DAWNIEJ „PRZYJACIEL ROLNIKA0 Cena 10 groszy
ZIEMIA POMORSKA
PISMO POŚWIĘCONE OBRONIE INTERESÓW ROLNICTWA, HANDLU, PRZEMYSŁU I RĘKODZIEŁA
- --- PRENUMERATA —_________-ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
„ Z I E M I A P O M O R S K A " z ty g o d n io w y m d o d a tk ie m ilu s tr o w a n y m „ G O Ś Ć N I E D Z IE L N Y " w y c h o d z i tr z y r a z y w ty g o d n iu , n a w to re k , c z w a r te k i s o b o tę . P r z e d p ła ta n a p o c z c ie w y n o s i k w a r ta ln ie 2 z Ł 9 5 g r „ m ie s ię c z n ie 9 9 g r , W a d m in is tra c ji k w a rta ln ie 2 z ł, 4 0 g r „ m ie s ię c z n ie 8 0 g r . P o d o p a s k ą w P o ls c e i z ł. 6 0 g r . m ie s ię c z n ie . W r a z ie w y p a d k ó w s p o w o d o w a n y c h s iłą w y ż s z ą , p r z e s z k ó d w z a k ła d z ie , s tr a jk ó w itp . w y d a w n ic tw o n ie o d p o w ia d a z a d o s ta r c z a n ie p is m a , a a b o n e n c i n ie m a ją p r a w a d o o d s z k o -
~ — L-- d o w a n ia . P o je d y n c z y n u m e r 1 0 g r o s z y , " . - r—
——-— OGŁOSZENIA___—______ —
W ie rs z m lim e tr o w y n a s tr o n ie 6 - ła m w e j 1 0 g r . R e k la m y n a s tr o n ie 3 - ła m o w e j — 4 0 g r . R e k la m y w te k ś c ie n a 1 - s z e j s tr o n ie — 7 0 g r. O g ło s z e n ia s k o m p lik o w a n e i z z a s tr z e ż e n ie m m ie js c a 1 0 ° |0 d r o ż s z e . N e k r o lo g i 3 0 % z n iż k i.
O g ło s z e n ia d r o b n e : w ie r s z n a p is o w y — 1 5 g r., k a ż d e n a s tę p n e s ło w o — 5 g r. D la p o s z u k u ją c y c h p r a c y 5 0 % z n iż k i. R u c h to w a r z y s tw ( w ie rs z r e d a k c y jn y ) — 1 5 g r., k o m u n ik a ty ( w ie r s z r e d a k c y jn y ) — 2 0 g r. O g ło s z e n ia z a g r a n ic z n e 1 0 0 % d r o ż s z e . Z a d o k ła d n o ś ć o g ło s z e iL n a d a ? - - - -- - -- - w a n y c h te le f o n e m , n ie g w a ra n tu je m y . - - - -
Adres i Administracji: „ZIEMIA POMORSKA'-TORU^uL Piekary 43 — Telefon 341
TORUŃ, 9 wiórek lutego 1926 r. Rok n
Stosunek społeczeństwa polskiego do współobywateli Niemców.
Z o k a z ji g ło ś n y c h z a jś ć w r a d a c h m ie js k ic h b y d g o s k ie j i c h o jn ic k ie j w y ło n iła s ię k o n ie c z n o ś ć u s ta le n ia r a z n a z a w s z e , ja k i p o w in ie n b y ć s to * s u n e k o b y w a te ls tw a p o ls k ie g o d o w s p ó ło b y w a te li N ie m c ó w . K o n ie c z n o ś ć tę z r o z u m ia ły n a w e t p a r*
tje , z a r z u c a ją c e s o b ie n a w z a je m z d r o ż n e k o m s z a e h ty z N ie m c a m i, a le n ie s te ty b io r ą s ię d o te g o z n o w u z p u n k tu w id z e n ia p a r ty jn e g o , p r a g n ą c s w o je z a p a tr y w a n ia p r z e d s ta w ić ja k o je d y n ie u z a s a d n io n e , a p r z e c iw n ik ó w p o tę p ić .
T y m c z a s e m z a g a d n ie n ie to r o z p a tr z e ć i ro z * s trz y g n ą ć tr z e b a n ie z e s ta n o w is k a e n d e k ó w c z y c h a d e k ó w , a le z e s ta n o w is k a P o la k ó w , ś w ia d o * m y c h s w y c h o b o w ią z k ó w w z g lę d e m n a r o d u i p a ń # s tw a .
Ż e s p r a w y te j n ie w y ja ś n ią n a w e t p r o g r a m y p a r ty jn e , te g o d o w o d e m w o jn a g a z e c ia rs k a z p o # w o d u z a jś ć b y d g o s k ic h .
I ta k „ D z ie n n ik B y d g o s k i44, b r o n ią c s ta n o w i#
s k a C h a d e c ji b y d g o s k ie j, p r z y ta c z a u s tę p z p ro # g r a m u p a r tji c h r z e ś c ija ń s k o ? d e m o k r a ty c z n e j, w k tó r y m p o w ie d z ia n o , ż e in te r e s n a r o d w y w in ie n b y ć p o d p o r z ą d k o w a n y n a k a z o m n a u k i c h r z ę ś c i#
ja ń s k ie j i o g r a n ic z o n y s łu s z n e m i p r a w a m i in n y c h n a ro d ó w * * , a d a le j, „ b r o n ią c s łu s z n y c h p r a w i in # te r e s ó w n a r o d u p o ls k ie g o , n ie b ę d z ie m y d o p u s z # c z a li d o g w a łc e n ia p r a w in n y c h n a r o d ó w , ż a rn ie # ■ s z k u ją c y c h z n a m i z ie m ie p o ls k ie 44.
N a p o w y ż s z e z a s a d y p r o g r a m u C h r z ę ś ć . D e # m o k r ą c ji k a ż d y b e z w a h a n ia s ię z g o d z i, a le n ie m o ż n a n a m o c y ty c h z a s a d a n i c h a d e c k im r a d n y m w B y d g o s z c z y a n i e n d e c k im r a d n y m w C h o jn i#
e a c h d a w a ć r o z g r z e s z e n ia z a to , ż e p o łą c z y li s ię z N ie m c a m i p r z e c iw k o — P o la k o m z in n e j p a r tji.
