Alternatywne systemy obrotu jako źródło pozyskiwania emitentów na rynku

Jednym z oczekiwań stawianych przez europejskie giełdy wobec ASO jest pozyskiwanie z ich pomocą nowych emitentów. Zaoferowanie tym przedsiębiorstwom możliwości wprowadzenia do obrotu akcji na rynku alternatywnym może być celem samym w sobie, ale także może być pierwszym krokiem do spełnienia w długim terminie celu, jakim jest pozyskanie emitenta na rynku regulowanym. Wsparcie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw może bowiem przyczynić się do powstania spółki akcyjnej na miarę rozwiniętego rynku giełdowego. GPW S.A., podobnie jak inni organizatorzy ASO, zachęca podmioty do przechodzenia z rynku alternatywnego na regulowany i stosuje wobec nich preferencyjne warunki. W praktyce jednak tylko jeden wymóg dotyczący minimalnej kapitalizacji jest nieznacznie niższy w stosunku do wymogów dla podmiotów nienotowanych w ramach ASO. Można zatem przypuszczać, iż polityka GPW w zakresie motywowania spółek do migracji pomiędzy rynkami jest niewystarczająca.

97

Tabela 25. Wymogi dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym GPW w Warszawie Wymogi ^{Podmioty notowane na}

NewConnect Pozostałe podmioty

Minimalna kapitalizacja 12 mln EUR 15 mln EUR Nieograniczona zbywalność

akcji

Tak Tak

Free float Akcjonariusze posiadający poniżej 5% głosów na walnym zgromadzeniu spółki posiadają co najmniej 15%

wprowadzanych akcji oraz co najmniej 100 tys. akcji o wartości równej lub wyższej niż 1 mln EUR.

Akcjonariusze posiadający poniżej 5% głosów na walnym zgromadzeniu spółki posiadają co najmniej 15%

wprowadzanych akcji oraz co najmniej 100 tys. akcji o wartości równej lub wyższej niż 1 mln EUR.

Źródło: http://www.gpw.pl/warunki_dopuszczenia, [dostęp: 19.11.2011].

Do końca 2011 roku z rynku NewConnect na rynek regulowany GPW przeszło 16 spółek, co szczegółowo przedstawia tabela numer 26. W większości przypadków podmioty te, już w momencie debiutu w ramach alternatywnego systemu obrotu, zapowiadały kolejny krok w postaci wprowadzenia akcji do obrotu na rynku regulowanym.

Tabela 26. Migracja z rynku NewConnect na rynek regulowany GPW

Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011

Migracja z NewConnect na rynek

regulowany GPW 0 1 1 8 6

Źródło: Opracowanie własne.

Jak wynika z danych z tabeli numer 27 tylko trzem z tego typu procesów towarzyszyło przeprowadzenie oferty publicznej związanej z emisją nowych akcji. Jedna z nich uwzględniała sprzedaż wcześniej wyemitowanych instrumentów. Oznacza to, iż podmiotom tym przyświecał inny cel w realizacji przedmiotowych działań.

98

Tabela 27. Zmiana rynku notowań z alternatywnego na regulowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie

Nazwa spółki zmiany ^Rok rynku Wielkość oferty towarzysząca zmianie rynku Wielkość emisji nowych akcji towarzysząca zmianie rynku MW Trade 2008 N/d N/d Centrum Klima 2009 N/d N/d Fast Finance 2010 N/d N/d Pragma Inkaso 2010 N/d N/d LST Capital 2010 N/d N/d Tesgas 2010 62 350 000,00 zł 58 000 000,00 zł Krynicki Recykling 2010 14 705 120,90 zł 14 705 120,90 zł Trans Polonia 2010 4 181 088,00 zł 4 181 088,00 zł

Powszechne Towarzystwo Inwestycyjne 2010 N/d N/d

Eko Export 2010 N/d N/d Wadex 2011 N/d N/d Euroimplant 2011 N/d N/d Quercus TFI 2011 N/d N/d Grupa ADV 2011 N/d N/d Dom Maklerski WDM 2011 N/d N/d IQ Partners 2011 N/d N/d

Źródło: Opracowanie własne.

Spółki zmieniły NewConnect na rynek regulowany po średnio 821 dniach, przy czym najkrócej notowana w ramach ASO była Centrum Klima (224 dni), a najdłużej Dom Maklerski WDM (1 419 dni).

