§. 62.
W o g ó l e .
1. Już to licząc się z interesami gospodarstwa społecznego, już też, aby zapewnić wojsku, marynarce wojennćj i obronie krajowćj pokrycie zwiększającćj się w czasie wojny ilości oficerów, kadetów, lekarzy i urzę dników wojskowych, przyznaje się w czasie pokoju krajowcom, którzy czynią zadość wymaganiom w następujących paragrafach ustanowionym, dobrodziejstwo służby jednorocznćj pod chorągwią.
Korzystający z tego dobrodziejstwa, nazywają się „ o c h o t n i k a mi j e d n o r o c z n y m i “.
2. Aspirantom na ochotników jednorocznych wolno wedle wyboru i uzdolnienia odbyć służbę pod chorągwią, albo w przymiocie żołnierzy, albo w przymiocie lekarzy, farmaceutów lub weterynarzy.
3. Ochotnicy jednoroczni, którzy poświęcają się naukom medycznym, winni służyć czynnie pół roku w przymiocie żołnierzy, drugie zaś półrocze po otrzymaniu dyplomu doktorskiego, w stopniu zastępców lekarzy asy stentów (§. 76).
Farmaceuci i weterynarze winni odbyć służbę jednoroczną pod cho rągwią dopiero pa otrzymaniu dyplomu magistra a względnie weterynarza. 4. Ochotnicy jednoroczni służący pod bronią, którzy starają się o no- minacye na urzędników rachunkowych w wojskowych magazynach żywno ści lub przy budownictwie wojskowem w rezerwie, mogą po odebraniu ośmiotygodniowego wykształcenia wojskowego, na prośbę swoją i w miarę potrzeby być dopuszczani do wykształcenia się w jednćj z tych gałęzi służbowych (§. 75).
5. Do obrony krajowćj przeznaczeni być mają ci ochotnicy jednoro czni, którzy wzięci zostali do wojska w czasie poboru i stosownie do wy niku rozkładu rekrutów a względnie obliczenia kontygentu, odpowiednio swojój klasie wieku i kolei losowój przypadają do obrony krajowój; tu dzież ci ochotnicy jednoroczni, którzy z powodu różnicy zdań, albo ze względu na wielkość swego wzrostu (§. 94) w trzeciej albo wyższćj klasie wieku przez reprezentanta obrony krajowćj jako zdatni wzięci zostali do wojska; wreszcie ci ochotnicy jednoroczni wzięci do wojska w czasie po koju — z wyjątkiem farmaceutów — którzy żądali, aby ich przeznaczono do obrony krajowćj, aż do wypełnienia liczby w §. 130 oznaczonćj.
Aspiranci, posiadający prawo swojszczyzny w obszarze obrony krajowćj południowćj Dalmacyi (§. 1 : 4), mogą wstępować na ochotników jednoro cznych także do wojska (marynarki wojennćj).
6. W wojsku i obronie krajowćj odbywać należy służbę jednoroczną pod chorągwią zwyczajnie o w ł a s n y m k o s z c i e . Niezamożni mogą w y j ą t k o w o odbyć służbę pod chorągwią na koszt państwa. §§. 67 i 76 zawierają bliższe postanowienia w tym względzie.
Postanowienia o służbie jednorocznćj pod chorągwią w marynarce wojennćj podaje §. 74.
§. 63.
O gólne w arunki p raw a do dobrodziejstw a.
1. Dobrodziejstwo służby jednorocznćj pod chorągwią przyznawane być może zarówno dobrowolnie wstępującym (rozdział XII) jak i tym, któ rzy wzięci zostali do wojska w czasie poboru.
2. Do przyznania dobrodziejstwa wymaga się:
a) prawa obywatelstwa w jednym z dwóch obszarów monarchii; b) uzdolnienia moralnego (punkt 4);
c) uzdolnienia naukowego wedle §. 64;
d) zgłoszenia się z prawem najpóźnićj w czasie poboru głównego we
właściwym okręgu dostawniczym;
e) zdatności do obranego i uprawnionego do przyjęcia korpusu wojska;
wreszcie
/ ) u d o b r o w o l n i e wstępujących małoletnich, zezwolenia ich ojca albo opiekuna.