N a u k a c h r z e ś c ija ń s k a z a b r a n ia n a m , c o s łu # s z n ie p o d k r e ś la p r z y to c z o n y u s tę p z p r o g r a m u C h a d e c ji, g w a łc e n ie p r a w in n y c h n a r o d o w o ś c i, z a # m ie s z k u ją c y c h z ie m ie p o ls k ie . Z n a c z y to , ż e n ie w o ln o n a m N ie m c o m , o b y w a te lo m p o ls k im , o d # m a w ia ć p r a w , ja k ie im ja k o o b y w a te lo m p o ls k im , p r z y s łu g u ją i n ie i^ o ln o w o b e c n ic h s to s o w a ć ja # k ic h ś p r a w w y ją tk o w y c h .
A le n a u k a c h r z e ś c ija ń s k a n ie n a k a z u je n a m z a n ie d b y w a n ie in te r e s ó w n a r o d u i p a ń s tw a g w o li d o g o d z e n ia w s z y s tk im o b y w a te lo m N ie m c o m , n ie n a k a z u je n a m u c h y b ia n ie n a s z e j g o d n o ś c i n a r o d o # w e j; a le p r z e c iw n ie n a u k a c h r z e ś c ija ń s k a n a k a # z u je n a m m iło ś ć o jc z y z n y i k r a ju , w k tó r y c h o b r o # n ie p o z w a la n a w e t n a u ż y w a n ie b r o n i w s p r a w ie # d liw e j w o jn ie .
Z te g o w y n ik a , ż e p o w y ż e j p r z y to c z o n y u s tę p p r o g r a m u C h r z ę ś ć . D e m o k r a c ji n ie r o z s tr z y g a d o ś ć ja s n o z a g a d n ie n ia , ja k im p o w in ie n b y ć s to # s u n e k n a s z d o w s p ó ło b y w a te li N ie m c ó w .
N a u s p r a w ie d liw ie n ie s w e g o p o s tę p o w a n ia r a d n i b y d g o s c y p o w ia d a ją , ż e p r z e c ie ż n ie m o ż n a z N ie m c a m i ż y ć „ w w ie c z n e j w o jn ie * * , ż e p r z e c ie ż m o ż n a c z y tr z e b a „ p r ó b o w a ć z n im i w s p ó łp r a c o # w a ć “ . t
I h a to k a ż d y r o z u m n y z g o d z ić s ię m u s i, a le m o ż n a n ie c h c ie ć ż y ć w w ie c z n e j w o jn ie , m o ż n a p r ó b o w a ć w s p ó łp r a c o w a ć z N ie m c a m i, te r n s a ?
Wielkie nadużycia w Państwowym Banku Rolnym.
K u r je r I lu s tr o w a n y d o n o s i: R e w iz je , p r z e p r o w a d z a n e w P a ń s tw o w y m B a n k u R o ln y m w W a r s z a w ie , n a z a r z ą d z e n ie p r e z e s a R a d y n a d z o r c z e j W ilk o ń s k ie - g o , u ja w n iły w ie lk ie n a d u ż y c ie , k tó r e g o d o p u ś c iło s ię k ie r o w n ic tw o b a n k u , n a r a ż a ją c s k a r b p a ń s tw a n a s tr a ty . I ta lk , s w e g o c z a s u P a ń s tw o w y B a n k R o ln y z a k u p ił o lb r z y m i m a ją te k S r z e lc e , w p o w ie c ie k u t
n o w s k im , z a 4 0 0 .0 0 0 d o la r ó w o d b a r o n a T r e s k o w a n a
m e m n ie p o tr z e b a , z e s z k o d ą in n y c h r o d a k ó w , d o # p u s z c z a ć ic h d o ta k ic h w p ły w ó w , d o ja k ic h , w s to # s u n k u d o s w e j lic z b y , p r a w a r o ś c ić n ie m o g ą .
W in a c h a d e k ó w b y d g o s k ic h i e n d e k ó w c h o j#
n ic k ic h n ie n a te r n p o le g a , ż e n ie c h c ie li z N ie m # c a m i p r o w a d z ić w o jn y i ż e p r ó b o w a li z n im i w r a d z ie w s p ó łp r a c o w a ć , a le n a te r n , ż e , z e s z k o d ą z e s p o łu p o ls k ic h r a d n y c h , w p r o w a d z ili N ie m c ó w n a s ta n o w is k a , d o p u ś c ili d o w p ły w ó w , d o ja k ic h o n i p r a w a n ie m ie li.
T r u d n o p o g o d z ić z z a s a d a m i c h r z e ś c ija ń # s k ie m i n ie u s ta n n e w o jo w a n ie i p r z e ś la d o w a n ie in n e j n a r o d o w o ś c i, a le n ie # w o jo w a ć i n ie # p r z e ś la # d o w a ć n ie z n a c z y je s z c z e — p o p ie r a ć i w y s u w a ć
— z e s z k o d ą r o d a k ó w i p a ń s tw a .
W a ż n ą , a n a w e t d e c y d u ją c ą r o lę o d g r y w a tu ta j ta k ż e p y ta n ie , ja k ta in n a n a r o d o w o ś ć o d n o s i s ię d o n a s z e g o n a r o d u i p a ń s tw a . C z y ż m o ż e z a # c h o d z ić w ą tp liw o ś ć c o d o ic h u c z u ć a n a w e t z a # m ia r ó w N ie m c ó w w z g lę d e m P o ls k i? C z y ż p o z o # s ta li i p o z o s ta ją o n i tu ta j m ię d z y n a m i, n a z ie m i p o ls k ie j, w ty m s a m y m c e lu i z a m ia r z e , c o r o d a c y n a s i, k tó r z y p o z o s ta ć m u s ie li w N ie m c z e c h ? P o # la k o m w N ie m c z e c h c h o d z iło i c h o d z i je d y n ie o c h le b , k tó r e g o b y w k r a ju o jc z y s ty m n ie z n a le ź li, N ie m c o m z a ś , p o z o s ta ły m tu ta j, c h o d z i o c o ś w ię # c e j n iż o c h le b , o c e le — p o lity c z n e , w r ę c z p rz e # c iw n e in te r e s o m n a r o d u i p a ń s tw a p o ls k ie g o . M a ją i c h c ą b y ć tu ta j, n a d W is łą i W a r tą , w y s u n ię tą p la c ó w k ą n ie m c z y z n y , k tó r a k ie d y ś z łą c z y ć s ię m a z z a s tę p a m i N ie m c ó w - z R z e s z y , g d y w y b ije g o d z in a o d w e tu , g d y P o ls k a b ę d z ie ta k s ła b ą , ż e n ie b ę d z ie p o p a liła s ta w ić o p o r u n ie m ie c k ie m u p a r c iy n a w s c h ó d .
