to c ła w e k , s o b o ta 2 9 p a ź d z ie rn ik a 1 9 3 8 r. Ceno 10 $r Ib 249 ROK XVI. .
——— •— t,
R £ 1
W Ł O ( B rz <
« D M I N I ' A C J A P rz e d m ie js k a 2 0
T e le fo n A fe 11 > 0 0
. ta.
। express Kuiawski
R e d a k to r w s p ra w a c h p is m a p rz y jrm tfe w R e d a k c ji p ra y td le y B rz e s k ie j A fe 2 9 o d g o d z in y 1 4 -e j d o g o d x h iy 1 5 -e j w y ta ttd e « w I ś w ia t R e d a h e |a r e h o p te ró ^ w ie a r s t^ ^ ż ^ y c h n ie z w ra c a I z a a trz e p s s o e ie p ri» w o rw ra # ,
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ M a B s n m s a B » a a « s m B a B B a a B 5 m a » m a a B n m « m « w M » ® J H ! n B B « n a a B B B m a m B is r « m » ! m f f l- v E M o a E « a H n s E M S ii« s m m s a a o H B m m M w iM i flF s lZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAi f i k S1 F 5 F ’IF T P !n l® *(*e " s o * s o u « io r« m w ń fljiiu L a u * c ji 7.1. 2 .5 'j z o a B i» » j f t? tV ! f i0 1 *1 ?7 S F * strQ O * c ® w k > « f« w łn a ń 1 5 gr. s t m a i. s a jn lM *< n » ® 7
WMiMlinl pi wiiUlliwŁ ui^a s ie n ie m d c d o m u 1 z z m ie jro . s t 3 ,— d la w e jg ffo w y c h , I UXlU4*eh« p m a i, 2. 3 , 4 , 5 e a p a it, d .,* c ó a s 1 5 g r e m y x a w y re c . T a rw d w y a iz ę d a lk ó * , u rzę d n ik ó w e m e ry to w a n y c h , p o lic ji 1 ro o o tn ik ó w z ł. 2 . ~ ' d ^ u ru w o r a <» y c r:-s« ? A d m in ia s re e ję s m le a ic n * d a » d n le
Broń słabych i zgorzkniałych zawiedzie
P o z n a ń , 2 7 . 1 0 W y b o ry d o S e n a tu s ą p o ś re d n ie . U - b ie g łe j n ie d z ie li o d b y ły s ię w y b o ry e le k to ró w , k tó rz y w p o ło w ie lis to p a d a w y b io rą s e n a to ró w R z e c z y p o s p o lite j.
F re k w e n c ja b y ła d u ż a : w n ie k tó ry c h o - k rę g a c h g ło s o w a ło 9 0 p ro c , u p ra w n io n y c h d o g ło s o w a n ia . C o p ra w d a — ty c h u p ra w n io n y c h b y ło s to su n k o w o n ie
w ie lu . t
O g ó łe m w y b ra n o 3 .0 3 4 e le k to ró w , w te j lic z b ie 2 2 U k ra iń c ó w i 1 1 ż y d ó w . P o d w z g lę d e m p o lity c z n y m je s t 1 .8 1 2 p rz y n a le ż n y c h d o O . Z . Ń ,, 9 8 4 s y m p a
ty k ó w c z y z w o le n n ik ó w re g im e 'u , a le b e z o k re ś lo n e j p rz y n a le ż n o ś c i id e o w o - o r r f a ^ a c ^ n e i, 4 5 c z ło n k ó w S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o , 1 1 c z ło n k ó w S t. L u d o w e g o , 1 c z ło n e k P . P . S ., 2 c z ło n k ó w S tro n n ic tw a P ra c y , 2 0 k o n s e rw a ty s tó w , 1 c z ło n e k K lu b u D e m o k ra ty c z n e g o i 1 2 4
s e tk o m ty s ię c y i m ilio n o m lu d z i, k tó rz y n ie je d n o k ro tn ie u d o w o d n ili,' ż e s ą d o b ry m i P o la k a m i, ż e o w ie le w ię c e j d o k o n a łi d la P o ls k i, n iż c z ło n k o w ie p rz y p a d k o w e j e lity , n ie ra z o b c y P o ls c e , a m o ż e n a w e t w ro g o d o n ie j n a s ta w ie n i.
P o c z u c ie s p ra w ie d liw o ś c i w y m a g a , b y p rz y w ró c ić p o w s z e c h n o ść p ra w a w y b ó r c z e g o d o S e n a tu ."
T e g o w y m a g a ró w n ie ż ra c ja s ta n u ! J a k s łu s z n ie p o w ie d z ia ł p . w ic e p re m ie r:
— „ O rd y n a c ja w y b o rc z a w in n a b y ć o d b ic ie m n a c z e ln e j z a sa d y z b liż e n ia o b y w a n ia d o p a ń s tw a ". O b e c n a o rd y n a c ja w y b o rc z a , z w ła s z c z a s e n a c k a , o d d a la o b y w a te la o d p a ń s tw a . D la te g o P a n P re z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j w S w y m o - rę d z iu w s k a z a ł w y ra ź n ie p rz y s z ły m iz b o m u s ta w o d a w c z y m ja k o g łó w n e z a d a n ie z m ia n ę o rd y n a c ji w y b o rc z e j.
N ie w ą tp im y , ż e n o w e iz b y s p e łn ią to z a d a n ie . A le ja k ? — T o z a le ż y o d w y b o rc ó w , o d te g o , ja k ic h w y b ie rz e m y p o s łó w .
