Protokóły Posiedzeń Towarzystwa Lekarzy Lubelskich za Rok 1890/1891

Rocznik

(Istnienia Tow arzystw a XV II)

L U B L I N .

R U K

1 8 9 2 .

S P I S R Z E C Z Y :

P ro to k ó ły posiedzeń

S tr . 1— 16 Sprawozdanie r o c z n e ... ... ... 17

Sprawozdanie z b i b l i o t e k i ... . . . ... 20 Stan K a s s y ... ... ...21

Sprawozdanie z X międzynarodowego K ongresu lekarskiego w B e r ­

linie—podał B r. D z i e w i s z e k ... ... . . . . . . 24 K ilk a słów o śmiertelności i rozradzaniu się ludności gminy Bełżyce

podał Sz. K l a r n e r ... 31 Sprawozdanie z pierwszej setki operacyi extractio c a ta ra c ta e —podał

H . D ow nar ... ... 46 D w a przypadki zapalenia gruczołu podszczękowego—podał A. S tan i-

n i s z e w s k i ... ... 48 Sprawozdanie z wycieczki do B erlina— podał M. A rn sż ta ju . . . . 50 Sprawozdanie szpitalne— podał B. T e t z ...

P rz y p a d e k niezwykłego przebiegu p rz y krupowem zapaleniu p łu c —po­

dał Al. Staniszewski . . . . . . ... 58 H iste ry a u mężczyzn— podał M. Biernacki ...

O nowym objawie neurastenii—podał D r . G ł o g o w s k i ... 62

K ilk a uwag o rokowaniu przy syfilisie—podał A. L e s z c z y ń s k i . . .

Rocznik XIV

I O W A m S Y i l W A

LUBELSKICH

ZA R O K 1

^.

(Istnienia Tow arzystw a XVII).

L U B L I N .

R U K O Z D O B Y .

■ 1 8 9 2 .

flosBOJieHO l],eH3ypoio.

BapiuaBa 22 Aupt.ia 1 8 9 2 r o p .

v 7 2 & Ą

(S?/ f 6 ^{>Ą-Qf &b N}

V

Protokół posiedzenia ogólnego z dnia 4 Lipca 1890 r

Obecni: P r e z e s D r. J aw orow ski i Członkowie: Głogowski, J a rn u szk ie­

w ic z , Z agórski , Dobrucki, Jaczew ski, M i górski, Schmidt, D o w n a r , Staniszewski, K a ro , D oliń ski, Serafiński, Sachs i jako gość D r. Dobrucki (ojciec)

P rzedew szystkiem muszę zakomunikować Sz. Panom smutną wiadomość 0 śmierci jednego z naszych członków honorowych ś. p. Ludwika. NeugebauerŁa, D o k to ra M edycyny i Profesora W arszaw . U niw ersytetu, zmarłego w Berlinie dnia 9 Sierpnia. N a pogrzebie, k tó r y się odbył w W arszaw ie dnia 14, T ow a­

rzystw o nasze nie mogło wziąść czynnego udziału, z powodu z b y t późno otrzy­

manego zawiadomienia. Uczcijmy P ro fe s o ra i płodnego autora, k tó re n przez długi czas zasilał nasze piśmiennictwo licznemi pracami, przez powstanie z miejsc.

Posiedzenie otw orzył P r e z e s mową, w której w krótkich wyrazach, stw ierdzając pomyślny rozwój T o w a rz y stw a pod względem naukowym i p ra k ­ tycznym, przeszedł do spraw finansowych. Po przedstaw ieniu rachunku z kil­

ku lat ostatnich, okazało się, że z powodu zmniejszenia się liczby ogólnej człon­

ków, i zalegania w opłacaniu składki niektórych członków bilans roczny w os­

tatnich latach kończył się w yraźnym deficytem. I tylko przypadkow e wpływy z odczytów w roku zeszłym i w ro k u bieżącym zużytkowanie części kapitału żelaznego pozwoliły dopełnić p o trz e b n ą kwotę na opędzenie koniecznych w y­

datków T o w a rz y stw a i druku protokółów. Otóż ponieważ pożyteczuem byłoby stw orzyć niezależność finansową dla T ow arzystw a, proponuje, albo uorganizo- wanie odczytów, albo podniesienie składki rocznej do 9 lub 10 rs.

N astępnie S e k r e ta r z odczytał protokół z poprzedniego posiedzenia, po w ysłuchaniu i podpisaniu którego S e k r e ta r z odczytał sprawozdanie roczne—

w k tó rem uw ydatnił ważniejsze p ra c e i zmiany ja k ie zaszły w składzie Towa­

rzystw a.

Poczem bibliotekarz odczytał sprawozdanie ze stanu biblioteki—a P re z e s w zastępstw ie S k a rb n ik a ze stanu K assy.

W dalszym ciągu zabiera głos kol. Z agórski , podnosząc k w esty ę za­

bezpieczenia b y tu finansowego T ow arzystw a, podaje jako p rz y k ła d To w. L ek . W arsz., w którym o p łata roczna także musiała być powiększoną, pomimo to nawet, że Tow. W arsz. posiadając własny dom nie opłaca komornego, i zachęca do przyjęcia projektu Prezesa.

N astępnie zabiera głos Yice-Prezes Głogowski i zaznaczając niewątpliw y

postęp w pracach T ow arzystw a, czego najlepszym dowodem je s t zwiększająca

się stale ilość prac, co najlepiej ilu stru je sam w ygląd protokółów posiedzeń nie-

tylko co do objętości lecz i do języka, z pierw szych lat istnienia T o w a rz y stw a

1 obecnych, zaw ierających nie tylko poważne, ale n a w e t i samodzielne prace,

ja k np. p r a c a kol. K la r n e r a w ostatnim zeszycie. Z achęca więc nie tylko do powiększenia składki, lecz i niezaniedby wania wszelkich usiłowań, ażeby stw o ­ rz y ć k a p ita ł żelazn y —jako m a te ry a ln ą g w aran cy ę bytu T o w a rz y stw a . Ubo­

lew a je d n a k , że niektórzy z pomiędzy członków, mogących niew ątpliw ie p rz y ­ czynić się do powiększania prac T o w a rz y s tw a — nie są n iestety zaznaczeni w pro­

tokółach. N astępnie przypomina, że już od lat kilku w skazuje konieczność la- boratoryum pod kierunkiem odpowiednim, ju ż to dla p o trz e b le k a rz y p r a k ty ­ kujących, już też dla potrzeb ogólnych miasta; że inicyatyw a lab o rato ry u m po­

w inna wyjść z łona T ow arzystw a. W końcu mając na względzie, że powołanie nowszych sił do przewodnictwa w Tow arzystw ie powinno w płynąć korzystnie na dalszy jego rozwój, ze względu na wiek swój, dziękując za dotychczasowy za­

szczyt, proponuje wybór nowego Yice-Prezesa.

Kol. Zagórski zg ad za się w zupełności ze zdaniem Y ice-Prezesa, co do J e g o poglądu n a rozwój T o w a rz y stw a ze względu jed n ak , że obecne P r e z y ­ dium najzupełniej odpowiadało swemu przeznaczeniu, proponuje w y b ó r całego obecnego prezydium p rz e z aklamacyę, n a co wszyscu członkowie chętnie się zgadzają. Gdy jed n a k Y ice-Prezes oświadczył ponownie, że nie będzie mógł pełnić dotychczasowego obowiązku, P rezes zaproponował obiór formalny przez głosowanie k a rtk a m i całego prezydium w zorem lat ubiegłych.

W iększością głosów Avybrano:

N a P re z e s a D r a Jaworowskiego. — N a Yice-Prezesa D r a Janiszewskiego.

N a S e k re ta rz a D r a Olechnowicza.— N a S k a rb n ik a Mag. F a r . J. K a r o . — N a Bi­

bliotekarza D r a Jaczewskiego.

N astępnie P r e z e s proponuje głosowanie w kw estyi podniesienia składki- Z a b ie ra głos kol. D oliń sk i i proponuje urządzenie odczytów, d ru k o w a ­ nie takowych w postaci pojedynczych rozpraw ek, z rozprzedaży k tórych moż-

naby osiągnąć pewien dochód.

W iększość jednak, uważa podany p ro je k t za dobry w zasadzie, lecz nie dający rękojmi dochodu stałego. Zgodnie uchwalono podnieść składkę do 10 rs.

rocznie.

N astępnie na propozycyę P re z e s a ro ztrzą san o pytanie co robić z człon­

kami, zalegającymi w opłacie składki od lat wielu, faktycznie nie należących do To w., a z tego powodu w sprawozdaniach muszą figurować fikcyjne należ­

ności T ow arzystw u.