G d y b y ś m y b y li r ó w n ie p o tę ż n i i z a g o s p o d a # r o w a n i, a p r z e d e w s z y s tk ie m n a r o d o w o u ś w ia d o # m ie n i ja k N ie m c y , m o g lib y ś m y s o b ie p o z w a la ć n a le k c e w a ż e n ie ty c h d ą ż n o ś c i i z a m y s łó w n ie m ie c # k ic h . G d y je d n a k d z iś je s te ś m y s ła b i, b ie d n i i, c o n a jg o r s z a , r o z d a r c i w a ś n ia m i p a r ty jn e m i i k ła # s o w e m i, n ie w o ln o n a m le k k o m y ś ln ie c z y p o b ła ż # liw ie p a tr z e ć n a z a k u s y n ie m ie c k ie .
T o te ż n ie z g o d n e m je s t z n a s z y m in te r e s e m n a r o d o w y m i p a ń s tw o w y m d o p u s z c z a n ie N ie m # c ó w d o w p ły w ó w , o ile s a m i, n a m o c y p r a w a , ic h u z y s k a ć n ie z d o ła ją , a ju ż w p r o s t p o tę p ie n ia g o d # n e m je s t w s z e lk ie łą c z e n ie i b r a ta n ie s ię z n im i — n a s z k o d ę P o la k ó w z in n e j p a r tji c z y k la s y .
N ie o d m a w ia jm y N ie m c o m p r a w , ja k ie im s ię ja k o o b y w a te lo m p a ń s tw a p o ls k ie g o s łu s z n ie n a le ż ą , n ie p r z e ś la d u jm y ic h z a ic h ję z y k , c z y w y # z n a n ie , c z y o b y c z a j, d o p u s z c z a jm y ic h d o w s p ó ł#
p r a c y , a le n ie c h p r z e z to p o ls k o ś ć i P o ls k a n ie d o # z n a ją u s z c z e r b k u i n ie c h n ie u c ie r p i n a te r n n a s z a g o d n o ś ć n a r o d o w a .
G d y w e d le te j z a s a d y p o s tę p o w a ć b ę d z ie m y z a w s z e i w s z ę d z ie , to N ie m c y s z a n o w a ć n a s b ę d ą ja k o n a r ó d i p a ń s tw o i s ta n ą s ię o b y w a te la m i p o i#
s k im i — n ie ty lk o — d o c z a s u , a le b e z z a s tr z e ż e ń , n a z łą i d o b r ą d o lę i p r z e s ta n ą s p o g lą d a ć n a B e r lin ja k o s w ą s to lic ę i ź r ó d ło r z e c z y w is te j w ła d z y .
p a rc e ila c ję . O tó ż n a jle p s z e f o lw a r k i te g o k lu c z a , s a m o je g o c e n tr u m , s p r z e d a ło k ie r o w n ic tw o b a n k u n ie ja k ie m u C ic h o c k ie m u z a 1 ,2 0 0 .0 0 0 z ł, le c z C ic h o c k i n ie z a p ła c ił n a le ż y to ś c i w g o tó w c e , n a to m ia s t m ia ł ją u iś c ić c u k r e m , w y p r o d u k o w a n y m w o b e c n e j k a m p a - n jji. O s ta tn io z a p ła c ił g o tó w k ą 7 0 .0 0 0 z ł, le c z B a n k R o ln y p o ż y c z y ł m u r ó w n o c z e ś n ie c u k r u z a 1 5 0 .0 0 0 z ł.
W z w ią z k u z w y k r y c ie m te j a f e r y , n a z a r z ą d z e
n ie p r e z e s a R a d y n a d z o r c z e j, m in is te r r e f o r m r o ln y c h z a w ie s ił w c z y n n o ś c ia c h d w ó c h d y r e k to r ó w b a n k u , a m ia n o w ic ie d y r e k to r a b a n k u a g r a r n e g o , J ó z e f a Ś c ię g o s z a , o r a z w ic e d y r e k to ra te g o d z ia łu , S te f a n a C z a rn e c k ie g o . T r z e c i d y r e k to r , S ta n is z e w s k i, p o d a ł s ię w z w ią z k u z tą a f e r ą d o d y m is ji.
S p r a w ę ty c h n a d u ż y ć b a d a o s o b n a k o m is ja .
Z SEJMU.
P o o d e s ła n iu w p ie r w s z e m c z y ta n iu u s ta w y o z m ia n ie r o z p o r z ą d z e ń P r e z y d e n ta o w y k o n a n iu c z y n n o ś c i b a n k o w y c h o r a z u s ta w ę o p o d a tk u o d lo k a li p . C h e łm o ń s k i ( Z L N .) r e f e r o w a ł u s ta w ę o o p ła ta c h s te m p lo w y c h .
U s ta w a ta m a n a c e lu u je d n o s ta jn ie n ie u s ta # w o d a w s tw a w te j d z ie d z in ie , u c h y la b o w ie m 2 0 is tn ie ją c y c h u s ta w w ty m p r z e d m io c ie .
R o z w in ę ła s ię b a r d z o o b s z e r n a d y s k u s ja s z c z e # g ó ło w a n a d c a ły m s z e r e g ie m p o p r a w e k . G ło s z a # b ie ra li p o s ło w ie : H a r tg la s ( K . ż y d .) , Ł y p a c e w ic z ( W y z w .) , M a n a c z y ń s k i ( Z L N .) , S o m m e r s te in ( K . ż y d .) , B o d z F a ń ( P P S .) , B r z e z iń s k i ( N P R .) , S a n o jc a ( S tr. C h ł.) , P u te k ( W y z w .) o r a z w ie lo k r o tn ie w im ie n iu r z ą d u w ic e m in is te r s k a r b u p . M a r#
k o w s k i.
U s ta w ę p r z y ję to w d r u g ie m c z y ta n iu z s z e re # g ie m p o p r a w e k .
P o r e f e r a c ie p o s . M a r ja n a M a lin o w s k ie g o p r z y ję to r e z o lu c je , u c h w a lo n e p r z e z k o m is ję w o j#
s k o w ą z w e z w a n ie m r z ą d u , a b y z a n ie c h a ł w z n o # s z e n ia n o w y c h b u d o w li s k ła d ó w a m u n ic y jn y c h tu ż p o d m ia s te m L u b lin e m i w y z n a c z y ł in n e g r u n ta p o d b u d o w ę n o w y c h s k ła d ó w a m u n ic y jn y c h .
