B E Z P A R T Y J N E P O L S K O - K A T O L IC K IE P IS M O L U D O W E .
W e k łp e d . m ie s ię c jm ie l,2 0 s ła o d n o B M - O U p i a l a a n ie m p r a M p o e itę 2 0 g r . w ię c e j. W w y - i n ie p rs e w id z ia n y o h , p ra y w s tr iy m a n fa p n e d s ię b lo r a tw a , i p r te y , p n e r w a n ia k o m u n ik a c ji, a b o n e n t n ie m a p r a w a to a a te rm in o w y c h d o a ta rc a e ń g a z e ty , lu b z w ro tu c e n y a b o n a - Z a d z ia ł o g ło s z e n io w y r e d a k c ja n ie o d p o w ia d a . R e d a k c ja lis tra c ja : u l. M ic k ie w ic z a 1 . T e le fo n 8 0 . K o n to c z e k o w e i. P o z n a ń 2 0 4 ,2 5 2 . — R e d a k to r p rz y jm u je o d 1 0 — 1 2 .
Sumiennem wykonywaniem obowiązków,ONMLKJIHGFEDCBA
budujemy silną Ojczyzny!
a • z * o g lo s z . p o b ie ra s ię o d w ie r s z a m m . (7
UyiU&ZCillai la m .) 1 0 g r , z a r e k la m y n a s tr . 4-łam. w
w ia d o m o fc ia e b p o to c z n y c h 8 0 gr n a p ie rw s z e j s tr . 6 0 gr. Rabatu
u d z ie la s ię p r z y o z ę s te m o g ła s z a n iu . .G lo s W ą b r z e s k a wychodzi
trz y r a z y ty g o d n . i t o : w p o n ie d z ia łe k , ir o d ę i p ią te k . P r a y sądo-
w e m M c ią g s tn iu n a le ż n o ś c i r a b a t u p a d a . D la w s z e lk ic h spraw opor
n y c h w ła ś c iw y je s t S ą d w W a b r z e in le . Z a te r m in o w y d r u k , praopł ■ s a n e m ie js c e o g ło n e n ia a d m in is tra c ja n ie o d p o w ia d a .
Nr. 45 Wąbrzeźno, Kowalewo, Golub sobota 16 kwietnia 1932 roku. R o k X II
■■^an
N a iw n y p ro je k t
H u g h G ib s o n a
K o m e re n c ja R o z b ro je n io w a n ie m o ż e u p o ra ć s ię o d d w ó c h m ie s ię c y z z a g a d n ie n ie m b e z p ie c z e ń s tw a .. W ię k s z o ść r e p re z e n to w a n y c h w G e n e w ie p a ń s tw d e k la ru je g o to w o ś ć d o ro z b ro je n ia s ię p o d w a ru n k ie m u z y s k a n ia g w a ra n c y j, ż e z o - s ła b ie n ia ic h s ił z b ro jn y c h n ie s k o rz y s ta ż a d e n z a b o rc z y s ą sia d i n ie n a je d z ie s u w e re n n e g o te ry to rju m p a ń s tw o w e g o ty c h , k tó rz y , s z a n u ją c p o d p isy s k ła d a n e p o d tra k ta ta m i, u w ie rz ą w ic h m o c p ra w n ą i a rm je s w o je z re d u k u ją . U z y s k a n ie ta k ic h g w a ra n c y j, a p o z a te m s tw o rz e n ie m o ż liw o ś ci n a ty c h m ia sto w e g o p o w s trz y m a n ia i u k a ra n ia n a p a s tn ik a je s t p o s tu la te m o lb rz y m ie j g ru p y p a ń s tw , n ie c z u ją c y c h s ię d o ś ć b e z p ie c z n ie w o b li
c z u z a b ro c z y c h s ą s ia d ó w i n ie d o g o d n e j c z ę s to s y tu a c ji g e o g ra fic z n e j.
W ta k ie j w ła ś n ie a tm o s fe rz e a m b a s a d o r H u g h G ib s o n w im ie n iu S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h A m e ry k i P ó łn o c , p rz e d s ta w ił n a o s ta tn ie m p rz e d ś w ię ta m i p o s ie d z e n iu k o m is ji g e n e ra ln e j k o n fe re n c ji ro z b ro je n io w e j re z o lu c ję , w k tó re j w s z y s c y z e b ra n i z o b o w ią z u ją s ię d o p rz y s tą
p ie n ia n a ty c h m ia s t p o ś w ię ta c h d o p ra c y n a d u s ta le n ie m z a s a d ro z b ro je n ia ta k a b y z a sa d y te ja k n a js z y b c ie j u z g o d ii i d o s ta rc z y ć k o m is jo m te ch n icz n y m ra a te rja łu d o s z c z e g ó ło w y c h o p ra c c P o ś w ię ta c h a m b a sa d o r H u g h G ib so n u z n a ł z a w s k a z a n e p o s ta w ić p ro p o z y c ję m e ry to ry c z n ą , k tó re j p rz y ję c ie p rz e z k o iń is ję g e n e ra ln ą b y ło b y u s ta le n ie m je d n e j z z a s a d ro z b ro je n ia i d o s ta rc z y ło b y k o m is ji w o js k l ą d o w y c h n a ty c h m ia s t m a te rja łu d o p ra c y . W id z ą c je d n a k , ż e k o n fe re n c ji ro z b ro je n io w e j tru d n o je s t n ie z m ie rn ie z d e c y d o w a ć s ię n a p o d ję c ie z a s a d n ic z e j d e c y z ji o p rz y - s ą tp ie n iu d o o g ra n ic z e n ia z b ro je ń , a m b a s a d o r G ib s o n p o c h w y c ił fra g m e n t ro z b ro je n ia i a w a n s o w a ł g o d o p o z io m u z a g a d n ie n ia z a sa d n ic z e g o .
