:1'.
.}
r ' ?
,
.
ot'
PISMO CZ?ONKÓW I SYMPATYKÓW NSZZ
POLACY DO DOMU! str. 11
Fot. Jaros?aw Rybichi
,;; ..? ;
??'f
f.···
'
..
..
, -
.?
• •
P
O ponad roku trafi? wreszcie do
Sejmu traktat o stosunkach gos-
podarczych ihandlowych pomi?dzy Po-
lsk? i USA. O kontrowersyjno?ci nie-
których cz??ci tego traktatu mówi? w
wywiadzie dla "TG" (l 1/91) profesor
Stanis?aw Soltysi?ski - wybitny spec-
jalista prawa gospodarczego o mi?dzy-
narodowej renomie. Ratyfikowanie do-
kumemu wypracowanego przez po-
przedni rz?d spowoduje wiele powa? ..
nych skutków ekonomicznych. Przede
wszystkim doprowadzi do znacznego
wzrostu kosztów naszego dost?pu do
zachodniej my?li technicznej. Uderzy to
g?ównie w nasz przemys? farmaceutycz-
ny, chemiczny i w u?ytkowników 0-
programowania komputerowego.
USA .stawiaj? ratyfikacj? przez nas
traktatu jako warunek umo?liwiaj?cy
powa?ne ich zaanga?owanie inwestycy-
jne w Polscc, O sile nacisków z ich
strony móg? si? przekona? w czasie
wizyty za oceanem prezydent Wa??sa.
Jednak do?wiadczenie innych krajów
uczy. ?e Amerykanie inwestuj? za grani-
c? nie tylko i nie przede wszystkim tam,
gdzie chl'?>ni si? ich w?asno?? przemys-
?wiatowi ni? oni?
Piotr Dominiak
.? ..
"T'? ....
l.:"
..?
."'''' 'CI ...
? f'?'
.oj
?'
..
\
-:
::
ROK 11114 KWIETNIA 1991 CENA 2500
??. .
BIBLIA 87
P?ONIE
(anarchia w Lublinie) - str. 8-9
Dezerterzy i desperaci
(Sowieci w Niemczech) - str. 1Ó
Jan Krzysztof na Kremlu
Stanis?aw Marek Królak
? r
irlt·!%1?4}!!$tJt;Mt!'!ki·:!,?W;t;'/1t':i";·""f ,te..,i !.;?t.., ,.??, ..: -e:«: ?? -.?. :?.. -,
?ow? i intelektualn? na Ich warunkach.
, Apeluj?.c o ratyfikacj? traktatu przez
Sejm, Krzysztof Skubiszewski przypo-
r mnia?, ?e to dzi?ki Stanom Zjednoczo-
nym powa?nie zredukowano n?lSZC d?u-
gi. To prawda. l prawd? te? jest konie-
czno?? rozszerzenia w Polsce ochrony
praw w?asno?ci przemys?owej i intelek-
tualnej. Pytanie tylko, jak daieko "po-
winni?my ust?powa? znacznie silniej-
szemu partnerowi i os?abia? i tak marn?
pozycj? konk urencyjn?. Czym pos?owie
uzasadni? swym wyborcom danie Ame-
rykanom koncesji wi?kszych ni? uczyni-
li to W?osi, Hiszpanie, Portugalczycy'?
Czy ch?ci? udowodnienia, ?e cho? goli
- jeste?my jednak bardziej europejscy i
....
Premier Zwi?zku Radzieckiego, Walentin Paw?ow,
powiedzia? dziennikarzom, ?e po wizycie Jana Krzy-
sztofa Bieleckiego w Moskwie jego akcje skoczy?y w
gór? o osiemdziesi?t procent. Niew?tpliwie w tej
wypowiedzi jest wiele kurtuazji,' niemniej, jest ona
wa?na.
