w v u ł“10 gr*
CODZIENN Y
EXPRESS POMORSKI
DCBAA b o oa m ent m iesięczny w ekspedycji 2.— d., w agenturach 2.15 zŁ, na pocztach jaiVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA i odaaazenien do dom u 2.34 d., pod opaską w Polsce 3.50 at, w Innych krajach 4.50 zi. —
Abonam ent kwartalny w ekspedycji 6.— zł., w agenturach 6.45 zl^ na pocztach już z odnoszę*
niem do demu 7.01 zl, pod opaską w Polsce 10.5(^ł., w innych krajach 14.— zŁ — W razie wypadków, spowodowanych siłą wyższą, przeszkód w zakładzie, strajków lub tym podobnych niepizewidzianych okoliczności, wydawnictwo nie odpowiada z a dostarczenie pism a, a abo
nenci nie mają prawa domagania się nledostarczonych num erów lub odszkodowania.
O g ło szen ia na atr. ^-łamówej 15 gr. od m iejsca m ilim etrowego, na str. pierwszej 60 m*
od m iejsca m ilim etr., na str. trzeciej i drugiej 40 gr. od miejsca m ilim etr., Ruch towarzystw 20 gr. od wiersza tekstowego. - Ogłoszenia tłumaczone, skom plikowane,! zastrzeżeniem miejsca oraz z nieczytelnym rękopisem przy każdym poszczególnym wypadku 25 procent nadwyżki — Z innych krajów 200 proc, nadwyżki. - Konto Pocztow,Kasy Oszczędności,'Poznań 201060 — Ogłoszenia płatne natychm iast — Adres administracji: Toruń, Piekary 14 • Telel. 647. — Za ręko pisy nlezam ówlone redakcja nie odpowiada. — Adres redakcji: Toruń, Piekary 14 - Telefon 647
Rok n. Toruń-Bydgoszcz-Grudziądz środa 10 lutego 1926 r Nr. 37.
W d n . 7 b . m . o d b y ł s i ę w W a r t r a w i e z j a z d R a d y N a c z e l n e j C h r z e ś c i j a ń s k i e j D e m o k r a c j i .
R e f e r a t y w y g ł o s il i : p o s e ł B ł a - i e j e w i c z — „ K a t o l i c k i e p o d s t a
wy i d e o l o g j i c h r z e ś c . • s p o ł e c z n e j " , s e n a t o r k s . A d a m s k i — n M e to d a z a s t o s o w a n i a c h r z e ś c .- s p o ł . d o p o s z c z e g ó l n y c h z a g a d n i e ń p o l i t i s p o ł." , p o s . B i t n e r —
^ T a k t y k a s t r o n n i c t w a C h .- D e m .
wk r a j u " , p o s e ł C h a c iń s k i — „ S y t u a c j a p o l i t y c z n a " i m i n i s te r s p r a w i e d li w o ś c i , d r . P i e c h o c k i —
„ A k c j a s a n a c y j n a r z ą d u " . N a d r e f e r a t e m w y w i ą z a ł a s ię o b s z e r n a d y s k u s j a . R a d a N a c z . p o d z i e l i ł a s i ę n a s e k c j e : O g ó l n ą
Fermenty w Chrześcijańskiej Demokracji
Jak s i ę „ G ł o s C o d z i e n n y * d o w i a d u j e , z a k u l i s o w e d z i e j e o s t a t n i c h p a r u t y g o d n i w s t r o n n i c twie “ C h r z e ś c i j a ń s k i e j D e m o k r a c ji d a j ą s i l n y f e r m e n t i o s t r e w a l
k i w e w n ę t r z n e w ł o n i e ” t e g o S t r o n n i c t w a .
P o s e ł K o r f a n t y p o d j ą ł e n e r g i c z n ą i n i e p r z e b ie r a j ą c ą w ś r ó d k a c h a k c ję w k i e r u n k u u m o c n i e n i a s w e j p o z y c j i w s t r o n n i c t w i e , o s ł a b i o n e j b . d o t k l i w i e w r . u b . h i s t o r j ą d o c h o d z e ń ś l ą s k ic h k o m i s j i r z ą d o w e j u p a d k i e m B a n k u d l a H a n d l u i P r z e m y s ł u o r a z o s t a tn i ą a f e r ą w B y d g o s z c z y .
E c h e m t y c h w y d a r z e ń b y ł o , rż e w j e s ie n i u b . r . o p o z y c ja a n t y - k o r f a n t o w s k a w C h . D e m . b y ł a b . s i l n a i o m a l n i e d o p r o w a d z ił a d o u s u n i ę c i a g o z e s t r o n n i c t w a .
O b e c n i e p . K o r f a n t y j e s t g ó r ą . W C h .- D e c j i z a p r o w a d z o n o
Jem tan iM WuWI
Zawsze i wszędzie z Niemcami ciężka sprawa
B E R L I N . 7 . 2 . ( A . T . E .) -
„ V o r w a e r ts " w s z c z e g ó ło w y m w y w o d z ie p r a w n y m s tw ie r d z a , iż tr z e b a je s z c z e c o n a jm n ie j 1 2 a k tó w d y p lo m a ty c z n y c h , a b y w s tą p ie n ie N ie m ie c d o L ig i N a r o 'd ó w s ta ło s ię f a k te m d o k o n a -
My tfoffliatfuiemy sie o tem z Beninu
Zerwanie pewnych rokowań polsko-niemieckich
B E R L I N , 7 . 2 . (A . W .) — r o k o w a ń p o ls k o - n ie m ie c k ic h w P r a s a p r a w ic o w a p r z y n o s i w ia - s p r a w ie lik w id a c ji m a ją tk ó w n ie d o m o ś ć z W a r s z a w y o z e rw a n iu m ie c k ic h w P o ls c e .
i R e g u la m in o w ą , k tó r e o b r a d o w a ły w ie c z o r e m .
