N r . 2 0 Nakład 2Mt egz. W t o r e k , d n i a 1 8 l u t e g o 1 9 3 0 r . R o k U .
Gazeta Wąbrzeska
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ O r g a n K a t o l i c k o - N a r o d o w y _ _ _ _ _ _ _
$ P r z e d p ł a t a : miesięcznie wynosi zł 1,~ z dostawąpocz- I i O g ł o s z e n i a : wiersz m lim. na stronie 7-lam. grIO, na stronie |
\ \ j tową zł 1,19, z odnoszeniem w dom przez specjalnych posłań- I i ^*^amowei za tekstem gr30, w tekście gr 50, naI str. gr 75. Przy |
Z "uHyt c®w Cena eg emplarza pojedyńczego wynosi gr 15,I I Pow^rzen’ac^ udziela się rabatu. Dla zagranicy 50% nadwyżki- | n
WM trail ram I u w m : na nW, izmarteK i suw. | | Ute rem । MiiM UlaHrzBźno, m, cinumitt 1.1
B ó g I O j c z y z n a ! T e l e f o n n r . 6 9 . W j e d n o ś c i s i ł a !
C z a s z e j ś ć z t e j d r o g i .XWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W d y s k u s ji n a d b u d ż e te m M in is te r
s tw a O ś w ia ty s tw ie rd z ił p o s e ł D z ie rż y k ra j M o ra w s k i w im ie n iu s fe r z a c h o w a w c z y c h : .W s z y s c y z a n ie p o k o je n i je s te ś m y d u c h e m , k tó ry s ię z a k o rz e n ił w x M in iste rju m W y z n a ń i O ś w ia ty p ra w ie , ż e o d z a ra n ia n a s z e j n ie p o d le g ło śc i. S to im y tw a rd o i w y ra ź n ie n a s ta n o w is k u k a to lic k ie m , n a s ta n o w is k u , ż e K o ś c io ło w i k a to lic k ie m u , k tó ry je s t K o ś c io łe m p rz e w a ż a ją c e j w ię k s z o ś c i n a ro d u m u s i b y ć isto tn ie z a p e w n io n e p rz o d u ją c e i n a c z e ln e s ta n o w isk o w p a ń s tw ie p o ls k ie m , n ie m a ją c z a m ia ru w n t- c z e m o b n iż a n ia p o w a g i in n y c h w y z n a ń D la n a s w s z y s tk ic h je s t w y b itn e w s p ó ł
d z ia ła n ie K o śc io ła n a p o lu w y c h o w a w ć z e m ja w n ą k o n ie c z n o ś c ią , a d o b ro c z y n n y w p ły w d u c h a re lig ijn e g o n a ż y c ie p a ń s tw o w e je s t je d n y m z w a ru n k ó w w y jś c ia z tr u d n o ś c i d o b y o b e c n e j i z a p e w n ie n ia n ie z b ę d n y c h p o d s ta w m o ra ln y c h d la d a lsz e g o ro z w o ju n a ro d u . D z is ia j, g d y u trw a le n ie p rz y w ią z a n ia d o w ła sn e g o p a ń stw a , g d y ro z w ó j i p o tę g a te g o p a ń s tw a s ta n o w ić m u s i n a jw y ż s z y c e l u s iło w a ń k a ż d e g o P o la k a , trz e b a s ię o p rz e ć s iln ie j n iż k ie d y k o lw ie k n a z a s a d a c h n a u k i i m o ra ln o śc i c h rz e ś c i
ja ń s k ie j i n a ty s ią c le tn ie j k a to lic k ie j k u l- itu rz e n a ro d u . S łu sz n e s ą n ie w ą tp liw ie w y w o d y i tw ie rd z e n ia p o s ła p a n a M o ra w sk ie g o , le c z n ie s a m e ty lk o s fe ry z a c h o w a w c z e 'z a n ie p o k o jo n e s ą d u c h e m , k tó ry s ię z a k o
rz e n ił w M in iste rju m W y z n a ń i Oświaty,
d u c h e m ty m z a n ie p o k o jo n y je s t cały wie
rz ą c y n a ró d p o lsk i. W ię c e j; n a ró d p o ls k i z e s m u tk ie m w ie lk im , g o ry c z ą n ie m a lż e z
ro z p a c z ą w s e rc u p a trz y n a to , c o s ię o d
■lat k ilk u u n a s w P o ls c e d z ie je , w te j .P o lsc e , k tó re j s y n o w ie n ie n a w ła sn e j ty l
k o z ie m i p rz e le w a li k re w w o b ro n ie K rz y -
;ż«, le c z s z li w s u k u rs z a g ro ż o n e m u c h rz e ś c ija ń s tw u w o b c e d a le k ie k ra je , o b c e n ie p o ls k ie . z a sła n ia ją c p ie rsią w ła s n ą n a ro d y . D z iś, g d y P o lsk a p o p ó łto ra w ie k o w e j n ie w o li n ie p o d le g ło ś ć o d z y s k a ła , s p o łe c z e ń :s tw o je j je s t ś w ia d k ie m z a s tra sz a ją c y c h w p ro s t z ja w isk . D o c z e k a liś m y s ię c h w ili, w k tó re j w y b ra ń c y n a ro d u p rz e d fo ru m .p a rla m e n tu p o ls k ie g o w a lk i s ta c z a ć m u s z ą I o p ra w a K o ś c io ła k a to lic k ie g o , z a g w a ra n to w a n e m u k o n s ty tu c ją , o s y ste m re lig ij
n e g o w y c h o w a n ia d z ie c i w s z k o ła c h k a to lic k ic h , d z ie c i, s ta n o w ią c y c h n a jw y ż s z y j s k a rb , b o p rz y sz ło ś ć n a ro d u te g o . I z k im p rz y s z ło n a m w a lc z y ć o tę w ie lk ą ś w ię to ś ć , o o w e g o d u c h a re lig ijn e g o , p rz e k a z a n e g o n a m p o p ra o jc a c h w s p u śc iź n ie ? O tó ż z M in is te rju m W y z n a ń i O ś w ia ty , k tó re w in n o b y ć ś w ię to śc i ty c h s tró ż e m i o b ro ń c ą .
D o s z ło u n a s d o te g o , ż e w s z k o ła c h p o lsk o -k a to lic k ic h u s ta la s ię n a s ta n o w i
s k a c h n a u c z y c ie li, to z n a c z y w y c h o w a w c ó w d z ia te k p o ls k o -k a to lic k ic h — Ż y d ó w ! G d y w S e jm ie s p ra w ę tę p o ru s z o n o , o - ' ś w ia d c z y ł p . m in . d r. S ła w o m ir C z e rw iń
s k i:
O d c z a s u p o w s ta n ia p a ń s tw a p e w n a lic z b a Ż y d ó w p ra c u je w s z k o ła c h ś re d n ic h , ja k o n a u c z y c ie le i n o w y c h n o m in a c y j n ie b y ło , c h o ć n ie u w a ż a łb y m s ię z a w d n n e g o , g d y b y m to z ro b ił.
