CODZIENNY
EXPRESS POMORSKI VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
Abonam ent miesięczny w ekspedycji 2.— zł., w agenturach 2.15izł., na pocztach już
YXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
i odnoszeniem do domu 2.34 zł., pod opaską yr Polsce 3.Ł0 zł., w innych krajach 450 zł. - Abonament kwartalny w ekspedycji 6.— zł., w agenturach 645 zł, na pocztach już z odnosze
niem do domu 7.01 zŁ, pod opaską w Polsce 1C.50 zł, w innych krajach 14.— zŁ — W razie wypadków, spowodowanych siłą wyższą, przeszkód w zakładzie, strajków lub tym podobnych nieprzewidzianych okoliczności, wydawnictw’© nie odpowiada za dostarczenie pisma, a abo- / nenci nie mają prawa domagania się niedostarczonych numerów lub odszkodowania.
Ogłoszenia na str. 7-łamowej 15 gr. od miejsca milimetrowego, na str. pierwszej 60 gr od miejsca milimetr., na str. trzeciej i drugiej 40 gr, od miejsca milimetr., Ruch towarzystw 20 gr. od wiersza tekstowego. - Ogłoszenia tłumaczone, skomplikowane, z zastrzeżeniemmiejsca oraz z nieczytelnym rękopisem przy każdym poszczególnym wypadku 25 procent nadwyżki — Z innych krajów 200 proc, nadwyżki. — Konto Pocztow, Kasy Oszczędności, Poznań 201060. — Ogłoszenia płatne natychmiast. — Adres administracji: Toruń, Piekary 14- Telef. 647. — Zaręko pisy niezamówione redakcja nie odpowiada. — Adres redakcji: Toruń, Piekary 14 ■ Telefon 647
Rok II.
T o ru ń -B y d g o sz c z -G ru d z ią d z . c z w a rte k 1 4 sty c z n ia 1 9 2 6 rNr. 11.
Pierwsze posiedzenie nowej Radr Miejskiej miasta Torunia.
Radny p. Antoni Antczak (N. P. R.) wybrany pizewodniczncym; zastępcą przew.
został p. K» Chęciński (P- P» S-) Szczegóły na 4-tei stronie*
■I fi... ...r ■ = =
1Ministrów.
SPRAWA PRZESIEDLANIA DO ROSJI.
PROJEKT UNIFIKACJI WŁADZ.
Na
d z isie jsz e m p o sie d ze n iu.Rada
M in istró w o m a w ia ła m .in.
sp raw ę z e z w o le n ia lu d n o ści p o w ia tó w g ra n ic z n y c h n a w sc h o d z ie n a p rz e sie d la n ie się d o R o sji, n a stęp n ie n a w n io se k m in is tra sp r. w e w n . R a c z k ie w ic z a ro z p a try w a n o sp raw ę u je d n o stajn ie n ia p o lity k i rz ą d o w e j n a te re n ie p o w ia tó w w c a łe m P a ń stw ie . P ro je k to w a n a je st w ty m w z g lę d zie u n ifik a c ja w ła d z . P rz ed te rn a to li t, j. w o k re sie o b e c n y m m in . R a cz k iew icz p ro p o n u je, a b y u p o w aż n ić staro stó w
d o z w o ły w a n ia k o n fe re n c ji, m a - iją ćy c h n a c e lu p o ro zu m ie w an ie
się
w sz y stk ic h u rz ę d ó w , d z ia ła ją c y ch n a te re n ie p o w ia tó w .kMJUlilJGU.
NARADA PREMJERA ZE STRONNICTWAMI.
D z iś o g o d z. 3 p o p o ł. o d b y ła
się w
g m a ch u S e jm u k o le jn a n a rada z
u d z ia łe m p . P re m je ra S k rz y ń sk ieg o i p rz e d sta w icie li stro n n ic tw k o a lic y jn y c h d o ty cz ąca
k o m p le k su z a g a d n ień p o lity c zn y c h i g o sp o d a rc z y c h .
MaMjeiK
ZAROBKOWE POŚREDNICTWO PRACY.
S e jm o w a K o m isja O c h ro n y P rac y o b rad o w a ła n a d w n io s
k ie m p o sła Ł u szc z e w sk ie g o (C h rz. N a r.) o sk reślen ie z u s ta
w y o z a ro b k o w em p o śre d n ic tw ie p ra cy u stę p u , d o ty c z ą ce g o lik w id a cji p o śre d n ictw a d la słu ż b y d o m o w e j; p o m im o o stre g o sp rz ec iw u stro n n ic tw ro b o tn i
c z y ch , a z w ła szc z a p rz e d sta w i
c ie la N . P , R ., w n io se k te n w ię k sz o śc ią g ło só w u c h w a lo n o . Z a w n io sk ie m g ło so w a li Z . L , N ,, P ia st i C h rz . D em .
EXPOSE MIN. ŻELIGOWSKIE
GO.
D ziś n a p o sied z e n iu se jm o w e j k o m isji w o jsk o w e j m in iste r S p r.
W o jsk , g e n . Ż e lig o w sk i w y g ło sił d łu ż sz e e x p o se , w k tó re m
m.
in . o m ó w ił szeczeg ó ło w o w n io ski p o sła L ie b e rm a n a (P P S )dotyczące
p ro jek tu sk ró ce n iasłużby
w o jsk o w ej.2 Jmlii.
SENAT ODRZUCIŁ PROJEKT USTAWY O ZMIANIE WYSO
KOŚCI KAR ZA ZWŁOKĘ OD ZALEGŁOŚCI W PODATKACH
BEZPOŚREDNICH.
N a d zisiejszem p o sied z e n iu se n a tu u c h w a lo n o m . in . w re fe
ra c ie sen . S zy ch o w sk ieg o (N P ^^j b ez z m ia n u sta w ę o zw ro cie p a- rafji B o żeg o C ia ła w P o zn an iu , b . k la sz to ru O . O . K a rm e litó w , w d alszym ciąg u se n at p rz y stą p ił d o d y sk u sji n a d u staw ą o u - p ra w n ie n iu R a d y M in istró w d o . zm ian y w y so k o ści k a r za z w ło k ę o d zaleg ło ści w p o d a tk a c h b e zp o śred n ic h .
M im o teg o , ż e v ice m in iste r sk a rb u , M a rk o w sk i, p rze m a w ia ł za p o d trz y m a n ie m u sta w y , w g ło so w a n iu se n at ją o d rzu cił.
N a stę p n e p o sie d z en ie se n a tu d n . 2 7 sty c zn ia .
Ośwlfldczsnie Ministra oświecenia.
MIN. ST. GRABSKI ZA SA
MORZĄDEM SZKOLNYM PO
WIATOWYM I WOJEWÓDZ
KIM.
PROJEKT USTAWY O PO
PRAWIE UPOSAŻEŃ NAU
CZYCIELI SZKÓŁ ŚREDNICH I O PAŃSTWOWEJ RADZIE
WYCHOWANIA.
W
a k tu a ln e j o b e c n ie sp ra w ie zjed w n o czen ia w ła d z p a ń stw o w y ch w w o je w ó d ztw a c h i sta ro stw a ch , m in iste r o św iaty , p.S t. G rab sk i, o d p o w ia d a jąc n a z a p y ta n ie p o sła S o łty k a , o św iad czy ł, ż e
uznaje
k o n ie c z n o ść jed n o lito śc i w d z ia ła n iu w szy st
k ich w ła d z p a ń stw o w y ch , a w ięc i ścisłeg o sh arm o n izo w an ia w ła d z szk o ln y ch i a d m in istra
cy jn y ch . S h a rm o n iz o w a n ie to n ajlep iej m o że b y ć p rz e p ro w a
d zo n e n a tle sa m o rz ą d u sz k o l
n eg o p o w ia to w e g o i w o jew ó d z k ieg o . W sz ela k o szk o d liw em b y ło b y p o d p o rzą d k o w an ie w ła d z szk o ln y ch w ład zo m a d m i
n istra c y jn y m . A d m in istrac ja b o w iem p a ń stw o w a m u si się liczy ć z b ie ź ą c e m i sto su n k a m i p o li- ty c z n e m i w śró d lu d n o ści, sz k o ła zaś m u si b y ć b ezw zg lęd n ie z a b e z p ie c zo n a o d w p ły w ów p o lity czn y ch .