•
L is ty k a n d y d a tó w n a p o s łó w z a d a ją k ła m tw ie rd z e n io m z g o rz k n ia ły c h p rz y w ó d c ó w b e z n a d z ie jn e j o p o z y c ji, ż e s p o łe c z e ń s tw o n ie m a m o ż n o ś c i w y ra ż e n ia s w e j w o li i s w y c h d ą ż e ń . N a lista c h ty c h fig u ru ją n a z w isk a lu d z i re p re z e n tu ją c y c h n ie ty lk o ró ż n e g ru p y i p rą d y s p o łe c z n e , le c z i ró ż n e k ie ru n k i id e ó w o - p o lity c z n e . N ie m a n a ty c h lis ta c h le a d e ró w S tro n n ic tw a L u d o w e g o , a le s ą w c a le n ie g o rs i o d n ic h lu d o w c y ; n ie m a p rz y w ó d c ó w S tro n n ic tw a N a ro d o w e g o , a le s ą le p s i o d n ic h n a ro d o w c y , ty m c h o ć b y le p s i, ż e n ie b o jk o tu ją w y b o ró w
d o P rz e d s ta w ic ie ls tw a N a ro d o w e g o ; s ą z re s z tą w ś ró d n ic h lu d z ie b a rd z o b lis c y e n d e c ji i c ie sz ą c y s ię je j c ic h y m p o p a r c ie m ; n ie m a firm o w y c h le a d e ró w S tro n n ic tw a P ra c y , a le s ą te g o ż s tro n n ic tw a w y b itn i d z ia ła c z e . S ą n a lista c h k a n d y d a tó w k o n s e rw a ty śc i i p o s tę p o w c y , to ta lis e ! i d e m o k ra c i, u m ia rk o w a n i i ra - d y k a li. S ą re p re z e n ta n c i w s z y s tk ic h w a rstw i p rą d ó w s p o łe c z n y c h . W y b o r
c a m o ż e w ię c d a ć w y ra z s w y m p rz e k o n a n io m i d ą ż e n io m .
I u c z y n i to . Z a in te re s o w a n ie w y b o ra m i, p rz e d ty g o d n ie m je s z c z e s ła b e — d z iś je s t ju ż w ie lk ie i w z m a g a s ię z k a ż d y m d n ie m . S p o łe c z e ń s tw o c h c e m ieć S e jm , k tó ry s p e łn i je g o o c z e k iw a n ia i ż ą d a n ia — i p rz e to ż y w o in te re s u je s ię o s o b a m i k a n d y d a tó w . I b ę d z ie g ło s o
w a ło . J . Z a g .
b e z p a rty jn y c h .
Z d a n y c h ty c h w y n ik a , ż e ró w n ie ż s tro n n ic tw a o p o z y c y jn e m ia ły m o ż - r> « ść n rz e o ro w a d z e n ia s w y c h d e le g a tó w . Z m o ż n o śc i te j s k o rz y s ta ły ty lk o w n ie k tó ry c h o b w o d a c h i to w s p o s ó b ra c z e j p rz y p a d k o w y . G d y b y b y ły z o rg a n iz o w a ły o d p o w ie d n ią a k c ję — n a p e w n o u - z y s k a ły b y b a rd z o p o w a ż n ą ilo ś ć g ło s ó w w z g ro m a d z e n ia c h e le k to ró w , w n ie k tó ry c h a b s o lu tn ą w ię k s z o ś ć .
Z p o ś ró d s tro n n ic tw o p o z y c y jn y c h n a jw ię k s z e m o ż liw o ś c i m ia ło i s to su n k o w o n a jw ię c e j g ło s ó w u z y s k a ło S tro n n ic tw o N a ro d o w e . B o w ie m w p rz e w a
ż a ją c e j w ię k s z o ś c i s e n a c k ic h z g ro m a d z e ń w y b o rc z y c h p rz e w a g ę m a ją w y b o rc y z c e n z u s e m n a u k o w y m . A — ja k s łu sz n ie s tw ie rd z a „ K u rie r P o ra n n y " — s o c ja liz m p rz e s ta ł b y ć a tra k c ją d la in te lig e n c ji, k tó re j w ię k s z o ś ć u p ra w n io n a d o * łn s o w a n’a — G ło so w a ła, i to p rz e w a ż n ie ‘n a k a n d y d a tó w O , Z . N . A le c z ę ś ć in te lig e n c ji c ią ż y k u S . N „ k tó re w ię c m ia ło m o ż n o ś ć u z y s k a n ia z a m ia s t u z y sk a n y c h k ilk a d z ie s ią t — k ilk a s e t g ło s ó w w z g ro m a d z e n ia c h e le k to ró w ,' N a to m ia s t d u ż o m n ie jsz e b y ły m o ż liw o ś c i in n y c h s tro n n ic tw p o lity c z n y c h , z w ła s z c z a S tro n n ic tw a L u d o w e g o .
T w ó rc y s e n a c k ie j o rd y n a c ji w y b o r
c z e j n a jb a rd z ie i p o k rz y w d z ili c h ło p ó w i ro b o tn ik ó w . T e d w ie w a rs tw y p o z b a w io n e z o s ta ły w s z e lk ie g o w p ły w u n a s k ła d o s o b o w y S e n a tu . M a p ra w o w y b o ru e le k to ró w w y b ie ra ją c y c h s e n a to ró w U k ra in ie c , N i^ w ^ c i Ż y d w ro tfo u - s to s u n k o w a n y d o P o ls k i a le p o s ia d a ją c a c ^ 'z” s n a u k o w v lu b in n y , n a to m ia s t n ie m a g o b y ły o c h o tn ik i b y ły ż o łn ie rz , k tó ry b ił s ię o P o lsk ę , b o je s t ty lk o ro b o tn ik ie m lu b c h ło p e m b e z c e n zu s u , a o d z n a c z e n ia n ie d o s ta ł. T ru d n o o w ię k s z ą n ie s p ra w ie d liw o ś ć .
