I ■
Tiuriere
keitterca kaj ekmcmia gcuefv internacia
N -ro 2 S c n p a g a m o n a t a a l d o n o a l „ E s p e r a n t o “ ———
R e d a k c i o : 12 Boulevard du Thĉdtre, Genfeve (Svislando). — R e d a k t o r o : Robert Kreuz.
Anoncado po unu centimetra kolonero 3 sv. fr. Rabato laŭ interkonsento, Maklero por perado.
F e b r u a r o 1925
La Konfferenco de Paris.
La 14 Majo venonta malfermiĝos en Paris nia dua internacia teknika konferenco pri Esperanto en Komerco.
La unua en Venezia 1923 grupigis la komunan aprobon de 200 komercaj ĉambroj, foiroj kaj ekonomiaj organiz- aĵoj al la uzo de Esperanto por facil- igi la rektan trafikon inter diversaj nacioj.
La patro de la komune akceptita rezolucio estis la Komerca ĉambro de Paris, kiu jam de 1921 faris en- keton pri mondlingvo kaj decidis en- konduki Esperanton en siajn lernejojn.
La tiama raportinto kaj nuna trezor- estro de ia grava Paris’a korporacio estas la konata industriulo Andrĉ Baudet, unu el la plej viglaj kaj spertaj gvidantoj de la ĉambro kaj de la Foiro de Paris kies aŭtoritateco en ekonomiaj sferoj kreskas ĉiujare.
Laŭ lia propono, la Komerca ĉambro de Paris kaj la Komitato de la Foiro de Paris decidis patroni oficiale kaj ankaŭ malavare subvencii la.konfe- rencon okazontan en Majo. Gin or- ganizas la societo „Esperanto et Commerce", kies prezidanto estas tre energia kaj agema industriulo D-ro N u y ts, kiu antaŭ nelonge lernis Esperanton kaj ĝin disvastigas en komercaj rondoj kun granda konvinko.
Sekretario estas nia sindona samide- ano Marcel D6ny, 21 rue de 1’ Arc de Triomphe, Paris 17, kiu alcentrigas ĉiujn informojn.
La organizantoj esperas baldaŭ ricevi aliĝojn (senpagajn) al la kon- ferenco kaj ni forte rekomendas al ĉiuj intencontaj partopreni, ke ili al- menau per poŝtkarto sin jam anoncu, por ke oni sciu proksimume la nombron. Ni volonte helpos kaj konsilos niajn legantojn, delegitojn de komercaj organizaĵoj por ricevi divers- ajn gravajn faciligojn por la vojaĝo kaj restado, se ili skribos al ni dum la venontaj semajnoj laŭ adreso de UEA, 12 Bd. du Thĉatre, Genĉve, indikante sian deziron viziti la kon- ferencon.
Kiel anoncite ĝi okazos dum la plena sezono de la Foiro kaj tie tuta sekcio pri scienca progreso de oficeja laboro havos Esperante parolantajn jvidistojn por akcepti la ekster- andajn vizitantojn. Tion organizas a konata Asocio Descartes instruante a ekspozantojn per tri specialaj
£speranto-kursoj.
La dua komerca konferenco meritas grandan sukceson kaj ni esperas, ke multaj el niaj legantoj faros sian eblon
[ )or ĝin partopreni persone. Estas ute certe, ke la disvastiga forto estos multe pli potenca el urbego kun mond- legataj ĵurnaloj ol ĝi povus esti en malpli granda urbo. Sed ankaŭ ne- cesas, ke la konferenco mem bone reprezentu la diverslandan komerc- istaron.
Venu al Paris en Maĵol
Rob. Kreuz.
Kiam
vl ••n tfo » al nl la ananeojn
d a vl varbKaJn
„ I K O N O M I A K U R I I R O 11 K * tfavaa akalalatfl |»ar III
Homa Elemento en Komerco.
Al Komerco donu Animon.
D e nekonata aŭtoro ni ricevia la aak v- } antan artik o lo n , kiun ni juĝis p u b likig in d a
| por nia legantaro.
I Traktante pri Homa Elemento en i Komerco oni cedos sen enketo, ke
! oni trapasas periodon streĉan kaj
| krizan. Oni tuj konfesos pri kondiĉoj, i sed la kaŭzon oni ne atingas, escepte per precize logika analizo de la situ- i acio. Mi deziras submeti al la juĝo i la temon, ke por ĉia problemo ko- i merca, naturo homa devas ne nur i provizi solvon sed la solvon.
pliigi Helpc
Du metodoj ekzistas: unue, mal- i la elspezon; due, pliigi salajron.
elpos la antaŭa, se ĝi entenas nacian
; kiel ankaŭ individuan elspezon. Tamen plej bone plenumos tion nur aranĝo.
i Oni bezonas disvolviĝon. Tiun ven-
i iĝas altigo de 1’ salajro, aŭ pli bone dirite, gajnpovo. Pliiĝon de salajro kaj veran ekonomion oni ne komprenu kiel amasigadon. sed kiel saĝan el- spezadon.
* * •
Estas multa maltrankvileco, kiu malfeliĉe malhelpas la normalan pro- duktadon. ĉar devenas tia malkvieteco de la homa flanko precipe, la temo Homa Elemento en Komerco estas vive grava kaj plene interesa.
Tiom kiom varias la komerco laŭ sia tekniko, la analizo malkaŝas fakton.
Kunmetiĝas kvar elementoj komunaj al industrio: kapitalo, mekanika ekip- aĵo kaj la homa elemento. Pli severa analizo malkaŝas, ke la plej grava elemento estas la homa, ĉar funda-
! menta kaj funkcianta estas la kaŭzo
; de la tri restantaj. Tiu ĉi estas logika
; kaj memevidenta, Ĉar se oni detruus
! la kapitalon, mekanikan ekipaĵon kaj
! materialon, sed lasus senaifekte la I homan elementon, oni povus regajni
! sian pozicion. Se unufoie oni detruus
! la homan elementon, ekzistus multe i pli ol ĥaoso. Gi estus al ĉio fino ' absoluta.
, *
I * *
■ En tiu ĉi epoko mekanika maŝinoj I ricevas pli da penso ol havas homo.
! Dum lasta centjaro disvolviĝis la iloj
! produktaj kaj dissendaj ĝis nere- . konebleco kompare kun iliaj antaŭaj . normoj kaj ĝis grado efika montrita de individua laboranto tute nepro- i porcia. Pro tiu ĉi nenormaleco rezultoj ' el videbla maŝinaro aŭ produkto estas facile entabeligeblaj. La ebleco.kehomo i estas pli ol materialo aŭ maŝino estas
! nevidebla kaj* la scienco de praktika i psikologio, kiu sole povas sukcese trakti pri tiu Ĉi personeca fazo, estas
! moderna disvolviĝo.
