• Nie Znaleziono Wyników

Edukacja matematyczna wraz ze wspomaganiem rozwoju umysłowego

w klasie I, II oraz III

W zakresie ed u kacji m atem atycznej w raz ze w sp om aganiem rozw oju u m ysłow ego w yróżniam y następ u jące obszary:

Obszar: odpornoś ć emocjonalna na trudne sytuacje to u miejętnoś ć kierow ania swoim zachow aniem tak, żeby rozwiązać trud noś ć intelektu alną, zmierzyć się z wysiłkiem intelektualnym; to zd olnoś ć porozu miew ania się na tem at swoich em ocji zw iązanych z pokonywaniem trud noś ci;

Obszar: orientacja w przestrzeni to u m iejętnoś ć p oru szania się p o p rzestrzeni sobie najbliższej i d alszej, trójw ym iarow ej i d w u w ym iarow ej; to zd olnoś ć p orozu m iew ania się n a tem at sw ojego m iejsca w p rzestrzeni, m iejsca d ru giej osoby, p rzed m iotów ;

Obszar: klasyfikacja to u m iejętnoś ć segregow ania w ed łu g różnych cech oraz d efiniow ania, czyli okreś lania obiektów poprzez pod aw anie ich cech; to zd olnoś ć porozu miewania się na temat tego, jak uporząd kowana jest rzeczywistoś ć d ziecka;

Obszar: w nioskow anie o zmianach to u m iejętnoś ć w yciągania w niosków ze zm ian, głów nie od w racalnych; to zd olnoś ć p orozu m iew ania się na tem at obserw ow anych zm ian, zm ian, których d ziecko zam ierza d okonać;

Obszar: szeregow anie to u m iejętnoś ć u staw iana obiektów w ed łu g m alejącej lu b rosnącej w artoś ci d anej cechy, szu kania miejsca w tak uporząd kow anym szeregu; to zd olnoś ć porozu miewania się na temat porząd kow ania rzeczyw istoś ci poprzez u stawianie obiektów w szere gi zgod nie z grad acją pod anej cechy;

Obszar: myś lenie przez analogię to u miejętnoś ć korzystania z prostych analogii; to zd olnoś ć porozu miew ania się na tem at d ostrzeżonych związków analogicznych;

Obszar: myś lenie przyczynowo – skutkowe to umiejętnoś ć okreś lania przyczyn, gd y pod ane są skutki i sku tków na p od staw ie znanych (lu b p rzew id yw anych) p rzyczyn; to zd olnoś ć p orozu m iew ania się na temat przyczyn różnych d ziałań oraz sku tków, które zachod zą p o zad ziałaniu okreś lonej przyczyny ;

Obszar: regularnoś ci to umiejętnoś ć dostrzegania, kontynuow ania, przekładania rytmów z jed nej reprezentacji na inną; to zd olnoś ć p orozu miew ania się na tem at regularnoś ci d ostrzeżonych na p rzed m iotach, zjaw iskach, zachow aniach;

Obszar: czas to u m iejętnoś ć okreś lania czasu , orientow an ia się w u p ływ ie czasu ; to zd olnoś ć porozu miew ania się na tem at czasu ;

Obszar: równolicznoś ć to umiejętnoś ć wskazywania zbiorów o takiej samej liczbie obiektów, a także okreś lania, w którym ze zbiorów jest więcej lub mniej obiektów; to zd olnoś ć p orozum iew ania się na tem at porównyw ania liczebnoś ci zbiorów ;

Obszar: liczby naturalne to u m iejętnoś ć op erow ania liczbam i natu ralnym i w różnych asp ektach, głów nie w aspekcie kard ynalnym, porząd kow ym, symbolicznym i arytmetycznym; to zd olnoś ć p orozu miew ania się na tem at liczb;

Obszar: liczenie to u m iejętnoś ć p rzeliczania obiektów i okreś lania, ile ich jest, oraz p osłu giw ania się liczeniem w aspekcie p orząd kowym, d ostrzegania regularnoś ci d ziesiątkowego systemu liczenia; to zd olnoś ć p orozu miew ania się na tem at liczebnoś ci zbiorów oraz okreś lania liczbami m iejsca obiektów w uporząd kowanym szeregu ;

Obszar: rachow anie – dodaw ania i odejmow anie to u m iejętnoś ć w yznaczania su m i różnic różnym i sposobami, od rachow ania na konkretach przez zbiory zastępcze (p alce, różne liczyd ła ) p o rachow anie w pam ięci w coraz większym zakresie; to zd olnoś ć porozu miew ania się na tem at su m i różnic;