Z ara ze m m in . G ra b sk i z a k o m u n ik o w ał, iż p rzy g o to w u je p ro je k t u staw y , m ającej n a celu p o p ra w ę u p o sa że n ia n a u c z y c ie li szk ó ł śred n ich , tu d z ie ż p ro je k t u staw y o p a ń stw o w e j R ad zie W y ch o w an ia.
Jeszcze wesierska afera faMia.
I nostepcfl tronu coś wietśział.
W IE D E Ń . 13.1, (P A T .) „N eu e F re ie P re sse “ p o d a je z B u d a
p e sz tu ; W sp raw ie a re szto w a n ia w p o ciąg u p o śp ieszn y m m ięd zy B u d a p e sz te m a C zern io w cam i ru m u ń sk ieg o p ro f. G u zy , d o w ia
d u jem y się, że a re szto w a n ie m ia ło tło p o lityczn e i p o z o staje w b ezp o śred n im zw iązku z a fe rą fa łsze rstw b an k n o tó w fra n cu sk ich . P rz ed n ied aw n y m czasem o d b y ło się w B u d ap eszcie w o - b ecn o ści C u ze, E rh a rd a i a u strja ck ieg o m o n arch isty , d r. S c h a liera zeb ran ie, n a k tó re m p ro f. C u ze.
zap ro p o n o w ał u tw o rzen ie o d d zieln eg o k ró le stw a sied m io g ro d zk ieg o z ru m u ń sk im n a stę p cą tro n u n a czele. W zam ian za u d z ie le n ie p o m o cy w o jsk o w ej G u zy o b iecał o d stąp ić W ęg ro m A ra d i T em esw ar. D o p lan ó w ty ch p rz y łąc z y ła się ró w n ież g ru p a m o n arch istó w a u strja ck ic h o ra z z p o śród b aw arsk ich m o n ar
Zjazd Przemysłowców Zachodniej i Południowej Polski.
K R A K Ó W , 13.1 (A W ). W so b o tę 16 b . m . o d b ęd zie się w K rak o w ie zjazd p rz em y sło w có w zach o d n iej i p o łu d n io w ej P o lsk i d la o m ó w ien ia sz ere g u sp raw , z w iąz an y c h z o b e c n ą sy -
tailiraj to jiliilw! ł NieiiiuL
W IE D E Ń . 13. 1. (P A T .) O sta te c zn a d e c y zja w sp raw ie p rz e
silen ia g ab in eto w eg o z a p a d n ie n a d zisiejszem p le n a rn e m p o sie
d zen iu k lu b u ch rzęścijań sk o -sp c»
łeczn eg o . P a n u je tu p rzy pu szczę n ie, że p o zap ad n ięciu tej u ch w a ły , g ab in et zg ło si d y m isję. W y b ó r n o w eg o rz ą d u n a stą p i w d n . n ajb liższy ch .
aBBHnBaOBBSMKISBS
Konferencja Małej Entanty.
B E L G R A D , 13.1 (A W ). M i- n iste r sp ra w zag ran iczn y ch , N in czicz, u d a je się w d n iu 15 b . m , d o D u b ro w n ik a, celem p o czy n ię n ia p rz y g o to w a ń d o m ającej się o d b y ć w d n iu 3 0 sty cz n ia k o n fe re n c ji p a ń stw M alej E n te n ty ,
CtaMsin ztoray!
L O N D Y N , 13.1 (A W ). R e u te r d o n o si z R a p a l’o , iż sta n z d ro w ia C h a m b e rla in a z n a c z n ie się p o p ra w ił.
ch istó w "zw olen n icy n a stę p c y tro n u R u p rec h ta. N ak o n iec „N eu c F reie P re sśe‘‘ n o tu je p o g ło sk ę, że a b d y k a c ja ru m u ń sk iego n a stę p c y tro n u n ie m iała n ic w sp ó.
n eg o ze sp raw am i ero ty czn em i:
p o w o d em re zy g n ac ji m iał b y ć rzek o m o fak t, że n a stęp c a tro n u b y ł w tajem n iczo n y w p la n y p o lity czn e p ro f. G u zy .
łodno liłonji przestępstw.
B U D A P E S Z i. 13. 1. (P A T ).
O ile p ro k u ra to r ja p ań stw ow e n ie b ęd zie się d o m ag ała p ro w a
d zen ia n o w y ch d o ch o d zeń , to ro zp raw a o fa łsz e rstw o b an k n o tó w fran k ow y ch b ęd zie się m o g ła o d b y ć z a 6 ty g o d n i. O b w n e n i m a ją b y ć p o staw ien i w stan o sk arż en ia z a p o p ełn ien ie n a stę p u ją c v c h p rz e stę p stw ; fa łsz o w a
n e p ien ęd zy, n am aw ian ie d o fał szo w ania p ien ięd zy , ro z p o w szech n ian ie fałszy w y ch p ie n ię
d zy , fałszo w an ie d o k u m en tów ,
tu a c ją g o sp o d arczą. W zjeźd zić re p re ze n to w a n e b ę d ą zw iązk i p rz em y sło w c ó w G ru d z ią d z a , B y d g o szczy , P o z n a n ia , K ato w ic, B ielsk a, S o sn o w ca i K rak o w a.
W IE D E Ń . 13. 1. (P at.) Z w ią
zek c h rze ścija ń sk o - sp o łeczn y u p o w ażn ił jed n o m y śln ie k an ele rz a R am ek a d o p o d jęcia p rac p rzy g o to w aw czy ch w sp raw ie u - tw o rzen ia n o w eg o rz ą d u w razie p o d an ia się d o d y m isji o b ecn eg t g ab in etu .
K iin ^ za W
P A R Y Ż . 13. 1. (P A T ,) „L e M a lin " z L u d w ig sh fen , że u - rzęd n ik jed n ej z tam tejszy ch firm , m szcząc się za w y m ó w ien ie p o sady , z a strz elił sw eg o p raco d aw cę i jeg o żo n ę o raz z ran :ł ich D o m o cn’k a, p o czem sam so b ie ży cie o d eb rał.
Dolar i Złoty
Wczoraj Bank Polski przyjmował dolajy po 6.35 zŁ
ze w zg lęd u n a p o słu g iw an ie się fałszy w em i p a szp o rta m i,
wresz
cie o szu stw o z p o w o d u
lombar-
< .o w an ia 150 sz tu k
fałszywych"
o an k n o tó w 1000 fr.
Pmnie lut koniec, skoro jollcH wi solne Komplementy. ,
B U D A P E S Z T . 13. 1.
(A,W.)<
D y rek cja P o lic ji o trz y m ała
dzif’
z P a ry ża list o d p o lic ji
francua-,
k iej, w y raż a jąc yzadowolenie
ii w y sok ie u zn an ie d lapracy i wyi
siłk ó w p o licjibudapeszteńskiej<
„ P e ste r L lo y d " p o d a je
dziś o-
□ liczen ie, w k tó re m
uwzględnia
jąc su m ę b iletó w
zepsutych, jak
ró w n ięż o d lic za jąckoszty, fabry
k acji i p ro w izje o ra zwydatki,
zw iązan e z p u szczen iemw obieg
b an k n o tó w fałszy w y ch ,ocenia
u z y sk a n ą su m ę n e ttona 5,2 milj.
k o ron zł., co je st
niewiele w po^
ró w n an iu z szero k o
zakrojoneMt
p ro jek tam i.PiilgDtad finansowi sit unia wstrsm do afer.
K R Ą K Ó W . 13. 1. (Ą .
W*) Do
n iesien ie k a rn eurzędników ban
k o w y ch p rzeciw k o
dyrektorowi
F ilip iem u b y łozupełnie szcze
g ó ło w e tak co d o
pozycji, które
w to k u śle d z tw a b ę d ąstwierdzo
n e k sięgam i, ja k iejuż zostały
d o ręczo n e sądo w i.W Polskim,
B an k u P rzem y sło w y mposiadali
k o n ta d w ajdyrektorowie Jedno
go z b an k ó wkrakowskich, któ
rzy d o k o n y w ali
tranzakcyf gieł
d o w y ch n a w so ó ln y
rachunek a
d y rek to rem F ilip p im .Są to zna- ,
ni w K rak o w ie p o te n ta c ifinaneo
• .!
