• Nie Znaleziono Wyników

Infrastruktura drogowa i podmioty gospodarcze

Rozdział 3. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZO-EKONOMICZNE KSZTAŁTUJ CE PRODUKCJ ROLNICZ I

3.3. Infrastruktura drogowa i podmioty gospodarcze

W powiecie siedleckim ł czna długo dróg publicznych o nawierzchni twardej (we-dług stanu na koniec 2007 roku) wynosiła 1137,6 km, z czego 27,0% to drogi gminne, 59,0%

powiatowe, 7,0% wojewódzkie i 7,0% drogi krajowe (tabela 11). Długo tych dróg w po-szczególnych gminach była do znacznie zró nicowana: od 55,1 km w gminie Korczew do 154,2 km w gminie Zbuczyn. G sto dróg na 100 km2 w gminach była zbli ona: od 52,5 km w gminie Korczew do 82,6 km w gminie Paprotnia, z wyj tkiem gminy Domanice gdzie dłu-go dróg wynosi a 146,2 km na 100 km2 powierzchni (przy redniej dla powiatu siedleckie-go wynosz cej 70,9 km na 100 km2).

Na koniec 2012 roku drogi publiczne o nawierzchni twardej i twardej ulepszonej sta-nowiły odpowiednio: 36,6 i 34,3% (wzrost ich udziału o 5,8 i 6,6% w porównaniu z 2002 rokiem), w konsekwencji tego wzrostu a o 12,4% zmniejszył si udział dróg o nawierzchni gruntowej (z 41,5 do 29,1%), (tabela 12).

Tabela 12. Struktura dróg publicznych gminnych (w %) w powiecie siedleckim w zale no ci od typu nawierzchni w 2002 i 2012 roku

Rok Drogi publiczne o nawierzchni

twardej twardej ulepszonej gruntowej

2002 30,8 27,7 41,5

2012 36,6 34,3 29,1

ródło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urz dów gmin.

Udział dróg o nawierzchni twardej wzrósł o 0,4% (z 48,3 w 2002 do 48,7% w 2012 roku) oraz o nawierzchni twardej ulepszonej (z 43,9 do 45,8%), natomiast o 2,3% zmniejszył si udział dróg publicznych o nawierzchni gruntowej (z 7,8 do 5,5%), (tabela 13).

Tabela 13. Struktura dróg publicznych powiatowych (w %) w powiecie siedleckim w zale -no ci od typu nawierzchni w 2002 i 2012 roku

Rok Drogi publiczne o nawierzchni

twardej twardej ulepszonej gruntowej

2002 48,3 43,9 7,8

2012 48,7 45,8 5,5

ródło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urz dów gmin.

Najbardziej niekorzystn sieci dróg, z uwagi na mał ich dost pno i du e potrzeby, charakteryzuj si gminy: Przesmyki, Skórzec, Wodynie, Mordy i Siedlce (wska nik

lokali-zacji dróg o nawierzchni twardej od 0,86 do 0,98), (tabela 14). Korzystna sie osadnicza wy-st puje w gminach: Korczew, Mokobody i Wi niew, pomimo niskiego wyposa enia w drogi twarde (wska nik lokalizacji od 0,74 do 0,91) jednocze nie niewielkie jest tutaj zapotrzebo-wanie na te drogi. W gminach: Sucho ebry i Paprotnia, mimo du ej dost pno ci dróg twar-dych (wska nik lokalizacji nieco ponad 1,00), wyst puj du e potrzeby na te drogi z uwagi na silnie rozbudowan sie osadnicz . Najlepsz sieci dróg twardych o du ej ich dost pno ci i małych potrzebach (wska nik lokalizacji dróg od 1,02 do 2,05) dysponuj gminy: Zbuczyn, Kotu i Domanice.

Tabela 14. Podział gmin powiatu siedleckiego ze wzgl du na wska nik lokalizacji dróg

ródło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urz dów gmin.

