Scenariusz zajęć
I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę III, edukacja polonistyczna
Temat: Nasze zwierzęta domowe
Treści kształcenia:
2) analizuje i interpretuje teksty kultury:
e) pod kierunkiem nauczyciela korzysta z podręczników, zeszytów ćwiczeń oraz innych środków dydaktycznych.
Dodatkowe:
Edukacja polonistyczna 1) korzysta z informacji:
a) uważnie słucha wypowiedzi i korzysta z przekazywanych informacji.
c) wyszukuje w tekście potrzebne informacje i w miarę możliwości korzysta ze słowników i encyklopedii przeznaczonych dla dzieci na tym etapie edukacyjnym.
3) tworzy wypowiedzi:
c) uczestniczy w rozmowach: zadaje pytania, udziela odpowiedzi i prezentuje własne zdanie;
poszerza zakres słownictwa i struktur składniowych.
e) dostrzega różnicę pomiędzy literą i głoską; dzieli wyrazy na sylaby; oddziela wyrazy w zdaniu, zdania w tekście.
f) pisze czytelnie i estetycznie (przestrzega zasad kaligrafii), dba o poprawność gramatyczną, ortograficzną oraz interpunkcyjną.
Edukacja muzyczna
2) w zakresie tworzenia muzyki:
b) improwizuje głosem i na instrumentach według ustalonych zasad.
Edukacja plastyczna
2) w zakresie ekspresji przez sztukę:
a) podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wyrazu plastycznego jak:
kształt, barwa, faktura w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni (stosując określone materiały, narzędzia i techniki plastyczne).
Edukacja społeczna
8) wie, jak ważna jest praca w życiu człowieka; wie, jaki zawód wykonują jego najbliżsi i znajomi; wie, czym zajmuje się np. kolejarz, aptekarz, policjant, weterynarz.
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Rozmawia na tematy związane z posiadaniem zwierząt domowych,
● Słucha wypowiedzi innych osób i korzysta z przekazywanych informacji,
● Redaguje zdania oznajmujące,
● Wyszukuje w tekście potrzebne informacje,
● Uzupełnia rozpoczęte zdania,
● Wyróżnia głoski, sylaby, wyrazy i zdania, 1
● Wyraża mimiką, gestem i ruchem zachowania zwierząt,
● Porównuje liczby w zakresie 30.
Nabywane umiejętności:
● Czytania ze zrozumieniem,
● Korzystania z różnych źródeł wiedzy,
● Starannego pisania,
● Formułowania poprawnych zdań,
● Słuchania ze zrozumieniem,
● Posługiwania się liczbami w zakresie 30.
Kompetencje kluczowe:
● Porozumiewanie się w języku ojczystym,
● Umiejętność uczenia się,
● Kompetencje informatyczne.
Środki dydaktyczne:
● Pocięte w formie puzzli dowolne ilustracje zwierząt (kot, pies, papuga, kanarek, chomik, jaszczurka),
● Kartoniki z zapisanymi wyrazami, nazwami grup, z dopisaną, np. na odwrocie, sylabą:
KOT (Zwie), PIES (rzę), CHOMIK (ta), PAPUGA (do), KANAREK (mo), JASZCZURKA (we),
● Kartka z listą zwierząt domowych – dla każdej grupy,
● Sprzęt multimedialny (komputer podłączony do telewizora/projektor multimedialny/tablica interaktywna),
● Zasoby multimedialne: film „Pies czy kot?”,
● Książki, albumy, atlasy zwierząt domowych (można poprosić dzieci o ich przyniesienie na zajęcia),
● Flamastry,
● Arkusze papieru (do tworzenia „karty badawczej”).
Metody nauczania:
● Problemowa: rozmowa kierowana,
● Aktywizująca: inscenizacja,
● Eksponujące: film, pokaz połączony z przeżyciem.
Formy pracy:
● Zbiorowa,
● Grupowa zróżnicowana,
● Indywidualna jednolita.
2
Przebieg zajęć:
Etap wstępny
Nauczyciel rozdaje uczniom pocięte ilustracje (puzzle) z wybranym zwierzęciem domowym (kot, pies, papuga, kanarek, chomik, jaszczurka). Po ułożeniu obrazka dzieci mające taką samą ilustrację tworzą grupy, które otrzymują od nauczyciela kartoniki z ich nazwami i dopisanymi sylabami.
