M e 5 9 R o k . X V I n ie d z ie la • p o n ie d z ia łe k 1 3 -1 4 m a rc a 1 9 3 8 r. C e n a 1 0 g r.
R E D A K C J A W Ł O C Ł A W E K
B rz e s k a 2 9 A D M IN IS T R A C J A
P rz e d m ie js k a 2 ^ * u
T e le fo n •* *1 °LKJIHGFEDCBA
^ ' \ o ę e
V d** ...
R e d a k to rDCBA
F x p r e s s K u j a w s k i
....-•••■ « R e d a k c ji p rz y u lic y B z e s k ie j Me 2 9 o d g o d z in y 1 4 -e j d o g o d z in y 1 5 -e j c o d e te n ftfe z a w y ją tW e * n ie d z le ł i lw ią t ...R e d a k c ja rę k o p is ó w n łe z a s trz w io n y c h n ie z w rw c a I z a a trz e e a s o b ie p ra w o z m ła *.
f f i n i l D & 8 t r 0 Q a c h w ł o c ł a w s k i c h 1 5 g r . z a m m . O g ł c s w n i t z a m i e s z c z a m y L B i l y P S l u S Z c R ł pr z e z I . 2 . 3 , 4 , 5 s z p a l t , d r o b n e 1 5 g r o s z y z a w y r a U n m
( d r u t u m o g Ą o y ć p r z e z A d m i n i s t r a c j ę z m i e n i a n e d o w o l n t y . I t f t M i i W M l r l - i r t N i l M A M f f t l l * m i e s i ę c z n a z o d o i o r e m w A d m i n i s t r a c j i z ł . 2 . 5 0 z o d m ę *
w O l u f l K I p r E n U n i C F u I y ■ s i e n t e m d G d o m u i z a m i e l s o . z ł . 3 , - d l a w o j s k o w y c h
o u ę d f l l k ó w , u r z ę d n i k ó w e m e r y t o w a n y c h , p o l i c j i i r o b o t n i k ó w z ł . 2 . —
W ie lk i, w s z e c h s ta n o w y i p o n a d p a rty jn y o b ó z s łu ż b y d la N a ro d u i P a ń s tw a
P rz e w o d n ic z ą c y O k re s u O .Z . N . p o s e ł d r L e o n B u rz y ń s k i m ó w i o c e la c h i p ra c a c h k o n s o lid a c ji n a ro d o w e j w W ie ik o p o ls c e
P o z n a ń , 1 2 . I I I . P o p r z e p r o w a d z e n iu z a s a d o r g a n iz a c y j
n y c h , u s ta lo n y c h o s ta te c z n ie n a o d p r a w ie p r z e w o d n ic z ą c y c h o k r ę g ó w w W a r s z a w ie w p ie r w s z ą r o c z n ic ę D e k la r a c ji L u to w e j, p r a c a te r e n o w a O b o z u Z je d n o c z e n ia N a r o
d o w e g o r u s z y ła w p e łn y m te m p ie . Z c a łą e n e r g ią p o d ję to m o n to w a n ie z r ę b ó w o r g a n iz a c y jn y c h O b o z u , n a w s z y s tk ic h s z c z e b la c h d z ia ła n ia , k o r z y s ta ją c z te g o k a p ita łu z a u f a n ia , ja k i w y tw o r z y ło w s p o łe c z e ń s tw ie z r o z u m ie n ie w y ty c z n y c h N a c z e ln e g o W o d z a w z a k r e s ie „ p o d c ią g n ię c ia P o ls k i w z w y ż " .
W s z » a b ’e O . Z . N .
W s z ta b ie O . Z . N . n a w o je w ó d z tw o p o z n a ń s k ie w r e p r a c a . P o c h ło n ię ty je s t n ią b e z r e s z ty z w ła s z c z a p r z e w o d n ic z ą c y o k rę g u , p o s . d r. L e o n B u rz y ń s k i, n a k tó r y m w p ie r
w s z y m r z ę d z ie s p o c z y w a z a s z c z y tn a o d n o - w ie d z ia ln o ś ć z a r e z u lta ty a k q i k o n s o lid a c y jn e j w n a s z e j d z ie ln ic y .
M im o to z d o ła liś m y u z y s k a ć u p . d r. B u r z y ń s k ie g o ro z m o w ę , w k tó r e j p r z e d s ta w ił w z a r y s a c h s w o je z a m ie r z e n ia n a o k r e s n a jb liż s z y . .
— W ro z w o ju h is to r y c z n y m P o ls k i N ie p o d le g łe j — m ó w i D r. B u rz y ń s k i — n ie tr u d n o je s t d o p a trz e ć s ię p e w n y c h lo g ic z n y c h e ta n ó w . P ie rw s z y z n ic h , to w y r a z p o w s z e c h n y c h d ą ż e ń d u s z y p o ls k ie j, u w ie ń c z o n y o s ią g n ię c ie m n ie p o d le g ło ś c i, p r z e r o d z o n e j w a m b ic ję je j u tr z y m a n ia , s tw o rz e n ia i r o z - b i < iw a n ia g w a r a n tk i te j n ie p o d le g ło śc i, a rm ii.