... s ą d z iś p e w n e b a rd z o w a ż n e c e le d o s p e łn ie n ia n u te re n ie s z k o ln ic tw a , a je d n y m z ty c h c e ló w je st, a b y w y c h o w a n ie s z k o ln e m ło d z ie ż y w P o lsc e w y z w o lić z p o d w p ły w ó w te g o , o b o z u p o li
ty c z n e g o . k tó ry p a n C z e tw e rty ń sk i re p re z e n tu je .
A w ię c p a n m in is te r C z e rw iń sk i u w a ż a
za rz e c z n a m ie jsc u , b ę d ą c ą m ia n o w a n ie Ż y d ó w n a u c z y c ie la m i w s z k o ła c h k a to lic k ic h , c o w ię c e j s p r-e c iw ia s ię te m u , b y ic h , Ż y d ó w , z s ta n o w isk ty c h u s u n ię to , n a - I to m ią s t w y z w o lić c h c e w y c h o w a n ie s z k o lr n e z p o d w p ły w ó w o b o z u k s ię c ia C z e tw e r- ty ń sk ie g o , k tó ry m to o b o z e m je s t o b ó z n a ro d o w y !
T a k , s m u tn . d o c z e k a liśm y s ię w P o lsc e c z a s ó w . Ż y d o m p o w ie rz a s ię w o p ie k ę w y c h o w a n ie d z ie c i s z k o ln y c h , p a n u K e d e n - B a n d ro w s k ie m u z e z w a la s ię w y g ła s z a ć n a z e b ra n ia c h d o ra sta ją c e j i d o ro s łe j m ło d z ie ż y d e m o ra liz u ją c e - lu b ie ż n e o d c z y ty o n o w o c z e s n e j k o b ie c ie i o p ła c a s ię g o z a to , m ile s ą w id z ia n e w y s tę p y p . S z a w iń sk ie j.
z a p a lo n e j in s tr u k to r k i m ło d z ie ż y p o z a s z k o ln e j, k tó ra to p a n i w o d c z y ta c h s w y c h ja w m ie w y s tę p u je p rz e c iw k o k a to lic k ie m u c h a ra k te ro w i S to w a rz y s z e ii M ło d z ie ż y P o l
s k ie j. Z d a n ie m te j p a n i w y z w o lić n a le ż y m ło d z ie ż z p o d o p ie k i ic h p a tro n ó w , a w ię c d u c h o w ie ń stw a , k tó re g o a u to ry to t p o d ry w a w y s tę p u ją c p rz e c iw k o k s . k s . p a tro n o m . P a n i ta le k c e w a ż ą c o w y ra ż a s ię o re lig ijn y m k ie r u n k u S to w . M ło d sz . P o l
s k ie j, c z y n ią c d rw ią c e i u s z c z y p liw e a lu z je d o u trz y m y w a n e j w to w a rz y s tw a c h k s ią ż k i d o n a b o ż e ń s tw a .
W y ż e j p rz y to c z o n e fa k ty ja s k ra w o o - ś w ie tla ją c e n ie z d ro w y , z a b ó jc z y w p ro s t s y s te m , k tó ry s ię d o n a s z a k ra d ł p o d w z g lę d e m w y c h o w a n ia m ło d z ie ż y , a k tó ry s ię z e s tro n y M in iste rs tw a O ś w ia ty to le ru je , n ie w in n ą s ą ig ra sz k ą w p o ró w n a n iu d o te g o , c o s ię n a m g o tu je z u k ry c ia . W ro g ie K o ś c io ło w i c z y n n ik i, ro z p ę ta ć p ra g n ą c e p o ż o g ę w a lk i re lig ijn e j, d z ia ła ją o s tro ż n ie le c z s y ste m a ty c z n ie w e d le g o to w e g o ju ż . z g ó ry o b m y śla n e g o p la n u . N a ra z ie to c z y s ię o tw a rtą ju ż w a lk ę z k s ię ż m i, ja k o z e s tró ż a m i K o ś c io ła k a to lic k ie g o , p ra g n ą c o d s u n ą ć o d n ic h .s z e ro k ie m a s y n ie u św ia d o m io n e g o lu d u i p rz e c iw n im lu d te n p o d b u rz a ć . u trz y m u ją c , iż je s t o n n ie w o ln ik ie m R z y m u . A k c ją tą k ie ru je ja k a ś u k ry ta w ro g a K o ś c io ło w i a z a te m i P o ls c e w ro g a rę k a ? G d z ie ż o n a ?
G d z ie ż z d ru g ie j s tro n y s ą w ła d z e p a ń s tw o w e ta k g o rliw ie „ o p ie k u ją c e " s ię p ra s ą n ie z a le ż n ą o d u c h u n a ro d o w o -k a to lic - k im . C z y ż b y d a n y m c z y n n ik o m ta k s k w a p liw ie k o n fis k u ją c y m p is m a n a ro d o w e n ie n a le ż a ło z a in te re so w a ć s ię p is m a m i s a n a - c y jn o -ż y d o w sk ie m i, s ie ją c e m i c z ę s to p o r
n o g ra fię i w im ty lk o w ła śc . s p o s ó b z w a l- c z a ję c e m i k le r k a t., z o h y d z a ją c e m i c z ę sto w ia rę k a to lic k ą w k a to lic k ie j P o ls c e ?
T a k d z i e j e s i ę w P o l s c e .
M a r s z . S e j m u D a s z y ń s k i t r a k t o w a n y j e s t j a k o „ t e n p a n “ . W a rs z a w a , 1 5 . 2 . T e l. w Ł
D z isie js z y s o c ja lis ty c z n y „ R o b o tn ik * * p o d a je d o s ło w n ie u s tę p z lis tu m in is tra s p ra w w o jsk o w y c h J ó z e fa P iłsu d s k ie g o , n ie o d c z y ta n ie k tó re g o w y w o ła ło ty le h a ła su n a o s ta tn ie j s e sji k o m is ji d o z b a d a n ia z a jś ć w S e jm ie w d n iu 3 1 p a ź d z ie rn i
k a 1 9 2 9 r.
U ry w e k b rz m i:
— „ W sz y s c y o fic e ro w ie , k tó rz y w in k ry m in o w a n y m p rz e z t e g o p a n a (m a r.
D a sz y ń sk ie g o , p rz y p . re d .) d n iu b y li w p rz e d s io n k u s e jm o w y m s tw ie rd z ili m i w s w o ic h ra p o rta c h , iż z c h w ilą , g d y ja k o m in is te r s p ra w w o jsk o w y c h p rz y b y łe m d o g m a c h u S e jm u , to o n i m o g li u s łu c h a ć m e g o ro z k a z u , c z y p o le c e n ia , le c z m e m o g li u s łu c h a ć n i e z r o z u m i a ły c h d la n ic h z a p ro s in d o w y jś c ia z a d rz w i i p o z w o le n ia z ro b ie n ia s o b ie w te n s p o só b a f r o n t u .
E c h a g w a ł t ó w b o l s z e w i c k i c h .