Obszar: rachow anie – mnożenie i dzielenie (od klasy II) to u m iejętnoś ć w yznaczania iloczynów i ilorazów różnymi sp osobami w coraz większym zakresie; to zd olnoś ć porozumiewania się na temat wykonyw anych d ziałań m nożenia i d zielenia;

Obszar: działania okienkowe to u miejętnoś ć znajdow ania nieznanej w działaniu liczby; to zdolnoś ć porozu miew ania się na tem at skutków i przyczyn zmian w liczebnoś ci zbiorów ;

Obszar: zadania z treś cią to um iejętnoś ć rad zenia sobie z zad aniami, które są krótkim i historyjkami, zakończonym i pytaniam i, które wymagają wykonania okreś lonych operacji matematycznych; to zd olnoś ć porozu miew ania się na tem at sytuacji życiowych, których p omyś le zakończenie w ym aga rachowania;

Obszar: ułamki (w klasie III) to u miejętnoś ć d zielenia w ielkoś ci na kilka takich samych częś ci, porównyw ania tych częś ci oraz d okonywania prostych rachunków na ułamkach, które d ziecko zna z życia;

to zd olnoś ć p orozu m iew ania się na tem at liczb p rzed staw ionych w p ostaci u łam ków;

Obszar: obliczenia pieniężne to u miejętnoś ć d okonywania obliczeń pieniężnych; to zdolnoś ć porozu miew ania się na tem at pienięd zy, cen, wartoś ci zakupów, płacenia ;

Obszar: symetria to u m iejętnoś ć p oszu kiw ania sym etrii w najbliższym otoczeniu ; to zd olnoś ć porozu miew ania się na tem at symetrycznych u kład ów, rysunków ;

Obszar: figury płaskie geometryczne to u miejętnoś ć rozpoznawania, konstruow ania kształtów koła, trójkąta, kw ad ratu, prostokąta, od cinka; to zd olnoś ć porozu miewania się na tem at kształtów płaskich znanych d ziecku z najbliższego otoczenia;

Obszar: bryły geometryczne to u miejętnoś ć dostrzegania i nazyw ania podstaw owych brył (kuli, prostopad łoś cianu, sześ cianu, walca); to zd olnoś ć porozum iew ania się na tem at brył z otoczenia d ziecka;

Obszar: długoś ć to umiejętnoś ć okreś lania, mierzenia, porów nyw ania długoś ci, a także w nioskow ania o stałoś ci d ługoś ci pomim o obserwowanych zmian w wygląd zie obiektów; to zd olnoś ć p orozu miewania się na tem at d ługoś ci;

Obszar: ciężar to u miejętnoś ć okreś lania ciężaru w różnych jednostkach, ważenia, porów nyw ania ciężarów; to zd olnoś ć p orozu miewania się na temat wag i ciężarów ;

Obszar: płyny to u miejętnoś ć okreś lania, mierzenia iloś ci płynów, porów nywania pojemnoś ci, a ta kże wnioskow ania o tym, że w naczyniach o różnym kształcie może się mieś cić taka sam a iloś ć płynów; to zd olnoś ć p orozu miew ania się na temat objętoś ci płynów ;

Obszar: temperatura to u m iejętnoś ć od czytyw ania tem p eratu ry na różnych term om etrach, p orów nyw ania temperatur, w ysnuw ania wniosków o w zroś cie lub spad ku temperatury; to zd olnoś ć p orozu miew ania się na tem at temperatury;

Obszar: zapisyw anie danych w tabeli to u m iejętnoś ć od czytyw ania i zap isyw ania d anych w tabelach różnego typu; to zd olnoś ć porozum iew ania się w obszarze inform acji zapisanych w tabelach.