W powiecie siedleckim na koniec 2012 roku zarejestrowanych było ogółem 4718 podmiotów gospodarczych (tabela 15). Liczba ta w porównaniu z 2002 rokiem wzrosła o 871 podmiotów, tj. 23,0%. Wzrost ten spowodowany został przede wszystkim zwi kszeniem si liczby osób fizycznych prowadz cych działalno gospodarcz o 743 podmioty, tj. o 22,0%.

W analizowanym okresie wzrosła równie liczba spółek handlowych, spółdzielni oraz funda-cji, stowarzysze i pozostałych podmiotów. Najwi cej podmiotów gospodarczych na koniec 2012 roku funkcjonowało w gminach: Siedlce (1630), Zbuczyn (607), Skórzec (395) i Kotu (387), natomiast najmniej w gminach: Przesmyki (92), Paprotnia (106), Korczew (125) i

Do-Sie dróg

Niekorzystna sie osadnicza Sucho ebry 1,08 1,58

(du a dost pno , du e potrzeby) Paprotnia 1,19 1,30

1/ Wska nik lokalizacji dróg obliczono w uj ciu ilo ciowym jako wska nik rednio wa ony, uwzgl dniaj cy zarówno liczb mieszka ców jak i powierzchni gminy.

Tabela 15. Liczba podmiotów gospodarczych oraz wskanik przedsibiorczoci w gminach powiatu siedleckiego w 2002 i 2012 roku Gmina RokOsoby fizyczne prowadzce działalno gospodarcz

Spółki handlowe ogółem

Spółdzielnie ogółem Fundacje, stowarzyszenia i pozostałe Podmioty gospodarki narodowej ogółem

Wskanik przedsibiorczoci1/ Domanice 200294001010468,0 2012117001212977,7 Korczew2002120421313983,7 2012107421212574,0 Kotu2002274622630862,1 2012360182738773,0 Mokobody2002215331323478,3 2012203631222472,3 Mordy2002239153528076,9 2012251823729879,3 Paprotnia200290011110268,0 201291311110665,4 Przesmyki 2002133021314874,4 2012792389244,9 Siedlce 200210523511041192117,8 201214276011421630147,1 Skórzec2002228622225861,4 2012352723439583,3 Suchoebry2002183132421175,9 2012225553026591,1 Winiew2002208632424172,6 20122421142828579,2 Wodynie2002143142217063,7 2012144442317562,9 Zbuczyn2002411334346081,3 20125359657607100,2 Powiat siedlecki 200233906631360384781,8 2012413313735413471893,7 1/ Wskanik przedsibiorczoci wyraono liczb podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON w przeliczeniu na 1 tys. ludnoci w wieku produkcyjnym. dło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urzdów gmin.

manice (129 podmiotów). Zmniejszenie liczby podmiotów gospodarczych w 2012 w porów-naniu z 2002 rokiem nast piło tylko w 3 gminach: Przesmyki, Mokobody i Korczew (odpo-wiednio o: 56, 10 i 6 podmiotów), natomiast w pozostałych gminach tendencja był odwrotna, a najwi cej podmiotów przybyło w gminach: Siedlce, Zbuczyn, Skórzec i Kotu (odpowied-nio o: 438, 147, 137 i 79 podmiotów). Wska nik przedsi biorczo ci w powiecie siedleckim w 2002 roku wynosił 81,8, natomiast w 2012 roku 93,7 (nast piło zwi kszenie wska nika o 11,9). Warto ci tego wska nika w 2002 roku były zró nicowane, najwy sze jego warto ci uzyskano w gminach: Siedlce, Korczew i Zbuczyn (odpowiednio: 117,8, 83,7 i 81,3), za naj-ni sze w gminach: Skórzec, Kotu i Wodynaj-nie (odpowiednaj-nio: 61,4, 62,1 i 63,7). Znaczne były równie ró nice mi dzy tym wska nikiem w poszczególnych gminach w 2012 roku, najwy -sze jego warto ci uzyskano w gminach: Siedlce, Zbuczyn i Sucho ebry (odpowiednio: 147,1, 100,2 i 91,1), natomiast najni szy wska nik w gminie Przesmyki (44,9). W wi kszo ci gmin (w 8 spo ród 13), podobnie jak w skali całego powiatu, wska nik ten był w 2012 roku