Kinflen&Bra sinHa M,
oj ol j mi H giUioel Irofla.
B E R L IN . 13. 1. (A .
W.) Dziś
p rzed p o łu d n iemzostanie przyję
ty p rzez H in d e n b u rg aposeł
F ah ren b ach , k tó ryomówi z pre
zy d en tem sy tu a cję ,
wytworze^
n ą o sta tn ią d e c y z ją
socjal dema1
k rató w . K o n fe re n c jadotyczy®
m a ró w n ież ro k o w ań
w spravnti
ew entu aln eg o u tw o rzen iagablM
tu śro d k a i stan o w isk aw te j k o m bin acji.
R ok I D n ia 14 sty czn ia 1926 ro k u .
M 7
K oniec „W yzw olenia^
początek w yzw olenia? Odv^roi dolara!
W d n iu 12 b, m . sied em n astu p o słów z k lu b u W y zw o len ia, p rzew ażn ie ch ło p ów , p o d w o d zą p o sła Ja n a D ąb sk ieg o , w y stąp iło ze stro n n ictw a i u tw o rzy ło w łasn y k lu b p o selsk i, z b rak u już p o p ro stu w y razó w n a zw an y k ró tk o : S tro n n ictw o C h ło p sk ie. Ja k zaś w ieść n ie
sie, d alszą secesje p rzy g o to w y - je w W y zw o len iu g ru p a p o słó w w sch o d n io -k reso w y ch p o d p rze- w o d n ictw em p o sła w ileń sk ieg o , W ęd ziag o lsk ieg o .
R o zk ład stro nn ictw a, k tó re n ied aw n o jeszcze b y ło (p rzy licz b ie 60 p o słó w ) d ru g iem pod w zg lęd em liczeb n o ści w sejm ie
— jest zu p ełny .
P o zo staje n a g ru zach d aw n ej
„św ietn ości" g arść in telig en tó w , w y b ran y ch z list p ań stw o w y ch , in telig en tó w o p sy chiczn y m p ro filu rad y k aln o - m ieszczań sk im , n ie zn ający ch i n ie u m iejący ch p raco w ać n a w si i d la w si. P rzy n ich d w u — trz ec h ch ło p ó w i d w u — trz ec h ch ło p o m an ó w .
R eszta — w y zw ala się od W y zw o len ia,
A p rzecież m iało W y zw o le
nie dni
w ielk iej św ietn o ści: rzu cało
w łasn e, śm iało i rezo lu tn ie p o m y ślan e p ro jek ty k o n sty tu cji, jeg o k an d y d atem b y ł p ierw szy ,okrutnie
zam o rd o w an y p ierw szy P re z y d en t R zp litej, ś. p . N aru to w icz. C o w ięcej: d o d ziś u -chodzą
n iektó rzy czło n k o w ie♦eg o „b y łeg o " stro n n ictw a za
najbardziej
au to ry zo w an y ch re-jprezentantów
p o lity czn y ch b.’N aczeln ik a P ań stw a.
I z
teg o to w łaśn ie stro n n ictwa
o d łu p y w ała się fro n d a p oCO INNI
„R o b o tn ik " b ije n a alarm z p o w ad u u jaw n io n eg o w w ęg ier
skiej aferze
fałszerzy b an k n o tó w , k o m p letu sp isk ó w i in try g m o n arch icżn ó - faszy sto w sk ich , m . in . p isze:N a W ęg rzech , p o d o p iek u ń cze- m i sk rzyd łam i H o rlh y ego i w ład z w ęg iersk ich , zn ajd u ją g o ścin ę i po p arcie w szy stk ie ciem n e elem en ty k o n trrew o lu cji eu ro p ejsk iej, p o cząw szy o d b ezro b o tn y ch k ró ló w i k siążąt, a k o ń cząc n a » o p ry sz- k ach -zb ro d niarzach , m o rd u jący ch d ziałaczó w d em o k raty czn y ch i so cjalisty czny ch o raz fałszerzach p ien ięd zy .
P o czem n aw o łu je n am iętn ie:
D em o k racja, o raz L iga N aro d ó w p o d jej n acisk iem , m usi sy ste
m aty czn ie i w y trw ale n iszczy ć sie d lisk a zarazy faszy sto w skiej, za-1 g rażającej p o k o jo w i i p rzy szło ści E u ro p y .
P o d k reślen ia są n asze! P o czy n iliśm y je d lateg o , ab y zaak cen to w ać p ew n e... p rzesad y języ
kowe
n aczeln ego p u b licy sty„R o b otn ik a", „K o n trrew o lu cja eu ro p ejsk a" n ie zd ziw iłab y ns.s w u stach zw o len n ik a IH M ię
d zy n aro d ó w ki, ale so cjalista
„h am b u rsk i" n iew ątp liw ie p rze
sad za. N iem a w E u rop ie żad n ej rew o lu cji, w ięc n ie m o że b y ć m o w y o... k o n trrew o lu cjo n i
stach .
C o d o „n iszczenia siedlisk "
faszy zm u , to n ie ch cem y teg o ro zum ieć, jak o n aw o ły w an ia d o ... w y p raw y o rężn ej n a W ło ch y ! D em o k racja, k tó rą słu sz
nie
„R o b o tn ik " p o w o łu je co k o n trak cji p rzeciw faszy zm o w i, m u si p o k o n ać faszy zm siłą w łasn y ch su k cesó w ek o n o m icz n y ch , p o lity czn y ch i m o raln y ch , a n ie k ru cjatam i...
W
„K u rjerze P o lsk im " p .W id z an alizu je ró w n ież ru ch m o n ar- ch isty czn y w P o lsce i d o ch o d zi d o w n io sk u , że;fron d zie, secesja p o secesji, aż d o szło d o teg o , że d aw n y ch czło n k ó w W y zw o len ia w id zieć d ziś m o żn a zaró w n o w n ajb liż- szem sąsied ztw ie k o m u n istó w jak i w n ap ó ł m o n arch isty cz- n y ch tajem n iczy ch zesp o łach zw iązk ó w „sy n arch iczn y ch ".
W y zw olen ie ro zpad ło się d la
teg o , że n ie stw orzy ło żad n eg o p o zy ty w n eg o , realn ego , u ch w y t
n eg o p ro g ram u sp o łeczn o - p o li
ty czn eg o . U p raw iało ra d y k a
lizm d la sam ego rad y k alizm u . R y ło n ajm n iej zaw sze d o stęp n e d la h aseł k o n k retn ej, ch o ć m o że szarej i n ieciek aw ej ro b o ty tw ó r czej. C h o ro w ało n a p o zę; d o sk o n aliło się w n eg acji i m ak sy - m alizm ie. B y ło sp ecjalistą w ob slru k cjach , o p u szczan iu sali sej
m o w ej, d ąsach i fo ch ach .
T o n ie m o g ło w szy stk im n a d łu g o w y starczy ć! P o ry w ające d ek lam acje i w sp an iałe g esty n ie zastąp iły ch ło p u , o k tó reg o u siło w ali się o p rzeć, p o trzeb y k o n k retn ej, p o zy tyw n ej p racy i realn y ch jej w y n ik ów . R efo r
m a ro ln a szła w y siłk iem p iasto w có w . a ch ło p i w y zw o leń scy n ie m o g li się p rzek o n ać, że z a ż arta a jało w a o p o zy cja W y zw o len ia w ięcej jest d la n ieg o w arta, niż p rak ty czn e m ach iaw elizm y p o sła W ito sa.
C h ło p n a straw ie frazesu p o czu ł się czczy — i p o d w o d zą o o sła D ąbsk ieg o id zie d ziś szu
k ać in n y ch to ró w sw o jej p o li
ty k i.
C zy je zn ajd zie — tru d n o d ziś p rzesąd zać!
