Jak można wywnioskować z powyższych rozważań, omawiana „komu-nikacja jest procesem organizowania wiadomości w celu stworzenia znacze-nia, a kluczowymi terminami tworzącymi tę definicję są: wiadomości, organi-zowanie i znaczenie”29. Są to też terminy, które w naturalny sposób łączą się z przedsiębiorczością, zarządzaniem i szerokorozumianym – biznesem. Mówiąc o biznesie, zazwyczaj myślimy o indywidualnej działalności gospodarczej lub o spółce. W tym drugim przypadku np. dwie „(…) trzy lub więcej osób, które mają wspólny cel, wchodzą ze sobą we wzajemne interakcje, wpływając na sie-bie oraz są wobec siesie-bie współzależne. Członkowie grupy muszą komunikować
25 R. Tadeusiewicz, Rewolucja społeczeństwa informacyjnego na tle wcześniejszych rewolucji cywilizacyjnych, [w:] Społeczeństwo informacyjne. Aspekty funkcjonalne i dysfunkcjonalne, (red.) L.H. Haber, M. Niezgoda, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006, s. 38.
26 A.W. Mitas (red.), Media i edukacja w aspekcie globalizacji, Cieszyn 2003, s. 89.
27 B. Szmigielska, Rola Internetu w biegu życia ludzkiego, [w:] Całe życie w sieci (red.) B. Szmigielska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008, s. 8.
28 J. Steven, Internet i formy związków ludzkich, [w:] Socjologia codzienności, (red.) P. Sztompka, M.
Bogunia-Borowska, Wydawnictwo ZNAK, Kraków 2008, s. 593.
29 A. Giddens, Socjologia, Warszawa 2006, s. 723; Zob. K. Jakubowicz, Przekaz, komunikowanie i komunikacja a nowy ład komunikacyjny, „Przekazy i Opinie”, 2008, Nr 3,4, s. 5-27.
się w taki sposób, który uświadomi im zbiorową współzależność i wzmocni ją”30. I tutaj widzimy, jak ważną także w sferze biznesowej jest rola komuni-kacji (zwłaszcza tej skutecznej). Dodajmy więc, że „(…) komunikacja jest o tyle skuteczna, o ile uda nam się przekonać innych, aby robili to, czego od nich oczekujemy. Skuteczność komunikacji oceniamy na podstawie naszej zdolno-ści przekonywania innych i kierowania nimi w stronę, którą my wybieramy”31. Definicja skuteczności została przyjęta przez W. Kieżuna za T. Kotarbińskim, który stwierdził, że skuteczne jest takie działanie, które prowadzi do skutku zamierzonego jako cel32. Co zatem jest tym celem w organizacji biznesowej?
Oczywiście, że w przeważającej liczbie przypadków jest nim zysk – generowany dla właścicieli, udziałowców bądź akcjonariuszy. Nic w tym dziwnego, bowiem w Kodeksie Spółek Handlowych generowanie zysku jest jednym z podstawo-wych obowiązków Zarządu Spółki.
Są jednak różne drogi, które wybierają Zarządy w realizacji tego zadania.
Jedne są mniej, inne bardziej etyczne. W kontekście umiejętności komunika-cyjnych, tych interpersonalnych, szczególne znaczenie mają różnego rodzaju manipulacje. Na przykład do manipulacji ciałem zaliczamy gesty rąk, które
„(…) wiernie interpretują ludzkie zachowania i podkreślają ich wymowę33” mogąc tym samym wprowadzić w błąd rozmówcę. Czy są to etyczne zachowa-nia? Należy zauważyć, że etyka biznesu koncentruje się wokół trzech elemen-tów: „problemu pracy, etycznych problemów etyki i promocji oraz etyki w dzia-łaniach konkurencyjnych”34.
Czy można zatem postawić znak równości pomiędzy etycznymi zacho-waniami w komunikacji biznesowej i tej w prywatnym życiu? W opinii autorki absolutnie nie, bowiem realia biznesowe rządzą się swoimi, nieco odmiennymi prawami od tych z codziennego życia. Chociażby tzw. „prawda” zaczyna się dużo dalej w biznesie niż w życiu codziennym – wszystko zależy od interpreta-cji sytuainterpreta-cji i stanowisk. Zasadę tę można przełożyć także szerzej, a mianowicie
30 K. Adams, G.J. Galanes, Komunikacja w grupach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, s.
21.
31 S.P. Morreale, B.H. Spitzberg, J.K. Barge, Komunikacja między ludźmi. Motywacja wiedza i umiejętności, WN PWN, Warszawa 2007, s. 39.
32 Por. T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie, Wyd. 4, Zakład im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975, s. 104.