KLASA I

W klasie I wyróżniam y następu jące obszary ed ukacji m atem atycznej wraz ze wspomaganiem rozwoju umysłowego:

Obszar 1: Odpornoś ć emocjonalna na trudne sytuacje Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- radzenie sobie w sytuacjach trudnych i w ymagających w ysiłku intelektualnego . Obszar 2: Orientacja w przestrzeni

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- w skazyw anie i słow ne okreś lanie kierunków od siebie (góra, dół, tył, przód, lew a, praw a strona) ; - w skazyw anie i słow ne okreś lanie kierunków od drugiej osoby (góra, dół, tył, przód, jej lew a, praw a

strona);

- w yznaczanie kierunków od osoby, która stoi do dziecka tyłem, bokiem, przodem ;

- w skazyw anie i słow ne okreś lanie położenia przedmiotu w stosunku do człow ieka (na górze, na dole, z tyłu, z przodu, po lew ej stronie, po praw ej stronie człowieka);

- w skazyw anie i słow ne okreś lanie położenia jednych przedmiotów w stosunku do drugich (na górze, na dole, z tyłu, z przodu, po lew ej, po prawej stronie przedmiotu);

- w skazyw anie i słow ne okreś lanie kierunków na kartce papieru (góra, dół, lew a, praw a strona kartki, a także okreś lenia typu: prawy dolny róg, lew y górny róg kartki).

Budujemy now e pojęcia:

- w skazyw anie i słow ne okreś lanie kieru nków na rysu nku ; w yp row ad zanie kieru nków o d osoby usytu ow anej na rysunku tyłem, przod em, bokiem;

- w skazyw anie i słow ne okreś lanie kieru nków na rysu nku – p ołożenie jed nego p rzed m iotu w stosu nku d o innego;

- u m ow y zw iązane z orientacją na rysu nku , np . okreś lanie osób znajd u jących się na zd jęciach;

- stosow anie okreś leń: na, pod, nad, przed, za, obok, między, wyż ej, niż ej, daleko, blisko, dalej, bliż ej, wewnątrz, na zewnątrz, na brzegu, na prawo, na lewo itp., w przód, w tył, do góry, na dół, przed siebie, za siebie, w bok, w prawo, w lewo, na wprost, w od niesieniu d o realnych osób, p rzed m iotów i obiektów p rzed staw ionych na rysu nku ; - stosow anie okreś leń: na wierzchu, na spodzie, pomiędzy, zarów no w od niesieniu d o realnych obiektów , jak i

tych p rzed staw ionych na rysu nku ;

- d ostrzeganie efektu lu strzanego od bicia i rad zenie sobie z nim . Zakres 3: Klasyfikacja

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- klasyfikow anie obiektów w edług podanej cechy, którą można spostrzec w zrokiem (np. w edług koloru, kształtu);

- grupow anie obiektów , które posiadają podaną cechę . Budujemy now e pojęcia:

- okreś lanie kryteriów , w ed łu g których obiekty zostały p ogru p ow ane;

- d efiniow anie, czyli okreś lanie cech obiektów , które p ozw alają zaliczyć je d o d anej kategorii;

- klasyfikow anie obiektów w ed łu g p od anej cechy, której nie m ożna sp ostrzec w zrokiem ( np . w ed łu g p rzeznaczenia);

- klasyfikow anie obiektów , biorąc p od u w agę d w ie, trzy cechy.

Obszar 4: Wnioskow anie o zmianach Budujemy now e pojęcia:

- w nioskow anie o zm ianach od w racalnych: zm iany zw iązane z u kład em obiektów – nie zm ienia się ich liczba, zm ienia się u kład ;

- w nioskow anie o zm ianach od w racalnych: zm iany zw iązane z d od aniem , a p otem od jęciem takiej sam ej liczby obiektów .

Obszar 5: Szeregow anie Budujemy now e pojęcia:

- układanie obiektów w serie rosnące i malejące, np. od najdłuższego do najkrótszego lu b od najw ęższego do najszerszego;

- znajdow anie miejsca obiektu w serii ; - numerow anie obiektów w ułożonej serii ; - w skazyw anie danego obiektu w serii ;

- okreś lanie obiektu następnego i poprzedniego ; - p rzew id yw anie kolejnego obiektu w serii;

- p orząd kow anie zbiorów w ed łu g w zrastającej i m alejącej liczby obiektów . Obszar 6: Myś lenie przez analogię

- stosow anie zależn oś ci, jaka zach od zi p om ięd zy obiektam i A i B, d o okreś lenia zależnoś ci p om ięd zy obiektam i C i D;

- d ostrzeganie sp osobu w ykonania czynnoś ci i stosow anie go w innej, ale p od obnej sytu acji.

Obszar 7: Myś lenie przyczynowo-skutkow e Budujemy now e pojęcia:

- okreś lanie zw iązków : jeżeli jest to, to stanie się to; jeżeli jest A, to stanie się B; A i B (np . Jeżeli w syp ię cu kier d o herbaty, to będ zie ona słod ka);

- okreś lanie zw iązków : jeżeli to się stało, to w cześ niej było to; jeżeli jest B, to w cześ niej m u siało być A; A i B (np . H erbata jest słod ka, bo w cześ niej ktoś w syp ał d o niej cu kier).