D z iś d a ls z y c ią g o b r a d .
W e d le p o s ia d a n y c h p r z e z n a s in f o r m a c ji, R a d a C h r z .- D e m o k r.
z a jm o w a ła s ię s to s u n k ie m te g o s tr o n n ic tw a d o in n y c h s tr o n n ic tw r o b o tn ic z y c h , p r z y c z e m w r e f e r a ta c h i d y s k u s ji o s tr o a ta k o w a ło P . P . S . i N . P . R ,
R z e c z ja s n a , ż e n ie w s z y s tk ie g ło s y ... id ą w n ie b io s y . W y p a d a ło b y r a c z e j, a b y c h a d e c y z r o b ili g r u n to w n y p o r z ą d e k u s ie b ie , n im z a jm ą s ię o b c e m i s p r a w a m i. W s z a k ż e ż n ie d a w n o je s z c z e w P o z n a n iu im s a m y m g r o z ił r o z ła m n a tle „ ta k ty k i" p o s ła K o r fa n te g o .
r z ą d y s iln e j r ę k i. S a m p . K o r f a n ty s to i n a r a z ie z u b o c z a , a le je g o lu d z ie p r z e p ro w a d z a ją je g o p o le c e n ia . S z e r e g w y b itn y c h , n ie z a le ż n y c h o s o b is to ś c i w s tr o n n ic tw ie z o s ta ł u s u n ię ty o d w p ły w u .
A k c ja ta je d n a k ż e w y w o łu je s iln e o b u r z e n ie w p o s z c z e g ó l
n y c h o k r ę g a c h s tr o n n ic tw a . W P o z n a n iu w a lk a p r z e c iw p . K o r f a n te m u o m a ło n ie s k o ń c z y ła s ię r o z ła m e m . W o k r ę g u s to łe c z n y m o s o b a p . K o r f a n te g o ta k ż e n ie c ie s z y s ię p o p u la r n o ś c ią .
P . K o r f a n ty je d n a k ż e d z ia ła e n e r g ic z n ie : w s z y s c y w ie d z ą , ż e je s t to p r z y g o to w y w a n ie s ię d o w y b o r ó w , k tó r e z d e c y d u ją , c z y C h .- D e m o k r . z ta k im b a la s te m ja k p . K ., u tr z y m a s ię n a p o w ie r z c h n i.
n y m . W y n ik a z te g o , ż e m o ż li- w e m je s t je s z c z e n a s tą p ie n ie c a łe g o s z e r e g u d y p lo m a ty c z n y c h in c y d e n tó w i ż e n a s tą p ić m o g ą lic z n e m o m e n ty o w ie lk ie m p o - lity c z n e m n a p ię c iu .
Słuszne stanowisko Francji
P A R Y Ż . 7 . 2 . (A . W .) -
„ T e m p s " . p is z ą c o k o n f e r e n c ji r o z b r o je n io w e j i o m a w ia ją c g ło s y p r a s y a n g ie ls k ie j z a p o w ia d a , ż e a c z k o lw ie k F r a n c ja p r a g n ie w s p ó łd z ia ła ć z in n e m i n a r o d a m i w k ie r u n k u p r z y w ró c e n ia o - g ó ln e g o p o k o ju ś w ia to w e g o , to je d n a k n ie m o ż n a p o d d a w a ć s ię z łu d z e n io m , ż e F r a n c ja z g o d z i-
ła b y s ię n a r o z b ro je n ie je j w ty m s a m y m s to p n iu w ja k im m a ją b y ć r o z b r o jo n e N ie m c y , n a p o d s ta w ie tr a k ta tu W e r s a ls k ie g o , b o w ie m F r a n c ja w r a z ie s w e g o z u p e łn e g o r o z b r o je n ia n ie o tr z y m u je w z a m ia n ż a d n y c h g w a r a n c ji, k tó r e b y je j n a to p o z w o lić m o g ły .
Włochy obawiają się przyłączenia
Austrji do Niemiec
P A R Y Ż . 7 . 2 . (A . T . E .) - R z ą d w ło s k i z a p r o p o n o w a ł J u - g o s ła w ji z a w a r c ie k o n w e n c ji s k ie r o w a n e j p r z e c iw k o z a m ie r z o n e m u p r z y łą c z e n iu A u s tr ji d o N ie m ie c . P o p o d p is a n iu te j k o n w e n c ji p r z e w id y w a n e je s t p r z y łą -
Ameryka nie M i ooiudo !