S e k re ta rz robi wzmiankę, iż w wielu ustaw ach T o w a rz y stw L e k a rs k ic h j e s t p a ra g ra f orzekający, że członek nie płacący składki w ciągu la t dwóch—

przestaje być członkiem.

Kol. Zagórski uważa te n stan rzeczy jako maium necessarium wszelkich T ow arzystw .

Postanowiono więc: wysłać ekscytacye do członków zalegających w op­

łacie składki i uchwalono dopełnić naszą ustaw ę a rty k u łe m —na mocy którego członek nie opłacający składki przez lat 2, może być przez Towarzystwo wy­

kluczonym.

S ek re tarz . W Olechnowicz.

Obecni: P r e z e s D r. J a w o r owsld i członkowie: Glogoioski, Zagórski , J a r ­ nuszkiewicz, Staniszew ski', B iernacki, Wieczorkiewicz, M ig ars ki, Serajiński. J a k o goście D r . L e szc zy ń sk i i D r. Podbielski.

P r o to k ó ł poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

Kol. B iern acki ja k o k a n d y d a t na członka T ow arzystw a odczytuje pracę pod tytułem: „O metodach dyagnostycznych“ .

Kol. Zagórski zabiera głos i mówi o transplantacyi metodą Tiersza.

Kol. Z agórski w ykonał t ą metodą tran sp lan tacy ę po wycięciu ra k a skórnego zajmującego całą grzb ieto w ą powierzchnię lewej ręki.

M etodę R e y e rd e n a kol. Zagórski uważa za nieodpowiednią z tego po­

wodu, że często tu się zdarza zmywanie skraw ków skóry przez ropienie. N aj - większa trn d n o ść p rz y metodzie T iersza, podług kol. Zagórskiego je s t zdejmowanie skraw ków skóry z tego powodu, że w każdym poszczególnym wypadku trzeb a przyzwyczaić, niejako wprawić r ę k ę —gdyż różnica w jędrności skóry, jej na­

pięcie, ilości tk a n k i podskórnej wpływają na sposób zdejmowania skrawków Z ależy to również od b rz y tw y k tó rą się posługuje lekarz, od jej cięż­

kości. Najlepiej udaje się zdjęcie skrawków za pomocą b rz y tw y mikrotomo- wej. N astępnie ważną je s t okolicznością dokładna haemostaza całej powierz­

chni, przyczem jednak należy unikać pod wiązywania naczyń, gdyż w miejscu gdzie pozostają węzełki zazwyczaj zjawia się ropienie. S kraw ki powinny być t a k nałożone, ażeby b rz e g jednego pokryw ał b rz e g drugiego—gdyż się kurczą Same skraw ki powinny być cienkie i zawierać tylko sieć Malpigiego jeżeli się zdejmie i coriuin, takie skraw ki często się nie przy jm u ją—lepiej więc robić skraw ki za cienkie, aniżeli za grube. Do opatru n k u używa się maści obojętnej najlepiej wazeliny.

W wypadku operowanym przez kol. Zagórskiego wynik był pomyślny, ropienie okazało się tylko w miejscach gdzie były ligatury. W końcu kol;

Zagórski wskazuje na znaczenie tej operacyi szczególniej dla naszych szpitali—

z powodu znacznego procentu obszernych owrzodzeń mianowicie goleni — a żadna inna metoda niedaje n aty le pomyślnych rezultatów i w czasie możliwie najkrótszym.

N a żądanie P r e z e s a następuje głosowanie co do k an d y d atu ry kol. B ie r­

nackiego, k tó ry p rzy jęty został głosami wszystkich obecnych.

Z chorób panujących zanotowano: K oklusz i D yzenteryę.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta rz W. Olechnowicz.

Protokół posiedzenia z dnia 4 Września 1890 r.

P ro to k ó ł posiedzenia z dnia 4 Października S890 r.

Obecni: Prezes D r. J a w o ro w sk i Y ice-Prezes D r. J a n is z e w s k i i człon­

kowie: Głogowski, Zagórski. D z ie w isz e k , D o w nar, M igurski, Jaczew ski, Stani­

szewski, Sochacki, K la r ner, K a r p iń s k i, Biernacki, K aro, jako gość Dr. K a s że­

le w ski.

Odczytano i zatwierdzono protokół poprzedniego posiedzenia.

Kol. D z ie w isz e k odczytuje w tłomaczeniu z angielskiego mowę P rof.

L is t e r a miana na X K o n g resie lekarskim międzynarodowym w B erline i na­

stępnie w streszczeniu mowy z sekcyi chorób w ew nętrznych dotyczące: za­

palenia nerek, gruźlicy oraz cukromoczu;—w następstwie komunikuje o asep- tycznej metodzie stosowanej w klinice Prof. Bergm ana.

(Dołącza się w osobnym zeszycie do protokółu).

Kol. K l a m e r odczytuje pracę staty sty czn ą dotyczącą narodzin i śm ier­

telności w gminie Bełżyce wyłącznie ludności Chrześciańskiej za lat

. P ra c a ta (w osobnym zeszycie dołącza się do protokółu), nagrodzoną została przez oklaski wszystkich zgromadzonych kolegów, oraz przemówienia P rezesa, D r a

Głogowskiego

D r a Zagórskiego.

Kol. Sochacki komunikuje wypadek położniczy, k tó ry obserwował na wsi, gdzie było położenie poprzeczne. Babka mająca szeroki rozgłos w owej okolicy odjęła płodowi wy padniętą rączkę w raz z łopatką i obojczykiem. Kol.

Sochacki dokonał obrotu i w yjął płód. K om unikuje ten tukt jako objaw szko dli w ej działalności pseudu-akuszerek na wsi.

Odczytano sprawozdanie Z arzą d u lekarskiego Gub. Lubelskiej o śmier­

telności z chorób infekcyjnych w m-cu Lipcu b.

*.

Z chorób panujących zauważono: Tyfus brzuszny w mieście i w pow ia­

tach szczególnie Zamojskim; szkarlatynę w osadzie I r e n a pod Iwangrodem.

N a tem posiedzenie zakończono.

Z a S e k r e ta r z a H. Downar.

Protokół posiedzenia z dnia 4 Listopada 1890 r.

Obecni: P r e z e s D r. J a w o ro w sk i i członkowie: Glogoivski, Zagórski, D o w ­ n a r , B iern a ck i , Schmidt, M igarski, Jaczew ski, S ta n iszew sk i i jako gość Dr. K a - szeleiuski.

P ro to k ó ł poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

Kol. D o w n a r w Sierpniu b. r. w ykonał setną operacyę zaćmy i podaje sprawozdanie wyników z tych stu operacyi. R zecz ta drukow aną będzie w pro­

tokółach.

N astępnie kol. D o w n a r dem onstruje 7-o letniego chłopca ze zwichnie- niem soczewek ku z e w n ą trz w obu oczach. Kol. Głogowski proponuje w tym

wypadku dyscyzyę.

Kol. Głogowski odczytuje sprawozdanie Prof. Lombroso i jego współ­

pracowników D-rów Mądro Gradeniso i Ottolonghi o anomaliach zmysłów u w ięź niów mianowicie u zbrodniarzy, j a k również u p ro sty tu te k . R zecz ta druko­

w aną będzie w prokokółach.

Kol. K a sze le w sk i okazuje fotografię kobiety, mającej dużą bliznę ponad pachwiną praw ą, k tó r a szczęśliwie przebyła ciążę zamaciczną. Chora ta 2 razy była w szpitalu w 7-ym i

-ym miesiącu ciąży z powodu krw otoku macicznego;

po ustaniu krw otoku chora opuściła szpital i następnie powróciła z abscessem.

po pęknięciu którego wyszły kości płodu i chora wyzdrowiała.

Kol. Biernacki mówi o możuości rozpoznania umiejscowienia zwężenia k rta n i za pomocą wysłuchiwania w tych wypadkach gdy badanie laryngoskopem nie może być wykonanem.

W kilku wypadkach badanych przez kol. Biernackiego przy w y słu ch i­

waniu stetoskopem można było określić miejsce zwężenia na tej zasadzie że

w danem miejscu szmer je s t najwyraźniejszy. Poniew aż wypadków podobnych

obserwował niewiele, zachęca więc kolegów do zwrócenia uwagi na te n sposób badania zwężeń tchawicy i krtani.

