Konkursy Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Od 2007 roku raporty dotyczące społecznej odpowiedzialności polskich przedsiębiorstw są zgłaszane do konkursów na najlepsze raporty społeczne, których organizatorem jest Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Po ich zakończeniu publikowane są coroczne raporty noszące tytuł „Odpowiedzialny biznes w Polce. Dobre praktyki”, w których wymienione są firmy biorące udział w konkursach oraz opisane praktyki związane z CSR.

Tab. 2.2. Liczba zgłoszonych raportów (ogółem i przez przemysł spożywczy) do konkursu „Najlepszy Raport Społeczny” w edycjach 2007-2017

Edycja

Liczba zgłoszonych raportów

(b:a)*100%

Ogółem Przemysł spożywczy

a b 2007 11 2 18,2 2008 13 4 30,8 2009 12 2 16,7 2010 18 2 11,1 2011 18 2 11,1 2012 28 6 21,4 2013 32 5 15,6 2014 31 5 16,1 2015 37 4 10,8 2016 31 2 6,5 2017 44 5 11,4 Razem 275 39 14,2

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://raportyspoleczne.pl/biblioteka-raportow/

(dostęp 15.02.2017)

Pod względem ilości zgłoszonych raportów przemysł spożywczy zajmuje trzecie miejsce po branży finansowej i energetycznej, co ilustruje rysunek 2.7. Branża handlowa, której działalność ma wpływ zarówno na przemysł spożywczy jak i na konsumentów, złożyła w 11 edycjach tylko 12 raportów.

Raporty przysyłane na konkurs zawierają opisy dobrych praktyk z kluczowych obszarów społecznej odpowiedzialności, określonych w normie ISO 26000. Organizacja przygotowując raport nie musi zgłaszać praktyk we wszystkich kluczowych obszarach, może natomiast zgłaszać po kilka praktyk w wybranych przez siebie obszarach. Wykaz tych praktyk zamieszczono w tabeli 2.3.

Rys. 2.7. Liczba raportów zgłoszonych przez poszczególne bran do konkursu „Najlepszy Raport Społeczny”, w edycjach 2007

Źródło: opracowanie własne na podstawie

Tab. 2.3. Wykaz praktyk zgłaszanych na „Konkursy Najlepszy Raport Społeczny"

Kluczowy obszar CSR Ład organizacyjny Prawa człowieka Praktyki z zakresu pracy Środowisko Uczciwe praktyki operacyjne Zagadnienia konsumenckie Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej

Źródło: opracowanie własne na podstawie

Przemysł drzewny, papierniczy i meblowy Przemysł tytoniowy Przemysł chemiczny Organizacje pozarz Nowe technologie IT Transport i logistyka Budownictwo i nieruchomo Przemysł spo

Rys. 2.7. Liczba raportów zgłoszonych przez poszczególne bran do konkursu „Najlepszy Raport Społeczny”, w edycjach 2007

ródło: opracowanie własne na podstawie http://raportyspoleczne.pl/biblioteka

(dostęp 12.10.2017)

praktyk zgłaszanych na „Konkursy Najlepszy Raport Społeczny" w kluczowych obszarach CSR

Zakres praktyki

Compliance, Dialog z interesariuszami, Etyka, Raportowanie, Zarz

Kobiety w biznesie, Przeciwdziałanie łamaniu praw człowieka, Różnorodność

Bezpieczeństwo w miejscu pracy, Firma przyjazna rodzicom, Integracja pracowników, Partycypacja pracownicza, Przeciwdziałanie nadu

w miejscu pracy, Rekrutacja i adaptacja, Szkolenia i rozwój, Wolontariat pracowniczy, Work-life balance, Wsparcie pracowników,

Zdrowie pracowników

Bioróżnorodność, Certyfikacja, Edukacja ekologiczna, Ekobudownictwo, Ekoefektywność, Ekoprodukty, Odnawialne źródła energii, Programy pr środowiskowe, Recykling, Zrównoważony transport

Edukacja rynku, Przeciwdziałanie nadużyciom, Relacje z dostawcami, Relacje z interesariuszami

Dostępność produktów i usług, Edukacja dorosłych,

konsumpcja, Odpowiedzialny marketing, Ułatwienia dla klientów, Zdrowie i bezpieczeństwo