A m b a s a d o r G ib so n p o z a z d ro ś c ił s ła w y K rz y s z to fo w i K o lu m b o w i, o s ią g n ię
te j d z ię k i s ły n n e j m a n ip u la c ji z ja jk ie m . U z n a ł, ż e n a p a d n a c u d z e te ry to rju m b ę d z ie w y k lu c z o n e , je ż e li p a ń s tw a n ie b ę d ą ro z p o rz ą d z a ły c z o łg a m i i a rty le rją w ie lk ie g o k a lib ru . A m b a s a d o r G ib s o n s ą d z i, ż e p rz y p o m o c y a rty le rji p o lo w e j, k a ra b in ó w m a sz y n o w y c h i rę c z n y c h , o - ra z w s z e lk ie g o ro d z a ju b o m b , g a z ó w 4 c y c h itp , n ie m o ż e n a p a ś ć n a s ą s ia d a . P rz e d s ta w ic ie l w ie lk ie j re p u b lik m e ry k a ń s k ie j u w a ż a , ż e z n ie s ie n ie k ilk u g a tu n k ó w n o w o c ze s n e j b ro n i z a p e w n ią w s z y s tk im b e z p ie c z e ń stw o — ta k , ja k b y p rz e d w y n a le z ie n ie m ty c h ro d z a jó w b ro n i n ie is tn ia ły w o jn y , a w s z c z e g ó ln o ś c i ja k g d y b y n ie is tn ia ły — n a ja z d y . A m b a s a d o r G ib so n w d ą ż e n iu d o ja k n a j
s z y b s z e g o o s ią g n ię c ia ja k ic h k o lw ie k re z u lta tó w p rz e z k o n fe re n c ję ro z b ro je n io w ą u p ro ś c ił z a g a d n ie n ie b e z p ie c z e ń s tw a d o ,a b s u rd u . D e le g a c ji a m e ry k a ń s k ie j w y d a je s ię , ż e w y n a la z ła g e n ja ln e le k a rst
je b e z p ie c z a ją c e p rz e c iw k o a g re s ji W e d łu g z d a n ia d e le g a ta a m e ry k a ń s k ie
g o n ik t n ie b ę d z ie m ó g ł z a c z ą ć w o jn y ,
A k a d e m ia k u czci S ria n d a
D n ia 1 1 k w ie tn ia b r. w ie c z o re m o d b y ła s ię w W a rs z a w ie u ro c z y s ta a k a d e m ja ż a ło b - n a k u c z c i A ry s ty d e s a B ria n d a , z m a rłe g o d n ia 7 m a rc a b r. Z d ję c ie p rz e d s ta w ia p rz e m ó w ie n ie p a n a w ic e -m in is tra S p ra w Z a g ra n ic z n y c h J ó z e fa B e c k a (1 ). Z a s to łe m s ie d z ą : s e n a to r R e p u b lik i F ra n c u s k ie j Y v es le T ro q u e r (2 ), p re z e s K o m ite tu O rg a n iz a c y jn e g o A le k s a n d e r L e d n ick i (3 ), a m b a s a d o r R e p u b lik i F ra n c u s k ie j J u le s L a ro c h e (4 ), m in is te r S k a rb u J a n P iłs u d s k i (5 ),
p re z y d e n t m ia s ta S ło m iń s k i.
Z K o n fe re n c ji R o z b ro je n io w e j
G e n e w a , (P a t.) W d a lsz y m c iąg u d y s k u s ji w k o m isji g łó w n e j K o n fe re n c ji R o z b ro je n io w e j p rz e m a w ia ł p rz e d s ta w i
c ie l B ra z y lji, k tó ry p o p a rł p ro p o z y c ję a m e ry k a ń s k ą .
N a stę p n y m ó w c a, d e le g a t T u rc ji, m i
n iste r T e w ffik R u d ż d i B e j u z a s a d n ia ł z g ło s zo n ą p rz e z s ie b ie p o p ra w k ę d o a r
ty k u łu p ie rw s z e g o k o n w e n c ji, z m ie rz a ją c ą d o p ro k la m o w a n ia z a s a d y z ró w n a n ia sił z b ro jn y ch w s z y s tk ic h p a ń s tw . Z a p o w ie d z ia ł o n je d n o c z e ś n ie , ż e w ra z ie , g d y lb y p ro p o z y c ja tu re c k a n ie z o s ta ła p rz y ję ta , p o p rz e te z ę s o w iec k ą , a ta k
je ż e li n ie b ę d z ie m ia ł c z o łg ó w i a rty le rji c ię ż k ie j.
O d la t b ie d z ą s ię w s z y s c y n a d u s ta le n ie m b e z p ie c z e ń stw a n a ro d ó w w ś w ie c ie , a ro z w ią z a n ie b y ło p rz e c ie ż — z d a n ie m a m b a s a d o ra G ib s o n a — ta k p ro s i? , z n ie ść c z o łg i i a rty le rję c ię ż k ą , a w s z y s c y b ę d ą p rz e d n a p a d e m z e b e z p ie ć z e - n i. J a jk o K o lu m b a z o s ta ło p o s ta w io n e
— b e z tru d u , a le z a ra z e m s tłu c z o n e . S z e f d e le g a c ji fra n c u s k ie j, p re m je l T a rd ie u , n ię p o z o s ta w ił ż a d n y c h z łu d z e ń o p ty m isty c z n y c h i u p ra s z c z a ją c y m s o b ie z a g a d n ie n ia d e le g a to m a m e ry k a ń s k im . S z e rm u ją c d o w c ip o m i n a jb a rd z ie j p rz e k o n y w u ją c e m i a rg u m e n ta m i w s k a z a ł p rz e d e w s z y s tk ie m , ż e w o b lic z u d z i
s ie js z y c h p o s tę p ó w te c h n ik i te g o ro d z a ju o g ra n ic z e n ia , ja k ie p ro p o n u je d e le g a c ja a m e ry k a ń s k a , n ie g w a ra n tu ją n ik o m u n ic z e g o . K tó ż m o ż e o rz e c , ż e k a ra b in m a s z y n o w y m n ie j p rz y n ie s ie u s z c z e rb k u (
ż e w n io s k i w ło sk ie m a ją p o p a rc ie d e le g a c ji tu re c k ie j.
D e le g a t U ru lg w a ju w s p o s ó b e n e rg i
c z n y p o p a rł p ro p o z y c je fra n c u s k ie , k tó re , je g o z d a n ie m , m o g ą n a d a ć L id z e N a ro d ó w je j w ła śc iw y c h a ra k te r.
J a k o o s ta tn i p rz e m a w ia ł p re m je r ju g o s ło w ia ń s k i M a rin k o w ic , k tó ry o m ó w ił p i o k ie m ro z b ro jen ia ja k o ś c io w e g o , w y s u n ię ty n rz e z p ro p o z y c ję a m e ry k a ń s k ą i w ło s k ą .
M a rin k o v ic d o rz u c ił n o w e a rg u m e n ty d o ty c h , k tó re w y s u n ą ł w c z o ra j p r e m je r T a rd ie u , i w s k a z a ł n a to , ż e z n ie
n a z d ro w iu , n iż p o c is k w y s trz e lo n y z n a jc ię ż s z e g o d z ia ła ? A k tó ż z a p e w n i, ż e b o m b a rz u c o n a z s a m o lo tu b ę d z ie m n ie j s z k o d liw a , a n iż e li a k c ja c z o łg ó w .
N ie ! G w a ra n c je b e z p ie c z e ń s tw a , to z u p e łn ie c o in n e g o , a n iż e li w y o b ra ż a s o b ie a m b a so d o r G ib s o n , N a ro d y m o g ą z d e c y d o w a ć s ię n a ro z b ro je n ie , je ż e li b ę d ą w ie d z ia ły , ż e p o tę ż n a a rm ja m ię d z y n a ro d o w a , w y p o s a ż o n a w n a jg ro ź n ie j s z e g a tu n k i b ro n i b ę d z ie m o g ła w k a ż d e j c h w ili u n ic e s tw ić z b ro d n ic z e z a m ia ry n a p a stn ik a i u ra to w a ć z a a ta k o w a n y k ra j p rz e d n a ja z d e m i w o jn ą .
P ro b le m y b e z p ie c z e ń stw a s ą z b y t p o w a ż n e , a ż e b y z a ła tw ić je w d ro d z e p rz e d k ła d a n ia n a iw n y c h i n ie rz e c z o w y c h p ro p o z y c y j, s ta w ia n y c h ty lk o w ty m c e lu , a ż e b y w z n ie c ie rp liw io n e j o p i- n ji p u b lic z n e j w y ra b ia ć p rz e k o n a n ie , ż e c o ś ta m je d n a k w te j G e n e w ie ro b ią '..