P o r e f e r a c ie p o s ła S z y d ło w s k ie g o p r z y ję to w d r u h e m i tr z e c ie m c z y ta n iu n o w e lę d o a u s tr ja c # k ie j u s ta w y g ó r n ic z e j.
P r z y s tą p io n o d o p o p r a w k i S e n a tu d o u s ta w y , k tó r a p r z e d łu ż a p r a w o m . L w o w a i K r a k o w a d o p o b ie ra n ia a k c y z y .
P o r e f e r a c ie p o s ła M ic h a ls k ie g o i p r z e m o w ie # n ia c h p o s łó w : S a n o jc y ( W y z w .) , M a lik a ( P ia s t) , R e g e r a ( P P S .) , w g ło s o w a n iu p r z e z d r z w i 1 0 7 g ło # s a m i p r z e c iw 9 3 p r z y ję to p o p r a w k i S e n a tu .
W n io s e k o z m ia n ę u s ta w y o z a r o b k o w e m n o # ś r e d n ic tw ie p r a c y r e f e r o w a ła p o s . Ł a d z in a ( Z L N .) . P r z e m a w ia li p o s ło w ie R e g e r ( P P S .) , W o jtiu k ( k o m .), p o c z e m p r z y ję to u s ta w ę w d r u g ie m c z y # ta n iu .
P o s e ł N ie d z ia łk o w s k i ( P P S .) u z a s a d n ia ł n a # g ło ś ć w n io s k u P P S . w s p r a w ie a n k ie ty p u b lic z n e j o k o s z ta c h p r o d u k c ji p r z e m y s ło w e j. P o p r z e m ó # w ie n iu p o s . W ie r z b ic k ie g o ( Z L N .) , k tó r y p r z e m a # w ia ł p r z e c iw u s ta w ie , a z a n a g ło ś c ią I z b a n a g ło ś ć u c h w a liła . W n io s e k o d e s ła n o d o k o m is ji p r z e m y # s ło w o # h a n d lo w e j.
N a s tę p n e p o s ie d z e n ie w e w to r e k .
Jeszcze w sprawie gospodarki wojskowej.
W u b ie g ły p ią te k o b r a d o w a ła k o m is ja b u d ż e # to w a S e jm u . W im ie n iu s p e c ja ln e j p o d k o m is ji p o s e ł M ic h a ls k i ( K lu b C h r z .# N a r .) z ło ż y ł s z e r e g w n io s k ó w w p r z e d m io c ie g o s p o d a r k i m in is te r ju m s p r a w w o js k o w y c h w z w ią z k u z e s p r a w o z d a n ie m n a jw y ż s z e j iz b y k o n tr o li p a ń s tw a o d z ia ła ln o ś c i te g o m in is te r ju m . W n io s k i te b ą d ź n a tu r y o g ó ln e j b ą d ź k o n k r e tn e j, z m ie r z a ją d o p r z y s p ie s z e n ia b ie # g u p o s z c z e g ó ln y c h s p r a w i w p r o w a d z e n ia n ie k tó # r y c h ż m ia n a d m in is tr a c y jn y c h . B ę d ą o n e r o z w a # ż a n e n a p o s ie d z e n iu k o m is ji, k tó r e o d b ę d z ie s ię w e w to r e k , d n ia 9 # g o b . m .
P o r e f e r a c ie p o s ła M ic h a ls k ie g o w im ie n iu s z e # f a a d m in is tr a c ji z a b r a ł g lo s g e n . N o r w id # N e u g e # b a u e r , k tó r y w s k a z a ł n a to , ż e z a in te r e s o w a n ie , ia #
S tr 2 . Z I E M I A P O M O R S K A N r. 1 7 .
k ie w z b u d z iło s p ra w o z d a n ie n a jw . iz b y k o n tro li, b y ło w p ra s ie s k o n m e n to w a n e p rz e s a d n ie . Z d n u g ie j s tr o n y p o s ta ra n o s ię , a b y s p ra w o z d a n ie to b y ło p rz e tłu m a c z o n e n a o b c e ję z y k i, c o w o św ie * tle n iu n ie p rz y c h y ln e j n a m p ra s v z a g ra n ic z n e j w y * rz ą d z iło p a ń s tw u s z k o d y .
C o d o p rz y ro s tu a d m in is tra c ji w w o js k u m ó w ? c a p o d n ió s ł tę o k o lic z n o ś ć , iż a d m in is tra c ja ta p o d c z a s p o k o ju p ra c u je i d la c e ló w o b ro n y k ra ju . J e n e ra liz o w a n ie p o s z c z e g ó ln y c h a k tó w w o d e rw a ? n iu o d ż y c ia i o d c a ło k s z ta łtu te g o , c o je s t i c o b y ło , je s t rz e c z ą n ie u z a s a d n io n ą i w k o n s e k w e n ? c ji w y rz ą d z a s z k o d ę . S p ra w o z d a n ia n a jw . iz b y k o n tro li p o w in n y b y ć b a rd z ie j z a k tu a liz o w a n e n a w z ó r fra n c u s k i, t. j. p o w in n y o n e z a w ie ra ć d w ie ru b ry k i: „ s p o s trz e ż e n ia N . I. K .“ o ra z „ o d p o w ie ? d z i m in is tró w 44. C a ły s z e re g b łę d ó w w a d m in i?
s tr a ć ji w o js k o w e j je s t z u p e łn ie w e w ła ś c iw y sp o ? s ó b o c e n ia n y , ja k ró w n ie ż i to , c o te b łę d y s p o w o ? d o w a ło . N ie k tó r e z a rz ą d z e n ia , m o g ą c e s ię w y d a ? w a ć o b e c n ie b iu ro k ra ty c z n ie ś m ie s z n e m i, b y ły je d n a k s p o w o d o w a n e k o n ie c z n o śc ią ż y c io w ą i u m o ż liw ia ją w k a ż d e j c h w ili o d p o w ie d ź s z c z e g ó ? ło w ą n a z a p y ta n ia iz b u s ta w o d a w c z y c h i N . I. K . D z iś m o ż n a z c a łą s ta n o w c z o śc ią s tw ie rd z ić , ż e p rz y p e w n y c h p o z o s ta ło ś c ia c h p o p a ń s tw a c h z a ? b o rc z y c h s v s te m a d m in is tra c ji w o jsk o w e j c o ra z b a rd z ie j s ię u d o s k o n a la , z w ła s z c z a p o p rz y ję c iu o d g ó ry m e to d fra n c u s k ic h .