PISZĄ?
ru ch m o n arch isty czn y w P o lsce ro zw ija się tak , jak w o b ecn y ch w aru nk ach ro zw ijać się m o że: b ez sen su , b ez p ro g ram u , b ez jak ich k o lw iek p o d staw w d zisiejszej n a
szej rzeczy w istości p o lity czn ej i.., z p ew n ą d o zą en tu zjazm u .
A le ro zw ija się n iew ątp liw ie.
D ecy d u je o tem n ap ew n o w ła śn ie ten ,., en tu zjazm ! N astro je d em o k racji p rzy cich ły ; d em o
k racja sfo rm alizo w ała się i zb iu - ro k raty czn iała... N ato m iast tak i n aw et p. M arek O d ro c' 'ch i (rzek o m y p o lsk i M u sso lin i — b liższy ad res n iezn an y!) w alczy w łaśn ie en tu zjazm em . E n tu zja
zm em k o n spiracji, p o n ętn o ścią zam ach ó w stan u , sen sacją „sza
ry ch k o szu l". A to lu d zi b aw i!..
A p rzecież jed n ak isto tn ie:
M o n arch iści p o lscy n ie m ają żad n eg o p ro g ram u . W alczą o m o n arch ię, lecz n ie w iedzą o jak ą f w cale ich to n ie zajm u je. C zy to m a b y ć m o n arch izm ab so lu tn y o party o id eę „łask i B o żej", u su w ający lu d n ość od jak ieg o k o l
w iek u d ziału w rzad ach’’ Jeżeli tak , n ależało b y n a tro n p o lsk i p o w o łać k o ^o ś z d y n astii N egusów ab isy ń sk ich w rząd ach ab so lu ty - sty czn y ch św ietn ie w y ćw iczo n y ch a zarazem jed n ej z n ajstarszy ch n a św iecie.
B o tu w łaściw ie w ielce n ie ch o d zi o realn e d ziałan ie: ch o dzi p o p ro stu o u cieczk ę od zb y t szarej rzeczyw istości w sp ó łcze
sn ej d em o k racji.
N o, i to iest n ajg ro źn iejsze!
T y m czasem zaś M u sso lin i za
m ierza o g ło sić W ło ch y ... cesar
stw em ! „II D u ce" czu je sie u p o jo n y i ch ce sk o rzy stać z o k azji:
n ied łu g o m o że b y ć tru d n iej.
A lb o w iem , jak p isze „C zas":
W e F ran cji p rzy jęto p lan o g ło szen ia W ło ch cesarstw em z d u - źem zan iep o k o jen iem . B u d zi je o b aw a, że n o w em u ty tu ło w i w ład cy W ło ch o d p o w iad ać b ęd zie w zm o żo n a ek so an rja zew n ętrzn a, m o że n a szk o d ę F ran cji, k tó ra
D zień 12 b . m . stał się d n iem p rzeło m o w y m d la d o lara. S p ad ł on p o n iżej 7 zł. p rzy o g ro m n ej p o d aży . B an k P o lsk i b y ł w o b łe żen iu .
M stw o S k arb u w o k ó ln ik u , w zy w ający m p o szczeg ó ln e m i
n isterstw a d o u k ład an ia b u d że tu n a o k res k w iecień—g ru d zień 1926, n ak azało o b liczać p o zy cje t. zw . d o laro w e (t zn , w y m aga jące w y p łat w d o larach ) w ed łu g k u rsu 6.50 zł. za d o lara.
M a to sw o je u zasad n ien ie w tem , że p rzy zestaw ien iu in d e
Ust p., MnrszflłKfl PlłsutfsKlego.
„K u rjer P o ran n y " z d n ia 13 b. m . p rzy n o si list p. m arszałk a P iłsu d skieg o w sp raw ie szero k o d ziś o m aw ian ej k w estji p o w rotu b. N aczeln eg o W o d za d o arm ji.
L ist te n w y jaśn ia sy tu ację.
P . m arszałek w sp o só b k a te
g o ry czn y o św iad cza, że tak ie lu b in n e załatw ien ie o b ecn eg o p ro jek tu u staw y o o rg an izacji n ajw y ższy ch w ładz w o jsk o w y ch n ie m o że stan ow ić p o d staw y do ro zw iązan ia k w estji p o w ro tu je
go d o czy n n ej słu żb y . P ro jek t ten u w aża p . m arszałek w d al
szy m ciąg u za „w y raźn y sp o só b p o w ied zen ia, że M arsz. P iłsu d
sk i n ie w ejd zie d o w o jsk a n ig d y , n aw et p rzy n ajw y ższem zag ro
żen iu sam eg o p ań stw a". O zn a
czało b y to ted y , że p rzy jęcie p rzez sejm tej u staw y stw arza tak ie w aru n k i, w k tó ry ch p . m ar szałek raz n a zaw sze p o zo staje
ni sw liii Mn iwa iliM mu
UCHWAŁA W SPRAWIE CO
FNIĘCIA STYPENDJÓW.
W d n iach 10, 11 i 12 sty czn ia o d b y w ała się V II sesja Z w . B rat n ich p o m o cy . Z jazd zag aił p re
zes Z w . p. D an ielew icz, P rzem ó w ien ia p o w italn e w y g ło sili: re
k to r U n iw ersy tetu , p ro f. P ień k o w sk i, b. m in . S im o n im ien iem R ad y d o sp raw p o m o cy ak ad e
m ikom , p. P o d o sk i w im ien iu N acz. K o m . A k ad , i p . K . S tań
czy k o w sk i w im ien iu Z w , K ó ł P ro w in cjo n aln y ch , P rzed ro zp o częciem o b rad w y p ły nęła sp ra
w a co fn ięcia sty p en d jó w stu d en ck ich .
P o d y sk u sji p o w zięto u ch w ałę :ż w razie n ieu w zg lęd n ien i p o stu lató w m ło d zieży, czło n k o w ie w szy stk ich o rg an izacji sam o p o
m o co w y ch zło żą sw e m an date n a ręce rek to ró w W . U czeln i n ie
o b aw ia się zw łaszcza o K o rsyk ę o raz T ”n is, m o cn o sk o lo n izo w an y p rzez W ło ch ó w .
A d alej:
p rasa b erliń sk a p ro w ad zi dziś zd ecy d o w an ą k am p an ię an ty - w ło sk ą, p ełn ą o b elg n iety lk o na tem at sto su n k ó w w ło skich , p o stę
p o w an ia W ło ch ó w w o b ec tu ry stó w n iem ieck ich , n ie n ależący ch jak w iad om o , d o sajp rzy jem n iej- szy ch gości.
N ie ta k w ięc łatw o b ęd zie M u sso lin iem u o d ro d zić w sp an ia ło ść im p eriu m rzy m sk ieg o , zw ła szcza, jeśli częściej trafiać się b ^ d a... w e^iersk ie p ap ry k i a la W in d isch -G raetz, k tó re m ó w ią E u ro n ie, co to m o że n ap so cić...
zao ał faszy sto w sk o - m o n arch i- sty czn y .
A -m o L
k su cen h u rto w y ch k rajow y ch z lip ca r .u b . i o b ecn y ch o trzy m u jem y zw y żk ę p rzciętn ą o k o ło 25 p ro c. K u rs 6.50 za d o lara o zn acza ta k że 25 p ro c, d ew alu acji, T u taj w ięc „zło ty g o sp o d arczy " u k azu je n areszcie sw o
je d łu g o sk ry w an e o b licze...
Je st to w łaśn ie k u rs 6.50!...
O ile w iad o m o , B an k P o lsk i zd ążać b ęd zie d o p a ry tetu zlo
to w eg o, t. zn . d o k u rsu 5.18. Je
d n akże m u si się to ro zw in ąć o r
g an iczn ie, b ez w szelk ich sztucz
n y ch zab ieg ó w „o fiq aln y ch "
p o za czyn n ą słu żb ą, n a w e t g d y b y P o lsk a to czy ła n p rz. sp ro w a
d zającą „n ajw y ższe zag ro żen ie sam eg o p ań stw a" w o jn ę.
