PiMS
Procesy stochastyczne.
Przykład
Amplituda napięcia generowanego przez prądnicę prądu zmiennego zależy od czynników losowych i może być zapisana jako proces:
X(t, ω) = A sin ωt
gdzie ω - stała określająca częstotliwość, A - zmienna losowa o rozkładzie N (230, 5), t - czas, t ∈ R.
Szczególne przypadki:
Dla t = 0 otrzymujemy zmienną losową X0 o rozkładzie jednopunktowym, czyli stałą o wartości 0.
Dla t = 2ωπ mamy zmienną losową Xπ
2ω = A o rozkładzie N (230, 5).
Dla t = 2ω3π mamy zmienną losową X3π
2ω = −A o rozkładzie N (−230, 5)
Obliczmy parametry tego procesu:
Wartość oczekiwana:
m(t) = E(Xt) = sin(ωt)E(A) = 230 sin(ωt) Moment rzędu 2:
m2(t) = E(Xt2 = sin2(ωt)E(A2) = 52925 sin2(ωt)
(skoro D2(A) = E(A2) − (E(A))2, to E(A2) = D2(A) + (E(A))2 = 25 + 2302 = 52925) Wariancja procesu:
σ2(t) = D2(Xt) = m2(t)−(m(t))2 = 52925 sin2(ωt)−2302sin2(ωt) = (52925−52900) sin2(ωt) = 25 sin2(ωt)
oraz odchylenie standardowe:
σ(t) = 5sin(ωt)
Autokorelacja:
R(t1, t2) = E(Xt1, Xt2 = E(A sin(ωt1), A sin(ωt2)) = sin(ωt1) sin(ωt2)E(A2) = 52925 sin(ωt1) sin(ωt2)
Autokowariancja:
K(t1, t2) = R(t1, t2) − m(t1)m(t2) = 25 sin(ωt1) sin(ωt2) Współczynnik autokorelacji:
ρ(t1, t2) = K(t1, t2)
σ(t1) · σ(t2) = 25 sin(ωt1) sin(ωt2) 5 sin(ωt1) · 5 sin(ωt2) = 1
Zatem zmienne Xt1, Xt2 są zalezne liniowo (przy ustalonych dowolnych momentach czasu t1, t2). Do- kładnie Xt2 = a · Xt1, gdzie a = sin(ωtsin(ωt2)
1).
Przykładowe rozwiązania zadań z części 5 Zadanie 2: Rozkład prawdopodobieństwa Xt jest postaci:
P (Xt= 5t) = 1
2, P (Xt= −10t) = 1 2
Zatem:
E(Xt) = 1
2· 5t + 1
2· (−10t) = −5 2t
E(Xt2) = 1
2 · (5t)2 +1
2 · (−10t)2 = 125 2 t2
D2(Xt) = E(Xt2) − (E(Xt))2 = 125
2 t2− 25
4 t2 = 225 4 t2
D(Xt) = 15 2 t
Zadanie 3
E(Xt) =
Z 1
t
0
t · x dx = t · 1 2
1 t2 = 1
2t
E(Xt2) =
Z 1
t
0
t · x2 dx = t · 1 3
1 t3 = 1
3t2
D2(Xt) = E(Xt2) − (E(Xt))2 = 1 3t2 − 1
4t2 = 1 12t2
D(Xt) =
s 1 12
1 t
Zadanie 7
i − 1←−q− i−−→ i + 1p
a)
dla ∆t ¬ t < 2∆t:
Pierwszy wiersz macierzy przejść:
p1j(0, t) =h r + q, p, 0, . . . i
Zatem E(Xt) = 1(r + q) + 2p
dla 2∆t ¬ t < 3∆t:
Pierwszy wiersz macierzy przejść:
p1j(0, t) =h rr + rq + qq + qr + pq, rp + qp + pr, pp, 0, . . . i
Zatem E(Xt) = 1(rr + rq + qq + qr + pq) + 2(rp + qp + pr) + 3pp = 3p2+ q2 + r2+ 3pq + 4pr + 2qr
b) nie jest jednorodny bo np. p12(0,34∆t) = 0 a p12(34∆t,32∆t) = p (ten drugi przedział czasu zawiera moment przeskoku).