U z n a je to rz ą d , P . w ic e p re m ie r K w ia t k o w s k i o ś w ia d c z y ł w K a to w ic a c h :
„ O b e c n a o rd y n a c ja w y b o rc z a u c z y n iła d u ż o z łeg o i p ra g n ie m y n a p ra w ie n ia te g o b łę d u ... U w a ż a m z a b łą d o d e b ra n ie p ra w a w y b o rc z e g o d o Senatu
Wota Budapesztu w Pradze
Węgrzy żądają natychmiastowego oddania niespornych terenów
B u d a p e s z t, 2 8 . 1 0 . (P A T ) W ę g ie rsk a a g e n c ja te le g ra fic z n a k o m u n ik u je :
N o ta rz ą d u w ę g ie rs k ie g o , k tó rą p o s e ł w ę g ie rs k i w P ra d z e W e ttste in w rę c z y ł w c z w a rte k o g o d z . 1 8 c z e s k o sło w a c k ie m u m in is tro w i s p r, z a g r. C h v a lk o v sk y 'e m u , b rz m i ja k n a stę p u je :
„ K ró le w sk o - w ę g ie rs k i rz ą d w y ra ż a u - b o le w a n ie , ż e rz ą d re p u b lik i c z e sk o s ło - w a c k ie j p o m ija z u p e łn y m m ilc z e n ie m w y s u n ię ty p rz e z rz ą d w ę g ie rsk i p ro je k t p le b is c y tó w . T a k ie s ta n o w isk o rz ą d u re p u b lik i c z e s k o sło w a c k ie j ty m b a rd z ie j z d z i
w iło rz ą d w ę g ie rsk i, ż e je g o w n io s e k z u p e łn ie w y p ły w a ł z d u c h a p o ro z u m ie n ia m o n a c h iń s k ieg o , k tó ry m rz ą d re p u b lik i c z e sk o s ło w a c k ie j k ie ro w a ł s ię w d o ty c h c z a so w y c h ro k o w a n ia c h . R z ą d re p u b lik i c z e sk o s ło w a c k ie j w e w s p o m n ia n e j u p rz e d n io n o c ie u trz y m u je , ż e „ o b e c n e ro k o w a n ia m o g ą s ię o d n o s ić ty lk o d o m n ie js z o śc i w ę g ie rs k ie j" , p o n ie w a ż „ p ie rw s z y i d ru g i p u n k t p ro to k ó łu d o d a tk o w e g o d o p o ro z u m ie n ia m o n a c h ijs k ie g o z 2 9 w rz e ś n ia 1 9 3 8 ro k u w s p o m in a ty lk o o p o ls k ic h i w ę g ie r s k ic h m n ie js z o ś c iac h " . J e ż e li n a w e t te k s t ty c h p o s ta n o w ie ń w s p o m in a ty lk o o N ie m e a c h , P o la k a c h i W ę g ra c h , n ie u le g a je d n a k w ą tp liw o ś c i, ż e w s p o m n ia n e p o s ta n o w ie n ia z a p o d s ta w ę p rz e b u d o w y re p u b li
k i c z e s k o sło w a c k ie j p rz y jm u ją p ra w o s a m o s ta n o w ie n ia lu d ó w . Z te g o w y n ik a , ż e p ra w a z a d e c y d o w a n ia o s w y c h lo s a c h d ro -
g ą p le b is c y tu n ie m o ż n a z a p rz e c z y ć ty m m n ie js z o ś cio m , k tó re p ra g n ą z n ie g o k o rz y s ta ć . R z ą d w ę g ie rs k i je s t z m u sz o n y p o d trz y m a ć s w o je s ta n o w is k o .
R z ą d c z e c h o s ło w a c k i w o m a w ia n e j n o c ie o ś w ia d c z a , ż e g o tó w je s t p rz y ją ć a rb i tra ż N ie m iec i W ło c h , c o d la rz ą d u c z e s k o s ło w a c k ie g o — z d a n ie m rz ą d u w ę g ie rs k ie g o — z a w ie ra w s o b ie o b o w ią z e k p o d d a n ia s ię z g ó ry d e c y zjo m w y m ie n io n y c h p a ń stw . J e s t rz e c z ą o c z y w is tą , iż z a k re s o rz e c z e n ia a rb itró w ro z c ią g a s ię ty lk o n a te ry to ria s p o rn e , a n ie n a te te ry to ria , c o d o k tó ry c h is tn ie je ju ż p o ro z u m ie n ie m ię d z y o b u rz ą d a m i i k tó ry c h z a ję c ie p rz e z w o js k a w ę g ie rs k ie b y ło w y s u n ię te w n o c ie z 2 4 p a ź d z ie rn ik a . Z d a n ie m rz ą d u w ę g ie r s k ie g o , s k ła d rz ą d u ro z je m c z e g o i s p o só b je g o d z ia ła n ia n a le ż y p o w ie rz y ć z a in te re s o w a n y m m o c a rs tw o m .