3. Popisowym, znajdującym się dnia 1 marca tego roku, w którym mają stawać, w ostatnićj klasie szkoły średnićj krajowćj ośmioklasowćj publicznćj lub zakładu naukowego z nią zrównanego (§. 64 : 5) i wzię tym do wojska, przyznaje się późnićj dobrodziejstwo służby jednoro cznej pod chorągwią, jeżeli zgłosili się z prawem podczas poboru głównego i ukończą nauki z dobrym skutkiem najpóźnićj do 1 października tego sa mego roku.
Dobrodziejstwo to przyznać można tylko po złożeniu dowodu uzdol nienia naukowego otrzymanego po ukończeniu nauk.
4. Wyłączeni od dobrodziejstwa służby jednorocznćj pod chorągwią są ci, którzy zostali prawomocnie skazani, bądź za zbrodnię, bądź za wy stępki lub przekroczenie popełnione z chciwości, bądź za występek prze ciw moralności publicznćj.
134
§. 64.
Dowód uzdolnienia naukowego.
1. Za dowód uzdolnienia naukowego dla aspirantów, życzących sobie odbyć służbę jednoroczną pod chorągwią w przymiocie żołnierzy o wł a s n y m k o s z c i e , uważa się:
a) świadectwo ostatnićj klasy wyższego krajowego gimnazyum publi
cznego lub posiadającego prawa zakładu publicznego albo takiejże szkoły realnej, albo innego zakładu naukowego im równego i posia dającego prawa zakładu publicznego, do których należą także publi czne lub prawa zakładu publicznego posiadające seminarya nauczy cielskie, albo
b) wyciągi z not klasyfikacyjnych ze złożonego przez aspiranta egzaminu
na kadeta zawodowego.
Uzdolnienia naukowego, wykazanego pod a i b nabyć należy naj- późnićj aż do dnia 1 marca tego roku, w którym aspirant się stawia. (Wyjątek §. 63 : 3);
c) świadectwo komisyi egzaminacyjnej dla aspirantów na ochotników je-
jednorocznych; egzamin dotyczący złożyć należy ze skutkiem odpo wiednim najpóźnićj aż do dnia 1 marca tego roku, w którym aspi rant kończy 21-szy rok życia.
2. Za dowód uzdolnienia naukowego dla aspirantów, którzy odbyć chcą służbę jednoroczną pod chorągwią w przymiocie żołnierzy k o s z t e m p a ń s t w a (§. 67) uważa się:
a) Świadectwa nauki, wzmiankowane w punkcie 1 a, jeśli potwierdzają
ogólny postęp celujący, albo gdzie taki postęp nie jest dawany, przy najmniej noty celujące z tych przedmiotów, które zakład naukowy uważa za główne;
b) świadectwo wzmiankowane w punkcie 1 b.
3. Świadectwa dojrzałości, (egzaminu ogólnego) zakładów naukowych wzmiankowanych w punkcie 1 a, wreszcie świadectwa egzaminu rządo wego, złożonego ze skutkiem wykazującym uzdolnienie, jeżli egzamin ten wymaga nauk w szkole głównćj, uważa się za wykazy uzdolnienia nauko wego do służby jednorocznćj pod chorągwią o własnym koszcie i na koszt państwa.
Świadectwa dojrzałości z ogólnych zakładów naukowych z tamtemi zrównanych uważa się jednak wtedy tylko za dowody uzdolnienia nauko wego do służby jednorocznej pod chorągwią na koszt państwa, jeżli kontra- sygnował je inspektor szkolny albo komisarz rządowy.
4. Krajowe zakłady naukowe zrównane z wyższemi gimnazyami i wyższemi szkołami realnemi wymienione są w spisie, który podaje załą cznik II a.
