1
Wykład VIII Mechanika
Teoria małych drgań
Mamy układ M ciał punktowych poddanych f więzom.
funkcja Lagrange’a: LT(x1,x2,...x3M)V(x1,x2,...x3M) więzy: fi(x1,x2,...x3M)0, i1,2,...f
stopnie swobody: N 3M f współrzędne uogólnione:
q1,q2,...qN
Zakładamy, że V(q1,q2,...qN) ma minimum w (q10,q20,...qN0) i rozwijamy V(q1,q2,...qN) wokół tego minimum
) )(
2 ( ) 1 (
) ,...
, ( ) ,...
,
( 0 0
1
, ,
2 0
0 1 0 0 2 0 1 2
1
0 0 0
j j i i N
j
i i j q q q q
i i N
i i q q
N
N q q q q
q q q V
q q q V
q q V q q q V
j j i i i
i
Macierz
0 0, 2
j j i
i q q q
j q i
ij q q
K V
jest symetryczna tzn. Kij Kji i dodatnio określona, bo w
) ,...
,
(q10 q20 q0N jest minimum. Dodatnia określoność oznacza, że
, 1
0
N
i ij j i j
u K u
dla dowolnychniezerowych wektorów rzeczywistych u(u1,u2,...uN)RN .
Rozważamy teraz energię kinetyczną, która zapisujemy w postaci
3 3 3
2
1 1 1 1 , 1 1
1 1 1
2 2 2
M M N N N M
i i i i
i i i i k i j k
i i j j k k j k i j k
x x x x
T m x m q q m q q
q q q q
. Wprowadzamy oznaczenie
M
i k
i j i i N
jk
q x q m x q
q q
3
1 2
1, ,... ) (
i definiujemy symetryczną macierz masy Mjk jk(q10,q20,...qN0), o której zakładamy, że jest dodatnio określona. Energię kinetyczną przybliżamy jako
N
k j
k j kjq q M T
1
2 ,
1 .
2
Wykład VIII cd. Mechanika
Wprowadzamy nowe współrzędne: hi qiqi0, i1,2,...N
funkcja Lagrange’a:
N
j i
j i ij j i
ijhh K hh
M L
1
2 ,
1
równania Lagrange’a: i N
h h h L h
h h L dt
d
i i
, 2 , 1 ,
) 0 , ( )
,
(
01
N
j
j ij j
ijh K h
M ,
gdzie skorzystaliśmy z symetryczności macierzy M i K. Szukamy teraz rozwiązań w postaci:
N i
e c
hi i it, 1,2,... („fizyczne” rozwiązanie odpowiada części rzeczywistej eit cost)
0
1
2 j N
j
ij
ij M c
K
Równanie charakterystyczne det
Kˆ 2Mˆ
0 jest równaniem stopnia N ze względu na 2 i ma co najwyżej N różnych rozwiązań.Twierdzenie
Rozwiązania równania charakterystycznego są rzeczywiste (2R) i dodatnie (2 0). Dowód
* 2 2 *
1 1 , 1
0 0
N N N
i ij ij j ij ij i j
i j i j
c K M c K M c c
j j j j j j
j a ib a c b c
c , ,
N
j i
j i j i j i j i ij ij
N
j i
j j i i ij
ij M a ib a ib K M aa bb i ab ba
K
1 ,
2 1
,
2 ( )
01 ,
2 2
2
N
j i
j i j i ij ij
ji ji
ij
ij M K M K M ab ba
K
Równanie
* 01 ,
2
i j
N
j i
ij
ij M c c
K przybiera postać
N
j i
j i j i ij
ij M aa bb
K
1 ,
2 0
N
j i
N
j i
j i j i ij j
i j i
ij aa bb K aa bb
M
1
, , 1
2
Ponieważ Mij,Kij,ai,bi są rzeczywiste, więc 2R, a ze względu na dodatnią określoność
ij ij K
M , mamy 2 0.
N
j i
j i j i ij N
j i
j i j i ij
b b a a M
b b a a K
1 ,
1 ,
2
ˆ ˆ
0det K2M