33 P. Turchet, Mowa ciała. Zrozumieć człowieka po jego gestach, Wydawnictwo Klub Dla Ciebie, Warszawa 2006, s. 240.
34 Ibid., s. 12.
na przekaz medialny, niemniej także tutaj „(…) nie należy nigdy zapominać, pisał Papież, że działalność środków społecznego przekazu nie jest przedsię-wzięciem czysto użytkowym i że nie polega wyłącznie na zachęcaniu, przeko-nywaniu lub sprzedawaniu. Tym bardziej też środki te nie są narzędziem ideo-logii. Zdarza się, że środki społecznego przekazu traktują ludzi wyłącznie jako konsumentów lub jako rywalizujące ze sobą grupy interesów, albo też manipu-lują telewidzami, czytelnikami i słuchaczami jak martwymi liczbami, spodzie-wając się po nich określonych korzyści - poparcia politycznego czy też zwięk-szonej sprzedaży jakichś towarów”35.
Słowa naszego rodaka (wkrótce świętego), niech stanowią podsumowa-nie rozważań, których temat z całą pewnością może i nawet powipodsumowa-nien budzić wiele kontrowersji. Czemu „powinien”, bowiem tam gdzie jest spór, tam też jest rozwój i nauka.
6. Podsumowanie
Podsumowując swe rozważania, w tak skondensowanej formie z uwagi na reżim redaktorski, należy z cała pewnością podkreślić, że wyzwań, które stoją przed współczesną komunikacją jest zaprawdę wiele. Nie można w jed-noznaczny sposób określić, że mamy tu do czynienia ze zjawiskiem dobrym, por zadanym lub złym i nie pożądanym społecznie. Nowe media, globaliza-cja, informacja i wynikająca z niej wiedza rozwijają społeczeństwo, sprawiając życie bardziej wygodnym, komfortowym i z całą pewnością ze wszech miar bar-dziej atrakcyjnym, jednak czy dostrzegamy także inne oblicza tych tendencji?
Wnioski i odpowiedzi na postawione tak pytania, na które autorka nie udziela jednoznacznych odpowiedzi, niech pozostaną do indywidualnej oceny czytelnika, stymulując tym samym jego wyobraźnię i kreatywne myślenie.
7. Summary
Contemporary challenges of global communication
The above development is embedded in the current issues of challenges that affect today′s organizations in the area of communication. The
35 Jan Paweł II, Orędzie na ŚDŚSP, 24.01.1998, Nr 4.
background of above considerations however, are new technologies (ICT), their roles and functions. The starting point here is the author′s discussion of organizational theory in the context of communication, based on the literature of the subject.
Referring to the essential part of this study, we consider further roles and functions of so-called information society in the modern, globalized world. New forms of communication that are based on the latest technological solutions, providing many possibilities which were not available even a few years ago. Technological advances in computer science is in fact so fast that it is even difficult to predict what possibilities discussed in terms of communication provide not only in the next few years but even months.
In the next part of this study we focus our attention primarily on the problems which the author sees in the field of social communication. Here quotes interesting surveys and their interpretations, which were carried out in the context of the use of media and their impact on society and especially on the youth.
Finally, we come to the heart of the author′s thoughts, that have come to define the role of communication for business people and organizations.
Communication plays an important role in business what was referred to the conclusions of the above studies inviting to continue scientific investigations in this area.
Keywords: Communication, globalization, management, organization.
8. Bibliografia
1. Adams K., Galanes G.J., Komunikacja w grupach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
2. Bendyk E., Antymatrix. Człowiek w labiryncie sieci, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2004.
3. Czainska K., Odkryć zarządzanie, PWN, Warszawa 2010.
4. Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Astrum, Wrocław 2004.
5. Furmańska M., Cztery oblicza globalizacji, Dostępne: www.konferencja.pwsz.
pila.pl.
6. Golka M., Bariery w komunikowaniu i społeczeństwo (dez) informacyjne, [w:] Zarządzanie technologiami. Zaawansowane technologie i wyzwanie ich
komercjalizacji, (red.) Grudzewski W.M., Hejduk I.K., Difin, Warszawa 2008.
7. Giddens A., Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
8. Górecki P., Mózg w sieci, „Newsweek”, 2008, Nr 34.
9. Jęczeń J., Nowe media – nowa perspektywa oglądu człowieka i rodziny, [w:]
Rodzina wobec współczesnych wyzwań społeczno-kulturowych, (red.) Gorbaniuk J., Parysiewicz B. Wydawnictwo KUL, Lublin 2009.
10. Jan Paweł II, Orędzie na ŚDŚSP, 24.01.1998, Nr 4.
11. Jakubowicz K., Przekaz, komunikowanie i komunikacja a nowy ład komunikacyjny, „Przekazy i Opinie”, 2008, Nr 3,4.
12. Kołodziejczyk W., Nauczyciele pokolenia Y wkraczają do szkoły. Dostępne:
www.edunews.pl.
13. Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Wyd. 4, Zakład im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa- Kraków- Gdańsk 1975.
14. Leggewie C., Internauci – czyli dobrze poinformowany obywatel
w społeczeństwie współczesnym, „Transit-Przegląd Europejski”, 1998, Nr 4.
15. Manovich L., Język nowych mediów, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006.
16. Mitas A.W., Media i edukacja w aspekcie globalizacji, Cieszyn 2003.
17. Morbitzer J., O potrzebie edukacji medialnej, „Wychowawca”, Nr 9, 2009.
18. Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K., Komunikacja między ludźmi.
Motywacja wiedza i umiejętności, WN PWN, Warszawa 2007.
19. Stępniak K., Wykroczenie informacyjne jako forma wykluczenia społecznego, Collegium Civitas, Warszawa 2009.
20. Szewczyk A., Społeczeństwo informacyjne – nowa jakość życia społecznego, [w:] Społeczeństwo informacyjne – problemy rozwoju, (red.) Szewczyk A., Difin, Warszawa 2007.
21. Szpakowski M.K., Szpakowska M., Zarządzanie zasobami ludzkimi
w organizacji edukacyjnej i pracy pedagoga, [w:] Pedagogiczne aspekty zarządzania organizacja, tom I, Knowledge Innovation Center Sp. z o.o., Zamość 2014.
22. Szmigielska B., Rola Internetu w biegu życia ludzkiego, [w:] Całe życie w sieci, (red.) Szmigielska B., Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
23. Steven J., Internet i formy związków ludzkich, [w:] Socjologia codzienności,
(red.) Sztompka P., Bogunia-Borowska M., Wydawnictwo ZNAK, Kraków 2008.
24. Tadeusiewicz R., Rewolucja społeczeństwa informacyjnego na tle wcześniejszych rewolucji cywilizacyjnych, [w:] Społeczeństwo informacyjne. Aspekty funkcjonalne i dysfunkcjonalne, (red.) Haber L.H., Niezgoda M., Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
25. Turchet P., Mowa ciała. Zrozumieć człowieka po jego gestach, Wydawnictwo Klub Dla Ciebie, Warszawa 2006.
26. Waglowski P., Ujarzmić informacyjne społeczeństwo – zarządzanie Internetem,
„Komputer Word”, 29 listopada 2005.
27. Zacher L.W., Transformacje społeczeństw od informacji do wiedzy, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007.
28. Słownik łacińsko-polski, PWN.
mgr Elżbieta Jędruszczak
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie
Rozdział VIII
Wpływ zarządzania na przyszłość szkoły katolickiej na przykładzie Zespołu Szkół Katolickich im. Św. Ojca Pio w Zamościu
Pracując dla samych dóbr materialnych budujemy sobie więzienie.
Zamykamy się samotni ze złotem rozsypującym się w palcach, które nie daje nam nic, dla czego warto byłoby żyć Antoine de Saint-Exupéry 1. Streszczenie
W powyższym rozdziale autorka podejmuje problematykę wpływu zarzą-dzania na przyszłość szkoły katolickiej. Na podstawie analizy literatury przed-miotu, autor udowadnia zawartą w tytule tezę.
Powyższe rozważania pozwolą nam odpowiedzieć na pytanie, czy mimo tak licznych przemian szkoła katolicka jest w stanie zachować normy etyczne oraz ewangelicki charakter. Autorka podejmuje dalej próbę analizy, jak kato-licki charakter szkoły wpływa na jakość kształcenia i wychowania. Przedsta-wia uwarunkowania prawne funkcjonowania placówki oraz formy sprawowa-nia nadzoru pedagogicznego nad placówką zarówno od strony świeckiej, jak i kościelnej.
Autorka porusza problem integralnego wychowania w świetle nauki Jezusa Chrystusa, pierwszego mistrza i pedagoga. Przedstawia podstawowe zagadnie-nia z zakresu nauk o zarządzaniu, oraz bada implikację personalizmu chrześci-jańskiego w świetle przedstawionych teorii zarządzania. Podejmuje próbę zde-finiowani: wizji szkoły, jej misji i celu.
Wizję szkoły stanowi inspiracja życiem Jezusa Chrystusa oraz bezgra-niczne oddanie drugiemu człowiekowi. Celem jest kultywowanie tradycji chrześ-cijańskiej, wychowanie w miłości jako najwyższej wartości w życiu, umiejętne kształtowanie postaw u wychowanków zgodnych z wyznawaną religią oraz
budowanie w nich poczucia własnej wartości.