N a s tę p n ie m ó w c a p o ru s z y ł s p ra w ę d o s ta w a r?
ty k u łó w p o trz e b n y c h d la w o js k a . N a p o d s ta w ie p rz e d s ta w io n y c h c y fr i g ra fik o n ó w w y n ik a , ż e s to ? s u n e k b e z p o ś re d n i m ię d z y p ro d u c e n te m a w o j?
s k ie m c o ra z b a rd z ie j s ię z a c ie ś n ia . W p rz e m y ś le k u p u je s ię ty lk o u p ro d u c e n tó w , w ro ln ic tw ie id z ie w ty m k ie ru n k u s ta ły w z ro s t, k tó r y w r. 1 9 2 5 w y ? ra z ił s ię c y frą 6 2 p ro c , z a k u p ó w u p ro d u c e n tó w . H a m u je te n s to su n e k b ra k w s w o im c z a s ie n a se ? z o n o w e z a k u p y s u m p rz y d o ty c h c z a s o w e j m e to ? d z ie b u d ż e to w e j p rz e k a z y w a n ia ty lk o m ie się c z ? n y c h ta n g e n tó w . T a k s a m o w o js k o s k ru p u la tn ie s to s u je p o lity k ę c e n , id ą c p o lin ji c o ra z b a rd z ie j z d e c e n tra liz o w a n ia z a k u p ó w , o ra z d o s to s o w u ją c s ię d o s y tu a c ji e k o n o m ic z n e j o k o lic , w k tó ry c h s ta c jo n o w a n e s ą o d d z ia ły , ^ r e s z tą p o lity k a c e n je s t z a g a d n ie n ie m o g ó ln o ? p a ń s tw o w e m , z a le ż n e m o d s y tu a c ji e k o n o m ic z n e j, a z a te m ta k w o js k o , ja k i c a łe p a ń s tw o , m a tru d n o ś c i z c e n a m i. W o js k o s to s u je c e n n ik i lim ito w e i o r je n ta c y jn e o ra z c e n ? n ik i w y p ro w a d z o n e p rz y p o m o c y ś c is łe j k a lk u la c ji p ró b n y c h ro b ó t m o d e lo w a n y c h , w re s z c ie p rz y p o ? m o c y o k re s o w y c h c e n n ik ó w , u s ta lo n y c h s p o s o b e m k o n tro li i d o s to s o w a n y c h d o ś re d n io p rz e c ię tn y c h c e n w p a ń s tw ie i p rz e w id z ia n y c h w s w o im b u d ? ż e c ie .
Co słychać w świacie T
W A n g lji o P o ls c e .
„ D a ily T e le g ra p h 44, p is z ą c o b u d ż e c ie P o ls k i n a ro k 1 9 2 6 , z a u w a ż a , ż e r z ą d p o ls k i p rz y ją ł n ie n a ? ru s z a ln ą z a s a d ę u trz y m a n ia ró w n o w a g i b u d ż e to ? w e j. R e fo rm a a d m in is tra c ji d a je d o b re w y n ik i.
M in is te r Ż d z ie c h o w s k i b y ł w m o ż n o ś c i z a p e w n ić k o m is ję fin a n s o w ą , ż e w y d a tk i n ie p rz e k ro c z ą 1 .6 0 0 m il jo n ó w z ło ty c h . W o b e c s z y b k ie g o W z ro stu c z y n n e g o b ila n s u h a n d lo w e g o o s ta tn ic h 4 m ie s ię c y k o n s o lid a c ja fin a n so w a P o lsk i p o c z y n iła p o d k o ? n ie ć ro k u z n a c z n e p o s tę p y i z a p o w ia d a s ię p o ? m y ś ln ie .
O p rz y ję c ie N ie m ie c d o L ig i. — P ra w d o p o d o b n y te rm in 8 ? g o m a rc a .
W k o ła c h p o lity c z n y c h z a p e w n ia ją , ż e b e z p o ? ś re d n io p o n a d e jś c iu w n io s k u N ie m ie c , o p rz y ję ? c ie ic h . d o L ig i N a ro d ó w , z b ie rz e s ię R a d a L ig i n a n a d z w y c z a jn ą s e s ję p ra w d o p o d o b n ie 1 0 ? g o lu b 1 2 ? g o lu te g o . R a d a L ig i u c h w a li z w o ła n ie z g ro m a ? d z e n ia n a d z ie ń 8 ? g o m a rc a , a d w a d n i p o te m o d ? b ę d z ie s ię n a d z w y c z a jn e p o s ie d z e n ie R a d y L ig i ju ż z w s p ó łu d z ia łe m p rz e d sta w ic ie la N ie m ie c .
W s p ó łp ra c o w n ik A je n c ji H a v a s a d o w ia d u je s ię , iż p ro ś b a N ie m ie c o p rz y ję c ie ic h d o L ig i N a ? ro d ó w n a d e jd z ie d o G e n e w y p ra w d o p o d o b n ie w p o n ie d z ia łe k . W z w ią z k u z te rn n a d z ie ń 1 2 ? g o lu te g o m a b y ć z w o ła n a n a d z w y c z a jn a s e s ja R a d y L ig i, k tó r a p o w e ź m ie u c h w a łę o z w o ła n iu n a d z w y ? c z a jn e g o Z g ro m a d z e n ia L ig i N a ro d ó w .
L o n d y n . W tu te js z y c h k o ła c h p o lity c z n y c h w y ra ż a ją z a d o w o le n ie z p o w o d u w ia d o m o ś c i o u c h w a le N ie m ie c p rz e d ło ż e n ia w p rz y s z ły m tv ? g o d n iu S e k re ta rja to w i J e n e ra ln e m u L ig i w G e n e ? w ie p ro ś b y w s p ra w ie p rz y ję c ia ic h d o L ig i N a r o ? d ó w . W L o n d y n ie s p o d z ie w a ła s ie , ż e w k ilk a d n i p o z g ło sz e n iu p ro ś b y N ie m ie c , R a d a L ig i z b ie rz e s ię n a n a d z w y c z a jn ą s e sję , n a k tó r e j u s ta li d a tę z w o ła n ia n a d z w y c z a jn e g o Z g ro m a d z e n ia L ig i.
