Jarosław Mikołajczyk
Koncepcja kształcenia na kierunku Ekonomia w PWSZ w Tarnowie zorientowana jest na praktyczny aspekt ekonomii oraz jej szerokiego zastosowania, przede wszystkim zaś na:
- pobudzanie do rozwoju aktywności studentów,
- pogłębianie motywacji studentów do nieustannego podnoszenia kwalifi kacji za-wodowych oraz kształtowanie i doskonalenie kompetencji społecznych,
- przygotowanie do rzetelnej pracy i podjęcia studiów II stopnia.
W związku z powyższym kładziony jest duży nacisk na powierzenie prowadzenia zajęć o charakterze specjalistycznym i praktycznym nauczycielom akademickim, będą-cym ekspertami w wykładanych przedmiotach, oraz wykładowcom, którzy zdobyli do-świadczenie zawodowe poza szkolnictwem wyższym. Propozycje zajęć są dostosowane do potrzeb rynku pracy. Zajęcia odbywają się w profesjonalnie przygotowanych salach wykładowych, ćwiczeniowych i komputerowych. W związku z realizacją projektu od dnia 30 września 2014 r. do dyspozycji Zakładu Ekonomii pozostaje Symulacyjne Przedsiębior-stwo Turystyczne SYMTUR, które zostało utworzone ze środków pozyskanych z Funduszy Norweskich w ramach programu Rozwój Polskich Uczelni Fundusz Stypendialny i Szkole-niowy – projekt - Symulacyjne przedsiębiorstwo turystyczne jako innowacyjna metoda praktycznego kształcenia na nowej specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z języ-kiem angielskim.
Obecnie funkcjonujące studia powstały w oparciu o analizę lokalnego rynku pracy (zgłaszającego zapotrzebowanie na pracowników wykonawczych w sektorze usług nie-materialnych), analizę struktury absolwentów szkół średnich, badanie preferencji studen-tów oraz opinie interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych.
Opis programu kształcenia
Program kształcenia obejmuje opis określonych przez uczelnię spójnych efektów kształcenia, zgodny z Krajowymi Ramami Kwalifi kacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz opis procesu kształcenia, prowadzącego do osiągnięcia tych efektów, wraz z przypisanymi do poszczególnych modułów tego procesu punktami ECTS144. Opis efektów kształcenia na kierunku Ekonomia został przyjęty uchwałą nr 18/2012 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie z dnia 30 marca 2012 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla kierunków studiów prowadzonych w Państwowej Wyższej Szkole Zawo-dowej w Tarnowie.
Umiejscowienie kierunku studiów w obszarze nauk społecznych uzasadnia wstęp do opisu efektów kształcenia. „Kierunek studiów Ekonomia należy do dziedziny nauk ekonomicznych w ramach obszaru kształcenia nauki społeczne. Kierunek Ekonomia jest podstawą dla wszystkich dyscyplin naukowych z dziedziny nauk ekonomicznych. Z
pod-144 A. Kraśniewski, Jak przygotowywać programy kształcenia zgodnie z wymaganiami wynikającymi z Krajowych Ram Kwalifi kacji dla Szkolnictwa Wyższego? MNiSW, bm., br., s. 15.
stawowej wiedzy ekonomicznej czerpią takie dyscypliny, jak fi nanse i nauki o zarządzaniu.
Studia ekonomiczne I stopnia na kierunku Ekonomia dają więc podstawy do rozszerzania wiedzy w ramach dyscyplin pokrewnych na studiach II stopnia. Wiedza i umiejętności zdo-bywane podczas studiów na kierunku Ekonomia odwołują się także do dorobku dyscyplin pokrewnych, takich jak: prawo, socjologia, psychologia. Łączy te dyscypliny przedmiot badania, którym jest zbiorowość jednostek ludzkich, a także system powiązań społeczno-ści, struktur społecznych oraz instytucji, łącznie dążących do realizacji określonych celów ekonomicznych”145. Zestawienie kierunkowych efektów kształcenia w obszarach wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych zamieszczono w tabelach 1-3.
Objaśnienie oznaczeń użytych w tabelach 1-3:
EK – kierunkowe efekty kształcenia W – kategoria wiedzy
U – kategoria umiejętności
K – kategoria kompetencji społecznych
S1P – efekty kształcenia w obszarze nauk społecznych dla I stopnia profi lu praktycznego 01, 02, 03 i kolejne – numer efektu kształcenia
Tabela 1. Opis efektów kształcenia z obszaru wiedzy dla kierunku Ekonomia
Symbol
Efekty kształcenia dla kierunku studiów ekonomia
Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunku ekonomia absolwent:
Odniesienie do efektów kształcenia w zakresie obszaru
nauk społecznych
EK_W01 Rozróżnia i charakteryzuje podstawowe typy systemów
gospodarczych S1P_W01
EK_W02
Wyjaśnia zasady i koncepcje teorii ekonomii w odniesieniu do funkcjonowania rynku i gospodarowania w warunkach ograniczonych zasobów
S1P_W01 S1P_W02 S1P_W08
EK_W03
Wyjaśnia genezę nauk ekonomicznych i ich rozwój oraz rozumie współczesną organizację instytucji
ekonomicznych i rodzaj więzi ekonomicznych
S1P_W09
EK_W04 Ma uporządkowaną wiedzę na temat gospodarki rynkowej i jej mechanizmów
S1P_W02
145 Załącznik nr 3 do uchwały nr 18/2012 Senatu z dnia 30 marca 2012 roku (www.pwsztar.edu.pl - dostęp z dnia 2 marca 2016 r.).