— :o o o :—
s ie n ie c ię lź k ie j a rty le rji i ta n k ó w s tw o rz y ło b y n ie ró w n o ś ć m ię d z y k ra ja m i u - p rz e m y s ło w io n e m i a te m i, k tó re p rz e m y s łu n ie p o s ia d a ją . Z n ie s ie n ie c ię ź k ie ij a rty le rji m o g ło b y z m u s ić n ie k tó re p a ń s tw a d o s tw o rz e n ia c ię ż k ię g o p rz e m y słu .
N a jle p s z ą w ię c m e to d ą je s t o d d a n ie k o n tro li n a d te m i ro d z a ja m i b ro n i L id z e N a ro d ó w ,
M in is te r M a rin k o v ic je s t p o z a te in z w o le n n ik ie m z n ie s ie n ia w s z e lk ie g o ro d z a ju o k rę tó w w o je n n y c h , z w y ją tk ie m ty c h , k tó re s łu ż ą d o o b ro n y b rz e g ó w - W re sz c ie p re m je r ju g o s ło w iań s k i d o m a g a się s k u te c z n y c h s a n k c ji p rz e c iw k o p a ń s tw u , k tó re b y n ie p rz e strz e g a ło z a k a z u b o m ib a rd o w a n ia p o w ie trz n e g o o - ra z s to s o w a n ia b ro n i c h e m ic z n e j i b a k te rio lo g ic z n e j.
D e k re t H in d e n b u rg s
B e rlin . i(iP at.) P re z y d e n t H in d e n b u rg p o d p is a ł d e k re t, ro z w ią z u ją c y w s z y st
k ie o id d z, s z tu rm o w e i s z ta fe ty o c h ro n - n n e p a rtji n a ro d o w o -s o c ja lis ty c z n e j n a o b s z a rz e c a łe j R z e s z y n ie m ie c k e ij.
W y d a n ie d e k re tu p o p rz e d z iła k o n fe re n c ja m in is tró w s p ra w w e w n ę trz riy c h w s z y s tk ic h k ra jó w z w ią z k o w y c h p o d p rz e w o d n ic tw e m m in istra G ro e n e ra ,
O d o n io s ło ś c i ty c h n a ra a jalk ró w n ież o c z e k iw a n e j d e c y z ji p re z y d e n ta R z e sz y ś w ia d c z y fa k t, lże k a n c le rz B ru e n in g , k tó ry m ia ł w y je c h a ć d o G e n e w y o d ro c z y ł sw ó j w y jaz d . '
O d c zy t o P o ls c e
B iało g ró d . (P a t,) P ro f, u n iw e rs y te tu d r, Ilja P o p o v ic w y g ło s ił w lid z e p o ls k o - ju g o s ło w ia ń s k ie j o d c z y t n a te m a t „ P o l
s k a i z a g a d n ie n ie w s c h o d n ie w X V II w ie k u " , p rz e p ro w a d z a ją c te z ę , ż e w p o lity c e P o ls k i z a g a d n ie n ie to o d g ry w a ło z a w s z e w ie lk ą ro lę , c z e g o d o w o d e m je s t w y p ra w a S o b ie s k ie g o p o d W ie d eń ,
P o c ią g s p a d ł z n a s y p u
T o k io . (P a t,) P o c ią g p rz e w o ż ą c y ja p o ń s k ie o d d z ia ły w o js k o w e w y k o le ił się i s p a d ł z n a s y p u k o le jo w e g o , 11 o fi
c e ró w i ż o łn ie rz y z o s ta ło z a b ity c h , 1 9 b a rd z o c ięż k o ra n n y c h , 8 4 lż ej.
W y k o p a lis k a k o ło W e jh e ro w a
S ta ro g a rd . (P a t.) N a te re n ie N o w e g o O b łu ż a g o s p o d a rz C z a p a n a tra fił p o d c z a s k o p a n ia z ie m i n a trz y g ro b y s k rz y ń k o w e z a w ie ra ją c e k ilk a n a c z y ń g lin ia n y c h , W s tę p n e b a d a n ia p rz e p ro w a d z o n e n a m ie js c u p o z w a la ją p rz y p u s z c z a ć , ż e z n a jd u je się tu w ie lk ie c m e n ta rz y s k o , p o c h o d z ą c e z o k re s u h a ls z ta c k ie j e p o k i k a m ie n n e j.
- - N r. 44FEDCBA „GŁOS WABRZESJCI” S tr. 2 —.... ■
Ghandi dalej będzie walczył
O NIEPODLEGŁOŚĆ INDYJ — 25.000 WIĘŹNIÓW.
Wisła wezbrała
Londyn. (P at.) „D aily H erald *1 d o n o si, ż e p o m ięd zy m in istrem do sp raw In dy) H o arem a u w ięzion ym G h an d im d o szło d o w y m ian y listó w ,
H o rae zap ro p o n o w ał G h an d iem u w y p u szczen ie go z w ięzien ia n a p ew n y ch w aru nk ach , m ian o w icie, o ile zap ew n i on rząd , iż zaleci k o n g reso w i o d w o ła
n ie cy w iln eg o n iep o słu szeń stw a, lu b też o so b iście się w strzy m a o d k ierow n ictw a ty m ru ch em p o d czas p ro w ad zen ia n a
rad n a tem at ro zw o ju k o n sty tu cy jn eg o . G h an d i o d p o w ied ział, że odwołanie
A M E R Y K A P R Z E C IW K O W O JN IE .
W cały ch S tan ach Z jednoczony ch odbyły się o statn io an ty w o jen n e m an ifestacje: n a obnoszo- nych tran sp aren tach w idnieją napisy: „W ycofać w ojska am ery k ań sk ie z C hin, skończyć z w trą
caniem się do obcych spraw ". N a zdjęciu w i
dzim y tłum m anifestan tó w w pochodzie przez u lice N ow ego Jo rk u .
Skróty
Lima. (P at.) R ząd p o d ał się do d y m isji.
Szanghaj. (P at,) S tu d en ci ch iń scy n a p ad li n a teren ie k o n cesji fran cu sk iej n a rezy d ćn ta jap o ńsk ieg o , k tó ry o d n ió sł lek k ie ran y .
NAJMNIEJSZE MIASTO W POLSCE.
W B iu rze P o w szech ny ch S p isó w o b liczo n o ju ż d an e, d o ty czące liczb y lu d
n o ści w e w szy stk ich m iastach P o lsk i.
cywilnego nieposłuszeństwa jest niemo- żliwe, o ile rząd nie odwoła najpierw aktów, na podstawia których wprowa
dził stan nadzwyczajny w Bengalu i in
nych prowincjach. Dopóki żądania kon
gresu nie znajdą pod tym względem za
dośćuczynienia, Ghandi uważałby za swój nleodwołanly obowiązek kierować ruchem cywilnego nieposłuszeństwa.
H o are, zap y tan y w Izb ie G m in o li
czbę osób uwięzionych do chwili obec
n ej w In d jach w zw iązk u z cy w iln em n ie p o słu szeń stw em , o d p o w ied ział; 25,000.