J . P iłs u d s k i g ig a n ty c z n y m w y s iłk ie m s w e g o ż y c ia u k o ń c z y ł d z ie ło z o r g a n iz o w a n ia a rm ii R z e c z y p o s p o lite j. Z w ią z a ł s e r c a i s y m p a tie w s z y s tk ic h P o la k ó w z je j d u m ą , p o tę g ą i w ie lk o ś c ią . W y w a lc z y ł d la n ie j n ie ty k a ln e w o p in ii b u d ż e ty , z a g w a r a n to w a ł je j tr w a ło ś ć r o z w o ju i ja k n a jle p s z e im ię .
W d ru g im e ta p ie w y s iłk i N a r o d u w s k a li p a ń s tw o w e j p r z e s u n ę ły s ię n a f r o n t w a lk i p o lity c z n e j, n a tr o s k i o s tw o r z e n ie , n ą r z u c o n y c h d o ś w ia d c z e n ie m h is to r ii, e le m e n tó w p o lity c z n e g o u s tr o ju p a ń s tw a . K o n s ty tu c ja , z a g w a r a n to w a n ie p r z e z n ią s iln e j w ła d z y w y k o n a w c z e j, n a le ż y ty i w ła ś c iw y r o z d z ia ł fu n k c ji w p a ń s tw ie , u s ta liła p o w s z e c z a s y je g o s ta tu t o r g a n iz a c y jn y , s ta tu t s p r a w n y , c e lo w y , u ż y te c z n y .
O t o s ą f a z y k o ń c o w e d r u g i e g o , z a m
k n i ę t e g o n i e d a w n o e t a p u w i e l k i c h o s i ą g n i ę ć p a ń s t w a .
T o w y o k re s w y s iłk ó w
— D z iś — k o n ty n u u je s w ó j w y w ia d n a s z r o z m ó w c a — z a c z ą ł s ię w P o ls c e n o w y o k r e s ,o k r e s o r g a n ic z n y c h w y s iłk ó w , z m ie r z a ją c y c h d o d o s to s o w a n ia n a s z e j r z e c z y w is to ś c i p o lity c z n e j i g o s p o d a r c z e j, d o p o tr z e b o b r o n y p a ń s tw a , s k r y s ta liz o w a n e j w h a s ła c h M a r s z a łk a R y d z a -Ś m ig łe g o : P o ls k a o s ta ć s ię m o ż e ty lk o ja k o s iln e m o c a r s tw o . H a s ło d o z b r o je n ia , p o ję te ja k o s ta łe , s y s te
m a ty c z n e a k o m o d o w a n ie n a s z e j z d o ln o ś c i o b r o n n e j d o s to p n ia n a r z u c a n e g o n a m p r z e z s ą sia d ó w , w y z n a c z a w y s iłk o m n a r o d o w y m o lb r z y m ie z a d a n ia n a n a jb liż s z ą p r z y s z ło ś ć .
T e n w ła ś n ie p r o b le m z m u s z a d o r e tr o s p e k ty w n e g o s p o jr z e n ia z a s ie b ie , n a d o ty c h c z a s o w e d o k o n a n ia . M ó w i n a m o n o o tw a r c ie , ż e i k a p ita ln y c h o s ią g n ię ć in w e s ty c y j
n o - g o s p o d a r c z y c h w s k a li w ie lk o p a ń s tw o - w e j m a m y z a s o b ą z a le d w ie G d y n ię , lin ię k o le jo w ą Ś lą s k - B a łty k a o s ta tn io , ja k o w y r a z w ie ń c z ą c y n a s z e w y s iłk i C e n tr a ln y O k rę g P r z e m y s ło w y .
c h i n y , k t ó r a n a d t ą r e a l i z a c j ą b ę d z i e c z U ‘ w a ć .
S iru k tu ra o rg a n iz a c y jn a
P y ta n ie w ię c o w y ja ś n ie n ia i w ty m z a k r e s ie , z w ła s z c z a je ś li c h o d z i o s tru k tu rę o r g a n iz a c y jn ą O . Z . N .
— S tru k tu r a o r g a n iz a c y jn a O b o z u n a s z c z e b lu c e n tr a ln y m je s t n a o g ó ł z n a n a , n ie b ę d ę te d y ty c h s p r a w o m a w ia ł — o d p o w ia d a p . p o s . B u rz y ń s k i. — A n a lo g ic z n ie m n ie j w ię c e j p r z e d s ta w ia s ię s tr u k tu r a o k r ę g u . N a c z e le w o je w ó d z tw a s to i p r e z y d iu m , z ło -
T rz e b a s łu ż y ć w ie lk le l id e i o rz e b u d o w y o a ń s tw a
W m o im p o ję c iu — c ią g n ą ł P o s e ł S u r z y ń s k i — k a ż d y k o m u n ie je s t o b c e r o z u m n e i c e lo w e o r g a n iz o w a n ie p r z y s z ło ś c i P a ń s tw a n ie p o w in ie n s ię w s ty d z ić , ż e w s p ó łd z ia ła z w ła s n y m n a r o d o w y m r z ą d e m , z p a ń s tw e m n a ro d o w y m ! W s ty d fa łs z y w y , u p r z e d z e n ia , z a s tr z e ż e n i a p o d n o s z o n e p o d t y m c z y in n y m p o z o r e m , s ą b ł ę d e m w o b e c s i e b i e i p r z y s z ło ś c i P o l s k i .