P r e z e s Jaiooroiuski komunikuje p rz y p a d e k pęknięcia macicy, z w ypad­

nięciem połowy płodu i łożyska do jam y brzusznej, przypadek k tó r y obserwuje od 9 dni. Chora żyje i poprawia się. P r z y tej sposobności kol. J a w o ro w sk i p rz y ta c z a obszerną- s ta ty s ty k ę dotyczącą, tego przedmiotu.

Z chorób panujących zanotowano: Ospa w ietrzna, tyfus b rzuszny i D y ­ ftery t.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta r z W. Olechnowicz.

- 7 —

Protokół posiedzenia z dnia 4 Grudnia 1890 r.

Obecni: P r e z e s D r . Jaworowski, Y ic e - P re z e s D r. J a n isze w sk i i człon­

kowie: Głogowski , M ig u rs k i , Sachs , Tetz, B iern acki, K l a m e r , Dobruchi, J a c z e u - ski, Z agórski, D oiunar , S zn iersztajn , Staniszew ski, D oliński, K a ro , K n sze le w -

sk i , Sochacki.

P r o to k ó ł poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

Kol. J a czew sk i odczytuje pracę w k w estyi leczenia rozedm y płuc za pomocą zgęszczonego i rozrzedzonego pow ietrza o p a rtą na danych zaczerpnię­

tych z fizyologii Landois i Terapii Ogólnej Hoffmana.

Z w ra c a przedew szystkiem uwagę na tę okoliczność, że p rz y rozedmie płuc, ja k o konieczne jej następstw o w ynika powiększenie pracy praw ego serca;

następnie mając na względzie prawo fizyologiczne że pochłanianie tlenu i w y­

dzielanie się kw asu węglowego nie odbywa się na zasadzie dyfuzyi gazów, a więc dostarczanie większej ilości tlenu przez zgęszczenie powietrza, j a k również zmniejszenie ciśnienia w płucach dla ułatwienia wydzielania kwasu węglanego, nie mogą odpowiedzieć wskazaniom leczniczym. Dowodzi dalej że tylko wy- dechanie do rozrzedzonego pow ietrza i tylko w tych razach gdy fuukcya serca je s t naruszoną, może być korzystnie zastosowanym przy leczeniu rozedm y—i te najwłaściwiej wysyłając chorych w góry. Co się zaś tyczy środków mecha­

nicznych, to zdaniem prelegenta, więcej daleko korzyści aniżeli od a p a ra tu Wal- denburga spodziewać się należy od innych sposobów ułatwiających wydechanie czy to za pośrednictwem pelot prof. F e riti, czy k rzesła G e r h a r d t‘a, czy wreście prostego ucisku na boczne powierzchnie klatki piersiowej.

Po skończonym odczycie w k w estyi tej zabiera głos kol. Jaw orow ski.

N ie może zgodzić się z wywodami p r e le g e n ta przedew szystkiem dla tego, że znane doświadczenia J a n a Mullera i W e b e r a dowodzą, że przy wydechaniu głębokiem z powodu zmiany ciśnienia ujemnego na dodatnie w k latce piersio­

wej, przypływ krw i z żył głównych do komórki prawej może być zmniejszo­

n y m —a zatem praca praw ego serca nie tylko nie powiększa się, lecz się zmniej­

sza. N astęp n ie zw raca uwagę na to, że głów ną w adą oddychania u cierpiących na rozedm ę j e s t niemożność wydychania zupełnego, że zawsze pozostaje pew na ilość pow ietrza w rozdętych płucach (t. n. rezidualluft) i że doświad­

czenie z ap aratem W a ld e n b u rg a wykazuje, że wydechanie do rozrzedzonego po w ietrza j e s t korzystnem, bo pozwala na wydalenie całkowitej ilości po w ietrza

zaw arteg o w płucach i w sk u tek tego po kilku posiedzeniach oddychanie staje

się dokładniejszym.

8

W końcu kol. J a w o ro w sk i powołuje się na wyniki p ra k ty c z n e o trz y ­ mane przez niego samego j a k i przez wielu poważnych klinicystów, jakie dają się otrzym yw ać za pomocą a p a ra tu W a ld e n b u rg a p r z y astmie, rozedmie

a n aw et p rz y zapaleniu oskrzeli t. j. we wszystkich stanach gdzie z j a ­ kiegokolwiek bądź powodu oddychanie a szczególnie wydehanie j e s t utrudnionym.

W dalszym ciągu dyskussyi z a b ie ra glos kol. D o w n a r i mówi o oddy­

chaniu czystym tlenem. W w ypadku k tó ry obserwował, pomimo sinicy i b a r­

dzo utrudnionego oddychania, gdyż było to ju ż właściwie konanie z powodu grożącego zaduszenia, jed n ak że oddychanie czystym tlenem p rz y zwyczajnym ciśnieniu—przynosiło, natu raln ie tylko w ciągu bardzo niedługiego czasu, w y ­ ra ź n ą ulgę:— chory staw ał się przytomniejszym, sinica ustępowała, a kolor skóry staw ał się czerwonym; co dowodzi że pomimo p ra w a fizyologicznego w ykazu­

jącego, że pochłanianie tlenu przez k re w nie odbywa się n a zasadzie dyfuzyi, to je d n a k w stanach gdzie oddychanie je s t u tru d n io n e —dostarczenie świeżego po w ietrza je s t korzystnem dla organizmu.

Kol. Biernacki robi uwagę, że prawo fizyologiczne nie podlega żadnej wątpliwości, a je d n a obserwacya przytoczona przez poprzedniego mówcę nie

może być dostatecznym dowodem.

N a to kol. D o w n a r odpowiada, że jak k o lw iek sam miał sposobność raz jeden tylko obserwować, to je d n a k wiadomo, że oddychanie czystym tlenem j e s t zalecanem przez wielu autorów i zawsze się otrzym uje skutek, chociaż

sk u tek ten z n a tu r y rzeczy j e s t chwilowym.

Kol. Zagórski, mając zamiar demonstrować chorą po operacyi Colpo- perineoraphii, mówi o samej operacyi podając k ró tk ą jej historyę i zw rac a uwa­

gę na najważniejsze momenty, a mianowicie: wykonywać operacyę albo w krótce po porodzie, albo też po ustaniu wszelkicii odpływów, niewykonywać w czasie . Co do samej metody operowania, zdaniem mówcy obecnie praw ie po­

wszechnie p rz y ję tą jest metoda M a r tin ‘a —podług której operowaną b y ła cho­

ra, k t ó r ą demonstruje, u której wynik operacyi je s t zupełnie zadawaluiającym.

W k w estyi tej zabiera glos kol. Dobrucki i mówi że z pomyślnym skut­

kiem wykonał t ę operacyę w czasie ciąży, że następny poród nie w yw ołał roz­

darcia. Co do techniki, zdaniem jego, bardzo dobrze jest nakładać szew pię­

tro w y i używać katgutu, ażeby uniknąć wyjmowania szwów.

Kol. Staniszew ski podaje obserwacyę dwóch wypadków zapalenia g ru ­ czołu podszczękowego.— W jednym wypadku po przejściu gruczołu w ropienie, razem z ro p ą wyszedł kamień długości l

cent. grubości

— 3 mil. formy trój graniastej.

Kol. Zagórski robi p rz y tern uwagę, że je d n a z powierzchni tego k a­

mienia je s t gładką i nieco wyżłobioną, co wskazuje, że kamień znajdował się w przew o d zie—a wyżłobienie powstało w skutek przepływ ania śliny.

Kol. Dobrucki odczytuje sprawozdanie z wycieczki do Berlina, którą przedsięw ziął w celu bliższego poznania głośnej dziś metody leczenia gruźlicy

prof. Kocha.

c l / J

Z chorób panujących zanotowano: pojedyncze wypadki dyfterytu i ty ­ fusu brzusznego.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta r z W. Olechnowicz.

9

Protokół posiedzenia z dnia 5 Stycznia 1891 r.

Obecni: P r e z e s Dr. J a w o ro w sk i i członkowie: A rn szta jn , B iernacki, J a ­ czewski, Schmidt, K m ze le iu sk i, K w a ś n ie w s k i, Zagórski, Głogowski, D o w n a r, W ie­

czorkiewicz, J a r n u s z k ie w ic z , Tetz, Stan iszew ski, D obrucki , Sachs.

P r o to k ó ł poprzedniego posiedzenia przeczytano i podpisano.