Ja k w y n ik a z ty ch o b liczeń , lu d n o ść m iast w y n o si o k o ło 8,700.000 m ieszkań
có w ; w p o ró w n an iu z ro k iem 1921 licz
b a m ieszk ań ców m iast w zrosła o 1,800 ty s, o sób .
| N iżej 5.000 m ieszk ań ców p o siad a 308 m iast w P o lsce, N ajm n iejszem m iastem jest K o p an ica w w o jew ó d ztw :^ n o zn ań - sk iem , k tó ra liczy ty lk o 64j m ieszk ań có w . N ie w iele w ięk szą liczb ; m ieszk ań
có w p o siad a p ięć in n y ch m iast w o jew ó
d ztw a p o zn ań sk ieg o , o raz jed n o m iasto w w o jew ó d ztw ie łó d zk iem , k tó re liczą n iżej 1000 m ieszk ań có w . M iano w icie R y n arzew o p o siad a 6 8 8 m ieszk ańcó w , Jaraczew o 830, G ąsaw a 893, W ład y sła
w ó w (w oj, łó d zk ie) 906. K siąż 928, ora*
R o starzew o 989 m ieszk ań có w . -x-
NOWE PODATKI I DANINY W SO
WIETACH.
Moskwa. (P at.) R ząd so w ieck i o k re
ślił p o d a te k d o ch o d o w y od 500 ru b li m iesięczn eg o z a rb k u n a 3 ,5 % ,
N a zarabiający ch p o w y żej 4 0 0 ru b li m iesięczn ie n ało żo n o jed n o razo w ą d an i
n ę w w y sok o ści ćw ierci m iesięczn eg o zaro b k u . D an in a ta m a b y ć p rzezn aszo - n ą n a cele b u d o w lan e,
—000—
MONOPOL ZBOŻOWY NA ŁOTWIE.
Ryga, (P at.) N a n ad zw y czajn em p o sied zen iu R ad y M in istró w zo stał w y d an y d ek ret n a m o cy 81 p arag rafó w k o n sty tu cji, p ro w ad zącej w Ł o tw ie z d n , 1 czer w ca m o n o p o l zb o żo w y .
M o n o p o l o b ejm u je cztery g atu n k i zb o ża: ży to , p szen icę, jęczm ień i k u k u ry d zę.
W y łączn e p raw o sp ro w ad zan ia z z a
g ran icy p o w y ższy ch c z te re c h g atu n k ó w zb o ża p rzy słu g iw ać b ęd zie M in isterst
w u R o ln ictw a.
C en y sp rzed aży b ęd zie u stalał g ab i
n e t m in istró w . , , _
W isła w zb iera n a P om orzu co raz w ięcej. N a zdjęciu w idzim y okolice C hełm na, gdzie W isła Ir ui _L . L w y stąp iła z k o ry ta, zalew ając p rzed m ieście R y b ak i.
S p o d ziew an e d o ch o dy m ają b y ć p rze zn aczo n e n a d o p łaty d o b ek o n ó w i ek s p o rto w an eg o m asła,
—o—
ODKOPANIE GROBU Z PRZED 4.000 LAT.
Królewiec. (P at.) W p ó łn o cn o -w sch o d n iej części P ru s W sch o d n ich w m iej
sco w o ści L au k n en o d k ry to g ró b p rz e d
h isto ry czn y p o ch o d zący z ep o k i k a
m ien n ej, Z d an iem u czo n y ch g ró b ten li
czy 4,000 lat. Z w ło k i zn ajd o w ały się w p o zy cji sied zącej ze zw iązan em i n o g am i,
ODCZYT O GDYNI NA ZEBRANIU ESPERANTYSTÓW W KARWINIE.
Morawska Ostrawa. (P at.) W K arw i
n ie o d b y ł się d o ro czn y zjazd R eg jo n aln ej L igi E sp eran ck iej, w k tó rej zg ru p ow a n y ch jest p rzeszło 3 0 0 esp eran ty stó w ze Ś ląsk a C zech o sło w ack ieg o ,
G łó w n y m p u n k tem p ro g ram u b y ł re
fe rat R . Z , K o b ieli, u rzęd n ik a K o n su la
tu R , P . w M o r, O straw ie w języ k u esp e
ran to o p ro b lem ie t, zw . k o ry ta rza p o m o rsk ieg o o G d y n i, R e fera tu liczn ie zg ro m ad zen i esp eran ty ści z całeg o Ś ląsk a i z O straw y zaró w n o n aro d o w o ści p o ls
k iej, jak i czesk iej i n iem ieck iej w y słu ch ali z w ielk iem zain tereso w an iem ,
ODKOPANIE PRZEDHISTORYCZ
NYCH URN POD KARTUZAMI.
Kartuzy. (P at.) W e w si W ąso ry p o d K artu zam i n atrafio n o n a cm en tarzy sk o p rzed h isto ry czn e, zło żo n e z k ilk u d zie
sięciu d o sk on ale zach o w an y ch k u rh a n ó w , C m en tarzy sk o w ąso rsk ie p o ch o dzi z o k resu w p ły w ó w c e sa rstw a rzy m sk ie
go — n ie k tó re jed n ak k u rh an y p o ch o
d zą p raw d o po d o b n ie z ep o k i k am ien n ej, ló w n ieź w B o rzesto w ie p o d K artu zam i id k ry to n a te ren ie w zg ó rz b o g ate cm arzy sk o p rzed h isto ry czn e, zaw ierające v ielk ą ilo ść g rab ó w sk rzy n ko w y ch, ca- o p aln y ch z o ,k resu h alsztack ieg o .
ZABYTKKI W MAŁOPOLSCE.
N a zd jęciu n aszem w id zim y p ięk n ą b asztę zam k o w ą, n a k tó rej w id n ieją lite ry w y k u te w k am ien iu : J. S. K . K . S. K . i h erb y : Jan i
n a, G o zd aw a, R aw icz i H erb u t.
W . W IL IA M . ! _; .
Szpieg Wilhelma II.
Przełożył z angielskiego D. Królikowski.
53) (C iąg d alszy .)
— L epiej, że ty go zatrzy m asz. B ędzie ci słu ży ł za
m iast w y k azu .
W łożyłem w ięc broń zn o w u do kieszeni.
K ro p la deszczu spadła m i na tw arz.
— T am do licha, już p ad a!
D eszcz nas d o p ro w adzał do ro zp aczy . N ie u staw ał ani na chw ilę.
W e dnie znużeni śm iertelnie n o co w aliśm y alb o w row ie lub też w w ilgotnem zag ajen iu . .P rzem okliśm y do szp ik u kości. O b aw ialiśm y się w e dnie, ab y naszej k ry jó w k i, n ik t nie o d k ry ł. T rzy m aliśm y się jak S p ar- tan ie p lan u i trzeciego dnia o godzinie 8-ej doszliśm y po szosie z C leve do C alcar.
U jrzeliśm y budow ę d u żą z czerw onych cegieł i w ie
życzki na rogach.
B ellevue — odezw ał się F ran ciszek , w sk azu jąc p al
cem na zam ek.