EK_W05 Ma podstawową wiedzę o relacjach między strukturami
i instytucjami ekonomicznymi w kraju i UE S1P_W03 EK_W06 Ma podstawową wiedzę o rodzajach więzi społecznych
i o rządzących nimi prawidłowościach S1P_W04
EK_W07
Ma podstawową wiedzę na temat zachowania człowieka w zakresie zaspokajania potrzeb, zachowań
konsumenckich i producenta
S1P_W05
EK_W08
Ma podstawową wiedzę o miejscu ekonomii w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych i metodologicznych
powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi
S1P_W06
EK_W09 Ma uporządkowaną wiedzę na temat zasad i norm
etycznych S1P_W07
EK_W10
Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu podstaw prawa, ochrony własności przemysłowej i prawa
autorskiego
S1P_W07 S1P_W10
EK_W11
Zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystując wiedzę
z zakresu ekonomii i nauk pokrewnych
S1P_W11
EK_W12 Zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu nauk
społecznych S1P_W01
EK_W13
Posiada podstawową wiedzę z zakresu rachunkowości i fi nansów przedsiębiorstw instytucji publicznych i fi nansowych, organizacji pozarządowych, banków.
S1P_W01 S1P_W02 S1P_W07
EK_W14
Ma wiedzę z zakresu gospodarowania zasobami fi nansowymi, ludzkimi i materialnymi przedsiębiorstwa
w realiach gospodarki rynkowej
S1P_W01 S1P_W02
EK_W15 Zna i rozumie mechanizmy polityki fi nansowej, społecznej, gospodarczej w Polsce i na świecie.
S1P_W03 S1P_W04
EK_W16
Posiada wiedzę z zakresu zastosowania narzędzi matematycznych w ekonomii oraz badania zjawisk
ekonomicznych.
S1P_W06
Źródło: Załącznik nr 3 do uchwały nr 18/2012 Senatu z dnia 30 marca 2012 roku (www.pwsztar.edu.
pl - dostęp z dnia 2 marca 2016 r.)
Tabela 2. Opis efektów kształcenia z obszaru umiejętności dla kierunku Ekonomia
Symbol
Efekty kształcenia dla kierunku studiów ekonomia Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia
na kierunku ekonomia absolwent:
Odniesienie do efektów kształcenia w zakresie obszaru
nauk społecznych
EK_U01
Potrafi właściwie obserwować zjawiska gospodarcze, analizować przyczyny, przebieg oraz skutki zjawisk
ekonomicznych
S1P-U01 S1P-U02 S1P-U03
EK_U02
Posiada umiejętność doboru i wykorzystania narzędzi prognozowania gospodarczego oraz interpretowania
otrzymanych wyników
S1P-U04
EK_U03
Posiada umiejętność stosowania wiedzy teoretycznej w określonym obszarze organizacji i bycia specjalistą
w tym zakresie (w powiązaniu ze studiowaną specjalizacją)
S1P-U06
EK_U04 Posiada umiejętność samodzielnego podjęcia
i prowadzenia działalności gospodarczej S1P-U06
EK_U05
Potrafi formułować i analizować problemy badawcze pozwalające na rozwiązywanie typowych problemów
organizacji
S1P-U02 S1P-U03
EK_U06
Posiada umiejętność użycia oraz oceny odpowiednich metod i narzędzi do opisu i analizy przedsiębiorstwa oraz
jego otoczenia
S1P-U02 S1P-U03
EK_U07
Zastosowania metod i narzędzi analitycznych oraz systemów informatycznych wspomagających procesy
podejmowania decyzji
S1P-U07
EK_U08 Posiada umiejętność przewidywania zachowań ludzkich,
w tym członków organizacji S1P-U08
EK_U09
Posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim i obcym z zakresu ekonomii,
z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł
S1P-U09
EK_U10
Posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i obcym z zakresu ekonomii,
z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł
S1P-U10
EK_U11
Ma umiejętności językowe w zakresie ekonomii, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego
S1P-U11
EK_U12
Posiada elementarne umiejętności badawcze pozwalające na konstruowania i prowadzenie prostych badań ekonomicznych, potrafi sformułować wnioski, opracować
i zaprezentować wyniki
S1P-U01 S1P-U02
EK_U13
Posługuje się normami i standardami w procesach planowania, organizowania, motywowania i kontroli (z uwzględnieniem specyfi ki studiowanej specjalności)
S1P-U05
EK_U14
Posiada umiejętność kierowania i współdziałania w projektach wprowadzających zmiany w miejscu pracy
i poza nim
S1P-U06 S1P-U07 S1P-U08
EK_U15
Posiada umiejętności doboru zasad prowadzenia rachunkowości w jednostce gospodarczej zgodnych z przepisami prawa i potrzebami zarządzania jednostką.