Aktywność fizyczna, Bezpieczeństwo na drodze, Dobry s

charytatywno-filantropijne, Edukacja dorosłych, Edukacja dzieci i młodzieży, Kampania społeczna, Kultura i sztuka, Marketing zaangażowany społecznie, Profilaktyka zdrowotna, Rozwój przedsiębiorczości, Tworzenie miejsc pracy i rozwój kompetencji, Wsparcie organizacji pozarządowych, Współpraca z uczelniami

ródło: opracowanie własne na podstawie: Raportów Odpowiedzialny Biznes w Polsce. Dobre Praktyki

1 1 1 1 2 3 4 6 7 9 11 12 12 12 13 14 14 26 Konsulting Przemysł drzewny, papierniczy i meblowy Przemysł tytoniowy Recykling Media Rozrywka Przemysł chemiczny Organizacje pozarządowe Telekomunikacja Nowe technologie IT Farmaceutyka Handel Przemysł ciężki Inne Transport i logistyka Budownictwo i nieruchomości Usługi Surowce i paliwa Przemysł spożywczy Energetyka Finanse 68 Rys. 2.7. Liczba raportów zgłoszonych przez poszczególne branże

do konkursu „Najlepszy Raport Społeczny”, w edycjach 2007-2017

http://raportyspoleczne.pl/biblioteka-raportow/

praktyk zgłaszanych na „Konkursy Najlepszy Raport Społeczny"

Compliance, Dialog z interesariuszami, Etyka, Raportowanie, Zarządzanie Przeciwdziałanie łamaniu praw człowieka, stwo w miejscu pracy, Firma przyjazna rodzicom, Integracja pracowników, Partycypacja pracownicza, Przeciwdziałanie nadużyciom

, Szkolenia i rozwój, Wolontariat life balance, Wsparcie pracowników,

, Certyfikacja, Edukacja ekologiczna, Ekobudownictwo, źródła energii, Programy pro żony transport

życiom, Relacje z dostawcami,

produktów i usług, Edukacja dorosłych, Odpowiedzialna konsumpcja, Odpowiedzialny marketing, Ułatwienia dla klientów, Zdrowie stwo na drodze, Dobry sąsiad, Działania filantropijne, Edukacja dorosłych, Edukacja dzieci y, Kampania społeczna, Kultura i sztuka, Marketing owany społecznie, Profilaktyka zdrowotna, Rozwój ci, Tworzenie miejsc pracy i rozwój kompetencji,

dowych, Współpraca z uczelniami

iedzialny Biznes w Polsce. Dobre Praktyki

26

39⁴¹ 44

69 Ilość zgłaszanych praktyk w poszczególnych obszarach była bardzo różna, co ilustruje tabela 2.4. We wszystkich edycjach zgłaszano najwięcej praktyk z obszaru „zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej”. Wynika to prawdopodobnie z możliwości wykorzystania informacji o nich do działań marketingowych i poprawy wizerunku firm. Duża była liczba zgłoszonych praktyk z „zakresu pracy” i „środowiska naturalnego”, co można tłumaczyć zainteresowaniem społeczeństwa ochroną środowiska i poprawą warunków pracy pracowników. Praktyki z obszaru „zagadnień konsumenckich” początkowo plasowały się na piątym miejscu wymiennie z „uczciwymi praktykami operacyjnymi”, ale od edycji 2015 przesunęły się na czwarte miejsce.

Od edycji 2011 roku w raportach FOB dobre praktyki są pogrupowane według kluczowych obszarów społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i zakresów wymienionych w tabeli 2.3.

Tab. 2.4. Zestawienie liczby praktyk i liczby firm, które je zgłosiły w latach 2011-2016

Kluczowe obszary CSR Lata 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ład organizacyjny 18 15 24 17 31 23 35 28 36 28 19 11 Prawa człowieka 5 5 3 3 12 11 14 11 13 11 11 6

Praktyki z zakresu pracy 66

45 60 44 67 43 84 42 114 56 99 50 Środowisko naturalne 37 32 44 32 62 55 50 33 57 37 72 66 Uczciwe praktyki operacyjne 8

8 16 15 20 16 29 19 22 20 28 27 Zagadnienia konsumenckie 4 4 17 12 22 14 21 15 26 17 42 42 Zaangażowanie społeczne i

rozwój społeczności lokalnej

71 51 98 64 170 94 187 94 186 99 190 101 Liczba praktyk i firm ogółem 209

160 262 187 384 256 420 242 454 268 461 303 Legenda: liczba praktyk, liczba firm

Źródło: opracowanie własne na podstawie: Raport Odpowiedzialny Biznes w Polsce. Lata 2011-2016

Ze względu na tematykę niniejszej dysertacji wybrano, spośród wszystkich dobrych praktyk dotyczących zagadnień konsumenckich te, które zostały zgłoszone przez producentów artykułów spożywczych i napoi oraz firmy handlujące żywnością i zestawiono je w tabeli 2.5.