Z eszliśm y ze szosy n a pole, ab y d o stać się do p ark u zty łu . P rzeszliśm y obok p o n u rej jakiejś b u d o w li, przeszli fu rtk ę do o g ró d k a, jaki się zn ajd o w ał p rzy m asztalarn i. Z a ogrodem ciąg n ął się m u r.
T u i ow dzie za m urem zau w aży liśm y dym i p ło m ie
nie. W idocznie ro zp alo n o tam o g n isk a. U słyszeliśm y m ów iących po niem iecku.
C zołgaliśm y się ku m u ro w i, poczem n ad staw iłem F ran ciszk o w i plecy, n a k tó re w szed ł, aby się ro zpatrzeć n a m iejscu.
— S ą tu żo łn ierze w o k ó ł ognisk;. W ido czn ie zn ajd u
je się tu załoga w ojskow a. P ó jd ź, o b ejdziem y m ur.
S zliśm y po cichu obok m u ru . N ag le p rzy szliśm y do m ałej żelaznej fu rtk i,,
P o d słu ch iw aliśm y .
G losy dochodziły stłum ione. W idzieliśm y ty lk o o d blask ogni na niebie. Z resztą p an o w ała tu cisza. A ni śladu nie było po ludziach.
F u rtk a p ro w ad ziła do k w iaciarn i. S tąd w idać było zam ek . A ni jedno okno nie było ośw ietlone.
W szy stk o pogrążone w m roku.
S zliśm y chodnikiem o g ro do w y m , k tó ry nas zaw ió d ł p rzed d rzw i szklane dom ku.
U jąłem za k lam kę i szepnąłem F ran ciszk o w i:
— S tój tam , gdzie jesteś. G d y b y ś usłyszał k rzy k , u ch o dź i ratu j życie.
O w o m iejsce m ogło też b y ć pełne żo łn ierzy . G d y b y groziło jakieś niebezpieczeństw o, lepiej, że ja się n ara
żam . F ranciszek, m ający p ap iery w p o rząd ku , m iał w ięcej w idoków zanieść d o k u m en t w m iejsce bezpieczne.
O tw o rzy łem d rzw i i znalazłem się w jakim ś p rzed
sionku z d rzw iam i po p raw ej stronie.
Z n o w u słuchałem . W szędzie cisza. O strożn ie o tw ar
łem d rzw i. O lśniony zostałem nagle św iatłem i usłysza
łem głos, k tó ry zap am iętałem sobie tak dobrze:
— S tój!... R ęce w górę!...
S tal tam C lu b fo o t z w ym ierzonym k u m nie p isto le
tem . K rzy k n ąłem głośno: „G ru nd t!“. S tałem n iep o ru - szony.
C lu b fo o t śm iał się śm iechem szatańskim .
N astęp u jące sceny o p o w iad a F ranciszek:
W id ziałem , jak nagle zajaśniało w izbie św iatło i jak D esm ond zak rzy k nął: „G ru n d t!“
Z araz rzuciłem się tw arzą na traw n ik , o b aw iając się, aby ten w y k rzyk nie zw ab ił żo łn ierzy , czuw ających pod m urem .
W szak że n ik t nie p rzy ch o d ził. P an o w ała w p ark u cisza niepodzielnie. Z pokoju, gdzie D esm ond zn ajd o w ał się w szponach C lu b foo ta, nie o d ezw ał się żaden głos.
W y k rzy k D esm onda d o d ał m i zrazu odw agi i w i
docznie m nie p rzeb u d ził z letargu, w k tó ry w o stat
nich czasach popadłem .
W y k rzy k zb u d ził m nie do ży cia now ego. Jeżeli chciałem D esm onda ocalić, nie m ożna było tracie ani sekundy. W iedziałem , że tak że C lu b fo o t d ziałać będzie szybko. A toli n ajp ierw trzeb a było stw ierdzić, jaka by ła sy tu acja i p rzyczy na obecności C lu b fo o ta w dom u M oniki o raz obecność ty lu żołnierzy, a potem , czy M o
n ik a zn ajd u je się w zam ku.
P rzy p o m n iałem sobie, że sto k ro k ó w p rzed m aszta- larn ią zn ajd o w ała się m ała karczm a.
W p ad ło m i n a m yśl, że tam m ógłbym się czegoś do
w iedzieć. Z n o w u w ięc przedostałem się za m u r i niespo- strzeżony doszedłem do szosy.
W karczm ie było d u żo ludzi, p rzew ażn ie chłopów . W szyscy pili w ódkę. P odszedłem do nalew nicy i k a
załem sobie coś podać. T u ż p rzy nalew nicy stał jakiś chłop m ający w y g ląd prostego i b ard zo ograniczonego człow ieka, k tó ry w dał się ze m ną n aty ch m iast w ro z
m ow ę. K iedym go zap y tał o w aru n k i p rzyjęcia za za- ganiacza n a łow ach, dow iedziałem się zaraz, że był w y n ajęty p rzez borow ego. O p o w iad ał, że będzie dużo p racy , poniew aż u rząd zają cztery o b ław y . P ierw sza bę
dzie jutro. S ądził, że p an i h rab in a będzie zadow olona, bo zw ierzy n y dużo. P y tałem czy w zam k u jest liczne
to w arzy stw o . ,
O p o w iad ał, że tam m ieszka ty lk o jeden p an i jeden oficer, ale ju tro zjaw i się m nóstw o gości, ziem ian z oko
licy. . . .
— Ż o łn ierzy w zam ku użyje się zapew ne dla nagon
k i — w y p y ty w ałem dalej.
P o tw ierd ził, ale z niechęcią. G ajow i z tego b ardzo niezadow oleni. M oglibyśm y się łatw o bez nich obejść.
Z ap ew n iał m nie, że żołnierze, k tó rzy zaznajom ili się z okolicą, stali się kłusow nikam i. Z resztą, m ało znalazło się lu d zi do nagonki, bo ludzi b rak. <
(C iąg d alszy n astąpi.)
S i ? N r . 4 5 „ G Ł O S W Ą B R Z E S K I" S tr. 3
n r . 15 Poświęcony zagadnieniom rolniczym i gospodarstwu domowemu. ROK 4DCBA
P a r c e l a c j a n a o b d l u ź e n i u
N a s k u te k z a b ie g ó w Iz b R o ln i
c z y c h i o rg a n iz a c y j ro ln ic z y c h u k a z a ła s ię w N r. 2 5 D z ie n n ik a U s ta w z d n ia 5 0 m a rc a b r. u s ta w a : „ O u ła t
w ie n iu s p ła ty u c ią ż liw y c h z o b o w ią z a ń , o b o w ią z u ją c y c h g o s p o d a rstw a ro ln e .“
U s ta w a p o w y ż s z a u m o ż liw ia w ła ś c ic ie lo m n ie ru c h o m o ś c i z ie m s k ic h , d o tk n ię ty m tru d n o ś c ia m i p ła tn ic z e m i p a rc e la c ję c z ę ś c i lu b c a ło ś c i g ru n tó w , d la u z y s k a n ia ś ro d k ó w p ie n ię ż n y c h n a s p ła tę z a le g ło ś c i z ty tu łu p o d a tk ó w o ra z u c ią ż liw y c h d łu g ó w , n a p o d s ta w ie z a św ia d c z e ń , s tw ie rd z a ją c y c h p o trz e b ę z a m ie rz o n e j p a rc e la c ji.