Twierdzi, iż Francja żyje ponad stan
L O N D Y N . 7 . 2 . (A . W .) —
„ D a ily M a il" d o n o s i z N o w e g o Y o rk u , iż p r o je k t g u b e r n a to r a B a n k u A n g ie ls k ie g o N o r m a n a w s p r a w ie p o m o c y fin a n s o w e j d la s ta b iliz a c ji f r a n k a f ra n c u s k ie g o , z o s ta ł p r z e z a m e r y k a ń s k i U r z ą d S k a r b o w y o d r z u c o n y . Z d a n ie m a m e ry k a ń s k ic h k ó ł r z ą d o w y c h F r a n c ja w in n a n a jp ie r w d o p r o -
Centrala Propagandy Komunistycznej w Grecji wykryta
Naturalnie urzędnik poselstwa sowieckiego brał udział
A T E N Y , 7 .2 (R p s ). - P is m a a te ń s k ie z a m ie s z c z a ją k o m u n i
k a t u r z ę d o w y w s p r a w ie a r e s z to w a ń , d o k o n a n y c h p r z e z p o lic ję p o lity c z n ą . Z k o m u n ik a tu w y n ik a , ż e p o lic ja w y k r y ła c e n tr a lę p r o p a g a n d y k o m u n is ty c z n e j w G r e c ji. W y k r y to d r u k a r
n ię ta jn ą , w k tó r e j d r u k o w a n o n ie le g a ln e p is m a k o m u n is ty c z n e . Z n o ta te k , z n a le z io n y c h p o d c z a s r e w iz ji w m ie s z k a n ia c h a r e s z to -
Kłopoty o nową siedzibę Ligi Narodów
P A R Y Ż . 7 . 2 . (A . W .) — R z ą d f r a n c u s k i n a r a d z a s ię z S e k r e ta r ja te m L ig i N a r o d ó w w s p r a w ie p r z e n ie s ie n ia s ta łe j s ie
c z e n ie s ię C z e c h o s ło w a c ji d o te g o tr a k ta tu . R z ą d w ło s k i p r o p o n u ją c z a w a r c ie te j k o n w e n c ji o - p ie r a s ię n a z a s a d z ie , ż e g r a n ic e u s ta lo n e tr a k ta te m w S t. G e r- m a in s ą r ó w n ie tr w a łe , ja k g r a n ic e w T r a k ta 'c ie W e rs a ls k im , j
w a d z ić d o ró w n o w a g i s w ó j b u d ż e t i u r e g u lo w a ć s w o je d łu g i w A m e r y c e , z a n im z w ró c i s ię d o S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h o d a ls z ą p o m o c f in a n s o w ą . P o d k r e ś la s ię p r z y te m , ż e F r a n c ja p o s ia d a b a r d z o p o m y ś ln y b ila n s h a n d lo w y i p ła tn ic z y , le c z n a d w y ż k i, o s ią g n ię te tą d ro g ą , w y d a je , ż y - ją c p o n a d s ta n .
w a n y c h k o m u n is tó w w y n ik a , ż e o r g a n iz a c je k o m u n is ty c z n e s z y k o w a ły z a m a c h y n a ż y c ie g e n . P a n g a lo s a i in n y c h c z ło n k ó w r z ą d u . S e n s a c ję d n ia s ta n o w i a r e s z to w a n ie u r z ę d n ik a p o s e l
s tw a s o w ie c k ie g o w G r e c ji R o s - s in a . S ta ł o n n a c z e le je d n e j z o r g a n iz a c ji k o m u n is ty c z n y c h w A te n a c h i b y ł łą c z n ik ie m p o m ię d z y k o m u n is ta m i g r e c k im i a p o s e ls tw e m s o w ie c k ie m .
d z ib y L ig i n a te r e n f r a n c u s k i.
U s ta lo n o , iż p r z e d w s tę p n e o b r a d y k o n f e r e n c ji r o z b ro je n io w e j o d b ę d ą s ię ju ż w A ix le s B a in s ,
Po M ii
S p r a w a o b s a d z e n ia te k i r o b ó t p u b l. n ie z o s ta ła d o te j c h w ili!
je s z c z e p r z e s ą d z o n a .
Z a s a d n ic z o P . P . S . m a p r a w o w y z n a c z e n ia s w e g o k a n d y d a ta ^ ' p r z y c z e m w k u lu a r a c h p o liL o b ie g a ją n a z w is k a p o s łó w J a w o - 1 r o w s k ie g o o r a z H a u s n e r a .
R ó w n o c z e ś n ie je d n a k , ja k s ię i
„ G ło s C o d z ie n n y " d o w ia d u je , p ą ja w iła s ię in n a k o n c e p c ja , ro z -- w a ź a n a w k lu b ie P . P . S „ k tó ra ! p o c ią g n ę ła b y d a ls z e p r z e s u n ię ć c ia w o b s a d z ie te k . M ia n o w i- | c ie — d la r o z s z e r z e n ia k o a lic ji!
w y s u n ię to m y ś l o d d a n ia je d n e j) z te k p r z e d s ta w ic ie lo w i je d n e j z g r u p le w ic o w y c h , d o ty c h c z a s s to ją c e j p o z a k o a lic ją , p rz y c z e m ! d r u g ie m ie js c e d la s o c ja lis tó w ] p o le g a ło b y n a m in is tr z e b e z te k Ł
Tabela wygrauycli lolEiil Państwowej
V Id. 3 dzieft.
15.000 zL nr. 2987.
3.000 zł. n-ry 4530 20263 35684.
2.000 zł. n-ry 26385 52024 55791.
1.000 zŁ n-ry 1105 3695 4062 11375 16045 30269 35518.
600 zŁ n-ry 1281 5247 17873 19698 30550 31178 37315 40407 60885 63011.
500 zŁ n-ry 5974 9708 13597 24059, 31116 34081 35461 41541 41556 41790!
42649 44205 44578 45457 45767 628151
$3537 64615.
400 zł, n-ry 4604 5618 13342 14517|
15173 15637 16799 17681 17993 18494 18845 20772 22852 23566 24105 24107 24128 25292 26916 28095 28687 28964 30208 30579 32609 32702 36198 36958 37835 37938 40215 40535 40714 42029 42894 43291 46105 46587 47527 48784 52986 53289 55143 55344 55703 55931 57149 57524 57933 61379 62144.
300 zł. n-ry 144 219 617 1008 1087 2911 3282 3453 3637 3730 4620 4674 6955 7405 7738 8109 8189 8953 8958 9261 9284 9782 10806 10853 11680 12678 12703 12905 12993 13904 13975 15651 15893 16515 17516 17649 17811 17973 20438 20897 21482 22164 22427 2250?!