Po pierwszych dwóch latach działalności Entry Standard 4% emitentów zmieniło rynek alternatywny na rynek regulowany Deutsche Borse [Beyer i Schikora 2010, s. 111]. Odsetek ten zbliżony jest do wyniku dla polskiego rynku kapitałowego.

Wydaje się, iż na zmianie rynku notowań zyskują wszyscy zainteresowani inwestorzy oraz emitent i organizator rynku. Inwestorzy zyskują lepszy dostęp do informacji wskutek bardziej rygorystycznych obowiązków informacyjnych emitentów i wymogu stosowania zasad ładu korporacyjnego. Mogą oni zyskać na wzroście płynności notowań instrumentów finansowych, wynikających z zainteresowania akcjami emitenta wśród inwestorów postrzegających rynek alternatywny jako zbyt ryzykowny. Podstawową korzyścią emitentów

99

wydaje się wzrost prestiżu i wiarygodności w oczach interesariuszy, wynikający z bycia nie tylko spółką publiczną, ale i notowaną na rynku regulowanym. Organizator rynku korzysta natomiast na świadczeniu dla emitenta usług o wyższej rentowności18

. Badania wskazują, iż ogłoszenie przez spółkę zmiany rynku notowań nie mają wpływu na dodatnie lub ujemne ponadprzeciętne stopy zwrotu [Leitterstorf, Nicoletti i Winkler 2008; Board i in. 2006, s. 210-225]. Jenkinson i Ramadorai [2010] wykazali, że wśród firm, dla których zmiana rynku notowań wiązała się z dodatkową emisją akcji zaobserwować można dodanie ponadprzeciętne stopy zwrotu, gdy zmiana dotyczy przejścia z ASO na rynek regulowany oraz ujemne ponadprzeciętne stopy zwrotu, gdy zmiana dotyczy odwrotnej operacji.

Proces zmiany rynku notowań na polskiej giełdzie zbliżony jest do postępowania na rynkach zagranicznych. W przypadku, gdy wprowadzeniu akcji do notowań na rynku alternatywnym nie towarzyszyło sporządzenie prospektu emisyjnego, a jedynie dokument informacyjny emitent przed zmianą rynku musi sporządzić taki dokument. Następnie jest on zatwierdzany przez Komisję Nadzoru Finansowego. Proces ten dotyczy także tych emitentów, którzy nie przeprowadzają żadnej oferty przy okazji przejścia na rynek regulowany.

W okresie pierwszych piętnastu lat funkcjonowania londyński AIM był źródłem 141 debiutów na rynku regulowanym London Stock Exchange. Nie wszystkim ASO udaje się w ten sposób wspierać rynki regulowane – do grudnia 2011 roku Oslo Axess zasilił norweski parkiet zaledwie w dwa podmioty. Na NewConnect spośród 369 debiutów do 31 grudnia 2011 roku 16 spółek (nieco ponad 4%) podjęło decyzję o zmianie rynku na regulowany. W raporcie rocznym GPW S.A. za 2010 rok wskazano, iż NewConnect z powodzeniem „wypełnia funkcję stymulatora rozwoju i awansu na główny parkiet GPW [GPW 2011].

Na rozwiniętych ASO (takich, jak AIM) przejścia spółek pomiędzy rynkami stają się coraz rzadsze i coraz więcej emitentów traktuje debiut na rynku jako cel sam w sobie, a nie jako krok pośredni do wprowadzenia akcji do obrotu na rynku regulowanym [Szczepankowski 2008, s. 92]. Może to oznaczać, że z czasem rynki alternatywne zaczynają pełnić funkcję oczyszczającą dla rynków regulowanych poprzez przyciąganie podmiotów niespełniających wymogów lub takich, które nie widzą potrzeby bycia notowanymi na rynkach urzędowych. Istotnym czynnikiem wpływającym na migracje między obydwoma rynkami może być koniunktura gospodarcza mająca odzwierciedlenie w wynikach finansowych spółek. Słabe wyniki i problemy finansowe mogą zmuszać przedsiębiorstwa do

18 Koszty obsługi emitenta po stronie Giełdy, z uwagi na podobieństwo rozwiązań, są zbliżone na rynku alternatywnym i regulowanym przy wyższych przychodach (opłatach).

100

szukania oszczędności, a przez to m.in. do zmiany rynku notowań na alternatywne, które wiążą się z niższymi kosztami dla emitentów.

2.8.4. Wielkość alternatywnych systemów obrotu względem rodzimych rynków