5. Za równouprawnione z ośmioklasową publiczną szkołą średnią krajową pod względem przyznawania prawa służby jednorocznej pod cho rągwią (Ustawa o służbie wojskowćj §. 25, ustęp pierwszy b) popisowym wzmiankowanym w §. 63 : 3 uważać należy zakłady naukowe zawodowe wymienione w załączniku II b.
6. Świadectwa z nauk odbytych w zakładach zagranicznych upra wniają tylko do odbycia służby jednorocznćj pod chorągwią o w ł a s n y m
koszcie i to tylko wtedy, jeżeli ministerstwo obrony krajowej w porozu mieniu z dotyczącćm ministerstwem fachowćm i za zgodą wspólnego mini sterstwa wojny uzna je za równe co do wartości świadectwom zakładów naukowych krajowych (punkt 1 a i 5).
Petenci załączyć mają do swoich podań obowiązujące ustawy doty czące zakładu naukowego i świadectwa z egzaminów wszystkich ukończo nych klas i szkół.
Prośby o uznanie takich świadectw zagranicznych za równe co do wartości krajowym, przesłać mają w każdym z osobna wypadku komendy okręgowe uzupełnienia wspólnemu ministerstwu wojny a Władze admini stracyjne ministerstwu obrony krajowćj.
7. Obowiązanym do służenia wojskowo, którzy w jakiej gałęzi sztuki lub umiejętności szczególnie się odznaczają, gdyby nie złożyli wymaganych w przerzeczonych postanowieniach formalnych dowodów uzdolnienia nauko wego , ministerstwo obrony krajowćj może w porozumieniu ze wspólnem ministerstwem wojny przyznać dobrodziejstwo służby jednorocznćj pod chorągwią.
8. Dowody uzdolnienia naukowmgo do służby jednorocznej pod cho rągwią w marynarce wojennćj wymienione są w §. 74.
9. Uzdolnienie naukowe wymagane od ochotników jednorocznych medyków, farmaceutów, weterynarzy udowodnić należy wedle §. 76.
10. Z powodu nieznajomości języka niemieckiego, nie można nikogo wyłączać od służby ochotniczćj jednorocznćj.
§• 68.
W y b ó r korpusu w ojska.
1. Aspirantowi do dobrodziejstwa służby jednorocznćj pod chorągwią zostawia się wolność obrania sobie korpusu wojska; musi on jednak po siadać fizyczną zdatność do obranego gatunku broni a względnie wojska, ma nadto dopełnić warunków przepisanych dla niektórych gatunków broni. Wolności obrania sobie garnizonu nie zostawia się ochotnikom jednoro cznym. (Część II, rozdział II).
2. Gatunki wojska, do których przeznaczać można ochotników jedno rocznych, są:
Pułki piechoty,
pułk tyrolski strzelców, bataliony strzelców polnych,
pułki artyleryi korpusowćj i samodzielne dywizye bateryj, bataliony artyleryi fortecznój,
pułki inżynieryi, pułk pionierów,
pułk kolei żelaznych i telegrafów, pułki pociągów i
oddział zdrowia.
3. Do oddziału inżynieryi, do pułku pionierów, tudzież do pułku ko lei żelaznćj i telegrafów tylko ci mogą być przyjęci na ochotników jedno rocznych, którzy uczęszczają do krajowćj szkoły głównćj technicznćj jako uczniowie zwyczajni, albo świadectwem dojrzałości udowodnią, że ukończyli publiczną lub prawa publicznego zakładu posiadającą krajową wyższą szkołę realną albo takież wyższe gimnazyum.
136
Od tego warunku uwalnia się jedynie tych ochotników jednorocznych, do pułków kolei żelaznej i telegrafów wstępujących, którzy okazać mogą nominacyą otrzymaną już na posadę urzędnika przy rządowym urzędzie telegraficznym, albo co najmniój legalne świadectwa ze złożonego z bardzo dobrym skutkiem egzaminu celem otrzymania posady rządowego urzędnika telegraficznego i rozpoczętój praktyki próbnćj w rządowćj służbie telegra- ficznćj.
