Międzynarodowej Konwencji o Prawach Dziecka
KOD PROBLEMÓW:
1. Problematyka erotyczna, 2. Problematyka seksualna, 3. Problematyka ciąży,
4. Trudności z samym sobą i otoczeniem, 5. Załamania, zaburzenia psychiczne, 6. Trudności wychowawcze,
7. Problematyka współżycia w rodzinie,
24 [https://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_%C5%81opatkowa] – 04.08.2019.
25 Żródło: Rzecznik Praw Dziecka, [https://brpd.gov.pl/aktualnosci/wspomnienie-dr-marii-lopatkowej] – 12.08.2019.
26 M. Łopatkowa, Którędy do ludzi, [http://lubimyczytac.pl/autor/48108/maria-lopatkowa] – 13.08.2019.
8. Problematyka współżycia z rówieśnikami, 9. Konflikty w szkole, w pracy,
10. Trudności w nauce,
11. Wybór, zmiana szkoły, zawodu, 12. Problematyka wyglądu zewnętrznego, 13. Problematyka zagrożenia zdrowia, 14. Choroby, dolegliwości fizyczne,
15. Uzależnienie od środków odurzających, 16. Problematyka prawnicza,
17. Poszukiwanie wiedzy, 18. Zjawiska aspołeczne, 19. Chęć rozmowy, 20. Savoir vivre, 21. Informacje różne,
22. Wszelkie uzależnienia (mass media, Internet, smartfon, gry komputerowe itp.),
23. Fobie, lęki, stresy itp., 24. Inne problemy.
Źródło: Kod problemów Terenowego Komitetu Ochrony Praw Dziecka w Jeleniej Górze, zbiory własne Urszuli Gałęskiej.
Z
AKOŃCZENIEZaledwie od 28 lat obowiązuje w Polsce pierwszy, pełny Katalog (zbiór) praw dziecka urodzonego, które nie ukończyło 18 roku życia – Konwencja o Prawach Dziecka. Nazywa się ją Światową Konstytucją Praw Dziecka.
Składa się ona z preambuły 13 paragrafów, w których określone zostały założenia ogólne oraz z trzech części postanawiających. Część pierwsza (41 artykułów) dotyczy zobowiązań państwa w zakresie realizowania po-szczególnych praw dziecka. Część druga (art. 42 – 45) określa sposób egze-kwowania i kontrolowania zobowiązań państwa. Część trzecia (art. 46 – 54) podaje zasady przystąpienia do Konwencji. Katalog praw przyznanych dziecku w Konwencji obejmuje prawa cywilne, socjalne, kulturalne i poli-tyczne.
Realizacja postanowień Konwencji o Prawach Dziecka, to główne zada-nie Terenowych Komitetów Ochrony Praw Dziecka. Działające w całej Polsce TKOPDz w znacznym stopniu decydują samodzielnie o zakresie, formach i celu swoich działań mających służyć dzieciom. Ich codzienna praca, to realizacja Korczakowskich praw dziecka. To przede wszystkim realizacja prawa dziecka do samostanowienia.
Można stwierdzić, że jest to praktyczna realizacja Konwencji Ochrony Praw Dziecka w zakresie praw i wolności osobistej każdego dziecka w kon-tekście prawa do pełnomocności, czyli samostanowienia i samorealizacji.
Jednakże ogół praw zapisanych w Konwencji, w tym przede wszystkim na-turalne prawo każdego dziecka do samostanowienia, pozostałoby pustą
NATURALNE PRAWO DZIECKA DO SAMOSTANOWIENIA
W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEJ KONWENCJI O PRAWACH DZIECKA 117 deklaracją, gdyby nie działalność obrońców ogólnoludzkich wartości, w tym również Terenowych Komitetów Ochrony Praw Dziecka.
Jednakże wciąż świadomość społeczna i świadomość dziecka o możli-wości uzyskania pomocy w rozwiązywaniu jego problemów wynikających z nieprzestrzegania Międzynarodowej Konwencji o Ochronie Praw Dziecka jest niewystarczająca. Przeciwprzemocowy Telefon Zaufania działający w TKOPDz w Jeleniej Górze prowadzony podczas dyżurów wolontariuszy zapewnia potrzebującym wsparcia dzieciom profesjonalną pomoc, a wszyst-kie zgłoszenia rejestrowane są w formie „Dziennika Dyżuru”, którego wzór jest zamieszczony poniżej.
Rysunek 2. Dziennik dyżuru TKOPDz w Jeleniej Górze przeciw-przemocowego telefonu zaufania
Źródło: badanie własne, (zbiory własne Urszuli Gałęskiej).
L
ITERATURA:
[1] Czyż E., Przestrzeganie praw dziecka w Polsce, [w:] SOS-Dziecko! Zeszyt IV, Komitet Ochrony Praw Dziecka, Warszawa 1992.
[2] Czyż E., (red.), Dziecko i jego prawa, MEN, Biblioteka Komitetu Ochrony Praw Dziecka, Warszawa 1992.
[3] Czyż E., (red.), Materiały informacyjne KOPDz, Zeszyt IV, Warszawa 1992.
[4] Korczak J., Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie, Dzieła. Tom 7, Warszawa 1993.
[5] Korczak J., Jak kochać dziecko, wybór pism, t. 3, Warszawa 1993.
[6] Marczak K., (red.) Moje prawa i moje obowiązki, O Konwencji Praw Dziecka z dziećmi, Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Okna, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 2003.
[7] Mortkowicz-Olczakowa H., Janusz Korczak, Wydawnictwo J. Mortkowicz, Kraków 1949.
[8] Okoń W., Słownik Pedagogiczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, War-szawa1984.