J e ż e li c h o d z i o p ro p o z y c ję c z e sk ą , ż e s k ie g o , s k ła d s ą d u ro z je m c z e g o i s p o só b b y i te rm in y o p ró ż n ie n ia p rz e z w o js k a i
w ła d z e c z e sk o s ło w a c k ie te ry to rió w , k tó re m a ją b y ć p rz e k a z a n e d o z a ję c ia ic h p rz e z w o jsk a w ę g ie rs k ie " , z d a n ie m rz ą d u w ę g ie rs k ie g o , p ro je k t te n m o ż e s ię o d n o s ić je d y n ie i w y łą c z n ie d o te ry to rió w s p o r n y c h . Z te j w ię c p rz y c z y n y rz ą d w ę g ie r
s k i p rz y jm u je n a ty c h m ia sto w e i b e z p o ś re d n ie ro z m o w y m ię d zy rz e c z o z n a w c a m i w o js k o w y m i w ę g ie rsk im i i c z e s k o s ło w a c - k im i d la p rz y g o to w a n ia i p rz y s p ie s z e n ia w y k o n a n ia k o ń c o w y c h z a rz ą d z e ń . W ty m c e lu a tta c h e w o js k o w y w P ra d z e n a w ią ż e b e z p o ś re d n i k o n ta k t z o d n o ś n y m i w ła d z a
m i w o js k o w y m i C z e c h o s ło w a c ji.
R z ą d w ę g ie rs k i p rz y p o m in a rz ą d o w i re p u b lik i c z e s k o s ło w a c k ie j, ż e o d s a m e g o p o c z ą tk u ro k o w a ń z a w s z e p rz y w ią z y w a ł n a jw ię k sz ą w a g ę d o te g o , a b y k w e stie te ry to ria ln e m ię d z y o b u p a ń s tw a m i b y ły ja k n a js z y b c ie j ro z w ią z a n e , o ra z ż e u c h y la s ię o d w s z e lk ie j o d p o w ie d z ia ln o ś c i z a n a s tę p s tw a , k tó re m o g ły b y w y n ik n ąć z p rz e w le k a n ia ro k o w a ń .
Czesi rabują pogranicze
Reakcja ludności ruskiej i węgierskiej
B u d a p e sz t, 2 8 . 1 0 . (P A T .) W e d łu g w ia d o m o ś c i, n a d e sz ły c h o s ta t
n io z p o g ra n ic z a , w re jo n ie T is z a u lja k s ły c h a ć z n o w u o d g ło s y s iln e j k a n o n a d y . W m ie jsc ę w o ś c i p o g ra n ic z n e j T is z a b e o s ż o ł
n ie rz e c z e sc y o s trz e la li s tra ż g ra n ic z n ą w ę -
Powitanie Ribbentropa w Rzymie
Co pisze prasa o wizycie ?
R z y m , 2 8 . 1 0 . (P A T .) M in is te r s p ra w z a g ra n ic z n y c h R z e s z y v o n R ib b e n tro p p rz y b y ł d o R z y m u p o c ią g ie m p o s p ie s z n y m z B e rlin a o g o d z . 2 2 ,5 0 . N a d w o rc u o c z e k iw a ł m in is tra R z e sz y m i
n is te r s p ra w z a g ra n ic z n y c h h r. C ia n o w o to c z e n iu p rz e d s ta w ic ie li p a rtii fa sz y s to w skiej i wysokich urzędników włoskiego m.
s. z . N a d w o rc u o c z e k iw a ł m in istra ró w n ie ż a m b a s a d o r R z e s z y v o n M a c k e n se n .
L o n d y ń s k i k o re s p o n d e n t „ T rib u n y " d o n o s i, ż e , z d a n ie m p ra sy lo n d y ń s k ie j, ro z m o w y rz y m sk ie v o n R ib b e n tro p a d o p ro w a d z ą m . in d o u s ta le n ia g ra n ic y p o m ięd z y S ło w a c ją a W ę g ra m i o ra z p o m ię d z y W ę g ra m i a P o lsk a .
g ie rs k ą , a n a s tę p n ie p o ra z d ru g i p o g w a ł
c ili g ra n ic ę , s trz e la ją c d o g ra n ic z n e g o p a tro lu w ę g ie rs k ie g o .
W e d łu g o p o w ia d a ń u c ie k in ie ró w , w ła d z e w o jsk o w e c z e s k ie u s u w a ją ż o łn ie rz y K a rp a to ru s in ó w i W ę g ró w z e w s z y s tk ic h ro d z a jó w b ro n i.
W m ia sta c h N a g y sz o llo e s i H u s z t C z e s i z a m ie rz a li w y w ie ź ć z b o ż e i k u k u ry d z ę , k tó re z a ła d o w a li d o 3 0 w a g o n ó w . W y s tą
p iła p rz e c iw te m u lu d n o ś ć k a rp a to ru s k a i w ę g ie rs k a , k tó ra s p o w o d o w a ła w y k o le je n ie p o c ią g u . W B e re g s z a sz lu d n o ś ć z a a ta k o w a ła k u c h n ię p o ło w ą , ro z b ra ja ją c s tra ż c z e s k ą i w y le w a ją c z a w a rto ść k o tłó w .
C z e s i w y w o ż ą te ż s ta tk a m i n a D u n a ju z b o ż e , k u k u ry d z ę , k a rto fle o ra z in n e a r ty k u ły ż y w n o ś c io w e , z a re k w iro w a n e u lu d n o ś c i.
Str. KJIHGFEDCBA1 « Sobota, dnia 29 października 1938 ft Nr. 249
Kaplica - PomnikPONMLKJIHGFEDCBA
N a z d ję c iu — K a p lic a - p o m n ik w B e d n a - r a c h k o ło Ł o w icz a , k u c z ci p o le g ły c h w ro k u 1 9 1 4 L e g io n is tó w I-e j B ry g a d y U ro c z y s te o d s ło n ię c ie te g o p o m n ik a b o h a te rstw a
L e g io n ó w P o lsk ic h o d b ę d z ie s ię w d n iu 3 0 -g o p a ź d z ie rn ik a b r.