Obszar 8: Regularnoś ci Budujemy now e pojęcia:

- rozpoznaw anie w zrokiem (na konkretach, na realistycznych i symbolicznych rysunkach) i słuchem powtarzających się regularnoś ci;

- kontynuow anie układów rytmicznych ;

- p rzekład anie rytm ów z jed nej rep rezentacji na d ru gą (np . d ziecko p rzekład a u kład z klocków na u kład d ź więków lub układ d ź więków n a u kład klocków);

- u zu p ełnianie lu k w d ostrzeżonych regu larnoś ciach.

Obszar 9: Czas

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- d ostrzeganie następ stw a d ni i nocy, p ór roku , d ni tygod nia oraz m iesięcy w roku . Budujemy now e pojęcia:

- okreś lanie p ór d nia: rano, p rzed p ołu d niem , p o p ołu d niu , w ieczorem , w nocy;

- rozu m ienie p ojęcia tydzień w znaczeniu ad m inistracyjnym oraz jako 7 kolejnych d ni tygod nia;

- w ymienianie w odpow iedniej kolejnoś ci nazw dni tygodnia;

- stosow anie okreś leń: dziś , wczoraj, przedwczoraj, jutro, pojutrze;

- okreś lanie d nia tygod nia w zad aniach typ u : dzisiaj jest poniedziałek, za 2 dni będzie...; dzisiaj jest wtorek, 2 dni temu był...; korzystanie z kalend arzy tygod niowych w postaci chod niczka liczbow ego;

- rozu m ienie p ojęcia rok w znaczeniu ad m inistracyjny m (kalend arzow ym ) oraz jako 12 kolejnych m iesięcy;

- w ymienianie w odpow iedniej kolejnoś ci nazw miesięcy w roku ;

- okreś lanie m iesiąca w zad aniach typ u : jest maj, za 2 miesiące będzie...; jest lipiec, 2 miesiące temu był...;

korzystanie z kalend arzy m iesięcznych w postaci chod niczka liczbowego;

- od czytyw anie i zaznaczanie p ełnych god zin na zegarze (u kład 12-god zinny);

- stosow anie okreś leń: wcześ niej/póź niej;

- d okonyw anie p rostych obliczeń zegarow ych na p ełnych god zinach;

- okreś lanie w ieku różn ych osób oraz relacji typ u starszy/młodszy; o tyle lat starszy/o tyle lat młodszy; o ile lat starszy/o ile lat młodszy;

- poznaw anie różnych kalendarzy (miesięcznych, tygodniow ych, dziennych) oraz ich zastosow ania;

- szukanie w kalendarzu potrzebnych informacji (miesiąca, dnia tygo dnia, liczby tygodni i liczby dni w miesiącu).

Obszar 10: Liczenie

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- liczenie w aspekcie kardynalnym w dostępnym dzieciom zakresie (bez odgórnego ustalania zakresu) ; - liczenie w aspekcie porządkow ym w dostępnym dzieciom z akresie (bez odgórnego ustalania zakresu).

Budujemy now e pojęcia:

- przeliczanie różnych obiektów , także przemijających, np. dź w ięków ;

- liczenie w różnych kierunkach: od strony lew ej do praw ej, od praw ej do lew ej, od dow olnego obiektu ; przeliczanie obiektów nieuporządkow anych; przeliczanie cykliczne;

- odróżnianie liczenia popraw nego od błędnego ; - liczenie od danej liczby (w zakresie co najmniej 20);

- liczenie w spak (w zakresie co najmniej 20);

- w nioskow anie o stałoś ci liczby obiektów w zbiorze ;

- liczenie p o 10 w jak najw iększym zakresie.

Obszar 11: Równolicznoś ć

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- porów nyw anie liczebnoś ci dw óch zbiorów za pomocą dw óch metod: przeliczania obiektów oraz łączenia obiektów w pary;

- używ anie okreś leń: ty le samo, w ięcej, mniej.

Budujemy now e pojęcia:

- ustalanie, czy po zmianie ułożenia obiektów w jednym z dw óch rów nolicznych zbiorów nadal w obu jest po tyle samo obiektów .