* * *
Psikologistoj nin informas: ke nor-
| mala homo ne disvolvigas unu dek- j onon el sia cerbopovo kaj nur du-
jdekkvin procentojn el siaj fizikaj ebl- ecoj. Tio sufiĉe mirigos kaj altiros la intereson kaj iniciatos sinceran penon trakti pri la problemo de homa elikeco. Vere scienca administrado celas malaperigi ĉiajn senutilaĵojn aŭ malŝparojn.
' Moderna maŝinaro povas multe fari
■ tiurilate. Bonaj laborkondiĉoj estas helpdonaj, sed la plej granda problemo asociata ai komerco ne estas maŝin- aro aŭ kondiĉoj, sed pozicio kaj kap- abieco de la homa elemento.
Malgraŭ ne taŭga ekipaĵo kaj mal- multa kapitalo oue ni vidas viron prave sukcesantan, kondiĉe ke oni ĝin helpu donante viraron kapablan, aume la plej bona ekipaĵo, la plej grandaj monrimedoj ne disvolvigos komercon (se savebla de malsukceso)
! kiam forestas la alia elemento.
Estas stranga fakto, ke tiom da komercaj kompetentuloj ne hezitus elspezi monon je nova maŝinaro kaj plibona ekipaĵo, tamen rigardas dub- eme: laŭprocente enmeti monon por
f diigi la efikecon de homoj, kiuj devas unkciigi la novan maŝinaron kaj produkti la pli bonan komercaĵon.
La tirmao, kiu Ĉiujare elspezas milojn
kaj milojn por ekipaĵo kaj salajro sen elspezo de eĉ unu monero pro disvolvigi la hompovon similas al persono, kiu aĉetas multekostan aŭto- mobilon, sed ne konsideras necesa elspezi bezonatan sumon por oleo, ke daurigu la glata funkciado.
Kiam oni komencas analizi la
! komercon kun la intenco trovi la j rilaton inter tekniko kaj ĝeneralaj
j
principoj,oni trovas, ke la plejmulto, kiu
! pretendas esti teknika komerco estas
! 20%, dum 80% estas la rezulto de i ĝeneralaj principoj.
ĉ e komerco la teknika flanko estas j hodiaŭ zorge sentata de modernaj i universitatoj kaj teknikaj gimnazioj, , sed ili solaj ne certigas efikecon. La . fabrikeja laboranto povas elmontri 1 lertecon, sed se certaj kvalitoj ne
! asociataj al la teknika flanko ne dis- , volviĝas, li restos senefika.
I Estas fundamenta fakto, ke hom a:
efikeco ne sole dependas de tio, kion
! scias homo aŭ eĉ ae tio, kion li faras,' i sed de tio, kio li estas. Tio v ic e 1
| dependas de 1’ disvolviĝo de 1’ propraj!
j kvalitoj; scio, lerteco, kaj karaktero. i Homa efiko (alia nomo por hompovo) { estas solvebla laŭ tri elementoj:
fizika, mensa kaj etika.
Fizika efikeco ne estas afero bonŝanca aŭ hazarda, sed konscia aŭ nekon- scia obeo al leĝo natura. Kiam tiom da popoloj malobeas al leĝoj sanaj oni ja miras, ke ne tiom estas mal- sanaj sed tiom sanaj. — Herbert Spencer skribis: La unua bezonaĵo por sukceso estas, ke homo estu sana.
Kuracistoj rekonas, ke ilia ĉefa laboro ne estas kuraci palsanon, sed ĝin malebligi. Kiel mekanikisto gardas kaj zorgas pri sia sako da iloj, por ke ili bone funkciu, tiel indiviauo devas zorgi pri sia korpo, kiu estas homa maŝino, por ke ĝi bone funkciu, se li konservu sin kiel ilon kapablan.
(Daŭrigola).
' La ŝtal- kaj fferprodukt- ado de I’ mondo.
! En la pasinta jaro la tutmonda
! produktado de Ŝtalo sumiĝis je 98%
de la antaŭmilita maksimumo, ating- ita en 1913, dume la mondproduktado de krudfero nur atingis 84 % de la antaŭmilita maksimumo. Entute tamen okazis reiro en Ŝtalo kaj krudfero, kiu koncernas ĉefe Usonon. Kontraŭe Eŭropo povis pligrandigi sian pro-
! duktociferon de Ŝtalo de 27952000 t
! en la jaro 1923 ĝis 33675000 t en 1924, t.e. 79% de 1’ maksimumo antaŭmilita.
Germanio eluzis nur iom pli ol la duonon de sia produktopovo kaj sekve de tio nur havas la duan rarigon en la vico de 1’ produktantaj landoj.
Franclando per helpo de Elzaso-Lo- taringo povis senteble pligrandigi sian antaŭmilitan produkto-ciferon. La krudfera produktado de Eŭropo pli- grandiĝis de 23825000 t en 1923 ĝis 31155000 t en;la pasinta jaro, dume la produktado^ de Usono reiris de 40026000 t je pioononn
t I * t.o.monda produktado je krudfero dum la lastaj du jaroj estas videbla el la sekvanta komparo (po 1000 t):
1924 1923 1913
U. S. A. 31000 40026 30653 ‘
Germanio 8200 4400 19000
Franclando 7500 5346 5126
Britlando 7400 7440 10260
Belgio 2800 2154 2428
i Luksemburgo 2125 1384 —
! Aliaj Ŝtatoj 5605 5721 9715 Tutmonda
produktado: 64630 66471 77182 La tutmonda produktado de krud- Ŝtalo montras sekvantajn ciferojn:
U. Ŝ. A. 37800 44944 31301
Germanio 8500 9500 18631
Britlando 8400 8482 7664
Franclando 6850 5029 4614
Belgio 2850 2250 2428
! Luksemburgo 1850 1182 —
! Aliaj ŝtatoj 7325 8309 10381 Tutmonda
produktado: 73575 75096 75019 IV.
A. Pillsburgh.La kotonprovizo de lv mondo.
La provizo je kotono de 1’tuta mondo laŭ ĉiu probableco estos la j>lej ĝranda de Ĉiuj provizoj de la lastaj naŭ jaroj.
ŭ i sumiĝas je proksimume 23300000
? akoj (1 pako = 479 funtoj anglaj).
iu taksado koncernas tiujn landojn, kiuj produktas proksimume 95 % de la tutmonda rikolto. En la pasinta jaro la koncerna cifero estis 19300000 pakoj. La mezonombro de la antaŭaj 5 jaroj estas nomata kun 23580000
E akoj. La provizo de Nordameriko, ies amplekso okazis sur bam de la oficialaj ciferoj de 1’ rikolto kaj la taks- ado de la komerco pri la kvanto rest- inta el la pasinta jaro, havos proksi- mume 16 milionojn da pakoj.
V,'. Sm. Boslnn.
N-ro 2 E K O N O M I A K U R I E R O Fcbruaro 1925 Insulo Martiniko.
La komerca trafiko.