L o n d y n , 1 4 . 2
M ó w ią c n a te m a t p r z e ś la d o w a ń r e li
g ijn y c h w R o s ji s o w ie c k ie j, B a ld w in o - ś w ia d c z y ł, iż n ig d y s u m ie n ie n a r o d u a n g ie ls k ie g o n ie b y ło b a rd z ie j p o ru s z o n e , n iż o b e c n ie n a w ia d o m o ś ć o p rz e ś la d o w a n ia c h r e lig ijn y c h w R o s ji. A n - g lja n ig d y n ie b ę d z ie p a tr z e ć n a ta k ie a k ty g w a łtu o o b o ję tn o ś c ią , u w a ż a ją c z a s w ó j o b o w ię z e k z a p r o te s to w a ć p r z e c iw k o n im z c a łą siłę..
W r a ż e n i e w M o s k w i e . W z w ią z k u z p ro te ste m O jc a ś w . w p o lity c z n y c h k o ła c h m o s k ie w s k ic h u trz y m u ją , ż e p rz y te g o ro d z a ju s ta n o w isk u P a p ie ż a n ie m o ż liw ą je st rz e c z ą m y ś le ć o p o d ję c iu s to su n k ó w d y p lo m a ty c z n y c h m ię d z y M o s k w ą i W a ty k a n e m . Z d a n ie m b o l
s z e w ik ó w , p ro te s t te n je s t „ p ró b ą m ie sz a - n i ^ i ę w w e w n ę trz n e s p ra w y p o lity k i ro - s y js K le j" . S o w ie c k ie k o ła u rz ę d o w e s tw ie r
C h d e l i b y d o s t a ć s i ę n a P o m o r z e .
A n i d l a n i c h , a n i d l a i c h a p l i k a n t ó w n i e m a u n a s m i e j s c a . z tą d ro b n ą z m ia n ą , iż c h o d z i o a d w o k a tó w i a p lik a n tó w a d w o k a c k i c h , n ie s ą d o w y c h .
S p ra w a je s t w a g i p ie rw sz o rz ę d n e j z ró ż n y c h p u n k tó w w id z e n ia i w y m a g a w s z e c h stro n n e g o o ś w ie tle n ia .
C e le m w n io sk u n ie d w u z n a c z n y m je st w p u s z c z e n ie z M a ło p o ls k i n a p o z o sta łe te re n y R z p lite j. a w p ie rw sz y m rz ę d z ie d o b . K o n g re só w k i, n a P o m o r z e , Ś lą sk i w P o z n a ń sk ie a d w o k a tó w i a p lik a n tó w a d -
% O rg a n ż y d o w s k i „ N a sz P rz e g lą d " d o
n o s i:
— „ K lu b y le w ic y i m n ie js z o śc i n a ro d o w y c h z ło ż y ły d o la s k i m a rsz a łk o w s k ie j p ro je k t u s ta w y o w p ro w a d z e n iu w o ln o śc i p rz e s ie d la n ia s ię a d w o k a tó w i a p lik a n tó w s ą d o w y c h n a te re n ie c a łe j R z e c z y p o s p o lite j". —
— „ W ia d o m o ść tę — p is z e w te j s p r a w ię w n u m . 4 6 „ G a z . W a rs z ." — s p ra w d z i
liś m y u ź ró d ła i o k a z a ła s ię p ra w d z iw ą —
K le r to ry c e rz e K o ś c io ła , to a r m ja C h ry s tu so w a , w a lc z ą c a b o h a te rs k o z a W ia rę ś w ., k tó rą c ie m n e m o c e w y rw a ć p ra g n ą z d u s z y n a ro d u , a d o k o n a w s z y te g o , u c z y n ić z P o lsk i to , c o z ro b io n o z s ą s ie d n ie j d z iś s o w ie c k ie j R o s ji. R z ą d p o ls k i, s to ją c y n a c z e le p a ń s tw a i b ro n ią c y p a ń s tw o , to p rz e c iw w ro g im z a k u s o m k o m u n iz m u , m a co n a jm n ie j te n s a m o b o w ią z e k w s to s u n k u d o K o ś c io ła w k a to lic k ie j P o lsc e . A ty m c z a s e m m a s ię n ie ste ty rz e c z in a c z e j G d z ie ż to b o w ie m ro z w y d rz o n e k o m u n iz u - ją c e ż y d o s tw o d o p u sz c z a ło s ię b e z k a rn ie b lu ź n ie rs tw p u b lic z n y c h p rz e c iw re lig ji k a to lic k ie j, z b e z c z e s z c z a ło o łta rz e , n a p a d a ło n a p ro c e s je B o ż e g o C ia ła i p o g rz e b y k a to lic k ie ? W w o ln e j, o s w o b o d z o n e j P o ls c e . C z y ż to n ie tra g e d ja , c z y ż d łu ż e j b ie rn ie p rz y p a try w a ć s ię b ę d z ie m y te m u , c o s ię u n a s d z ie je , n a c o w ła d z e p a ń stw -o w e w s w e j ro z b ra ja ją c e j to le ra n c ji p a trz ą p rz e z p a lc e ?
...O jc z y z n o m o ja , ty je ste ś ja k o z d ro w ie . Ile c ię trz e b a c e n ić te n ty lk o s ię d o w ie k to c ię s tra c ił.
C e ń m y w ię c to z d ro w ie , c e ń m y O jc z y z n ę d ro g ą , b ro ń m y je j ta m , g d z ie n a le ż y , b y ś m y w ia rę u tra c iw s z y , k tó rą s ię w P o l
s c e o tw a rc ie ju ż z w a lc z a , n ie u tra c ili je j
— O jc z y z n y .
C z a s z e jś ć z te j d ro g i!
G d y z a ś t e n p a n (m a rsz . D a s z y ń s k i, p rz y p . re d .), s u b s ty tu u ją c s ie b ie w s to
s u n k u d o o fic e ró w p rz e z n ie z n a n e g o z u p e łn ie k o m u k o lw ie k p a n a (d y re k to ra k a n -
c e la rji s e jm o w e j P o m o rs k ie g o , p rz y p . re d .) w k ra c z a ł w d z ie d z in ę k r y m in a l n ą , to o fic e ro w ie n ie b y li w s ta n ie p o d d a ć s ię ta k ie m u n a k a z o w i i z m u s z e n i b y lt c z e k a ć ro z k a z u s w e g o p rz e ło ż o n e g o .
J e ż e li tw ie rd z ę , ż e w te n s p o s ó b w k r a c z a s ię w d z ie d z in ę k ry m in a ln ą , to d la te g o , iż ro z k a z o d a w s tw o w s to su n k u d o w o js k a , d o je g o g ru p i o d d z ia łó w je s t b a r d z o ś c iśle o d d a n e p rz e z p a ń s tw o w o k re ś lo n y z u p e łn ie s p o só b o k re ś lo n y m o s o b o m .
I s tn ie ją p a r a g ra f y k a rn e , k tó re n o w o c z e sn ą „ s u b s ty tu c ję " d o w o d z e n ia k a rz ą b a rd z o s u ro w o ." —
< --- .
d z a ją , ż e w a lk a z re lig ją k a to lic k ą m im o w y s tą p ie n ia P a p ie ż a b ę d z ie n a d a l p ro w a d z o n a . R o sy js k a p a r tja k o m u n isty c z n a s ą d z i, ż e w c ią g u d w ó c h la t z w ią z k o m b e z b o ż n ik ó w u d a s ię ro z b ić w s z y s tk ie g m in y k o ś c ie ln e n a te ry to rju m c a łe j u n ji s o w ie c k ie j. W m o s k ie w s k ic h s fe ra c h p o li
ty c z n y c h o c z e k u ją , ż e rz ą d s o w ie c k i u s to s u n k u je s ię o fic ja ln ie d o w y s tą p ie n ia P o - p ie ż a .