O r g a n i z a c j ą p o l it y c z n ą n a r o d u , ś w i a d o m e g o c z e k a j ą c y c h n a ń z a d a ń , j e s t O b ó z Z j e d n o c z e n i a N a r o d o w e g o . M a o n s ł u ż y ć
w i e l k i m i d e o m p r z e b u d o w y p a ń s t w a . M a o d r o b i ć z a l e g ł o ś c i d z i e lą c e n a s o d p o s t ę p u i o s i ą g n i ę ć p a ń s t w s ą s i e d n i c h . O b ó z m a i m u s i r o z w i n ą ć z a g a d n i e n i e u p r z e m y s ło w i e n i a k r a j u , p o d n ie s ie n i a k u lt u r y , s t o p y ż y c ia , w p r o w a d z e n i a w i e lk i c h p o ł a c i k r a j ó w w s c h o d n i c h d o p r o c e s ó w k o n s u m c y j n y c h , m a u n a r o d o w i ć h a n d e l . T o w s z y s t k o z a ś z t r o s k ą o t o , b y n i e d z i a ł o s i ę k o s z te m o b n i ż a n i a s to p y g o s p o d a r c z e i d z i e l n i c z a g o s p o d a r o w a n y c h , j a k z a c h o d n i e d z i e ln i c e P a ń s t w a .
O n a s ta w ę c z v n n y c h p a trio tó w
P o s ta w a P o l a k a z W i e l k o p o ls k i, d z i e l
n i c y o n a j s ta r s z e j k u l t u r z e p a ń s tw o w e j i o w i e lk i c h t r a d y c j a c h g o s p o d a r c z y c h , d z i e l
n i c y n a j b a r d z i e j p o l s k i e j w c a ł y m p a ń s t w ie , m u s i b y ć n ie t y lk o p o z y t y w n a w o b e c ż a r n ie r ż e ń O . Z . N ., a l e i c z y n n a . W i e l k o p o l s k a m u s i s i ę s t a ć P i e m o n e m r e z e r w l u d z k i c h . S t ą d iś ć b ę d ą n a R z e c z p o s p o li t ą p r z e s z k o l o n e i z o d p o w i e d n im h a r t e m d u c h a j e d n o -
w s z y m r z ę d z i e r o z p r o s z o n y c h s i ł p o k o le n i a t. z w . ś r e d n i a k ó w t . j. g e n e r a c j i , k t ó r a m i a ł a j e s z c z e z a s z c z y t p r z e ż y w a ć o k r e s w a l k w y z w o l e ń c z y c h i w o j e n n y c h , a k t ó r a w e s p r z e ć b ę d z i e n i u s i a ł a w n a j b l iż s z y m c z a s i e p o k o l e n i a t y c h , k t ó r y c h ż y c ie n i e m a l o d z a r a n i a s t e r a n e j e s t w w a l k a c h i s ł u ż b ie d l a p a ń s t w a , i j e d n o c z e ś n i e b y ć ł ą c z n i k i e m z p o k o l e n i a m i P o l s k i W o ln e j. S t o i m y w o b e c
S c h e m a t o r g a n i z a c y jn y O Z . N . n a s z c z e b lu w o je w ó d z k im . L i n ie c ią g łe o z n a c z a j ą z a - łą c z n o ś ć o r g a n i z a c y jn ą ; p r z e r y w a n e w s p ó łp r a c ę .
s t k i d l a p o d b o j u i r e a l iz a c j i h a s e ł 0 . Z . N . w P o l s c e .
P o s t a w a s p o ł e c z e ń s t w a w i e lk o p o l s k i e g o w 2 0 r o k u n i e p o d le g ł o ś c i , w o b e c c z e k a j ą c y c h n a t w a r d e r ę c e p r a c m u s i b y ć p o s t a w ą p a t r io t ó w , m u s i b y ć m o b i li z a q ą w p i e r -
w i e l k i c h p r o b l e m ó w , w o b e c p o t r z e b y p r z e r o d z e n i a p s y c h i k i p o l i t y c z n e j n a r o d u .
O b o j ę t n e m d la s p r a w t y c h j e s t k t o i g d z ie k o g o r o d z i ł , k t o i g d z ie o n g i ś t k w i ł, b y l e b y d z iś p a t r z e ć u m i a ł n a r o l ę i z n a c z e n i e w y s i łk ó w c z e k a j ą c y c h P o l s k ę .
C o z ro b io n o d o ty c h c z a s ?
— P r z e c h o d z ą c d o s p r a w d o t y c h c z a s o w y c h d z i a ł a ń O . Z . N . w W i e i k o p o l s c e , D r . B u r z y ń s k i m ó w i:
— O t r z y m a łe m „ w s p a d k u " z n a c z n y d o r o b e k . D o r o b e k t e n o c z y w i s ta w y k o r z y s t a m y d l a d a l s z e j r o b o t y .
