Wiktor Hahn
Wspomnienia pośmiertne
Pamiętnik Literacki : czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce
literatury polskiej 13/1/4, 424-427
W spom nienia pośm iertne.
D r. A d a m B a b i a c z y k , ur. 11. kw ietnia 1874 r. we
W ronkach, studyow ał filologię słow iańską w uniwersytecie w ro
cławskim pod kierunkiem W. Nehringa; był przez pewien czas
nauczycielem gimnazyum VII we Lwowie, posadę tę jednak
wskutek choroby m usiał porzucić; zm arł 9. stycznia 1914 r.
w W rocławiu. W y d ał:
T extkritische E inleitung n eb st Probe Δ zum Lexikon zur altpol nisch en Bibel. (Inaugural-D issertation). Breslau, 1 9 0 4 , 8 vo, str. 8 1 i 3 nl.
Lexicon zur A ltpolnischen Bibel 1 4 5 5 (S op h ien b ib el, A usgabe von M ałecki) bearbeitet so w ie m it einer textkritischen E inleitung versehen von... Breslau 1 9 0 6 , 8 - v o , str. 3 5 4 .
Bibliografia prac naukow ych W ładysław a N ehringa w broszurze : W ładysław Nehring, W arszaw a, 1 9 0 9 , str. 2 7 — 5 3 .
Obszerniejszy nekrolog zmarłego por. w Dzienniku Poznań
skim 1914, nr. 15 w dodatku.
Dr. W ł a d y s ł a w Ć w i k , ur. w Bogdanówce 13. paź
dziernika 1880 r., po ukończeniu gimnazyum V-ο we Lwowie
studyow ał polonistykę w uniwersytecie lwowskim. W r. 1901
poświęcił się zawodowi nauczycielskiemu ; w ostatnich latach
zajm ował posadę profesora j. polskiego w gimnazyum ósmem
we Lwowie. Zmarł po ciężkiej dłuższej chorobie piersiowej we
Lwowie 15. kwietnia 1914 r.
Ogłosił drukiem :
Mikołaj Sęp Szarzyriski. Żyw ot i dzieła. Pam iętnik literacki 1 9 0 7 . B adania stylom etryczn e nad językiem S łow ack iego. Spraw ozdanie gim nazyum VIII w e L w ow ie 1 9 0 9 r. (w łączone także do Księgi pam iąt kowej ku uczczeniu setnej rocznicy urodzin J. S łow ack iego, Lwów, 1 9 0 9 , tom II.)
Pierw sza redakcya W allenroda. Spraw ozdanie gim nazyum VIII w e L w ow ie 1 9 1 1 .
Badania nad idyonsynkrazyam i językow em i Z. K rasińskiego. Tam że za r. 1 9 1 2 . (w łączon e także do K sięgi pam iątkow ej ku uczczeniu setnej rocznicy urodzin Z. K rasińskiego, Lwów, 1 9 1 2 , tom II.)
Czas n ap isan ia traktatu K rasińskiego „O stan ow isk u Polski z b o żych i ludzkich w z g lę d ó w “ (Przyczynek do gen ezy u tw oru ). Pam iętnik literacki 1 9 1 2 .
W sp o m n ien ia p o śm iertn e. 4 2 5 W pływ „R u in “ V olneya na „ S y b illę“ W oronicza. Pam iętnik lite racki 1 9 1 3 .
W pływ V olneya na „Ród lu d zk i“ Staszica. Tamże 1 9 1 4 .
V olney a Krasiński. Ruch kulturalny. Poznań 1 9 1 4 . (ogłoszon e ju ż po śm ierci).
Prace ś. p. zmarłego, oparte zawsze na gruntownych, nie
raz żmudnych study^ch, zwłaszcza rozprawy o Słowackim i Kra
sińskim, są cennymi nabytkami w naszej krytyce literackiej.
Por. obszerniejszy nekrolog w Sprawozdania gim nazyum
VIII we Lwowie za r. 1914 str. 62 - 64.
Dr. A n n a K a t a r z y n a v a n d e r K o p C r o i s e t, Ho-
lenderka, studyowała pod kierunkiem prof. Brücknera języki sło
wiańskie, przedewszystkiem j. polski i j. rosyjski. Zmarła w Frank
furcie nad Menem w kwietniu 1914 r. Mimo krótkiej działalności
na polu piśmienniczem wydała kilka prac wartościowych, przy
jętych z uznaniem przez krytykę fachową, zapisawszy się mile
w pamięci narodu polskiego, któremu mimo obcego pochodzenia
poświęciła owoce swych gruntownych studyów.