Laŭ la oficiala statistiko, dum la lastaj ses monatoj la eksporto valoris 136565893 frankojn anstataŭ 79530039 en la sama periodo de 1923. Kon- cerne la importon, ĝi valoris 61721450 frankojn en 1924 kaj 45989 923 frankojn en 1923. Inter la ĉefaj eks- portaĵoj estas 28191000 kilogramoj da sukero, 13249000 litroj da rumo, 367200 kilogramoj da kakao, 76214 kilogramoj da kampeŝa ligno kaj 3189 kilogramoj da kafo.
H. M. F. Forl de France.
Azio.
Hindio.
Plialtigo de I’ diskonto.
La Imperia Banko de Hindio, kiu plialtigis sian diskonto-kvoton je 6 %
— post kiam ĝi antaŭe en mallongaj intertempoj estis malaltiginta la kvoton de 9 je 5 % — nun denove altigis la diskonton ĝis 7 %.
Eŭropo.
Britlando.
Renovigo de la diamantista sindikato.
La malnovaj membroj de 1* Diamant- ista Sindikato de London nun inter- konsentis kaj formis novan vendo- sindikaton. Ankaŭ la Consolidated Diamond of South West Africa, kies aliĝo unue estis duba, aniĝos. Tiu lasta ampleksas ĉiujn grandajn dia- mantminejojn de Sudafriko.
Danio.
La dana komerca ŝiparo.
Laŭ ĵus aperinta statistiko la dana komerca ŝiparo en 1924 povas kon- stati netan kreskon je 12 ŝipoj kun entute 52000 malnetaj tunoj. La mal- neta kresko sumiĝas je 69 ŝipoj kun 108000 t. La novkonstruaĵoj ĉirkaŭas 630001, el kiuj estas konstruitaj 440001 en danaj kaj 19000 t en eksterlandaj ŝipkonstruejoj. La aĉetoj je malnova tunhavaĵo en la eksterlando estis 37 Ŝipoj kun 56000 t," el kiuj oni
re-vendis al eksterlando 45000 t. Kon- siderante nur la Ŝipojn kun pli ol 100 t, oni povas diri, ke la tuta tun- havaĵo de la dana komerca Ŝiparo momente suniiĝas je 1052715 mal- netaj registrolunoj.
Franclando.
La agado de la aera haveno Le Bourget.
De la jaro 1921 pli ol 14000 vojaĝ- antoj trapasis la aerhavenon de Le Bourget (apud Paris), dum en la 9 unuaj monatoj de 1924 la cifero estas 15000. Koncerne la komercaĵojn la progreso estas la jena: 159718 kilo- gramoj en 1919, 151718 en 1921, 667372 en 1923 kaj pli ol 778000 en la 9 unuaj monatoj de 1924. Jen estas la nombro de poŝlaĵoj senditaj per aeroplana linio al Maroko: en 1919:
9124, en 1920: 175591, en 1921:
327854, en 1922: 1406352, en 1923:
2704271, en la unua duono de 1924:
1589 672.
L. A. Paris.Germanio.
La problemo de T revalorigo La plej supera financa administracio de T germana respubliko (Reichs- finanzhof) en Mŭnchen deklaris sen- valida la dekreton de T Prezidanto de la Respubliko de 14. 12. 24 koncerne la provizoran ordigon de T revalorigo kun la argumento, ke artikolo 48 ae la konstitucio ne povus koncerni ion,
! kio estas reguligita per la tiel nom- ita „rajtiga leĝo“, ĉar oni per la nom- ita artikolo ne rajtas ŝanĝi ion en la kompetentecoj perkonstituciaj.
Hungario.
Orkrona bilanco kaj problemo de 1* dividendoj.
Cn la komenco de novembro — laŭ komisio de la hungara financministro
> — komitato, konsistanta el financaj ' fakuloj, vojaĝis al Germanio por funde studi la demandon ‘pri ora bilanco en diversaj urboj germanaj. La gvidanto de nomita komitato, ĝenerala direk- toro-anstataŭanto de la Financinstituta Centro Maksimiliano Pdsztor, povis, pro malsaneco, nur la 16 novembro ekvojaĝi. Laŭ la proponoj de tiu
lAMONDA MIRKATO
Afriko.
La disvolvo de la kulturo de olivarbo en Alĝerio.
Pro la konstanta plialtigo de prezoj
jla kulturo de la olivarbo pli kaj pli i disvastiĝas en Alĝerio. Gi nun etend- i iĝas je Kabilio kaj la regionoj de St. Denis, Sig, Relisane, Mascara, Themcen, Bone kaj Guelma. La in- diĝenoj posedas entute 4.600.000 plant- itajn olivarbojn kaj 4 milionojn da ne- plantitaj, dum . la eŭropaj koloniistoj enhavas da ili respektive 1 miliono kaj 500.000.
La progresoj de aŭtomobilismo en Alĝerlo.
La nombro de ŝarĝiaŭtomobiloj, de 1282 en 1920, estis 2362 en 1923, la nombro de aŭtoĉaroj 295 kaj 389 kaj tiu de turismaj aŭtomobiloj 8756 kaj 14.293.
E g ip to .
Kotonkulturado kaj irigaciejoj en Sudano.
Orientlandaj gazetoj atentigas pri i la projektita grandega irigacic lo de la ebeno de Gezira en Sudano, kiu I fariĝos unu el la plej potencaj instal-' aĵoj de I’ mondo. Tiu landparto, kiu • atingas preskau la grandecon d e ' Anglio kuŝiĝas malantaŭ de Kartumo | en la triangulo formita per la kun- 1 fluo de 1’ blua kaj blanka Nilo. La plibonigo de I* tereno kostos 13 mili- onojn da funtoj sterlingaj. 20.000 akreoj jam estas kulturitaj per kotono. Kiel jam sciigite oni tamen intencas util- igi ankoraŭ 3 milionojn da akreoj, t. e. dekono de 1’ tuta kulturebla sur- faco, kiu rikoltigos 40 miliardojn da anglaj funtoj da kotono. La suma rikollo post fino da homaĝo estas taksata je minimume 20 milionoj da funtoj slerlinujj.
Ameriko.
U. S. A.
Grava malpligrandiĝo de la kupro-provizoj.
Kiel oni sciiĝas, la kupro-provizoj de Usono malpTigrandiĝis en januaro , 1925 ĝis 247 miTionoj anglaj funtoj, i I. e. malpligrandiĝo de 20% kompare;
al la antaŭa jaro. De 1920 la reiro
estas preskau -/■,,. \
La nombrode indianoj (ruĝhaŭtuloj)., Statistiko de la oficiala statistika t oficejo indikas la nombron de la n u n ; en Usono vivantaj ruĝhaŭtuloj j e : 346962. Tio signifas kreskon de 2619' personoj en la lasta fiska jaro fininta la 30. 6. 1924 kaj de 16283 dum la lastaj 11 jaroj. Oni aldonas al tiu Ĉi cifero, ke laŭ la plej bonaj historiaj fontoj estas dubinae, ke la usonaj in- dianoj en la teritorio, kiu hodiaŭ am- pleksas Usonon iam de post la al- veno de Kolombo superis la nunan ciferon, eĉ se oni konsideras la ciferon dc 60000 indianoj, kiuj rezignis pri sia genteco kaj miksiĝis kun la cetera.
enloĝantaro.