Kol. A r n s z ta jn O dczytuje spraw ozdanie z wycieczki do B erlina, która przedsięw ziął dla bliższego poznania leczenia gruźlicy metodą Kocica. R ezu l­

t a t y z e b r a n e z klinik B e r g m a n ‘a, G e r h a r d ‘a, L e y d e n a dadzą się streścić w n a ­ stępujący sposób. J a k o środek rozpoznawczy w strzykiw anie płynu K o c h ‘a ma niezawodną wartość. Chociaż re ak cy a nie j e s t jednakow ą i je s t niestałą w w y ­

padkach gruźliczych i w ystępuje w wypadkach niegruźliezych np. p rz y ulcus rodens, sarcoma.

Co do znaczenia leczniczego n ik t dotąd stanowczego zdania nie wypo­

wiedział. gdyż n a w e t w wilku uleczalność nie. j e s t stanowczo dowiedzioną.

N astęp n ie S e k r e ta r z odczytał Spraw ozdanie ze szpitali W arszaw sk ich o płynie an titu b erk u liczn y m K o c h ‘a, zamieszczone w czasopiśmie „ Z d ro w ie 1*

As 63, a kol. Z agórski — spraw ozdanie L eo n a P e t i t ‘a z wycieczki do B erlina (zamieszczone w .V 744 czasopisma J o u r n a l d ‘H ygiene), w którem P. przepo­

wiada, .,że metoda wróci do laboratoryum zkąd zawcześnie w yszła niedość o p ra ­ cowana, pospiesznie w św ia t rzucona wolą młodego C esarza, pragnącego świat zadziwić, a może p rz y hołdach składanych nauce i należną dań odebrać! Ż y ­ czyć nam należy by z ta m tą d znów w yszła udoskonalona, doprowadzona do ści­

słości—a t e r a z badajm y jej części składowe,— tego przedew szystkiem naukowo szukać winniśmy. Je ż e li w liuifie niemieckiej je s t punkt wyjścia do nowego sposobu leczenia tuberkulozy, to strzeżm y się by po p iętnastu dniach próby, z wielkiego zachw ytu nie w paść w z b y t wielkie niedowierzanie!**

N a stę p n ie kol. B iern acki zdaw ał spraw ozdanie z dziesięciu przypadków chorób mózgu i rdzenia.

U w zględniona b y ła przedew szystkiem dyagnoza. T rudność tejże po­

lega w edług niego:

) na niedostępności układu nerw ow ego dla naszych zmys­

łów, 2) na subtelności symptomów. Lokalizacya przetw orów chorobowych w in ­ nych razach łatw o dostępna, tutaj dopiero za pomocą rozumowania daje się. od­

szukać. K o rz y ś ć osiągnięta przez ściśle umiejscowioną dyagnozę daje się o- kreślić: l ) j a k o ściśle naukowa,

) ja k o jedynie dająca możność odróżnienia

'unk- cyonalnych chorób od organicznych, 3) jako wskazówka terap eu ty czn a przy leczeniu elektiyczuością.

P r z y p a d k i swoje spraw ozdaw ca podzielił na 2 gruppy: 1) dyagnozy na żywych,

) sekcyą stw ierdzone dyagnozy (respective) sekcye przy nieposta- wionych dyagnozach.

AV pierwszej grupie pomieszczone aż 3 przypadki przymiotu ośrodków nerwowych, w których terap ia antiluetyczna dała dobre wyniki, mianowicie szybko w jednym przypadku, gdzie po 3 dniach tejże kuracyi nastąpiło w ybit­

ne polepszenie.

I przypadek z dyagnoza meningo-myelitis luet. dors. z podniesionemi odruchami koianowemi, ataksią i analgezyą aż do 7 grzbietow ego w yrostka ko­

lumny pacierzowej. K ol. B iernacki skłania się do umiejscowienia choroby w ty l­

nych pęczkach rdzenia kręgow ego na wysokości 7 k rę g u pacierzowego.

I I przypadek. Hemiplegia post luem w 0 miesięcy u 30 letniego czło­

wieka.

I I I przypadek. M eningitis circumscripta luetica umiejscowiona w ob­

10

rębie

. facia! is, n. hypoglossus, centrum B roca i centrum pisania (w edług Char- cot‘a).

IV przypadek. Pachym eningitis cerv. hypertrophica.

Z drugiej seryi podane były sekcyjne re z u lta ty p rz y uwzlędnieniu symptomów za życia.

I. Najrzadszym przypadkiem, była za życia dyagnostykow ana fissura przechodząca przez canal. condyloideus— dyagnostykow ana n a zasadzie

symp­

tomów atroficznego porażenia lewej połowy jęz y k a i zataczaniu się p rz y cho­

dzeniu.

I I i I I I przypadki traum atycznego uszkodzenia z wynaczynieniem z art.

mening. med. dyagnostykowane na podstawie zw ykłych symptomów.

I V przypadek. Meningitis tuberculosa u dziecka gdzie w ynik sekcyjny zgadzał się z obserwowanemi objawami.

P rzy p a d ek V. Abscessus cerebełli hemisphaerae dextr. Przypuszczano meningitis ale brakło w ogóle symptomów c h a ra k te ry żujących zajęcie wielkich

półkól mózgu.

V I przypadek. H aem atom a durae m atris pachymeningitis liaem. int.

nie dyagnostykowano. Kol. B iernacki wymawia sie, iż dni kilka chory prze­

bywał w szpitalu. B y ł praw ie ciągle mało przytomny. N ie wiedziano że po- tator.

Kol. Jaczewski opisuje wypadek zapalenia nerek z w yraźnym i objawami zatrucia moczem. W płynie wypuszczonym z ja m y opłucnej, zawierającym białko, przy badaniu mikroskopowem, znalazł oprócz ciałek ropnych w yraźne

dość liczne k ry sz ta ły kwasu moczowego.

Kol. Zagórski mówi o 2 przypadkach złośliwego dyfterytu. J e d e n z nich obserwowany dokładnie w szpitalu ta k się przedstawiał. P a n n a la t 22. dobrze zbudowana, dobrego odżywienia przybyła do szpitala z objawami rozpadu g a n ­ grenowego lewego migdałka; stan bezgorączkowy; po kilku dniach zjawiły się krwawienia z płuc, z macicy i kiszek; p rz y stopniowym upadku sił chora umarła,

w czasie konania byłv konwulsye.

Z chorób panujących zanotowano: Ospa naturalna, w ietrzna, szkarlatyna- krup, dyfteryt, zapalenie płuc włóknikowe i kataralne, tyfus w ysypkow y i b rz u ­ szny, zapalenie oskrzeli i zapalenie gardła.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta r z W. Olechnowicz.

Protokoł posiedzenia z dnia 4 Lutego 1891 r.

Obecni: P r e z e s Dr. J aw orow ski i członkowie: Głogowski, Zagórski, Sta­

niszewski, D obrueki , J a rn u szk iew icz, Sachs , K w a śn ie w sk i, B iernacki, M igurski, D oliń sk i , Schmidt, A rn szta jn ,

P ro to k ó ł poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

P r e z e s Dr. J aw orow ski zawiadania zgromadzonych o śmierci członka honorowego f ś. p. profesora Szokdlskiego ; po przemówieniu P re z e s a przypomi­

nającym główne zasługi na polu naukowem ś. p. Szolcalskiego i skreśleniu po­

krótce jego życiorysu, zebranie uczciło pamięć J e g o przez powstanie z miejsc.

Kol. Dobrueki demonstruje chorego po operacyi r a k a w argi dolnej, u k tó ­

rego zniszczenie skóry było bardzo rozległe. P o odjęciu nowotworu, po trzeb a było brać skórę na płaty z miejsc znacznie odległych, pomimo to operacya po­

wiodła się szczęśliwie, zagojenie nastąpiło per primam.

Kol. Zagórski p rz y ta c z a w ypadek L itotrypsji u człowieka w wieku 72 lat, u którego p rz e d dwoma laty w ystąpiły zaburzenia ze stro n y p ęc h erz a — mianowicie:—p rz e ry w a n ie strum ienia uryny, a p rz e d kilku miesiącami krwotoki.

O peracya b y ła w ykonaną na jed n y m posiedzeniu, pod głęboką narkozą. P r z e ­ bieg pooperacyjny pomyślny.

P r z y tej sposobności kol Zagórski skreślił obszernie historyę i stopnio­

wy rozwój litotrypsii aż do ostatnich czasów i jako najlepszą metodę podaje:

skruszenie kamienia na jednem posiedzeniu pod głęboką narkozą, p rz y poprzed- niem system atycznem rozszerzeniu cewki, i natychmiastowym usunięciu wszyst­

kich odłamków. P r z y t e m kol. Zagórski dem onstrował narzędzia do litotrypsii najnowszej konstrukcyi.