Ogłosiła drukiem:
A ltrussische Ü bersetzungen au s dem Polnischen. I. De morte pro logus. Berlin, 1 9 0 7 , str. 7 4 .
Die ru ssischen U ebersetzungen der polnischen Literaturwerke. Ein Beitrag zur G eschichte der geistigen Bildung R usslands im XVI und XVII Jahrhundert. Archiv für slavisch e P hilologie XXX ( 1 9 0 9 ) 5 7 — 8 9 .
Zabylyj epizad iz borby Katolicizm a protiw reformach w zapadnoi R ossii. Petersburg 1 9 1 2 (Por. Pam. lit. 1 9 1 3 , 1 0 0 пп.).
P okłosie z rękopisów petersburskich. D awne pieśni polskie. Pa m iętnik Literacki 1 9 1 3 .
Józef Korzeniowski : „Zapiski z R ękopisów Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu i innych Bibliotek Petersburskich“ . Spraw o zdanie z podróży naukow ych odbytych w 1 8 9 1 — 1 8 9 2 i w 1 9 0 7 R. Kraków, 1 9 1 0 , 8 -v o w., XLI + 4 0 7 s. [obszerna recenzya pow yższej pracy, podająca liczne uzupełnienia z bibliotek rosyjskich], Archiv für slavisch e Philologie XXXV. ( 1 9 1 3 ) , 1. 2., str. 2 2 6 — 2 5 2 .
R ozpoczęła w końcu druk tekstu wraz z opracow aniem przekładu staroruskiego z p olsk iego : Postępek prawa czartow skiego (w ydrukow ano do 1 0 arkusza druku).
G o s t o m s к i W a l e r y , ur. 1854 w Borucinie, w pow.
nieszawskim w Królestwie Polskiem. Ukończywszy szkoły średnie
w W łocławku i w W arszawie, uczęszczał następnie na uniwer
sytet w Piotrogrodzie i politechnikę w Rydze, poczem poświęcił
się rolnictwu, zajmując się przytem nauczaniem prywatnem
w Rydze. Przeniósłszy się w r. 1893 na stały pobyt do W ar
szawy, udzielał tutaj lekcyi z zakresu literatury powszechnej.
4 2 6 W sp o m n ie n ia p o śm ie rtn e .
Zm arł podczas zawieruchy wojennej na obczyz'nie w W iedniu
31. stycznia 1915 r.
Ogłosił od r. 1886—1913, a więc w przeciągu 27 lat swej
działalności pisarskiej, następujące prace :
P ierw sza część Fausta, studyum literackie. A teneum , 1 8 8 6 . IV. 1 — 3 5 , 2 0 1 — 2 2 9 .
Ż yw ot człow ieka p oczciw ego M. Reja z N agłow ic, studyum z lite ratury XV w . Biblioteka w arszaw ska, 1 8 8 9 , I. 4 1 — 6 8 , 2 1 0 — 2 2 2 , 4 1 9 — 4 3 4 .
A rcydzieło kom edyi polskiej, studyum literackie. A teneum 1 8 8 9 . II. 2 7 8 — 3 0 2 .
D ążenia Filaretów w św ietle pojęć obecnych. A teneum 1 8 9 0 . II. 1 — 2 9 . P sych ologiczn a geneza Pana Tadeusza. A teneum 1 8 9 0 . III. 1 9 3 — 2 2 5 .
P olon ez i m enuet, szkic estetyczno-obyczajow y. Kraków 1 8 9 1 , 8 -v o str. 2 9 .
Przyroda w Parni T adeuszu. A teneum 1 8 9 2 II. 1 5 — 4 1 .
Ś w iat nadprzyrodzony w Boskiej kom edyi. A teneum 1 8 9 3 . IV. 4 4 5 — 4 8 8 .
A rcydzieło poezyi polskiej, A. M ickiew icza Pan Tadeusz. Studyum krytyczne (N ow a Biblioteka uniw ersalna). Kraków 1 8 9 4 8 -v o str. 2 6 6 . W ydanie 2 -g ie, W arszaw a, 1 8 9 8 , 8 -v o m., str. 3 8 2 .
łiis to r y a literatury pow szechnej w zarysie. T om ów 2 . W arszaw a, 1 8 9 8 . 8 -v o , str. 3 9 3 + 7 2 7 .
D ram at W agnerow ski. Biblioteka w arszaw ska, 1 8 9 9 , III. 4 7 2 — 4 9 9 . Poezye Kasprowicza. (Liryczna trylogia m iłosna). Czas 1 9 0 2 , nr. 8 5 , 8 6 , 8 9 , 9 6 , 1 0 2 , 1 0 3 .