22659 22804 22986 23997 24514 24600 24905 25910 26693 27844 28888 28998 29823 30095 30311 30697 X860 31435 31734 32487 32633 33230 33299 335201 33616 33918 33943 34919 35120 352801 36090 36606 38028 38651 39231 441661 44358 44521 44597 45488 45583 45776' 46009 46562 46917 47330 47566 475761 47808 48388 48598 48839 50012 50509'
Z ostatniej chwili
W c z o r a j o k . g o d z . 5 p o p o ł. n a p r z e c h o d z ą c ą p r z e z je z d n ię n a ' u lic y M a rs z a łk o w s k ie j w p o b li-, ż u u lic y W ilc z e j p . Ź o fję M in - g a r d i, n a u c z y c ie lk ę ś p ie w u , n a je c h a ł p ę d z ą c y w s z a lo n e m te m p ie s a m o c h ó d ( d o r o ż k a n r» . 1 9 1 - 6 2 ). P . M in g a rd i z o s ta ła ś m ie r te ln ie p o r a n io n a . W e z w a n e P o g o to w ie p r z e w io z ło o f ia r ę k a r y g o d n e j ja z d y d o s z p ita la D z . J e z u s , g d z ie w g o d z in a c h w ie * c z o r n y c łr z m a r ła . K ie r o w c a F e -, lik s K ie r s k i z o s ta ł a re s z to w a n y m
Mei Ali flit
baZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAS ta n y Z jed n o c z o n e A m e ry k i P ó łn , n ie ra ty fik o w a ły , ja k w ia- id o m o , T ra k ta tu W e rs a ls k ie g o
i n ie w e szły d o L ig i N a ro d ó w , k tó re j p ie rw s zą re a ln ą k o n c e p c ję rz u c ił w ie lk i P re z y d e n t W il
so n . A m e ry k a n ie b o w ie m , z a s ła n ia ją c się d la p o z o ró w d o k try n ą M o n ro e g o , n ie w ie rzy li p o - p ro s tu w z d o ln o ść S ta reg o Ś w ia
ta d o z re k o n s tru o w a n ia p o lity c z n o -g o s p o d a rc ze g o z a c h w ian y c h p rz ez w o jn ę sto su n k ó w
P o z o sta w ili n a s te d y n a sz y m k ło p o to m i u d rę k o m , o d su w ają c się o d u d z ia łu i p o m o c y w ic h re g u lo w a n iu .
N ie p o m a g ały lic zn e a p e le e u ro p ejs k ic h m ę ż ó w stan u , w śró d k tó ry c h n ie b ra k ło ta k ż e g ło su P o lsk i, w y raż o n eg o w ro k u u b . p rz ez o b e c n e g o p re m je ra, p a n a S k rz y ń s k ie g o
A m e ry k a , d o k tó re j se rc a ,
9 d u ż ę m o c n ie j — d o k ie sze n i a p e lo w a ła s k o ła ta n a , z u b o ż ała j k o c o n a p o w o jn je E u ro p a , p o - g łu c h ą n a te w p łan ia . A ż w re szc ie , g d y tro sk a o d łu -
>gi e u ro p e js k ie i o w a ru n k i sil-
^ y e jsz ej e k s p a n s ji a m e ry k a ń s k ie j jia b ja ła ro z m ia ró w n ie la d ą k ło - ,p o tu — n a s tą p ił p ie rw sz y k ro k
^ in te rw e n cy jn y : b y ła to w y b itn a
zwierzchnicza nieledwie rola Ąp^ryki przy u k ła d a n iu p lą p u
O b e c n ie o b se rw u je m y k ro k d ru g i.
Co piszą tygodniki?
N ie c h b ę d z ie o d ro b in a h u m o ru !
W p a d ł n a m w rę c e (b o to tru d n o d o stąę ty 5 „ Q io su M o n a r c h is t/1, o rg ą ąu ... p rz e sz łe g o
k ró la p p ls ^ g O | p ję rw sjz ę g o p o s ła - m Q W c h i§ ty , s e ę ę sjo ą isty W y z w o le ń s k ieg o , D r. Ć w ia k o w -
$ a c ? e |e n u m e ru — w y z n an ie
> > ią ry : W ła d z a d la K ró la, z ie m ia
dla lu d u , ła d i s p ra w ie d liw o ść
dla w sz y stk ic h !
n a s tę p n ie ju ż z c a łą p e w n O - d p ją sie b ie :
R o k 192Ó fo z p o c z ą ł się p o d n o k ie m m o n a rc h iz tn u . T o z n a ń s k i z ja z d m o n a rc h istó w o ra z w y s tą p ie n ie p o sja d -ra Ć w ia k o w sk ie g o w y w o ła ło w g a z e ta c h w ielk ą d y sk u sję # £ te m a t re w iz ji K o n sty tu c ji f je z m o cn ie n ia w ła d z y G ło w y P a ń stw a . Je s,f jo ju ż w ie lk ie z w y - c /|$ tw 9 p jo n ą rc jiię tń w , że z m u sili c ą łe sp o łe c z e ń stw o , p e łn e b e z w ła d y j c z arn y c lj ip y ^ i, d o z w ró c e n ia sv y e j'u w ą g j n a u to tn ą p rz y cz y n ę n ie d o lj K raju — m ia n o w icie n a b ra k siln e j i sp ra w ie d liw e j w ła d z y .
|? 9 C Z |Ł k o w o sta ra n o się z b y w a ć w y stą p ie n ia m o n a rc h istó w k p in k am i,* o b e c n ie za$ , p rz ec iw n ic y n a sj, w ięż ą c w z rasta ją c ą w śró d sz e ro k ic h m a s tę s k n o tę d o w ła d z y k ró le w sk ie j, u siłu ją n a s z w alc zy ć c ią g ły m i a ta k am i, a le fa m e j j^ ę i k ró le w sk ie j u g ry ź ć n ie m o g ą.
S ą d z ą c z tę g o , c o śm y tu ta j p rz y to c zy li, je d n a ja s k ó łk a — p o $ ę | D r. Ć w iąk o w sk i p ro w a
d z i... ly io sąę m o n a rcłiiz m u . Z ie lo n o , p a c h n ą c o , sło n ec z n ie ro b ić się z a c z y n a te d y w P o lsce . A z w ła szc z a ... z ie lo n o !