Do oddziału pociągów i do służby zdrowia przeznacza się tylko w miarę potrzeby tylu, ile wspólne ministerstwo wojny wyznaczy i dlatego wybór jednego z tych gatunków wojska zostawia się aż do dopełnienia liczby maksymalnój tylko tym aspirantom, którzy wskutek dobrowolnego wstąpienia stali się uczęstnikami dobrodziejstwa jednorocznój służby pod chorągwią. Jeśli tacy aspiranci nie wypełnią liczby maksymalnój, w takim razie, aż do jój zupełnego pokrycia, przeznaczani a względnie przeniesieni być mogą do oddziału drogowego albo służby zdrowia na własną prośbę także ochotnicy jednoroczni, wzięci do wojska podczas poboru.
4. O wstępowaniu do marynarki wojennćj zawiera §. 74 szczegółowsze postanowienia.
Marynarzy z zawodu, którzy podczas poboru wzięci zostali do woj ska z przyznaniem dobrodziejstwa służby jednorocznój pod chorągwią, prze znaczać należy bez wyjątku do marynarki wojennćj.
§. 69.
W n o s z e n ie p odań i za o p a try w a n ie ic h dokum entam i. ’)
1. Aspiranci do dobrodziejstwa służby jednorocznój pod chorągwią, którzy dobrowolnie chcą wstąpić, winni wnosić prośby o przyjęcie nąjpó- żniój do końca lutego tego roku, w którym kończą 21 rok życia, do wła ściwej komendy okręgowej uzupełnienia.
Dobrowolne wstąpienie takich aspirantów, którzy podpadają już po winności stawiania się, nie jest dopuszezalne podczas poboru głównego (w marcu i kwietniu); po nim zaś i aż do najbliższego poboru głównego wtedy tylko, jeźli w roku odnośnym powinności stawiania się uczynili zadość.
2. Obowiązani do służenia wojskowo, którzy starają się o przyznanie im przy stawieniu się dobrodziejstwa służby jednorocznój pod chorągwią, wnieść mają prośbę swoją zaopatrzoną dokładnie dokumentami do właści- wój Władzy administracyjnej powiatowój najpóźniój z końcem lutego owego roku, w którym powołani są do głównego poboru, albo do komisyi pobo- rowćj, wtedy gdy się stawiają na poborze głównym we właściwym okręgu i to jeszcze przed rewizyą lekarską.
Ci, którzy starają się o dobrodziejstwo w dopełnieniu powinności służbowój w myśl § 31 aż do 34 ustawy o służbie wojskowćj, mogą ró wnocześnie, albo najpóźniój aż do głównego poboru udowodnić prawo do dobrodziejstwa służby jednorocznój pod chorągwią, nie są jednak do tego obowiązani.
Podania o dobrodziejstwo służby jednorocznój pod chorągwią, które aspiranci popisowi wnoszą dopiero po poborze głównym we właściwym
powiecie, należy odrzucić bezwarunkowo, jeśli z prawem nie zgłoszono się najpóżnićj podczas poboru głównego. Wyjątek od tego postanowienia zachodzić może tylko wtedy, jeśli popisowy udowodni, że spóźnienie zgło szenia się w czasie właściwym nastąpiło wskutek okoliczności, które od niego nie zależały.
Na poborach dodatkowych podania popisowych, którzy z prawem swojćm do dobrodziejstwa służby jednorocznćj pod chorągwią zgłosili się najpóźniej podczas poboru głównego, wtedy tylko należy brać pod uwagę, jeśli podczas poboru głównego (§. 70 : 8, ustęp piąty) nie można było wy dać decyzyi i jeśli pobór dodatkowy odbywa się przed właściwą komisyą poborową; w innym razie decydować ma co do prośby później właściwa komenda okręgowa uzupełnienia, co do wziętych do obrony krajowćj biuro ewidencyjne obrony krajowćj.