Tiu informo laŭ nia opinio e sta s!
surpriziga eĉ por amerikanoj, Ĉar o n i' ĝis nun Ĉiam supozis, ke la ofte hont- j
inda sintenado al la ruĝhautuloj en t la tempo de I* tiel nomita „reservation“
perforte tiom malpligrandigis ilian ; nombron, ke ilia nombro nun e stu ' malpli granda ol dum la tempo, en ! kiu la ruĝhaŭtuloj posedis tutan kon- i tinenton kiel „ĉasteritorion"*.
Kosta Riko.
Aĉeto de Alkoholo.
En publika aŭkcio la registaro al- juĝas la provizon de 100.000 litroj da alkoholo je la prezo de $ 0.10 po litro, liverata ĝisborde en Puntarenas.
La urbo de Turrialba (kantono de San Josĉ) Tus faris kontrakton kun D-ro L. P. Jimenez Ortiz de San Josd )ri la . instalado kaj konservado de la umigado publika kaj privata, motor- orto kaj hejtado per helpo de elektro.
.a kontrakto vidigas, ke jam estas malfacile por eksterlandaj entreprenoj sukcesi tiurilate.
P. G. San Josd.! studkomisiono estos post ĝia reveno , denove enkondukota la ora bilanco, , kiu tamen en la komenco ne estos : deviga. Nur la entreprenoj, kiuj en i jaro 1925 nepre uzos oran bilancon, devos de la sekvonta jaro konstrui siajn komencbilancojn sur ora bazo.
Laŭ tiu senco eĉ en 1925 ekzistos sufiĉe da paperkronaj.bilancoj. Mal- graŭ tio ĉe multaj entreprenoj montr- iĝas jam la proksimiĝo al la orkrona
! bilancado per la klopodo al pli alta
‘ dividendo-disdono, parte por plifirm- igi la fidon de publiko al la akcioj laŭ la vera interna valoro. Kaŭzo de la plialtigo de dividendo estas, ke
! la plivalorigo des pli rapide sukcesos,
! ju pli frue ĉesos la Ŝanceliĝo de la akcio-valoroj. Keikaj bankoj kaj entre- prenoj donos pro tio la trioblon de siaj lastjaraj dividendoj. Por la jaro 1925 malpli ol 2*/2-oblo de la lastjara dividendo apenaŭ povas esti donota ĉefe ĉe la budapestaj financinstitutoj, sed la plej alta limo estos verŝajne la 3% -oblo de T lastjara dividendo.
Hungara Esperanto-Servo.
Portugallo.
Novaj reguloj por bankoj.
Laŭ dekreto de T portugala financ- ministro en estonto bankoj povos esti starigataj nur kun minimuma kapitalo de 500000 eskudoj por enlandaj fond- ataĵoj. Eksterlandaj bankoj devas havi minimuman kapitalon de 250000 eskudoj. Krome oni bezonas havigi al si specialan licencon por la funkciigo.
S. S. S. R.
Siberia buter-eksporto.
' Oni informas, ke inter la sovetlanda
> registaro kaj la dana „Sibirisk Kom- pagni“ (Sibiko) antaŭ monato estis j subskribita kontrakto por la dauro de 5 jaroj koncerne la produktadon kaj
! eksporton de rusa butero. Laŭ ĝi la , produktado de Sibiko en la unua jaro
! sumiĝos je 200000 pudoj kaj altiĝos
! en la sekvantaj jaroj je 300000 pudoj jare. La duono de T neta gajno apar- tenas al Sibiko.
M. KJurkoo, Irkuisk.Svislando.
Importo kaj eksporto.
La svisa importo atingis dum la tria kvaronjaro 1924: 619 milionojn da svisaj frankoj kaj la eksporto 490 milionojn, diferenco 129 mili- onoj aŭ 20,9 %. Dum la tri unuaj kvaronjaroj 1924 estas la importo 1801 milionoj kaj la eksporto 1468 milionoj, do la diferenco 333 milionoj aŭ 18,5%. Cn 1923 atingis la im- porto dum ia tri unuaj kvaronjaroj nur 74% de tiu de 1913 kaj ĝis la jarofino 80 % dank’ al la granda im- porto de la kvara kvaronjaro; 1924 ĝi atingis jam en la tri unuaj kvaron-
! jaroj 86 %. Al tio partoprenis ne . nur nutraĵoj kaj fabrikaĵoj, sed pre-
! cipe ankaŭ krudmaterialoj uzitaj por la eksportproduktado. En la eksporto de monato al monato alternis pro- gresoj kaj malprogresoj, jen en tiu, ' jen en alia industrio, ĝis fine en sep-
! tembro estas atingita konsiderinda i pliboniĝo de la tuta. industriaro. La eksporto de oro estas en la tri unuaj kvaronjaro de 1924: 119 milionoj kaj la importo 10 milionoj: la eksporto de arĝento 12,8 milionoj kaj la im- porto 6,3 milionoj da svisaj frankoj.
P1 Hr.
Polusa regiono.
Grenlando.
, La koloniigo de Orienta Grenlando.
Kun granda entuziasmo oni akceptis antaŭ ne longe la revenintan danan ekspedician Ŝipon „Grenlando“, kiu 1 portos la koloniistojn al la ne jam koloniigita orienta bordo de Grenlando ĉe la bajo de Scoresby. La ideo, krei t
! vivkondiĉojn en orienta Grenlando
! por la eskimoj de la troloĝata okci- denta Grenlando estas malnova kaj
! estis ofte diskutata dum la lastaj 10 ĝis 15 jaroj. Ĝi estas de granda signifo por Danio. La stacia domo i estas starigita ĉe la nomita bajo en Grenlando. Oni enmagazenigis nutr- aĵon por la daŭrigo de T koloniigado, ' komencota en tiu ĉi jaro per Ŝtata : helpo. Antaŭ fino de T nunjara s o - , i mero la transirontaj eskimoj de okci- !
| denta Grenlando kaj la elmigrontoj:
1 de Angmagssalik posedos siajn novajn : loĝlokojn. La gvidanto de la eks- pozicio estas kapitano Ejnar Mikkelsen.
•. Oni raportas, ke granda aro da es- ' kimoj jam anoncis sin por la trans-
! migro.
INDbSTUt^DiNIKO
Metal-alojoj.
' D e Prol. Ernst Blau.
! L
Metal-alojoj estas kompletaj aŭ partaj solvaĵoj de metaloj intermiks- : itaj. Ilia fabrikado okazas per kun- . fandiĝo de pesitaj kvantoj da iliaj 1 elementoj en krizol-, flam- aŭ elektro-
fornoj.
