Nazwa zajęć
ANATOMIA CZŁOWIEKA
Forma zaliczenia Wykład – Zo
Ćwiczenia laboratoryjne – Zo
Liczba punktów ECTS 3 Kierunek studiów
BIOLOGIA
profil studiów poziom studiów zajęcia obowiąz-kowe dla kierunku
zajęcia do
wy-boru semestr/y
ogólnoakademicki SPS tak - III
Dyscyplina
Nauki biologiczne - 90%, Nauki medyczne – 10%
Prowadzący zajęcia
Formy zajęć
Liczba godzin Liczba
punktów
Przygotowanie do zaliczenia 3 6
Przygotowanie prezentacji 2 4
Ćwiczenia laboratoryjne 25 15 35 45 2
Analiza literatury 20 25
Przygotowanie prezentacji 5 5
Przygotowanie do kolokwium 10 15
Razem 45 27 45 63 3
Metody dydaktyczne
wykład: wykład konwersatoryjny / prezentacja multimedialna
ćwiczenia laboratoryjne: pokazy / demonstracje / obserwacje / plansze anatomiczne / modele wiszące i stojące / modele kości / mokre preparaty anatomiczne / skalpele / praca w grupach / prezentacja multimedialna / dyskusja / wykorzystanie przez studen-ta materiałów źródłowych (atlasy anatomiczne, schematy, książki, źródła elektroniczne)
Wymagania wstępne
Przedmiot wymaga znajomości podstaw biologii komórki, histologii oraz podstaw zoologii na poziomie szkoły średniej.
Cele przedmiotu
Celem zajęć jest poznanie budowy i funkcjonowania układów i narządów człowieka, poznanie szczegółowej budowy anato-micznej człowieka (położenie, funkcje, budowa zewnętrzna i wewnętrzna narządów wszystkich układów organizmu człowieka, poznanie mianownictwa anatomicznego polskiego.
Treści programowe:
A. Problematyka wykładu
Wprowadzenie do anatomii człowieka. Podstawowe pojęcia anatomiczne. Różnice konstytucyjne budowy ciała. Pozycja ana-tomiczna. Kierunki odniesienia i płaszczyzny anatomiczne. Układ narządów ruchu biernego i czynnego (kości – czaszka, krę-gosłup, obręcz kończyny górnej, kończyna górna wolna, obręcz kończyny dolnej i kończyna dolna wolna, połączenia – typy stawów, najważniejsze stawy ciała człowieka, mięśnie – charakterystyka mięśni poprzecznie prążkowanych, podział mięśni, mięśnie głowy, szyi, klatki piersiowej, grzbietu, brzucha, miednicy mniejszej, kończyny górnej, kończyny dolnej). Układ po-karmowy – rola, budowa ogólna, budowa poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego, gruczoły układu pokarmowego – wątroba i trzustka. Układ oddechowy – budowa, górne i dolne drogi oddechowe, płuca, mechanizm oddychania. Układ na-czyniowy (układ krwionośny – typy naczyń krwionośnych, budowa naczyń krwionośnych, funkcja układu krwionośnego, krwiobieg mały i krwiobieg duży, budowa serca, krążenie wieńcowe, ciśnienie krwi, tętno i limfatyczny – funkcja układu lim-fatycznego, rola limfy, elementy układu limlim-fatycznego, naczynia limfatyczne). Układ moczowo – płciowy – funkcje układu moczowego, budowa układu moczowego, budowa nerki, nefron, budowa układu rozrodczego żeńskiego i męskiego, jajniki i jądra. Układ nerwowy ośrodkowy i obwodowy – budowa neuronu i rodzaje neuronów, funkcja układu nerwowego, podział układu nerwowego, mózgowie i rdzeń kręgowy, łuk odruchowy i odruchy, nerwy czaszkowe i nerwy rdzeniowe, układ nerwo-wy autonomiczny – układ współczulny i przywspółczulny, dermatomy. Układ wewnątrznerwo-wydzielniczy (dokrewny) – gruczoły układu dokrewnego, funkcja hormonów. Powłoka wspólna – skóra, budowa skóry, naskórek, gruczoły skóry, funkcje skóry.