N a p a d n a k u r je ró w s o w ie c k ic h .
R y g a . M ię d z y s ta c ja m i U e k s k u e i a S a la sp is d o k o n a n o w p ią te k ra n o w m o s k ie w s k im p o c ią g u o s o b o w y m n a p a d u ra b u n k o w e g o n a 2 d y p lo m a ? ty c z n y c h k u r je ró w s o w ie c k ic h , z k tó ry c h je d e n z o s ta ł z a b ity , a d ru g i ra n n y . R a b u s ie z a ż ą d a li p rz e d te m w s ą s ie d n im p rz e d z ia le p ie n ię d z y o d p e ? w n e g o p a s a ż e ra , k tó re m u n a p o m o c p o s p ie s z y li k u rje rz y , ra n ią c o b u b a n d y tó w . W w a g o n ie je ? c h a li k u rje rz y ło te w s c y , w ło s c y i ro s y js c y , c o p o ? tw ie rd z a w y ra ź n ie k ry m in a ln y c h a ra k te r n a p a d u . Is tn ie je p rz y p u s z c z e n ie , ż e 2 z a s trz e le n i s p ra w c y n a p a d u n ie m ie li w s p ó ln ik ó w .
M in iste r s p ra w z a ra g n ic z n y c h o trz y m a ł o d p o ? s e ls tw a s o w ie c k ie g o n o tę , z a k ła d a ją c ą p ro te s t w z w ią z k u z z a m o rd o w a n ie m k u r je ra d y p lo m a ? ty c z n e g o . N o ta d o m a g a s ię s u ro w e g o ś le d z tw a w te j s p ra w ie , s k ła d a c a łk o w itą o d p o w ie d z ia ln o ś ć n a rz ą d ło te w sk i i z a s trz e g a d la rz ą d u s o w ie c k ie g o p ra w o d o m a g a n ia s ię z a d o ś ć u c z y n ie n ia .
W e d łu g d o n ie s ie ń d z ie n n ik ó w is tn ie je p rz y ? p u s z c z e n ie , ż e 2 z a b ic i n a p a s tn ic y p rz y b y li z z a ? g ra n ic y . W k ie s z e n ia c h ic h z n a le z io n o k a w a łk i d z ie n n ik a s z w e d z k ie g o , z a p a łk i i la m p k ę e le k try c z ? n ą , p o c h o d z ą c e z K o w n a , o ra z p ie n ią d z e lite w s k ie . O k o lic e m ie js c a w y p a d k u s trz e ż o n e s ą p rz e z p o ? lic ję , c e le m u n ie m o ż liw ie n ia u c ie c z k i e w e n tu a l?
n y m c z ło n k o m b a n d y .
A lb a to w y ra z ił w im ie n iu rz ą d u ło te w s k ie g o p rz e d s ta w ic ie lo w i Z . S . R . R . u b o le w a n ie z p o w o ? d u b a n d y c k ie g o n a p a d u n a 'r o s y js k ic h k u rje ró w . R ó w n ie ż p rz e d s ta w ic ie l ło te w sk i w M o s k w ie w y ? ra z ił im ie n ie m s w e g o rz ą d u u b o le w a n ie o d p o w ie ? d n im s o w ie c k im w ła d z o m rz ą d o w y m .
P o d a te k m a ją tk o w y ,
W p ią te k o d b y ło się p o s ie d z e n ie stro n im io tw k o a li
c y jn y c h p rz y u d z ia le m a rs z . R a ta ja i p re m j. S k rz y ń sk ie g o , n a k tó re m ro z p a try w a n o k w e s tję p o d a tk u m a ją tk o w e g o . W w y n ik u o b ra d p o s ta n o w io n o w y c o fa ć p ro je k t n o w e li te g o p o d a tk u i o d e sła ć p ro je k t d o k o m isji, o ra z w e z w a ć M in , S k a rb u d o o p ra c o w a n ia u c h w a ły o p o d a tk u m a ją tk o w y m .
M a s z y n a d o fa łsz o w a n ia fra n c , b a n k n o tó w z n a le z io n a .
D z ie n n ik i d o n o s z ą , ż e p o lic ja n c i fra n c u s c y i w ę g ie rs c y z n a le ź li w in s ty tu c ie k a rto g ra fic z n y m m a sz y n ę , k tó r a s łu ż y ła d o fa b ry k a c ji fa łs fż y w y c h b a n k n o tó w , a k tó re j d o ty c h c z a s d a re m n ie s z u k a ? n o . Z n a le z io n o ją p rz y p o n o w n e j re w iz ji w in s ty ? tu c ie k a rto g ra fic z n y m . N ie u le g a w ą tp liw o śc i, ż e ty lk o p rz y p o m o c y te j m a sz y n y m o ż n a b y ło b a n k ? n o ty 1 .0 0 0 ? fra n k o w e fa łsz o w a ć . P o c z ą tk o w o n ie z o rje n to w ą n o s ię c o d o w ła ś c iw o ś c i te j m a sz y n y , g d y ż p rz y p ie rw sz e j re w iz ji n ie a s y s to w a li o d p o ? w ie d n i rz e c z o z n a w c y .
R o z w ią z a n ie p a rla m e n tu ru m u ń s k ie g o . Z B u k a re s z tu d o w ia d u ją s ię b e rliń s k ie o is m a , ż e rz ą d ru m u ń s k i o g ło s i n ie b a w e m d e k re t ro z w ią ? z u ją c y p a rla m e n t z d n ie m 1 2 ? g o m a rc a b . r. N o w e w y b o ry m u s ia ły b y s ię o d b y ć n a jp ó ź n ie j d n ia 2 0 ? g o m a ja b . r.
S p ra w y p o ls k ie p rz e d T ry b u n a łe m H a s k im . W h a s k im P a ła c u P o k o ju ro z p o c z ę ły się w p ią te k p o d p rz e w o d n ic tw e m p re z y d e n ta H u b e ra p u b lic z c e o b ra d y w s p ra w ie s p o ru p o ls k o -n ie m ie c k ie g o , w y n i
k łe g o z p o w o d u z a p o w ie d z ia n e g o ' p rz e z rz ą d p o ls k i w y w ła sz c z e n ia m a ją tk ó w n ie m ie c k ic h n a G ó rn y m Ś lą s k u . P rz e d o tw a rc ie m p o s ie d z e n ia , k tó re n a z n a c z o n o n a g o d z in ę 1 0 , p rz e w o d n ic z ą c y o ś w ia d c z y ł, ż e z p o w o d u o b fite g o m a te rja łu d y s k u s y jn e g o , ro z p ra w y p d z ie lo n e b ę d ą n a d w ie c z ę ś c i, w o b e c c z e g o s p ra w a fa b ry k i a z o tn ia k u w C h o rz o w ie o d ro c z o n a z o s ta n ie n a c z a s p ó ź n ie js z y .