; La sekvanta artikolo pritraktas la
! plej gravajn alojojn esceptite tiuj de
! T fero.
Alojoj de kupro-stano.
Alojoj de kupro-stano estas nom- : ataj bronzoj. Lamenada bronzo kun , 3% da zinko servas por la fabrikado ' de bendoj, stangoj, risortoj kaj ordi- naraj kondukil- dratoj. Kun 6% da t stano ĝi estas uzata por la fabrikado I de ladoj. La bronzo kun pli ol 6 % i da stano estas nomata maŝin- aŭ
! gisbronzo. Se ĝi enhavas 10% da , stano, ĝi estas uzebla por lubrikoleaj armaturoj. Se ĝi enhavas ĝis 14%
da stano kaj kunmiksaĵon de antimono ĝi taŭgas por lagrokusenetoj, dento- radoj, senfinaj movoŝraŭboj kaj valvo- sidoj. Se la stanhavo atingas 20%
oni fabrikas el ĝi kusenetojn de spur- lagroj, sonorilegojn kaj tre frekvent- atajn partojn de konstrukcioj. Ruĝ- giso estas bronzo, kiu krom kupro enhavas 5— 10% da stano kaj kun- miksaĵon de 10— 14% da zinko, even- tuale iom da plumbo. Bronzo de arto konsistas mezanombre el 87% da kupro, i 7% da stano, 3% da zinko kaj 3%
da plumbo. Statua bronzo estas sen-
zinkas s eĝi en
liberaaero- kovriĝu- ■ per patino; kanonbronzo konsistas el 90% da kupro kaj 10% da zinko, medalbronzo enhavas nur 2% da stano.
; Fosfobronzo produktita kun aldono de fosfokupro, kaj fosfostano estas senfosfora, malrompeca, firma kaj bonege muldebla, forĝebla kaj tirebla.
Aluminia bronzo rezultiĝas el aldono de 5— 10% da aluminio al gisbronzo.
Se devas esti farataj el ĝi tre frek- ventataj maŝinpartoj oni aldonas an- koraŭ iom da nikelo. Siliciida bronco estas uzata sole por fabrikado d'e drato por urba kondukilaro. Tre valora, sed multekosta estas Manganbronzo, ĉe kies produktado la necesa mangauo estas aldonata en formo de mangan- kupro aŭ pura mangano al gisbronzo.
Speciala bronzo estas la plumbostano- bronzo por lagroj de dinamomaŝinoj kaj lamenejoj kun 10 ĝis 8% da stano kaj 4 — 13% da plumbo.
Alojoj de kupro-zinko.
A1 ili apartenas unue tombako kun 80% da kupro kaj 20% da zinko.
Kruda tombako kun 91% da kupro kaj ortombako kun 85% da kupro estas uzataj kiel lado en la artmetio.
; Padela tombako kun 72% da kupro kaj duontombako kun ĝis 70% da kupro servas por padeloj de vapor- turbinoj kun mezgranda premo kaj por stangoj. Latuno' aŭ flava giso : enhavas pli multe da zinko kaj iom da plumbo. La alojoj kun 58, 60 kaj
6 2 °/uda kupro nomiĝas Ŝraŭba, mekanikista kaj marista latuno.
Brazolatuno enhavas ankoraŭ pli da zinko. Forĝebla kaj blanklatuno en- liavas pli ol 40% da zinko. Aluminia latuno enhavas krome iom da aluminio.
Aldonante al alojoj kun 40% da zinko
iom da fermangano oni ricevas la
moner- kaj normmezuran metalojn,
tre ofte uzatajn , por Ŝipgarnaĵoj,
Deltametalo enhavas krome mal-
grandajn kvantojn da plumbo; Durano-
metalo enhavas la samajn kunmiks-
aĵojn ku n. iom da aluminio. La du
lastaj specoj de delikatlatuno estas pli
firmaj, pli malrompecaj ol ordinara
latuno kaj plej diversmaniere pri-
laboreblaj. Ekstreme valora estas ilia
alta rezistemo kontraŭ kemiaj influoj.
N -ro 2 E K O N O M I A K U R I E R O Ecbrunro 1925
Alojoj de kupro - zinko - nikelo.
Ili devenas el ĉinio, konsistas el proksimume 50- 60°/„ da kupro, 20 ĝis 3O9/o da zinko kaj 18—25% da nikelo. La plej konataj estas pak- fongo, alpakao, alfenido, argentano ktp. ĉinia arĝento estas arĝentizita argentano. Hodiaŭ oni ofte ankaŭ kovras la aliajn alojojn per arĝento.
AI tiu ĉi apartenas ankoraŭ nov- arĝento, kiu similas al la alojo de alpakao kaj la alojoj por monermetalo.
(Daŭrtgola). Trad. Rob. Hreuz.
Foiroj kaj ekspozicioj
Basel.
La IX. Svisa Specimena Foiro de Basel okazos de 18—24 aprilo 1925.
La komitato ĵus aperigis kvar-paĝan 1 prospekton en Esperanto, kiu e sta s' havebla por ĉiuj interesatoj kaj pro- pagandistoj de Schweizer M uster-' messen (Esperanto-Fako) Basel. j
Budapesta Specimenfoiro.
La Budapesta Specimenfoiro okazos en 1925 de la 18 ĝis la 27 ĝprilo en la Budapestaj industrihaloj. Gia mult- jara ekzisto kaj daŭra kresko devigis jam lastjare pligrandigi la halojn kaj la aranĝanta Koinerca kaj Industria ĉambro de Budapest ebligas al Ĉiuj vizitantoj Ivizan kaj vojaĝan rabaton kun specialaj loĝejo-disponado. La Foira Oficejo korespondas en Esper- anto kaj donas vo
eksterlandanoj. P
Foiro de Budapest, Budapest V., Szemere-u. 6, Vdsdriroda.
Firenze.
En printempo okazos en Firenze la s Dua Internacia Libro-ekspozicio, e n 1 kiu partoprenos ne sole tuta Eŭropo, i sed ankaŭ Sudameriko, Peruo, Mek- siko, ĉilio, ĉinio, Hindio kaj Siam o.' La plej grandan kontingenton am-
E leksas Germanio, poste ĉ e loslovakio, lederlando kaj Finlando. La eks- pozicio ne estos nura aranĝo de entre-
prenistoj, . sed en. ceria rilato re-prezentos daŭrigon de la ekspozicio
", Leipzig komencita en
en 1914.
,Bugra*
Frankfurt a. M.
La proksima foiro okazos de 1’ 19 ĝis 22 aprilo, la teknika foiro de 1’ 17 ĝis 22 aprilo. ĉiuj standoj jam estas okupitaj. AI la prospektoj en dek lingvoj sekvos post mallonga tempo Petu de- la presaĵoj en Esperanto
talojn de Messamt, Esperanto-b, Haus Offenbach, Frankfurt a. M.
Leipzig.