W ty ch o k o liczn o ściach u w a
ża p . m arszałek zajm o w an ie się jeg o o so bą (n ajp raw d o p o d o b n iej ta k ż e z m y ślą o w n io sk ach p o sła M o raczew sk ieg o ) za „h an d el p o lity czn y M arszałk iem Jó zefem P iłsu d sk im ". Isto tnie, je
śli zaró w n o in icjaty w a p o sła M o raczew sk ieg o jak i „załatw ię n ie" jeg o w n io sk u p rzez rząd o d b y ło się, jak eśm y to ju ż n o to w ali w N r. 6 „G ło su C o d zien n eg o ", b ez zg o d y i w ied zy p an a m arszałk a, to n ied źw ied zią p rzy słu gę o d d ano tu taj o so b ie b. N a
czeln eg o W o d za.
N iep o trzeb n ie zg o ła n astąp iło n o w e zad rażn ien ie sy tu acji. N ie leży to w żad n y m w y p ad k u w in teresie k raju .
b io rąc o d p o w ied zialn o ści za tę sp raw ę,
WYBORY PREZYDJUM.
P o u k o n sty tu o w an iu się K o m isji zeb ran ie p len arn e w n ie
d zielę zam k n ięto . W ciąg u p o n ied ziałk u o b rad o w ały 3 k o m i
sje: p ro g ram o w a, o rg an izacy jn a i ak cji zew n ętrzn ej. W e w to rek p o p o łu d n iu zeb rało się II p le
n u m , n a k tó rem d o k o n an o w y b o ró w n o w eg o p rezy d ju m . W sk ład zie: p rtzes — p. L . R o b o w - ski, v ice - p rezesi: p. W . M artm i Ż ak o w sk i, sek retarz — p . W . Z a G órow ski.
D eleg atem d o D o m u Z d ro w ia w Z ak o p an em w y b rano o . H o ro - d eń sk ieg o z K rak o w a, D o R ad y N aczeln ej w v b ran o p p . K o ch a, M ach n ik a i M artin a.
N o... no... no!
Przesadzony komplement!
Odropinska - „Odrobinka"
.W arszaw sk i k o resp o n d en t B er lin er T a g e b la ttu zam ieszcza w n u m erze z d n ia 10-go b . m . d o ść o b szern ą w zm ian k ę p . t. „P o lski M u ssolin i". M a n im b y ć M arek O d ro p iń sk i, ja to p o d aje ó w ko-
’•esp o n d en t — „d o ty ch czas zg o ła n iezn an y czło w iek , k tó ry się jed n ak m ian u je n aczeln ym w o
d zem .,p o lsk iej arm ji zb aw ienia"
i k tó ry w w y d aw an ych p rze- sieb ie ro zk azach p o lecił w al
czy ć z p an u iący m u stro jem . 2 ro zk azó w ty ch w y n ik a, iż p rze:1 m iesiącem o d b y ł się w W arsza
k u rsów g iełd o w y ch , n ad m iern ej in terw en cji i t. d.
C b jek ty w n e o k o liczn o ści n a
p aw ają sp o k o jem . K u rs zag ra n iczn y zło teg o zw y żk u je, b ilan s h an d lo w y — ak ty w n y , b u d żet p ań stw a w siln y ch i sp raw n y ch ręk ach . C zarn a g iełd a w p o p ło ch u .
G d y b y n a w e t n astąp iły jak ieś o d ru ch y , b ęd ą to o statnie w y siłk i rato w an ia żero w isk a. D o
la r m u si w ró cić d o n o rm y ...
Dowódca tu, szef tam...
I odwrotnie.
Ja k się d o w iad u jem y — II. za stęp ca szefa ad m in istracji arm ji zo staje p u łk . K w aśn iew sk i, d o ty ch czaso w y d o w ó d ca p iech o ty d y w izy jn ej w S tan isław o w ie.
Z astęo ca szefa d ep art, X M . S . W o jsk , p u łk . szt. gen. C h ilew sk i m a o d ejść w n ajb liższy m czasie n a stan o w isk o d o w ó d cy jed neg o z p u łk , p iech o ty , w ce
lu o d b y cia t. zw . „ sta g eu ".
♦ ■
D o ty ch czaso w y S zef I O d d zia łu S ztab u g en eraln eg o gen. Z a
jąc zo stał p rzen iesio n y n a sta
n o w isk o D o w ód cy D y w izji w K a to w icach . D o ty chczaso w e jego stan o w isk o w sztab ie o b ejm ie n łk . S tachiew icz.
■■IIMWMIIMBMMMEMIM ■llllWMa—8—
Liaa Morska i Rzeczna 'rozwija sie, ole nemału.
P rzy sp o rządzan iu b ilan su za 1925 z d ziałaln o ści L igi M o rsk iej i R zecz
n ej stw ierd zo n o , że o g ó ln a liczb a o d d ziałów p ro w in cjo n aln y ch , k tó re w r.
1924 w y n o siła 16, w zro sła w ro k u sp raw o zd aw czy m d o 32, _ n ie licząc w tej o statn iej cy frze o d d ziałó w n ie
czy nn y ch, w zg lęd n ie zlik w id o w an y ch w ciąg u ro k u u b ieg łeg o .
B io rąc p o d u w ag ę w ielk ą d o n io sło ść tej in sty tu cji n ie ty lk o d la h an d lu i p rzem y słu , lecz ró w n ież d la m o carstw o w eg o zn aczenia P o lsk i, ro zw ó j tej in sty tu cji d o ty ch czas n iestety jest słab y . P rzy czy n ia się d o teg o w p e
w n ej m ierze b ezw ątp ien ia o g ó ln y ^ ry - zv s ek o n o m iczn y , k tó ry o b ecn ie' p rze-' ch o d zim y .
Robotnicy źififólti.
Prxemyslowcv odmawiają
O n eg d aj o d b y ło się p o sied ze n ie k o m . arb itrażo w ej, n a k tó rej p rzed staw iciele ro b o tn ik ó w d o m ag ali się p o d w y żk i p łac za ro b o cizn ę, stw ierd zając, że o d ' d w u ch la t p łace stale są zn iżan e. R o b o tn icy p racu jący n a a-;
k o rd o trzy m u ją zaled w ie 0.59 zł. za g o d zin ę. R ep rezen tan t;
p raco d aw có w K rau ze o św iad
czy ł, że o p o d w y żce n arazie n iei m o że b y ć żad n ej m o w y , R o k o w an ia n ie d ały żad n eg o rezu l
tatu .
w ie w w ielk iej tajem n icy k o n g res faszy sto w sk i, n a k tó ry m p o stan o w io n o u tw o rzy ć „arm ję szary ch k o szu l". W ed ług d al
szy ch relacy j k o resp o n d en ta B erliner T ag eb latt'u ru ch fa
szy sto w sk i, k tó reg o sied zib a zn aj d u je s t w P o zn an iu , p rzyb rał u n as w ielk ie ro zm iary , a cio sem o rzeciw k o n iem u w y m ierzo n y m m iał b v ć w n io sek m in istra M o - raczew sk ieg o p o w o łaiia d o czy n '
” oj słu żb y m arszałka P iłsu d sk ie go.
7 Dnia 14 stycznia 1926 roku. Rok I
313.000 MoM ©ara od Mcii ośM ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W e d le o statn ieg o z e sta w ie n ia b e z ro b o c ia w k ra ju , o g a rn ę ło o n o n a d z ień 5 b . m , re k o rd o w ą licz b ę 3 1 3 ty sięc y z g ó rą . N a j
m ię k sz y w z ro st b e z ro b o c ia w y k a z u je p rz e m y sł w łó k ie n n ic z y (Ł ó d ź — 5 .0 0 9 ).
N a jw ięc e j b e z ro b o tn y c h je st w p rz em y śle w łó k ie n n icz y m i h u tn ic zy m . W ty m o statn im , ja k w ia d o m o , o b o w ią zu je n a d a l 1 0 -c io g o d z in n y d z ień p ra cy , o d k tó re g o d o ty ch c za s w y łą cz o n o
[i slirtst i osim o Bizji ionresli?
Co słychać z rewizją koncesji?!
Trzeba się spieszyć — aby zdążyć!
Inwalidzi czuwają!