Wczasie moskiewskiej wizyty
Krzysztofa Skubiszewskiego w li-
stopadzie ubieg?ego roku uzgodniono,
?e Polska i Zwi?zek Radziecki powinny
podpisa? nowy traktat o stosunkach
wzajemnych, który zast?pi?by zdezak-
tualizowany uk?ad o przyja?ni podpisa-
ny przez komunistów. Jednak?e pó?-
niejsza atmosfera nie sprzyja?a przygo-
towaniom do podpisania traktatu. Po
okresie ciszy wszystko zdominowa?y
boje o wycofanie WOjsk radzieckich z
Polski i Niemiec. O niezr?czno?ciach,
tak?e z naszej strony. pisa?em niedawno
i nie pora tu do nich wraca?.
Dwudziestego czwartego marca pol-
ski MSZ otrzyma? radziecki projekt
uk?adu o dobros?siedztwie. Jego tre??
nie zosta?a ujawniona. a polscy dyp-
lornaci odmówili jakichkolwiek komen-
tarzy. Wiadomo tylko, ?e intensywnie
przygotowuj? oni nasz? wersj? traktatu.
Analogiczne traktaty Rosjanie zapro-
ponowali Budapesztowi, Pradze i Buka-
resztowi. Moskwa wydaje si? zaintere-
sowana jak najszybszym ich podpisa-
niem. Zgodzili si? na to Rumuni i w
ubieg?ym tygodniu traktat zosta? pod-
pisany.
Z wypowiedzi premiera Atalia, po-
wtórzonej przez premiera Bieleckiego,
i? podpisanie traktatu to nie wy?cigi,
mo?na wnosi?, ?e istniej? rozbie?no?ci
co do sformu?owa? zawartych w propo-
zycji radzieckiej. Na podstawie infor-
macji na temat traktatu zawartego z
Rumuni?, mo?na s?dzi?, ?e propono-
wane traktaty zawieraj? klauzul? za-
strzegaj?c?. ?e strony nie b?d? wchodzi-
?y w ?adne sojusze mog?ce przymeso
szkod? jednej ze stron. Tak szerokie
sformu?owanie." umo?liwia?oby do??
swobodne interpretacje, kiedy dopusz-
czalne granice zosta?y przekroczone.
Poniewa? propozycje radzieckie odno?-
nie Polski nie s? znane, s? to tylko
spekulacje. Wydaje si? jednak, ?e trak-
tat o dobros?siedztwie musi zawiera?
uzgodnienia co do wspó?pracy w dzie-
dzinie bezpiecze?stwa. Na pewno nie
b?dzie w nim jednak mowy o sojuszach
wojskowych czy politycznych.
Nie ulega jednak w?tpliwo?ci, ?e stro-
nie polskiej zale?e? b?dzie na tym, by
traktat o dobros?siedztwie otworzy.? no-
wy etap w stosunkach wzajemnych.
N stosunkia plan gospodarczepierwszy wysuwaj?i rola Polski si?
jako ??cznika z Europ?. Po ostatnich
decyzjach o zniesieniu wiz staje si? coraz
bardziej oczywiste. tak?e dla Moskwy,
?e Polska staje si? cz??ci? Europy. Rzecz
w tym. by t? szans? wykorzysta?. Tym
bardziej. ?e z kolei w naszym interesie
jest zrobi? wszystko, by Zwi?zek Ra-
dziecki nie pozosta? wyizolowany, zro-
bi? wszystko hy granica na Bugu nie
by?a granic? mi?dzy dwoma ?wiatami.
O tych kwestiach rozmawia? w Mosk-
wie premier Bielecki z premierem Paw-
?owem i Michai?em Gorbaczowem.
Rozmowy, mornerftarni twarde, by?y te?
etapem przygotowa? do wizyty Lecha
Wa??sy. Obu stronom zale?y na tym, by
nast?pi?a ona mo?liwie szybko. Z wypo-
1:::?:?:::?:::::?:?:::?Qk?????:??::)?ir.?4.:::?:::::::?:?:::::1
