od dydaktyki uniwersyteckiej do praktyki szkolnej
5. E-nauczyciel w cyfrowej szkole przyszłości
Dzisiaj nauczyciele i uczniowie otrzymują w szkole dostęp do urządzeń mobilnych. Mankamentem jest brak contentu23, czyli zdigitalizowanych wer-sji podręczników – e-booków24. Owszem, w szkołach nauczyciele i uczniowie mają dostęp do Internetu, ale pełne wykorzystanie możliwości, jakie stwarza-ją najnowsze technologie, będzie możliwe wtedy, gdy w nauczaniu pojawią się e-podręczniki lub przynajmniej czytniki z preinstalowanymi tradycyjny-mi podręcznikatradycyjny-mi. „E-tornister”, pilotażowy projekt wdrażający e-podręcz-niki, został zrealizowany w Ostrowie Wielkopolskim w 2011 roku. W ramach innowacji dydaktycznej uczniowie uzyskali dostęp do czterech zdigitalizo-wanych wersji podręczników MAC Edukacji: Przygoda z czytaniem (język pol-ski), Nie tylko wynik (matematyka), W tym cała sztuka (plastyka) oraz Muzyczny świat (muzyka)25. W perspektywie dalszego rozwoju e-nauczania należy też
22 I projekt, adresowany dla gimnazjalistów, skupiał uwagę młodzieży na analizie i inter-pretacji tekstów multimedialnych, z wykorzystaniem rozwiązań funkcjonujących w sieci. II pro-jekt, przeznaczony dla uczniów klas III szkół ponadgimnazjalnych, proponował wykorzystanie najnowszych technologii w perspektywie egzaminu ustnego „nowej matury”. Obydwa projek-ty zostały zrealizowane w roku szkolnym 2014/2015 w klasach akademickich, objęprojek-tych patro-natem Instytutu Filologii Polskiej UAM w Poznaniu. Realizacja tych projektów edukacyjnych uświadomiła, jak ważnym dla procesów nauczania-uczenia się e-uczniów jest zaangażowanie nauczyciela w różne formy pracy z materiałami pozyskanymi drogą elektroniczną.
23 „Terminem content określa się wszelkie treści publikowane i rozpowszechniane za po-mocą Internetu. Mogą to być artykuły, webinaria, e-wideo, podcasty, formy graficzne itd., któ-rych podstawowym zadaniem jest dostarczenie internautom wiarygodnych i pożądanych przez nich wiadomości i informacji związanych z daną branżą”. Definicję podaję za: Słownik – Blog Być Widocznym, [online] <blog.memtor.pl/slownik-terminow-sem> [dostęp: 14.05.2016].
24 O multimediach w podręczniku i modelu e-podręcznika języka polskiego w liceum, zob.:
M. Wobalis, Multimedia w nauczaniu polonistycznym, Poznań 2011, s. 78–87.
25 W projekcie uczestniczyli trzej partnerzy zewnętrzni: Wydawnictwo MAC Edukacja, spółka Mobile Box, która zapewniała dostęp do czytników, oraz Polkomtel jako podmiot
gwa-ANNA PODEMSKA-KAŁUŻA
154
oczekiwać wszechstronnej obudowy metodycznej dla nauczycieli i studen-tów w postaci kompleksowych rozwiązań interaktywnych.
Wkrótce absolwenci polonistyki rozpoczną pracę w cyfrowych szko-łach przyszłości. Zapewne będą to placówki edukacyjne, w których ucz-niowie zostaną wyposażeni w przenośne tabliczki interaktywne eno mini (2x3 AV Solution), które umożliwiają operowanie na tablicy interaktywnej z dowolnego punktu klasy. Niewątpliwie będą to szkoły, w których pojawią się wizualizery i piloty do przeprowadzania testów elektronicznych. W per-spektywie nieuchronnych zmian w edukacji, wywołanych przez rewolu-cję technologiczną, należy konsekwentnie kształcić studentów z uwzględ-nieniem najnowszych technologii informacyjno-komunikacyjnych. Tylko wtedy hasło Jobsa Think Different wyznaczy efektywną ścieżkę aktywizacji zawodowej nauczycieli, a procesom nauczania-uczenia się nada zupełnie nową jakość.
Bibliografia
Abramowicz W., Hiperteksty w edukacji, w: Materiały IX Konferencji „Informatyka w Szkole”, Toruń 1993.
Barack Obama. Nie żyje Steve Jobs, tvn.pl, 6.10.2011 [dostęp: 12.05.2015].
Batorski D., Płoszaj A., Diagnoza i rekomendacje w obszarze kompetencji cyfrowych społeczeń-stwa i przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu w kontekście zaprogramowania wsparcia w la-tach 2014–2020, Warszawa 2012, [online] <www.euroreg.uw.edu.pl/dane/web_euro-reg_publications_files/3513/ekspertyza_mrr_kompetencjecyfrowe_2014-2020.pdf>
[dostęp: 14.05.2016].
Bobiński W., Teksty w lustrze ekranu. Okołofilmowa strategia kształcenia literacko-kulturowego, Kraków 2011.
Bryzek R., Surfowanie edukacyjne, czyli o wykorzystaniu zasobów Internetu w kształceniu po-lonistycznym, w: Od teatru żaków do Internetu. O edukacji humanistycznej w szkole, red. B. Myrdzik, Lublin 2003.
