3.8. Wyniki działalności gospodarczej w poszczególnych sekcjach PKD sekcjach PKD
3.8.4. Handel i ceny
Sprzedaż detaliczna przedsiębiorstw handlowych i niehandlowych, zatrudniają-cych powyżej 9 osób, zrealizowana w 2004 roku w województwie opolskim wynio-sła 2965,1 mln zł i była wyższa o 25,4% w porównaniu do 2003 roku.
Udział jednostek handlowych w ogólnej wartości sprzedaży detalicznej w 2004 roku wyniósł 81% (w 2003 roku był niższy i wynosił 76,9%). Jednostki sektora prywatnego zrealizowały 98,5% ogólnej wartości sprzedaży detalicznej (w 2003 roku – 97,4%).
W 2004 roku, w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, naj-bardziej wzrosła sprzedaż detaliczna w przedsiębiorstwach zajmujących się
sprze-Wykres 26. Dynamika mieszkań oddanych do użytku w województwie opolskim w 2004 (w %)
39 Sytuacja społeczno-gospodarcza w roku 2004
dażą: prasy i książek – o 237,6%, włókna, odzieży i obuwia – o 109,5%, żywności, napojów alkoholowych i bezalkoholowych oraz wyrobów tytoniowych w wyspecja-lizowanych punktach sprzedaży – o 37,4%, paliwa – o 33,2%, a także kosmetyków i farmaceutyków– o 32,3%.
Spadek sprzedaży detalicznej odnotowano jedynie w przypadku RTV, AGD i ar-tykułów użytku domowego – o 60,9%. Dynamikę sprzedaży detalicznej towarów w województwie opolskim w 2004 roku przedstawia wykres 27.
Sprzedaż hurtowa zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe w 2004 roku wyniosła 4878,3 mln zł i zanotowano jej spadek o 1,8% w porównaniu do roku poprzedniego. Sprzedaż hurtowa zrealizowana przez przedsiębiorstwa han-dlowe, o liczbie pracujących powyżej 9 osób, w 2004 roku wyniosła 3805,4 mln zł (w cenach bieżących) i była o 5,7% mniejsza niż w roku ubiegłym.
Udział sektora prywatnego w ogólnych obrotach hurtowych w 2004 roku ukształ-tował się na poziomie 99,4% (w 2003 roku udział ten wynosił 99,6%).
Ceny
W grudniu 2004 roku średnie ceny detaliczne towarów i usług konsumpcyjnych notowanych przez Urząd Statystyczny w Opolu były w przeważającej większości wyż-sze niż w grudniu roku poprzedniego.
Spadek cen zanotowano w przypadku większości badanych warzyw (np. cebuli – o 26%, ziemniaków – o 11,9% i marchwi – o 5,8%).
Wykres 27. Przyrost sprzedaży detalicznej towarów w województwie opolskim w 2004 roku (w %, 2003 rok = 100)
Znacznie podrożało mięso, w tym wołowe z kością o 43,5%, a wieprzowe z kością o 17,4%. Podrożał także nabiał, w tym np. masło o 14,7%, a śmietana o 10,1%.
Najwyższy wzrost cen odnotowano w przypadku cukru – cena 1 kg cukru białe-go kryształ wzrosła o 75,8% oraz ryżu, którebiałe-go cena wzrosła o 66,7%.
Średnie ceny detaliczne wybranych artykułów spożywczych notowanych w wo-jewództwie opolskim w grudniu 2004 roku w porównaniu z grudniem 2003 roku przedstawia tabela 5.
Tabela 5. Średnie ceny detaliczne wybranych towarów w województwie opolskim.