„ D e m a r c h e " 3 - c h m o c a r s t w . T rz y w ie lk ie m o c a rstw a , p o s ia d a ją c e w M o sk w ie a m b a s a d y , a p o z o s ta ją c e w p rz y ja z n y c h s to s u n k a c h z e S to lic ą A p o s to ls k ą , d o k o n a ją w z w ią z k u z o d e z w ą O j
c a ś w . o p rz e śla d o w a n ia c h re lig ijn y c h w S o w ie ta c h — . „ d e m a rc h e " u rz ą d u s o w ie c k ie g o .
„ D e m a rc h e " b ę d z ie n o s iło c h a ra k te r c z y s to p ry w a tn y d la n a z n a c z e n ia , ż e m o c a rs tw a te n ie z a m ie rz a ją m ie sz a ć s ię d o s p ra w w e w n ę trz n y c h S o w ie tó w . (A w ię c b ę d z ie b e z c e lo w e . P rz y p . re d .).
w o k a c k ic h ż y d ó w , k tó ry m n a jw id o c z n ie j w y d a je s ię. iż p ro c e n t z a ż y d z e n ia a d w o k a tu ry w b . K o n g re só w c e je st n ie d o s ta te c z n y .
G ro ź b a m a so w e g o n a p ły w u ż y d ó w s M a ło p o ls k i d o n a s z e j a d w o k a tu ry je st te m w ię k s z ą , ż e k rą ż ą p o g ło s k i, iż rz ą d pw B a r tla z a m ie rz a u s to su n k o w a ć s ię p o z y - t y w n i e d o p ro je k tu Ż y d ó w i le w ic y .
Ż y d z i u w a ż a ją n a w e t, iż p o p a rc ie rz ą d u je st w ty m w z g lę d z ie z a p e w n i o - j
n e " . — ’ i
★ ♦ ♦
W ia d o m o ś ć p o w y ż s z a n ie w ą tp liw ie s k ło n i Z ie m ie Z a c h o d n ie d o z d w o jo n e j c z u jn o ś c i. D la a d w o k a tó w i a p lik a n tó w a d w o k a c k ic h — Ż y d ó w n ie m a n a Z a c h O v d z ie P o ls k i m ie js c a i n ig d y g o n ie bę
d z ie .
Żona Kutiepowa u prokuratora.
Ż o n a g e n . K u tie p o w a w n io s ła w p r o k u r a tu rz e s k a r g ę p rz e c iw n ie w ia d o m y m z b ro d n ia rz o m , k tó r z y u p r o w a d z ili je j
m ę ż a .
A w a n g a r d a k o m u n i z m u w P o l s c e .
S o s n o w ie c , 1 4 2 .
W d n iu d z is ie js z y m to c z y ł s ię p rz e d tu te jsz y m s ą d e m o k rę g o w y m d a lsz y c ią g ro z p ra w y p rz e c iw k o c z ło n k o m P P S .-le w i- c y . Z e z n a w a ł s z e re g ś w ia d k ó w m . in . ra d c a M in iste rstw a S p ra w r W e w n . B a c h , k tó ry o ś w ie tlił o b s z e rn ie d z ia ła ln o ść P P S . le w ic y , d o ty c z ą c ą łą c z n o ść je j z k o m u n i s ty c z n ą p a r tją p o ls k ą . W to k u p ro c e s u d o rę c z o n o p ro k u ra to ro w i k a le n d a rz k o m u n is ty c z n y n a ro k 1 9 2 9, w k tó ry m P P S .- le w ic a w y m ie n io n a je st ja k o a w a n g a rd a k o m u n iz m u w P o ls c e .
S t r a s z n y w y p a d e k s a m o c h o d o w y .
G d a ń s k , 1 4 . 2 . T e l. w ł.
W n o c y n a p ię te k ro z b ił s ię w M a ły c h T r ą b k a c h s a m o c h ó d z 5 o s o b a m i.
J e d e n z p a s a ż e ró w , 2 4 -le tn i K a ro l E n g le r, z o s ta ł z a b ity . S z o fe r, k tó r y p o d o b n o b y ł p ija n y , z o s ta ł p rz y a re s z to w a n y .
P . M o o r e c h o r y n a g r u ź l i c ę . N o w y J o rk , 1 4 2 .
J a k d o n o s i „ N e w Y o rk T im e s" , a m b a s a d o r S ta n ó w Z je d n . R z p lite j P o lsk ie j M o o re , z n a jd u ją c y s ię n a k u ra c ji w s a n a to riu m w M o n ro e w s ta n ie K a lifo rn ji z a p a d a c o ra z b a rd z ie j n a z d ro w iu . O d 4 8 g o d z in s ta n je g o z d ro w ia je s t k ry ty c z n y . — L e k a rz e s tw ie rd z ili u c h o re g o g ru ź lic ę g a rd ła .
P r z e r w a w k o n f e r e n c j i m o r s k i e j .
L o n d y n , 1 4 . 2 .
D z iś w ie c z o re m p r e m je r M a c D o n a ld o d je c h a ł d o C h e q u e rs . T a r d ie u i B r ia n d u d a li s ię n a s o b o tę i n ie d z ie lę d o P a r y ż a . S a m S tim s o n s p ę d z i „ w e e k -e n d % n a d m o rz e m , a G r a n d i u d a s ię d o B rig h to n .
few. z OAZETA WĄBKEESKĄ — wtorefc, dnia 18 Inteąo 1938 r.ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA N r . 2 0 .
flota wojenna
Rzeczypospolitej.
N a s ? a f lo ta w o je n n a r o z r a s ta s ię w o l
n o , le c z s ta le . Z a w ią z k ie m n a s z y c h a ił z b r o jn y c h n a m o r z u b y ło 6 m a ły c h to r p e d o w c ó w , k tó r e n a m p r z y z n a n o p o tr a k ta c ie w e r s a ls k im p r z y p o d z ia le f lo ty n ie m ie c k ie j. Z ty c h o k r ę tó w je d e n „ K a s z u b "
u to n ą ł w r . 1 9 2 5 w s k u te k e k s p lo z ji. Z b ie g ie m la t lic z b a o k r ę tó w z w ię k s z a ła s ię i o b e c n ie f lo ta w o je n n a s k ła d a s ię z n a s tę p u ją c y c h je d n o s te k : K a n o n ie r k i —
„ K o m e n d a n t P iłs u d s k i" i „ G e n e r a ł H a l
le r " ( p o je m n o ś ć 3 2 5 to n n , s z y b k o ś ć 1 4 i p ó ł w ę z ła ) ; to r p e d o w c e — „ K r a k o w ia k " ,
„ K u ja w ia k " , „ M a z u r " , „ P o d h a la n in " i
„ Ś lą z a k " — w s z y s tk ie o p o je m n o ś c i 3 7 b to n n i s z y b k o ś c i 2 8 w ę z łó w ; tr a w le r y —
„ C z a jk a " , „ J a s k ó łk a " , „ M e w a " i „ B y b i- tw a " (p o 1 7 0 to n n ) , o k r ę t h y d r o g r a f ic z n y
„ P o m o r z a n in " (3 0 0 to n n ) i „ I s k r a " (5 0 0 to n n ) , o r a z tr a n s p o r to w ie c „ W iłja " (3 .5 0 0 to n n ) . N a d to w P u c k u s ta c jo n u je d y w i
z jo n h y d r o p ła n ó w .