Prowokacje czeskie
Cieszyn, 20. 10. (PAT.) N a p o g ra n ic z u p o ls k o - c z e c h o s ło w a c k im p o w ta rz a ją s ię w y p a d k i p ro w o k a c y j c z e s k ic h . B o jó w k i c z e s k ie , k ry ją c e s ię p o ta m te j s tro n ie g ra n ic y , p ro w o k u ją c ią g le p o ls k ą s tra ż g ra n ic z n ą o ra z p o lic ję . '
W n o c y z 2 6 n a 2 7 b m . o k o ło g o d z . 0 ,5 0 n a p rz e jśc iu g ra n ic z n y m R y c h w a łd (P o d le s ie ) — M ic h a ło w ic e te rro ry ś c i c z e sc y r z u c ili g ra n a t rę c z n y w s tro n ę s tra ż n ik a p o l
s k ie g o . P o p rz e d n ie j n o c y n a ty m s a m y m p rz e jśc iu rz u c o n o z te re n u c z e s k ie g o d w a g ra n a ty .
Wiedeń drugą stolicą
W ie d e ń , 2 8 . 1 0 . (P A T .) W e d łu g w ia d o m o śc i, p o c h o d z ą c y c h z o - to c z e n ia k a n c le rz a H itle ra , z a m ie rz a o n u - rz ą d z ić w W ie d n iu re z y d e n c ję , w k tó re j p ra g n ie s p ę d z a ć c z ę ś ć ro k u .
W z w ią z k u z ty m ro z w a ż a n a je s t s p r a w a p rz y g o to w a n ia a p a rta m e n tó w w S c h o e n b ru n n ie lu b w B u rg u , ja k ró w n ie ż i w y s z u k a n ia m ie js c n a o d p o w ie d n ie u rz ę d y , z w ią z a n e z c z ę ś c io w y m p o b y te m k a n c le rz a H it
le ra w W ie d n iu .
Tokio raduje się
Tokio, 28 10. (PAT.) Z o k a z ji o s ta tn ic h s u k c e s ó w w o js k ja p o ń s k ic h c a łe m ia s to p rz y b ra ło w y g lą d o d ś w ię tn y . W c ią g u d n ia u lic a m i p rz e c ią g a ły o lb rz y m ie p o c h o d y , w p a rk a c h i o g ro d a c h o d b y w a ły s ię z a b a w y , w ie c z o re m z a ś p la c p rz e d p a ła c e m c e s a rsk im z a m ie n ił s ię w o c e a n la m p io n ó w . W s z y sc y u c z e s tn ic y p o c h o d u s k ła n ia li s ię z g łę b o k im s z a c u n k ie m p rz e d s ie d z ib ą c e s a rz a .
T łu m y m a sz e ro w a ły z e ś p ie w e m p ie ś n i p a trio ty c z n y c h , w ś ró d k tó ry c h n a jc z ę ś c ie j p o w ta rz a n o p ie śń „ J u tr z e n k a w s ta je n a d w s c h o d e m " i „ Z m ia ż d ż y m y n ie s p ra w ie d li
w o ś ć . O b ie te p ie śn i c ie s z ą s ię o g ro m n ą p o p u la rn o ś c ią o d c z a su ro z p o c z ę c ia d z ia ła ń w o je n n y c h w C h in a c h . N a d m ia s te m u n o s i
ły s ię b a lo n y z o lb rz y m im i tra n s p a re n ta m i, s ła w ią c y m i z w y c ię s tw o p o d H a n k o u .
Anglicy tłumią powstanie
Jerozolima, 28. 10. (ATE) W c ią g u w to rk u i ś ro d y w o js k a a n g ie l
skie p o d ję ły e k s p e d y c je k a r n e w o k o lic a c h je z io ra G a lile js k ie g o .
J a k o re p re s ja z a o s trz e liw a n ie w o js k a n g ie lsk ic h s p a lo n o 6 d o m ó w , n a le ż ą c y c h d o A ra b ó w . W je d n e j w s i d o w ó d c a o d d z ia łu a n g ie ls k ie g o z a ż ą d a ł o d lu d n o ś c i, p o d g ro ź b ą s u ro w y c h re p re s ji, w y d a n ia 1 0 k a ra b in ó w . M ie s z k a ń c y w io s k i o d p o w ie d z ie li, ż e n ie w y d a d z ą b ro n i i z a g ro z ili n a p a d e m n a o d d z ia ł a n g ie lsk i. L u d n o ś ć w s i li
c z y p rz e s z ło 6 0 0 m ę ż c z y z n z d o ln y c h d o n o s z e n ia b ro n i.
O c z e k iw a n e s ą p o w a ż n e s ta rc ia , p o n ie w a ż a n g ie lsk ie w ła d z e w o jsk o w e p o s ta n o w iły s tłu m ić w s z e lk ie p ró b y ro z ru c h ó w lu b z a m ie sz e k .
Prace budżetowe rządu
Telegram własny „Nowego Kuriera"
IhJ Warszawa, 28. 10.
(ss) Z aktualnych spraw gospodarczych, prowadzonych ostatnio przez rząd, obok programu włączenia Śląska Zaolzańskiego do politycznego i gospodarczego organizmu Polski, czołowe miejsce zajmuje układanie preliminarza budżetowego. Po uchwaleniu preliminarza przez Sejm i Senat wejdzie on w życie z dniem 1 kw etnia 1939.