S1P-U02 S1P-U05
EK_U16
Posiada umiejętność prawidłowego formułowania modeli ekonomicznych, ekonometrycznych oraz ich interpretacji, w tym umiejętne korzystanie z programów komputerowych (prowadzenia symulacji, formułowanie
prognoz)
S1P-U04 S1P-U07
EK_U17 Potrafi zdefi niować i rozwiązywać zadania problemowe
(studia przypadków, projekty, wnioski, zadania) S1P-U03 Źródło: Załącznik nr 3 do uchwały nr 18/2012 Senatu z dnia 30 marca 2012 roku (www.pwsztar.edu.
pl - dostęp z dnia 2 marca 2016 r.)
Tabela 3. Opis efektów kształcenia z obszaru kompetencji społecznych dla kierunku Ekonomia
Symbol
Efekty kształcenia dla kierunku studiów ekonomia Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia
na kierunku ekonomia absolwent:
Odniesienie do efektów kształcenia w zakresie obszaru
nauk społecznych
EK_K01 Rozumie potrzebę ciągłego zdobywania i pogłębiania
wiedzy wynikającą ze zmienności otoczenia S1P-K01
EK_K02 Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując
w niej różne role S1P-K02
EK_K03 Komunikuje się z otoczeniem w miejscu pracy i poza nim
oraz przekazuje swoją wiedzę S1P-K03
EK_K04 Przekazuje i broni własnych poglądów oraz przekonuje
i negocjuje w imię osiągania wspólnych celów S1P-K03 EK_K05 Rozumie potrzebę aktywnego porusza się po rynku pracy S1P-K04
EK_K06 Adaptuje się w nowych warunkach i sytuacjach, pogłębiając swoją wiedzę i umiejętności
S1P-K04 S1P-K06
EK_K07 Samodzielnie zdobywa wiedzę i doskonali swoje
umiejętności stając się profesjonalistą S1P-K06
EK_K08 Bierze odpowiedzialność za powierzone mu zadania
S1P-K02 S1P-K03 S1P-K04
EK_K09 Potrafi uczestniczyć w przygotowaniu projektów
społecznych oraz wskazuje na źródła ich fi nansowania S1P-K05 EK_K10 Myśli i działa w sposób przedsiębiorczy S1P-K07
EK_K11 Jest świadomy istnienia etycznego wymiaru
wyznaczonych mu ról S1P-K04
EK_K12 Potrafi samodzielnie organizować i koordynować
działania S1P-K07
Źródło: Załącznik nr 3 do uchwały nr 18/2012 Senatu z dnia 30 marca 2012 roku (www.pwsztar.edu.
pl - dostęp z dnia 2 marca 2016 r.)
Opis efektów kształcenia odnosi się ogólnie do kierunku Ekonomia. Jedynie dwa efekty kształcenia (tj. EK_U03 oraz EK_U13) wskazują na konieczność poszerzenia wiedzy i umiejętności studentów o problematykę związaną ze studiowaną specjalnością. Spe-cyfi kę specjalności porusza w większym stopniu opis sylwetki absolwenta publikowany na stronie internetowej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie. W odniesie-niu do specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim, zamiesz-czona informacja głosi że „... studenci uzyskują wiedzę na temat funkcjonowania pod-miotów turystycznych i hoteli, zapoznają się z problematyką ekonomiczną działalności związanych z obsługą ruchu turystycznego – organizacją, marketingiem i zarządzaniem, a także elementami żywienia, w tym zbiorowego. W związku z przestrzennym charakte-rem turystyki sporo treści wykładów i ćwiczeń dotyczy geografi i turystycznej, turystyki międzynarodowej oraz współczesnego znaczenia turystyki dla gospodarki Polski i Unii Europejskiej. Nieodłącznym elementem edukacji jest znajomość języka angielskiego, który poza podstawowym 3-semestrowym zakresem może być kontynuowany przez stu-dentów także w trakcie III roku studiów. Ponadto studenci odbywają 6- cio tygodniową praktykę zawodową w kraju bądź za granicą. Osoby kończące specjalność Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim przygotowane są do pracy w turystyce i ho-telarstwie – głównie na stanowiskach operacyjnych i kierownictwa niższego szczebla – w kraju i za granicą. Posiadają także niezbędną wiedzę i umiejętności do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej, umieją poruszać się swobodnie w europejskiej przestrzeni społeczno-gospodarczej”146.