La foira direkcio ĵus eldonis dudek- paĝan tre modernan kaj impresan prospekton esperantan en formo de urboplano de Leipzig, krome tre mo- dernajn reklamomarkojn en Esperanto.
Ni rekomendas al niaj legantoj la legadon de la detala artikolo pri la foiro de Leipzig kaj mendon de la j senpagaj presaĵoj dc Messeamt fur, die Leipziger Mustermessen, Esper- anto-Fako, Leipzig.
Lyon. j
Ni altiras la atenton de nia legant- aro al la granda anonco de I* foiro de ! Lyon, okazonta de 2 —15 marto 1925. | Subteno al tiu foiro estas speciale re- komendinda pro ĝia ampleksa uzo praktika de Esperanto. Detala arti- kolo pri la sukcesoj de 1* foiro de Lyon sekvos en unu el la venontaj numeroj.
Praha.
En la tempo de 1* 22 ĝis 29 marto okazos en Praha la 10-a Foiro de Praha. Ne nur, ke la ĝisnunaj firmaoj plejparte realiĝis, oni povas konstati amasaliĝon por la proksima aranĝo.
Pli ol 1100 entreprenoj regule parto-, prenas la foirojn de Praha. La n u n -' jara hotelfoiro okupos minimume tri-!
onon de la dekstra halo de la industria i palaco, kie lastatempe okazis la franca ekspozicio. La meblo-foiro estos e n , la haloj D, E kaj F. Dum la foiro ’ ankorau ekspozos grupe la ĉ en o -;
slovakaj muldejoj.
Postulu detalajn prospektojn kaj in- formojn en Esperanto de Prazke Vzorkovĉ Veletrh, Staromeŝtska rad- nice, Praha I.
La organizo kaj agado de la Leipzig’a Folro.
* T R A F IK O
Kiel la Leipziga foiro estas organizita? 6 i [ estas dumperioda — tute libere evoluiĝinta — I kunveno de fabrikistoj kiel vendantoj kaj de ' pogrand- kaj podetalkomercistoj kiet aĉetantoj. , (Samtempe la fabrikantoj estas aĉetantoj de | krudaj materialoj kaj duonfabrikafoj.) <ii okazas , ĉiujare dufoje, komence de marto kaj fine de aŭgusto. La Leipziga printempa foiro 1925 komencos la 1 marto, la aŭtuna foiro la 30 aŭ- gusto. Kompreneble la efektivigo de tiom , multnombra kunveno de komercistoj el la tuta mondo postulas tre diligentajn kai ekzaktajn : antaŭpreparajn aranĝojn. La urbo Leipzig I pro tio jam de jarcentoj adaptiĝis al ĉi tiu tasko de foirurbo. Leipzig, kiu troviĝas en , la plej ideala situacio de Mezeŭropo, havas I la plej belan kaj plej grandan stacidomon de | la kontinento. La malnova centra urbo en siaj ĉefaj stratoj havas longan vicon da foir- | palacoj, konstruitaj por la bezonoj de la spe- 1 cimenfoiro. Oni tiom energie eluzis la spacon por ekonomiaj celoj, ke oni eĉ tratunelis la historie faman Marktplatz koj tie konstruis la unuan subteran domon de 1’ mondo. ĉ i tiu subtera foirdomo estas konstruita laŭ la plej moderna arkitektura vidpunkto kaj estos mal- fermata dum la venonta printempa foiro, kaj
L E I P Z I G : Strato en la Teknika Foiro
onte informojn al dreso: Internacia
L E I P Z I G : Ekspozejo de la .Eisen- und Stahlwarenindustriebund“
(Unuiĝo de la fer- kaj Stalindustrioj
ĝi certe fariĝos internacia vidindaĵo; eĉ la teknike tiel entreprenema Ameriko ne posedas similan konstruaĵon. A1 la celoj de la tekniko servas la giganta urba ekspozici-areo je la piedo de la fame kona*a Monumento de 1' Popolbatalo de 1913. Ui ampleksas pli ol 400000 kvm. kaj enhavas multajn modernajn ekspozicio-halojn, grandajn kaj plej grandajn.
Precipe menciinda estas la giganta halo de la germana fer- kaj Ŝtalindustrio, uzota la unuan fojon dum la venonta printempa foiro.
Kompreneble — por prizorgi tian kaj tiel grandegan aranĝon sur limigita spaco, por ĉiuj oranĉoj, en plej mallonga tempo — ĉi tiu gi- ganta tasko postulas neordinaran kvanton da organiza agado. La Leipziga foiro solvis la probUmon per la principo, koncentrigi la branĉojn. Oni formis grandajn branĉo-grupojn, kiuj estas kvazaŭ .specialaj foiroj- de la Leip- ziga foiro kaj estas facile troveblaj. Antaŭ ĉio oni zorgis pri partigo de la tuta foiro en du partojn: la „ĝenerala specimenfoiro* por ĉiuj varoj de la bezono kaj konsumo, la „tek- nika foiro* kun „foiro por konstrufako* por la tuta regno de la tekniko. Ambaŭ grupoj denove partiĝas en grandajn specialajn foirojn.
A1 la ĝenerala specimenfoiro interalie apar- tcnas: la foiro por teksajoj, foiro por ŝuoj kaj ledaĵoj, foiro por ĉapeloj kaj ĉapoj, foiro por sportartikloj, foiro por papero, la Bugra-foiro (por librometio kaj grafiko), foiro por pak- materialo kaj kartonaĵoj, foiro por reklamo, foiro por altvaloraj metaloj, horloĝoj kaj ornam- aĵoj, foiro por kontorbezonaĵoj, loiro por nutr- aĵoj, plie la grupoj por ludiloj, biĵuteriaĵoj, ledaĵoj kaj galanteriaĵoj, mebloj, lumigiloj, dom- kaj mastrumilaroj, vitraĵoj kaj ceramiko. En la teknika foiro precipe vekos la intereson de 1' vizitontoj: specialai llarmaŝinoj, maŝinoj por teksado, armaturoj, foiroj por kinematografio, foto, optiko, konstrumaterialoj kaj konstru-
maŝinoj. Al la komuna celo de la ĝenerala specimenfoiro kaj de la teknika foiro servas la foiro por skizoj kaj modeloj (en la fest- salono de la Nova Urbdomo), kiu havigas al la produktantoj — por praktika uzado — novajn artajn ideojn. Kiel flanke de la urbo Leipzig la Nova kaj Malnova Urbdomo estas al la dispono de la foiro, tiel flanke de la Universitato kaj de la Konservatorio (por la foiro por muziko) la plej betaj salonoj.