S e k t o r m i e j s k i w P o z n a n i u , d z i a ł a j ą c y p o d k i e r o w n ic t w e m p . d r . in ź . K r ę g le w s k i e - g o , w y p r a c o w a ł s z e r o k i p l a n a k c j i , z d ą ż a ją c e j d o p o d n i e s i e n i a s o c j a l n e g o i g o s p o d a r c z e g o n a s z e j d z i e l n i c y . Z n a c z n a c z ę ś ć j e g o o s i ą g n i ę ć z n a l a z ł a s w ó j w y r a z w o p r a c o w a n i a c h W i e l k o p o l s k i e j R a d y G o s p o d a r c z e j .
S e k t o r w i e j s k i , n a c z e l e k t ó r e g o s t a ł o b e c n y w i c e p r z e w o d n i c z ą c y o k r ę g u p . p o s .
K o z u b s k i , p o z o s t a w i ł p o k a ź n e r e z u l t a t y a k c ji o r g a n i z a c y j n e j n a p r o w i n c j i . N a d t o o - p r a c o w a ł w k o m ó r c e s t u d i ó w r e g i o n a l n y p r o g r a m r o l n i c z y .
— T e n d o r o b e k p r o g r a m o w y —- s tw i e r d z a d a l e j p r z e w o d n i c z ą c y o k r ę g u — u z u p e ł n i a ć b ę d z i e m y w o k r ę g o w y m b i u r z e s t u d ió w , d o w s p ó ł p r a c y z k t ó r y m z a p r a s z a m y n a j w y b i tn i e js z y c h z n a w c ó w o d n o ś n y c h z a g a d n i e ń .
O c z y w iś c i e , ż e u s t a le n i e p r o g r a m u p r a c r e a li z a c y jn y c h p o s i a d a p i e r w s z o r z ę d n e z n a c z e n i e d l a s k u p i e n i a n a j s z e r s z y c h s f e r p r z y w a r s z t a c i e k o n k r e t n e j r o b o t y . N ie m n ie j n i e z b ę d n a j e s t t u t a j r o z b u d o w a s a m e j m a -
ż o n ę z p r z e w o d n i c z ą c e g o o k r ę g u i je g o z a s t ę p c ó w o r a z r a d a o k r ę g o w a . O r g a n y w s p ó ł d z i a ła j ą c e s t a n o w i k o m i s ja w e r y f i k a c y jn a i b i u r o s tu d i ó w . I s tn i e j e t e ż k o m i s ja r e a l i z a c y j n a i s ą d k o l e ż e ń s k i . C z y n n i k i e m w y k o n a w c z y m j e s t s e k r e ta r i a t, w r a m a c h k t ó r e g o p r a c u j ą r e f e r a t y : o r g a n i z a c y jn o - p e r s o n a l
n y , s p o ł e c z n o - p o l it y c z n y , f i n a n s o w o - b u d ż e t o w y , p r a c s p e c ja l n y c h i p r o p a g a n d y . N a d t o p r z y o k r ę g u i s tn i e j ą o d d z i a ły : s p r a w r u c h u z a w o d o w o - g o s p o d a r c z e g o i s p r a w m ł o d z ie ż y .
N i ż s z ą j e d n o s t k ą o r g a n i z a c y jn ą j e s t o b w ó d , o d p o w ia d a j ą c y t e r y t o r ia l n i e p o w i a t o w i. P o z a k o m i s j ą w e r y f i k a c y j n ą i b i u r e m s tu d i ó w d z i a ł a ć t u b ę d ą o r g a n y z u p e h r e a n a l o g i c z n e d o o k r ę g o w y c h , p r z y c z y m m ie j s e e r e f e r a t ó w z a j m u j ą t . z w . „ z e s p o ły p r a - c y .M
— T a k p r z e d s ta w i a s ię s t r u k tu r a O b o z u . J e ś l i c h o d z i o u s t a le n i e r z e c z y z a s a d n i c z y c h , t o z a jm ie s ię t y m m . in . r a d a o k r ę g o w a , k t ó r e j p i e r w s z e p o s i e d z e n i e z w o ł a n e z o s t a n ie j e s z c z e p r z e d k o ń c e m m a r c a . N i e d łu g o t e ż n a s t ą p i d o k o o p t o w a n ie d o t e j r a d y d a l s z y c h 1 0 c z ł o n k ó w ( ja k w i a d o m o — d w u d z i e s t u c z ł o n k ó w p o c h o d z i z n o m i n a c ji S z e f a O b o z u ) .
IM z ia ł w tw ó rc z y c h w y n ik a c h p a ń s tw o w y c h
— T o w s z y s t k o , c o p r z e d s t a w i ł e m — o ś w i a d c z a p . d r . S . — t o t y lk o s k r o m n e z a c z ą t k i w i e l k i e j p r a c y , k t ó r ą n a l e ż y p r z e p r o w a d z i ć d l a w c i ą g n i ę c i a W i e l k o p o ls k i w o r b i t ę t w ó r c z y c h w y s i łk ó w p a ń s t w o w y c h . P r a c ę t a k ą p r z e p r o w a d z i ć m u s im y i p r z e p r o w a d z i m y .