Efekty kształcenia realizowane są w trakcie procesu dydaktycznego opartego o odpo-wiednio skonstruowany plan studiów. W związku z przynależnością specjalności do kie-runku studiów w planie znajdować się muszą przede wszystkim przedmioty odpowia-dające kierunkowi Ekonomia. Konstrukcję planu studiów oparto na nieobowiązujących już standardach kształcenia, uznając trafność dobranej w nich siatki przedmiotów. Stu-dia pierwszego stopnia na kierunku Ekonomia trwają 3 lata (6 semestrów). StuStu-dia pro-wadzone są w formie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. Specjalność Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim realizowana jest obecnie jedynie w trybie stacjonarnym. Od roku akademickiego 2012/2013 łączna liczba godzin zajęć wynosi 1800 (dodatkowo realizuje się szkolenie biblioteczne i szkolenie BHP w łącznym wymiarze 7 godzin dydaktycznych oraz wykłady/warsztaty z wprowadzenia na rynek pracy - 4 godz.) oraz 180 godzin praktyki zawodowej. Studenci, którzy rozpoczęli studia w systemie sta-cjonarnym w roku akademickim 2013/2014 i roku 2014/2015 obciążeni są 188 pkt. ECTS.
Od roku akademickiego 2015/2016 wprowadzono zmiany w planie studiów wynikające z ustawowego wymogu zwiększenia liczby godzin praktyk zawodowych do 360 i przy-pisania im proporcjonalnie przypadającej liczby 12 ECTS. Pociągnęło to za sobą koniecz-ność przesunięć zajęć pomiędzy semestrami oraz aktualizacji punktacji ECTS, skutkując
146 www.pwsztar.edu.pl
niewielkimi zmianami układu planu w stosunku do wersji pierwotnej. Zmniejszono także łączną liczbę punktów ECTS do 182 (na studiach stacjonarnych). Ze względu na ograni-czoność miejsca, prezentacje planu i jego analizy przedstawione zostaną w odniesieniu do pierwotnej wersji planu i tylko do studiów stacjonarnych (faktycznie realizowanych).
Jak już wspomniano podstawą konstrukcji planu studiów było uchylone rozporządze-nie dotyczące standardów kształcenia147. W odniesieniu do kierunku Ekonomia standardy zakładały realizację co najmniej 360 godzin zajęć w ramach grupy przedmiotów treści podstawowych i przypisania im 48 pkt. ECTS oraz 180 godzin przedmiotów grupy treści kierunkowych oraz przypisanie im 24 pkt. ECTS. Grupa treści podstawowych obejmowała 9 przedmiotów (matematyka, statystyka opisowa, ekonometria, mikroekonomia, podsta-wy makroekonomii, zarządzanie, rachunkowość, międzynarodowe stosunki gospodarcze i prawo) z przypisanym im minimalnym wymiarem godzinowym. Grupa treści kierun-kowych obejmowała 6 przedmiotów (polityka społeczna, polityka gospodarcza, analiza ekonomiczna, fi nanse publiczne i rynki fi nansowe, ekonomia integracji europejskiej i go-spodarka regionalna) także z określonym wymiarem godzinowym. Ponadto standardy określały wymagania w zakresie edukacji językowej, technik komputerowych, przedmio-tów poszerzających wiedzę ogólną oraz pewne wymagania dotyczące struktury punkprzedmio-tów ECTS. Skonstruowany plan studiów z określeniem rodzaju zajęć, wymiaru czasowego oraz punktów ECTS przedstawiono w tabelach 4-7.
Tabela 4. Przedmioty ogólne i kierunkowe - obowiązkowe w planie studiów dla kierunku Ekonomia specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim
Nazwa przedmiotu (modułu)
Semestr Wykłady Ćwiczenia Laboratorium Seminarium Razem godzin
ECTS
Forma zaliczenia E – egzamin;
ZO- zaliczenie z oceną;
Z-zaliczenie Geografi a ekonomiczna 1 15 15 - - 30 2 (W.-1;
Ćw.–1)
W.- ZO; Ćw.- ZO Gospodarka regionalna 1 15 15 - - 30 5 (W.-2;
Ćw.–3)
W.- ZO; Ćw.- ZO Historia gospodarcza 1 15 15 - - 30 2 (W.-1;
Ćw.–1)
W.- ZO; Ćw.- ZO
147 Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształ-cenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształkształ-cenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia miedzykierunkowe oraz makrokierunki (Dz.U. 2007.164.1166)
