Ś. p. Wacław Husarski (20 XI 1883
-27 I 1951)
Ochrona Zabytków 4/3-4 (14-15), 225
N E K R O L O G I A
Ś. p. W itold K ieszkow ski (20 II 1903 — 10 IX 1950) N ajboleśniejszą s tra tą odrodzonej po w ojnie służby k o n serw ato rsk iej je st śm ierć W itolda Kieszkow skiego. Uczeń Z yg m u n ta B atow skiego na U niw ersytecie W arszaw skim , asy sten t Z akładu A rc h i te k tu ry P olskiej 1930/1935 pierw szy r e d a k to r „B iuletynu H istorii S ztuki i K u l tu r y “ do pracy k o n serw ato rsk iej sta n ął ja k o dojrzały uczony z dorobkiem w za kresie historii a rc h ite k tu ry i rzeźby re n e sansu polskiego. W la tac h 1935— 1937 był k o nserw atorem zabytków na woj. w a r szaw skie i białostockie, potem n a w ileń skie i now ogródzkie. Z jego imieniem zw iązały się doniosłe w y k o p alisk a na S ta ry m Z am ku grodzieńskim ( .Troja n ad n ie m e ń sk a “) i skom plikow ane, n o w a to rsk ie zabezpieczenia ich w yników . W y d an ie okazałego tom u in w en tarza z a b y t ków pow iatu raw skiego w ieńczy jego pracę p rzedw ojenną
W r. 1945 zostaje zastępcą K o n serw a to ra G eneralnego i k ie ru je zabezpiecza niem i rew in d y k a cją zabytków na D ol nym Ś ląsku — osiąga znakom ite w yniki w n ajtru d n ie jsz y c h w aru n k ach . W la tach 1946— 1949 je st zastępcą naczelnego d y re k to ra M uzeów i O chrony Z abytków . N aczelną D yrekcję prowadzi z oddaniem całkow itym . Do szczególniej w ażnych w yników Jego p racy należy o rg anizacja K ierow nictw a B adań nad P oczątkam i P a ń stw a Polskiego. Z m a rł na stanow isku kustosza M uzeum N arodow ego w W ar szawie.
K a rie ra życiowa K ieszkow skiego była tru d n a. S tu d ia p rzery w ała p raca n a u czycielska n a prow incji. P ra c ę k o n se r w ato rsk ą — w ojna. Poczucie obow iązku społecznie n ajpilniejszego odsuw ało na dalszy plan najgłębsze p asje osobiste, n aw e t naukow ą. B adaniom pozostał stale w ierny i podu p ad ając już n a zdrow iu zdobył się n a ciężki w ysiłek zred ag o w a nia dojrzew ającej od k ilk u n a stu la t roz p raw y doktorskiej i rygorozum .
W ro k po śm ierci K ieszkowskiego, lu kę ja k ą zostaw ił po sobie, odczuw am y głębiej, niż n a z a ju tr z 1.
Ś. p. W acław H u sarsk i (20 X I 1883 — 27 I 1951)
Jeden z n a jsta rsz y c h k o n serw atorów polskich: m alarz, poeta, k ry ty k i historyk sztuki W acław H u sa rsk i zaciągnął się w służbę zab y tk ó w w szeregach T ow a rzystw a O pieki nad Z ab y tk am i P rzeszło ści p rzed pierw szą w ojną św iatow ą. U czestnik społecznych p rac ln w e n ta ry z a - cyjn o -k o n sei'w ato rsk ich — w chwili o r ganizacji pań stw o w ej ochrony zabytków w r. 1919 o b ją ł u rzą d k o n se rw a to ra o krę gowego siedleckiego, zaś od r. 1921 ko n se rw a to ra w ojew ódzkiego. W róciw szy do W arszaw y w r. 1923 opuścił służbę w sku te k re d u k c ji etató w k o n serw ato rsk ich . Nowy okres życia w y p ełn ia działalność n a polu k ry ty k i arty sty cz n ej, k tó rej stał się czołowym przedstaw icielem , oraz p r a ca badacza i n au c zy c ie la-d o ce n ta Wolnej W szechnicy P olskiej. Z licznych jego p u b likacji trze b a w ym ienić najw ażniejsze,
o b razujące zasięg zain te re so w ań i w y n i ków : A tty k a polsk a i je j w pływ y na k r a je sąsiednie, 1936, oraz S tyle ro m an tiq u e 1937. W ynikiem zain te re so w ań całego życia je st d ru k u ją c a się pośm iertnie książka o K azim ierzu Dolnym , której fragm enty w różnych czasach ukazyw ały się w d ru k u . B adania nad n ajb ard zie j rodzim ą tra d y c ją polskiej sztuki re n e sansow ej obok p ra c o najnow szej sztuce euro p ejsk iej są n ajw a żn iejsz y m w kładem naukow ym H usarskiego.
P ra c a n a d k siążką o K azim ierzu d a w ała H u sarsk ie m u psychiczne oparcie w latach w ojny. R ękopis ocalił a w r. 1945 w rócił do n au czan ia jako profesor U n iw ersy tetu Łódzkiego. G dy zabrakło m łodszych, w rócił też n a stanow isko k o n
se rw ato ra , ty m razem w w ojew ództw ie łódzkim . J e d n ą z jego pierw szych trosk był T um łęczycki. P o g arszające się zdro wie zm usiło go do opuszczenia służby k o n se rw ato rsk iej, coraz tru d n ie j było m u prow adzić za ję cia u niw ersyteckie. U m arł 27. I. 1951 przy p is a n iu 2. S. H i S p i s p r a c n a u k o w y c h Z m a r ł e g o p o d a ł S t a n i s ł a w L o r e n t z w n e k r o l o g u o g ł o s z o n y m w B i u l e t y n i e H i s t o r ii S z t u k i X I I (1950), 330—332 2 O b s z e r n ą c h a r a k t e r y s t y k ę d z i a ł a l n o ś c i Z m a r ł e g o d a ł M . W a l l l s w B i u l e t y n i e H t s t o i ü S z t u k i X I I I (1951) 181— 1Ł5.