W y c h o d z i te ż w W a rsz a w ie
„ C h ło p N ie za le żn y ” — o rg a n p e c h o w y ch „ e n p e c h o w c ó w ” t. z n . g ru p y W o je w ó d z k ieg o (też se - fc e sjo n iści z W y z w o len ia). C i n ie sz u k a ją k ró la , a le z a to w y b ra li ą ię... d o M o sk w y .
P o n ie w a ż i p rz y o d jaź d z ie i p rz y p rz y je źd z ie p lu to im
S la m a za rn o ść i n ie c h ęć , z ja k ą E u ro p a p ro w ad z i d z ieło k o n fe re n cji i p a k tu ro z b ro jen io w eg o , z n iec ierp liw iły a m e ry k a n ó w . F a k t, ż e g d y o n i z d e c y d o w a li się p rz y ją ć o fic jaln e z a p ro sze n ie d o u d z ia łu w n a ra d a c h ro z b ro je n io w y c h , to w ła śn ie w ted y , k o n fe re n c ja z o s tała o d ro cz o n a b e z w y z n a c z e n ia n a w e t śc iśle jsze g o te rm in u , o b u rz y ł p re z y d e n ta C o - o lid g e’a .
A m e ry k a n ie n ie lu b ią ż a rtó w w in te re s a c h i w p o lity ce . Z a b a
w a w ro z b ro jen ie , k tó rą E u ro p a p o d d y k ta n d o A n g lji o d d łu ż s z e
g o c z a su się z a b aw ia , a k tó rą y a n k e s i o b s e rw u ją d o sk o n a le z z a o c e an u — z n u d z iła się p o to m k o m W a sh in g to n a .
Z a p o w ied z ie li w ię c n a ra d ę ro z b ro je n io w ą sa m i. S a m i u jm u ją in ic ja ty w ę w rę c e je śli E u ro p a so b ie ra d y n ie d a . C h c ą E u ro p ie d o w ieść , ż e i w te j sp raw ie m o ż liw a je st „ c zy s ta g ra “ .
J e śli in ic ja ty w a ta d a w y n ik i, b ę d z e to je d e n w ięc ej d o w ó d , ż ę L ig ą N a ro d ó w z e s ta rz ą ła się, n im p rz e ż y ła m ło d o ść . I ż e ą je je st o rg a n iz ac ją ż y w o tn ą , p rz y n a jm n ie j p o d d z isie jsz y m i p rz e m o ż n y m i w p ły w am i A n g lji...
W te d y , p o z a g o sp o d a rc z y m , ta k ż e p o lity c z n y c e n tr św iata , p o w ę d ru je z ą o c e an .
E u ro p ie p rz y p a d n ie ro la .„„
m u z e u m .
w o c z y , w ię c p o se ł W o je w ó d z k i p ie n i się z e z ło śc i i w rz e sz c z y :
o d p rz y je ż d ż a ją c y c h z R e p u b lik R a d z ie c k ic h w o sta tn ic h p a ru la ta c h c o ra z c z ę śc ie j (p ry w a tn ie) m o ż n a b y ło sjy sz e ć , że ż y c ie la m się p o p ra w ia, o d b u d o w u je , ż e siły , o rg a n iz a c ja p a ń stw o w a k rz e p n ie , ż e c h a o s p o re w o lu c y jn y z n ik a i L p . J e d n a k ż e in lo rm a c je te n ie d b sta ją się d o p ism . W d a lsz y m c ią g u z a o b o w iąz e k p a trio ty c z n y u w a ż a n e je st p isa ć o S o w ie tac h ile ; — d o b rz e , a lb ó b e z stro n n ie p isa ć n ie w o ln o .
P ie rw sz ą p a rt ją le g a ln ie is tn ie ją c ą , k tó ra n ie ty lk o c h c ia ła w ie d z ie ć, le c z i p isa ć p ra w d ę o S o w ie ta c h b y ła N ie z a leż n a P a rtja C h ło p sk a . Z a to , m ię d z y in n e m i, z o sta ła o n a ta k z n ie n a w id zo n a p rz e z re a k cję o b s z a ra ic z o -k a p ita - listy c z n ą i w sz e lk ie g o ro d z a ju u g o - d o w có w . Z a to n a z y w a n o n a s b o l
sz e w ik a m i, sz c z u to n a n a s p o lic ję , sz y k a n o w a n o i p rz e śla d o w a n o .
Ao n i p rz ec ież ty lk o — c h c ie li p ra w d y , p ra w d y b o lsz ew ic k ie j, p ra w d y k o m u n isty c z n e j, p ra w d y re w o lu c y jn e j I
W ię c się z e b ra li: M io tła , P z i- d u c h , B ry l, R o z u m e k i t. d . i p o je c h a li p o p ra w d ę z „ P ra w d y ” .
A tu
jeszcze w ostatniej ehwffl Mi
ło w a li N P R -o w c y i p o e. D ąb sk i o d c ią g n ą ć o d w y ja z d u p o sła B ry la . Z ło śc i u ę w ię c „ to w ą rz y s? * * * * * * * * * w W o je w ó d z k i S y lw e ste r i o d „ p ie sk ó w b u rż u ą z y jn y c h ” n a o k o ło w y m y śla ...
Fraszki aktualne.
A kiedy mijać będziesz Sejm, przechodniu, swój kapelusz
zdejm
i, szepcąc zcicha, módl się tak:
—„Panie! litości daj nam znak!
Panie! Tę Idskę jeszcze spraw, by ustąpili z swoich law, bo skoroś głowę zabrał już, w grób zapomnienia tułów złóż”
t. p.