Stosownie do postanowień konstytucyj
nych rząd składa Sejmowi projekt prelimi
narza nie później jak 4 miesiące przed no
wym rokiem budżetowym. W danym wypad ku dla zachowania tego terminu pozostało tylko 30 dni, W ciągu tego czasu ukończo oe być muszą wszystkie prace przygoto
Zmiany w rządzie brytyjskim
Dalsza rekonstrukcja gabinetu spodziewana
Londyn, 28. 10. (ATE) O c z e k iw a n a z w ie lk im z a in te re s o w a n ie m re k o n stru k c ja g a b in e tu a n g ie ls k ie g o ograni
cza się narazie do bardzo skromnych roz
miarów.
D o ty c h c z a s o w y m in is te r o ś w ia ty lord Stanhope objął resort ministerstwa mary
narki, opróżniony po ustąpieniu Duff Coo
pera. Na jego miejsce mianowany został mi
nistrem oświaty dotychczasowy lord straż
nik tajnej pieczęci, lord de la Warr. Stano
wisko lorda strażnika tajnej pieczęci pozo- staje narazie nieobsadzone.
O b a j n o w o m ia n o w a n i m in is tro w ie w r ę c z y li w c z o ra j p o p o łu d n iu n a p o s ie d z e n iu ra d y k o ro n n e j, k tó re m u p rz e w o d n ic z y ł k ró l J e r z y V I, s w e d o ty c h c z a s o w e p ie c z ę c ie m i
n is te ria ln e , przyjmując z rąk króla pieczęcie nowych resortów, p rz y c z y m w tra d y c y jn y
Zderzenie tramwajów
Kilkanaście osób odniosło rany
T e le g r a m w ła s n y „ N o w e g o K u r i e r a "
KS Warszawa, 28. 10, (ss) D z iś ra n o n a s tą p iło w W a rs z a w ie k a ta stro fa ln e z d e rz e n ie d w ó c h tra m w a jó w n a Ż o lib o rz u . M ia n o w ic ie ja d ą c y u l, M a - ry m o n c k ą w s tro n ę W a rs z a w y tra m w a j n r, 1 7 w p a d ł p rz y z w ro tn ic y p rz y P I. W il
s o n a n a tra m w a j n r. 3 , ró w n ie ż z d ą ż a ją c y w k ie ru n k u ś ró d m ie ś c ia . W s k u te k z d e rz e n ia o b a tra m w a je w y s k o c z y ły z s z y n i w p a d ły n a ż e la z n y s łu p m ię d z y to ra m i
Meznany los Brody’ege
Pogłoski o aresztowaniu utrzymują się
Praga, 28, 10. (PAT.) W kołach poinformowanych krążą na
dal uporczywe pogłoski o aresztowaniu b.
premiera Rusi Podkarpackiej Brody'ego.
W każdym razie stwierdzić można, że b.
premiera nie można odnaleźć.
W e d łu g w y ja ś n ie ń ź k ó ł m ia ro d a jn y c h , b. premier zmobilizował przeciwko sobie cały rząd centralny, gdyż w sposób bar
dzo energiczny, reprezentując zresztą wolę większości ludności Rusi Podkarpackiej, domagał się plebiscytu. P le b isc y t te n — jak
Po mowie Daladiera
Zapowiedź wielkich zmian politycznych i społecznych
Paryż, 28, 10. (ATE) S iln e w ra ż e n ie w y w o łu je w e F ra n c ji m o w a , w y g ło sz o n a w c z o ra j p rz e z p re m ie ra D a - la d ie r’a n a z e b ra n iu k o n g re s u p a rtii r a d y k a ln e j w M a rsy lii, a k tó rą in te rp re tu je s ię tu ta j ja k o z a p o w ie d ź w ie lk ic h z m ia n p o lity c z n y c h i s p o łe c z n y c h .
W s tę p m o w y D a la d ie r’a p o ś w ię c o n y b y ł p o lity c e z a g ra n ic z n e j. P re m ie r b ro n i u g o d y w M o n a c h iu m , z w ra c a ją c u w a g ę , ż e d la k a ż d e g o ta k F ra n c ji, ja k i d la C z e c h o s ło w a
c ji z a c h o w a n ie p o k o ju b y ło le p sz e o d w o j
n y . O d p ie ra o n a o s k a rż e n ia ty c h , k tó rz y u trz y m u ją , ż e F r a n c ja u s tą p iła w M o n a c h iu m w o b e c n ie m ie c k ie g o u ltim a tu m .
Z d a ls z e j c z ę ś c i p rz e m ó w ie n ia p re m ie ra u d e rz a p rz e d e w s z y s tk im s u ro w e n a p ię tn o w a n ie a k c ji p ro w a d z o n e j p rz e z k o m u n is tó w w o k re s ie m ię d z y n a ro d o w e g o k ry z y su w e
wawcze. Prace te weszłyby w stadium koń
cowe tak, że w ciągu najbliższych dni de
cyzja co do ostatecznej globalnej sumy bud
żetu zapadnie.
Z całego szeregu powodów zrównowa
żenie nowego preliminarza nie będzie łat
we. Jak można przewidywać, nowy preli
minarz będzie musiał uwzględnić fakt przy
łączenia Śląska Zaolzańskiego, oraz finan
sowe konsekwenq’e realizacji planu inwe
stycyjnego, przywrócenie zwrotu ceł przy wywozie zboża i inne. Wzrost wydatków w nowym budżecie nie przekroczy wzrostu wpływów z niektórych źródeł dochodo
wych, a w szczególności z podatków bez
pośrednich i pośrednicL
s p o só b u c a ło w a li r ę k ę k ró la .