La Leipziga foiro jam de jarcentoj estas , vera var-foiro kaj ĉiam havis internacian famon. A l Leipzig estis transportataj grandaj provizoj multvaloraj de varoj el ĉiuj regionoj 1 de Tmondo: ŝtofoj kaj manufakturaĵoj el la oriento. produktaĵoj de la germana metio, flandraj drapoj, skandinava moruo sekigita, rusaj peltaĵoj. La interkomunikiĝo en ĉi tiuj malnovaj Leipzigaj foiroj tute similas al tiu, kiun oni vidas ankoraŭ hodiaŭ en la grandaj rusaj var-foiroj en Nijni Novgorod kaj e n . Irbit. La moderna evoluado tute ŝanĝis la formon de la Leipziga foiro. En la tempo de grandioza industria evoluado ne plu estis ne- cese kaj ankaŭ ne praktike, alporti la vend- indajn varojn mem al la Leipziga foiro. Car tute sufiĉas, se oni ekspozas unuopajn spe-
cimenojn de la diversaj fabrikaĵoj. se oni ak- ceptas mendojn de la aĉetanta negocisto, kiuj poste, post la fino de la foiro, estas efektiv- lgataj. Tiamaniere la Leipziga foiro ŝanĝiĝis el varfoiro al specimenfoiro, retenante sian malnovan internacian famon kaj grandioze evoluante, eĉ per la milito ne malhelpite. ĉ a r la nepra unueco de la ofertado en la Leipziga foiro precipe helpis, uzi la fortojn de I* pro- duktaao kiel eble plej ekonomie. Post la re- starigo de pacaj interrilatoj la Leipziga foiro pligrandiĝis laŭ vere unika maniero. M ult- nombraj branĉoj, ĝis nun nereprezentitaj en ĝi, grupe aliĝis al la Leipziga foiro, precipe ankaŭ la alten evoluiĝinta ^ermana tekniko.
La ekspozantaro de la Leipziga foiro ne estis limigata nacie, sed pli kaj pli ricevis inter- nacian karakteron. Svislando, Aŭstrio kaj ĉenoslovakio konstruis en la Leipziga foiro apartajn naciajn foirpalacojn. Ankau Rus- lando, Italio kaj Hungario partoprenis ĝin en kolektiv - ekspozicioj. La aĉetantaro de la Leipziga foiro jam de jarcentoj estas proverbe kosmopolita. Gin partoprenis dum la lastaj jaroj kelkfoje pli ol 25000 eksterlandanoj.
La pasintan printempan foiron 1924 entute partoprenis ĉirkaŭ 176000 foiruloj. Leipzig povas esti mondfoiro, Ĉar ĝi estas la univer- sala foiro. Hodiaŭ ne plu ekzistas iu ajn iomete grava branĉo, kiu ne partoprenas ĝin.
La kvalite altnivela ofertado de ĉiuj produkto- branĉoj estas reprezentata per pli ol 13000 eks- pozantoj.
La agado de la Leipziga foiro celas la laŭ- ordan aranĝon inter oferto kaj aĉetemo de la unuopaj landoj, la subtenon de la internaciaj
| ekonomiai interesoj sur plej larĝa bazo kaj i en plena libereco.
| Paul Voss
l Direktoro de la Literatura Fako de Leipziga foiro.
Por la fremduloj al Paris.
En ĉiuj ĉefstacidomoj en Paris estas starigitaj kioskoj, tre facile videblaj, kie deĵoradas urbpolicano.
Tiu havas la taskon helpi al la fremduloj alvenantaj en Paris kaj lau- necese peradi por dezirata automobilo.
Plie, per speciala registro ĉiutage prizorgata de oficisto de la «Turisma Nacia Oficejott, estos facile tuj ekscii pri la hoteloj, kie estas lueblaj ĉambroj, pri la luprezoj, ktp.
Tiu organizaĵo funkcias konforme al decido alprenita de la Paris’a urbkonsilantaro, lau la propono de S-ro Emile Massard.
Alparolu en Esperanto la defor- anton, aŭ antaŭe sciigu skribe pri via alveno al la jena adreso:
Bureau Nalional du Tŭurisme
(la ŭ tiu flŭ alifl alv e n a ĉelslncidom o)
Q a re du N o rd , Ciare de I ’ E»t. t ia r v S a in t-L a z a rv , t ia r e P. L. M . G a re P. O . O r» a y , t ia r e P. O . n u a te r lit * .
G a re M o n tp arn ass e, P r t R IS .
konateco deEsperanto. La
Vaporŝipo „Esperanto“.
„The British Esperantist** en sia ' januara numero informas, ke la ŝip- entreprenoj de Thos. Walker & Co.
' en Hull adoptis por siaj ŝipoj blankan ' Uagon kun la Esperanto-stelo. La 1 lasta ŝipo estis nomata „Patrino“.
Tiu Ŝipo pligrandigas la nombron de Ŝipoj kun nomoj en Esperanto. Ni memorigas nurpri la jaĥto„Esperanto“
de nia konata Iranca samideano Archdeacon.
Cigaro „Esperanto“.
■ Post kiam nederlanda kaj germana entreprenoj jam uzis la vorton „Esper- anto“ por kvalita nomo de cigaro, ni [ vidas nun el prezaro de svisa entre-
E reno „Eicifa“, cigarfabriko Eichen- , erger & Cie, Menziken (Svislsr.do) ' denovan adopton de 1’ nomo „Esper-
! anto“. La uzo de Esperanto por tiu
’ ĉi entrepreno ĝis nun ne estas kon- : ata al ni. Ni tamen deziras al la entrepreno b o n a n s u k c e s o n kaj baldaŭan aplikadon de nia lingvo.
Cevalo „Esperanto“.
En sportrubriko de „Berner Tage- blattu, de 24. 11. 1924, ni trovis noton kun la informo, ke la .Premion de , 1’ Nacioj*, dum la internaciaj ĉasrajd- adoj kun baraĵoj de 1,40— 1,60 cm
E or apitano Herrsche sur la Ĉevaloj pezaj ĉevaloj, gajnis svisa
„Esperanto“, „Ramunzo“ kaj „Sieg- friea** kontraŭ Germanio kaj Hungario.
Ni entute ne ŝatas la Esperanto- parfumon, -likvoron, -cigaron, -sapon, poŝtranĉilon ktp. (same kiel Pĉgoud- ĉapon, Bismarckharengon, Zeppelin- kolbason, ktp.), sed malgraŭe tio devas konstati la simptomon de mond- konateco de 1* vorto „Esperanto“.
Hegocaj ioform oi.
Jam delonge oni diskutas ia prob- lemon de „la mondlingvo**. Jam de- i longe Esperantistoj celas enkonduki ' „sian“ lingvon kiel gvidislan en la mondon kaj oni povas diri, ke ili sukcesas.
Restas solvota la unueca solvo de la problemo de la skribaj Esperanto- 1 interrilatoj. La konata mondfirmao I Allgemeine Eleklrizitats-Gesellschalt, i (AEG) trovis metodon, tute kontorin- I iĝantan al la bezonoj de la Esper- ' antistoj. De tiu ĉi firmao estas vend-
i ata tute novspeca skribmaŝino, kiu
; povas pretendi esti „la“ speciala
i Esperanto-skribmaŝino.lnteresos la leganlon la sekvantaj dctaloj: Nur du klavoj, grandega kopiiga forto (15 ĝis 20 kopioj), zorgema konstrukcio, tamen nur malgranda prezo. Speciale grava estas la ebleco Ŝanĝi la literan cilindron, ebliganta krom en Esperanto la korespondadon en ĉiuj aliaj liugvoj.