3. W podaniach wymienić należy wybrany korpus wojska (§. 68 : 2), ewentualne prawo odbycia służby jednorocznćj pod chorągwią kosztem państwa, tudzież rok, aż do którego prosi się o dozwolone odroczenie roz poczęcia służby pod chorągwią i zamieścić ewentualną prośbę o przezna czenie do obrony krajowćj (§. 1301. Ostatnićj prośby nie mogą dołączać ci, którzy wstępują dobrowolnie do wojska (marynarki wojeunćj).
4. Do prośby załączyć trzeba:
a) cedułę wstąpienia wystawioną przez właściwą Władzę administracyjną
powiatową wedle wzoru 18, udowadniającą moralne uzdolnienie do służby jednorocznćj. którą jeśli co do prawa swojsczyzny zachodzi wątpliwość, wystawić ma Władza powiatowa miejsca stałego pobytu.
Ceduły wstąpienia nie wolno wystawić, jeżeli aspirant został pra womocnie skazany bądź za zbrodnię, bądź za występki lub przekro czenia, popełnione z chciwości, bądź za występek przeciwko moral ności publicznćj; tudzież, jeśli aspirant w dopełnieniu powinności stawienia się, opóźnił się z własnej winy:
b) dowód uzdolnienia naukowego w myśl §. 64;
c) jeżeli chcący wstąpić dowrowolnie są małoletni, piśmienne zezwolenie
ojca lub opiekuna legalizowane albo zatwierdzone przez Władzę administracyjną powiatową miejca pobytu;
d) oświadczenie ojca lub opiekuna, legalizowane albo zatwierdzone przez
Władzę administracyjną powiatową, potwierdzające, że aspirant będzie się utrzymywał własnym kosztem podczas służby pod chorągwią Je żeli aspirant życzy sobie odbyć służbę pod chorągwią u konnicy, oświadczenie to zaręczać ma także dostarczenie i utrzymanie konia. Oświadczenia wzmiankowane pod c i d mogą także być złączone w jednym akcie.
5. Ci aspiranci, którzy starają się o odbycie służby jednorocznej pod chorągwią kosztem państwa, prócz przytoczonych w punkcie 4: a, b i c dowodów, mają jeszcze złożyć:
a) świadectwo przełożonego gminy, zatwierdzone przez Władzę admini
stracyjną powiatową, które ma zawierać wyjaśnienia co do stosun ków majątkowych i dochodowych rodziny aspiranta, jakoteż aspiranta samego, tudzież ma podać, w jaki sposób koszta jego utrzymania i nauk były opędzane, a ewentualnie czy pobiera stypendyum;
b) zatwierdzenie Władzy powiatowćj na przerzeczonćm świadectwie, albo
na osobnym akcie, że aspirant a względnie jego krewni nie mogą
138
ponosić nawet niezbędnych kosztów utrzymania podczas służby jedno- rocznćj pod chorągwią w kwocie 174 złr. (§. 6 7 :5 );
c) arkusz familijny wywiadowczy wedle wzoru 13, i
d) świadectwo moralności, które uczniom wystawić ma dotyczący za
kład naukowy, innym aspirantom Władza administracyjna albo poli cyjna miejsca pobytu.
6. Popisowi, którzy starają się o przyznanie im póżnićj dobrodziej stwa służby jednorocznej pod chorągwią, na mocy §. 63 :3 wnosić mają dotyczące podania według punktu 2. Do podań, w którycłi wymienić trze ba także obrany korpus wojska i wyrazić ewentualną prośbę o przezna czenie do obrony krajowej (§. 130), załączyć jednak należy tylko cedułę wstąpienia (punkt 4 : a) i potwierdzenie dyrektora ośmioklasowćj szkoły średnićj, albo jednego z zakładów wymienionych w §. 6 4 : 5 , że aspirant jest uczniem zwyczajnym — w gimnazyach wyższych i wyższych szkołach realnych, albo że jest uczniem szkoły prywatnej w ostatniej klasie.