Układ narządów zmysłów – wzrok, słuch i równowaga, smak, węch, dotyk.
79
B. Problematyka ćwiczeń laboratoryjnych
Szczegółowa budowa kości: czaszki, kręgosłupa, klatki piersiowej, kończyny górnej i dolnej. Połączenia – rodzaje, klasyfika-cje, funkcje połączeń. Budowa, klasyfikacja i położenie mięśni u człowieka. Funkklasyfika-cje, budowa, położenie wszystkich układów organizmu człowieka: pokarmowego, oddechowego, moczowo – płciowego (ze szczególnym uwzględnieniem budowy nerki), naczyniowego (układów limfatycznego i krwionośnego – budowa serca), nerwowego ośrodkowego i obwodowego, wewnątrz-wydzielniczego. Powłoka wspólna i jej wytwory. Układ narządów zmysłów.
Sekcja anatomiczna serca i nerki na przykładzie narządów ssaka (świni).
Efekty uczenia się Wiedza
W_01
Student charakteryzuje układ kostny i jego funkcje u człowieka.
W_02
Student opisuje budowę i funkcjonowanie poszczegól-nych układów wewnętrzposzczegól-nych u człowieka.
W_03
Student wyjaśnia budowę powłoki wspólnej i jej wytwo-rów.
Umiejętności U_01
Student dokonuje sekcji nerki i serca świńskiego, posłu-gując się skalpelem, zachowując ostrożność.
U_02
Student przeprowadza obserwacje budowy kości i na-rządów wewnętrznych.
U_03
Student rozumie literaturę z zakresu anatomii człowieka i potrafi wykorzystać dostępne źródła informacji, rów-nież elektroniczne.
U_04
Student klasyfikuje różnice w budowie kości kończyn górnych i dolnych.
U_05
Student umie przygotować i przedstawić w języku pol-skim wystąpienie ustne / multimedialne na temat wy-branych zagadnień z anatomii człowieka.
Kompetencje społeczne K_01
Student współpracuje w grupie będąc odpowiedzialnym za bezpieczeństwo pracy własnej i innych, umie postę-pować w stanach zagrożenia.
Sposób zaliczenia oraz formy i podstawowe kryteria oce-ny/wymagania egzaminacyjne
A. Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie z oceną
Ćwiczenia laboratoryjne – zaliczenie z oceną B. Sposoby weryfikacji i oceny efektów Wykład:
(W_01), (W_02), (W_03) – pisemne (pytania otwarte, pytania za-mknięte)
Ćwiczenia laboratoryjne:
(W_01), (W_02), (W_03) – kolokwium zaliczeniowe pisemne (py-tania otwarte, py(py-tania zamknięte) i ustne
(W_01), (W_02), (W_03), (U_03), (U_05) – aktywne uczestnictwo w zajęciach, referat, prezentacja multimedialna
(U_01), (U_02), (U_03), (U_04), (U_05) – ocena wykonanych ćwi-czeń, samodzielnej pracy i umiejętności korzystania z pomocy nau-kowych.
(K_01) – obserwacja umiejętności współpracy w grupie i przestrze-gania przepisów BHP
Udział procentowy poszczególnych treści w ocenie końcowej zajęć:
Obecność na wykładach i ćwiczeniach laboratoryjnych jest obo-wiązkowa.