M. K onopnicka. Czas 1 9 0 2 , 2 4 0 . S łow o 1 9 0 2 . 1 0 3 , 1 0 4 , 1 0 5 . O liryce religijnej M ickiewicza. Przegląd pow szech n y 1 9 0 2 . III. 3 2 1 — 3 4 1 . IV. 1 5 — 3 7 .
Poezja [polska w latach 1 9 0 1 — 1 9 0 3 ]. Książka 1 9 0 3 , 5 2 2 — 5 2 3 . Z przeszłości i teraźniejszości. Studya i szkice krytyczno-literackie. [Św iat nadprzyrodzony w Boskiej kom edyi. O liryce religijnej M ickie w icza. Ideały filareckie w Odzie do m łodości. A rcydzieło kom edyi p ol skiej. Dramat W agnerow ski. Teatr w B ayreuth. W agnerow ski Pierścień N ibelunga. Fryd. N ietsche. Gabryel d’A nnunzio. Leon Tołstoj i jego „Z m artw ychw stanie“ . Krzyżacy Sienkiew icza. Liryka Kasprowicza]. W ar szaw a 1 9 0 4 8 -v o str. 4 3 7 .
N ietsche i T ołstoj. Dwa przeciw ieństw a m yśli w sp ó łczesn ej. Prze gląd polski 1 9 0 4 . t. 1 5 5 str. 2 3 3 — 74.
C udzoziem czyzna w naszej m ow ie. T ygodnik illustrow any 1 9 0 5 . II. str. 2 8 2 .
T ragiczność w życiu i poezyi. Pam iętnik literacki 1 9 0 5 . 1 0 — 3 2 . O tw órczości Dymitra M ereżkow skiego. Słow o 1 9 0 6 . nr. 4 8 . 4 9 . Ponad stronnictw am i. W arszaw a 1 9 0 7 str. 5 1 .
Z głębi duszy polskiej. W spom nienie o śp. Stefanie K ozłow skim . Kraków 1 9 0 8 str. 3 7 .
Arcytwór dram atyczny W yspiańskiego „W esele“ . Pam iętnik literacki 1 9 0 8 . i odb. Lwów, 1 9 0 8 , 8 -v o , str. 4 0 .
Praca u podstaw w pow ieściach Orzeszkowej. Kraków, 1 9 1 0 , 8 -v o , str. 7 4 .
„Pan Balcer“ K onopnickiej. Książka 1 9 1 0 , 3 5 3 — 6, 3 8 9 — 9 2 . W Kaplicy Sykstyńskiej. Odbitka z Sfinksa. Warszawa 1 9 1 1 , 8 -v o , str. 8 7 .
Pism a A ntoniego Szandlerow skiego. Książka. 1 9 1 2 , 3 5 7 — 3 6 0 . Poezya Kasprowicza. Książka 1 9 1 3 , 9 5 - 9 8 i 1 6 5 — 1 6 8 .
Pozatem ogłaszał liczne artykuły pom niejsze, spraw ozdania w cza sopism ach i dziennikach, jak w
Książce
(w arszaw skiej),Kurjerze war
szawskim, Gazecie warszawskiej, Czasie
i innych. Zwłaszcza za słu gują na uw agę stałe przeglądy najnow szych utw orów poetyckich, p o m ieszczane wKsiążce,
na p odstaw ie których m ógł czytelnik nabrać na leżytego w yobrażenia o tym dziale literatury : spraw ozdania G ostom skiego, odznaczujące się w ielką przedm iotow ością i zd oln ością odczuw ania n o w ych prądów, pociągające czytelnika um iłow aniem przedm iotu, w ypro w adziły niejedno nazw isko m łode na jaw, torując mu drogę dalszego rozwoju uznaniem jakoteż odpow iedniem i w skazów kam i. G ostom ski na leży do najpow ażniejszych przedstawicieli naszej krytyki literackiej w ostatnich latach. Prace jego, nie dające się ściśle podporządkow ać do jednego tylko typu badań, odznaczają się przedew szystkiem w ielką wra żliw ością estetyczną, dozw alającą mu w czuć się w organizacye duchow e rozm aitych epok i tw órców : charakteryzuje nadto autora w ybitny k ie runek religijno-etyczny, stąd też do najlepszych jego prac należą roz prawy o religijności M ickiew icza, Dantem i t. p.W ażniejsze nekrologi zm arłego por. zestaw ion e niżej w
Wiado
mościach bibliograficznych
str. 4 3 0 .Lwów.