N a s tę p n ie k ró l w to w a rz y s tw ie k ró lo w e j u d a ł s ię d o s w e j p o s ia d ło ś c i w ie jsk ie j w S a n d rig h a m , g d z ie z a m ie rz a z a b a w ić je d e n ty d z ie ń .
O p ró ż n io n y p rz e z ś m ie rć lo rd a S ta n le y a resort ministerstwa dominiów — ja k g ło s i n c ja c ja u rz ę d o w a — nie będzie narazie
^sadzony, a jego agendami zarządzać bę
dzie obecny minister kolonii Malcolm Mac Donald.
Z ty m c z a s o w e g o c h a ra k te ru n o w e j lis ty m in is tró w w n io s k u ją w tu te js z y c h d o b rz e p o in fo rm o w a n y c h k o ła c h , że premier Cham berlain nosi się z zamiarem dokonania ob
szerniejszej rekonstrukcji swego gabinetu, co jednak wymaga jeszcze dalszych rozwa
żań i rokowań.
p rz y trz y m u ją c y p rz e w o d y w y s o k ie g o n a p ię c ia . S iłą u d e rz e n ia s łu p z o sta ł d o s ło w n ie ś c ię ty p rz y p o d s ta w ie i z a w isn ą ł n a p rz e w o d a c h , k tó r e s ię n a s z c z ę ś c ie n ie z e rw a ły .
W w y n ik u te j k a ta s tro fy k ilk a n a ś c ie o - s ó b z o s ta ło p o ra n io n y c h o d ła m k a m i s z k ła . R u c h tra m w a jo w y z o s ta ł p rz e rw a n y w te j d z ie ln ic y n a p rz e c ig 4 g o d z in w o b e c u s z k o d z e n ia p rz e w o d ó w .
te g o n a jle p sz y m d o w o d e m je s t s z e rz ą c y s ię c o ra z b a rd z ie j n a c a ły m te re n ie R u s i P o d k a rp a c k ie j ru c h p o w s ta ń c z y — w y p a d łb y stanowczo na niekorzyść Czech. D la te g o te ż w y s u n ię ta z o s ta ła p o d y m is ji B ro d y - ego osoba aktywisty czeskiego Wołoszyna, k tó ry te ż n ie z w ło c z n ie , p o z a p rz y s ię ż e n iu , p rz e m a w ia ją c w U z h o ro d z ie , o ś w ia d c z y ł, iż jest przeciwnikiem plebiscytu.
UCHYLONA NIETYKALNOŚĆ.
Praga, 28, 10, (PAT.) S ta ły k o m ite t p a rla m e n ta rn y , u rz ę d u ją -
Stypendium dla studenta plastyka z Zaolzia
Poznań, 2 8 . 1 0 . (Is k ra ) D la u c z c z e n ia o fia r, p o n ie s io n y c h p rz e z P o la k ó w ziza O lz y o g ó ln e z g ro m a d z e n ie w y k ła d a ją c y c h P a ń s tw o w e g o I n s ty tu tu S z tu k P la sty c z n y c h w P o z n a n iu p o s ta n o w iło o p o d a tk o w a ć s ię i u fu n d o w a ć s ty p e n d iu m w W y so k o śc i 1 .0 2 0 z ł d la u c z n ia P a ń s tw o w e g o In s ty tu tu S z tu k P la sty c z n y c h w P o z n a n iu , p o c h o d z ą c e g o z p rz y łą c z o n y c h p o w ia tó w z a O lz ą .
w rz e ś n iu . P re m ie r o s k a rż a p a rtię k o m u n i
s ty c z n ą o u s iło w a n ie w c ią g n ię c ia F ra n c ji w z b ro jn y k o n flik t, p rz y je d n o c z e s n y m ro z s a d z a n iu m o ra ln e j s iły fra n c u sk ie g o n a ro d u i s a b o to w a n iu a k c ji rz ą d u . J e ż e li m o g ły b y ć c o d o te g o ja k ie ś w ą tp liw o śc i, to d z is ie j sz a m o w a D a la d ie ra n ie p rz e d s ta w ia ż a d n e j w ą tp liw o śc i, ż e m o sty p o m ię d z y r a d y k a ła m i i k o m u n is ta m i z o s ta ły d e fin ity w n ie z e r
w a n e . N a m ie jsc e fro n tu lu d o w e g o b ę d z ie m u sia ła p rz y jś ć in n a fo rm a c ja p a rty jn a .
Z je d n a k ą s iłą p re m ie r p o d n ió s ł k o n ie c z n o ś ć n a p ra w y e k o n o m ii i fin a n s ó w F r a n c ji, c z e g o p ie rw s z y m w a ru n k ie m je s t u p o rz ą d k o w a n ie fra n c u sk ic h s p ra w s p o łe c z n y c h .
P re m ie r s tw ie rd z ił je sz c z e ra z , ż e rz ą d o b e c n y n ie z a m ie rz a o d e b ra ć ro b o tn ik o m ż a d n e g o z u z y s k a n y c h p rz e z n ic h s łu s z n y c h
cy w okresie zawieszenia izb ustawodaw
czych, postanowił uchylić nietykalność po
selską w stosunku do posła Brody, b. pre
miera Rusi Podkarpackiej.
Obywatelstwa honorowe dla gen, Sosnkowskiego
Uoznań, 28. 10.
