2. Priorytety
2.1 Priorytety inne niż pomoc techniczna
2.1.2 Priorytet 2. Zielone lubuskie
2.1.2.3 Cel Szczegółowy (iv) Wspieranie przystosowania się do zmiany klimatu i zapobiegania
podejścia ekosystemowego
2.1.2.3.1 Interwencja w ramach funduszy
Podstawa prawna: art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (i), (iii), (iv), (v), (vi) i (vii) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów.
Powiązane rodzaje działań – art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (i) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów oraz art. 6 rozporządzenia w sprawie EFS+
W przedmiotowym Celu planuje się kontynuację interwencji realizowanej w perspektywie 2014-2020.
Zmieniający się klimat i położenie regionu oraz rozwój obszarów miejskich powodują, iż na terenie całego województwa występują czasowe zagrożenia niebezpiecznymi zjawiskami, w tym głównie suszą i powodzią.
Wsparcie zostanie skierowane na dalsze rozwijanie systemów ratownictwa.
Interwencją objęte zostaną przedsięwzięcia mające na celu wyposażenie służb prowadzących akcje ratownicze w specjalistyczny sprzęt ratowniczy oraz sprzęt do usuwania skutków zjawisk
katastrofalnych, co wpłynie na zwiększenie możliwości odpowiedniego reagowania na skutki niekorzystnych zjawisk pogodowych.
Ponadto, wsparcie uzyskają przedsięwzięcia dotyczące rozwoju potencjału służb publicznych – rozwój monitoringu środowiskowego, systemów wczesnego reagowania (ostrzegania) i prognozowania zagrożeń związanych z wystąpieniem zjawisk meteorologicznych oraz hydrologicznych wywołanych zmianami klimatu.
Mając na uwadze uwarunkowania regionu, przewiduje się wspieranie zadań inwestycyjnych, związanych z budową i modernizacją urządzeń przeciwpowodziowych i obiektów małej retencji w celu ograniczania skutków powodzi, a także przeciwdziałania skutkom suszy. Projekty w tym obszarze powinny dążyć do wykorzystywania naturalnych mechanizmów ekosystemowych.
Pomoc będzie skierowana na budowę infrastruktury niezbędnej dla minimalizacji możliwości wystąpienia ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz likwidacji ich skutków.
Wsparcie otrzymają także przedsięwzięcia z zakresu adaptacji do skutków zmian klimatycznych miast.
Działania ukierunkowane będą na zarządzanie wodami opadowymi/roztopowymi na obszarach zurbanizowanych poprzez różne formy retencji i rozwój infrastruktury zieleni, rozwój zielonej i błękitnej infrastruktury obszarów zurbanizowanych, ograniczenie zajmowania gruntów oraz zasklepiania gleby. Wdrożenie planów adaptacji miast do zmiany klimatu, obok interwencji w obszarze ochrony przed klęskami żywiołowymi i zapobiegania im, wymienione zostało, jako priorytetowy obszar inwestycyjny we wnioskach dla Polski zawartych w Sprawozdaniu krajowym – Polska 2019.
Obok wsparcia inwestycyjnego projektów w obszarze adaptacji do zmian klimatu planuje się wsparcie projektów o charakterze edukacyjnym w tym obszarze, w szczególności dotyczących wód i
efektywnego zarządzania wodami opadowymi/roztopowymi. Polska należy bowiem do jednych z uboższych krajów w UE pod względem zasobności w wodę, dlatego tak ważne jest racjonalne jej wykorzystanie i podejmowanie działań świadomościowych w tym obszarze.
Wspierane inwestycje, nie mogą powodować nieosiągnięcia dobrego stanu lub potencjału jednolitych części wód, nie mogą też pogarszać stanu lub potencjału jednolitych części wód oraz nie mogą mieć znaczącego wpływu na cele ochrony obszarów objętych siecią Natura 2000.
Główne działania planowane do realizacji
Adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu. Wdrażanie działań dla miast i
miejscowości o gęstości zaludnienia nie większej niż 1000 mieszkańców/ km2, w tym dla miast nieposiadających planów adaptacji. Projekty polegające m. in. na gospodarowaniu wodami opadowymi, rozwoju zielonej i błękitnej infrastruktury obszarów zurbanizowanych.
Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu dla miast i miejscowości miast o gęstości zaludnienia nie większej niż 1000 mieszkańców/ km2.