W i e r z ę b o w ie m , ż e s p o ł e c z e ń s t w o W i e l
k o p o l s k i e , m im o w s z y s tk i c h o p o r ó w , d y w e r s ji, p l o t e k , p r ó b o ś m i e s z a n i a , i e ś l i o d c z u j e w ł a ś c w i e , ż e o g r o m z a d a ń , p o d j ę ty c h p r z e z 0 . Z . N . t o r e a l n a i u c z c i w a p r ó b a r o z w i ą z a n i a z a g a d n i e n i a p r a c y , n i e t y l k o n i e u l e g n ie k ł a m s t w o m i s u g e s t i o m , l e c z p r z e c i w n ie , o t w o r z y t y m w s z y s t k i m s w e s e r c e .
K p in y , w y s z y d z a n i a n i e z a t r z y m a ją k o ł a h i s to r i i . J e s te ś m y u s t a r tu d o p o d j ę c ia o g r o m u z a d a ń , k t ó r e m a ją d a ć p r a c ę n ie t y l k o p o k o l e n i o m o d d a w n a n a n i ą c z e k a j ą c y m , a l e i ty m , k t ó r e n a r a s ta j ą . U m e t y c z e k a n a s i p r z y s z ł e p o k o le n i e P o l s k i u - g r u n to w a n ie w i a r y w s ł u s z n o ś ć p o d j ę ty c h w y s i ł k ó w .
J e s t m o i m g ł ę b o k im p r z e k o n a n ie m , ż e s p o ł e c z e ń s t w o n a s z e j d z i e l n i c y r o z u m i e i1 o d c z u w a n a l e ż y c i e n a k a z y p o l s k i e j r a c j i s t a n u , k t ó r e j p o d p o r z ą d k o w a ć p r a g n i e m y s w o je d z i a ł a n ia w w i e l k i m , w s z e c h s ta n o - w y m i p o n a d p a r t y j n y m o b o z i e s łu ż b y d la , N a r o d u i P a ń s t w a . L a Ł
N r. 59
g tr 2 ________ N ied ziela , d n ia 13 m a rca 1935 r .
Wolska niemieckie zaimuia Austrie
Nowy rząd Seyss-lnąuart • Wspólna nota protestacyjna Anglii i Francji
Poznań, 12. 3.
W dniu wczorajszym około godzinyFEDCBA 19-tej min. 20zanteny radiawiedeńskie
go przemówił b. kanclerz dr. Schusch- nigg. Treść tego tragicznego pożegnania z Austrią, dokonanego w oczach całe
go świata, wsparta została kategorycz nym stwierdzeniem, że plotki o zamiesz kach i niepokoju w Wiedniu są wymy
słem wrogiej propagandy.
Chwilę później min. Seyss-Inąuarta- pelowal o spokój, i nawoływał by wkra czające na terytorium Austrii wojska niemieckie witano ze spokojem, dla unik
nięcia rozlewu krwi bratniej.
Po godziny dziesiątej anteny wszyst
kich stacyj europejskich gorączkowo rzu cały w eter informacje z pola bezkrwa
wej walki, na którym lec miała niepod
ległość Austrii.
Niemieckie rozgłośnie głosiły, że ko
muna, żydzi i męty społeczne zagrażają porządkowi i bezpieczeństwu ludności, komintern oskarżał faszystowskich hitle-
Schuschnigg ustąpule przed siłą
W ied eń , 12. 3. (P A T .) A u striack ie b iu ro p rasow e ogłasza tek st p rzem ów ien ia k an clerza S ch u sch n igga, w y
głoszon ego p rzez rad io w ied eń sk ie o god z.
19-fej.
D zień d zisiejszy p ostaw ił n as w ob liczu p ow ażn ej i rozstrzygającej sytu acji. Jestem u p ow ażn ion y d o p ow iad om ien ia n arod u au striack iego o w yp ad k ach d n ia. R ząd R zeszy p ostaw ił p rezyd en tow i p ań stw a ogarn iczon e w czasie u ltim atu m , n a p od staw ie k tórego p rezyden t p ań stw a m iał m ian ow ać ozn aczo
n ego w u ltim atu m k an d yd ata k an clerzem A u strii i p ow ołać gab in et w ed łu g życzeń B erlin a. W p rzeciw n ym razie, p o u p ływ ie ozn aczon ego term in u , w k roczą d o A u strii od d ziały n iem ieck ie. P rezyd en t p ań stw a u p ow ażn ił m n ie d o zaw iad om ien ia n arod u au striackiego, że u stęp u jem y p rzed siłą. P o
n iew aż n ie ch cem y w żad n ym razie, n aw et w tej p ow ażn ej god zin ie, d op u ścić d o p rze
lew u k rw i n iem ieck iej, w yd aliśm y d o arm ii rozk az w ycofyw an ia się b ez op oru w w y
p ad k u w k roczenia od d ziałów n iem ieck ich n a n asze terytoriu m i w yczek iw an ia n astę
p u jących p o tym w yp ad k ów . P rezyd en t p o
w ierzył n aczeln e d ow ód ztw o sil zb rojn ych in sp ek torow i arm ii gen erałow i artylerii S ch ilh aw sk y‘em u. O n w yd aw ać b ęd zie ar
m ii d alsze rozk azy. T eraz żegn am n aród au striack i n iem ieck im p ozd row ien iem i ży
czen iem z serca: „B oże strzeż A u strię" ,
Przebieg wydarzeń
W ied eń , 12. 3. (P A T ) P rzeb ieg w yd arzeń w czorajszego h istory
czn ego p op ołu d n ie w ed łu g in form acji z k ół d ob rze p oin form ow an ych b ył n astęp u jący: ' R ząd au striacki otrzym ał od rząd u R ze
szy żąd an ie zastosow an ia tajn ego głosow a*
n la p od czas p leb iscytu . W arun ek ten został zaak cep tow an y p rzez rząd au striack i. N a-1 sięg n ie został w ysu n ięty w form ie stan ów - , czej w aru n ek p rzesu n ięcia d aty głosow an ia.