S p ra w a re w iz ji K o n c esji m o n o p o lo w y ch m a sw o ją
sm u tn ą h isto rję .
W se jm ie b y ła o n a p rz e d m io te m p rz e ta rg ó w p o lity c z n y ch i o m a ło n ie sta ła się
k o z łem o fia rn y m u g o d y z ż y d a m i.
Z d ec y d o w an a je sz c z e w d e
k re cie P re z y d e n ta R z e c z y p o sp o lite j z d n ia 2 7 .X II.2 4 r. — c z e k a ła p rz eszło p ó ł ro k u n a ro z
p o rz ą d z en ie w v k o n aw c ze . W re sz c ie d n ia 2 3 .V II.2 5 „ D z ie n n ik U sta w " p rz y n ió sł ro z p o rz ąd z e n ie .
Z a p a rę d n i u p ły n ie d ru g ie p ó ł ro k u !
0 wskaźnik drożyźnlany w Katowicach.
W o statn ich d n ia ch o d b y ły się w K a to w ica c h k o n fere n cje p rz e d sia w ic ieli p rz em y sło w c ó w o ra z ro b o tn ik ó w w sp ra w ie re g u la c ji p la c. Z esp ó ł P ra c y , o b e jm u jąc y w szy stk ie o rg an iz ac je ro b o tn i
c z e Ś lą sk a , w y su n ął ż ą d a n ie u - w z g lęd n ie n ia w z ro stu d ro ż y z n y , k tó ry o d o sta tn iej w u b . r. d o k o n a n ej re g u lac ji p ła c , w y k a za ł p rz e sz ło 2 0 p ro c e n t.
S p raw a z o stała p o d d a n a ro z w a ż a n io m K o m isji A rb itraż o w e j;
je d n ak ż e p rz e w o d n ic z ą cy te jk o
.MiiiBB” MmU sonalora fiajzyfisileio.
U k a za ła się i k rą ż y p o W a r
sz aw ie „ O d e zw a S y n a rch ic zn a N r. 2 ", w y ra ża ją ca „ p o g lą d y "
p e w n y c h n ie d o b itk ó w in teH g ie n - c k ic h ro z sy p u ją ce g o się „ W y z w o le n ia ". Z re d ag o w a n a w m g li sty c h , o v H an y ch ja k im ś m isty c y z m em fra z e sa c h , o d e z w a n a w o łu je d o p rz e b u d o w y u stro ju R z e c z v n o sn o litej n a m e ja sn y sy ste m
„ sy n a rch ic zn y " . M ó w i o ,.n o z v - ty w rv e h c e la c h w sz y stk ich’’(?B i u siłu je k re ta d ro g ą p rze m y cić m 'rśl p rz ek a z an ia u p ra w n ie ń se jm u „ w y p o saż o n e j w m o ra ln y
w przrtm rolni nie zMnie.
Bóg da, lecz czy eksporter nam nie odblerze?
W sk u tek sn rzy ja ją cy c h w a
ru n k ó w a tm o sfery c zn y c h w c ią g u je sie n n y c h trze c h m iesięc y u b . r. o rz ec iętn y stan z a sie w ó w o z im y c h w c a łej P o lsce u le g ł p e w n ej p o p ra w ie .
Z g o d n ie z d a n y m i M in iste r
stw a P v o ln ictw a, w y ra ż o n y m i w g . sy ste m u 5 -c io sto p n io w e g o , stan n iu . .
z a sie w ó w p sz e n ic y w y ra ź ?ł się P o z w ala to ro k o w a ć p o m y śl- c v frą 3 ,3 w o b e c 3 2 w p a ź d z ie r-.n e z b io ry w p rzy szły m ro k u ro l- m ik u , ż y ta o d p o w ie d n io 3 ,4 w o -’ n iczy m .
dzśś j.GŁOS CODZIENNY” zaoszczędzi
łeś oroszą Odłót Je, ©o t^ęjodnću zaś kwotę zaoszczędzoną przelej na książeczkę oszczęd
nościową w P. K. O.
z a le d w ie o k o ło 1 0 p ro c , o g ó łu p ra c u jąc y c h w h u tn ic tw ie .
«
W d n iu d z isie jsz y m b a w ią w sto lic y d e le g ac i Z w ią z k u P rz e m y słu W łó k ien n ic ze g o w Ł o d z i, k tó rzy p rz y b y li d la o m ó w ie n ia z rz ą d e m k a ta stro faln ej sy tu ac ji p rz ęm y słu w łó k ie n n ic z eg o . W k o n fe ren c ja ch w e zm ą u d z ia ł p rz ed staw ic iele m in .: sk a rb u , h a n d lu , p ra c y i sp ra w w ew n .
R e w izja k o n c esji p o su w a się k ro k iem ż ó łw ia...
In w a lid z i n ie p o k o ją się ! D o ty c h c za s sp ra w d za n o ty lk o k o n c e sje d e talicz n e — k o n tro lo w a n o b ie d o tę .
N ic n ie sły c h ać ja k o ś o re w i zji k o n c e sji h u rto w n ic z y c h . T e r m in o sta te c zn y w y m ia n y k o n c e sji u p ły w a w p raw d z ie d o p ie
ro z k o ń c e m b . r.
A le to je st te rm in o state c zn y , R z ą d lu b i, b a rd z o lu b i ta k ie te r
m in y ... p ro lo n g o w a ć .
N ie ch ż e d z ia ła sz y b k o , b o in w a lid z i c z u w a ją...
m isji, d e le g at rz ą d o w y , p . N o a - k e w sk i, n ie c h c ia ł d e c y d o w a ć sw o im g ło se m , sk u tk ie m c z eg o sp ra w a u le g ła p rz e k a z a n iu d o d e c y zji K o m isa rza D e m o b iliza - c y jn eg o , d z ia ła ją c e g o je sz cz e n a m o c y u s taw n ie m ie ck ic h .
R o b o tn ic y k a te g o ry c zn ie d o m a g a ją się u w z g lę d n ien ia w sk a
ź n ik a d ro ży ź n ia n eg o .
J a k się „ G ło s C o d z ie n n y " d o w ia d u je , k o m isa rz T a rn o w sk i b a w i w ty c h sp ra w a c h w W a r
sz a w ie . i
im p era ty w ro z u m u " (? !) —■ R a
d z ie S y n a rc h icz n e j (D y re k to ria to w i), istn ie ją ce j p rz y ... N a cz el n ik u P a ń stw a! O t — c a ły se n s!
P o śre d n io — z u p a rte g o p rz y p o m n ie n ia o t. zw . „ z ło ty m h y - p o te c zn y m ", w n o sić m o ż n a , że z a c a łą tą sy n a rc h ja sto i ... w y
z w o le ń sk i se n a to r, G a szy ń sk i.
A le k to w ię ce j?
D o b rz e b y ło b y w ied z ieć ! D e
m o k ra c ja lu b i z n a ć o so b y , sięg a
ją c e p o w ła d zę , n a w e t je śli to są ... sy n a rc h o w ie ...
b e c 3 ,2 , ję cz m ien ia 3 ,4 w o b e c 3 ,3 N a jle p szy stan z a sie w ó w p sz e n ic y n o to w a n o w w o je w ó d z tw a ch P o z n a ń sk iem i n a W o ły n iu , ż y ta — w w o j. P o z n a ń sk ie m T h m o n o lsk ie ra i n a W o ły n iu , ję c zm ie n ia w w o j. T a rn o n o l- sk iem , P o z n a ń sk ie m i n a W o ły -
D o ty ch c z aso w a p rz e cię tn a p e n sja n a u c z y cie li sz k ó l po*
w sz ec h n y c h w y n o siła 160 zł.
m iesię c zn ie za p ra c ę w n a d e r c ię ż k ic h w a ru n k a c h , w n ieh i«
g je n ic zn y c h p rz e w aż n ie iz?
b a c h sz k o ln y c h . O b e c n ie o b n l
żono nauczycielom pensję o 4 i pól proc.,
a k a te g o rjo m V III i V II n a w e t o 6 p ro c . P o z a te m o b c ięto z u p e łn ie ró w n o w a ż n ik z a g ru n t i sk re ślo n o d o d a te k za a d m in istra c ję sz k o łą . W sz k o ła c h w y ż e j k la so w y c h z n ie sio n o p rz e w id z ia n y p rz e z u staw ę e ta t sp e cja ln e g o k ie ro w n ik a sz k o ły .N a d to ro z p o rz ą d z e n ie p o d ? n io sło d o ty c h c z a so w ą licz b ę d z ie c i w k la sie o d w a d zie śc ia n a je d n e g o n a u c zy c iela , n ie b a c z ą c n a to , iż ju ż d o ty c h c z a s w w ięk sz o śc i w y p a d k ó w rze*
c z y w iśc ie lic z b a d z ie c i p rze*
k ra c z a ła z n a c z n ie n o rm ę u sta#
w o w ą .