znacz-nie wy szy w porównaniu z 2002 rokiem, najwy szy jego wzrost w gminach: Siedlce (o 29,3), Skórzec (o 21,9) i Zbuczyn (o 18,9), najwi kszym zmniejszeniem tego wska nika (o 29,5) charakteryzowała si gmina Przesmyki.

Zmiany struktury podmiotów gospodarczych w powiecie siedleckim w latach 2002 i 2012 były niewielkie (około 1%), (tabela 16). Osoby fizyczne prowadz ce działalno

go-spodarcz stanowiły prawie 90% wszystkich podmiotów, znacz cy, tj. w granicach 9% był równie udział fundacji, stowarzysze i pozostałych podmiotów.

Tabela 16. Struktura podmiotów gospodarczych (w %) w powiecie siedleckim w 2002 i 2012 roku

ródło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urz dów gmin

Spo ród osób fizycznych prowadz cych działalno gospodarcz w powiecie siedlec-kim (według stanu na koniec 2012 roku) najwi cej zajmowało si handlem, a tak e napraw pojazdów (1082), budownictwem (611), przetwórstwem przemysłowym (393) oraz transpor-tem i gospodark magazynow (326 osób), (tabela 17). W niewielkim natomiast zakresie prowadzono działalno w sekcjach: finanse i ubezpieczenia (106 osób), zakwaterowanie

Tabela 17. Liczba osób fizycznych prowadzcych działalno gospodarcz według sekcji w gminach powiatu siedleckiego w 2002 i 2012 roku Gmina RokPrzetwórstwo przemysłowe BudownictwoHandel i naprawa pojazdów Transport i gospodarka magazynowa Zakwaterowanie i usługi gastronomiczne Finanse i ubezpieczenia Obsługa rynku nieruchomoci

Pozostałe działalnoci Domanice 200271234520232 2012102238513137 Korczew200216734403848 2012162128202038 Kotu200230458411581873 2012367589287120113 Mokobody20021718591741891 20122329661541065 Mordy20021228652026997 2012254243230112105 Paprotnia200291812911436 2012111820633030 Przesmyki 200281141725158 201251420335029 Siedlce 2002938737591112155319 201212115042112024349548 Skórzec2002214477914963 201238767911541138 Suchoebry200219315415221347 201227454913511075 Winiew20021322601626881 201224296123140100 Wodynie200262448627743 20121030381415145 Zbuczyn200225421383371316137 201247601306311115208 Powiat siedlecki 2002276389108124341771581125 2012393611108232665106191531 dło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urzdów gmin.

Tabela 18. Struktura osób fizycznych prowadzcych działalno gospodarcz według sekcji (w %) w powiecie siedleckim w 2002 i 2012 roku RokPrzetwórstwo przemysłowe BudownictwoHandel i naprawa pojazdów Transport i gospodarka magazynowa Zakwaterowanie i usługi gastronomiczne Finanse i ubezpieczenia Obsługa rynku nieruchomoci

Pozostałe działalnoci 20028,111,531,87,21,22,34,733,2 20129,514,826,27,91,62,60,536,9 dło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urzdów gmin. Tabela 19. Dochody i wydatki gmin powiatu siedleckiego na 1 mieszkaca na jeden rok (rednio z lat 2002-2012) Gmina