Artykuły Grudzień
2003 2004 2003=100
Chleb pszenno-żytni (0,5 kg) 1,46 1,59 108,9
Bułka pszenna (50 g) 0,30 0,33 110,0
Ryż (1 kg) 1,74 2,90 166,7
Mąka pszenna „Poznańska” (1 kg) 1,38 1,58 114,5
Kasza jęczmienna (0,5 kg) 1,11 1,24 111,7
Mięso (1 kg)
wieprzowe z kością: schab środkowy 11,99 14,08 117,4
wołowe z kością: rostbef 10,89 15,63 143,5
wołowe bez kości: z udźca 14,43 19,68 136,4
Kurczęta patroszone (1 kg) 4,79 5,52 115,2
Szynka wieprzowa gotowana (1 kg) 18,82 20,58 109,4
Kiełbasa (1 kg)
„Toruńska” 10,85 11,57 106,6
„Myśliwska” 17,66 20,06 113,6
Filety z morszczuka – mrożone (1 kg) 13,11 13,28 101,3
Masło świeże (82,5% tłuszczu – 200 g) 2,79 3,20 114,7
Olej rzepakowy produkcji krajowej (1 l) 4,49 4,55 101,3
Masło „Roślinne” (500 g) 3,04 3,13 103,0
Mleko krowie spo-żywcze (1 l)
(2–2,5% tłuszczu) 1,29 1,43 110,9
(3–3,5% tłuszczu) sterylizowane 2,35 2,39 101,7
Śmietana (18% tłuszczu – 0,2 l) 1,09 1,20 110,1
Sery (1 kg) twarogowy półtłusty 8,94 9,45 105,7
dojrzewający „Gouda” 15,70 17,39 110,8
Jaja (1 szt.) 0,42 0,32 76,2
Cukier biały kryształ (1 kg) 1,94 3,41 175,8
Czekolada pełna mleczna (100 g) 2,60 2,98 114,6
Piwo jasne pełne 12,5% ekstraktu wagowego, butelkowane (0,5 l) 2,53 2,54 100,4
Sok jabłkowy (1 l) 2,82 2,61 92,6
Kawa (naturalna mielona „Tchibo Family” – 250 g) 4,61 4,44 96,3
Herbata („Madras” – 100 g) 2,08 2,20 105,8
Warzywa (1 kg)
ziemniaki 0,67 0,59 88,1
marchew 1,37 1,29 94,2
cebula 1,46 1,08 74,0
Owoce (1 kg) cytryny 5,31 4,54 85,5
bd. – brak danych
Ź r ó d ł o : Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Opolu.
4. Podsumowanie
W 2004 roku umocniły się tendencje pozytywne w gospodarce. Tempo wzrostu gospodarczego było szybsze niż przed rokiem, co więcej wzrost PKB był najwyższy od siedmiu lat. Nastąpił także wzrost inflacji. Wskaźnik cen towarów i usług kon-sumpcyjnych w 2004 roku był znacznie wyższy niż przed rokiem. W województwie opolskim, w porównaniu z wynikami uzyskanymi w roku ubiegłym, poprawie ule-gło wiele wskaźników.
Do pozytywnych zmian zaliczyć należy utrzymanie dobrych wyników sprzedaży produkcji przemysłowej. Korzystne zmiany w zakresie wartości i dynamiki produk-cji sprzedanej przemysłu utrzymują się od 2003 roku. W 2004 roku opolskie pod-mioty gospodarcze prowadzące działalność gospodarczą związaną z przemysłem wykazały przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w wysokości 17 050,5 mln zł (w bieżących cenach bazowych). Zrealizowana sprzedaż była o 10,6% wyższa od no-towanej w analogicznym okresie ubiegłego roku. Największy wzrost odnotowano w działalności wydawniczej i poligraficznej oraz sprzedaży produkcji pojazdów me-chanicznych, przyczep i naczep oraz produkcji pozostałego sprzętu transportowe-go. Wzrost wartości produkcji sprzedanej przemysłu w województwie opolskim był nieco niższy niż średnio w kraju, gdzie wynosił 12,3%. Pod względem tego wskaź-nika województwo sytuuje się na 9 miejscu w Polsce. W 2004 roku wzrost pro-dukcji zanotowano w przypadku 7 na 12 wyrobów przemysłowych, jakie badane są przez Urząd Statystyczny w Opolu. Najbardziej wzrosła produkcja wapna, sil-ników trójfazowych oraz odżywek dla niemowląt. Dobre rezultaty sprzedaży pro-dukcji pozwoliły utrzymać korzystne wyniki finansowe w przemyśle. Nie zanoto-wano jednak odwrócenia tendencji w zakresie zatrudnienia, gdyż zanotozanoto-wano jego spadek o 3,4%.
Rok 2004 przyniósł odwrócenie tendencji w opolskim budownictwie. Opolskie przedsiębiorstwa budowlane osiągnęły przychody ze sprzedaży produkcji i usług w wysokości 1 196,6 mln zł i były o 20,7% wyższe niż w analogicznym okresie ubie-głego roku. W kraju zanotowano wzrost produkcji sprzedanej budownictwa o 2,5%.
Pod względem dynamiki przyrostu produkcji sprzedanej budownictwa w 2004 roku województwo opolskie znajduje się na pierwszym miejscu w Polsce.