W te n sp o só b w y tw o rzo n o rz e k o m y n a d m ia r n a u c z y c ie li, co m o ż e sp o w o d o w a ć red u k # c ję o so b o w a n a u c z y c ie lstw a , ze sz k o d ą d la n o rm a ln e g o ro z w o ju sz k o ln ic tw a p o w sz e c h n e g o , g d v ż ju ż d z iś m a m y p rze#
szło p ó ł m il jo n a d zieci, p o z o sta ja c y c h z u p e łn ie p o z a sz k o lą w b re w p o sta n o w ien io m d e k re tu N a c ze ln ik a P a ń stw a z d n ia 7 lu te g o 1919 .
, S y tu a cję i ta k ju ż -ro zp acz#
liw ą n a u c z y cie li p o g a rsz a z n a c z n ie je szc z e i to , że Z w . P o lsk . N a u cz y c ie lstw a S zk ó l P o w sze c h n y c h n ie m a , ja k n a s in fo rm u ją n ie z b ę d n e j w ta k ic h w y p a d k a c h p e w n o śc i, c z y in#
sp e k to ro w ie sz k o ln i z a jm ą w o b ec re d u k c ii n a u c z y cie li sta#
n o w isk o słu sz n e . Z a c h o d zić m o ż e b o w iem o b a w a , że in#
sp e k to ro w ie z e c h c ą k ie ro w ać się n ie tv le z a sad ą sp ra w ie dli#
w o ści, ile w z g lę d a m i p ro tek # c y jn e m i.
mwMłmwim
wM
—mu mi
hiił
miŁHMmw Fraszki aktualne.
Gdy
czasem ktoś się skarży:
—
„Otom szedłpod blizny, otom krew swą
przelewał a cóż mam zOjczyzny?
” To wówczasswojej przed
nim goryczy niekryję,
że tylu
dzielnychpadło,a
onwłaśnie żyje
..ttp.
Jak nasi studjują w G enew ie
Z o g ó ln e j lic z b y stu d e n tó w , w p isan y c h w se m estrze z im o w y m n a U n iw ersy tet w G e n e w ie p ra w ie 5 p ro c , sta n o w ią P o la c y .
M ia n o w icie n a 7 5 0 w p isa n y c h b y ło : 7 7 N ie m có w , 3 3 P o la k ó w , 2 3 F ra n cu z ó w , 18 R o sja n , 17 J u g o sło w ian , 1 5 W ę g ró w , 1 3 B u ł
g a ró w i 1 3 E g ip c ja n .
J e st rz ec z ą c h a ra k te ry s ty c z n ą , ż e n a U n iw e rsy te c ie g e n e w sk im sta le się z m n ie jsz a lic zb a stu d iu ją c y c h k o b iet.
W ro k u 1 9 2 4 b y ło ta m stu d e n te k 2 2 5 , u b ie g łej z im y 1 9 9 , z a ś w b ie ż ą c y m se m estrz e ju ż ty l
k o 1 6 8 .
OGŁOSZENIA DROBNE.
DOROSŁYM o ra z d z ie c io m u d z ie la lelcćy j ję z y k ó w , p rz ed m io tó w , w y k w a
lifik o w a n a n a u c z y c ie lk a , Z ło ta 3 1 — 15.
G o d z in y p o ro zu m ie n ia się: 2 — 4 .
M am n a w y k o ń cz e n iu w y n a la z e k
„ P e rp e tu u m m o b ile'* — p ro sz ę o p o m o c p ie n ię ż n ą , a ż e b y m m ó g ł d a n y
? ’v n a la z e k w y k o ń c z y ć w su m ie 4 0 0 zł.
Z g ło sz e n ia o fe rto w e d o R e d a k c ji „ G ło su C o d z ie n n e g o ” , S ie n n a 33 p o d „ In w a lid a”.
P rz y stą p iliśm y n a re sz c ie , ty m ra z e m z d a je się z u p e łn ie se rjo , d o ra d y k a ln e j sa n a c ji sto su n k ó w g o sp o d a rc z y c h . O statn i b y ł p o te m u c z a s, m a lu c z k o , a p o n o n ie b y ło b y ju ż c o ra to w a ć z p o w o d zi, ja k ą k ra j n a sz z a la ła fa la le k k o m y śln o ści, ro z rz u tn o ści, b ra k u trz eź w o śc i, n ie lic ze n ia się z rz ec z y w isto ścią i te rn w ie c z n e m u n a s: „ ja k o ś to b ę d zie'* .
F a k t c h w ilo w e g o c h o ć b y o - trz eź w ien ia p o d w z g lęd e m m o
ż liw o śc i, d o stęp n y c h d la m ło d e j p a ń stw o w o śc i p o lsk iej je st w ie l
c e p o c ie sz a jąc y m , n ie w p a d a j m y je d n a k z je d n e j o state c zn o śc i w d ru g ą . N ie b u rz m y z a sa
d n ic z y c h p o d sta w , n a k tó ry c h m u si b y ć k rz ep k o o p a rty g m a c h p a ń stw o w o śc i i z d ro w y ro z w ó j n a ro d u . N ie n isz c zm y z ta k im tru d e m z b u d o w a n e p ie rw sz e z rę b y o św iaty n a ro d u c h o ć b y n a w e t d la k o n ie cz n e j p o p ra w y sto
su n k ó w e k o n o m ic zn y c h k ra ju , k tó ra b e z w ą tp ie n ia je st n a jw a - ż n iejsz em z a d an ie m , ja k ie s ta n ę ło g ro ź n ie p rz e d n a m i.
N ie tę d y d ro g a w ie d z ie d o u z d ro w ien ia fin a n só w i p o p ra -
izba polsko-sowiecka.
W e d le in fo rm a c ji „ G ło su C o d z ie n n e g o " w n a jb liż sz y m c z a sie d o k o n a n e z o sta n ie u ro c zy ste o tw a rc ie. w W a rsz a w ie Iz b y H a n d lo w ej P o lsk o - S o w ie ck ie j.
N a o tw a rcie m a ją p rz y b y ć sp e
R u ch w sp ó łd zielczy w P o lsce.
Rozwija się normalnie.
N ie zw y k le in te re su jąc e d a n e o sta n ie ru c h u sp ó łd z ie lcz e g o w n a sz y m k ra ju z e b ra n e z o stały p rz e z P a ń stw o w y U rz ąd S ta ty sty c zn y . D o ty cz ą o n e sta n u sp ó ł d z ie lcz o śc i n a 1 sty cz n ia 1 9 2 5 ro k u , u le g ły w ię c z a p e w n e p e w n e j re d u k cji w p rz e c ią g u ro k u u - b ie g łe g o , ta k c ię ż k ie g o d la c aje - g o n a sz e g o ż y c ia g o so o d a rc z eg o . O tó ż o g ó łe m n a ro k 1 9 2 5 P o l
sk a p o sia d a ła 1 5 .3 7 0 sp ó łd z ie l
n i, m ia n o w ic ie : sp o ży w c z y ch 5 .8 6 7 , k re d y to w y c h 5 .7 7 1 , ro ln i
c z o - h a n d lo w y ch 9 4 8 , b u d o w la n o - m ie szk a n io w y c h 7 8 1 , m le
c z arsk ich , ja jc z a rsk ic h i h o d o w la n y c h 6 0 6 , in n y c h h a n d lo w y c h 4 0 1 , su ro w co w o - w a rszta to w y ch 3 9 3 , w y d a w n icz o - k sięg a rsk ic h
S P O
MIĘDZYNARODOWE ZAWODY KO
BIECE W POLSCE.