W s p o m n ia n e z a ś w ia d c z e n ia w y d a w a ć b ę d ą w ła śc iw i w o je w o d o w ie , n a p o d s ta w ie o p in ji s p e c ja ln y c h k o m isji z u d z ia łe m c z y n n ik a o b y w a te lsk ie g o i P re z e sa O k rę g o w e g o U rz ę d u Z ie m s k ie g o . A rt. 3 i 4 te j u s ta w y g w a ra n tu je p ra w a p ra c o w n ik ó w fo lw a r
c z n y c h i d ro b n y c h d z ie rż a w c ó w . P r a c o w n ik o m fo lw a rc z n y m s łu ż y p ra w o n a b y c ia d z ia łe k , o ile w c ią g u m ie s ią c a p o w s k a z a n y m p rz e z p a rc e lu ją c e g o te rm in ie d o z g ła s z a n ia s ię n a b y w c ó w , w p ła c ą ty tu łe m z a d a tk u 1 0 p ro c , c e n y s p rz e d a ż n e j i w ra z ie w p ła c e n ia z a d a tk u w ła ś c ic ie l p a rc e lo w a n e g o m a ją tk u o b o w ią z a n y b ę d z ie ro z ło ż y ć
P r a c a k o b i e t y w g o s p o d a r s t w i e r o l n e m
S ą d z ia ły w g o s p o d a rs tw ie ro ln e m , w y m a g a ją c e s ta łe g o d o g lą d u i s ą ś c iśle z w ią z a n e z e s ta łą o b e c n o śc ią , p ro w a d z ą c e g o n a o b e jś c iu g o s p o d a r
s tw a , s ą d o d z ia ły g o s p o d a rs tw a k o b ie c e g o . D o d z ia łó w ty c h n a le ż ą :
w y c h ó w d ro b iu , p ro sią t, p rz e ró b k a m le k a i in n e .
W b a rd z o w ie lu g o s p o d a rs tw a c h d z ia ły te s ą le k c e w a ż o n e , g d y ż w y ro b iło s ię p rz e k o n a n ie , ż e n ie p rz y n o s z ą o n e d o c h o d u . P rz e k o n a n ie to n ie je s t s łu s z n e , g d y ż w ła ś n ie te d z ia ły m a ją n a w e t p rz e w a g ę n a d in n e m i d z ia ła m i, p o n ie w a ż u m ie ję tn ie p ro w a d z o n e d o s ta rc z a ją g o s p o d a rstw u g ro s z c ią g ły i s ta ły i to p rz y n o s z ą g o w ty m c z a s ie , g d y n a in n y c h d z ia ła c h p ro d u k c ji ro ln e j p a n u je t. z w . p rz e d n ó w e k . N ie n a le ż y z a te m d z ia łó w ty c h le k c e w a ż y ć , le c z p rz e c iw n ie , w d z i
s ie js z y c h c ię ż k ic h c z a s a c h , g d z ie k a ż d e ź ró d ło d o c h o d u w g o s p o d a rs tw ie m u s i b y ć m o ż liw ie ja k n a jle p ie j w y z y s k a n e , n a le ż y te m b a rd z ie j te m i d z ia ła m i s ię z a o p ie k o w a ć A b y je d n a k te d z ia ły m o g ły s p e łn ia ć p o k ła d n ie w n ic h n a d z ie je , m u s z ą b y ć p ro w a d z o n e fa c h o w o i u m ie ję tn ie i tu ja k w in
W Y K A Z M A J Ą T K Ó W P O D L E G A J Ą C Y C H P R Z Y M U S O W E J S P R Z E D A Ż Y
W R O K U 1 9 5 2 .
„ D z ie n n ik U s ta w“ o g ła sz a w n r. 2 7 w y k a z im ie n n y m a ją tk ó w , k tó ry c h c z ę śc i p o d le g a ją p rz y m u so w e m u w y k u p o w i w r. 1 9 3 2 .
N a o b s z a rz e O k rę g o w e g o U rz ę d u z ie m s k ie g o w G r u d z i ą d z u p o d le g a w y k u p o w i
a ) w p o w ie c ie b ro d n ic k im :
1 . 1 0 0 h a z m a ją tk u Ż m ije w o , E l
ż b ie ty H e w e lc k e ;
D Z I A Ł R O L N I C Z Y
re s z tę c e n y k u p n a w k w o c ie , n ie p rz e k ra c z a ją c e j 1 .0 0 0 z ł., n a o k re s 1 0 la t z a 5 p ro c , o p ro c e n to w a n ie w s to su n k u ro c z n y m . Z a re s z tę c e n y k u p n a u w a ż a s ię c z ę ś ć c e n y s p rz e d a ż n e j, ja k a p o z o s ta n ie d o u re g u lo w a n ia p o w p ła c e n iu z a d a tk u i z a lic z e n iu n a n a b y tą d z ia łk ę e w e n tu a ln e j w ie rz y te ln o ś c i in s ty tu c ji k r e d y tu d łu g o te rm in o w e g o . P ra c o w n ic y fo lw a rc z n i, k tó rz y n ie n a b ę d ą z ie m i w m y ś l p rz e p is ó w w s p o m n ia n e j u s t. o trz y m u ją o d p ra w ę w k w o c ie o d 2 5 0 d o 5 0 0 z ł. w z a le ż n o ś c i o d p rz e p ra c o w a n y c h la t u w ła śc ic ie la p a rc e lo w a n e g o m a ją tk u .
D ro b n y m d z ie rż a w c o m ro ln y m , m o ż e w ła ś c ic ie l p a rc e lo w a n e j n ie r u c h o m o śc i w z a m ia n z a d o ty c h c z a s p o s ia d a n e d z ia łk i d a ć in n e , n a w a ru n k a c h p rz e w id z ia n y c h u s ta w ą z d n ia 2 4 lip c a 1 9 2 4 .
W s z e lk ie z a d a tk i i w p ła ty g o tó w k o w e , u is z c z o n e p rz e z n a b y w c ó w n a p o c z e t c e n y k u p n a , m u s z ą b y ć s k ła d a n e ja k o ic h d e p o z y ty d o P . B . R D e p o z y ty te m o g ą b y ć w y p ła c o n e d o p ie ro p o z a tw ie rd z e n iu k o n tra k tó w k u p n a — s p rz e d a ż y p rz e z z w ie rz c h n o ś ć h ip o te c z n ą .
U s ta w a p o w y ż s z a w c h o d z i w ż y c ie z d n ie m je j o g ło sz e n ia , t. j. z d n ie m 3 0 m a rc a 1 9 3 2 r.
n y c h d z ia ła c h p ro d u k c ji ro ln e j tr z e b a o b lic z a ć i p rz e p ro w a d z a ć k a lk u la c je , a w ię c trz e b a w ie d z y fa c h o w e j. —
A b y u ła tw ić m o ż n o ś ć n a b y c ia o - ś w ia ty fa c h o w e j ta k ż e k o b ie to m , z a
m ie rz a P o m o rsk a Iz b a R o ln ic z a u - tw o rz y ć w k w ie tn iu b r. 5 m ie się c z n y k u rs g o s p o d a rs tw a k o b ie c e g o w B ie - la w k a c h p o d P e lp lin e m .