P o z a te r n s to c z n ie f r a n c u s k ie w y k o ń c z a ją ju ż k o n trto r p e d o w c e „ B u r z a " i „ W i
c h e r " (p o 1 .5 4 0 to n n , s z y b k o ś ć 3 2 w ę z ły , u z b r o je n ie p o 4 d z ia ła i 2 p o tr ó jn e a p a r a ty to r p e d o w e ) , o r a z ło d z ie p o d w o u n e :
„ W ilk " , „ R y ś " i „ Ż b ik " o p o je m n o ś c i n a d w o d n e j 9 8 0 to n n , a p o d w o d n e j 1 .2 8 0 to n n . N ie k tó r e z ty c h s ta tk ó w ju ż w p r z y s z ły m m ie s ią c u p r z y b ę d ą d o p o r tu w o je n n e g o w G d y n i.
Z rzędu.
W a r s z a w a , 1 4 2 .
P r e m je r p r z y ją ł g e n e r a ln e g o k o m is a r z a w y b o r c z e g o G iż y c k ie g o , n a s tę p n ie p r o f e s o r a B a n a c h a i S ie r p s k ie g o i m in is tr ó w J ó z e f s k ie g o i S ta n ie w ic z a .
Spór o 1.250.000 dolarów.
C h ic a g o , 1 4 . 2
S ą d w C h ic a g o w s p r a w ie M a c m a n u - s a p r z e c iw k o f ir m ie b a n k o w e j „ D illo n R e a d C o m p .“ o o d s z k o d o w a n ie w s u m ie 1 .2 5 0 .0 0 0 d o la r ó w , w k tó r e j to s p ra w ie f ls a in te r e s o w a n y b y ł b e z p o ś r e d n io r z ą d p o ls k i p o s tr o n ie d o m u b a n k o w e g o
„ D illo n R e a d C o m p .“ o g ło s ił w y r o k , o d r z u c a ją c y w s z e lk ie p r e te n s je M a c m a - n u s a . S to s o w n ie d o u m o w y p r z e d p r o c e s e m z a w a r te j p r z e z s tro n y w y r o k je s t b e z a p e la c y jn y .
Budżet Francji'
Paryż, 144 2.
N a d z is ie js z e m p o s ie d z e n iu iz b y d e p u to w a n y c h s o c ja lis ta r a d y k a ln y M e g a r p o d d a ł k r y ty c e w a r u n k i, w ja k ic h u c h w a lo n o b u d ż e t n a r o k 1 9 3 0 . Z k o le i z a b r a ł g ło s m in is te r C h e r o n , k tó r y p r z y p o m n ia ł w s z y s tk ie tr u d n o ś c i, ja k ie p o k o n a ć m u - a ia ła F r a n c ja o r a z o d d a ł h o łd P o in c a r e - m u , ja k o u z d r o w ic ie lo w i f in a n s ó w f r a n c u s k ic h . N a s tę p n ie m in is te r w s k a z a ł, ż e b u d ż e t w y n o s i 4 9 ,5 6 2 m ilj. f r a n k ó w w d o c h o d a c h , 4 9 ,3 4 9 m iljo n ó w w w y d a tk a c h .
Maski.
M a s k i, m a s k i, s a m e m a s k i.
A n i je d n e j lu d z k ie j tw a rz y . N ik t s ię z d r a d z ić n ie o d w a ż y B y n ie w y p a ś ć n a g le z ła s k i!
♦
M a s k i, m a s k i, s a m e m a s k i.
Z a jr z e ć p o d n ie — n ie ta k tr u d n o , P o d p o w ło k ą la r w o b łu d n ą S łu ż a lc z o ś c i g r y m a s p ła sk ie j...
*
M a s k i, m a s k i, s a m e m ę s k i...
J a k d o p r a w d y ś m ie s z ą w ie lc e T e f e ty sz e i te c ie lc e .
K tó r y m b iją d z iś o k la s k i!
( „ P o lo n ia " .)
J. L Kraszewski. 94
Powrót do gniazda.
( C ią g d a ls z y ) .
D u b ro w in a , k tó r a c z e k a ła n a n ią , u - c z u ła c a ły c ię ż a r o s ła b łe g o je j c ia ła , z w ie s z a ją c e g o s ię n a je j r a m ię . S k in ę ła n a W a w rz y ń c a , a b y p o d tr z y m a ł n ie m a l o m d la łą ; i ta k w e d w o je w y p r o w a d z ili ją k u w r o to m , g d z ie c h w ilę , r z e ź w ią c s ię , s ta ć m u s ia ła .
B u r g ra b ia , k tó r y p o z o s ta ł u b r a m y , u jr z a ł je z n ik a ją c e w c ie m n o ś c ia c h i p o w r ó c ił n a s w e s ta n o w is k o .
J a k ie t a s c e n a u c z y n iła w r a ż e n ie n a u m y ś le i s e r c u J a n u s z a , o d g a d n ą ć b y ło tr u d n o . S ta ł d łu g o u s łu p a , p a tr z a ł z a m a tk ą . Z a p o m in a ć s ię z d a w a ł, c o s ię z n im d z ia ło ; z w ló k ł s ię p o te m k u b a r ło g o w i s w o je m u i r z u c ił n a p o s ła n ie .
N a z a ju tr z n ik tb y n ie b y ł d o jr z a ł n a j
m n ie js z e j w z a m k u z m ia n y , k to b y o w y p a d k a c h z a s z ły c h tu n ie w ie d z ia ł. W o je w o d a p a n o w a ł n a d s o b ą ta k , iż n ie c h c ia ł d a ć p o z n a ć c o c ie r p ia ł. Ż y c ie m u - s ia ło p ły n ą ć r a z o z n a c z ó n e m k o r y te m , g o d z in y w o ła ły n a m o d litw ę , d o p r a c y , a o n s a m , c h o ć z b ó le m w s e r c u , n ie u w o l
n ił s ię o d ż a d n e g o o b o w ią z k u .
W o je w o d z in a ty lk o p o z o s ta ła w łó ż
k u , n ie m o g ę c ju ż p o w s ta ć z n ie g o . P r z e - b u d 'r ? ! < o > •' w gorączkowych prze
Potęga mocarstw na morzu.
Zestawienia porównawcze tonnażu Anglji, Japonii i Stanów ZJedn. - Te ostatnie sę najsilniejsze.
P ie r w s iy lo r d a d m ir a lic ji A le k s a n d e r p r z e s ła ł I z b ie G m in z e s ta w ie n ie p o r ó w n a w c z e to n n a ż u f lo ty w o je n n e j, p o s ia d a n e g o w s ie r p n iu 1 9 1 4 r . p r z e z I m - p e r ju m B r y ty js k ie , J a p o n ję i S ta n y Z je d n o c z o n e , z to n n a ż e m o g ó ln y m , p o s ia d a n y m p r z e z te s a m e p a ń s tw a w k o ń c u r o k u u b ie g łe g o . Z e s ta w ie n ie o b e jm u je p r a w ie w s z y s tk ie g łó w n e k la s y s ta tk ó w w o je n n y c h , m ia n o w ic ie : p a n c e r n ik i, k r ą ż o w n ik i, tr a n s p o r to w c e lo tn ic z e to r p e d o w c e , k a n o n ie rk i i ło d z ie p o d w o d n e , o r a z u w z g lę d n ia lic z b y s ta tk ó w , p o d le g a ją c y c h w y c o f a n iu i z a s tą p ie n iu p r z e z
Nieco o masonerii w Polsce.
< Ciekawe rewelacje.
O g ło s iliś m y p r z e d k ilk o m a d n ia m i r o z p o r z ą d z e n ie m in is tr a r e f o rm r o ln y c h w y d a n e w p o r o z u m ie n iu z m in is tr e m p r a c y i o p ie k i s p o łe c z n e j, c o f a ją c e a p r o b a tę w s z y s tk ic h w n io s k ó w , d o ty c z ą c y c h w y d z ie le n ia g r u n tó w z g r o m a d z e n io m r e lig ijn y m „ n a c e le o p ie k i s p o łe c z n e j" . D a ło to p o w ó d „ A B C " d o w y k r y c ia n a s tę p u ją c e g o z b ie g u o k o lic z n o ś c i:
— „ W M in is te r s tw ie R e f o r m R o l
n y c h s ie d z i s o b ie p e w ie n c ic h u tk i s ta r u s z e k n a s k r o m n e j p o s a d z ie b ib lio te k a r z a . Z d a w a ło b y s ię — b ib lio te k a r z s z y s z k a n ie w ie lk a .;A le o ty m b ib lio te k a r z u te g o p o w ie d z ie ć n ie m o ż n a . H o , h o ! C o z a d y g n ita r z e z je ż d ż a ją d o n ie g o n a s z e p te m p r o w a d z o n e r o z m o w y w c ie n iu p ó łe k b ib lio te c z n y c h , w ja k ie j e s ty m ie c h a d z a o n w M in is te rs tw ie !
N a z y w a s ię — S t ę p o w s k i. M o ż e d la te g o je s t ta k i w a ż n y , ż e s y n je g o
Porywanie ludzi niewygodnych.
W z b u r z e n ie , w y w o ła n e w e F r a n c ji p u - r w a r iie r n p rfc e z c z e R is tó w g e n e r a ła K u tie - p o w a , tr w a w d a ls z y m c ią g u . N a jp o c z y t
n ie js z e d z ie n n ik i p o ś w ię c a ją z b r o d n ic z e j a f e r z e c a łe s z p a lty . M . in . w z w ią z k u z K u - p o w e n a p a r y s k ie p is m o k a to lic k ie „ L a C r o i x " p r z y p o m in a , ż e p r z e d 3 4 la ty p o r w a n y z o s ta ł w p o d o b n y c h o k o lic z n o ś c ia c h w L o n d y n ie p ó ź n ie js z y tw ó r c a rz e c z y p o - s p o lite j c h iń s k ie j S u n - J a t- S e n .
P r z e b y w a ją c w s to lic y A n g lji k n u ł o n z a k r o jo n e n a w ie lk ą s k a lę p la n y p r z e c iw k o c e s a r s k ie m u r z ą d o w i c h iń s k ie m u i g d y je z n ie p o s p o litą e n e r g ją z a c z ą ł w p r o w a d z a ć w ż y c ie , z o s ta ł p e w n e g o d n ia p o d s tę p e m i s iłą p o r w a n y n a je d n e i z u lic L o n d y n u , w r z u c o n y d o d o r o ż k i i o d w ie z io n y d o p o s e ls tw a c h iń s k ie g o . T a m z a m k n ię to g o w c ia s n e j c e li i w ię z io n o o c h le b ie i
Rzeczy ciekawe.
Straż prezydenta Sta- ga na 360 kilometrów.
n y c h , n iż w c ią g u s z e ś c iu s e t la t w E u r o
p ie . , t .
O d c h w ili z a m o r d o w a n ia p r e z y d e n ta M a c K in le y a p r z e z a n a r c h is tę C z o łg o s z a w 1 9 0 1 r., s tra ż , s tr z e g ą c a b e z p ie c z e ń s tw a p r e z y d e n tó w S ta n ó w ’ Z je d n o c z o n y c h , s k ła d a ła s ię z 4 s ie rż a n tó w p o lic ji i 3 5 a g e n tó w ta jn y c h .
Klimat nowojorski szkodzi antykom. - ! nów Zjednoczonych. -4)ko ludzkie sięga
W e d łu g w ia d o m o ś c i, n a d c h o d z ą c y c h z ' N o w e g o J o rk u , k lim a t ta m te js z y o k a z a ł s ię s z k o d liw y d la ś r e d n io w ie c z n y c h rz e ź b g o ty c k ic h , s p r o w a d z o n y c h z E u r o p y p r z e ? R o c k e f e lle ra d o n o w o jo r s k ie g o m u z e u m
m ie js k ie g o . •
W p r z e c ią g u d w u d z ie s tu la t p o b y tu w N o w y m J o rk u , r z e ź b y te u le g ły w ię k sz e m u z n is z c z e n iu o d w p ły w ó w a tm o s f e r y c z -
b y te j m a r z e n ia c h , c h c ia ła d ź w ig n ą ć s ię i z tr w o g ą u c z u ła , iż ją s iły o p u ś c iły . N ie p o m ó g ł w y s iłe k ż a d e n ; r o z p ła k a n a m u s ia ła b y ć p o s łu s z n ą D u b r o w in ie i p o s ła ła ją o z n a jm ić w o je w o d z ie , ż e s ła b ą s ię ta k c z u je , iż r u s z y ć s ię z łó ż k a n ie m o ż e . P o s ły s z a w s z y to , z b la d ł s ta r z e c i n a ty c h m ia s t p o s z e d ł d o ło ż a ż o n y .
O n a s ta r a ła m u s ię u ś m ie c h n ą ć i o - k a z a ć s p o k ó j, ja k ie g o w d u s z y n ie m ia ła . Z ła g o d n o ś c ią m ó w iła z n im , n ie - w s p o m in a ją c o n ic z e m b o le s n e m ; o c z y m a ty lk o z d a w a ła s ię g o b ła g a ć z a d z ie c k ie m .
W o je w o d ą te ż n ie m ó w ił o J a n u s z u . C h c ia ł p o k r ó le w s k ie g o le k a r z a s ła ć d o K n y s z y n a lu b K r a k o w a . N ie p o z w o liła n a to w o je w o d z in a .
— S ła b ą s ię ty lk o c z u ję , to p r z e jd z ie s a m o •— o d e z w a ła s ię , s ta r a ją c u ś m ie c h a ć , — n ie tr w ó ż s ię , d a j m i ty lk o s p o c z ą ć .