Kol. Schmidt daje k ró tk ie sprawozdanie z doświadczeń robionych w szpi­

talu ewangenickim w W a rs z a w ie z płynem K o c h ‘a. Obserwacye podane przez kol. Schmidta nie różnią się od innych badań poprzednio komunikowanych na

posiedzeniach T ow arzystw a.

Z chorób panujących zanotowano: Ospa w ietrzna, szkarlatyna, tyfus brzuszny i wysypkowy, In flu e n z a i odra.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta rz W. Olechnowicz.

Protokół posiedzenia z dnia 5 Marca 1891 r.

Obecni: P r e z e s D r. J a w o ro w sk i i członkowie: Zagórski, Sachs, J a r n u s z ­ kiewicz, K l a m e r , Dobrucki, D o w n a r, Kuszeleioski, Migurslci, D o liń sk i , Biernacki,

Tetz, A rn szta jn , Jaczew ski.

P ro to k ó ł poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

P re z e s dziękuje kol. Kuszeleiuskiemu w imieniu T o w a rz y stw a za dar z dzieł treści hygienicznej do biblioteki T o w a rz y stw a i kol. Janiszew skiem u za dar z w ielu okazów ry b morskich.

Kol. Z agórski dem onstruje chorą z dw ustronnem zwichnieniem szczęki dolnej, datującem od

tygodni. P r ó b a nastawienia pod chloroformem nie udała się. Kol. Z agórski ma zamiar próbować jeszcze nastawiania, a w ostateczności

uciec się do wypiłowania głów ek żuchwy.

S e k re ta rz odczytuje dwie odezwy T o w a rz y stw a L e k a rz y Russkich w P e ­ te rs b u rg u do naszego T o w a rz y stw a z dołączeniem jednej listy dla zapisywa­

nia ofiarodawców w celu utw orzenia funduszu imienia profesora B otkina dla utrzym yw ania kilku łóżek dla chorych niezamożnych lekarzy lub ich rodzin — drugą ta k ą ż listę dla zebrania funduszu na pomnik prof. P iro g o w a mający być

wzniesionym w Moskwie.

Postanowiono: przy jąć do wiadomości.

S e k r e t a r z odczytuje odezwy Tow. Neuropatologów i Psychiatrów w Mo­

skwie, oraz Tow. L e k a r z y R iazańskich z dołączeniem swych prac i propozycyę w ym iany prac.

Postanowiono zadość uczynić pomienionym rządaniom.

-

12

Kul. Tctz odczytuje roczne spraw ozdanie o ruchu chorych w szpitalu żydowskim w r. 1890. Sprawozdawca zwraca uwagę, że w roku spraw ozdaw ­

czym je s t przewaga liczebna tyfusu nad zapaleniem płuc,—gdy poprzednio przez długie lata stosunek był odw rotny—przy tein jednak procent śmiertelności z ty ­ fusu je s t bardzo mały gdyż wynosi tylko

.

Kol. Sachs podaje eto wiadomości że w roku bieżącym w miejscowym lazarecie wojskowym śmiertelność z tyfusu wynosiła 15% z powodu częstych

wypadków krwotoków kiszkowych, i przedziurawień kiszek.

N astęp u ją jeszcze komunikacye z dziedziny praktyki.

Kol. Tetz komunikuje wypadek retrofleesionis u teri gravidi— w którym z początku rozpoznanie było bardzo trudne.

Kol. Dobrucki opisuje wypadek zaniedbanego porodu na w si—bóle od dwóch dni ustały, wypadnięcie rączki, ogromne wypełnienie pęcherza moczo­

w e g o — położenie poprzeczne. Po rozkawaleniu i wyjęciu płodu stan chorej był niezły.

N astępnie kol. Dobrucki komunikuje 2 wypadki tracheotomii w szpitalu żydowskim.

Z chorób panujących zanotowano: tyfus brzuszny, wysypkowy, re u ­ matyzm ostry, zapalenie płuc, dyzenterya, pojedyncze wypadki ospy naturalnej, zapalenie ślinianki przyusznej, zapalenie gardła.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta rz W. Olechnowicz.

Protokół posiedzenia z dnia 4 Kwietnia 1891 r.

Obecni: P r e z e s D r. Jaw orow ski Yice-Prezes D r. J a n is z e w s k i i człon­

kowie: Zagórski, Staniszewski, K u szelew sk i , M ig u rsk i , D oliński, Schmidt, K aro, Dobrucki, Biernacki, Jaczewski.

P rotokół poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

Kol. Zagórski demonstruje chorą z rakiem j ę z y k a —now otw ór wielkości orzecha włoskiego, chrząstkow atej twardości nieco owrzodzony zajmujący przed- nio-boczną część prawą języka. Kol. Zagórski dem onstruje chorą obecnie, ażeby pokazać j ą następnie po operacyi.

N astępnie kol. Zagórski mówi o dalszym przebiegu leczenia chorej z obustrounem zwichnieniem żuchwy demonstrowanej na poprzedniem posiedzeniu.

Początkowo, w razie nieudania się powtórnej próby nastawienia pod narkozą miał zamiar przystąpić do rezekcyi obu główek. N astaw ienie je d n a k udało się za pomocą haka tępego akuszeryjnego. W y p a d e k te n kol. Zagórski ma ogłosić drukiem, ponieważ podobny sposób nie był dotąd używany w zwichnieniach

żuchwy.

Kol. Dobrucki demonstruje chorego po strum ektom ii— wola torbielo­

watego. N aprzód o tw a rta była torbiel bardzo duża położona z lewej strony szyi i sięgająca do k ą ta żuchwy i w głąb do kręgosłupa. Torbiel druga prawo­

stronna wielkości orzecha po operacyi pierwszej zaczęła szybko się powiększać przystąpiono więc powtórnie do operacyi. Chory ma się obecnie dobrze

Po demonstracyi kol. Dobrucki mówił o leczeniu wola w ogóle, p rz e ­

chodząc pokrótce wszystkie używ ane metody.

13

W dyskussyi nad tym przedmiotem z a b ra ł glos kol. Z agórski u t r z y ­ mując, że injekcye nalewki jodowej dają dobre re z u lta ty nie, tylko w sirum a pa- renchymatosum. C ytuje w ypadek z własnej p ra k ty k i leczenia^tą metodą sirum a yasculosum;— w ykonał do 30 injekcyi i chociaż w ystępow ały objawy niepoko­

ją c e j a k omdlenia—to jed n a k ostateczny r e z u lta t był zadawalniająr.y. O drzuca injekcye kwasu arsenaw ego— gdyż widział częste w ypadki zapalenia ropnego tkanki łącznej.

Y ic e -P re z e s J a n isze w sk i oświadcza że o trzym yw ał bardzo dobre re zu ltaty po injekcyach Ac. hyperosmici.

P re z e s J a w o ro w sk i komunikuje, że Szram w ostatniej swej pracy o wolu utrzymuje, że najlepsze re z u lta ty daje n ale w k a jodowa. Ćo do wstrzykiwali Ac. hyperosmici—zmuszony był zarzucić ten środek z powodu gwałtownych bólów jak ie zw ykle wywołuje.

Y ice-P rezes J a n isze w sk i u trz y m u je że ból je s t znaczny, lecz trw a krótko- P re z e s J a w o ro w sk i w dalszym ciągu dyskusyi podaje przypadek w któ' rym po

injekcyach nalewki jodowej nie otrzym ując żadnego rezultatu, p r z y

stąpił do galwanizacyi i po kilku posiedzeniach otrzym ał zmniejszenie obwodu 0

cent., Stosując dalej naprzem ian obie metody otrzy m ał w rezultacie zmniej­

szenie o

cent: B y ł to przypadek wola podwójnego—objętość szyi początkowa była 46 centymetrów.

N astępnie kol. Zagórski demonstruje p r e p a r a t ra k a p rzeły k u z p rz e ­ dziurawieniem tchawicy. P r z y tej sposobności okazuje sondy najnowszej kon- strukcyi do rozserzania zwężeń przełyku.

D ru g i ciekawy p r e p a r a t staw u kolanowego z początkowym okresem procesu gruźliczego. Choremu amputowano nogę powyżej staw u kolanowego z powodu zajęcia gruźliczego stanu stopowego; w stawie zaś kolanowym z d a ­

wało się że j e s t tylko h y d r o p s —bez żadnej bolesności. Z e względu jednak że po amputacyi goleni chory byłby zmuszony opierać się przy chodzeniu głównie

na kolanie i podejrzew ając zresztą proces gruźliczy, zrobiono amputacyę p o ­

wyżej kolana. Okazało się, że w staw ie było około 3 —4 uncyj płynu p rz e ­ zroczystego. a w kłykciu zew n ętrzn y m kości udowej znajdowało się. ognisko gruźlicze wielkości orzecha laskowego, komunikujące z jam ą stawu za pomocą niewielkiego otw orku w chrząstce.