Budowa, przebudowa lub remont urządzeń wodnych i infrastruktury towarzyszącej służących zmniejszeniu skutków powodzi lub suszy - projekty o charakterze regionalnym i lokalnym wynikające z potrzeb jst i uzgodnione przez nie z ministrem właściwym ds. gospodarki wodnej i ministrem właściwym ds. klimatu i środowiska.
Wspieranie małej retencji (w tym zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych oraz rozwój błękitno-zielonej infrastruktury) - wsparcie projektów realizowanych przez podmioty inne niż podlegające/ nadzorowane przez administrację centralną.
Rozwijanie systemów prognozowania i ostrzegania środowiskowego – w obrębie jednego województwa.
Rozwijanie systemów ratownictwa (zakup sprzętu do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków zjawisk katastrofalnych lub poważnych awarii chemiczno-ekologicznych). Projekty Ochotniczej Straży Pożarnej i w uzasadnionych przypadkach Państwowej Straży Pożarnej oraz projekty jednostek innych niż zakres jednostek ochrony przeciwpożarowej, np. działających w obszarze ratownictwa wodnego.
Edukacja w obszarze zmian klimatycznych oraz ochrony zasobów wodnych, również jako element powyższych projektów.
Główne typy beneficjentów
Państwowa Straż Pożarna;
Ochotnicza Straż Pożarna;
Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP;
Jednostki samorządu terytorialnego (JST) odpowiedzialne za realizację zadań z zakresu ochrony przed powodzią i innymi katastrofami, ich związki, stowarzyszenia i porozumienia;
Spółki komunalne,
spółki wodne;
Wody Polskie;
Podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa wodnego, na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw wewnętrznych, w tym Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Lubuskiego;
jednostki organizacyjne Lasów Państwowych.
Główne grupy docelowe – art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (iii) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów
Mieszkanki i mieszkańcy regionu, użytkownicy korzystający ze wspartej infrastruktury oraz zasobów środowiska, odbiorcy szkoleń.
Działania na rzecz zapewnienia równości, włączenia społecznego i niedyskryminacji – art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (iv) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów i art. 6 rozporządzenia w sprawie EFS+:
IZ zapewni, iż wsparcie w ramach każdego podjętego w programie celu szczegółowego będzie realizowane z poszanowaniem zasad horyzontalnych UE o których mowa w Traktacie o Unii
Europejskiej (TUE) oraz praw człowieka określonych w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej, a także w zgodzie z zapisami art. 9 rozporządzenia ogólnego w sprawie wspólnych przepisów, w tym między innymi, iż podejmie odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek
lub orientację seksualną podczas przygotowywania, wdrażania, monitorowania, sprawozdawczości i ewaluacji programów, ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia dostępności dla osób z
niepełnosprawnościami.
Przestrzeganie tych fundamentalnych zasad dotyczy wszystkich instytucji w systemie realizacji Programu, jak i Beneficjentów Programu. Instytucje zapewnią niedyskryminacyjny system naboru i oceny w oparciu o odpowiednie kryteria wyboru, które będą uwzględniały zasady horyzontalne, a Beneficjenci będą zobligowani do przestrzegania wymogów dotyczących zasad równości szans i zapobiegania dyskryminacji czy konieczności zapewnienia odpowiedniej dostępności usług lub infrastruktury.
IZ zapewni, iż w procedurze konkursowej będą włączane kryteria premiujące dla projektów, w których zostaną zaplanowanie działania wyrównujące szanse grup zagrożonych dyskryminacją. W przypadku projektów neutralnych, kryterium premiujące będzie odnosiło się do działań
zapobiegających dyskryminacji i wyrównywaniu szans w odniesieniu do realizacji projektu.
Na etapie wdrażania realizacja zasad horyzontalnych będzie stanowiła element monitorowania realizacji Programu.
Wskazanie konkretnych terytoriów objętych wsparciem, z uwzględnieniem planowanego
wykorzystania narzędzi terytorialnych - art. 22 ust. 3 lit.d) ppkt (v) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów
Interwencja CS będzie realizowana na obszarze całego województwa.
W ramach realizacji CS przewiduje się możliwość zastosowania instrumentów terytorialnych:
1. ZIT miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich 2. ZIT miejskich obszarów funkcjonalnych miast średnich
3. IIT – partnerstwa międzygminne 4. Obszary wiejskie.
Planowane jest kierunkowe wsparcie dla obszarów wiejskich.