R ów n ież 1 ten w aru n ek został n rzyjęty, o czym ogłoszon o p rzez rad io. W szystk o >o jed n ak n ie zostało u zn an e za w ystarczające i zażąd an o z B erlin a u stąn ien ia k an clerza S ch u sch n igga, oraz w ysu nięto p ostu lat, ab y w n ow ym rząd zie au striack im n arod ow i so*
cia liści otrzym ali w iększość i aby L egion A u striack i u żyty został jak o w zm ocn ien ie egzek utyw y au striack iej. W razie n iep rzy- jęcia tych ostatnich w aru n k ów rząd R zeszy zastrzegł sob ie w yciągn ięcie w szelk ich k on - sek w en cyj.
P iezyd en t M ik las n ie p rzyjął tych żądań i d ał jed yn ie k an clerzow i S ch u schn iggow i p olecen ie w yd ania rozk azu , ab y w ojsk a au striack ie n ie staw iały żad n ego oporu w ra
zie w k roczen ia n a terytoriu m A u strii n ie
m ieck ich sił zb rojn ych .
N a p osied zen iu rad y m in istrów k an clerz S ch u sch n igg zd ecyd ow ał się u stąp ić. O d e
cyzji sw ej zaw iad om ił on sp ołeczeń stw o au striack ie d rogą rad iow ą.
O godz. 21 S eys In ąu art zw rócił się p rzez rad io do lu d n ości w ch arak terze m in istra ।
•p raw w ew n ętrzn ych , w zyw ając lu d ność do |
rowców w Austrii, atakujących godny je
go interwencji „Heimatsfront”.
Z anteny Wiednia nadawano nadal lekką muzykę przeplataną powtarzanymi co 20 minut znanymi apelami Seys-In- ąuarta.
Jakby nigdy nic.
Przed godz. 23-cią rozedrgały się fa le eteru. Wszystkie stacje z wyjątkiem niemieckich głosiły już wiadomości o marszu kolumn zmotoryzowanych nie mieckich, które przekroczyły granice Au strii pod Kuffstein i Line.
A wtedy znów rozgłośnie Rzeszy ob wieszczałyświatu apel tymczasowego rzą du Austrii, uosobionego w min. Seyss- Inauarcie, do kanclerza Hitlera o nie zwłoczne wysłanie formacyj wojskowych do dziedzictwa Habsburgów.
A podłym wiele radości, manifestacje i owacje. Trwoga i alarmyz Pragi. Ra dio wiedeńskie zostało zglaichszaltowane.
nadawało tylko to, co mówił Berlin, i w końcu z nad modrego Dunaju popłynął
hymn hitlerowski.^ (a)
*
sp ok oju , oraz n aw ołu jąc do n iestaw ian ia ża
d n ego oporu w razie ew en tu aln ego w k rocze
n ia w ojsk n iem ieck ich do A u strii,
Utworzenie rzędu Seyss-:nquart
W ied eń , 12. 3.
D ziś po p ółn ocy ogłoszon a została n astę
p u jąca lista n ow ego rządu au striack iego.
K an clerz, m inister sp raw w ew n ętrzn ych i m in ister obrony k rajow ej — S eyss-In ąu art.
W icek an clerz — G laise - H orstenau — do tych czasow y m in ister bez leki, k tóry w szed ł
Pucz hitlerowsKi u całej Austrii
W ied eń , 12. 3. (fA T ) K orespon d en t N iem , B iu ra In form , d on o
si: W szystkie w S alcb u rgu u rzęd y zostały w n ocy z p iątk u n a sobotę ob sad zon e przez n arod ow ych socjalistów . W iad om ość o w k ro czen iu od d ziałów n iem ieck ich do A u strii w yw ołała ob jaw y b u rzliw ej radości. O koło p ółn ocy rozd zw on iły się w m ieście w szyst
k ie d zw on y, k tóre w itały p ierw sze w jeżd ża
jące do m iasta sam och od y n iem ieck ie.
P rzed p ółn ocą ogłoszon o w In n sb ru ck u k om u n ik at o u *w orzen iu n ow ego tyrolsk ie
go rząd u k rajow ego I o ob sad zen iu w szyst
P ozn ań , 12. H I. 38.
D rogą radiow ą ogłoszono następującą inform ację:
W dniu dzisiejszym o godz. 12 w po
łudnie m in. propagandy dr. G oebbels od
czytał orędzie kanclerza R zeszy.