C z e sk i Z w iąz e k S p o rtó w K o b ie
cy ch i „ H az e n y " z a p ro p o n o w a ł P Z L A ro z e g ran ie n a te re n ie P o lsk i z a w o d ó w p a ń w le k k o a tle ty ce i g ra c h m ię d z y re p re z en ta cja m i P o lsk i i C z e ch o sło w a cji. Z aw o d y o d b y ły b y się p o t. zw .
„ O lim p ja d z e sp o rtó w k o b ie cy c h ” w p o w ro tn e j d ro d z e d ru ż y n y c z e sk ie j d o d o m u .
P . Z . L , A . p ra w d o p o d o b n ie p rz y j- m ię tę p ro p o z y c ję i z o rg a n iz u je te .z a w o d y w W a rsz aw ie .
W SPRAWIE KRZYŻA ZASŁUGI DLA SPORTOWCÓW.
(C S ). Z w iąz e k P o lsk ic h Z w ią z k ó w S p o rto w y c h w o so b ie sw eg o K o m ite tu W y k o n a w c z e g o z w ró cił się d o k o m p e ten tn y c h sfe r rz ą d o w y c h z w n io sk ie m o z m ia n ę sta tu tu K rz y ża Z a
słu g i i O d ro d z e n ia P o lsk i w ty m se n sie, a b y o d z n a c z e n ia te m o g ły b y ć n a d a w an e ró w n ie ż o so b o m , k tó re c z y to o d z n a c z y ły się w y b itn e m i re zu ltata m i sp o rto w e m i, z d o b y ły m istrz o stw o P o l
sk i, w z g lę d n ie n a g ro d y z a g ra n ic z n e , czy to są z a słu ż o n e m i d z ia ła cz a m i n a p o lu o rg a n iz a cji ż y c ia sp o rto w e g o . NARCIARZE POLSCY SPISALI SIĘ.
S M O K O W IE C , (C S ). W u b ieg ły m ty g o d n iu o d b y ły się w S m o k o w cu , w C z e c h a c h sk o k i, w k tó ry c h b ra li ró w n ie ż u d z ia ł i n a rcia rz e p o lscy . D ru g ie m ie jsce w sk o k a c h u z y sk a ł m istrz P o lsk i — M u k en to ru n n — 31 m tr., trz e c ie — R o z m u s 32. P ie rw sze
w y w o g ó le sto su n k ó w g o sp o
d a rc zy c h ! N ie z a m y k a n iem sz k ó l p o w sz e ch n y c h , n ie k a so w a n ie m w y d z iałó w i k a te d r u n iw ersy te c k ic h (w P o z n a n iu m a b y ć z li
k w id o w an y w y d z ia ł m e d y c z n y , a w K ra k o w ie sz e re g k a ted r), n ie c o fa n ie m sty p e n d jó w m ło d z ie ży a k a d e m ic k ie j z d o b ę d z ie - m y so b ie p o d sta w ę d o trw a łeg o p o stę p u i u g ru n to w a n ia p o tę g i p a ń stw o w e j..
N ie w o ln o k o sz te m o św ia ty i k u ltu ry z a ty k ać d z iu ry n ie u d o ln ie , a c z ęsto le k k o m y śln ie u k ła d a n e g o b u d ż etu p a ń stw o w e g o , w k tó ry m p o z y cja : o św ia ta i k u ltu ra w in n a p o z o stać n ie ty k a ln ą. S k re śla jm y p o z y c je n a jró ż n ie jsz e, ró b m y o sz cz ę d n o śc i n a jn ie m o ż liw sz e , w strz y m a j m y się n a w et o d n a jn ie z b ęd n ie j sz y ch in w e sty c ji, a le o d o św ia ty i k u ltu ry — w a ra!
N ie w o ln o , w o ła m y g ło śn o ^;
p o d k o p y w a ć z d o b y ty ch z ta k im S y z y fo w y m tru d e m p o ty lu la ta c h n ie w o li, c ie m n o ty i u c isk u o św ia to w e g o , sz a ń c ó w n a jw ięk sz e g o d o b ra n a ro d u — o św ia ty !
St C.
c jaln i d e leg a ci so w iec k ieg o W n ie szto rg u , Z a d a n ie m Iz b y m a*
b y ć p ra c a n a d u g ru n to w an ie m i ro z w in ic ie m sto su n k ó w g o sp o d a rcz y c h p o lsk o - so w ie c k ic h .
9 6 , p rz e m y sło w y c h 1 8 3 , ro ln icz o - p rz e m y sło w y c h 6 6 , ró żn y ch ? ro ln ic zy c h 9 1 .
Z n a c z n a lic z b a sp ó łd z ie ln i je st z rz esz o n aw trz e c h w ie lk ic h cen * tra ln y c h o rg a n iz a c ja c h , a m ia-»
n o w ic ie : U n ja Z w ią zk ó w S p ó ł
d z ielc zy c h w P o z n a n iu o b e jm u je 8 5 3 , sp ó łd zie ln i z 5 6 3 ty s, c z ło n’ k ó w , Z w ią z e k S p ó łd z ie ln i S p o ż y w có w R z e c z y p o sp o lite j P o k ’ sk ie j 9 0 6 sp ó łd zie ln i z 6 0 0 ty s / c z ło n k ó w , i Z je d n o c ze n ie Z w ią z k ó w S p ó łd z ie ln i R o ln ic z y c h
w
W a rsza w ie lic z y 2 .4 0 8 sp ó łd zie l n i i 3 8 6 .1 6 9 c z ło n k ó w .
J e s t to w ic ru c h p o tę żn y , k tó re g o sta n i ro zw ó j o b c h o d z ić w i
n ie n c a łe sp o łe c ze ń stw o p o lsk ie .
R T.
m ie jsc e w te j k la sie (I-szej) z d o b y ł W e n d e (C . S . L .), o sią g a jąc sk o k 41 m tr. W d ru g ie j k la sie p ie rw sz e m ie j
sc e p rz y p a d ło n a rc ia rz o w i p o lsk ie m u S e y d lo w i, k tó ry o sią g n ą ł 3 6 m tr.
z je d n y m u p a d k ie m ,
ZAWODY ŁYŻWIARSKIE O MISTRZOSTWO POLSKL (C S ). W d n ia c h 3 0 — 31 sty c z n ia’- b . r. o d b ę d ą się w e L w o w ie z a w o d y ły ż w ia rsk ie o m istrzo stw o P o lsk i n a ro k 1926, Z a w o d y o rg a n iz u je L w o w sk ie T o w a rz y stw o Ł y ż w ia rsk ie . P ro g ram z a w o d ó w o b e jm u je ja z d ę sz y b k ą , fig u ro w ą i ta n ie c p a ra m i.
POLSKA PRZYJĘTA DO LIGI HOC- KEYU NA LODZIE. NIEMCY TAKŻE.
D A V O S , (P A T ). O d b y ło się tu p o sie d z e n ie M ię d z y n a ro d o w e g o K o n g re
su L ig i H o c k ey u n a lo d zie. P o sta n o w io n o p rz y ją ć d o L ig i n o w y c h c z ło n k ó w : P o lsk ę i N iem cy .
N a stę p n e m istrz o stw o E u ro p y W j h o c k e v u lo d o w y m o d b ę d z ie się w ro k u 1927 w W ie d n iu , e w e n tu a ln ie w L o n d y n ie lu b C h a m o n ix , t. j.. ta m , g d zie w a ru n k i k lim a ty c z n e n a jle p ie j z a re k o m e n d u ją m iejsco w o ść.
FRANCJA - POLSKA.
W z a w o d a c h h o c k e y o w y c h n a lo d zie F ra n c ja p o b iła P o lsk ę 2 : 1 (1 : 1).
Je d n ej b ra m k i P o lsc e n ie p rz y z n ą n o z p o w o d u sp a lo n e g o . P o la c y g ra li d o sk o n a le o d w ie k la sy le p ie j niż z Au- strją. C z e c h o sło w a c ja b ije B elg ję 2 :0.