Informatyka (sem. I) 1 - - 30 - 30 2 ZO Matematyka (sem. I) 1 15 15 - - 30 3 (W.-1;
Ćw.–2)
W.- ZO; Ćw.- ZO
Mikroekonomia 1 30 30 - - 60 8 (W.-4;
Ćw.–4) W.- E; Ćw.- ZO Podstawy agrobiznesu 1 15 15 - - 30 3 (W.-2;
Ćw.–1) W.- E; Ćw.- ZO Podstawy marketingu 1 15 15 - - 30 3 (W.-1;
Ćw.–2)
W.- ZO; Ćw.- ZO
Informatyka (sem. II) 2 - - 30 - 30 2 ZO
Matematyka (sem. II) 2 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2) W.- E; Ćw.- ZO Podstawy makroekonomii 2 30 30 - - 60 8 (W.-4;
Ćw.–4) W.- E; Ćw.- ZO Podstawy rachunkowości 2 15 30 - - 45 5 (W.-2;
Ćw.–3) W.- E; Ćw.- ZO
Podstawy zarządzania 2 15 15 15 - 45
5 (W.-2;
Ćw.–2;
L.-1)
W.- ZO; Ćw.- ZO; L.-ZO
Statystyka opisowa 2 30 30 - - 60 5 (W.-2;
Ćw.–3) W.- E; Ćw.- ZO Analiza ekonomiczna 3 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2) W.- E; Ćw.- ZO
Ekonometria 3 15 30 - - 45 5 (W.-2;
Ćw.–3) W.- E; Ćw.- ZO Ekonomia integracji
europejskiej 3 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2)
W.- ZO; Ćw.- ZO Podstawy bankowości
i fi nansów 3 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2) W.- E; Ćw.- ZO Polityka gospodarcza 3 15 15 - - 30 3 (W.-2;
Ćw.–1) W.- E; Ćw.- ZO Finanse publ. i rynki
fi nansowe 4 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2)
W.- ZO; Ćw.- ZO Międzynarodowe stosunki
gosp. 4 15 15 - - 30 5 (W.-2;
Ćw.–3) W.- E; Ćw.- ZO
Podstawy prawa 4 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2) W.- E; Ćw.- ZO Polityka społeczna 4 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2) W.- E; Ćw.- ZO
Prognozowanie i symulacje 4 15 15 15 - 45
3 (W.-1;
Ćw.–1;
L.-1)
W.- E; Ćw.- ZO; L.-ZO
Seminarium 4 - - - 30 30 2 ZO
Ochrona własności
intelektualnej 6 15 - - - 15 1 E
Źródło: opracowanie własne na podstawie druku planu studiów
Tabela 5. Przedmioty ogólne do wyboru w planie studiów dla kierunku Ekonomia specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim
Nazwa przedmiotu (modułu)
Semestr Wykłady Ćwiczenia Laboratorium Seminarium Razem godzin
ECTS
Forma zaliczenia E – egzamin;
ZO- zaliczenie z oceną;
Z-zaliczenie
Wychowanie fi zyczne (sem. I) 1 - 30 - - 30 1 ZO
Lektorat języka angielskiego/
niemieckiego/włoskiego (sem. II) 2 - - 30 - 30 1 ZO
Wychowanie fi zyczne (sem. II) 2 - 30 - - 30 1 ZO
Lektorat języka angielskiego/
niemieckiego/włoskiego (sem. III) 3 - - 60 - 60 2 ZO
Lektorat języka angielskiego/
niemieckiego/włoskiego (sem. IV) 4 - - 60 - 60 2 ZO +E Źródło: opracowanie własne na podstawie druku planu studiów
Tabela 6. Przedmioty specjalnościowe – związane z wyborem specjalizacji w planie studiów dla kierunku Ekonomia specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim
Nazwa przedmiotu (modułu)
Semestr Wykłady Ćwiczenia Laboratorium Seminarium Razem godzin
ECTS
forma zaliczenia E – egzamin;
ZO- zaliczenie z oceną;
Z-zaliczenie Obsługa ruchu
turystycznego 3 15 15 - - 30 3 (W.-2;
Ćw.–1) W.- E; Ćw.- ZO Podstawy turystyki
i hotelarstwa 3 15 15 - - 30 3 (W.-2;
Ćw.–1) W.- E; Ćw.- ZO
Doradztwo 5 15 15 15 - 45 5 (W.-2;
Ćw.–2; L. -1)
W.- E; Ćw.- ZO; L.-ZO
Seminarium (sem. V) 5 - - - 30 30 4 ZO
Agroturystyka 6 15 15 - - - 3 (W.-2;
Ćw.–1) W.- E; Ćw.- ZO
Przedsiębiorczość 6 15 - 30 - 45 5 (W.-2;
L.–3) W.- E; L.- ZO
Seminarium (sem. VI) 6 - - - 30 30 4 ZO
Zarządzanie marketingowe
fi rmą 6 15 - 15 - 30 3 (W.-2;
L.–1) W.- ZO; L.- ZO Źródło: opracowanie własne na podstawie druku planu studiów
Tabela 7. Przedmioty specjalnościowe i kierunkowe - do wyboru w planie studiów dla kierunku Ekonomia specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim
Nazwa przedmiotu (modułu)
Semestr Wykłady Ćwiczenia Laboratorium Seminarium Razem godzin
ECTS
Forma zaliczenia E – egzamin;
ZO- zaliczenie
z oceną;
Z-zaliczenie English for Tourism** (sem.
