Nauczyciel: Marzena Mrzygłód Przedmiot: matematyka Klasa: 1 TAp
Temat lekcji: Monotoniczność funkcji - definicja Data lekcji: 27.04.2020
Wprowadzenie do tematu:
Przypomnienie poznanych już własności funkcji na ostatniej lekcji.
Zad.1.
Narysuj wykres funkcji 𝑦 = 2𝑥 − 4.
Podaj:
a) dziedzinę;
b) zbiór wartości;
c) miejsce zerowe;
d) wartość dla argumentu 45;
e) dla jakiego argumentu wartość wynosi 208;
f) czy punkt P=(-4;-12) należy do wykresu funkcji?
Odp.: a) D=R b) ZW=R c) x=2;
d) 𝑓(45) = 2 ∙ 45 − 4 = 90 − 4 = 86;
e) x=? ; f(x)=208 2x-4=208 2x=212 x=53
f) 𝑓(−4) = 2 ∙ (−4) − 4 = −8 − 4 = −12;
Instrukcje do pracy własnej:
Patrząc na wykres funkcji można zauważyć, że większym argumentom odpowiadają większe wartości funkcji. Jeśli 𝑥1< 𝑥2 to 𝑥1< 𝑥2/∙ 2 nie zmieni znaku nierówności
2𝑥1 < 2𝑥2/−4 odjęcie od obu stron 4 też nie
2𝑥1− 4 < 2𝑥2− 4 co daje wartości funkcji w punktach x1 i x2
f(𝑥1) < 𝑓(𝑥2) więc funkcja jest rosnąca.
DEFINICJA
Funkcję 𝑓: 𝑋 → 𝑅 nazywamy rosnącą jeśli dla dowolnych argumentów 𝑥1 ; 𝑥2 ∈ 𝑋 spełniony jest warunek: 𝒋𝒆ś𝒍𝒊 𝒙𝟏 < 𝒙𝟐 , 𝒕𝒐 𝐟(𝒙𝟏) < 𝒇(𝒙𝟐) .
(Funkcję nazywamy rosnącą jeśli wraz ze wzrostem argumentów jej wartości również rosną.)
x 0 1
Y=2x-4 -4 -2
Przykłady funkcji rosnących:
DEFINICJA
Funkcję 𝑓: 𝑋 → 𝑅 nazywamy malejącą jeśli dla dowolnych argumentów 𝑥1 ; 𝑥2 ∈ 𝑋 spełniony jest warunek: 𝒋𝒆ś𝒍𝒊 𝒙𝟏 < 𝒙𝟐 , 𝒕𝒐 𝐟(𝒙𝟏) > 𝒇(𝒙𝟐) .
(Funkcję nazywamy malejącą jeśli wraz ze wzrostem argumentów jej wartości maleją.) Przykład: 𝑓: 𝑅 → 𝑅 ; 𝑓(𝑥) = −1
2𝑥 + 1.
Jeśli 𝑥1< 𝑥2 to 𝑥1< 𝑥2/∙ (−12) zmieni znak nierówności −12𝑥1> −1
2𝑥2/+1 dodanie do obu stron 1 nic się nie zmieni −1
2𝑥1+ 1 > −1
2𝑥2+ 1 co daje wartości funkcji w punktach x1 i x2
f(𝑥1) > 𝑓(𝑥2) więc funkcja jest malejąca.
Przykłady funkcji malejących:
DEFINICJA
Funkcję 𝑓: 𝑋 → 𝑅 nazywamy stałą jeśli dla dowolnych argumentów 𝑥1 ; 𝑥2 ∈ 𝑋 prawdziwa jest równość: 𝐟(𝒙𝟏) = 𝒇(𝒙𝟐) .
(Funkcję nazywamy stała jeśli różnym argumentom odpowiadają te same wartości.) Przykład: 𝑓: 𝑅 → 𝑅 ; 𝑓(𝑥) = −2.
Przykłady funkcji stałych:
DEFINICJA
Funkcję 𝑓: 𝑋 → 𝑅 nazywamy niemalejącą jeśli dla dowolnych argumentów 𝑥1 ; 𝑥2 ∈ 𝑋 spełniony jest warunek: 𝒋𝒆ś𝒍𝒊 𝒙𝟏 < 𝒙𝟐 , 𝒕𝒐 𝐟(𝒙𝟏) ≤ 𝒇(𝒙𝟐) .
(Funkcję nazywamy niemalejącą jeśli wraz ze wzrostem argumentów jej wartości rosną lub są stałe.)
Przykłady funkcji niemalejących:
Funkcję nazywamy niemalejącą kiedy jest rosnąca lub stała.
DEFINICJA
Funkcję 𝑓: 𝑋 → 𝑅 nazywamy nierosnącą jeśli dla dowolnych argumentów 𝑥1 ; 𝑥2 ∈ 𝑋 spełniony jest warunek: 𝒋𝒆ś𝒍𝒊 𝒙𝟏 < 𝒙𝟐 , 𝒕𝒐 𝐟(𝒙𝟏) ≥ 𝒇(𝒙𝟐) .
(Funkcję nazywamy nierosnącą jeśli wraz ze wzrostem argumentów jej wartości maleją lub są stałe.)
Przykłady funkcji nierosnących:
Funkcję nazywamy nierosnącą kiedy jest malejąca lub stała.
DEFINICJA
Funkcję, która w całej swojej dziedzinie jest rosnąca, malejąca, stała, nierosnąca albo niemalejąca nazywamy monotoniczną.
Nie o każdej funkcji da się powiedzieć, że jest monotoniczna. Są funkcje niemonotoniczne lub przedziałami monotoniczne.
Praca własna:
Zad.1. Określ monotoniczność funkcji:
a) Funkcja, która każdej liczbie naturalnej przyporządkowuje liczbę przeciwną.
b) Funkcja, która każdej liczbie rzeczywistej przyporządkowuje jej sześcian.
c)
d)
e) f) x -4 8 0 2 -2 -1 10 3
y -8 6 1 4 -5 -2 7 5
x -5 -3 0 2 6 -1 5 1
y 10 6 1 -1 -5 4 2 0
g) h)
i) 𝑓(𝑥) =
1𝑥dla 𝑥 ∈ (0; ∞);
j) 𝑓(𝑥) = (
12)
𝑥dla 𝑥 ∈ 𝑅.
Informacja zwrotna:
Spotkanie online z uczniami na platforma Discord - 27.04.2020 godz. 10.00 – 10.45
Osoby, które się jeszcze nie logowały na platformie, proszę o kontakt przez komunikator na dzienniku w celu podania linku do logowania.
Rozwiązane zadania, wszelkie pytania i wątpliwości do zadań, tematu proszę przesyłać na adres:
matmaxmm121@gmail.com do dnia 29.04.2020 r.
Opracowała: Marzena Mrzygłód