§• 70.
P rzyzn an ie dobrodziejstw a.
A. W r a z i e d o b r o w o l n e g o w s t ą p i e n i a .
1. Dobrodziejstwo służby jednorocznej pod chorągwią przyznaje aspi rantom dobrowolnie wstępującym właściwa komenda okręgowa uzupełnie nia i to przed rewizyą lekarską.
B. P o d c z a s p o b o r u .
8. Podania wniesione aż do rozpoczęcia poboru we właściwym okrę gu do właściwej Władzy administracyjnćj powiatowćj, winna Władza ta po zapisaniu rzeczonego prawa do dobrodziejstwa służby jednorocznój pod chorągwią w liście popisowych, przedstawić komisyi poborowej.
Jeśli popisowy zgłosił się osobiście z prawem do tego dobrodziej stwa podczas poboru głównego, należy również zapisać to zgłoszenie w li ście popisowych.
Prawo do dobrodziejstwa przyznaje mającym stawiać się wedle kolei losowćj p r z e d rewizyą lekarską, urzędujący we właściwćj komisyi pobo rowej reprezentant wojska , stawiającym się w kolei losowćj do obrony krajowej na poborze dodatkowym, reprezentant obrony krajowój.
9. Gdy aspiranci popisowi, wzmiankowani w §. 6 3 :3 nie mogą zło żyć dowodu uzdolnienia naukowego podczas poboru głównego, zapisać na leży w rubryce 13 listy popisowych, że rościli sobie prawo; d r o b r o d z i e j - s t wo j e d n a k p r z y z n a j e właściwa komenda okręgowa uzupełnienia a względnie właściwe biuro ewidencyjne obrony krajowój d o p i e r o po z ł o ż e n i u d o w o d u u k o ń c z e n i a n a u k .
C. P ó ź n i e j s z e p r z y z n a n i e p r a w a u k o ń c z o n y m u c z n i o m ś r e d n i ć j s z k o ł y o ś m i o k l a s o w ć j .
16. Popisowym wzmiankowanym w §. 6 8 :3 w razie ich wzięcia do wojska, przyznaje póżnićj dobrodziejstwo, jeżeli prawo istniało najpóźniej
dnia 1 października roku poboru, właściwa komenda okręgowa uzupełnie nia a względnie właściwe biuro ewidencyjne obrony krajowej na mocy zapisanego w liście popisowych prawa i złożonego późniój dowodu.
Ze względu na własny interes uprawniony do dobrodziejstwa złożyć winien ten dowód zwyczajnie najpóźniój z końcem lipca, ma on zaś za wierać :
a) świadectwo otrzymane po skończeniu dotyczącego zakładu naukowe
go ( §. 64 : 6) i
b) oświadczenie wzmiankowane w §. 6 8 : 4 d albo, do służby kosztem
państwa, cztery załączniki wzmiankowane w §. 69:5.
139
§• 72.
O droczenie słu żb y pod ch orągw ią o c h o tn ik ó w jed n o ro czn y ch , słu ż ą c y c h w p rzy m io cie żołn ierzy.
1. Służbę jednoroczną pod chorągwią rozpocząć należy zwyczajnie 1 października, który nastąpi po wzięciu do wojska. Wzięci do wojska 1 października rozpoczynają służbę pod chorągwią natychmiast.
2. Tylko tym aspirantom, którzy udowodnią, że pobierają dalćj nau kę w wyższych zakładach naukowych, wolno obrać rok rozpoczęcia służby jednorocznój pod chorągwią; odraczanie jednak służby jednorocznćj na czas 1 października tego roku, w którym kończą 24-ty rok życia, nie jest dopuszczalne.
3. Z prośbą o odroczenie służby pod chorągwią zgłosić się trzeba przy podaniu o przyjęcie a względnie przy przyznaniu dobrodziejstwa pod czas poboru, najpóźniój zaś do 1 września, który nastąpi po wzięciu do wojska.