II-60h; sem. III-II-60h; sem IV-30 h) - - 120 - - 120 0 ZO
Podstawy geografi i turystycznej 1 15 - - - 15 2 ZO
Socjologia 1 15 - - - 15 2 ZO
Jakość surowców i produktów
spożywczych 3 15 - 15 - 30 2 (W.-1;
L.–1)
W.- ZO; L.- ZO Podstawy gastronomii i żywienia 3 15 - 15 - 30 2 (W.-1;
L.–1)
W.- ZO; L.- ZO Analiza i marketing usług
turystycznych i hotelarskich 4 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2)
W.-ZO; Ćw.-ZO
Obsługa konsumenta 4 15 15 - - 30 4 (W.-2;
Ćw.–2)
W.-ZO; Ćw.-ZO
Ekonomika produkcji 5 15 15 - - 30 3 (W.-2;
Ćw.–1)
W.- E; Ćw.- ZO Ekonomika turystyki
i hotelarstwa 5 15 15 15 - 45
5 (W.-2;
Ćw.–2;
L. - 1)
W.-ZO; Ćw.-ZO; L. - ZO
Ekonomika usług 5 15 15 - - 30 3 (W.-2;
Ćw.–1)
W.- E; Ćw.- ZO
English for Tourism (sem. V) 5 - - 15 - 15 1 ZO
Negocjacje w biznesie 5 15 15 15 - 45
5 (W.-2;
Ćw.–2;
L. - 1)
W.-E; Ćw.-ZO; L. - ZO
Ochrona środowiska 5 15 15 - - 30 2 (W.-1;
Ćw..–1)
W.- E; Ćw..- ZO
Podstawy komunikowania 5 15 15 15 - 45
5 (W.-2;
Ćw.–2;
L. - 1)
W.-E; Ćw.-ZO; L. - ZO
Polityka i fi nanse UE 5 15 15 15 - 45
4 (W.-1;
Ćw.–2;
L. - 1)
W.-ZO; Ćw.-ZO; L. - ZO
Regiony i atrakcje turystyczne 5 15 - - - 15 2 ZO
Standardy ekologiczne UE
w przem. żywnościowym 5 15 15 - - 30 2 (W.-1;
Ćw.–1)
W.- E; Ćw.- ZO
Turystyka kwalifi kowana 5 15 15 15 - 45
5 (W.-2;
Ćw.–2;
L. - 1)
W.-E; Ćw.-ZO; L. - ZO
Współczesne trendy w turystyce
światowej 5 15 15 15 - 45
5 (W.-2;
Ćw.–2;
L. - 1)
W.-E; Ćw.-ZO; L. - ZO
English for Tourism (sem. VI) 6 - - 30 - 30 2 ZO
Etyka w biznesie 6 - 30 - - 30 2 ZO
Metody wyceny projektów
gospodarczych 6 - 15 - - 15 3 ZO
Prawo w turystyce i rekreacji 6 - 15 - - 15 3 ZO
Systemy komputerowe
w turystyce i hotelarstwie 6 15 - 30 - 45 5 (W.-2;
L. - 3)
W.-ZO; L.
- ZO Turystyka międzynarodowa 6 15 - 15 - 30 4 (W.-2;
L. - 2) W.-E; L. - ZO
Turystyka w UE 6 15 - 15 - 30 4 (W.-2;
L. - 2) W.-E; L. - ZO Zarządzanie przedsiębiorstwem
turystycznym 6 15 - 30 - 45 5 (W.-2;
L. - 3)
W.-ZO; L.
- ZO Źródło: opracowanie własne na podstawie druku planu studiów
Osoby studiujące na kierunku Ekonomia muszą dokonać wyboru jednej z trzech oferowanych specjalności. Podczas pierwszego roku studiów studenci mają możliwość zapoznania się na niektórych przedmiotach z problematyką związaną z oferowanymi na kierunku specjalnościami. Z założenia przedmioty te mają ułatwić studentom doko-nanie wyboru. Przedmiotami tymi są: Podstawy agrobiznesu - przedmiot związany ze specjalnością Ekonomika gospodarki żywnościowej, Podstawy rachunkowości - przed-miot obowiązkowy grupy treści podstawowych związany jednak również ze specjalno-ścią Finanse przedsiębiorstw, oraz dwa przedmioty związane ze specjalnospecjalno-ścią Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim, tj. Geografi a ekonomiczna (obowiązkowy) i Podstawy geografi i turystycznej (przedmiot do wyboru).
Obecnie ze względu na realizację Projektu „Symulacyjne przedsiębiorstwo turystyczne jako innowacyjna metoda praktycznego kształcenia na nowej specjalności Ekonomika tury-styki i hotelarstwa z językiem angielskim” już w trakcie pierwszego roku studiów wybierana
jest przez studentów jedna ze specjalności, ale jedyną różnicą względem pozostałych specjal-ności jest dodatkowy kurs specjalistycznego języka angielskiego.
Właściwy wybór specjalności następuje zasadniczo po pierwszym roku studiów. W trze-cim i czwartym semestrze dominuje kształcenie ogólne i kierunkowe, gdzie obok przedmiotów obowiązkowych kierunkowych realizowane są przedmioty do wyboru oraz przedmioty obo-wiązkowe - specjalnościowe związane z dokonanym przez studentów wyborem specjalności.
Po czwartym semestrze studiów studenci odbywają praktykę zawodową (obecnie jeszcze w wymiarze 180 godzin, 8 pkt. ECTS), która zaliczana jest do czwartego semestru studiów.
W trakcie piątego i szóstego semestru studiów kontynuują kształcenie kierunkowe i specjalistyczne (przy zdecydowanej przewadze przedmiotów do wyboru) oraz przygo-towują pracę dyplomową, referując postępy w jej realizacji na seminarium dyplomowym.
