Wizyta Józefa Piłsudskiego w Chełmie - Piotr Pruss - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

PIOTR PRUSS

ur. 1911; Chełm

Miejsce i czas wydarzeń Chełm, dwudziestolecie międzywojenne

Słowa kluczowe wizyta Piłsudskiego w Chełmie, Chełm w dwudziestoleciu międzywojennym, wspomnienia z dzieciństwa

Wizyta Józefa Piłsudskiego w Chełmie

W 1920 roku, jako chłopiec, miałem przyjemność, mogę się szczycić tym, że Piłsudskiego wiozłem karetą w Chełmie. Wiozłem w tym sensie, że tacy jak ja, wiedzieliśmy o tym, że Piłsudski jest w Chełmie w 1920 roku, kiedy był najazd bolszewicki. Przejeżdżał z gmachu seminarium nauczycielskiego do gmachu gimnazjum ogólnokształcącego. To było jakieś około, nie pamiętam, czterystu, pięciuset metrów. Wieziono go karetą, dziedzic Rzewuski z Sielca przysłał karetę, i czwórką koni go wieziono. My tacy obywatele dorastający, czy jeszcze nie, myśmy się czepili tejże karety i wyprzęgliśmy konie, przyczepiliśmy się z przodu, z tyłu, z boku, wielu takich, i wieźliśmy Piłsudskiego sami do tego gmachu gimnazjum.

Przeżywałem, że oto w tej karecie wieziemy wielkiego Polaka, tego który walczył i Polskę prowadzi dalej.

Wspominam Chełm, jako moje miasto rodzinne, Górkę przede wszystkim, tu na tym obrazie pokazaną, gdzie odbywały się przed wojną uroczystości państwowe z udziałem wojska. W Chełmie stały dwa pułki - siódmy pułk piechoty legionów i drugi pułk artylerii ciężkiej. 19 marca, na Józefa, później trzeciego maja i później w lipcu, odbywały się święta z udziałem wojska, młodzieży należącej do PW - Przysposobienia Wojskowego. Szliśmy wtedy z karabinami w mundurach wojskowych, Ci ze starszych lat szkół średnich. Przypominam sobie te uroczystości, w których młodzież brała czynny, żywy udział, ale nie tylko fizyczny, braliśmy udział duchowy, myśmy potrafili się cieszyć z tego, cośmy mieli, i myśmy byli dumni, że jesteśmy Polakami, co się później przełożyło na działalność okupacyjną.

Data i miejsce nagrania 2009-04-24, Lublin

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski