ROK IV NR 6/39 LIPIEC 2003 CENA 0,00
SZCZĘŚLIWEJ DROGI JUŻ CZAS
„Szczęśliwej drogi” kolejny już raz swoim uczniom, wychowankom życzyli nauczyciele, wychowawcy, dyrektorzy. „Już czas ”, bo otrzymali świadectwa dojrzało
ści. Kolejne rozstania, kolejne decyzje, kolejne pytania, kolejne wybory - co dalej? Do życzeń dołącza się redakcja Głosu Głubczyc, będziemy śledzić wasze losy, nie zapomnijcie o nas. Prezentujemy nazwiska najlepszych absolwentów, wychowawców klas maturalnych, najaktywniejszych rodziców w pracy na rzecz szkoły.
I LICEUM
OGÓLNOKSZTAŁCĄCE
KI. IV a - Joanna Machi - Rudzińska
Szpak Aneta, Ciszczonik Magdalena, Dyla Łucja, Świerc Ewelina, Skwir Magdalena, Leżański Jacek
KI. IV b - Dorota Turniak
Krówka Katarzyna, Bancala Marek, Świderski Wojciech, KI. IV c - Jadwiga Narajczyk
:Popławska Patrycja, Zdziebko Żaneta Ki.IV d - Teresa Bojanek
Gawrońska Magdalena, Jania Anna, Pilipczuk Magda
lena, Zarówny Jagoda KI.IV e - Stanisława Wiciak
Baran Marta, Czerwińska Katarzyna, Dubiel Gabriela KL. IV f - Krzysztof Tokarz
Jasiński Michał
PRYMUS: KRÓWKA KATARZYNA ŚR. 5,6 PODZIĘKOWANIA DLA RODZICÓW:
KI. IV A: Grażyna i Józef Bieniarz, Annai Andrzej
Kamieniak,Lucyna iAndrzej Majewscy,Olga iJan Wiercioch, Danuta i Czesław Korczowscy
KI. IV B: Barbara Skałecka, Agnieszka Topolska, Tade
usz Halikowski, Stanisław Olejnik, Krzysztof Skowy- ra,MariaiJerzyWoś, AlinaMarynowicz, Grzegorz Jaksik, Urszula Bemacka, Halina i Krzysztof Płotek.
dok.na str. 3 GP
ZESPÓŁ SZKÓŁ MECHANICZNYCH
KI. Va(Liceum Ekonomiczne)- Danuta Ciastoń Agata Kochmaniewicz - średnia 4,97
Udział w XXIX Olimpiadzie Historycznej na szczeblu wojewódzkim
Bernadeta Gruchman - średnia 4,90 Piotr Brągiel - 4,87
Udział na szczeblu wojewódzkim: w VII edycji Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej,
w VKonkursie Widzy Biblijnej, w Konkursie"Rola, znaczenie i dzia
łalność NBP" , w Konkursie "Mieć taki dom " -1 miejsce
Magda Krawiec - śr. 4,84 KI. V b - Maria Farasiewicz (Liceum Ekonomiczne):
Tomasz Wrona - śr. 4,3 Krzysztof Orłowski - śr. 4,2 Anna Zapotoczna, Anna Folmering, Damian Popiel, Bartosz Dzieża -Im.
w Zespole Teatralnym"Tradycja " w XV Wojewódzkim Przeglądzie Zespołów Kolędniczych "Herody 2000 " w Lewinie Brzeskim, reprezentowanie Opolszczyzny na XVII MiędzywojewódzkimSejmiku Wiejskich Zespo
łów Teatralnych, II m.w ZespoleTeatralnym "Trady
cja" w XVII Wojewódzkim Przeglądzie Zespołów Ko
lędniczych"Herody 2002", Klasa Vc - Anna Dudek
(Technikum Zawodowe - obsługa i naprawa pojazdów samochodowych)
Tomasz Świetlicki - 4,6
RobertMaciossek, Łukasz Żłobicki, Da
niel Głogiewicz -Im. w Wojewódzkim Fi
nale Młodzieżowego Turnie
ju Motoryzacyjnegow Opo
lu, reprezentowali wojewódz
two opolskie wzawodach centralnych w Nowym Sączu.
RyszardKuroczik -II m. w FinaleWojewódzkim w piłce nożnej w Opolu
KI.4d-Agnieszka Topolska
(Liceum Zawodowe - mechanik pojazdów samochodowych) Marcin Janicki - śr. 4,2 i wzorowe zachowanie,
Łukasz Rakoczy - średnia 4,0 i wzorowe zachowanie KI.3t - Agnieszka Topolska
(Technikum Zawodowe - obsługa i naprawa pojazdów samochodowych)
Krzysztof Lenartowicz - średnia 4,48 i wzorowe zachowanie.
ZESPÓŁ SZKÓŁ RCKU
Klasa V t (Liceum Agrobiznesu)-Barbara Matolicz Alicja Zapotoczna, Wioletta Gawron, Krystyna Lisz
ka, Barbara Starzec, Małgorzata Grondowska - za bar
dzo dobre wyniki w nauce i wzorowe zachowanie Kamila Borgusz, Alicja Zapotoczna, Wioletta Gawron - za współpracę przy redagowani gazetki szkolnej "Echo rolniczaka "
Klasa IV LO - Dorota Wierzba
Kasia Czernicka, Kornela Uznańska, Jolanta Balisz, - za bardzo dobre wyniki w nauce i wzorowe zachowanie Edyta Klucznik, Justyna Piekarz - za pracę społeczną na rzecz klasy i szkoły
Klasa V TTŻ - Janina Źrebec
Maneken Anna, Roman Reszczyński, Wojciech Olen-
der,RafałRusin, Piotr Tkacz,Dawid Strojny, Aneta Kwaśniewska - za bardzo dobre wyniki w nauce i wzo
rowe zachowanie
dok. na str. 3GP
QfówiATU
1
* * 4 <«•** *
POWIATOWE BIURO INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ przy Starostwie Powiatowym w Głubczycach
AKtctomrtlMpt] M,OTF«S»?ł
4Ł100 Oubaytl Fu OW «i« 33
* *.
Powiatowe Biuro Integracji Europej
skiej informuje,
że rozpoczyna się druga edycja programuStypendia Pomostowe
adresowane do młodzieży z terenów wiejskich oraz małych miasteczek. Program przewiduje przyznanie 1300 sty
pendiów na I rok nauki na dziennych studiach magi
sterskich. W tym roku na stypendia dla młodych ża
ków zostanie przeznaczone 5 milionów złotych. Pro
gram Stypendiów Pomostowych jest adresowany do tegorocznych maturzystów, których rodzice spełniają warunki określone Regulaminie, szczególnie dla mło
dych ludzi objętych programem wsparcia Agencji Wła
sności Rolnej Skarbu Państwa, a także do uczniów otrzymujących pomoc stypendialną ze strony 34 or
ganizacji pozarządowych, rekomendowanych przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce i Fundację im. Stefana Batorego. Stypendia mają charakter socjal
ny, a więc może się o nie ubiegać młodzież z rodzin o niskich dochodach. W ramach II edycji Programu Sty
pendiów Pomostowych planowane jest przyznanie 1355 stypendiów. Stypendium będzie wynosiło 3800 zł i będzie wypłacane przez 10 miesięcy po 380 zł.
Tegoroczna edycja programu Stypendiów Pomosto
wych będzie realizowana w dwóch segmentach:
- Wspólne przedsięwzięcie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego, Pol
sko - Amerykańskiej Fundacji Wolności oraz Banku Gospodarstwa Krajowego. W roku akademickim 2003/
2004 przyznanych zostanie 1155 stypendiów. Otrzy
mają je uczniowie tegorocznych klas maturalnych, wywodzących się z rodzin byłych pracowników pe
geerów, jeśli zostaną przyjęci na studia dzienne magi
sterskie w uczelniach państwowych i spełnią kryteria ustalone w Regulaminie Programu (na stronie www.fep.lodz.phregl.html). Wnioski należy kierować do właściwych ze względu na miejsce zamieszkania oddziałów terenowych AWRSP.
- Wspólne przedsięwzięcie Narodowego Banku Pol
skiego, Polsko-Amerykańskiej Fundacji
Wolności, oraz koalicji 34 organizacji pozarządowych realizujących programy stypendialne
(lista na stronie www.fep.lodz.pFprog2.html).
W roku akademickim 2003/2004 przyznanych bę
dzie 200 stypendiów. Program adresowany jest do uczniów klas maturalnych, którzy otrzymuj ą w szko
le średniej stypendium z organizacji pozarządowych, a którzy będą kontynuowali swoją edukację na dzien
nych studiach magisterskich oraz spełnią ustalone w Regulaminie Programu (na stronie www.fep.lodz.pl/
reg2.htm).Wnioski stypendialne należy kierować do organizacji lokalnych uczestniczących w programie.
Program Stypendiów Pomostowych powstał w od
powiedzi na trudny problem społeczny jakim jest duża dysproporcja w dostępie do studiów miedzy młodzie
żą mieszkającą na wsi i w miastach. Młodzież ze wsi, a zwłaszcza z terenów po pegeerowskich, stanowi znikomy procent młodzieży studiującej. Wielu uzdol
nionych młodych ludzi, przede wszystkim z powodu trudnych warunków materialnych ich rodzin, nawet nie rozważa decyzji o podjęciu studiów.
Starosta Głubczycki uprzejmie infor
muje,
że Firma reprezentująca kapitał niemiecki szuka Przedsiębiorcy w celu nawiązania współpracy go
spodarczej w zakresie produkcji profili w technice oświetleniowej. Produkcja roczna wyniosłaby ok. 120 000 m natomiast w długościach pojedynczych pomię
dzy 1200 mm a 4600 mm. Profil szyny nośnej powi
nien być ocynkowany, a producent powinien mieć moż
liwość jego zmontowania, kontroli i zapakowania. W przypadku zainteresowania sprawą - kontakt pod nr telefonu 485 20 78 wew.22.
Powiatowe Biuro Integracji Europej
skiej informuje,
że Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach działania na rzecz podniesienia konkurencyjności sektora małych i średnich przedsiębiorstw zaprasza do składania wniosków o udzielenie
"Pożyczki na innowację" o
pożyczkę na innowację mogą się ubiegać: Mali i średni przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 19 listo
pada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej.
Pożyczka może być udzielona na finansowanie: wdro
żenia warunków prac badawczo - rozwojowych, za
kupu licencji krajowych lub zagranicznych, polegają
cego na nabyciu uprawnień do wykorzystywania roz
wiązań naukowych i technicznych oraz doświadczeń produkcyjnych, zakupu i montażu maszyn lub urzą
dzeń oraz budowy, rozbudowy lub modernizacji bu
dynków lub instalacji niezbędnych do wprowadzania innowacji.
Kwota wnioskowanej pożyczki: Pożyczka na inno
wację nie może przekroczyć 75% kosztów
netto przedsięwzięcia innowacyjnego, poniesionych po zawarciu umowy o udzieleniu pożyczki ani kwoty 2 000 000 zł. Pożyczka może być udzielona na okres nie przekraczający 6 lat. Agencja może udzielić karen
cji w okresie spłaty pożyczki. Okres karencji nie może być dłuższy od planowanego terminu wdrożenia i nie może przekroczyć 2 lat. Oprocentowanie pożyczki jest stare w okresie spłaty i równe połowie oprocento
wania kredytu lombardowego udzielanego przez Na
rodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu udziele
nia pożyczki (data podpisania umowy).
Termin składania wniosków: Do 31 grudnia 2003r.
(środa), godz. 14.00
Wnioski o udzielenie pożyczki na innowacje sporzą
dzone zgodnie z formatem zawartym w dokumentacji programu wraz z wymaganymi załącznikami, należy składać pod adresem:
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Al. Jerozolimskie 125/127, 02-017 Warszawa www.parp.gov.pl/pozyczki
Powiatowe Biuro Integracji Europejskiej in
formuje,
że Biznespartner.pl - portal dla małych i średnich przedsiębiorstw od 10 kwietnia br. zaprasza przedsiębiorców sektora MSP do skorzystania zbezpłatnego szkolenia
e-leamingowego, dostępnego przez internet, zatytułowanego
"I Ty przedsiębiorco możesz otrzymać dotację. Jak Twoja fir
ma może skorzystać z dotacji oferowanych z programów PHA- RE 2000 adresowanych do sektora MSP zanim znajdzie się w Unii Europejskiej". Autorem szkolenia jest firma BiznesPart- ner.pl S.A. - twórca i właściciel portalu dla małych i średnich przedsiębiorstw http/www.biznespartner.pl.
Przedsiębiorca będzie miał szansę dowiedzieć się:
- Jak wygląda procedura pozyskania dotacji;
- Jakie instrumenty wchodzą w skład krajowego, a jakie w skład regionalnego programu Phare 2000;
- Na jakie działania może otrzymać dotację;
- Jakie są terminy składania wniosków;
- Jak wypełnia się wniosek o dotację;
- Co to są Regionalne Instytucje Finansujące;
- Jaka rolę odgrywa PARP.
Kurs zawiera interaktywne formularze, które można wypeł
nić na komputerze oraz wzory poprawnie wypełnionych do
kumentów, a także przepisów dotyczących konkretnych pro
gramów i słownik terminów używanych w trakcie szkolenia.
W razie wątpliwości użytkownik może skorzystać z bezpłat
nej pomocy nauczyciela e-leamingowego, który odpowiada na szczegółowe pytania użytkowników w zakresie uzyskiwania dotacji z programów PHARE 2000. Każda lekcja kończy się pytaniami sprawdzającymi, a na końcu szkolenia znajduje się test utrwalający wiedzę.
Powiatowe Biuro Integracji Europej
skiej informuje,
że Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach działania na rzecz doskonalenia kadr przedsiębiorstw zaprasza do składania wniosków o udzielenie
DOTACJI SZKOLE
NIOWEJ.
Dotacja szkoleniowa może być udzielona na finansowanie części kosztów szkolenia dla kadry zarządzającej i pracowników małych przedsiębiorstw.
Tematyka szkolenia musi być związana z jednym lub kilkoma z poniższych zagadnień:
- zarządzanie przedsiębiorstwem i jego zasobami, - przepisy prawa związane z prowadzeniem działal
ności gospodarczej; w szczególności w Polsce i w Unii Europejskiej,
- zastosowanie technik informatycznych lub nowych technologii w przedsiębiorstwie,
- marketing,
- finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa,
- warunki prowadzenia działalności gospodarczej na rynkach zagranicznych.
O dotację szkoleniową mogą ubiegać się:
- szkoły wyższe
- organy prowadzące szkołę, zakład kształcenia na
uczycieli, placówkę działającą w systemie oświaty - osoby prawne, które zgodnie ze statutem prowadzą działalność szkoleniową.
Kwota wnioskowanej dotacji szkoleniowej z tytułu udziału w szkoleniu jednej uprawnionej osoby nie może przekroczyć 50% przypadających na tę osobę części udokumentowanych kosztów organizacji szkolenia netto poniesionych przez Organizatora szkolenia po zawarciu umowy o udzielenie dotacji, ani kwoty 30 PLN za każdą godzinę szkolenia.
Termin składania wniosków o udzielenie dotacji szko
leniowej : I: do 31 lipca2003 r., II do 30 września2003r.
W przypadku niewykorzystania budżetu przezna
czonego na dotacje szkoleniowe, PARP zastrzega so
bie prawo ogłoszenia dodatkowego terminu składania wniosków. Wnioski o udzielenie dotacji szkoleniowej, sporządzone zgodnie z formatem zawartym w doku
mentacji konkursowej wraz z wymaganymi załączni
kami, należy składać przed rozpoczęciem realizacji szkolenia pod adresem:
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Al. Jerozolimskie 125/127, 02-017 Warszawa Więcej informacji: www.parp.gov.pFkierunkila.html
f
Za r z ą d Po w ia t u Gł u b c z y c k ie g o 'N PRZYSTĄPIŁ DO REALIZACJIPo w ia t o w e g o Pr o g r a m u Oc h r o n y
Śr o d o w is k a i Pl a n u Go s po d a r k i
Od pa d a m i.
Wszelkie uwagi i wnioski zgłaszać na adres:
Zespół Konsultacyjny ds. Realizacji Programu Ochrony Środowiska, Starostwo Powiatowe w Głubczycach, ul. Kochanowskiego 15, adres internetowy www.powiatglubczycki.pl
lub na adres biura realizującego zadanie:
Biuro Konsultingowe Ochrony Środowiska EKOSYSTEM ŚLĄSK, 41 - 400 Mysłowice, ul. Grunwaldzka 11/2;
\e-mail: biuro@eko-slask.pl
' Za w ia d o m ie n ie
o I
Ko n s u l t a c j a c h Spo ł e c z n y c h j a k i e o d b ę d ą s i ę w d n i u8
l i pc a2003,
o godzinie 13.00 w siedzibie Starostwa Powia
towego w Głubczycach, ul. Kochanowskiego 15, w związku z przystąpieniem do realizacji Powiatowego Programu Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami dla powiatu Głubczyc
kiego. Informuje się, że wszyscy zaintereso
wani mieszkańcy mogą uczestniczyć w kon
sultacjach, a ich opinie będą uwzględniane w pracach nad Programem.
2
Qb8wiATUSZCZĘŚLIWEJ DORGI JUŻ CZAS
dok.I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE
KI IV C: Regina Bielka, Barbara i Janusz Kmiecik, Ryszarda Pierzga, Maria Popławska, Stanisław Urbańczyk
KI IV D: Danuta Rucka, Iwona i Je
rzy Kandera,Łucja,JanuszSikora, Elżbieta iAdam Leszczyńscy,Bo
żena i Stanisław Tomczak, Jolanta i Jacek Hómin
KI IVE: Anna Kurzeja, Jerzy Du
biel, Elżbieta Wójciak
KI IV F; GrażynaNiewiadomska, Małgorzata i Stanisław Jasińscy, Ta
deusz Krówka, EwaNaumczyk, Ce
cylia Pohl
DYPLOMY I WYRÓŻNIENIA ZA REPREZENTOWANIE SZKOŁY OTRZYMALI:
KI. IV A - Joanna Siołkowska
KI. IV B - Marta Zagórska, Jarosław Krupa, Jan Morawski, Żaneta Skowyra, Katarzyna Krówka K1.IV C - Łukasz Broszko, Wojciech Lewandowski,
Kł.IV D - Broszczak Ilona, Sowa Magdalena, Przemysław Leszczyński, Marcin Zapotoczny WYRÓŻNIENI ZA PRACĘ W SAMORZĄDZIE UCZNIOWSKIM:
Joanna Przemyślańska, MartaKunicka, Ewa Kurzeja, Justyna Kaczmarek, Martyna Tichanów, Anna Kopczyk, Anna Majka, Adrian Łączyk, Tomasz Michałek-Czerepak, Patryk Hómin, Joan
na Dereń, Stanisław Wysoczański, Marta Baran
SZCZEGÓLNE OSIĄGNIĘCIA ABITURIENTÓW LO W GŁUBCZYCACH BIORĄCYCH UDZIAŁ W ZAJĘCIACH CHÓRU W OKRESIE 1999-2003
Dereń Joanna,Wójciak Anna, Pukajło Anna, Popławska Patrycja, Tomczak Jadwiga,Sozańska Anna, Wójciak Anna, Dyla Łucja, Kwaśniewska Aleksandra, Kurzeja Ewa, Czerniawska Bożena, Banach Bartosz, Piotrowski Przemysław, Kupina Mariusz, Hómin Patryk, Leszczyński Przemy
sław, Główka Paweł, Jankowski Tomasz, Łankowski Paweł, Łączyk Adrian, Zapotoczny Andrzej OSIĄGNIĘCIA: * Ogólnopolski Konkurs Chórów a Cappella Młodzieży Szkolnej w Bydgosz
czy (2001, 2003) -1 miejsce, Złoty Kamerton, Puchar MEN, Puchar Min. Kultury; * Ogólnopol
ski Turniej Chórów "Legnica Cantat"w Legnicy - III miejsce (2001); * OgólnopolskiFestiwal Muzyki Dawnej "Schola Cantorum" w Kaliszu (2002) - IIImiejscei"Brązowa Harfa Eola"; * Międzynarodowy Konkurs Chórów "Opava Cantat" w Opawie, Czechy(2000) -1 miejsce, nagro
da "Złote Pasmo";* Międzynarodowy Festiwal Chóralny w Szekesfehervar na Węgrzech (2000) -1 miejsce, nagroda "Alba Regia".
ZESPÓŁ SZKÓŁ RCKU
Klasa III TR - Irena Waliduda
Monika Bauder, Alicja Domaradzka, Marcin Kubasa, Katarzyna Łoboda, Katarzyna Tomasz
kiewicz, Małgorzata Sęga - za bardzodobre wynikiw nauce i wzorowe zachowa
nie
Klasa V TZ - Katarzyna Maler Anna Sawczuk - za bardzo dobre wyniki w nauce i wzorowezachowanieoraz laureatka XXVII Olimpiady Wiedzy Rolniczej na szcze
blu centralnym w 2003
Justyna Gawron - za bardzo dobrewyniki wnauce i wzorowe zachowanie oraz za wzorową pracę w samorządzie szkolnym Jadwiga Witkowska, Agnieszka Krzysztoń, DianaZarzena - za bardzo dobre wyniki w nauce i wzorowe zachowanie.
III FESTIWAL KULTURY POWIATOWEJ
Finał III Festiwalu Kultury Powiatowejrozpoczął się w Wiejskim Domu Kultury w Branicach od powitania gości tańcem przez mażonetki i wójta Józefa Małka.
Starosta D.
ry składały się:
przeglądy ama
torskich kabare
tów, grup te-
atralnych, recytatorów, zespołów tanecznych, festiwal piosenki, turnie
je: tenisa stołowego, bry
dża sportowego, piłki siatkowej mężczyzn. Po wręczeniu dyplomów, nagród i wyróżnień przezstarostę i członka zarządu S. Wodyńskiego.
Wkoncercie galowym wystąpili nagrodzeni fi
naliści przeglądówze
społów tanecznych i
Kaśków podsu
mowując festi
wal podzielił się spostrzeżenia
mi i refleksjami z przebiegufe
stiwalu na któ
piosenkarskich: Zespół ISKIERKI z SP w Bogdanowicach pod opie
ką S.Leżańskiej, PSOTKIII z SP oraz PSOTKII z Gimnazjumw Baborowie pod opieką E. Wrony, duet WiolettaDereń i Alicja Wę
glarz oraz IMPULS z Gimnazjum w Branicach podopieką Sylwii Brzozowskiej, zespół KAPRYS LidiiSzpak oraz Ewa Gaczyńska z SP w Branicach pod opieką Syl
wiiBrzozowskiej,zespół "Szkol
no - Przedszkolny" z Nasiedla pod opieką Haliny Próchniak, BE-
MOLKI z SP w Baborowie pod opieką Marka Cze
chowicza, zespół wokalny Sylwii Brzozowskiej z Gimnazjum w Bra
nicach.
Warto wspomnieć, że otwierając festi
wal rozstrzygnięto konkursy fotogra
ficzny i plastycz
ny. Festiwal obejmuje prezentacje szerokiego wachlarza umiejętności i zdolności artystycznych i talentówdzieciimłodzieży.Następny IV FestiwalKultury Po
wiatowej za rok.
Jan Wac
Qp8w iat u
3
ANTROPONIMIA GŁUBCZYC - POWSTANIE NAZWISK
Podpojęciem"antroponimia"należyrozumiećnazwyosobowe.Człowiek od zarania dziejów nazywa siebie i ziemię.Trudno sobie wyobrazić współczesnego człowieka bez nazwiska. Trzeba było jednak długiego okresu historycznego, aby ukształtowało się ono w takiej formie, w jakiej istnieje współcześnie.
Pierwszymi nazwami osobowymi były imiona.Wraz ze wzrostem liczby lud
ności istniejący system nazewniczy stawał się coraz mniej wystarczający, gdyż nie spełniał wymogów pełnej indywidualizacji osób. W związku z tym coraz częściej obok imienia pojawiły się przezwiska, które z biegiem czasu dały początek nazwi
skom. Na gruncie polskim nazwiska pojawiły się stosunkowo późno. Sporadyczne przypadkiposiadania nazwiska wystąpiły około 1400roku. U szlachtypojawiło się na przełomie XV i XVI wieku,zaś uludu dopiero około XVIII wieku. Nim powstało nazwisko dla pełniejszejindywidualizacji posługiwano się określeniami utworzonymi od: imienia ojca, np.:
- Fał - (syn) Jarosta albo Fał Jarosławiec,
- Nazwy wsi, które dany człowiekposiadał lub z którejpochodził, np.Janko z Czarnkowa,
- Urzędu, który sprawował, np. Bronisz kasztelan biecki
Dziedzicznym elementem indywidualizującymrodybyłyużywane już wXI wieku zawołania typu Jastrzębiec, Strzemię, Doliwa, Topór, Ostoja. Zawołań tych było niewiele. Oznaczały one tylko najwybitniejsze rody szlacheckie.
Najliczniejszagrypa nazwisk polskich wywodzi się z przezwisk. Jestto naj
starszy typ nazwisk, o czymświadczą przykłady z najstarszych zabytków języ
ka polskiego. Już w Bulli gnieźnieńskiej z 1136 roku, w dokumencie, którym pa
pież Innocenty II potwierdza uposażenia arcybiskupa gnieźnieńskiego, występują nazwyosobowe powstałez przezwisk.Znajdujemy wniej bowiemnazwiska typu: Białowąs, Broda, Byczek, Czyż, Gęby, Główka, Gały, Gościna, Jeż, Kobył
ka, Kościół, Krzyż, Kwasek, Niegłos, Pępik, Piskorz, Szydło, Strzałek, Żyłka.
Drugą liczną grupę stanowią nazwiska odimienne. Przykładem mogą być: Do
broń, Dobrosz, Dobrzęta,Dobrzyna-odimienia Dobromysł.Milik,Milich, Mi- łoch, Miłosz, Miłoszek - od imienia Miłowit.
Podobnie jakimionastaropolskiewytworzyły wiele nazwisku ludu, tak też było z późniejszymi imionami chrześcijańskimi, takimi jak: Dominik, Florek, Frą
czek,Franek, Gabryl,Gabryś,Gawałek,Adam,Ambroży.WXV iXVI wieku masowo powstająnazwiskaprzymiotnikowe utworzoneod nazw miejscowych.
Są tonazwiska głównie szlacheckie urobione od nazw posiadłości kończącesię przyrostkiem -ski. Zgodnie z tą zasadą właściciel Grabowa przyjął nazwisko Gra
bowski, Potoka - Potocki, zaś właściciel Skotnik nazywa się Skotnicki. Lud noszą
cy tego typu nazwiska dochodził do nich inną drogą. Najczęściej chłop zdobył je, gdy przeniósł się do innej wsi, której mieszkańcy dla podkreślenia obcości przyby
szanazwaligo odnazwy miejscowościskąd przybył. Stąd przybyszzPotoka nazywanyzostałPotockim.
Najpóźniejpowstały nazwiska urobioneod nazw zawodów. Tego typu nazwi
ska charakterystyczne są dla ludu. Nie spotyka się ich wśród szlachty.
OGÓLNA KLASYFIKACJANAZWISK
Nazwy osobowe cieszyły się i cieszą nadal zainteresowaniem nie tylko języko
znawców, ale także innych dyscyplin naukowych. Dużo bogatego materiału w tym zakresie dostarcza nam archeologia, etnografia i historia osadnictwa. W Polsce zainte
resowania onomastyczne obserwujemy dopiero w drugiej poi. XIX wieku. Badania naukowe nazw osobowych zapoczątkował J. Karłowicz (1836 - 1903). Ten znako
mity etnograf i językoznawca opracował kwestionariusz dotyczący zbierania nazw osobowych i miejscowych. Ta ogromna różnorodność nazwisk pod względem zna
czeniowym jak i strukturalnym wpływa na tworzenie propozycji ich podziału.
Pierwszych prób klasyfikacji podjął się W. Taszycki. Wyróżnił on:
- nazwiska odimienne,
- nazwiska określające jakąś cechę człowieka, - nazwiska odmiejscowe,
- nazwiska od zawodu, - nazwiska mieszczan.
Ostatnia grupa obejmuje mieszczaństwo niemieckie, które nie nosiło polskich na
zwisk. Mieszczaństwo to miało swoje niemieckie nazwiska. Stąd mamy np.Fische- rów, Mayerów, Ulrichów. Podział W. Taszyckiego jest bardzo ogólny i dzisiaj już niewystarczający. Dlatego S. Rospond w swym "Słowniku nazwisk śląskich" nie
zwyklerozbudował ową klasyfikacjęiczęsto stanowiona podstawępodziału nazwisk przez innych językoznawców. S. Rospond dzieli nazwiska na:
I prymame: a) odapelatywne: - przedmioty, wytwory ręki ludzkiej, - zawód, stano
wisko, - zwierzęta, ptaki, ryby, owady i rośliny, - cechy zewnętrzne lub wewnętrzne, - określenia topograficzne, - stopień pokrewieństwa rodzinnego, - zjawiska przyro
dy i ciała niebieskie, pory roku, miesiące, dni tygodnia, - pochodzenie etniczne od etonimów rodzimych i obcych, - choroby, - minerały, nazwy chemiczne
b) odimienne - od imion rodzimych i obcych
II sekundame-z przyrostkiem -ic,-owić,-icz, -owicz, -ewicz,- zelementem formantowym -k- - z przyrostkiem -ski, -cki, -owski, - z elementem formantowym -1-, -ł-, -u-, -s-, -sz-, -ś-, -d-, -j-, -t-, -ch-, -cz-, -b-, -p,
III nazwiska obce - nazwiska czeskie, - nazwiska niemieckie
KLASYFIKACJA ZNACZENIOWA NAZWISK MIESZKAŃCÓW GŁUBCZYC
- w następnym numerze. Janina Źrebiec
TYDZIEŃ JĘZYKA ANGIELSKIEGO
W kwietniu 2003 r. w Zespole Szkół Rolniczym Centrum Kształcenia Ustawicz
negowGłubczycach odbył sięTydzień JęzykaAngielskiego. Byłatopierwsza tego typu impreza zorganizowana w naszej szkole przez nauczycielki języka an
gielskiegoEwęOrzechowską, Helenę Myszakowską -Connor orazMałgorzatę Bańską.Efekty naszej tygodniowej imprezy to:kilka konkursów,wystawy,spo
tkania, Międzyszkolna Olimpiada Wiedzy o Krajach Anglojęzycz
nych oraz liczny udział młodzieży zarówno podczas przygotowań, jak iwtrakcie trwania Tygodnia. Miesiąc przedoficjalnymroz
poczęciem Tygodnia uczniowie przygoto
wywaliprace podha
słem Angliawidziana oczami Polaków.
Uczniowie przygoto
wali: piękne napisy, flagi w różnych formatach, kolorowe mapy, plakaty, makiety, angielskie autobusy i budki telefoniczne oraz wiele innych prac.
Pierwszego dnia było bardzo gwarno i kolorowo. Uczniowie zajęli się przygoto
waniem wystroju szkoły orazpracowni językowej.Wchodząc do szkoływitały napisy Good moming, Hello i ogromny napis Języki otwierają drogę do przyjaźni, wiedzy, świata - języki drogą ku przyszłości, a wychodzących żegnał napis Good bye. Korytarze i pracownie przedstawiały najbardziej znane miejsca Wielkiej Bry
tanii, Stanów Zjednoczonych i Australii. Na szczególną uwagę zasługiwały makie
ty Big Bena wykonane z zapałek, Empire State Building oraz piętrowy autobus. Na wystawie nie zabrakło również figur woskowych. Podczas długiej przerwy ucznio
wie przygotowali poczęstunek angielski gdzie serwowali angielską herbatę, angiel
skie ciastka oraz angielski pudding. Zebrane pieniądze z poczęstunku angielskiego przeznaczono nadyplomy inagrodyrzeczowe dla zwycięzców poszczególnych konkursów. W tym dniu każdą lekcję języka angiel
skiego uczniowie rozpo
czynali od odśpiewania hymn brytyjskiego oraz amerykańskiego.
Drugiego dnia uczniowie naszej szkoły mogli sprawdzić swój angielski biorąc udział w dyktandzie oraz zostali zapoznani z historią Wielkiej Brytanii, kulturą,polityką, podzia
łem geograficznym wyspy, stolicami, rodziną królew
ską oraz życiem codziennym w tym kraju. Tego dnia Ewa Orzechowska przepro
wadziłaprelekcję pod hasłem Bogactwo języków- bogactwemEuropy, której celem było uświadomienie uczniom, że znajomość języków jest bardzo ważna dla wzajemnego porozumienia oraz poszanowania różnic narodowych. Następnie za
poznała uczniów zofertami wydawnictw językowych orazadresamiciekawych stron w intemecie do nauki języka angielskiego.
Trzeciegodnia odbyłsię konkurs krasomówczy, który wywołałwiele emocji wśród uczniów.Reprezentanci poszczególnych klas przygotowali: legendy, opo
wiadania oraz bajki w języku angielskim.Ten dzień był również dniem poświęco
nym kulturze Stanów Zjednoczonych. Helena Myszakowska - Connor przygoto
wała liczne informacje oraz materiały dotyczące tego kraju. Na szczególną uwagę wśród uczniów zasługiwały sylwetkiznanych i zasłużonych Polaków w Stanach Zjednoczonych.
Czwartydzień: Tegodnia odbyłasięI MiędzyszkolnaOlimpiada Wiedzyo Krajach Anglojęzycznychz udziałemmłodzieżyZespołu Szkół Mechanicz- nych.Specjalniena tendzień został przygotowany punktodprawy paszportowej przy wejściu do szkoły. UczenniceZSRCKU dokonałyodprawypaszportowej stęplując paszporty, z którymi przybyłamłodzieżZSM.
Piątego dnia uczniowie mieli możliwość obejrzenia filmów w języku angielskim.
Całośćzakończyłasię wspaniałymfinałem, podczas któregoDyrektor B. Cho- chowski wręczał dyplomyoraz nagrody rzeczowe zwycięzcom poszczególnych konkursów.
Imprezęmożna uznać za udaną, czegodowodem był wysoki poziom wiedzy zaprezentowany przez uczestników konkursów oraz żywiołowy doping licznie zgro
madzonej publiczności. Cel - propagowanie angielskiej kultury wśród uczniów - z pewnością został osiągnięty. Tydzień Języka Angielskiego był ciekawym doświad
czeniem nie tylko dla nas - organizatorów, ale przede wszystkim dla naszych uczniów.
Mamy nadzieję, że na stałe wpisze się on do kalendarza imprez naszej szkoły.
EwaOrzechowska