D o W a rs z a w y p rz y b ę d ą s p e c ja ln e d e le g a c je ra d g m in n y c h z e Z b ą sz y n ia i L w ó w k a d o g e n e ra ła K . S o s n k o w sk ie g o z p ro ś b ą o p rz y ję c ie n a d a n y c h m u o b y w a te ls tw h o n o ro w y c h ty c h g m in .
Proces Kiepury
T e le g r a m w ła s n y
fcw-' Warszawa, 28. 10.
(s)) D z iś w S ą d z ie G ro d z k im w W a rs z a w ie to c z y s ię s p ra w a p rz e c iw k o J a n o w i K ie p u rz e z o s k a rż e n ia a d w o k a ta H o fm o k l O s tro w s k ie g o o z n ie w a ż e n ie a d w o k a tu ry . P rz e d m io te m p ro c e s u je st z d a n ie w y p o w ie d z ia n e ja k o b y p rz e z K ie p u rę : „ g d y b y m n ie b y ł ś p ie w a k ie m , to b y łb y m p a s tu c h e m lu b a d w o k a te m " . O b ro n a p o w o ła ła s z e re g ś w ia d k ó w n a u s ta le n ie , ż e s ło w a te n ie z o s ta ły w y p o w ie d z ia n e p rz e z K ie p u rę .
Dietbelm o kwestii żydowskiej i polskiej
Gdańsk, 28. 10.
N a k u rs ie w y s z k o le n ia p o lity c z n e g o p rz e d s ta w ic ie li n a r. - s o c ja lis ty c z n e j p a rtii m ia sta G d a ń s k a w S trz e ln ic y g d a ń s k ie j, k ie ro w n ik p o w ia to w y p a rtii n a r. - s o c ja li
s ty c z n e j p . D ie th e lm w y g ło sił p rz e m ó w ie n ie , w k tó ry m m . in . o ś w ia d c z y ł, ż e p o z y c ja G d a ń s k a w z m o c n iła s ię ró w n o c z e ś n ie z p o z y c ją R z e sz y w ś w ie c ie . N a jw ię c e j c h a ra k te ry sty c z n ą d la G d a ń s k a rz e c z ą je s t fa k t, ż e „ tu ty lk o w o la p a r tii n a r.-so - c ja listy c z n e j d e c y d u je , c o w o s ta tn ic h 5 la ta c h p rz e z m ą d rą i z d e c y d o w a n ie u p r a w ia n ą w G d a ń sk u p o lity k ę o s ią g n ię to " . N a z a k o ń c z e n ie m ó w c a o ś w ia d c z y ł, ż e d z ię k i p o lity c e h itle ro w s k ie j, o s ią g n ię to ta k w ie lk ie s u k c e sy p rz y ro z w ią z y w a n iu k w e s tii ż y d o w sk ie j i p o ls k ie j n a te re n ie
W , M . G d a ń s k a . (S .)
Zakłady rybne w Gdyni
G d y n ia , 2 8 . 1 0 . (te l. w ł.) W z w ią z k u z k o n ie c z n o ś c ią ro z b u d o w y p rz e d się b io rs tw ry b a c k ic h i ic h w ię k sz e f e k s p lo a ta c ji, p o w s ta ła w p o rc ie ry b a c k im n o w a in s ty tu c ja p o d n a z w ą „ Z a k ła d y R y b n e " s p . z o , o ., k tó r e z o s ta ły w y d z ie lo n e z M o rs k ie g o In s ty tu tu R y b a c k ie g o , k tó r e m u d o ty c h c z a s p o d le g a ły . D o z a k ła d ó w n a le ż ą ; C h ło d n ia ry b n a , fa b ry k a lo d u , m a g a z y n y ry b n e , fa b ry k a m ą c z k i ry b n e j itp . D y re k to re m Z a k ła d ó w R y b n y c h z o s ta ł p . d r K u lik o w sk i b . d y r. Iz b y P rz e m y sło w o - H a n d lo w e j w G d y n i.
p rz y w ile jó w , n ie z a m ie rz a n a w e t z m ie n ić U * s ta w y o 4 0 -g o d z in n y m ty g o d n iu p ra c y , p o m im o , ż e F r a n c ja je s t je d y n y m z p o ś ró d w ie lk ic h n a ro d ó w , k tó ry ją s to s u je . D a la - d ie r d o m a g a s ię n a to m ia st o d ro b o tn ik ó w te g o w y s iłk u , te g o z ro z u m ie n ia s y tu a c ji, k tó re g o ż ą d a ł o d w s z y s tk ic h in n y c h w a rs tw s p o łe c z e ń stw a .
Z n a m ie n n e s ą k o ń c o w e z d a n ia , w k tó ry c h p re m ie r z a p o w ie d z ia ł o c z y s z c z e n ie F ra n c ji z e w s z y s tk ic h e le m e n tó w c u d z o z ie m s k ic h , k tó r e u s iłu ją w te n c z y in n y s p o s ó b w p ły w a ć n a d e c y z ję , k tó r e w in n y b y ć w y łą c z n ie p rz y w ile je m F ra n c u z ó w .
P re m ie r D a la d ie r z a k o ń c z y ł s w o ją m o w ę je s z c z e je d n y m a p e le m d o w s z y s tk ic h
s ił fra n c u s k ic h i s tw ie rd z ił, ż e F ra n c ja n ie p o trz e b u je d z is ia j a n i z b a w c ó w , a n i c z ło w ie k a o p a trz n o ś c io w e g o , a le w y łą c z n ie p ra c y i c ie rp liw o ś c i.