Wykład:
Ocena wykład (100%) = ocena kolokwium (90%) + ocena prezenta-cja (10%)
Ćwiczenia laboratoryjne:
Ocena ćwiczenia laboratoryjne (100%) = ocena kolokwiów (70%) + ocena sprawozdań i samodzielnej pracy (20%) + ocena aktywności (10%)
1. Średnia arytmetyczna ocen z kolokwiów (student musi uzyskać zaliczenie z każdego cząstkowego kolokwium)
2. Ocena sprawozdań – samodzielna praca studenta na ćwiczeniach (zaangażowanie w wykonywanie zadań, wyciąganie wniosków, prezentacja wyników)
Zaliczenie kolokwiów (uzyskanie sumarycznie min. 60% punktów)
< 60% - 2,0
Wyliczenie oceny końcowej dla zajęć:
A. wykład i zaliczenie z części wykładowej – 40%
B. ćwiczenia laboratoryjne – 60%
A ∙ 0,4 + B ∙ 0,6
Warunek: A, B ≥ dostateczny
80
Kryteria oceniania:
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 93% – 100%
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 85% – 92%
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – wyka-zuje znajomość treści kształcenia na poziomie 77% – 84%
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 69% – 76%
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 60% – 68%
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – wykazuje znajomość treści kształcenia poniżej 60%
Kompetencje społeczne (obserwacja studenta podczas pracy w grupach)
5.0 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, ustosunkowuje się do nich, podejmuje dyskusję, wyciąga poprawne wnioski
4,5 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, ustosunkowuje się do nich, podejmuje próbę dyskusji, stara się wyciągnąć poprawne wnioski
4,0 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, ustosunkowuje się do nich, podejmuje próbę dyskusji, stara się wyciągnąć wnioski, choć nie są one całkowicie poprawne
3,5 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, podejmuje próbę ustosunkowania się do nich
3.0 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, lecz nie ustosunko-wuje się do nich
2.0 – nie potrafi ustosunkować się do uwag krytycznych, nie przyj-muje i nie akceptuje opinii innych osób
Ostateczną ocenę z zajęć ustala się wg zasady:
0,00 – 2,49 → niedostateczny (2,0) 2,50 - 3,24→ dostateczny (3,0) 3,25 – 3,74 → dostateczny plus (3,5) 3,75 – 4,24 → dobry (4,0)
4,25 – 4,75 → dobry plus (4,5) 4,75 – 5,00 → bardzo dobry (5,0) Matryca efektów uczenia się dla zajęć Numer (symbol)
efektu uczenia się Odniesienie do efektów uczenia się dla kierunku
W_01 K1A_W01, K1A_W04
W_02 K1A_W02, K1A_W03, K1A_W04
W_03 K1A_W01, K1A_W05
U_01 K1A_U01, K1A_U07
U_02 K1A_U01, K1A_U06
U_03 K1A_U01, K1A_U10, K1A_U13
U_04 K1A_U01, K1A_U06
U_05 K1A_U10, K1A_U13
K_01 K1A_K03, K1A_K07
Wykaz literatury
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć:
1. Feneis H. (red.), 2003. Ilustrowana anatomia człowieka: mianownictwo międzynarodowe. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa
2. Sokołowska – Pituchowa J. (red.), 1998. Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa
3. Krechowiecki A., Czerwiński F., 1987. Zarys anatomii człowieka. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa
81
4. Kahle W., Leonhardt H., Platzer W. (wydanie polskie pod red. B. Gołąba), 1997. Podręczny atlas anatomii człowieka tom 1 – narząd ruchu. Wyd. Medyczne Słotwiński, Verlag, Brema
5. Kahle W., Leonhardt H., Platzer W. (wydanie polskie pod red. B. Gołąba), 1997. Podręczny atlas anatomii człowieka tom 2 – narządy wewnętrzne. Wyd. Medyczne Słotwiński, Verlag, Brema
6. Kahle W., Leonhardt H., Platzer W. (wydanie polskie pod red. B. Gołąba), 1997. Podręczny atlas anatomii człowieka tom 3 – układ nerwowy i narządy zmysłów. Wyd. Medyczne Słotwiński, Verlag, Brema
B. Literatura uzupełniająca
1. Stęślicka – Mydlarska W., 1977. Zarys anatomii funkcjonalnej człowieka. Wyd. Naukowe PWN Warszawa 2. Woźniak W. (red.), 2009. Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Elsevier & Partner Wrocław