Obszar 12: Liczby naturalne Budujemy now e pojęcia:

- poznaw anie liczb naturalnych od 0 do 20 w aspekcie porządkow ym, kardynalnym i symbolicznym;

- w yodrębnianie w liczbie dw ucyfrow ej (liczby drugiej dziesiątki) liczby dziesiątek i jednoś ci, a w zapisie tej liczby cyfry dziesiątek i cyfry jednoś ci ;

- rozkładanie liczb w zakresie 20 na składniki (dw a składniki i w ięcej niż dw a); odkryw anie w ielu kombinacji rozkładu danej liczby;

- dostrzeganie zw iązku liczby porządkow ej z kardynalną;

- porządkow anie liczb z zakresu 0–20 od najmniejszej do najw iększej i odw rotnie ; okreś lanie miejsca liczby w ciągu liczbow ym (na chodniczku liczbow ym);

- okreś lanie liczebnoś ci zbioru (bez kodow ania w jak najw iększym zakresie);

- w yróżnianie zbiorów o danej liczbie obiektów (bez kodow ania w jak najw iększym zakresie);

- porów nyw anie liczb od 0 do 20;

- p orów nyw anie różnicow e: o tyle więcej/o tyle mniej, o ile więcej/o ile mniej;

- stosow anie p ojęcia para, w yróżnianie liczb p arzystych i niep arzystych;

- stosow anie liczb od 0 d o 20 w asp ekcie m iarow ym:

- m ierzenie d łu goś ci linijką, su m ow anie d łu goś ci d w óch p rzed m iotów w yrażonych w centym etrach (w zakresie 20 cm );

- d od aw anie i od ejm ow anie w agi p rod u któw i w yrażanie su m y w kilogram ach (w zakresie 20 kg);

- d od aw anie i od ejm ow anie iloś ci p łynu , np . 4 litry i 3 litry to razem 7 litrów (w zakresie 20 l).

Obszar 13: Rachow anie

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- dodaw anie i odejmow anie na palcach i innych zbiorach zastępczych bez zapisyw ania działań (w zakresie dostępnym dzieciom).

Budujemy now e pojęcia:

- doliczanie i odliczanie na zbiorach zastępczych lub w myś li ; - w prow adzenie znaków : +, –, =, w zapisie działań arytmetycznych ;

- dodaw anie i odejmow anie w zakresie 20 z zapisyw aniem obliczeń za pomocą cyfr i znaków działań matematycznych;

- d oliczanie d o 10;

- p raktyczne korzystanie w obliczeniach z p raw a p rzem iennoś ci d od aw ania;

- d ostrzeganie i p raktyczne korzystanie ze zw iązków d od aw ania z od ejm ow aniem ; - d od aw anie kilku liczb w zakresie 20;

- od ejm ow anie od d anej liczby d w óch liczb (w zakresie 20);

- obliczanie złożonych d ziałań w zakresie 20, np . 9 + 8 – 2;

- w ielokrotne d od aw anie takich sam ych liczb w zakresie 20.

Obszar 14: D ziałania okienkowe Budujemy now e pojęcia:

- u stalanie w d ziałaniu nieznanego skład nika bez kod ow ania d ziałania;

- u stalanie w d ziałaniu nieznanego od jem nika bez kod ow ania d ziałania;

- u stalanie w d ziałaniu nieznanego skład nika z kod ow aniem ; d ziałania (w zakresie 20);

- u stalanie w d ziałaniu nieznanego od jem nika z kod ow aniem ; d ziałania (w zakresie 20).

Obszar 15: Zadania z treś cią

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozszerz amy:

- opisyw anie różnych sytuacji językiem matematyki (sytuacje zabaw , czynnoś ci porządkow ych, w ycieczek itp.).

Budujemy now e pojęcia:

- matematyzow anie sytuacji konkretnych: rozw iązyw anie prostych zadań z treś cią na dodaw anie i odejmowanie za pomocą symulacji na konkretach, rysunkach pomocniczych lub przez wykonyw anie wyłącznie działań na liczbach;

- zapisyw anie rozw iązania zadania z treś cią za pomocą cyfr i znaków działań matematycznych ; - rozw iązyw anie p rostych zad ań z treś cią, w których trzeba zastosow ać p orów nyw anie różnicow e;

- rozw iązyw anie p rostych zad ań z treś cią, w których zależn oś ci m ięd zy liczbam i m ożn a p rzed staw ić za p om ocą d ziałania okienkow ego (u stalenie nieznanego skład nika, nieznanego od jem nika);

- rozw iązyw anie złożonych zad ań z treś cią w ym agających zastosow ania d w óch d ziałań (d od ania kilku liczb, od jęcia od d anej liczby d w óch innych lub d od awania i od ejmowania);