Poprawa warunków sprzedaży produkcji budownictwa w 2004 roku nie spowodo-wała zmiany wyników finansowych i budownictwo nadal notuje ujemne wyniki
fi-nansowe, chociaż w porównaniu z 2003 rokiem znacznie zmniejszyła się skala noto-wanych strat. Wzrost aktywności na rynku budowlanym nie zmienił także tendencji w zakresie zatrudnienia, które spadło o 7,6%, aczkolwiek spadek był znaczenie mniej-szy niż rok wcześniej. Efekty rzeczowe budownictwa również nie były zadawalające.
W 2004 roku oddano bowiem do użytku 1232 mieszkania i było to o 54,7% mniej niż w roku 2003. Spadek liczby mieszkań oddanych do użytku w województwie opol-skim był jednym z największych w kraju.
W 2004 roku nastąpił ponad 25% wzrost sprzedaży detalicznej przedsiębiorstw handlowych i niehandlowych, o liczbie pracujących powyżej 9 osób, a wartość sprze-daży wyniosła 2965,1 mln zł. Nastąpił natomiast niewielki (o 1,8%) spadek sprzeda-ży hurtowej w porównaniu do 2003 roku.
W grudniu 2004 roku ceny większości artykułów żywnościowych notowanych przez Urząd Statystyczny w Opolu były wyższe niż w grudniu roku poprzedniego, zwłaszcza w przypadku cukru i ryżu, mięsa oraz nabiału. Zanotowano natomiast spa-dek większości cen warzyw, w tym najbardziej cebuli i ziemniaków.
Według stanu na koniec grudnia 2004 roku w województwie opolskim zarejestro-wanych było 88,4 tys. podmiotów gospodarczych. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego liczba wzrosła o 1 010, czyli o 1,2%. W kraju zanotowano spadek liczby podmiotów o 0,1%. Wzrost podmiotów odnotowano w 7 wojewódz-twach, w tym w woj. opolskim.
W 2004 roku przedsiębiorstwa badane przez Urząd Statystyczny w Opolu osiągnę-ły lepsze niż przed rokiem wyniki finansowe. Przychody z całokształtu działalności osiągnięte w 2004 roku były o 26% wyższe niż przed rokiem i wyniosły 21,6 mld zł, natomiast koszty ich uzyskania wzrosły o 14,8% i ukształtowały się na poziomie 19,2 mld zł. Wartość wskaźnika poziomu kosztów wyniosła 88,7% i była znacznie niższa niż rok wcześniej (97,4%). Wynik finansowy brutto był ponad pięciokrotnie wyższy niż w roku 2003 i wyniósł 2444,2 mln zł. Wynik finansowy netto opolskich podmiotów gospodarczych wyniósł 1945,7 mln zł (wzrost o 604,1%). Wskaźniki ren-towności obrotu wynosiły odpowiednio: 11,3% – brutto i 9,0% – netto.
Nakłady inwestycyjne w dużych i średnich przedsiębiorstwach w 2004 roku wy-niosły 961,8 mln zł (w cenach bieżących), co stanowiło wartość o 36,3% większą niż w analogicznym okresie roku poprzedniego.
Rok 2004 przyniósł dalszą poprawę na rynku pracy. Liczba osób pracujących w gospodarce narodowej w województwie opolskim według stanu na koniec grudnia 2004 roku wynosiła 300,6 tys. osób. Przeciętne miesięczne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w 2004 roku wynosiło 91,5 tys. osób i zmniejszyło się o 2,9% w równaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. W 2004 roku odnotowano po-nadto wzrost przeciętnych realnych wynagrodzeń brutto w sektorze przedsiębiorstw w stosunku do 2003 roku. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze
43 Sytuacja społeczno-gospodarcza w roku 2004
przedsiębiorstw w województwie opolskim w 2004 roku wynosiło 2153,34 zł i było wyższe o 4,2% niż w ubiegłym roku.
Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w województwie opolskim, według sta-nu na koniec grudnia 2004 roku wynosiła 74,6 tys. osób i było to o ponad 7 tys.
bezrobotnych, tj. o 8,6% mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Sto-pa bezrobocia w grudniu 2004 roku wyniosła 19,9%, przy średniej w kraju równej 19,1%. Pod względem tego wskaźnika województwo opolskie sytuuje się na 9 miejscu w Polsce.
Niekorzystne pozostały tendencje demograficzne, objawiające się ujemnym sal-dem migracji oraz ujemnym przyrostem naturalnym. Zmniejsza się także liczba lud-ności zamieszkałej w województwie opolskim, która według stanu na koniec wrze-śnia 2004 roku wynosiła 1 052,5 tys. osób.