70 Tab. 2.5. Wykaz dobrych praktyk z obszaru zagadnień konsumenckich zgłoszonych

w edycjach 2011-2016 przez firmy produkujące artykuły spożywcze i napoje oraz prowadzące ich sprzedaż

Edycja Firma Nazwa praktyki Opis

Produkcja artykułów spożywczych

Edukacja konsumentów 2012 2013 2014 2015 Tchibo Warszawa EKOznaki na produktach Tchibo

Zachęcanie do czytania etykiet w celu wzrostu świadomości konsumentów na temat zrównoważonych produktów Tchibo i zaangażowania firmy w tym obszarze

2012 Tchibo Warszawa

Zrównoważone kawy w ofercie Tchibo

Wszystkie kawy i napoje serwowane w sklepach Tchibo przygotowywane są na bazie kawy Tchibo Fairtrade Esspreso

2014 Frosta i Marine Stewardship Council Polska

Może zadbajmy o morze Nauka świadomego wyboru ryb, informacja o zrównoważonym rybołówstwie

Odpowiedzialna konsumpcja

2015 Frosta Instytut Chemii

Nadużywanej

Popularyzacja świadomości i nawyków żywieniowych oraz czytania etykiet

Produkcja napojów

Dostępność produktów i usług Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy Alkohol. Zawsze odpowiedzialnie

Informacje o zawartości alkoholu etylowego w różnych objętościach i rodzajach produktów alkoholowych Edukacja konsumentów 2012 Diageo Polska Sp. z o.o. Kampania „Alkohol to odpowiedzialność. Pij rozważnie”

Ulotki informacyjne i upominki dla klientów, którzy podpisali się pod hasłem „ Prowadzę nie piję”

Odpowiedzialna konsumpcja 2013,

2014

Grupa Żywiec 18+ Zachęcanie do niekupowania alkoholu

nieletnim 2013 Grupa Żywiec Enjoy Heineken

Responsibily

Promowanie odpowiedzialnej konsumpcji alkoholu

2014 Grupa Żywiec Czy sportowcy piją alkohol

2014 Kompania Piwowarska

Strefa sprawdź promile 2014 Diageo Polska Alkohol to

odpowiedzialność. Pij rozważnie.

Promowanie odpowiedzialnego podejścia do alkoholu za pomocą czterech prostych zasad

2014 Grupa Żywiec Ciesz się Heinekenem bądź odpowiedzialny 2015 Grupa Żywiec Kampania Królestwo

Żenady

Prezentacja efektów nieprzestrzegania zasad odpowiedzialnej konsumpcji alkoholu podczas zabawy

2015 Grupa Żywiec Trzymaj Pion Kampania demonstrowania. za

pomocą specjalnej maszyny, uczestnikom koncertów Męskie Granie, wpływu alkoholu na sprawność fizyczną

71 Tab. 2.5. c.d.

2015 Grupa Żywiec Trzymaj Pion Kampania demonstrowania. za pomocą specjalnej maszyny, uczestnikom koncertów Męskie Granie, wpływu alkoholu na sprawność fizyczną 2015 Kompania Piwowarska Stanowisko badania trzeźwości „Trzeźwobus”, aplikacja „Sprawdź promile”

Zwalczanie zjawiska prowadzenia pojazdów przez kierowców, którzy spożywali alkohol.

2015 Diageo Polska Alkohol to

odpowiedzialność. Pij rozważnie.