T a k z s z e d ł d z ie ń te n s m u tn ie . K ilk a r a z y p r z y c h o d z ił d o w ia d y w a ć s ię w o je w o d a , k ilk a k r o ć w s ta ć u s iło w a ła c h o r a , a b y c h o ć w k r z e ś le s ią ś ć i p a n u s w e m u s ię o k a z a ć ju ż s iln ie js z ą ; a le z a k a ż d y m r a z e m m d ło ś c i n ie d o p u ś c iły je j s ię p o d ź w ig n ą ć .
W ie c z o r n e m o d litw y o d m ó w iła ta k w s p a rta n a p o d u s z k a c h , o to c z o n a s w o im d w o re m , z o b a w ą w p a tru ją c y m s ię w
nowe.
Z g o d n ie z te r n z e s ta w ie n ie m to n n a ż T m p e r j» m B r y ty js k ie g o w y n o s i 2 .1 6 0 .3 2 6 to n n w r . 1 9 1 4 , a w k o ń c u r o k u u b ie g łe g o ty lk o 1 .2 0 1 .9 3 0 to n n . J a p o n ja m ia ła w r . 1 9 1 4 — 5 2 2 .0 8 2 to n n , a w k o ń c u r . u b . — 7 7 1 .9 0 8 to ń n ; S ta n y Z je d n o c z o n e w r . 1 9 1 4 — - 8 4 8 .4 0 3 to n n , w r . 1 9 2 9 — 1 .0 9 5 .9 9 2 to n n . L ic z e b n o ś ć k a d r y m a r y n a r k i b r y ty js k ie j z m n ie js z o n a z o s ta ła z e 1 5 1 .0 4 7 d o 1 0 6 ,0 2 3 lu d z i, J a p o n ja m ia ła 5 0 .6 4 5 a o s ta tn io 8 5 .0 0 0 lu d z i, S ta n y Z je d n o c z o n e — 6 7 .2 5 8 lu d z i p o p r z e d n io
— o s ta tn io 1 1 4 .5 0 0 lu d z i.
p r z y s a m y m p a n u p r e m je rz e B a r tlu f u n k c je s p r a w u je ? Z a p e w n e . A le r a c z e j c o in n e g o . W a lm a n a c h u m a s o ń s k im m o ż n a w y c z y ta ć , ż e s k r o m n y b ib lio te k a r z M in is te r s tw a R e f o r m R o ln y c h p . S tę p o w s k i — to s a m W i e l k i M i s t r z p o ls k ie j L o ż y W ie lk ie g o W s c h o d u .
W ty m ż e a lm a n a c h u z n a jd u je s ię n o ta tk a , ż e s e k r e ta r z e m g e n e r a ln y m lo ż y w P o ls c e je s t p . Z y g m u n t D w o r z a ń c z y k . K im je s t p . D w o - r z a ń c z y k w c y w ilu ? A r io — d y r e k to r e m d e p a r ta m e n tu o g ó ln e g o M in is te r s tw a P r a c y i O p ie k i S p o łe c z n e j.
T a k s ię ja k o ś d z iw n ie s k ła d a , ż e o k ó l n ik o c z y n ie n iu w s trę tó w z a k o n o m w P o ls c e w y s z e d ł z m in is te r s tw : P r a c y i R e f o rm R o ln y c h . Z ty c h d w ó c h m in i
s te r s tw , g d z ie p r a c u ją w ie lk i m is tr z i je g o g e n e ra ln y s e k r e ta r z " . —
w o d z ie . S u n - J a t- S e n n ie s tr a c ił n a d z ie i.
Z d o ła ł ^ je d n a ć s o b ie p e w n e g o c z ło w ie k a , i
p o ś r ó d s łu ż b y p o s e ls tw a , e z a je g o p o ś r e d - n ic tw e m d a ł z n a ć o w s z y s tk ie m s w y m z w o le n n ik o m .
W s p ó łto w a r z y s z e S u n - J a t- S e n a , r e p u b lik a n ie , b e z z w ło c z n ie z w r ó c ili s ię d o a n g ie ls k ie g o m in is te r ju m s p r a w z a g r a n ic z n y c h z p r o ś b ą o in te r w e n c ję .
W „ F o r e ig n O ffic e " z a w r z a ło . M in is te r s p r a w z a g r a n ic z n y c h lo r d S a lis b u r y o - ś w ia d c z y ł p o s ło w i c h iń s k ie m u , ż e je ż e li n a ty c h m ia s t n ie w y p u ś c i w ię ź n ia n a w o l
n o ś ć — r z ą d b r y ty js k i w r ę c z y m u p a s z p o r
ty . c o b y ło b y r ó w n o z n a c z n e z n a k a z e m o - p u s z c z e n ia A n g lji.
P o s e ł c h iń s k i z a p r o te s to w a ł, le c z ... u - s tą p ił. Ś u n - J a t- Ś e n o d z y s k a ł w o ln o ś ć .
z m ie n io n e p a n i o b lic z e , N o c p r z e s z ła n ie s p o k o jn ie . Z r a n a w o je w o d a z n a la z ł ż o n ę s ła b s z ą , le c z s p o k o jn ie js z ą , Z d a w a ło m u s ię , iż p r z e c ie r p ia w s z y p ie r w s z e c h w ile , z w o ln a d o s ił p p w r a c a ć z a c z n ie .
K a ż d e g o z ty c h d n i b u r g r a b ia s ta w ia ł s ię p r z e d w o je w o d ą , k tó r y p y ta ł, c z y r o z k a z y je g o b y ły s p e łn io n e , a le n ic w n ic h n ie z m ie n ił.
T r z e c ie g o r a n a , je s z c z e p r z e d p o b u d k i g o d z in ą , b u r g r a b ia b la d y ja k tr u p z a s tu k a ł d o p a ń s k ie j s y p ia ln i. B y ło w te m c o ś ta k n ie z w y c z a jn e g o , iż p a n w o je w o d a , k tó r y n ie s p a ł, z e r w a ł s ię W p ie r w s z e j c h w ili z a p o m n ia w s z y n a p o w a g ę « £ w o ją . G d y b u r g ra b ia w s z e d ł n a p r ó g , c W ie ją c s ię , p a d ł n a k o la n a i z ło ż y ł r ę c e .
— K a r z m n ie , p in ie , le c z B ó g ś w ia d e k , ja m n ie w in ie n !
— C o s ię s ta ło ? — h a m u ją c g ło s , z a p y ta ł w o je w o d a .
— W o je w o d z ie u s z e d ł! — r z e k ł s tłu m io n y m g ło s e m s ta r y .
N a o b lic z u w o je w o d y o d m a lo w a ł s ię g n ie w h a m o w a n y .
— J a k im s p o s o b e m u jś ć m ó g ł?
— O k n o w y ła m a n e .