Zawarty w artykule wywiad z Księdzem Dyrektorem ukazuje nam nowo-czesną perspektywę menedżerską, niezbędną do osiągnięcia sukcesu w orga-nizacji uczącej się jaką jest szkoła katolicka, ale także podejmuje próbę usyste-matyzowania sukcesu, który ma podłoże duchowe czyli miłości do bliźniego, troski o jego byt oraz duchową naturę i próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy obok skutecznego zarządzania organizacją, determinantem sukcesu jest ewan-gelicki charakter szkoły. Przedstawia osiągnięcia i wyniki egzaminów zewnętrz-nych, będących miarą jakości kształcenia.
Profesjonalizm w połączeniu z personalizmem chrześcijańskim, jest odpo-wiedzią na potrzeby dzisiejszego rynku edukacyjnego i pozytywnie rokuje roz-wojowi szkół katolickich, pomimo przeszkód demograficznych i ekonomicznych przed jakimi stoi współczesna oświata.
Kierując się mottem zawartym we wstępie, autorka podejmuje też próbę udowodnienia, jak istotną rolę w zarządzaniu odgrywają teorie ukierunko-wane na człowieka, kreują najlepszą markę szkoły której celem i podmiotem jest człowiek, wraz z jego sferą emocjonalną i duchową. Wydobywa głębię istoty integralnego wychowania w oparciu o kanony religijne.
W tekście możemy odnaleźć wiele praktycznych rozwiązań oraz spo-strzeżeń które autorka przekazuje czytelnikowi. Do których bezspornie zali-czyć możemy rozwiązywanie problemów finansowych, stanowiących bolączkę dzisiejszego systemu oświaty, a z zastosowanych rozwiązań może skorzystać każda placówka oświatowa.
Słowa kluczowe: chrystocentryzm, organizacja ucząca się, integralne wychowanie, personalizm chrześcijański, zarządzanie wiedzą.
2. Wstęp
Obecnie, zarządzanie odgrywa bardzo ważną rolę, nie tylko w dyna-micznie rozwijającej się gospodarce, ale i innych dziedzinach życia, między innymi edukacji.
W ostatnim czasie w polskim szkolnictwie nastąpiło wiele przemian dotyczących zarządzania placówką edukacyjną. Szkoła zaczyna być postrze-gana, jako organizacja ucząca się, priorytetowe stały się aspekty ekonomiczne
w funkcjonowaniu placówki. W dobie narastającej konkurencji na rynku usług edukacyjnych, daje się zauważyć ostrą rywalizację pomiędzy szkołami o ucz-nia, które starają się spełnić oczekiwania rynku. Niebagatelną rolę w tym zja-wisku odgrywa niż demograficzny, który powoduje restrukturyzację placó-wek oświatowych oraz ich wygaszanie. Dlatego też, na dyrektorze szkoły poza sprawowaniem pieczy nad procesem dydaktyczno-wychowawczym, spoczywa zadanie kreowania pozytywnego wizerunku placówki oraz sprawne, skuteczne i innowacyjne zarządzanie.
Szkoła coraz częściej postrzegana jako przedsiębiorstwo, dlatego pod-lega prawom rynku, najczęściej ilościowym, dominuje tu czynnik ekonomiczny będący często podstawowym kryterium funkcjonowania placówki. Licznie powstają szkoły prywatne, bogate w innowacje pedagogiczne oraz wysokiej klasy pomoce naukowe. Znacznie podnoszą poprzeczkę szkołom publicznym, które coraz dynamiczniej podążają w kierunku zmian. W obliczu których, przed współczesną szkołą stoi bardzo trudne zadanie zachowanie norm, etycznych i jakościowych, oraz inwestycja w ciągły rozwój w oparciu o nowe technologie.
Skuteczne zarządzanie polega na wykorzystaniu zasobów ludzkich, w postaci kadry pedagogicznej o wysokim stopniu specjalizacji. Od ich pracy zależy jakość kształcenia, zaś od podejścia do ucznia zainteresowanie placówką oświatową w środowisku lokalnym. Dlatego bardzo ważna jest tu rola dyrek-tora szkoły, coraz częściej postrzeganego jako menedżera oświaty, który poza kontrolą nad procesami edukacyjno-wychowawczymi powinien wspierać, moty-wować oraz inspirować pedagogów. Na dyrektorze szkoły spoczywa bardzo ważne zadanie, jakim jest dbanie by w tym pędzie ku postępowi, nie zagubić człowieka dla którego szkoła przecież istnieje.
Celem niniejszego artykułu, jest ukazanie przewodniej roli dyrektora w procesie zarządzania szkołą, łączącego w sobie dwie role pedagoga i mene-dżera oraz wyjątkowy charakter placówki którą zarządza. W świetle literatury przedmiotu i na tle własnych rozważań, podejmę próbę badawczą określania wpływu zarządzania, na przyszłość szkoły katolickiej z uwzględnieniem aspek-tów religijnych.