K u rs te n o b e jm o w a ć b ę d z ie w s z y s t
k ie d z ia ły g o s p o d a rs tw a k o b ie c e g o . C e le m u d o g o d n ie n ia u c z e n ic o m , p o c h o d z ą c y m z p o w ia tó w k a s z u b s k ic h i u m o ż liw ić k o rz y s ta n ie z k u rs ó w , p o s ta n o w iła P o m o rs k a Iz b a R o ln ic z a u - d z ie lić te m ż e u c z e n ic o m z w ro tu k o s z tó w p o d ró ż y n a p rz e ja z d je d n o ra z o w y n a k u rs i z p o w ro te m .
O p ła ta z a u trz y m a n ia n a k u rs ie w y n o s ić b ę d z ie 3 5 z ł. m ie s ię c z n ie . O p ła ta z a n a u k ę 3 0 z ł. z a c a ły k u rs . B liż sz y c h in fo rm a c y j u d z ie la S z k o ła R o ln ic z a w K o ś c ie rz y n ie . N a k u rs z a p is y w a ć s ię n a le ż y w S z k o le R o ln ic z e j w B ie la w k a c h , p o c z ta P e lp lin .
K u rs ro z p o c z n ie s ię z d n ie m 1 m a ja b . r. —
— o—
2 . 3 5 0 h a z m a ją tk u C z e k a n ó w k o , W ła d y sła w a B o c q u e ta ;
3 . 1 2 5 h a z m a ją tk u O p a le n ic a , B o le s ła w a J u rk o w s k ie g o ;
4 . 1 4 0 h a z m a ją tk u C h e ł s t y , K a z i
m ie rz a i H e le n y Ż y c k ic h ;
5 . 1 4 7 h a z m a ją tk u C i b ó r z , Ig n a c e g o M ie c z k o w s k ie g o ;
b ) w p o w ie c ie c h e łm iń s k im : , 6 . 3 1 0 h a z m a ją tk u J ó z e fk o w o , H e rb e rta P le h n a ;
7 . 4 1 0 h a z m a ją tk ó w S t o l n o , M a ł e C z y s t e , G e rd a S tru e b in g a ;
S p ra w y e m ig ra c y jn e
I n f o r m a c j e d l a e m i g r u j ą c y c h
S t a n y Z j e d n o c z o n e . A . P . S y n d y k a t E m ig ra c y jn y p o d ta je d o w ia d o m o ś c i, ż e „ p o rm ity to r e e n to r “ , w y
„ N a ro d y , k tó re n ie p ra c u ją i n ie o s z c z ę d z a ją z n ik n ą z p o w ie rz c h n i z ie m i. “
8 . 1 4 5 h a z m a ją tk u K r u s i n , J a n a P u h a n a ;
9 . 3 4 5 h a z m a ją tk u J e l e n i e c , W i e l k i e C z y s t e , M a łg o rz a ty B is c h o ff;
1 0 . 1 8 0 h a z m a ją tk u D z ia ło w o , G a b ry e la J e ż e w sk ie g o i E u s ta c h e g o D z ia ło w s k ie g o ;
1 1 .3 4 0 h a z m a ją tk ó w B a j e r z e i T r z e b c z y k , H e n ry k a H o ffm a n a ;
c) w p o w ie c ie c h o jn ic k im :
1 2 . 2 2 0 h a z m a ją tk u Z a m a rłe , H e r
b e rta P a r p a r th a ;
d ) w p o w ie c ie g n ie w s k im :
1 3 . 3 6 0 h a z m a ją tk u J a n i s z e w o ,
R u d o lfa i E lly P ro e m m e l;
e ) w p o w ie c ie g ru d z ią d z k im : 1 4 . 1 5 0 h a z m a ją tk u D o b r a B i a ł o - c h o w o , K u rta F a lk e n h a y n a ;
1 5 . 1 5 5 h a m a ją tk u D o b r a H a n s - f e l d e , E d w a rd a W a n n o w a ;
1 6 . 1 5 0 h a z m a ją tk u D o b r a M a ł e L n i s k a , M a rty K le ttn e r;
1 7 . 1 7 5 h a z m a ją tk ó w Ś w ie c ie d o b r a i Ś w i e c i e w i e ś , w l. 4 , P a w ła G e rh a rd a G o e rtz a ;
1 8 . 1 1 0 h a z m a ją tk u D o b r a K i t - n ó w k o , K a z im ie ry T ru s z c z y ń s k ie j,
1 9 . 2 4 0 h a z m a ją tk u D o b r a D ę b i - n i e c , R o m u a ld a G rz y b o w s k ie g o ;
f) w p o w ie c ie k o ś c ie rs k im :
2 0 ) 4 1 0 h a z m a ją tk u M a ł y K l i n c z , E lz y , J u s ta B e rn a rd a H e n ry k a i E l
ż b ie ty M a łg o rz a ty K la ry D e w itz ; g ) w p o w ie c ie lu b a w s k im :
2 1 . 2 2 0 h a z m a ją tk u R y n e k t. I.
1 7 -a A d a m a S ta n e c k ie g o ;
2 2 . 1 1 0 h a z m a ją tk u W i e l k a W ó l k a w l. 1 . M a rji i T a d e u s z a S m o ro w - s k ic h o ra z Z o lji R ó ż y c k ie j;
2 3 . 2 1 0 h a z m a ją tk u M o n t o w o w l.
1 0 A . B ., B o le s ła w a O s s o w s k ie g o ; h ) w p o w ie c ie s ę p o le ń s k im : 2 4 . 2 1 0 h a z m a ją tk u S u c h o r a c z e k , O tto n a K u n k e l;
i) w p o w ie c ie ś w ie c k im :
2 5 . 3 3 0 h a z m a ją tk u J a s t r z ę b i e ,
W ik to ra i H ild e g a rd y D e tm a rin g ; 2 6 . 5 3 0 h a z m a ją tk u G a w r o n i e c ,
E lż b ie ty H o ffm e y e r;
2 7 . 2 0 5 h a z m a ją tk u M i l e w o , E l
ż b ie ty Z o lle k o p f;
2 8 . 3 9 0 h a z m a ją tk ó w B r z e m i o n a S z l a c h e c k i e Z a l e s i e , R o s a m u n d y P a u - lin y N ity k o w s k ie j-G re lle n ;
2 9 . 2 2 5 h a z m a ją tk u K r a p i e w i c e , M a k s a N e h rin g a ;
j) w p o w ie c ie to ru ń s k im :
3 0 . 1 5 4 h a z m a ją tk u K o w ró z , L e o n a F e ld ta ;
3 1 . 1 0 0 h a z m a ją tk u K o n i c z y n k a , K u rta F e ld tk e lle ra ;
3 2 . 2 4 0 h a z m a ją tk u K i e ł b a s i n , A n ie li H e le n y M a n io w e j;
3 3 . 2 3 0 h a z m a ją tk u M o rc z y n y , J a n a J a n k o w s k ie g o .
s ta w io n e w S ta n a c h Z je d n o c z o n y c h , w a ż n e s ą n a p o w ró t d o A m e ry k i w c ią g u 1 ro k u o d d a ty w y s ta w ie n ia w A m e ry c e . P o s ia d a c z e w y m ie n io n y c h p o rm itó w m u sz ą w te rm in ie ro c z n y m p o w ró c ić d o A m e ry k i, tra c ą z a z w y c z a j m o ż n o ś ć w y ja z d u .