P o te rn o ś w ia d c z e n iu p rz e w o d n ic z ą c y z a g a ił o b ra d y , u d z ie la ją c g ło su d e le g a to w i n ie m ie c k ie m u , p ro f.
K a u fm a n n o w i. D e le g a t R z e s z y w d łu g ic h w y w o d a c h u s iło w a ł z p u n k tu w id z e n ia n ie m ie c k ie g o u s p ra w ie d liw ić s k a rg i s w o ic h k lije n tó w . M ó w c a s w o ic h a rg u - m e n ta c y j n ie d o k o ń c z y ł n a p o s ie d z e n iu p o łu d n io w e m i m u s ia ł d a ls z y ic h c iąg o d ło ż y ć d o o b ra d n a s tę p n y c h , k tó re w y z n a c z o n o n a g o d z in ę 1 5 i p ó ł
P rz e c iw ś lu b o m c y w iln y m i ro z w o d o m . P o la c y -k a to lic y , z e b ra n i n a w ie c u w W a rsz a w ie d n ia 1 lu te g o r, b ., u c h w a lili o s trą re z o lu c ję p rz e c iw k o w s z e lk im p ro je k to m ś lu b ó w c y w iln y c h i ro z w o d ó w d la k a to lik ó w .
R e z o lu c ja s tw ie rd z a , ż e re lig ja k a to lic k a n ie m o -
! ż e u z n a ć ta k ie j u s ta w y , p o n ie w a ż ta o s ta tn ia o d b ie ra ' ś lu b o w i m a łż e ń s k ie m u s a n k c ję re lig ijn ą i c h a ra k te r , s a k ra m e n ta ln y . T a k a u s ta w a ro z b iła b y ro d z in ę i w y
rz u c iła b y n a b ru k k o b ie tę . S ta ła b y te ż o w a u s ta w a
। w s p rz e c z n o ś c i z K o n s ty tu c ją , p o s ta n a w ia ją c ą , ż e re -
! lig ija k a to lic k a rz ą d z i s ię w ła s n e m i p ra w a m i, i z K o n -
■ k o rd a te m .
W ie c a p e lu je d o c z y n n ik ó w p ra w o d a w c z y c h i i rz ą d z ą c y c h , o ra z d o c a łe j o p in ji p u b lic z n e j p o ls k ie j,
| b y n ie z g o d z iły się n a u c h w a le n ie p o w y ż sz e j u s ta w y . Z a k o ń c z e n ie s tra jk u tra m w a ja rz y w W a rs z a w ie .
W p ią te k z a k o ń c z y ł s ię s tra jk tra m w a jo w y . P ó - ' ź n y m w ie c z o re m tra m w a je z o s ta ły u ru c h o m io n e .
R o b o tn ic y u z y sk a li 5 % p o d w y ż k i d ro ż y ź n ia n e j.
W y p a d e k lo tn ic z y .
4 -g o b , m , w y d a rz y ła się w O ło m u ń c u k a ta s tro fa lo tn ic z a ; m ia n o w ic ie s a m o lo t w o js k o w y w p a d ł z p o w o d u m g ły n a w ie ż ę k o ś c ie ln ą a n a s tę p n ie z w y s o k o ś c i o k o ło 5 0 m . s p a d ł n a p ła s k i d a c h u s ą s ie d n ie g o d o m u . P ilo t z g in ą ł n a m ie js c u , o b s e rw a to r z a ś je s t n ie b e z p ie c z n ie ra n n y ,
nwTiin iin iii ii. i iin im .. j ...i ij iii ~ i» i iin i—m i iiu i m ii n; i ii w i iiiih ii ..j min
i Z e n o n rę c e z a ła m a ł, k s ią ż ę s p o jrz a ł n a ń , u li?
to w a ł s ię i d o d a ł s z y b k o :
— J u ż c ię n ie w s trz y m u ję , m ó w ; b y w a s z c z a ? s e m d z iw n ie u p a rty , s łu c h a m . N a to n ie m a ra d y .
- - K s ią ż ę s ię n u d z is z , s a m s ię p rz y z n a je s z d o te g o — m ó w ił Z e n o n . — Z d a je s ię k s ię c iu , iż te n u d y s ą w je g o n a tu rz e . W te rn o m y łk a , ic h p rz y ? c z y n a le ż y w a tm o s fe rz e o ta c z a ją c e j, w d je c ie d u c h o w e j, w b ra k u z a tru d n ie n ia . G o e th e , g d y s ię z e s ta rz a ł a o b a w ia ł z a c h o ro w a ć n a p rz e ż y c ie , z o ? s ta ł n a m ię tn y m g e o lo g ie m , i p o k a z u ją c n a z b ie ra n e k a m ie n ie , m ó w ił, ż e to je s t b a la s t je g o ż y c ia . T rz e ? b a s ię o b a la s t p o s ta ra ć . Z o s ta ń k s ią ż ę e n to m o lo ? g ie m , (b a d a c z e n to m o lo g ji (c z ę ś c i z o o lo g ji, d o ty ? c z ą c e j s ta w o n o g ic h o w a d ó w ), b a d a c z e m s ta ro # ż y tn o ś c i, n a tu ra lis tą , c z e m c h c e s z , a p rz y s ię g a m , ż e s ię n ie b ę d z ie sz n u d z ił.
— R a d a d o s k o n a ła — u ś m ie c h n ą ł s ię k s ią ż ę R o b e rt — c o ś n a k s z ta łt te g o , ja k b y ś p o w ie d z ia ł ś le p e m u , a b y s ię p o ś w ię c ił m a la rs tw u . D o p ra c y p o trz e b a s ił, d o ro z n a m ię tn ia n ia s ię p o trz e b a o g n ia , a w k im p ie rw s z e s ię w y c z e rp a ły , ‘d ru g ie z a g a s ło ? ...
— T r z e b a z d o b y ć p ie rw s z e , a d ru g ie w s k rz e ? s ić — z a w o ła ł Z e n o n — a le n a jp rz ó d trz e b a
„ c h c ie ć44!