Promowanie odpowiedzialnego podejścia do alkoholu za pomocą czterech prostych zasad

Odpowiedzialny marketing Grupa

Żywiec

Sunrise Spot propagujący umiar w konsumowaniu alkoholu

Grupa Żywiec

Handel

Dostępność towarów i usług

2016 Carrefour Tłumacz MIGAM Informacje o produktach w języku migowym dla osób niesłyszących.

2016 Carrefour Świat Zdrowia Zwiększenie dostępu do artykułów

spożywczych wyższej jakości. 2016 Carrefour Karta Dużej Rodziny Zniżka 10% dla rodzin a minimum

trójką dzieci na wszystkie zakupy Edukacja konsumentów

2012 2015

Tesco Polska Zdrowy Apetyt – osobisty doradca żywieniowy w smartfonie

Przybliżenie konsumentom tematu zdrowego odżywiania i zbilansowanej diety. Aplikacja na smart fony, przygotowująca indywidualny i dopasowany do potrzeb Tygodniowy Plan Żywieniowy.

2013 Jeronimo Martins Polska S.A.

Kampania Czytaj etykiety Uświadamianie konsumentom konieczności zwracania uwagi na wartości odżywcze kupowanych produktów.

2016 Carrefour Porozmawiajmy o jakości Spotkania edukacyjne połączone z prezentacją produktów spożywczych (także własnych marek) o dużej zawartości błonnika, witamin , makro- i mikroelementów

Odpowiedzialna konsumpcja

2011 Tesco Polska Zielone punkty Clubcard Premiowanie postaw proekologicznych przez przyznawanie punktów za zakup produktów proekologicznych

2013 Tesco Polska Oszczędzam .

Nie marnuję. Przekazuję.

Prezentacja sposobów na

niemarnowanie żywności, konkurs kulinarny dla dzieci, strona internetowa z poradami

2013 Carrefour Polska Sp. z o.o.

Odpowiedzialnie każdego dnia

Internetowa bazy z poradami o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności i odpowiedzialnym obchodzeniem się z odpadami domowymi

72 W latach 2012-2016 przedsiębiorstwa, zajmujące się produkcją artykułów spożywczych, zgłosiły zaledwie trzy praktyki w zakresie edukacji konsumentów i jedną w zakresie odpowiedzialnej konsumpcji. W zakresie edukacji konsumentów firma Tchibo od 2012 roku zgłasza praktykę „EKOznaki na produktach Tchibo”, której celem jest zwiększenie świadomości konsumentów na temat zrównoważonych produktów Tchibo i zaangażowania firmy w tym obszarze. Druga praktyka tej firmy „Zrównoważone kawy w ofercie Tchibo” informuje o tym, że stosuje ona uczciwe praktyki handlowe przy zakupie kaw sprzedawanych i serwowanych przez siebie. Trzecia praktyka z tego zakresu „może zadbajmy o morze” to nauka świadomego wyboru ryb i informacja o zrównoważonym rybołówstwie. W zasadzie tylko ona zawiera element edukacji potrzebnej konsumentowi przy wyborze żywności.

W zakresie odpowiedzialnej konsumpcji zgłoszono tylko jedną praktykę. Firma Frosta zajmująca się produkcją mrożonek (jedna z form żywności wygodnej), zachęca do czytania etykiet w celu zwiększania świadomości żywieniowej, a przez to do zmiany nawyków żywieniowych konsumentów.

Odpowiedzialne praktyki w obszarze konsumenckim zgłaszali wyłącznie producenci napojów alkoholowych (głównie piwa). Producenci zachęcali konsumentów do odpowiedzialnego picia, nieprowadzenia pojazdów po spożyciu alkoholu, niekupowania alkoholu osobom nieletnim. Prawie wszystkie zgłoszone praktyki wynikają więc z wymagań ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Dobrych praktyk w obszarze konsumenckim nie zgłosił natomiast żaden producent napojów słodzonych.

Dobre praktyki z obszaru zagadnień konsumenckich zgłaszały wyłącznie niektóre międzynarodowe sieci handlowe działające na polskim rynku (Carrefour, Tesco, Jeronimo Martins). Praktyki z zakresu edukacji konsumentów propagowały zdrowe odżywianie i zbilansowaną dietą, informowały o konieczności zwracania uwagi na wartości odżywcze kupowanych produktów. W zakresie odpowiedzialnej konsumpcji prowadzono kampanie mające przeciwdziałać marnotrawstwu żywności.

Dobre praktyki w obszarze konsumenckim wymienione w tabeli 2.5, należy uznać za spełniające część wymagań normy ISO 26000. Niestety tylko Tesco swoją praktykę „ Zdrowy Apetyt – osobisty doradca żywieniowy w smartfonie” prowadziło w latach 2012-2015.

W dokumencie Index of /rozprawy2/11353 (Stron 67-72)