- rozw iązyw anie zad ań otw artych, czyli takich, w których jest kilka p op raw nych od p ow ied zi;

- rozw iązyw anie p rostych zad ań z treś cią celow o ź le sform u łow anych: u kład anie p ytania d o treś ci zad ania, u zupełnianie treś ci zad ania d anymi (w treś ci zad ania jest lub nie jest zaznaczone miejsce, w którym brakuje d anych); rozwiązyw anie zad ań z d anymi sprzecznymi;

- u kład anie zad ań z treś cią: d o historyjek obrazkow ych, d o obrazków , na których p rzed staw iona jest akcja, d o d ziałania d od aw ania i od ejmow ania.

Obszar 16: Obliczenia pieniężne Budujemy now e pojęcia:

- rozpoznaw anie monet: 1 zł, 2 zł, 5 zł;

- rozpoznaw anie monet: 1 gr, 2 gr, 5 gr, 10 gr, 20 gr;

- rozpoznaw anie banknotów : 10 zł i 20 zł;

- p orów nyw anie w artoś ci m onet i banknotów , np . 20 gr to w ięcej niż 10 gr, a 10 zł to m niej niż 2 0 zł;

- p oznaw anie i stosow anie d o rozw iązyw ania zad ań zależn oś ci: za m onetę o w iększym nom inale m ożn a otrzym ać kilka innych m onet o m niejszym nominale;

- d od aw anie i od ejm ow anie złotów ek w zakresie 20 zł, stosow anie w takich obliczeniach kilku różn ych możliw oś ci;

- d od aw anie i od ejm ow anie groszy w zakresie 20 groszy, stosow anie w takich obliczeniach kilku różnych możliw oś ci;

- poznaw anie i stosow anie pojęcia cena tow aru ; - w skazyw anie produktów droższych/tańszych ;

- orientacyjna znajomoś ć w artoś ci podstaw ow ych produktów , np. butelka napoju jest tańsza od pary butów i kosztuje kilka złotych (buty są o wiele droższe);

- szacow anie tego, czy w ystarczy pieniędzy na zakup okreś lonego tow aru ; - obliczanie w artoś ci zakupów (zakres obliczeń do 20 zł);

- poznaw anie pojęcia długu i koniecznoś ci spłacania go.

Obszar 17: Symetria Budujemy now e pojęcia:

- dostrzeganie symetrii na rysunkach ;

- dostrzeganie symetrii na kształtach figur geometrycznych, układach kropek . Obszar 18: Figury płaskie geometryczne – koło, prostokąt, kwadrat, trójkąt Budujemy now e pojęcia:

- rozp oznaw anie i nazyw anie kształtu koła, p rostokąta, kw ad ratu , trójkąta w otoczeniu d ziecka i na rysu nkach;

- konstru ow anie p rostokątów i trójkątów z p atyczków o różnej d łu goś ci;

- rysow anie, w ycinanie p rostokątów , kw ad ratów i trójkątów p o ś lad zie;

- obrysow yw anie szablonów kół, trójkątów , p rostokątów i kw ad ratów ; - projektow anie szlaczków , rozet, ornamentów ;

- pow iększanie i pomniejszanie figur geometrycznych ;

- p orów nyw anie d łu goś ci boków p rostokątów p op rzez bezp oś red nie p rzyłożenie ich d o sieb ie.

Obszar 19: Figury płaskie geometryczne – odcinek Budujemy now e pojęcia:

- rozp oznaw anie i nazyw anie od cinków ; - m ierzenie d łu goś ci od cinków (d o 20 cm );

- rysow anie od cinków o d anej d łu goś ci w centym etrach (w zakresie 20 cm );

- p orów nyw anie d łu goś ci od cinków .

Obszar 20: Bryły geometryczne Budujemy now e pojęcia:

- rozp oznaw anie i nazyw anie w otoczeniu brył: ku li, w alca, sześ cianu ;

- lep ienie ku l z p lasteliny (m od eliny, gliny); w skazyw anie ku l m niejszych i w iększych.

Obszar 21: Długoś ć

Pow tarz amy, pogłębiamy, rozsz erz amy:

- mierzenie długoś ci (odległoś ci) i szerokoś ci krokami, stopami, patyczkami i innymi przedmiotami ;

- mierzenie długoś ci (odległoś ci) i szerokoś ci krokami, stopami, patyczkami i innymi przedmiotami ;