Działania międzyregionalne, transgraniczne i transnarodowe – art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (vi) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów
W związku z przygranicznym położeniem regionu w CS (iv) istnieje przestrzeń do realizacji projektów o charakterze transgranicznym. Planuje się umożliwienie realizacji projektów z partnerami z
niemieckich regionów przygranicznych szczególnie w obszarze rozwijania nowoczesnych systemów ratownictwa. W systemie wdrażania CS (iv) określone zostaną specjalne preferencje dla projektów uwzgledniających aspekt transgraniczny (wykorzystane mogą być m.in. takie instrumenty jak: kryteria premiujące projekty uwzględniające komponent transgraniczny, typy interwencji z obligatoryjnym komponentem transgranicznym (w zależności od potrzeb), specjalne konkursy dla projektów zawierających komponent transgraniczny).
Planowane wykorzystanie instrumentów finansowych – art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (vii) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów
W ramach realizacji CS wsparcie będzie dystrybuowane w formie dotacji. Przedsięwzięcia z przystosowania się do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku związanego z klęskami żywiołowymi i katastrofami same w sobie nie są bezpośrednio ukierunkowane na osiągnięcie terminowych zysków (istnieje również trudność w oszacowaniu potencjalnych przychodów z projektów). Dodatkowo przedsięwzięcia te nie mają bezpośredniego potencjału komercyjnego, a są realizowane ze względu na szeroko rozumiane korzyści społeczne.
2.1.2.3.2 Wskaźniki
Podstawa prawna: art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (ii) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów oraz art. 8 rozporządzenia w sprawie EFRR i Funduszu Spójności
Tabela 2: Wskaźniki produktu
Priorytet Cel szczegółowy Fundusz Kategoria regionu
Nr identyfikacyjny
[5]
Wskaźnik [255] Jednostka miary
RCO 26 Zielona infrastruktura wybudowana lub zmodernizowana w celu przystosowania się do zmian klimatu
ha 0 11
2 2(iv) EFRR Słabiej
rozwinięty
PLRO 41 Liczba jednostek służb ratowniczych doposażonych w sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków katastrof
Szt. 0 18
Podstawa prawna: art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (ii) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów
Tabela 3: Wskaźniki rezultatu
Priorytet Cel
Wskaźnik [255] Jednostka miary
RCR 35 Ludność odnosząca korzyści ze środków
RCR 36 Ludność odnosząca korzyści ze środków
2.1.2.3.3 Indykatywny podział zaprogramowanych zasobów (UE) według rodzaju interwencji (nie dotyczy EFMRA)
Podstawa prawna: art. 22 ust. 3 lit. d) ppkt (viii) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów
Tabela 4: Wymiar 1 – zakres interwencji Nr priorytetu Fundusz Kategoria
regionu
Tabela 5: Wymiar 2 – forma finansowania Nr priorytetu Fundusz Kategoria
regionu
Tabela 6: Wymiar 3 – terytorialny mechanizm realizacji i ukierunkowanie terytorialne Nr priorytetu Fundusz Kategoria
regionu
Cel
szczegółowy
Kod Kwota (w EUR)
2 EFRR Słabiej
rozwinięty
2(iv) 03 6 178 519,88
2 EFRR Słabiej
rozwinięty
2(iv) 18 343 251,10
2 EFRR Słabiej
rozwinięty
2(iv) 20 343 251,10
2 EFRR Słabiej
rozwinięty
2(iv) 33 10 297 533,12
Tabela 7: Wymiar 6 – uzupełniające obszary tematyczne EFS+
Nr priorytetu Fundusz Kategoria regionu
Cel
szczegółowy
Kod Kwota (w EUR)
2 EFRR Słabiej
rozwinięty
2(iv) Nie dotyczy Nie dotyczy
Tabela 8: Wymiar 7 – wymiar „Równouprawnienie płci” w ramach EFS+, EFRR, Funduszu Spójności i FST Nr priorytetu Fundusz Kategoria
regionu
Cel
szczegółowy
Kod Kwota (w EUR)
2 EFRR Słabiej
rozwinięty
2(iv) 03 17 162 555,20
2.1.2.4 Cel Szczegółowy (v) Wspieranie dostępu do wody oraz zrównoważonej gospodarki wodnej