N a r z u c iw s z y o p o ń c z ę , k tó r a p r z y ło ż u le ż a ła , w o je w o d a , n ie m ó w ią c s ło w a , w y s z e d ł, w s k a z u ją c W a w r z y ń c o w i, a b y g o p r o w a d z ił. O tw o r z y ł s ta ry d r z w i lo c h u . W y g ię te k r a ty , n a p ó ł p o ła m a n e , w is ia ły ,
W id o c z n ie je d n a k s tr a ż ta o k a z a ła s ię o b e c n ie ju ż n ie d o s ta te c z n a d la z a p e w n ie n ia b e z p ie c z e ń s tw a p r e z y d e n to w i, je g o r o d z in ie i s ie d z ib ie p r e z y d e n tó w , B ia łe m u D o m o w i w W a s z y n g to n ie , g d y ż p r e z y d e n t H o o v e r z a ż ą d a ł je j p o w ię k s z e n ia .
Z g o d n ie z te rn ż y c z e n ie m , p o s ta n ó w iO ; n o , ż e o d tą d z a s tę p s tr a ż y , m a ją c y c z u w a ć n a d p r e z y d e n te m i je g o r o d z in ą . d a ć s ię b ę d z ie z in s p e k to r a i 3 s ie r ż a n tó w p o lic ji, o r a z z 4 3 a g e n tó w ta jn y c h .
N a jd łu ż s z a o d le g ło ś ć w id z ia n a g o łe ir o k ie m , w lin ji p o z io m e j z w y s o k ic h p u n k tó w i p r z y n a jp o m y ś ln ie js z y e a w a r u n k a c h a tm o s f e r y c z n y c h n ie p r z e w y ż s z a n ig d z ie n a k u li z ie m s k ie j s tu k ilo m e tr ó w . N a to m ia s t p r z y u ż y c iu s z k ie ł p o w ię k s z a ją c y c h m o ż n a w id z ie ć : w E u r o p ie — z w y b r z e ż a f r a n c u s k ie g o K o r s y k ę , o d le g łą <»
3 1 0 k ilo m e tr ó w , w A m e r y c e z a ś z g ó r y ś w . H e le n y o d le g łą o 3 6 0 k ilo m e tr ó w g ó r ę S h u s ta .
Drugi statek Kaiiguii.
P r a c a g ig a n ty c z n y c h p o m p , o b n iż a ją c y c h p o z io m je z io r a N e m i, o s ią g a s w ó j s k u te k , g d y ż p o w o li z a c z y n a w y n u r z a ć s ię k a d łu b d r u g ie g o s ta tk u K a lig u li, k tó r e g o k o n s tr u k c ja , ja k w y n ik a z o ś w ia d c z e ń p ro f. A n to n ie lli e g o je s t id e n ty c z n ie ta s a m a c o i p ie r w s z e g o s ta tk u . P r o f. A n to - n ie lli p r z y p u s z c z a , ż e s ta tk i z o s ta ły r o z m y ś ln ie z a to p io n e , g d y ż n u r k o w ie o d n a le ź li w ś r o d k u p o k ła d u d r u g ie g o s ta tK u o lb r z y m ią ilo ś ć g ła z ó w , n a jp r a w d o p o d o b n ie j u m ie s z c z o n y c h ta m , c e le m p o g r ą ż e n ia , s ta tk u w g łę b in a c h je z io ra . D łu g o ś ć d r u g ie g o s ta tk u w y n o s i 7 1 m . a s z e r o k o ś ć 2 1 i p ó ł m .
To skandal!
N o w y f ilm „ C y ta d e la W a rs z a w s k a " , in s c e n iz o w a n y w e d łu g p o w ie ś c i G a r b je li Z a p o ls k ie j, k tó r e g o p r o d u k c ji p o d ję ła s ię f ir m a „ S ta r- F ilm " w W a rs z a w ie , Ł b r a k u u r z ą d z e ń te c h n ic z n y c h n a k r ę c a n y je s t o b e c n ie w B e r l i n i e , p r z e z n ie m ie c k ą f irm ę „ H e g e w a ld - F ilm " w B e r lin ie . Z d ję c ia d o k o n y w a n e s ą w o k o lic a c h G r u n e w a ld u , a w ś ró d a k to r ó w je s t ty lk o j e d n a s iła p o ls k a , B r o d z is z . Z d ję c ia u k o ń c z o n e z o s ta n ą w c ię g u 1 4 d n i, p o c z e m f ilm p r z e s ła n y z o s ta n ie j a k o p o l s k i d o W a rs z a w y . (A W .)
Fuzja banków we Włoszech.
W e W ło s z e c h d o k o n a ła s ię f u z ja d w ó c h n a jw ię k s z y c h b a n k ó w : C r e d ito I ta lia n o i B a n c a N a z io n a le ( p ie r w s z y o k a p ita le 4 0 0 m ilj. lir i 1 9 0 m ilj. r e z e r w , d r u g i o k a p ita le 3 0 0 m ilj. i r e z e r w 5 0 m ilj.) N a c z e le z f u z jo n o w a n y c h b a n k ó w s ta n ą ł
d r . P ir e lli.
je s z c z e , tr z y m a ją c s ię m u r u . K ilk a k a m ie n i, k tó r e z g ó r y s to c z o n o , p o m o g ły d o w d r a p a n ia s ię k u w ą s k ie m u o k n u . O c z y w iś c ie u c ie c z c e k to ś z z e w n ą tr z p o m a g a ć m u s ia ł.
S ta r y s p o jr z a ł ty lk o , ja k z w y k le , z a c h o w u ją c k r e w z im n ą i n ie w y w n ę tr z a - ją c s ię p r z e d b u r g ra b ią , k tó r y w te j c h w i li m y ś la ł ty lk o , c z y m u b ę d z ie n ie d o z ó r p r z e b a c z o n y . K lu c z o d k u n y , w k tó r e j w p r z ó d y z a m k n ię ty b y ł J a n u s z , m ia ł w o je w o d a , le ż a ły ta m p a p ie r y i o d z ie ż p o d r ó ż n a w o je w o d z ic a ; n ie z a b a w iw s z y d łu g o , k a z a ł s ię s ta ry p r o w a d z ić n a g ó r ę . T u z n a le z io n o d r z w i w y p a r te i r z e c z y z a b ra n e . U c ie c z k a w ię c b y ła z a w c z a s u o b m y ś la n a i w y k o n a n a z w y r a c h o w a n ie m ; o n a r a z e m ś w ia d c z y ła o b u n c ie i w y ła m a n iu s ię s a m o w o ln e m z p o d w ła d z y o jc o w s k ie j i o u p o r z e d z ie c ię c ia .
P o d e jrz e n ie o d a n ą p o m o c d o u c ie c z k i p a d ło n a to w a rz y s z a p o d r ó ż y , n a w ie r n e g o J ó ź k a ; le c z m y ś li p ie r w s z e j n ik t p o d d a ć n ie m ó g ł, t a k w ła d z a p a ń s k a b y ła tu s z a n o w a n a , — n ik t in n y , o - p r ó c z z e p s u te g o s y n a . W o je w o d a b y ł te g o p e w n y , k a z a ł je d n a k s iz u k a ć c h ło p c a i b u r g r a b ia r o z e s ła ł c z e la d ź p o n ie g o .
W id z ia n o g o u o k n a lo c h u , c o te m w ię c e j d a w a ło d o m y ś le n ia , iż b y ł w s p ó l
n ik ie m z b ie g a .
(C ia sf d a ls z y n a s tą p i) . --