Certege tiu ĉi maŝino, entuziasmig-
inta jam multajn samidcauojn, havos
baldau pli da aniikoj en la Esper-
antistaro.
R. Schu>.N -ro 2 E K O N O M I A K U R I E R O F cb ru aro 1925
Elekira
Lllfl- Svli 1
aparaio I
La olel Derlekla kraioDlDDO (e I’ b in D d .
b e l a , p r a k t l k a , Ĉ la m p l n t u i n l t a , d a ŭ r e n e c e s a p o r i Ĉ Iu , p r e c l p e p o r s t e n o g f r a f ls t o j, In ĝ e n le r o J k t p .
S e r l o i a , p r c c l i a l a b o r o l Se vi Kendos 30 ĉeĥajn k ro n o jn aŭ 5 svisajn Ira n k o jn , vi ricevos la su p re p ris k rib ita n k ra jo n in g o n en bela skatoleto kun teksto en E s p cran to kaj 12 g ralitstan g eto j kiel p ro viso . Im p o r t l s t o J s e r ĉ a t a j ! K o n v e n a r a b a t o l
FRATOI KROUTL :: Fabrlkeio De kralonol.
Ĉenkĉ B udĉjo vice, Ĉ. S. R., ĉ eĥ o s lo v a k lo
Ĉ IU E S P E R A N T I S T O nepre havigu al si la specialan
E s p e r a n t o - s k r lb m a ŝ in o n
M IGNON“
Ĝi ebligas ŝanĝon de la tiparo por ĉiu ajn lingvo de la mondo
| gdum kelkaj minutoj. La plej nova modelo de konata sistemo Rapide lernebla! Moderaprezo!
♦
Prezo: 140 Gmk.
(175 sv. fr. aŭ 35 USA-dol.)
♦
S k r i b u t u j e n E s p e r a n t o a l
AEG-Deutsche Werke
BERLIN W 66 :: Mauerstr. 83—84
llllllllllllllllllllllll Entrepreno dc U E rt IIIIIIIIIIIIIHHIIIIIII
9 9
8$
scM n erg er G eisi
entas bonega, ra p irie lik a , n e rv o fo rtig a n a tu rk u ra c ilo . la m ilia rim ed o , p re p a rita rie b en eriikta n aj m isiisto j.
E lp r o v ita precipe ĉe ĉiaj statoj de sen lortiĝo , nau zo, k o rin a llo rte c o , s to m a k d o lo ro j, m a lb o n a digesto, m a l- lakso, k a p d o lo ro j, k o lik o , g rip o . K e lk a j gutoj p re ti- ita j sur sukero tuj e lika s. K ro m e u zu ĝin ekstere ĉe d o lo ro j en v iz a ĝ o , reu m atis m o , m a lv a rm u m o , a rlrito , d e n to d o lo ro i lo m ete Iro tu p er ĝi k a j vi p li- lioiriĝos. — / I n r ib aj atestoj vents sennom bre de ku.ec l ", oj kaj u zin to j. — P re z o : I p ro v o -k e v to ku n 10 b o tA o ) kostas 10 M a r k o j n, p o r ab o n a n to j de
„ E S P E R H N T O “ a fra n k ite . — M e n d u tuj rekte ĉe
. or,
2$
L6IPZIG A FOIKO
L t ocnerala intemaciaToiro d ^G arn an u jo
La unua kaj plt,i orarula Toiro dcla mando*
Sanir grava por ekŝpozantoj kaj por aĉrtantoj-
ĉcnerala Spccimenfoiro kun Toiroj porTckniko kaj Konstrufako
Printempa Rnro 1925 de la ta fjis j a de marto- 'Teknika Poiro d e l a t a g ŭ u a d e marto-
Aŭtuna Toiro 1925 de la 300 de aŭgusto ĝis 5a de scptembro»
Teknika Toiro d ela 3oa de aŭgusto ĝis ga de septembro-
lnĵormojn donas kaj alŭĵojn akceptns la Foirajifejo p o r la Spccimcnjoiroj en Leipzup
M e S S A M T F Ŭ R D 1 6 M U S T C R M 6 S S 6 H i h t e r p z i G
£
^IIIIIIIIU IIIIIIIIIU IIIIIIH IIIIIIH IIIIIIIIIIIH IIIIIIIIIIIIIIinillllllU IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII^
P ro te k to -M a rk o .
P.&R.Mauch
T e u fe n th a l (Svisl.)
Per tiu simpla kaj efika Ŝvitaparato ankaŭ vi faros bonan negocon.
Neniu alia aparato estas tiel mal- multekosta kaj facilmanipulebla. ::
| P o s tu lu t u jd e t a la n p r o s p e k t o n l
^llllllltllillllllllllllltlllllltlllllllltlllllltlllllllllltlllllllllllllfUIUIIItllllllllllllllllllllF^
O n i b e z o n a s
1 b o n a ln v e n d e b la jn a r t l k l o j n 2 k i u j t a ŭ g a s p o r p o ŝ t - m e n d o j . Sendu prezaron pri kvantoj haveblaj al
„SOO -TU“ S u p p lie s Co.
Mall Order Dept., 116, Nase by Road Alum Rock, Blrmingham (England).
SVISLA N D O
La rendevuejo de I’ turlstoj de la tuta m ondo.
La p arad izo de I* sporto de somero kaj vintro.
E n v l n t r o : neĝodeklivoj taŭgaj por la ski-ekzercado, bone aranĝitaj glitkurejoj, komlortaj hoteloj.
E n p r ln t e m p o k a j a ŭ t u n o : admirindaj banurboj kaj kuraclokoj por eksterlandanoj apud la la bordoj de la lagoj de Genĉve, Thun, Luzern, Zurich, Lugano kaj Locarno.
E n s o m e r o : kuraclokoj sur la altalparo, belegaj ekskursoj kaj ĉiuspeca somer-sporto.
Por ĉiuj informoj koncerne al vojaĝoj, ekskursoj, klimato-kuraclokoj, banejoi kaj sanatorioj, somer- kaj vintro-sporlo, kondiĉoj de restado, artistaj aranĝoj,
oficialaj lernejoj kaj privat-institutoj de edukado ktp. turnu vin al:
Office $uisse du ‘Gourisme ‘Ztirich aŭ Lausanne
kaj al ĉiuj lurist-oficejoj.
M ls s lo n s k lo s te r S chw eiklt»o rg
a p u d V lls h o fe n a . D o n a u N lo d o rb o y o rn .
EMpsranto-PrsMu jb j M < < (U b u rg -N .
• * C * .