Kol. S ta n iszew sk i podaje rzadko zdarzający się wypadek tak nazwanej pneumonii a reprise, k tó re n będzie szczegółowo opisany w protokółach.

P r e z e s J a w o ro w sk i komunikuje następujący przypadek ze swej p ra k ty k i pryw atnej:

Chłopczyk 7 lat p rz e b y ł w jesieni r. z. dość ciężki koklusz; kaszel po­

został aż do Grudnia. W G ru d n iu r. z. zaczął gorączkow ać, przyczem kaszel się powiększył i p rz y jął cechę kokluszu. O b se rw a c y a rozpoczyna się od dnia 9-go choroby. T yp go rączk i przepuszczającej: zrana i wieczorem temp. n o r­

m alna—w godzinach popołudniowych dochodzi do 40° C. Oprócz pow iększenia śledziony, żadnych zmian w organach w ew nętrznych. Chinina podawana w c ią ­ gu dni 10 nie sk u tk o w ała j a k również Sol. Poyleri: D n ia 22 choroby w y stą­

pił z praw ej stro n y aftrictus pleuriticus, a we dwa dni później wysięk do k ą ta łopatki; zastosowano kw as salicylowy: g o rą czk a nieco się zmniejszyła, nie zmie­

niając je d n a k t y p u —ból w boku dość śilny wystąpił dopiero 27 dnia choroby.

D nia 29 i 30 obfite poty. W 31 dniu g orączka spada do norm y i w ystępuje typow a pląsawica (trw ając a przez dni l i ) przy stanie bezgorączkow ym .—35-go

1

.

dnia w ystęp u je znowu aftrictus pleuriticus—lecz stan bezgorączkowy.

14

39 dnia choroby przy trwaniu pląsawicy bez żadnych zwiastunów rozwinęło się zapalenie błony wewnętrznej serca, k tó re się zakończyło niedostatecznością za­

staw ki dwudzielnej.

P r e le g e n t przypuszcza, że ogóluem tłem na którem kolejno rozwijały się tak różne choroby był reumatyzm; tern bardziej, że chociaż wyraźnego za­

jęcia stawów nie było to jednakże zauważył w przebiegu choroby pew ną bo- lesuość kończyn—mianowicie p rz y próbie w yprostowyw ania zgiętej ręki.

Kol. D oliński przypuszcza że w danym wypadku ogóluem tłem mogło być zakażenie m alaryjne—ze względu, że oprócz powiększenia śledziony nie było zmian w innych organach przez czas dość długi.

Kol. Zagórski przy tej sposobności zw raca uwagę, że u nas szczegól­

niej w W a rsz a w ie bardzo często dyagnozują malaryę,— w wypadkach w ogóle ciemnych.

Kol. Kuszeleiuski robi jednak uwagę, że w W a rsz a w ie widywał wy [Kul­

ki m alaryi— przypominające w zupełności febry Kaukazkie.

Kol. Olechnowicz proponuje następujące objaśnienie tej skomplikowanej i zagadkowej choroby: Ponieważ chory p rzeb y ł dość ciężki koklusz, przez parę

miesięcy nie przestaw ał kasłać, a z chwilą wybuchu nowej gorączkowej choroby kaszel się znowu zwiększył i p rzy b rał cechy kokluszowego, można więc przy­

puścić, że w miąższu płuc lub też w gruczołach oskrzelowych wytworzyło się ognisko ropne, co się zdarza po ciężkim kokluszu. Obecność takiego ogniska

objaśniałaby i typ gorączki i następne zajęcie pleury, i błony w ew nętrznej serca drogą zakażenia następczego.

Kol. Tetz wychodzi z tej zasady iż w danym wypadku chociaż bardzo skomplikowanym prawdpodobniej będzie przyjąć je d n ą przyczynę aniżeli wiele—

przypuszcza, że od początku mogło być tylko zapalenie błony wewnętrznej serca, które czas jakiś przebiegało skrycie, będąc uiiiiejscowionem na ścianach jam sercowych i dopiero przechodząc na zastaw ki zostało ujawnionem.

P r e le g e n t jednak robi na to uwagę, że objawy zajęcia błony wewnę­

trznej serca wystąpiły raptownie po okresie bezgorączkow ym ,— że oprócz ob­

jawów właściwych ze strony organów k r ą ż e n ia —w ystąpiły objawy, ze strony płuc: duszność i częstość oddechów czego poprzednio nie było, naw et w czasie zajęcia opłucnej.

Y ice-Prezes J a n iszew sk i robi przytem uwagę, że zapalenie opłucnej bardzo często rozpoczyna się g o rą czk ą o typie nieokreślonym, k tó ra może trw a ć 2 —3 tygodni zanim wystąpią pierwsze objawy fizykalne—i opisany wypadek może należyć do tej kategoryi zapaleń opłucnej.

Kol. Jaczewski twierdzi że w danym wypadku można przypuścić od po­

czątku typhus b rz u szn y — a tein samem objaśnić następną genezę zapalenia op­

łucnej i błony wewnętrznej serca.

Kol. Zagórski oponuje przeciw temu zdauiu gdyż w danym wypadku oprócz powiększenia śledziony nie było żadnych objawów tyfusu ani ze strony przewodu pokarmowego, ani zajęcia sensorii communis, ani wysypki i typ go­

rączki w niczem nie przypomina ty p u zwalniającego właściwego tyfusowi.

Kol. B iernacki zabierając głos wychodzi z zasady, że w danym wy­

padku, zapalenie błony w ew nętrznej serca należy odnieść do chorób p rz y k tó ­ rych ono najczęściej się zdarza. Z tego też powodu wyklucza m alarię—a przy­

puszcza możność tyfusu lub reum atyzm u— lub endocarditis genuina. Reumatyzm kol. B iernacki w yklucza dla tego, że N a tr u m Salicylicum pozostawało bez sk u t­

ku i właściwie nie było w yraźnego zajęcia stawów. P rzeciw endocarditis ge-

15

niii u a przem aw ia wielkie obrzmienie śledziony poprzedzające zjawienie się szmerów w sercu. Najprawdopodobniejszym pozostaje tyfus —chociaż tr z e b a b y p rz y ­ puścić ja k ą ś formę nieprawidłową.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta r z W. Olechnowicz.

Protokół posiedzenia z dnia 4 Maja 1891 r.

Obeci: P r e z e s D r. J a w o ro w sld i członkowie: Głogowski, Schmidt, M i- gurski, Sachs, JarnuszJdew icz, D o w n a r , Staniszew ski, B iernacki', Jaczewski,

A rn szia jn , Zagórski,

P r o t o k ó ł poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

Z a b ie ra głos kol. Głogowski i odczytuje o nowym objawie neurastenii, praca t a będzie d ru k o w an ą w protokółach.

Kol. Z agórski mówi o operacyjnem leczeniu r a k a języ k a. Z danych statystycznych dochodzi do wniosku, że operacya ta j e s t niew dzięczną—gdyż przeciętna długość życia u operowanych 19 miesięcy, g d y u nieoperowanych 18.

N ek tó rzy więc autorow ie odrzucają zupełnie operacyę ra k a języka. \Vr w y ­ padku operowanym przez prelegenta, a przedstaw ionym na poprzednim posie­

dzeniu operacya w ykonaną była bez poprzedniego podwiązania tętn icy pod języ­

kowej. P o zo stała połowa ję z y k a skręcona pod k ątem 90° i przyszyta. P ra w id ­ łowa forma języka została przyw róconą w zupełności—co z re sz tą zdarza się nawet w w ypadkach gdy pozostała część ję z y k a sk rę c a się o 180°.

Kol. B iern acki odczytuje obserwacyę czterech w ypadków histeryi u męż­

czy zn —które będą drukow ane w protokółach.

Co do ostatniego wypadku kol. Schmidt robi uwagę, że obserw ując cho­

rego przed kilku laty, widział u niego niewątpliwy a ta k epilepsii.

N a to kol. B iernacki odpowiada, że to ty lk o stw ierd za rozpoznanie zro bione przez niego—z t ą zmianą, że zamiast zwyczajnej h is te r y i—należy uwa

żać za w ypadek histero-epilepsii.