Udział poszczególnych modułów obowiązkowych i kierunkowych w planie studiów, oraz wymogi dotyczące udziału przedmiotów obieralnych wywierają dużą rolę podczas kon-struowania planu studiów. W tabeli 7 podano procentowy udział przedmiotów w bilansie godzin i punktów ECTS. Jedynym przedmiotem dzielonym pomiędzy różne grupy modułów kształcenia jest seminarium dyplomowe. Pierwsza realizowana część (semestr IV) uznawana jest za część obowiązkową, natomiast seminarium na trzecim roku studiów, związane z wy-borem opiekuna i tematu pracy, traktowane jest w rozliczeniu, jako przedmiot do wyboru.
Tabela 8. Udział przedmiotów w bilansie godzin i pkt. ECTS na kierunku Ekonomia specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim – (osoby rozpoczynające studia w roku 2013/14 i w roku 2014/15)
Grupy modułów kształcenia
Studia stacjonarne liczba
godzin
%
godzin ECTS % ECTS Przedmioty kierunkowe i ogólne – obowiązkowe 915 46,2 100 53,2
Przedmioty ogólne - do wyboru* 210 10,6 7 3,7
Przedmioty specjalnościowe - związane z wyborem
specjalizacji 270 13,6 30 16,0
Przedmioty specjalnościowe i kierunkowe -
do wyboru 405 20,5 43 22,9
Praktyka zawodowa 180 9,1 8 4,3
Razem 1980 100,0 188 100,0
Udział modułów wybieralnych 1065 53,8 88 46,8
Źródło: opracowanie własne na podstawie druku planu studiów
*/ w ramach specjalności w trakcie realizacji projektu studenci realizują 120 godzin dodatkowego kursu języka
angielskiego „English for Tourism”. Zajęciom nie są przyporządkowane punkty ECTS i nie były brane do ustalenia udziałów procentowych.
Wszystkie efekty kształcenia kierunku Ekonomia osiągane są poprzez realizację przed-miotów ogólnych i kierunkowych. Przedmioty do wyboru wzmacniają i utrwalają dodatkowo osiąganie efektów kierunkowych, jednak w znakomitej większości ich celem jest przekazy-wanie wiedzy i kształtoprzekazy-wanie umiejętności związanych ze studiowaną specjalnością. Łącznie w planie studiów występuje 18 przedmiotów obieralnych związanych ze specjalnością Eko-nomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim. Są to następujące przedmioty:
- podstawy geografi i turystycznej na 1 semestrze, - podstawy turystyki i hotelarstwa na 3 semestrze, - obsługa ruchu turystycznego na 3 semestrze,
- jakość surowców i produktów spożywczych na 3 semestrze, - podstawy gastronomii i żywienia na 3 semestrze,
- analiza i marketing usług turystycznych i hotelarskich na 4 semestrze, - obsługa konsumenta na 4 semestrze,
- ekonomika turystyki i hotelarstwa na 5 semestrze, - ekonomika usług na 5 semestrze,
- regiony i atrakcje turystyczne na 5 semestrze, - turystyka kwalifi kowana na 5 semestrze,
- współczesne trendy w turystyce światowej na 5 semestrze, - english for Tourism na 5 i 6 semestrze,
- prawo w turystyce i rekreacji na 6 semestrze,
- systemy komputerowe w turystyce i hotelarstwie na 6 semestrze, - turystyka międzynarodowa na 6 semestrze,
- turystyka w Unii Europejskiej na 6 semestrze,
- zarządzanie przedsiębiorstwem turystycznym na 6 semestrze.
Spośród wykazanych przedmiotów studenci dokonują wyboru. Liczba godzin oraz przypisana zajęciom liczba pkt. ECTS została wykazana w tabeli 6.
Wewnętrzny monitoring potwierdza, że studenci osiągają założone dla poszczegól-nych przedmiotów efekty kształcenia (wywiady wśród pracowników i ich ankietyzacja).
Pozwala to optymistycznie oceniać system osiągania zakładanych efektów w trakcie ca-łego cyklu kształcenia (obecny trzeci rocznik studiów po raz pierwszy w pełni zrealizuje pełny cykl kształcenia, w ramach którego uruchomiono opisywaną specjalność).
Istotnym elementem programu kształcenia jest obecnie system punktów ECTS. Punk-ty ECTS są wartością liczbową odzwierciedlającą nakład pracy studenta potrzebny do zre-alizowania programu i zaliczenia wymaganych modułów/przedmiotów.
Podczas projektowania i modyfi kacji programów studiów uwzględniano szereg czyn-ników, tj.:
- czas trwania studiów, - formę studiów, - profi l studiów,
- liczbę godzin dydaktycznych,
- możliwość wyboru modułów kształcenia w wymiarze co najmniej 30% punktów ECTS.