Ochotnicy jednoroczni, którym przyznano odroczenie służby pod cho rągwią, udowadniać mają corocznie najpóźniój aż do 1 września świadec twami frekwentacyi albo innemi państwowemi dokumentami , że pobierają dalćj naukę w wyższych zakładach naukowych. Gdyby tych dowodów' zło żyć nie mogli, mają rozpocząć służbę pod chorągwią od najbliższego 1-go października, i należy ich do tój służby powołać.
4. Jeżeli ochotnik jednoroczny nie odroczył rozpoczęcia służby do terminu dozwolonego (punkt 2), korpus, do którego należy, może mu po zwolić na dalsze odroczenie służby w granicach ustawowych.
5. Ochotnicy jednoroczni, którym przyznano odroczenie rozpoczęcia służby pod chorągwią, puszczeni być mają aż do tego czasu na trwały ur lop. Wolno im jednak odbyć służbę w’ peryodzie wcześniejszym pod cho rągwią, jeśli jednak nie odbyli służby pod chorągwią w dozwolonych gra nicach odroczenia, tedy należy ich zniewolić do jćj odbycia, skoro usu nięty został powód stojący na zawadzie, w każdym razie jednak tylko w granicach całego okresu służby wojskowój.
6. Korpusy wojska utrzymywać mają regestr tych ochotników' jedno rocznych, którym przyznano odroczenie służby pod chorągwią i zapisywać w nim coroczne udowadnianie, że pobierają dalćj naukę
§• 7 3.
Prawo ochotników jednorocznych do innego dobrodziejstwa w dopełnianiu powinności służbowej.
1. Ochotnikom jednorocznym, którzy dostali w spadku na własność gospodarstwo wiejskie (§. 53), albo którym stosunki familijne dają prawo do uwolnienia od prawidłowój służby pod chorągwią w czasie pokoju, przy znać można to prawo; dobrowolnie wstępującym jednak wtedy tylko, gdy prawo ich pówstało po wzięciu ich do wojska.
2. Dobrodziejstwo kandydata stanu duchownego można przyznać tyl ko tym w z i ę t y m p o d c z a s p o b o r u do w o j s k a ochotnikom jednorocz nym , którzy w czasie wcielenia (1 października) albo rozpoczynają nauki teologiczne, albo są nowicyuszami zakonnymi.
3. Odnośne podania dokumentami zaopatrzone , wnosić i załatwiać należy wedle postanowień rozdziału IV.
4 Popisowym, mającym prawo do dobrodziejstwa służby jednorocz nej pod chorągwią i do dobrodziejstwa nauczycieli niższych i nauczycieli, wolno obrać jedno lub drugie dobrodziejstwo; jeżeli obrali dobrodziejstwo służby jednorocznćj pod chorągwią, odpada prawo do innego dobrodziejstwa.
Później przyznać je może najwyższa instancya tylko w wypadkach na szczególniejsze względy zasługujących aż do 1 października roku poboru.
Ochotnicy jednoroczni, wchodzący w stosunek nauczycieli niższych i nauczycieli dopiero po poborze głównym , na którym się stawiają i do browolnie wstępujący, nie mają żadnego prawa do dobrodziejstwa nauczy cieli niższych i nauczycieli.
140
§. 74.
Jednoroczna służba pod chorągwią w marynarce wojennej. 1. Ochotnicy jednoroczni w' marynarce wojennej mogą odbywać służbę jednoroczną pod chorągwią:
a) jako żeglarze zawodowi, lub
6) przy budownictwie i ruchu machin , a to , w obu przypadkach tylko na koszt państwa.
2. Prośby, które w myśl §. 69 wnosić należy do właściwćj komendy okręgu uzupełnienia a względnie do właściwćj komisyi poborowćj, przed stawiane będą admirałowi portowemu w Pola do wydania decyzyi.
3. Do próśb dołączyć należy dokumenty wzmiankowane w §. 69:4.