R z e sz y , n a k fó re j z o sfa n ą p o ło ż o n e p o d p isy p o d te k s t n o ty a d res o w a n e j d o p . g e n e ra ln eg o s e k re ta rz a L ig i N a ro d ó w . W e w to re k lu b śro d ę sp e c ja ln y k u r
ie r z a w ie z ie te n d o k u m e n t d o G e n e w y , k tó ry z a p o cz ą tk u je n o w ą fa z ę h isto rji p o w o jen n e j.
o— w— -
„Głos Prawdy* uporczywie
p rz e p o w ia d a ry c h ły u p a d ek rz ą d u p . S k rz y ń sk ie g o . A lb o w iem łó d ź rz ą d o w a z e z m ę cz o n y m ju ż d o c n a ste rn ik ie m i z b u n to w a n ą z a ło g ą, k rę c i się w m ie jsc u n a w z b u rz o n y c h fa la c h w sz e c h stro n n e g o k ry z y su R z e c zy p o sp o litej, z a n u rz a się c o ra z g łę b ie j w je g o o d m ę ty , i d o p ro g ra m u d o p ły n ą ć n ie m o ż e , n ie je st w sta n ie i n ig d y n ie d o p ły n ia .
Kartki z Berlina
G ło su G o d z ie n .'* ).
a (K o re sp . w ł. „ B e rlin , 6 lu teg o . P R Z Y JA Z D K S . S E IP L A I ID E A
P O Ł Ą C Z E N IA .
W c z o ra j p rz y je c h a ł d o B e rli
n a b . k a n c le rz a u s trja c k i k s. p ra ła t d r. S e ip el. O fic jaln ie ja k o p re le g e n t. N a s k u te k z a p ro s z e
n ia z e s tro n y z w ią z k u s tu d e n tó w k a to lic k ic h w y g ło si o n d z iś re fe ra t o z a d a n ia c h k u ltu ra ln y c h k o śc io ła k a to lic k ie g o . P o re fe ra cie o d b ę d z ie się ra u t, n a k tó ry p rz y b ę d ą c z ło n k o w ie rz ąd u i c a ły ś w ia t p o lity c z n y . M in ister d la s p ra w z a g ra n ic z n y c h w y d a śn ia d an ie n a c z e ść g o śc ia . P o b y t k s. d -ra S e ip la m a c h a ra k te r w y b itn ie p o lity c zn y . K a. S e ip el n a le ż a ł d o ty c h c za s d o ty c h p o li
ty k ó w a u s trjac k ic h , k tó rz y s p rz e c iw ia li się p o łą c z e n iu się A u strji z N ie m c am i, w ied z ą c, ż e m a ła i s ła b a A u strja ja k o c z ę ść rz e s z y n ie m ie c k iej z a trą c i w sz el k ie w id o k i ro z w o ju i s ta n ie się k o lo n ją n ie m iec k ą. J u ż w o s ta t
n im c z a sie m ó w io n o , ż e k s. S e i
p e l z m ien ił p o d ty m w z g lę d e m sw e z a p a try w a n ia i s ta n ą ł p o s tro n ie z w o le n n ik ó w id e i p o łą c z e n ia się . W iz y ta je g o w B e rli
n ie je s t p o tw ie rd ze n ie m ty c h p o g ło se k i n ie w ątp liw ie w y k o rz y s ta n a b ę d z ię ja k o z w y cię s tw o id e i n ie m ie ck ie j w A u strji. D o ty c h c z a s k s. S e ip el b y ł n a jle p sz y m a tu te m w rę k ą c h p a ń stw sp rz y m ie rz o n y c h , n a w ró c e n ie je g o , k tó re u ro c zy śc ie z o sta je z a - d o k u m e n tO w an e o b e c n ie v B e r
lin ie o tw ie ra p e rsp e k ty w ę n a n o w ą a k c ję d y p lo m a ty c z n ą , d o k tó re j N iem c y s z y k u ją się n a te re n ie L ig i N a ro d ó w .
P R O C E S „ C Z A R N E J R E IC H - S W E H R Y I J E G O T A JE M N IC E
W B e rlin ie z a k o ń c zy ł się p ro c e s p rz e c iw k o 1 ) c z fo n k o m ta k z w a n ę j „ c za rn e j R e ic h sw e h ry ” o z a b ó jstw o je d n e g o z ż o łn ie rzy te j o rg a n iz a c ji. J u ż w o s ta tn ic h d n ia c h tw ie rd z o n o , ż e rz ą d , a z w łas z c z a m in is te r d U s p ra w z a g ra n icz n y ch , z a m ie rza w p ły n ą ć n a są d , a ż e b y ro z p ra w a ta o d b y ła się p rz y d rz w ia c h z a m k n ię ty c h . P ra są d e m o k ra ty c z n a p ro te sto w a ła , w sk az u ją c n a z łe w ra ż e n ie , ja k ie w y k lu cz e n ie ja w n o śc i w y w o ła w k ra ju i z a g ra
n ic ą , g d z ie b ę d z ie m u sia ło p o w s ta ć w ra że n ie, ż e rz ąd w sp ie ra a k c je n a c jo n a listy c z n e i c h c e z a ta ić z w ią ze k m ię d z y o rg a n i
z ac jam i te m i a R e ic h s w e h rą (to z n a c z y re g u la rn y m w o jsk ie m ) i p o lity k am i p ra w ic o w y m i. R z ą d o św iad c z y ł u rz ę d o w o , ż e n ie w y d a ł są d o w i ż ad n e g o p o le c e n ia w ty m k ie ru n k u (c h o cia ż p rz y z n a ł się , ż e n a te n te m a t o d b y ła się s p e cja ln a ra d a m in istró w ), p ro k u ra to r z a ż ą d a ł ja w n o śc i ro z p ra w y , — a są d w y k lu c z y ł ją
S ie d z ą c y w p o rcie se jm o w y m te o re ty c y n a w ig a c ji p o lity c z n ej o g la*
sz a ją o d c z asu d o c z a su k o m u n i
k a ty p o c ie sz a ją c e , ż e c h o c ia ż je st c o raz g o rz e j, to p rz e c ież m o g ło b y b y ć je sz c z e g o rze j i c o c h w ila w y sy ła ją , w u sta w ic z n y m p o z o sta ją c y c h p o g o to w iu , se n io ró w z k a p i
ta n e m a a c z e le — n a ra tu n e k ju ż , ju ż to n ą c ej lo d z i.