O ocenę zaproponowanych na etapie konstruowania programów studiów przypisanych przedmiotom punktów ECTS, oraz w niektórych wypadkach o oszacowanie czasochłonno-ści prac związanych z opanowaniem materiału i zaliczeniem poszczególnych przedmiotów proszeni byli pracownicy Zakładu Ekonomii prowadzący poszczególne zajęcia.
Liczba punktów ECTS dla studiów stacjonarnych pierwszego stopnia na kierunku Ekonomia i specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim wyno-si obecnie 188. Zgodnie z powszechnie obowiązującymi rozwiązaniami przyjęto zasadę, w której jeden punkt ECTS odpowiada efektom kształcenia, których uzyskanie wymaga od studenta około 25–30 godzin pracy, obejmujących godziny kontaktowe (zajęcia dydak-tyczne z nauczycielem akademickim, wynikające z planu studiów, konsultacje, egzaminy, zaliczenia w sesji i inne) oraz indywidualną pracę studenta, oszacowaną dla konkretnego przedmiotu. Biorąc pod uwagę przepisy dotyczące konstruowania programów studiów koniecznym jest zapewnienie uzyskania przez studenta co najmniej 60 pkt. ECTS w ciągu roku akademickiego. Dąży się także do możliwie równomiernego obciążenia studentów pracą w poszczególnych semestrach. Najwyższe obciążenie studenta pracą mierzoną punktami ECTS występuje w semestrze IV, w trakcie którego odbywa się praktyka (do któ-rej przypisano 8 pkt. ECTS). Ponadto w trakcie I i II semestru studenci uzyskują po 31 pkt.
ECTS (Tabela 8), co wynika z realizacji zajęć wychowania fi zycznego, którym w poszcze-gólnych semestrach przypisano po 1 punkcie ECTS.
Tabela 9. Liczba punktów ECTS przyporządkowana do kolejnych semestrów studiów na kierunku Ekonomia specjalności Ekonomika turystyki i hotelarstwa z językiem angielskim (tryb stacjonarny)
Wyszczególnienie
Semestr
Razem
I II III IV V VI
Liczba punktów ECTS 31 31 30 36 30 30 188
Źródło: opracowanie własne na podstawie druku planu studiów
Liczba godzin kontaktowych zajęć dydaktycznych, przewidziana w planie studiów stacjonarnych wynosi (w zależności od cyklu kształcenia) ok. 40-50% całkowitej liczby godzin pracy studenta, wynikającej z liczby punktów ECTS (przeciętnie na 1 pkt. ECTS przypada ok. 10-11 godzin kontaktowych). Pozostały czas związany jest z indywidualną pracą studenta.
Łączna liczba godzin nauki języka obcego, na studiach stacjonarnych wynosi 150 godzin kontaktowych realizowanych w ramach lektoratu, co przekłada się na 5 punktów ECTS.
Przykład ustalania liczby punktów ECTS dla konkretnego modułu obowiązkowego przedstawiono poniżej.
Moduł: Mikroekonomia (30 godz. wykładów i 30 godz. ćwiczeń, kończy się zalicze-niem części ćwiczeniowej i egzaminem).
Bilans nakładu pracy studenta:
Wykład – 4 ECTS Ćwiczenia – 4 ECTS Bilans nakładu pracy studenta:
- wykład – 30 godz.,
- samodzielna praca studenta polegająca na studiach literatury przedmiotu, przy-swojeniu pojęć i powtórce materiału z wykładu, analizie zadań i pytań problemo-wych – 65 godz.,
- konsultacje – 5 godz., - egzamin – 2 godz.,
Razem 102 godz. (4 pkt. ECTS) - ćwiczenia – 30 godz.,
- konsultacje – 5 godz.,
- samodzielna praca studenta polegająca na studiach literatury przedmiotu, przy-swojeniu pojęć i powtórce materiału z wykładu, analizie zadań i pytań problemo-wych – 65 godz.,
Razem: 100 godz. (4 pkt. ECTS) Ogółem: 202 godz. (8 pkt. ECTS)
Do pensum dydaktycznego nauczycielom akademickim zalicza się 30 godzin wykła-du, i 30 godzin ćwiczeń.
W związku z praktycznym profi lem studiów, w ogólnym bilansie punktów ECTS, istot-ne znaczenie ma udział punktów ECTS związanych z kształceniem praktycznym. Przykła-dowo bilans punktów dla opisywanego przedmiotu ma następującą postać:
- ćwiczenia – 30 godz. (rozwiązywanie zadań i przykładów praktycznych wraz z omówieniem),
- konsultacje – 10 godz.,
- samodzielna praca studenta polegająca na studiach literatury przedmiotu, przy-swojeniu pojęć i powtórce materiału z wykładu, analizie zadań i pytań problemo-wych – 65 godz.
Razem: 105 godz. (4 pkt. ECTS).
Przedmiot mikroekonomia jest na kierunku Ekonomia jednym z przedmiotów obowiąz-kowych o wiodącym charakterze, stąd też wymaga znacznego nakładu pracy studenta (także samodzielnej), co znajduje wyraz w znacznej ilości punktów ECTS przypisanych przedmioto-wi. Zdecydownia mniejsze liczby punktów przypisywane są do przedmiotów