W orędziu ty m kanclerz stw ierdza, że 6 m ilionów N iem ców od w ielu lat pozosta
w ało pod terorem i uciskiem obcej duchow o
w ładzy w A ustrii. R ezultatem tego ucisku było 40.000 austriackich uciekinierów poli
tycznych, zbiegłych do R zeszy i dziesiątki tysięcy w ięźniów politycznych w w ięzie
niach austriackich. A by dać alibi tem u sta
now i rzeczy — m ów i orędzie — brutalny rząd S chuschnigga zorganizow ał kom edię plebiscytow ą na dzień 13 bm .
H itler tw ierdzi, iż próbow ał dw ukrotnie
do rząd u S oh u sch n lgga jak o p rzed staw iciel grup y sym p atyzu jącej z n arod .-socjalistam i.
M in ister sp raw zagran iczn ych — W il
h elm W olf, d otych czasow y rad ca m in iste
rialn y w au striack im m in . sp raw zagr., k tó
ry ostatn io zajm ow ał się sp ecjaln ie k w estią stosun k ów p rasow ych i k u ltu raln ych n ie
m ieck o • au striackich. W B erlin ie u w ażan y jest jak o „p erson a grata”.
M inister sp raw ied liw ości H u eb er, ad w o
k at z S alzb u rga, b. m inister, szw agier feld m arszałk a G oerin ga, ożen ion y z jego sio
strą, zam ieszk ałą w A u strii.
M in ister ośw iaty — M en gh in , prof, u n i
w ersytetu w ied eń sk iego, w yb itn y n arod ow y socjalista, b. człon ek t. zw . k om isji sied m iu n a czele k tórej stali L eop old 1 T aw s.
M in ister op iek i sp ołecznej — dr Ju ry, zn an y n arod ow y • socjalista, d otych czasow y zastęp ca k ierow n ik a referatu d la sp raw n a
rod ow o • socjalistyczn ych w głów n ej k om en d zle F ron tu P atriotyczn ego.
M in. sk arb u — • N eu m ayer, d otych czaso
w y k ierow n ik tego resortu .
M in. roln ictw a i lasów — in ż. R eln th aler, w yb itn y n arod ow y-socjalista.
M in. h an d lu 1 k om u n ik acji — F isch b oeck , k tóry p o u m ow ie w B erch tesgad en otrzym ał zad anie d op row ad zen ia do zb liżen ia gosp o
d arczego m ięd zy A u strią i N iem cam i.
D otych czasow y p od sek retarz stan u d la sp raw b ezp ieczeń stw a S k u b l, p rezyd en t p o
licji w ied eń sk iej w szed ł do rządu jako p rzy
d zielon y do k an clerza p od sek retarz stan u d la sp raw b ezpieczeń stw a.
P od sek retarzem stan u do sp raw p rop agan d y (W i’lensb ild u n g) m ian ow an y został m jr.
K lau sn er, n arodow y - socjalista, k tóry ob jął jed n ocześn ie stan ow isk o k ierow n ik a całego ru ch u n arod ow o . socjalistyczn ego na tere
n ie A u strii.
D ru gim p od sek retarzem stan u do sp raw b ezp ieczeń stw a został m ian ow an y K alten- b ru n n er.
k ich w yższych stan ow isk u rzęd ow ych przez n arod ow ych socjalistów .
Z różn ych m iast p row in cji n ad ch od zą w iad om ości o olb rzym ich m an ifestacjach i liczn ych p och od ach z p och od n iam i. W szy
stk ie m <as!a są u d ek orow an e sztand aram i ze sw astyk ą. W p och od ach n iesion e są p ort
rety k an clerza H itlera, ozd ob ion e w stęgam i i zielenią. Z p rzed m ieść W ied n ia n ap ływ a
ją d o cen tru m w ielotysięczn e tłu m y m an i
festan tów ze sztan d aram i i op ask am i ze sw astyk ą, n igd zie n atom iast n ie w id ać b ia- ło-czerw on o-b iałych sztan d arów au striac
Orędzie Hitlera
P raga, 12. 3.
C zechosłow ackie biuro prasow e ogłosi
ło następujący kom unikat:
N iektóre zagraniczne źródła inform acyj
ne rozszerzyły dziś pogłoskę o m obilizacji w C zechosłow acji w zw iązku z w ydarzenia
m i austriackim i. C zechosłow ackie biuro pra sow ę upow ażnione jest przez czynniki m ia
rodajne do stw ierdzenia, źe w szystkie tego rodzaju inform acje są zupełnie bezpodsta
w ne i zm yślone.
Zaniepokojenie w Pradze
P raga, 12. 3. (PA T.) W ydarzenia austriackie w yw ołały w P radze jak najżyw sze poruszenie. P rzed rei dakcjam i, gdzie na tablicach w yw iesza się ostatnie w iadom ości, grom adzą Sie grupy
przechodniów , żyw o dyskutując w ydarze
nia. P ism a w ydały nadzw yczajne w ydania, które są rozchw ytyw ane. D otychczas dzien
niki w strzym ują się od w łasnych ośw ietleń i kom entarzy. Z arządzono ścisłą kontro’ę granicy austriack'ej. C zynniki m iarodajne oceniają sytuację jako b. pow ażną. Z w o
łano nadzw yczajne posiedzenie rady m ini
strów .
„JU B E L " W N IE M CZ EC H . B erlin, 12. 3.