Kol. Jaczew ski demonstruje świeżo sprowadzony z W ie d n ia do pracowni mikroskopowej szpitala Ś-go W in cen teg o mikrotom i a p a r a t zam rażający do

szybkiego robienia s k ra w k ó w —w celu badań diagnostycznych.

Kol. D o w n a r referuje a r ty k u ł z czasopisma „ W r a c z “ D r a B e tto z Bordo o histeryi u mężczyzn.

P r e z e s Jaiuorowski oznajmia, że otrzym ał list od kolegi Leszczyńskiego z Kowla, w y raża jący życzenie zostania członkiem naszego T ow arzystw a, z do­

łączeniem pracy pod tytułem: „ K ilk a uw ag o rokowaniu p rz y syfilisie14.

P o odczytaniu tej pracy przez P re z e s a , kol. l e s z c z y ń s k i jednogłośnie p rzy jęty został w poczet członków czynnych.

Z chorób panujących zanotowano: ospa naturalna, zapalenie płuc. za­

palenie opłucnej.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta rz W. Olechnowicz.

— IG -

Protokół posiedzenia z dnia 4 Czerwca 1691 r.

Obecni: P r e z e s Dr. J a w o ro w sk i i członkowie: K w aśn iew ski, Głogowski, K uszelew ski, B iernacki, Staniszewski, Jaczewski, Dobrucki , Doliński.

P r o to k ó ł poprzedniego posiedzenia odczytano i podpisano.

Kol. B iernacki demonstruje chorego na D iab etes mellitus ze znacznym zanikiem mięśni idiopatycznym.

Chory olbrzymiej budowy i siły, o ile z niejasnej anam nezy można wnio­

skować przebył ty fu s—poczem rozwinęła się obecna choroba. Choroba cukrowa rozwinięta w wysokim stopniu— chory wydziela na dobę do 900 gramów cukru.—

Zanik mięśni jest w takim stopniu że chory położony na podłodze z trudnością po­

wstaje. Czy zachodzi jak i stosunek pomiędzy dwoma chorobami w danym wy­

p a d k u —kol. Biernacki nie rozstrzyga.

N astępnie kol. B iernacki referuje pracę kol. Stefana Królikowskiego)

„ l l b e r das Y e rh a lte n der Orthooxychinolin carbonsaure“ —k tó r ą tę pracę autor przedstaw ia jako kandydat na członka Tow arzystw a. P o wysłuchaniu referatu kol. K rólikow ski jednogłośnie przyjęty do grona naszego T o w a rz y stw a jako członek czynny.

P re z e s Jaw orow ski odczytuje list kolegi Michalskiego z p ro śb ą o wy­

kreślenie go z listy członków T o w a rz y stw a — z powodu niemożności opłacania składki. P re z e s proponuje zaliczenie kol. Michalskiego do liczby członków Kor- respondentów—j a k również i byłego członka czynnego a p te k a rz a Duchateauf k tó ry dla tychsamych powodów prosił o wykreślenie. P ropozycya P r e z e s a przyjęta jednogłośnie.

P r e z e s Jaw orow ski mówił o rozwoju elektroterapii ginekologicznej i podał treściwe re feraty z prac wydanych w roku ubiegłym w tej gałęzi następujących autorów: D elestree, Deletang, L a T o rre, Jakubow skiej, Munde, Brose, Mac Giunis i ,Neugaratla.

P r a c e ich wszystkich stanow ią bardzo pochlebną ocenę metody A p o ­ s t o l e g o co do skuteczności i pożytku takowej w leczeniu przew lekłych cho­

rób macicy, a szczególnie włókniaków. W końcu kol. J a w o ro w sk i , opierając się na 77 własnych obserwacyach, w k tórych dokonał 550 galwanizacyi we- wnątrzmacicznych, dzieli zdanie wyżej cytowanych autorów i zbija z a rz u t przeciwników co do niebezpieczeństw wynikających ze stosowania silniejszych prądów wewnątrzmacicznie.

Z chorób panujących zanotowano: zapalenie płuc, typhus brzuszny i wy­

sypkowy w nielicznych wypadkach.

N a tem posiedzenie zakończono.

S e k re ta rz W. Olechnowicz.

S P

f

za rok 1 8 9 0 —91

Szanowni Panowie!

W roku ubiegłym T ow arzystw o nasze odbyło 11 posiedzeń, z k tó ry c h jedno ogólne celem w ybrania Z a rz ą d u i 10 posiedzeń zwyczajnych, poświęco­

nych pracom naukowym, odczytom, sprawozdaniom, demonstracyom chorych i t. d.

W ażniejsze z t y c h prac, odczytanych lub wygłoszonych ustnie na po­

siedzeniach przez członków czynnych lub też kandydatów na członków były na­

stępujące:

Kol. D r. A rn szta jn . Sprawozdanie z wycieczki do B erlina w celu studyo- wania metody K o c h ‘a leczenia gruźlicy.

Kol. D r. Biernacki. 1. O metodach dyagnostycznych.

2. Sprawozdanie z 10-ciu wypadków chorób mózgu i rd z e n ia obserwowanych w szpitalu S-go Winc.

3. C z te ry wypadki histeryi u mężczyzn.

4. Sprawozdanie z pracy kol. D ra Królikowskiego.

O kwasie Ort.ooxychinolin karbonowym.

Kol. Dr. D o w n a r.

. Spraw ozdanie ze stu operacyj zaćmy.

Kol. Dr. D ziew iszek . 1. Sprawozdanie z kongresu międzynarodowego le­

karskiego w B erlinie r. 1890.

Kol. D r. D obru cki .

. Sprawozdanie z wycieczki do B erlina w G rudniu 1890 r.

2. W ypadek zaniedbanego porodu.

3. O strum ektom ii z dem onstracyą chorego.

Kol. D r. Głogowski. 1. O anomaliich zmysłów u więźniów.

2

. O nowym objawie neurastenii.

Kol. D r. Jaczew ski.

. W kw estyi leczenia rozedm y płucnej.

Kol. D r. Jaw orow ski.

. Sprawozdanie z licznych prac z dziedziny elektro- terapii ginekologicznej z dołączeniem własnej s t a ­ tystyki.

W y p a d e k pęknięcia macicy zakończony w yzdro­

wieniem.

3

. Ciekawy w ypadek zapalenia błony w ew nętrznej serca.

2

3*

18

Kol. D r . R uszelew ski.

. Kol. Dr. K l a m e r .

. Kol. Dr. L eszczyń ski.

. Kol. D r. Staniszew ski.

.

2

.

Kol. Dr. Tełz.

.

Kol D r. Zagórski.

.

2

. 3.

4.

5.

W y p a d e k ciąży zamacicznej i wyzdrowienie bez in- terw encyi lekarskiej.

K ilk a słów o śmiertelności i rozradzaniu się lud­

ności gminy Bełżyce.

K ilk a słów o rokowaniu przy syfilisie.

D w a wypadki zapalenia gruczołu podszczękowego Zapalenie płuc krupow e o niezwykłym przebiegu.

Sprawozdanie o ruchu chorych w szpitalu staro- zakonnych w roku 1889—90.

O transplautacyi metodą T iersza.

O kruszeniu kamieni pęcherzowych.

O colpoperineoraphii.

O zwichnieniu dw ustronnem żuchwy.

O operacyi ra k a języka.

Oprócz wyżej wymienionych, komunikowane były na posiedzeniach prace pomniejsze, ciekawe wypadki z p ra k ty k i z demonstracyami chorych lub też

p re p a ra tó w anatomicznych.

P r z y końcu każdego posiedzenia zbierano wiadomości co do chorób pa­

nujących, udzielając wzajemnie wiadomości co do c h a ra k te ru epidemij i t d.

W ogóle w roku sprawozdawczym dało się zauważyć w yraźne ożywie­

nie posiedzeń, dwie godziny przeznaczone na posiedzenie były zawsze całko­

wicie wypełnione, ta k że często pragnący zabrać głos musieli czekać do na­

stępnego posiedzenia. Zawdzięczać to należy i stałemu powiększaniu się licz­

by członków czynnych miejscowych i częstszemu nawiedzaniu posiedzeń przez członków zamiejscowych.

P rzeciętn ie na każdym posiedzeniu było osób 13.

Nowych członków czynnych przybyło nam w bieżącym roku 4-cli: kol.

B ie rn a c k i , kol. K u szelew sk i, kol. L e szczyń sk i i kol. K rólikow ski.

Śmierć zab rała nam dwóch członków honorowych: D r a Neugebauera i D r a Szokalskiego.

S e k re ta rz W. Olechnowicz.

- 19 —

L I S T A . C Z Ł O N K Ó W .