[9] Okoń W., Nowy Słownik Pedagogiczny, Wydawnictwo „Żak”, Warszawa 1998.
[10] Puślecki W., Pełnomocność ucznia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2002.
[11] Puślecki W., (red.), Kształcenie wczesnoszkolne na przestrzeni tysiącleci, Ofi-cyna Wydawniczo – Poligraficzna „Adam”, Warszawa 2000.
[12] Szkudlarek T., Śliwierski B., Wyzwanie pedagogiki krytycznej i antypedago-giki, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1992.
[13] Szymańczak M., Od prawa do życia do prawa do samostanowienia, [w:]
Dziecko i jego prawa, Praca zbiorowa pod red. Ewy Czyż, MEN, Warszawa 1992.
[14] Śliwerski B., Klinika szkolnej demokracji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1996.
Czasopisma:
[15] Kopczyńska-Sikorska J., O Januszu Korczaku w 85 rocznicę założenia w Warszawie „Domu Sierot” [w:] „Wychowanie w przedszkolu”, nr 2/1998.
[16] Lewin A., Czy dziecko ma prawa, „Biuletyn Polskiego Komitetu Korczakow-skiego”, nr 25/1990.
NATURALNE PRAWO DZIECKA DO SAMOSTANOWIENIA
W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEJ KONWENCJI O PRAWACH DZIECKA 119
Zasoby internetowe:
[17] [http://www.bp.pila.pl/wp-content/uploads/2012/06/Korczak-4.pdf] – 12.08.2019.
[18] [http://www.publikacje.edu.pl/pdf/9265.pdf] – 15.08.2019.
[19] [https://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_%C5%81opatkowa] – 04.08.2019.
[20] [https://brpd.gov.pl/aktualnosci/wspomnienie-dr-marii-lopatkowej] – 12.08.2019.
[21] [http://lubimyczytac.pl/autor/48108/maria-lopatkowa] – 12.08.2019.
Inne:
[22] Moje prawa czyli Konwencja o Prawach Dzieci dla dzieci, Komitet Ochrony Praw Dziecka, Warszawa 1994.
[23] Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, MEN, Warszawa, 1989.
S
TRESZCZENIENaturalne prawo dziecka do samostanowienia w świetle Międzynaro-dowej Konwencji o Prawach Dziecka
Międzynarodowy akt prawny, jakim jest Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona jednomyślnie przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczo-nych dnia 20 listopada1989 roku, to Katalog (zbiór) praw wszystkich dzieci na całym świecie. Dlatego też nazywana jest Światową Konstytucją Praw Dziecka. Ten system ochrony praw dziecka wydaje się być prawie doskona-ły. Ale, na pytanie, czy w Polsce przestrzegane jest naturalne prawo dziecka do samostanowienia, czy przestrzegane są prawa i wolności osobiste, odpo-wiadamy, że niestety zaniedbania w tym zakresie są faktem. Istotnym pro-blemem jest np. idea przemiennej opieki rodziców nad dzieckiem po rozwo-dzie, kwestia jawności adopcji, prawo dziecka do wypowiadania się w spra-wach jego dotyczących, prawo do kontaktów osobistych z bliskimi osobami za granicą, tajemnica korespondencji, „upodmiotowiania ucznia” i prawo do życia bez przemocy. To tylko niektóre problemy wymagające nowych roz-wiązań. Dlatego niezbędna jest edukacja całego społeczeństwa na temat naturalnego prawa dziecka do samostanowienia: do tożsamości, wolności wyrażania poglądów, religii, prywatności, godności i szacunku oraz innych praw i wolności osobistych. To są zadania Terenowych Komitetów Ochrony Praw Dziecka. Mogą o to zabiegać jedynie ludzie głęboko rozumiejący po-trzebę wcielania w życie postanowień Konwencji o Prawach Dziecka.
Słowa kluczowe: cywilne prawa dziecka, Konwencja ONZ o Prawach Dziecka 1989, prawo dziecka do samostanowienia, TKOPDz.
S
UMMARYThe natural child’s law to self-determination in the light of Interna-tional Convention on the Rights of the Child
The international legal act, which is the Convention on the Rights of the Child, adopted unanimously by the General Assembly of the United Nations on November 20, 1989, is a Catalog (collection) of the rights of all children around the world. That is why it is called the World Constitution for Children's Rights. This system of protecting children's rights seems to be almost perfect. But the question is whether the child's natural right to self-determination is respected in Poland, whether its personal rights and freedoms are respected, we reply that, unfortunately, neglect in this aspect is a fact. An important problem is, for example, the idea of alternate paren-tal care over a child after divorce, the issue of open adoption, the child's right to speak on matters concerning him or her, the right to personal con-tact with loved ones abroad, the secret of correspondence, "empowering of a student" and the right to live without violence. These are just some of the problems that require new solutions. That is why it is necessary to educate the whole society about the child's natural right to self-determination: iden-tity, freedom of expression, religion, privacy, dignity and respect, as well as other personal rights and freedoms. These are the tasks of Local Commit-tees for the Protection of Children's Rights. Only people deeply understand-ing the need to implement the resolutions of the Convention on the Rights of the Child can do so.
Key words: Civil Rights of the Child, Convention on the Rights of the Child General Assembly of the United Nations 1989, child's right to self-determination, Local Committees for the Protection of Children's Rights.
WSPÓŁCZESNEPOSZUKIWANIAWPEDAGOGICE
TEORIA – BADANIA – PRAKTYKA … PRACE NAUKOWE WSZIP
NR 47 (1)2019
Urszula Gałęska
Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębioroczości z siedzibą w Wałbrzychu