Praca przymusowa w getcie na Majdanie Tatarskim - Sarah Tuller - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

SARAH TULLER

ur. 1922; Piaski

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa

Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W poszukiwaniu Lubliniaków. USA 2010, projekt Lublin.

Pamięć Zagłady, Żydzi, II wojna światowa, okupacja niemiecka, getto na Majdanie Tatarskim, praca przymusowa

Praca przymusowa w getcie na Majdanie Tatarskim

W inne dni zabrali nas jakieś ćwierć mili chodzić i budują tam [coś]. Tośmy tam [się pytamy]: „Co budujecie?” To nam mówią: „Budujemy tu na taki chemiczny instytut, żeby nie robić więcej bomb, żeby zabić Amerykanów naturalnie i cały świat, bo przecież my wygrywamy” My nie mamy rady, my budujemy. Ale ten czas tam był dobry, bo jest lato, jest ciepło, to co masz do ubrania?

Jedyna rzecz, co była wtedy, jak nas brali do pracy do Lublina, jak się szło po drodze i wszyscy [opowiadali gdzie pracują]. Ja w Lublinie miałam wtedy tą dobrą posadę, bo ja pracowałam, ja pisałam moje listy. A inni to [mówili, że] jeden rzuca kamienie, jeden nie wiedzą co z nim robić, to mu dają, żeby czyścić podłogę, że rzucają, za przeproszeniem, gówno na podłogę, [Niemiec] mówi: „Wyczyść to”

To było z początkiem October, to jest październik, powiedzieli nam, żebyśmy więcej nie poszli do pracy –nie, to był listopad –żebyśmy więcej nie przyszli, bo resztę oni sami wykończą. I okazało się, że tam budują concentration camp, to myśmy zaczęli:

„Myśmy tam budowali! To nie jest concentration camp!” To ludzie mówili: „Do tych części, gdzie robią te piece, was nie wpuścili. Dali wam tylko robić te koszary, te domy”

Data i miejsce nagrania 2010-12-07, Boynton Beach

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Piotr Krotofil

Redakcja Maria Radek