i rodziny. Przypomniał on o prawie stopnio-

wości, które ma głębokie znaczenie teologiczne i praktyczne, a zgodnie z którym człowiek czyni dobro moralne odpowiednio do swojego rozwo- ju. Wskazał na odróżnienie prawa stopniowości od stopniowalności prawa oraz przeprowadził analizę krytyczną wybranych twierdzeń adhorta- cji Amoris Laetitia, w szczególności „sprawdzonej wierności”, w tym w świetle poglądów św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu.

Następnie swój odczyt pt. Od kiedy zaczyna się małżeństwo? Problem uważnienia w zawiązku sytuacji nieregularnych zaprezentował ks. dr hab. Leszek Adamowicz, prof. KUL (Katolicki Uniwersytet Lubelski).

W ramach tego referatu przedstawiono w zarysie stan polskiego prawa w zakresie chwili powstawania małżeństwa oraz skonfrontowano go z regulacjami prawa kanonicznego. Omówiono również kwestie uważnie- nia w zawiązku i jego warunków w sytuacjach nieregularnych.

Ostatnie wystąpienie w tej części miał ks. dr Andrzej Wójcik (Uniwer- sytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), który zaprezentował temat Czy sytuacje nieregularne mogą zawierać elementy prawdziwego małżeń- stwa?. W ramach tego wystąpienia wskazano przede wszystkim na stano- wisko przedmiotowej adhortacji w sprawie możliwości istnienia elemen- tów prawdziwego małżeństwa w sytuacjach nieregularnych. Prelegent podkreślił naturalną dążność miłosnego związku mężczyzny i kobiety do konsensu małżeńskiego oraz błędność stanowiska, traktującego małżeń- stwo w kategoriach heteronomiczności prawa. Następnie nad referatami przeprowadzono dyskusję z udziałem prelegentów, po której nastąpi- ła przerwa, w trakcie której uczestnicy Sympozjum mogli skorzystać z poczęstunku.

Ponadto w trakcie przerwy prezentowana była sesja posterowa, do

zapoznania z którą zachęcała dr Aleksandra Brzemia–Bonarek. Po przerwie

wznowiono obrady (cz. drugą), które prowadził dr Tomasz Szeląg (Uniwer-

sytet Pedagogiczny w Krakowie). Wygłoszone zostały dwa referaty. Jako

pierwszy wystąpił ks. prof. dr hab. Zbigniew Janczewski (Uniwersytet

Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) z tematem Dopuszczenie

do sakramentów wtajemniczenia osoby w nieregularnej sytuacji małżeń-

skiej. W ramach tego przedłożenia przeprowadzono analizę przesłanek

udzielania sakramentów, zarówno w sytuacji zwyczajnej, jak i nadzwy-

czajnej, w kontekście nieregularnej sytuacji małżeńskiej. Dowodzono, iż

nie każda sytuacja nieregularna wiąże się z grzechem ciężkim, jak również

wskazano na zmiany w podejściu do przesłanek udzielania sakramentów

w ujęciu historycznym.

Ostatni referat zaprezentował ks. dr hab. Piotr Steczkowski, prof. UR (Uniwersytet Rzeszowski), pt. Dopuszczenie do Komunii Świętej osób żyjących po małżeńsku bez małżeństwa – norma czy subiektywna ocena?

Prelegent przedstawił warunki określone w prawie kanonicznym dopusz- czenia do Komunii Świętej oraz omówił zgłaszane wątpliwości dotyczą- ce pojęcia czynu wewnętrznie złego w kontekście sytuacji nieregular- nych, pojawiające się na tle wykładni adhortacji Amoris Laetitia. Referent skonstatował, że właściwie interpretowana jej treść nie prowadzi do zmiany doktryny, lecz jej postanowienia stanowią kontynuację nauczania Kościo- ła, zaś potencjalnym zagrożeniem może być wyłącznie brak precyzyjności samego tekstu, który bez drobiazgowej wykładni może rodzić wątpliwości.

Po przeprowadzeniu dyskusji, podsumowania obrad dokonał Jego Eminencja Jan Wątroba, Biskup Rzeszowski, Przewodniczący Rady ds.

Rodziny Konferencji Episkopatu Polski. Następnie ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut podziękował prelegentom oraz uczestnikom sympozjum, jak również gospodarzom i osobom organizującym obrady. Wskazał także na prowadzone w Stolicy Apostolskiej prace nad zmodyfikowaniem naucza- nia prawa kanonicznego. Zamykając obrady, ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut jeszcze raz pogratulował prof. dr. hab. Wacławowi Uruszczakowi otrzymania zaszczytnego papieskiego odznaczenia.

Sympozjum Kościół wobec małżeńskich sytuacji nieregularnych w świetle posynodalnej adhortacji apostolskiej „Amoris Laetitia” Papieża Franciszka pozostanie w pamięci jego uczestników jako kolejne udane spotkanie nauko- we osób zajmujących się prawem kanonicznym. Organizatorom należy się w tym zakresie najwyższe uznanie i wyrazy podziękowania. Tegoroczna konferencja będzie szczególnie zapamiętana z uwagi na uroczystość wręcze- nia prof. dr. hab. Wacławowi Uruszczakowi najwyższego odznaczenia papie- skiego przyznawanego osobom świeckim, jakim jest Order Św. Sylwestra Papieża – Ordo Sancti Silvestri Papae – w klasie komandorskiej.

Pracownicy i doktoranci Zakładu Prawa Kościelnego i Wyznaniowego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie:

Dr Katarzyna Krzysztofek

Dr Maciej Mikuła

Mgr Michał Ożóg

Dr Marek Strzała

Dr hab. Zdzisław Zarzycki