C o b y n a to m ie jsc e d a ć , c z em te n rz ąd z a stą p ić , n ie m ó w i się w y ra ź n ie . P . W . S tp ic z y ń sk i n a w o łu je d o „ p ra c y n a s e rio ” , b o w iem d o ty c h c z a s o w e e k s p e ry m e n ty
m u sz ą b u d z ić w su m ie n iac h o b y w a te li n ie w ia rę w p a rla m e n ta rn y sy ste m rz ą d ó w i w ręc z w p a rla m e n ta rn y u stró j, o d d a ją c u słu g ę e le m e n to m sto ją c y m n a p ra w o c z y le w o o d p n ia m y śli d e m o k ra ty c z n e j, śn ią c y m o c z a rn y c h c z y c z er
w o n y ch k o sz u la c h . N o , ta k : n ie w ą tp liw ie !
A le k o n k re tn ie — c ó ż to p a n o w ie m a c ie n a m y ś li_
n a w n io sek o b ro ń c ó w ! C i, k tó rz y są d z ili, ż e w p ro c e sie ty m w y jd ą n a ja w w sz y stk ie m ę ty i z b ro d n ie ta jn y c h z w ią z k ó w , ż e c a la ta z g raja d z ia ła c z y p rz e w ro to w y c h z o s tan ie z d e m a sk o w a n a , m y lili się . wN ic n ie w y sz ło n a ja w , są d n ie u w a ż a ł z a p o trz e b n e z a jm o w a ć się s tro n ą p o lity c z n ą , p rz ed są d em s ta li z w y k li z b ro d n ia rze , k tó rz y z a b ili c z ło w ie k a. I o p in ja p u b lic z n a o n ic z e m się n ie d o w ied z iała , z a k o m u n ik o w an o jej ty lk o w y ro k ; 4 o sk a rżo n y c lW sk a z an y c l?
n a śm ierć , 2 n a k ilk a la t w z g l.
k ilk a m iesię cy w ię z ie n ia . R e sz ta — to z n a cz y w sz y sc y o fic e ro w ie u n ie w in n ien i, c h o c ia ż d o w o d y , z n a n e o g ó ło w i w sk a z y w a ły n a to , ż e m o rd e rstw o z o sta ło p o p e łn io n e z w y ra źn e g o ro z k az u je d n e g o z o fic e ró w . Ś w iad k ó w , k tó rz y m o g li o b c ią ż y ć p p . o fi
c e ró w , n ie w y słu ch a n o . In ic ja
to ro w ie z b ro d n i b y li n ie ty k a ln i, a sze re g o w c y , k tó rz y w y k o n a li ro z k a ż , — s k a z a n i z o stafi n a śm ie rć . D la s ą d u n ie b y łą to a fe ra p o lity cz n a, — w o p u b lik o w a n y c h m o ty w a c h w y ro k u n ie m a a n i s łó w k a • p o tę p ie n ia d la śro d o w isk a , w k tó re m ro d z i się o d la t z b ro d n ia . T y lk o w je d n y m m ie jsc u są d u w z g lęd n ia m o m e n t p o lity c z n y , p rz y z n a w a - ją c je d n e m u z o sk a rż o n y c h o k o licz n o ści ła g o d z ą ce , p o n ie w a ż z a b ił p n c z ło w ię k ą — ż p o b u d e k p a trio ty cz n y c h )
R e p u b lik a n ie p ro te s tu ją p rz e
c iw k o te m u w y ro k o w i, p rz e c iw k o te m u są d o w i, ż ą d a ją re fo rm w s ą d o w n ictw ie i k o m isji p a rla m e n ta rn e j d la p o c ią g n ię c ia ty c h w ła śc iw ie w in n y c h d o o d p o w ie d z ia ln o śc i, k tó ry c h są d u n ie w in n ił. Ż ą d a ją o c z y sz c ze n ia a tm o sfe ry w e w n ę trz n e j, z a tru te j b e z k a rn ą d z ia ła ln o ś c ią ta jn y c h z w ią z k ó w , ro z g ałę zio n y c h p o c a ły m k ra ju i c ie sz ą cy c h się p o p a rc ie m b a rd z o w p ły w o w y c h sfe r, ro z p o rz ą d z ają c y ch w ie lk ie - m i fu n d u sz am i. Ż ą d a ją te g o c o - p ra w d a ju ż o d la t M o ż e n a k o - n ie c im się u d a .
SPRAWA ODSZKODOWAŃ DLA^B. KSIĄŻĄT.
S o c ja liśc i i k o m u n iśc i p o łą c z y li się d o w sp ó ln e j a k cji p rz e
c iw k o o d sz k o d o w an iu b . k s ią żą t.
S tro n n ic tw a c e n tro w e sz u k a ły i z n a la z ły k o m p ro m is, k tó ry o g ra n ic z a n ie c o w y g ó ro w a n e p re te n sje b . m o n a rc h ó w , a le sto su je się z a sa d y : „ d a ć c e sa rzo w i, c o c e sa - ,rz a” ! S o c ja liśc i i k o m u n iśc i n a
to m ia st d o m a g ają sję z u p e łn e g o w y w ła sz c z e n ia w d ro d z e p le b i
sc y tu i u tw o rz y li w sp ó ln y k o m i
te t d la p rz e p ro w ad z e n ia p ra c p rz y g o to w a w cz y c h . I w s p ó łp ra c o w ali p rz e z ty d z ie ń , — a ż so c ja liśc i sp o strz eg li się, ż e k o m u n iści w y zy sk u ją w s p ó łp ra c ę z ą j- m j i d o s tę p d o o rg a n iz ac ji so c ja listy c z n y c h d la u p ra w ia n ia sw ej p ro p ag a n d y i w p ro w a d z a n ie w sz e re g i so c jalistó w id e i k o m u n i
sty c z n y ch . S o c jaliści p o d z ięk o w a li o c z y w iśc ie z a ta k ą „ w sp ó ł
p ra c ę” i p ra w d o p o d o b n ie p rz e
s ta n ą d z ia ła ć rę k a w rę k ę z b o l
sz e w ik a m i. B . k s ią ż ę ta n a jle p ie j n a te rn w y jd ą .