Przedstawiciel każdego zespołu ruchem naśladuje zwierzę, które jest jej symbolem. Reszta klasy odgaduje, o jakie zwierzę domowe chodzi. Na koniec kartonik z odgadniętą nazwą zwierzęcia umieszczany jest na tablicy.
Etap realizacji
Uczniowie przeliczają głoski w wyrazach na tablicy (nazwach grup) i segregują kartoniki według wzrastającej liczby głosek. Po ich ułożeniu i (jeśli sylaby były umieszczone na odwrocie) odwróceniu odczytują hasło. Wyjaśniają je, tłumacząc pojęcie „zwierzęta domowe”, i dopisują nazwy innych znanych im zwierząt domowych (np. królik, rybka). Przy pojawieniu się nazwy jaszczurki warto wspomnieć o tym, że jest to zwierzę egzotyczne, wymagające szczególnych warunków hodowli oraz dużej znajomości jego zwyczajów i potrzeb ze strony hodowcy.
W kolejnej części zajęć każda grupa otrzymuje kartkę z listą zwierząt domowych. Uczniowie odpowiadają na pytanie: „Jakie masz zwierzę domowe?”, i zaznaczają częstotliwość udzielanych odpowiedzi – należy też uwzględnić to, że niektóre dzieci nie mają zwierzątka.
Wszystkie zespoły wspólnie z nauczycielem sumują otrzymane wyniki i notują je na tablicy.
Odpowiadają też na pytania związane z wynikami wywiadu (np. „Które zwierzę wymieniliśmy najczęściej?”, „O ile więcej osób ma psa niż kota?”, „O ile mniej osób w naszej klasie opiekuje się rybkami niż żółwiami?”).
Uczniowie wypowiadają się na temat „Jak opiekuję się swoim zwierzątkiem”. Nauczyciel zadaje pytania związane z opieką nad pupilami i zaprasza dzieci do obejrzenia filmu „Pies czy kot?” (zasób multimedialny). Przed emisją zadaje pytania, które spowodują aktywne oglądanie, np.:
● Czy kot potrafi się zaprzyjaźnić z człowiekiem?
● Jakie cechy ma pies?
● Które zwierzę potrzebuje większej opieki i uwagi ze strony człowieka?
● Która z relacji według prof. Bralczyka jest bardziej naturalna: człowieka i psa czy człowieka i kota?
Po projekcji nauczyciel inicjuje krótką rozmowę podsumowującą spostrzeżenia dzieci.
3
Następnie na podstawie własnych doświadczeń oraz zgromadzonych w klasie książek i albumów o zwierzętach domowych każda grupa tworzy „kartę badawczą” dotyczącą zwierzęcia będącego jej symbolem. Karta powinna zawierać odpowiedzi na pytania: „Co jem? Co piję? Jakie przedmioty są mi potrzebne? Jak najchętniej się bawię? Czego nie lubię?”. Następnie grupy prezentują przygotowane informacje; pozostałe zespoły i nauczyciel mogą je oczywiście uzupełniać.
Prowadzący zajęcia rozdaje duże arkusze papieru oraz flamastry. Każdy zespół układa
„Dekalog odpowiedzialnego właściciela”, redagując podpisy i rysując odpowiednie ilustracje do punktów podpowiedzianych przez nauczyciela, np. karmienie psa, spacer, zabawa, kąpiel, wizyta u weterynarza. Po chwili dzieci prezentują powstałe w ten sposób plakaty.
Nauczyciel rozdaje karty z rozpoczętymi zdaniami. Prosi, aby uczniowie zastanowili się, jakim zwierzątkiem domowym chcieliby być. Każdy uczeń uzupełnia samodzielnie tekst z lukami:
Proponowany tekst:
Gdybym mógł stać się zwierzątkiem domowym, byłbym ………..
Nazywałbym się ……….
Najchętniej ……….
Nie lubiłbym ………
Wyglądałbym tak:
Każdy uczeń wykonuje ilustrację wybranego przez siebie zwierzątka. Następnie dzieci przygotowują wystawę swoich prac.
Etap końcowy
Nauczyciel proponuje zabawę dźwiękonaśladowczą opartą na piosence „Wlazł kotek na płotek” – uczniowie nucą melodię, miaucząc jak kot, szczekając jak pies, śpiewając jak kanarek.
Na koniec dzieci odpowiadają na pytanie, co znaczy pojęcie „odpowiedzialny właściciel zwierząt”.
4