Dochody Udział Wydatki majtkowe inwestycyjne (w zł)ogółem (w tys. zł)własne (w zł) dochodów własnych w dochodach ogółem (w %)

podatku rolnego w dochodach własnych (w %) Domanice 1,8433118,010,2394 Korczew1,5545529,420,0237 Kotu1,6145027,910,7330 Mokobody1,5739325,020,3239 Mordy1,5040627,121,6360 Paprotnia1,5533421,525,1242 Przesmyki 1,7154031,627,8527 Siedlce 1,4459941,65,5376 Skórzec1,4927518,517,8355 Suchoebry1,4852335,313,7242 Winiew1,5841926,512,2407 Wodynie1,6132920,414,2279 Zbuczyn1,7239523,019,8358 Powiat siedlecki 1,5941926,416,8334 Tendencja w latach 2002-2012rosncarosncabrakmalejcabrak dło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS oraz uzyskanych z urzdów gmin.

i usługi gastronomiczne (65 osób) oraz obsługa rynku nieruchomo ci (19 osób). W 2012 w porównaniu z 2002 rokiem wzrosła liczba osób fizycznych prowadz cych działalno go-spodarcz w sekcjach: budownictwo, przetwórstwo przemysłowe, transport i gospodarka ma-gazynowa, finanse i ubezpieczenia oraz zakwaterowanie i usługi gastronomiczne (wzrost od-powiednio o: 222, 117, 83, 29 oraz 24 podmioty), na tym samym poziomie pozostała liczba podmiotów w sekcji handel i naprawa pojazdów, natomiast znaczny spadek (o 139 podmio-tów) nast pił w obsłudze rynku nieruchomo ci.

W strukturze osób fizycznych prowadz cych działalno gospodarcz w powiecie sie-dleckim (poza pozycj pozostałe działalno ci) dominuj nast puj ce sekcje: handel oraz na-prawa pojazdów (ponad 25%), budownictwo (około 15%), przetwórstwo przemysłowe (około 10%), a tak e transport i gospodarka magazynowa (około 8%), (tabela 18). Najwi ksze zmia-ny w tej strukturze w latach 2002 i 2012 wyst piły w sekcjach: handel i naprawa pojazdów (spadek o 5,6%), obsługa rynku nieruchomo ci (spadek o 4,2%) oraz budownictwo (wzrost o 3,3%).

redni dochód ogółem w skali jednego roku na 1 mieszka ca w gminach powiatu sie-dleckiego w latach 2002-2012 wynosił 1,59 tys. złotych, natomiast dochód własny 419 zł, a zarówno dochód ogółem, jak i na 1 mieszka ca miały wyra n tendencj rosn c w tych latach (tabela 19). rednie dochody ogółem w skali jednego roku w poszczególnych gminach wahały si od 1,44 tys. zł w gminie Siedlce do 1,84 tys. w gminie Domanice, natomiast do-chody własne na 1 mieszka ca były bardziej zró nicowane, tj.: od 275 zł w gminie Skórzec do 599 zł w gminie Siedlce. redni udział dochodów własnych w dochodach ogółem wynosił 26,4% i był silnie zró nicowany: od 18,0% w gminie Domanice do 41,6% w gminie Siedlce.

Brak było wyra nego trendu rosn cego czy malej cego tych dochodów od 2002 do 2012 ro-ku. Obserwowano natomiast spadek udziału dochodów z podatku rolnego w dochodach wła-snych gmin. redni udział tego podatku wynosił 16,8%, przy warto ciach ekstremalnych:

5,5% udziale w gminie Siedlce i 27,8% w gminie Przesmyki. W analizowanym okresie, tj. od 2002 do 2012 roku wydatki maj tkowe i inwestycyjne na 1 mieszka ca nie wykazywały ad-nej tendencji (wahały si w badanych latach). rednia tych wydatków w skali roku wynosiła 334 złote i była zró nicowana, od poni ej 250 zł w gminach: Korczew, Mokobody, Paprotnia i Sucho ebry do ponad 400 zł w gminie Wi niew i a do ponad 520 zł w gminie Siedlce.