Bryzek R., Teksty multimedialne w kształceniu polonistycznym. W stronę NEOdydaktyki, w: Kom-petencje nauczyciela polonisty we współczesnej szkole, red. E. Bańkowska, A. Mikołajczuk, Warszawa 2006.
Cyfrowa Szkoła – wyposażenie szkół w nowoczesne pomoce naukowe, [online] <www.edukacja.
netengine.pl/> [dostęp: 28.04.2015].
Do pilotażu Cyfrowej szkoły zgłosiło się aż trzy i pół tysiąca szkół, [online] <https://archiwum.
men.gov.pl/index.php?...si...> dodany: 11.05.2012, uaktualniony: 16.05.2012 [dostęp:
28.04.2015].
Dziak A., e-Kształcenie w zakresie treści polonistycznych w szkole ponadgimnazjalnej, w: Polskość ponad granicami, red. G. Czetwertyńska, A. Karczewska, S.J. Żurek, Lublin 2011.
rantujący prawidłową łączność. „E-tornister” jako pilotaż był adresowany dla uczniów klas pierwszych czterech szkół gimnazjalnych w Ostrowie Wlkp. Więcej informacji: Ostrów Wielko-polski wprowadza e-tornistry, Bibliosfera.net, [online] <www.eksiazki.org/ostrow-wielkoWielko-polski- <www.eksiazki.org/ostrow-wielkopolski--wprowadza-e-tornistry/> [dostęp: 14.05.2016].
Technologie informacyjne w procesach kształcenia kompetencji zawodowych 155 Dziak A., Kształcenie polonistyczne w środowisku cyfrowym, „Roczniki Pedagogiczne” 2013,
t. 5, nr 2.
Jagodzińska J., Spontaniczne pisanie w Internecie. O blogach nastolatków, w: Jestem – więc piszę.
Między rzemiosłem a wyobraźnią, red. G. Tomaszewska, B. Kapela-Bagińska i Z. Pomir-ska, Gdańsk 2009.
Janus-Sitarz A., Kryzys lektury na tle innych kryzysów cywilizacyjnych, w: Przyjemność i od-powiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2009.
Janus-Sitarz A., Przywrócić czytelnika literaturze. Szkolne strategie lektury wobec „stanu nie-czytania”, w: Kompetencje nauczyciela polonisty we współczesnej szkole, red. E. Bańkowska, A. Mikołajczuk, Warszawa 2006.
Klimas M., Historia powstania kampanii „Think Different”, [online] <www.myapple.pl/
posts/1767-historia-powstania-kampanii-think-different> [dostęp: 14.05.2016].
Olesiak A., Szkoła przyszłości będzie aktywizować uczniów, „Dyrektor Szkoły” 2013, nr 2.
Popularna encyklopedia mass mediów, red. J. Skrzypczak, Poznań 1999.
Ostrów Wielkopolski wprowadza e-tornistry, Bibliosfera.net, [online] <www.eksiazki.org/
ostrow-wielkopolski-wprowadza-e-tornistry/> [dostęp: 14.05.2016].
Raczyński K., Think Different – historia reklam Apple, [online] <apple-user.pl/think-dfferent--historia-reklam-apple> [dostęp: 14.05.2016].
Romanowska D., Lis E., Tabletowe dzieci, „Newsweek Polska” 2015, nr 31, [online]
<www.newsweek.pl/pokolenie-kciuka-dzieci-uzaleznione-od-tabletow-i-smartfo-now,artykuly,367485,1,z.html> [dostęp: 14.05.2016].
Rusek M., Hipertekst i praktyka nauczania, w: Z teorii i praktyki dydaktycznej języka polskiego, red. H. Synowiec, Katowice 2012.
Rusek M., Polonista wobec hipertekstów literackich, w: Szkolne spotkania z literaturą, red.
A. Janus-Sitarz, Kraków 2007.
Rusek M., Polonista wobec „literatury Sieci”. Kłopoty z czytaniem i problemy z interpretacją hi-pertekstu, w: Teksty kultury w szkole, red. B. Myrdzik, L. Tymiakin, Lublin 2008.
Rusek M., Przed monitorem i z książką. Polonistyczna edukacja w dobie multimediów, w: Szkolne spotkania z literaturą, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2007.
Siemieniecki B., Technologia informacyjna w polskiej szkole, Toruń 2003.
Skrzypczak J., Edukacyjne funkcje mediów w perspektywie metodologicznej, w: Media a edukacja, red. W. Strykowski, Poznań 1997.
Słownik – Blog Być Widocznym, [online] <blog.memtor.pl/slownik-terminow-sem> [do-stęp: 14.05.2016].
Ślósarz A., Media w służbie polonisty, Kraków 2008.
Ślósarz A., Szkolna interpretacja w dobie mass mediów i multimediów, w: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia at Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia I. Folia 71, red. M. Jędrychowska, M. Sienko, J. Waligóra, Kraków 2010.
Tkaczyk P.: Niedziela narracjonistów: Think different, [online] <www.paweltkaczyk.com/pl/
niedziela-narracjonistow-think-different/> [dostęp: 14.05.2016].
Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997.
Wenta K., Metodyka wykorzystania technologii informacyjnej w edukacji medialnej, w: J. Gajda, S. Juszczyk, B. Siemieniecki, K. Wenta, Edukacja medialna, Toruń 2004.
Wobalis M., Multimedia w nauczaniu polonistycznym, Poznań 2011.
ANNA PODEMSKA-KAŁUŻA
156