WSTĄPIENIE NIEMIEC DO>
LIGI NARODÓW,
N ie m c y o s ta te c z n ie w s tęp u ją d o L ig i N a ro d ó w . K o m isja s p raw z a g ra n ic z n y c h w y p o w ie d z ia ła się w c z o ra j w sz y stk im i g ło sam i p rz e c iw k o g ło so m p ra w ic y z a w y słan ie m fo rm aln e g o w n io sk u d o G e n ew y , — w so b o tę z b ie ra ją się w B e rlin ie p re z e so w ie m in is tró w p a ń s tw z w ią z k o w y c h , a w p o n ie d z ia łe k o d b ę d z ie się ra d a m in istró w p o d p rz e w o d m e tw em p re z y d e n ta
Kłopoly Imzh w Damaszku
C a łą S y rję o b ję ło p o w sta n ie k tó re te rn c ię ż sze je st cio s tłu m ie n ia, ż e ^ m a się tu d o c z y n ien ia z s z e reg ie m p le m io n , a id a.ą c y ch u le g ło ść w o b e c b a g n e tó w i p o d e jm u ją c y c h w a lk ę , g d y b a g n e
ty się o d d a lą .
O b e c n ie p o w sta ń cy , lic z e b n ie n ie lic z n i, a le — w id o c z n ie — k ie ro w a n i p rz e z sp ec ja listó w , s k ie ro w a li a k c ję , m a ją c ą n a c e lu o d c ię c ie D a m a szk u o d ‘w y b rz e ż a .
N a d ro g a ch z w y k ły c h ju ż d o p ię li c e lu , b o n ik t, k to c h o ć c o k o lw ie k c e n i ż y c ie w ła sn e , n ie o d w a ż y się w y ru sz y ć z m ia sta lu b d o m ia sta.
N a s tę p n ie z a b ra li się d o lin ji k o le jo w e j. W n a jn ieb e z p iec z - tiiejsz e m m iejsc u ro z e b ra li sz y n y k o le jo w e , p o w o d u jąc ro z b ic ie p o c ią g u to w aro w eg o o ra z d w ó c h p o c iąg ó w p a n c e rn y c h , wysła
n y c h d la n a p ra w e m a to ru . G d y s k ie ro w a n o k u ty m m ie j
sc o m , w s zy s tk ie ro z p o rz ą d z a ln e siły ro b o c z e , p o w stań c y z ru jn o w a li to r k o lejo w y w in n e j m ie j
sco w o śc i i to ta k g ru n to w n ie, iż z d ąż y li w y w ie źć ■ sz y n y o ra z c z ę ść p o d k ła d ó w .
Damaszek został odcięty od świata.
W p raw d z ie e k s p e d y c ja k a rn a z ró w n a ła z z ie m ią d w ie w sie, w k tó ry c h o b rę b ie p rz e b ie g a ł to r k o le jo w y , le c z ty m c z a se m p o w s ta ń c y z in n e j s tro n y p o d - k ra d li się p o d sa m e m ia sto i z a ję li d w je d z ie ln ic e .
* R o z p o c z ę ła się w a lk a re g u la r-, n a , w g rę w e sz ły d z ia ła , k tó re n ie w y rz ą d z iły s tra t p o w s ta ń c o m , z ru jn o w a ły z aś w ie le d o m o stw sp o k o jn y c h m ie sz c za n .
N a c z e ln y k o m isa rz S y rji, n ie w id z ą c w y jśc ia z sy tu a c ji, z d e c y d o w a ł się n a k ro k , k tó ry — • je śli się p o w ied z ie — b ę d z ie p o -j c z ą tk ie m k o ń c a sy ste m u fe u d al
n e g o w k ra ju .
O to z o s ta ł o g ło sz o n y w stycz-l
n iu d e k re t, n a m o c y k tó re g o‘ca
ła o d p o w ie d z ia ln o ść z a ro z ru c h y w d a n e j m ie jsc o w o ści s p a d a n ą n a c z e ln ik ó w p le m io n , n ie u m ie -, ją cy c h p rz e c iw d z ia ła ć z b ro d n ią c z ej a g ita c ji.
Odpowiedzialność niebyleja-' ka!Pełna konfiskata majątku, roą
d a n ie z ie m i, b ę d ą c ej ic h w ła s n o śc ią, tu b y lco m b e z ro ln y m P p rz e - la n ie sk o n fisk o w a n y c h k a p ita
łó w ń a rz e c z b a n k u ro ln e g o o raz?
z u ż y c ie Ł y ch su m na b u d o w ę ta
n ic h p o m iesz cz eń .
Z a rz ąd z e n ia p o w y ż sz e o d b iją j się p rz e d e w s z y s tk ie m n a d ra ż a c h , k tó ry c h w ła sn o śc ią są ob
s z a ry le g o te ry to rju m .
A le ... o g ło sić d e k re t — ła tw o ^ w y k o n a ć o w ie le tru d n ie j, a p o -i z a te m lu d n o ść n a w e t o b d a rz o n a ? z iem ią , n ie o sią g n ie z te g o ż ad -j n y c h k o rzy śc i, b o je st ta k u b o -!
g a , ż e n ie b ę d z ie m ia ła z a c o u p ra w ia ć g ru n tó w .
T o te ż d e k re t fran c u sk i b y n a f-!
m n ie j n ie w y w o ła ł o c z e k iw a n e
g o e fek tu !