T o w a r z y s t w a L e k a r z y G u b e r n i i U B E L S K I E J .

za rok 1890/1.

C z ł o n k o w i e H o n o r o w i.

Dr . Dr . Dr . Dr . Dr .

J ó z e f M ajer w K rakow ie.

Ig n a cy B aran o w sk i ^ W łodzim ierz B rodow ski ] K s a w e r y Gałęzowski )

G u s ta w R ichelot /

w W a rsz a w ie w P a ry ż u .

C z ł o n k o w i e c z y n n i w Lublinie:

D r. A r n s z ta jn M a re k

Dr. Biernacki Mieczysław

Mag. F a rm . Bogucki H e n r y k D r. D obrucki Stanisław

D r. Doliński G u sta w D r. D ow nar H e n r y k

Dr. Głogowski F elik s

D r. Jac zew sk i K azim ierz bibliot.

Dr. Jan iszew sk i A lek san d er Y.-Pezes Dr. Ja rn u sz k ie w ic z W ito ld

D r. J a w o ro w s k i A le k s a n d e r P rezes Mag. F a rm . K a r o J a n Skarbnik

D r. Koziej o wski Ig n a cy

D r. K w aśn iew sk i J u lju s z D r. K uszelew ski Eligi

D r. M igurski Lucjan

D r. Olechnowicz W ła d y s ła w Sekret Mag. F a rm . R ussyan K s a w e r y

D r. Sachs E dm und D r. Schmidt L udw ik

Ass. wet. Serafiński Rudolf D r. Staniszewski A lek san d er

M ag. F a rm . S zn iersztajn A u g u s t M ag. F a rm . Szulc Bronisław

D r. T etz Benjamin D r . Z agórski K aro l Zamiejscowi:

D r. C harytanow icz w P ia s k a c h

Mag. F a r . D u ch ateau w Hrubieszow ie Dr. D ziew iszek w Zamościu

D r. K a rp iń sk i w Rejowcu

Mag. F a r . K asp rzy k o w sk i w K urow ie D r. K la r n e r w Bełżycach

D r. K rólikow ski Stefan D r. Leszczyński Adam

D r. Michalski w Tomaszowie D r. Michelis w Chełmie

D r. P o rę b sk i K azim ierz D r. Sochacki w Ire n ie

D r. Tołwiński w L ubartow ie

D r. Yillauuie w Szczebrzeszynie D r. W iśniew ski w Chełmie

C z ł o n k o w i e k o r r e s p o n d e n c i .

B artlew icz Ig n acy , Boutfe, Dobieszewski Z ygm unt, Kolędowski J a k ó b ,

K opernicki Izydor, K ra s z e w s k i K a je ta n , Łuniew ski Antoni, Nowakowski L eon,

Ochorowicz J u lja u , Sieniewicz Ignacy, Stecki K o n stan ty , Sokołowski A lired,

Talko Ig n a c y , W a s s e rc u g J a k ó b , W y sz y ń sk i Antoni, Z ań sk i Marceli, Z d an o ­

wicz P aw eł.

SPRAWOZDANIE ^Z BIBLIOTEKI

za rok 1890-1891.

W ciągu ubiegłego roku nadesłano nowych książek i broszur 51 w 72 tomach. K a ta lo g więc obejmuje 2224 dzieł.

Towarzystwo prenumeruje: Schmit‘s J a h r b u c h e r i Farm acew ticzeskij Żur nał.

W drodze zamiany Tow arzystw o otrzym uje Gazetę L e k a rs k ą , Casopis Ces. L e k ., oraz sprawozdania z czynności następujących T o w a rzy stw lekarskich:

1

. Kaukazkiego

2

. Wileńskiego 3. m. K e rc z

4. Kijowskiego 5 Podolskich

6

. Odesskich

7. Wschodniej Syberyi

8

. Nowgorodskich

9. R usskich lekarzy w P e te r s b u r g u 10. P e d ia tró w w P e te r s b u r g u

11. A kuszerów Gynekologów w Kijowie 12. Symbirskich

13. L e k a rz y Russkich w W a rs z a w ie

14. C hirurgów imienia Pirogow a w P e te r s b u r g u 15. Dońskich

16. Tauryckich 17. K azańskich

18. Neuropatologów i P sychiatrów w Moskwie 19. Riazańskich

2 0

. K urskich Wypożyczono 25 dzieł.

B ibliotekarz Jaczewski.

ji Y

*

w a • i

za rok 1 8 9 0 - 9 1 . D O C H Ó D :

R e m a n e n t z r. 1889/90 ...rs. 30 kop. 84

S k ład k a od c z ł o n k ó w ... 275 „ 00 R a t y wpisowe ... „

„ 00

R azem rs. 313 kop. 84 W Y D A T K I:

A s s e k u r a c y a ... rs.

kop. 83 B l a n k i e t y ...„ 2 ,, 20

Do zbioru ry b słoje . rs. 1 kop. 00 G lycerina . „ 3 „ 85

3/ 10

w iadra spirytusu . „ 3 „ 30

„ ⁸ „ ²¹

D r u k sprawozdania za r. 1888/9 . . . „ 4(.) „ 30 M arki do cenzury tegoż sprawozdania „ 2 ,, 60 M ark i pocztowe do rozesłania sprawozdań „ 3 „ 34 M ark i do cenzury spraw, za r. 1889/90 „ „ 80

i p i s m a ...„ 28 „ 95 L o k a l ... . 80 „ 00

Światło i opał . . . W o ź n y ...

•1 O r/ \r

• • • „ „ 9 0

■ • • V 24 „ 00 Razem rs. 213 kop. 13 B I L A N S:

Dochód w raz z rem anentem . . . . rs. 313 kop. 84 W y d a t k i ... 213 „ 13 P o z o sta je remanentem na r. 1891/2 . . v 100 „ 71

S karbnik J. Karo

F U N D U S Z Ż E L A Z N Y.

W r. 1890/1 złożono wraz z % kassy przern. rs. 70 kop. 49 Z l a t p o p r z e d n i c h ... ,, 221 73

R azem rs. 292 kop 22

Z tego na lokacyi w kassie przem. . . „ 87 „ 02

N a kupno poż. szl. ser. 04259 .V? 23 . „ 1 9 8 „ 26

Pozostaje w kassie T o w a rz y stw a . . . „

„ 94

22 -

LISTA CZŁONKÓW

K T Ó R Z Y W N I E Ś L I S K Ł A D K Ę W R O K U

L

O

I

D r. A rn sz ta jn do 4 lipca 1889 r. .

Jl Biernacki do 4 L ipca 1891 r. • 11

11

Biernacki 1-sza r a ta wpisowe • 11 5 Bogucki do 4 L ipca 1891 r. . ^- .

W w

11

D r D ow nar do 4 L ip ce 1891 r. . .

W w

1) 13

11

D ziew iszek do 4 L ipca 1888 r. .

•

) 1

V Doliński do 4 Stycznia 1890 r. . _{• 11} ³⁰

w

11 Głogowski do 4 L ipca 1891 r. .

0 w

11 13

>1 Ja n isz e w sk i do 4 Lipca 1891 r. ₁₁

11 Jarn u szk iew icz do 4 L ip ca 1890

*

m *

11 3

11 Ja w o ro w sk i do 4 Lipca 1891 r. ₁ >

11 J a c z e w s k i do 4 L ipca 1891 r. . ™

11 13

K w aśniew ski do 4 L ip ca 1891 r.

w w

'1

K aro J a n do 4 Lipca 1891 r. . . .

w

11

Dr. K arp iń sk i do 4 Stycznia 1891 r.

5 11 Koziejowski do 4 Lipca 1891 r. • 11

11 K uszelew ski do 4 S tycznia 1891 r _{1 11} 5 11 M igurski do 4 Stycznia 1891 r. _'1

11 Michelis do 4 Stycznia 1891 r. . ₁₁

11 Olechnowich do 4 Lipca 1891 r. ₁₁

11 Staniszewski do 4 Lipca 1891 r. .

w

11 13

11 Staniszewski 1-sza r a ta wpisowego

3 1) Sachs do 4 L ipca 1891 r. . . ₁₁

11 Sochacki do 4 Lipca 1891 r. ₁₁ 7 Szniersztajn do 4 Stycznia 1889

*. . ₁₁

D r. Schmidt do 4 Lipca 1891 r. ₁₁

Szulc do 4 Stycznia 1891 r. . . .

Dr. Tołwiński do 4 Lipca 1891 r. . ₁₁ 16 11 Z agórski do 4 Stycznia 1891 r. ₁₁ 5 R azem składki w raz z r itami rs. 283

*