Wróbel, Piotr
"The Jews in Poland and Russia.
Bibliographical essays", Gershen David
Hundert, Gershen C. Bacon,
Bloomington 1984 : [recenzja]
Przegląd Historyczny 77/2, 418
1986
Artykuł umieszczony jest w kolekcji cyfrowej bazhum.muzhp.pl,
gromadzącej zawartość polskich czasopism humanistycznych
i społecznych, tworzonej przez Muzeum Historii Polski w Warszawie
w ramach prac podejmowanych na rzecz zapewnienia otwartego,
powszechnego i trwałego dostępu do polskiego dorobku naukowego
i kulturalnego.
Artykuł został opracowany do udostępnienia w Internecie dzięki
wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach
dofinansowania działalności upowszechniającej naukę.
418 Z A P I S K I
w obec p a tro n a . N ag ro d ą za to będzie żal p a tro n a po ich śm ierci oraz w y sta w ie nie im n ag ro b k a . T ak d o b itn ie w yłożona apologia so lid ary zm u społecznego je st n a tu ra ln ie czym ś zu pełnie w y jątk o w y m , je d n a k podobnych elem e n tó w m ożna byłoby znaleźć w iele w lite ra tu rz e łaciń sk iej. P rz y k ła d e m m ogą być in fo rm ac je dotyczące sto su n k ó w m iędzy C y cero n em a jego u lu b io n y m n ie w o ln ik ie m T ironem . Z ostały one za n alizo w a n e w sposób w n ik liw y przez M. C l a v e l - L e v e q u e w a rty k u le o p u b lik o w a n y m w p rac y zbiorow ej; „T exte, p o litiq u e, idéologie: C i c e ro n -’, P a ris 1976, s. 247—302.
R ów nież m a te ria ł ep ig ra ficz n y m oże dorzucić sp cro in fo rm ac ji o a k c e n to w a n iu przez p a tro n ó w sw o jej życzliw ości i sy m p a tii wobec w yzw oleńców i to nie ty lk o płci żeńskiej. Z ag a d n ien ie stosunków m iędzy p a tro n e m a w yzw o leń cam i w św ietle in sk ry p c ji C. C a stric iu sa C a lv u sa z F o ru m L iv ii czeka n a opraco w an ie. W zorem będzie xu n a tu ra ln ie p ra c a A. S a b a ttin ie g o o św ie tla jąc a w n ik liw ie p ro b le m a ty k ę h isto rii a g r a rn e j w św ie tle d an y c h tego napisu.
J. K.
G ersh en D avid H u n d e r t , G ersh en С. B a c o n , The J e w s in
Poland and Russia. Bibliographical Essays, In d ia n a U n iv e rsity P ress,
B loom ington 1984, s. 276.
Co ro k u na całym św iecie u k a z u je się co n a jm n ie j k ilk a se t k sią że k i dużych a rty k u łó w n a u k o w y c h pośw ięconych h isto rii Żydów . Nie sposób zo rie n to w ać się w ty m ogrom nym doro b k u bez d o b rej b ib lio g ra fii. J e d n ą z n ajle p sz y c h je st p ra c a H u n d e r t a i B a c o n a . O b ejm u je ona te k sty w y d a n e od m a ja 1983 ro k u i je s t trzecim tom em se rii b ib lio g ra ficz n ej w y d a w a n e j przez A n ti-D e fa m a tio n L eauge of B 'n ai B'riťh. P op rzed n io u k az ały się: „The S tu d y of Ju d a ism : B iblio g ra p h ic a l E ssa y s” (1972) і „B ib lio g rap h ical E ssays in M edieval Je w ish S tu d ie s” (1976).
T y tu ł p rac y H u n d e rta i B acona p o w in ie n w łaściw ie brzm ieć: eseje b ib lio g ra ficzne i b ib lio g ra fia do dziejów Ż ydów w Polsce, n a L itw ie i innych k ra ja c h R zeczypospolitej do końca X V III w iek u , w Polsce porozbiorow ej (z w y ją tk ie m P rus), w im p eriu m ro sy jsk im w X IX і X X w iek u oraz w II R zeczpospolitej i ZSRR, choć i to sfo rm u ło w an ie nie o d d aje p ełn ej za w arto śc i książki. D zieli się ona na dw ie części. P ierw sza , o p rac o w a n a przez H u n d e rta , o b ejm u je m a te ria ły o Ż ydach w P olsce i na L itw ie od X II w ie k u do pierw szego ro z b io ru Polski. D zieli się n a sześć rozdziałów : en cy k lo p ed ie, p odręczniki, g az ety i czasopism a; p rzeg ląd y i p ra c e ogólne; a u to n o m ia żydow ska; h isto rie lok aln e; h isto rie poszcze gólnych okresów : p re h isto ria i pro b lem c h a z a rsk i, o k res do 1500 ro k u , la ta 1500— 1648, 1648— 1667 i po ro k u 1667; życie k u ltu r a ln e i relig ijn e. K ażdy z ty c h ro z d ziałów to esej b ib lio g ra ficz n y o m a w ia ją c y poszczególne a sp e k ty sy g n a liz o w a n y ch w ty tu ła c h te m ató w i n ajw a ż n ie jsz e ich o p rac o w a n ia. Całość części pierws-zej za m y k a o bszerna, łączna b ib lio g rafia.
D ruga część, podobnie zred ag o w an a przez B acona, pośw ięcona je st h isto rii Ż ydów w sch o d n ich od pierw szego ro zb io ru P o lsk i do chw ili obecnej. S k ład a się z sześciu rozdziałów : p rac e g e n e ra ln e ; okres 1772—1795; Ż ydzi w R osji c a rs k ie j
1772— 1917; w II R zeczpospolitej; H olocaust; Ż ydzi radzieccy od 1917 do dziś. P re z e n to w a n a b ib lio g ra fia n ie w ylicza ab so lu tn ie w szystkich p rac pośw ięco n ych h isto rii Ż ydów w schodnich i w y d a w a n y c h w PRL. N iek tó re a rty k u ły , m n ie j w ażn e zdaniem au to ró w , zostały p om inięte. M imo to k sią żk a H u n d e rta i B acona je st z n a k c m itą i n ieodzow ną p o m o c ą 'd la w szy stk ich b adaczy z a jm u ją c y c h się te m a ty k ą żydow ską.