R ozporządzeniem m inistra w ychow ania publicznego i ośw iecenia, zarządzono w e w szystkich szkołach obchody uroczyste z pow odu przyłączenia A ustrii. W spólnie w y
słuchaną być m a proklam acja H itlera, którą odczyta G oebbels. G dzie byłoby to niem o
żliw e, należy m łodzież zw olnić od nauki, jak w dniu św iątecznym .
unorm ow ać stosunki z A ustrią, któreby w rezultacie dały w ielkiej rzeszy N iem ców rów ne praw a i obow iązki.
N ie udały się jednak próby kanclerza i w w yniku rozw oju w ypadków , A ustrii m o
gła grozić w ojna.
P raw o do stanow ienia o sobie — tw ier
dzi H itler — daje się dzisiaj naw et kolo
niom , a cóż dopiero narodow i o takiej kul
turze przeszłości, jak N iem cy?
N iem cy nie m ogły patrzeć obojętnie na to, co się działo w A ustrii.
O d d ziś ran a m aszeru ją dyw izj'e n iem ie
ck iej p iech oty, k aw alerii, jed n ostk i zm oto
ryzow an e i lotn ictw o w głąb A u strii jako gw aran cji sp ok oju i sw ob od n ego p leb iscytu co do p rzyszłości A u strii.
S podziew am się — kończył kanclerz H itler — że będę m ógł w niedługim czasie w stąpić na ziem ię austriacką, która jest m o
ją ojczyzną, jako ten, który uchronił A ustrię od nieobliczalnych następstw .
O rędzie kanclerza H itlera zakończone zostało nadaniem obu hym nów niem ieckich.
Nobillzatla
Czechosłowacji ?k ich. Z w olen n icy F ron tu P atriotyczn ego, k tórzy jeszcze w ieczorem m an ifestow ali i p row ad zili agitację n a rzecz p leb iscytu , w y
k azu ją w yraźn e p rzygn ęb ien ie. D ek laracja S chu schn igga p ogrążyła w głęb ok iej d ep re
sji jego zw olen n ik ów .
D om u rzęd ow ej au striack iej agen cji te
legraficzn ej A m tlich e N ach rich ten stelle zo
sta ł ob sad zon y p rzez od d ział n arod ow ych socjalistów .
S tanow isko b u rm istrza W ied n ia ob jął d otych czasow y w iceb u rm istrz m ajor L ahr«
U lice p rzep ełn ion e są w p óźn ych go
d zinach w ieczorn ych m aszeru jącym i zw ar
tym i gru p am i n arod ow ych socjalistów , w i
tan ych p rzez p rzech od n iów oraz p rzez p o
licję ok rzyk iem „h eil H itler*'.
G m ach u rzęd u k an clersk iego ob sad zon y jest gęstym p od w ójn ym k ord on em b ojów ek n arod ow o • socjalistyczn ych , k tóre n ik ogo n ie d op u szczają d o w n ętrza gm ach u n aw et p rzed staw icieli p olicji i żan d arm erii. R ów - w ion y jest gęstym k ord on em n arod ow ych socjalistów , W ok n ach p ow iew ają ch orąg
w ie ze sw astyk ą.
W ed ług w iad om ości ze źród eł oficjal
n ych , w ojsk a n iem ieck ie p rzek roczyły gra
n icę au striack a, m aszeru jąc n a W ied eń . — P rzyb ycie czo ła zm otoryzow an ej k olu m n y n iem ieck iej d o W ied n ia sp od ziew an e jest za p arę god zin . P od ob no za k olu m n ą n iem ie
ck ą m aszeru je n a W ied eń L egion A u stria
ck i.
N a u licach n arod ow i socjaliści p oszu k u ją żyd ów oraz p rzech od n iów o w ygląd zie se
m ick im , w zn osząc ok rzyk i p rzeciw źyd ow - skic»
P raga, 12. 3. (P A T .) W B ratśsław ie w h otelu „C arlton " p rze
b yw ają od p iątk u w ieczorem m in ister Z er- n atto i S tock in ger. S p od ziew an e jest rów n ież p rzyb ycie ek sk an clerza S chu schn igga.
Prośba o pomoc wojskową
B erlin , 12. 3. (PA T ) N iem ieck ie b iu ro in form acyjn e w yd ało o godz, 22,Ib n ad zw yczajn e w ydan ie, p rzyn o
szące w iad om ość, d atow an ą z B erlin a, a po
d ającą od p is d ep eszy S eyss-In ąu arta, w ysła
n ej do * k an clerza H itlera. T ek st d ep eszy b rzm i:
„P row izoryczn y rząd au striack i, k tóry po d ym isji rząd u S chu sch nigga w id zi sw oje za d an ie w p rzyw rócen iu p orząd k u i sp ok oju w A u strii, k ieru je do rząd u n iem ieck iego n aglącą p rośb ę u d zieln ia m u w jego zad a
n iu p op arcia i p om ocy d la p rzeszk od zen ia p rzelew ow i k rw i. W tym celu p rosi on rząd n iem ieck i o m ożliw ie szyb k ie w ysłan ie n ie
m ieck ich w ojsk .” (— ) S eyss-In ąu art