J e ś li re e m ig ra n t n ie m o ż e z w a ż n y c h p rz y c z y n p o w ró c ić d o A m e ry k i w te rm in ie w a ż n o ś c i „ p o rm itu to re - e n e r“ , w in ie n p rz y b y ć d o W a rs z a w y p rz y n a jm n ie j n a 7 ty g o d n i p rz e d u - p ły w e m te rm in u w a ż n o ś c i p e rm itu i z g ło s ić s ię d o C e n tra li S y n d y k a tu E m ig ra c y jn e g o (W a rs z a w a , M a rsz a ł
k o w s k a 1 2 4 ) w c e lu z ło ż e n ia p o d a n ia d o K o n s u la tu A m e ry k a ń s k ie g o w ję z y k u a n g ie ls k im o p rz e d łu ż e n ie w a ż n o ś c i p e rm itu . P o d a n ie p o p o ś w ia d c z e n iu w K o n s u la c ie A m e ry k a ń s k im z a o p ła tą 2 d o i. n a le ż y o d e s ła ć d o D e p a r
ta m e n tu P ra c y w W a s h in g to n ie , z a łą c z a ją c c z e k z a d o i. 3 . „ P e rm it to re n - te r“ m o ż e b y ć s p ro lo n g o w a n y ty lk o n a d a ls z e 6 m ie s ię c y .
O ile z W a s h in g to n u n a d e jd ź c ie o d p o w ie d ź o d m o w n a , w ó w c z a s r e e m ig ra n t m u s i w ra c a ć d o A m e ry k i z p o s ia d a n y m p e rm ite m (o ile d o k u m e n t te n n ie s tra c ił ju ż w a ż n o ś c i.)
Z te g o te ż w z g lę d u re e m ig ra n c i w in n i ja k n a jw c z e ś n ie j s ta ra ć s ię o p ro lo n g o tę p e rm itu . R e e m ig ra n c i- a n a lfa b e c i m u sz ą p o w ró c ić d o A m e ry k i w c ią g u 6 m ie się c y o d d a ty w y ja z d u z e S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h , p o m i
m o p o s ia d a n e g o p e rm itu w a ż n e g o n a 1 ro k , p o u p ły w ie b o w ie m te g o c z a s u m a ją w ie lk ie tru d n o ś c i p rz y w y je ź d z ić . —
P o s ia d a c z e p e rm itó w w in n i w e w ła s n y m in te re s ie w s p ra w ie s w e g o p o w ro tu d o S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h z w ra c a ć s ię d o C e n tra li S y n d y k a tu E m ig ra c y jn e g o lu b o d d z ia łó w i a g e n tu r n a p ro w in c ji, g d z ie z o s ta n ą im u - d z ie lo n e b e z p ła tn ie w s k a z ó w k i o ra z p o m o c w z a ła tw ie n iu k o re s p o n d e n c ji w s p ra w ie p ro lo n g a ty p e rm itu .
U r u g w a j . — S y n d y k a t E m ig ra c y j
n y z a w ia d a m ia , ż e w iz ę u ru g w a js k ą o - trz y m a ć m o ż n a je d y n ie n a p o d s ta w ie a ffid a v itu (p e rm is o d e d e s e m b a rc o ) w y s ta w io n e g o w U ru g w a ju . O s o b y , z a m ie rz a ją c e w y je c h a ć d o k re w n y c h w U ru g w a ju m u s z ą w y s ta ra ć s ię o o m a w ia n y a ffid iv it, n a p o d s ta w ie k tó re g o o trz y m u ją b e z p ła tn y p a s z p o rt z a g ra n ic z n y o ra z w iz ę u ru g w a jsk ą , k tó ra k o s z tu je z ł. 2 0 ,5 0 . K a rta o k rę to w a d o U ru g w a ju k o s z tu je z ł. 9 5 0 .—
o d d o ro s łe j o s o b y . S p ra w y p o s ia d a c z y a ffid iv ito w , w y sta w io n y c h w U ru g w a ju p rz e d 2 3 m a rc a 1 9 3 2 r. b ę d ą s p e c ja ln e ro z p a try w a n e i k o n s u l k a ż d o ra z o w o o k re ś li, c z y w iz a b ę d z ie n a - n e m u e m ig ra n to w i u d z ie lo n a .
A r g e n t y n a . — S y n d y k a t E m ig ra c y jn y p o d a je d o w ia d o m o śc i, ż e r e e m ig ra n c i d o A rg e n ty n y , p o s ia d a ją c - c y w a ż n e a rg e n ty ń sk ie ś w ia d e c tw o m o ra ln o śc i t. z w . „ b u e n a c o n d u c ta ' i a rg e n ty ń s k i d o w ó d to ż s a m o ś c i (c e d u ła id e n tid a d ), m u s z ą z a o p a trz y ć s ię w w iz ę a rg e n ty ń s k ą , w y n o s z ą c ą ż ł.
4 3 ,7 0 . Ś w ia d e c tw o m o ra ln o ś c i c z y li
„ b u e n a c o n d u c ta 4’ w a ż n e je s t n a te r e n ie P o ls k i 2 la ta o d d a ty w y s ta w ie n ia w A rg e n ty n ie . O s o b y p o s ia d a ją c e ś w ia d e c tw a m o ra ln o ś c i p rz e d a w n io n e , o p ła c a ją n o rm a ln ą w iz ę a rg e n ty ń s k ą , k tó r a w y n o s i z ł. 3 0 5 ,6 0 . B liż s z y c h in fo rm a c y j o p o m o c y w s p ra w a c h w y ja z d u d o A rg e n ty n y u d z ie la b e z p ła t
n ie S y n d y k a t E m ig ra c y jn y , (W a rs z a w a u l. M a rs z a łk o w s k a 1 2 4 ) o ra z p ro w in c jo n a ln e p la c ó w k i.
E m ig ra n c i ż o n a c i i e m ig ra n tk i z a m ę ż n e , u d a ją c e s ię d o A rg e n ty n y , m u s z ą w K o n su la c ie A rg e n ty ń s k im p rz e d s ta w ić a k ty ś lu b u . C z ę sto k ro ć ro d z in y ż y d o w s k ie n ie p o s ia d a ją fo r
m a ln y c h a k tó w ś lu b u (a k tó w z łą c z e n ia ) i p rz e d s ta w ia ją t. z w . a k ty z n a n ia n a p o d s ta w ie ś w ia d k ó w .
S y n d y k a t E m ig ra c y jn y z a w ia d a m ia , ż e K o n s u la t A rg e n ty ń s k i a k tó w z n a n ia n ie u z n a je i ż ą d a w b ra k u fo r
m a ln e g o a k tu ś lu b u — p rz e d s ta w ie n ia a k tu ś lu b u ry tu a ln e g o w y d a n e g o w ję z y k u p o ls k im p rz e z g m in y ż y d o w s k ie w z g lę d n ie ra b ita n ty .