— O tó ż m a s z z u p e łn ą s łu s z n o ść , n a n ie s z c z ę ? ś c ie ta „ w o la 44 je s t to je d y n a rz e c z , k tó re j c z ło ? w ie k n a b y ć n ie m o ż e , g d y ją ra z u tra c i; s p rę ż y n a ta p ę k ła !
— N ie p ra w d a ! — z a p rz e c z y ł n ie g rz e c z n ie Z e n o n , — o p ie ra m s ię te m u , z a p rz e c z a m , trz e b a c h c ie ć m ie ć w o lę , a b ę d z ie .
(C ią g d a ls z y n a s tą p i.)
J. I. KRASZEWSKI
Morituri
(C ią g d a ls z y .)
— Ż a rtu j z d ró w , a rc y d z ie łe m o n je s t, a c z y ? ta le m g o ty le m o ż e ra z y , ile D o n K iis z o ta i P a w ła i W irg in ję i D ja b ła K u la w e g o i... H o m e ra .
— J a k to ? ra z e m D ja b e ł K u la w y i H o m e r?
— K a ż d y w s w o im ro d z a ju .
— A le b o m n ie s ię z d a je , z p rz e p ro s z e n ie m — o d e z w a ł s ię Z e n o n — ż e k s ią ż ę c z y ta s z ta k , ja k b y ś g ra ł w b ila rd , b y le c o ś ro b ić i c z a s z a b ić .
— B y ć m o ż e , c z a s z a b ić ! m a s z s łu s z n o ś ć .
— L u b z a b ić w s o b ie ja k ie ś p ra g n ie n ie i m y ś li.
— J a p ra g n ie ń n ie m a m ż a d n y c h . C ó ż c h c e s z ? — o d p a rł, u ś m ie c h a ją c s ię , k s ią ż ę — je ? s te m z u p e łn ie s z c z ę ś liw y , n ic m i n ie b ra k u je , c z e ? g ó ż b y m m ó g ł p ra g n ą ć ?
Z e n o n z ż y m n ą ł s ię .
— K s ią ż ę n a w e t z e m n ą n ie c h c e s z b y ć sz c z e ? ry m , a le s ię n u d z is z o k ru tn ie .
— S ą d z is z ? s p y ta ł R o b e rt. — M o ż e ! N ie z a p rz e c z a m , a le m y s ię ż y c ie m w o g ó le w s z y s c y a lb o m ę c z y m y , a lb o n u d z im y . Z te g o d w o jg a w y jś ć n ie m o ż n a .
— J a k to ? n ie m a trz e c ie g o n ic ?
— Z d a je m i s ię , ż e n ie m a .
— W m ło d o ś c i p rz e c ie p o im y s ię — rz e k ł Z e n o n .
— A d łu g o ż tr w a te n s ta n w y ją tk o w y ? — o d p a rł k s ią ż ę . — P rz e p ra s z a m c ię , to n ie je s t rz e ? c z y w is to ś ć , to c h w ila ro z g o rą c z k o w a n ia , to p rz e ? c h o d z i i re s z ta , ż y w o ta z n u ż e n ie lu b n u d y , n u d y lu b z n u ż e n ie .
— C z y ś k s ią ż ę z a w s z e ta k s ię n a ś w ia t z a p a ? tr y w a ł? — d o d a ł Z e n o n , b a d a ją c g o o c z y m a .
— O d c z a s u , ja k ie m s ię w y trz e ź w ił, z a w s z e .
— A n ie ż a ło w a łe ś u p o je n ia ? — m ó w ił n ie ? z n u ż o n y , ja k s ę d z ia , k tó r y b y p ro w a d z ił ś le d z tw o .
— C z e g ó ż b y to d o w o d z iło ? m o ż n a ż a ło w a ć i m a rz e ń g o rą c z k o w y c h , a n ie m n ie j u z n a w a ć je z a s ta n c h o ro b liw y . D a j m i p o k ó j, Z e n o n ie ; ta k a a n a to m ja n a ż y w y m c z ło w ie k u , ja k ą tv lu b isz s ię z a b a w ia ć , a ż e b y s ię n ie n u d z ić , m n ie , p rz y z n a m c i s ię , m ę c z y . K ra je s z m n ie ja k n o ż e m . M o ż e c i s ię c h c ie ć b y ć G a lv a n im , a le ja n ie ż y c z ę s o b ie b y ć ż a b ą . (A lo jz y G a lv a n i u r. 1 7 3 7 , u m . 1 7 9 8 , d a ł p o ? c z ą te k n a u c e b a d a ją c e j z ja w is k a w y w o ła n e p rą ? d e m e le k try c z n y m , n a z w a n e j p ó ź n ie j o d n ie g o g a lw a n iz m e m . P rz y b a d a n ia c h s w y c h ro b ił d o ? ś w ia d c z e n ia n a ż a b a c h , — s tą d a lu z ja k s . R o b e rta .)
— A le , m o ś c i k s ią ż ę — k ła n ia ją c s ię z p o k o rą n ie c o k o m ic z n ą , p o c z ą ł Z e n o n , — ja d o p ra w d y n ie p rz e z e g o iz m d o p u s z c z a m s ię ty c h s tu d jó w , k tó re k s ię c iu z d a ją s ie b y ć p rz y k re m i. P ro s z ę m i w ie rz y ć , iż p o b u d k a d o n ic h je s t c o ś w ię c e j n iż p ró ż n a c ie k a w o ś ć . J a b y m p ra g n ą ł b y ć n a d w o rn y m le k a rz e m w . k s . m o ś c i.
K s ią ż ę R o b e rt p o d s z e d ł d o n ie g o z u ś m ie c h e m ła g o d n y m , o b ją ł g o i p o c a ło w a ł w c z o ło .
— M ó j ty d o b ry Z e n o n ie , s ą c h o ro b y c h ro ? n ic z n e , k tó re s ię n ie u le c z o n e m i s ta ją ; d a jm y te m u p o k ó j. M ó w c o w e s o łe g o , ro z e rw ie m y s ię , z a ? p o m n im y .
— M o ś c i k s ią ż ę , d a ru j, n ie m o g ę s ię n a s tro ić d o te g o to n u , c h o ć ra z p o m ó w m y s e r jo . G n ie w a j s ię , a le p o s łu c h a j.
— N u d z is z m n ie !
