Nazwa zajęć
BIOLOGIA KOMÓRKI
Forma zaliczenia Zo
Liczba punktów ECTS 4
Kierunek studiów BIOLOGIA
profil studiów poziom studiów zajęcia obowiąz-kowe dla kierunku
zajęcia do
wyboru semestr/y
Ogólno akademicki SPS tak - II
Dyscyplina
Nauki biologiczne 100%
Prowadzący zajęcia
Formy zajęć
Liczba godzin Liczba
punktów
Przygotowanie do egzaminu 15 11
Ćwiczenia laboratoryjne 20 12 40 48 2
Czytanie wskazanej literatury 15 10
Przygotowanie do ćwiczeń 10 10
Sprawozdania z ćwiczeń 10 10
Opracowanie prezentacji 5 18
Razem 35 21 85 99 4
Metody dydaktyczne
wykład: wykład z prezentacją multimedialną / wykład konwersatoryjny / animacja komputerowa
ćwiczenia laboratoryjne: wykonywanie doświadczeń/pokaz/ pobieranie i analiza próbek do analiz/ rozwiązywanie zadań / interpretacja wyników doświadczeń / rozwiązywanie zadań / praca w grupach /dyskusja / praca przy komputerze / praca przy aparaturze laboratoryjnej/projektowanie/wykonywanie obliczeń /dyskusja.
Wymagania wstępne
Podstawowe wiadomości z biologii, ogólna znajomość podstaw chemii nieorganicznej, organicznej na poziomie szkoły gimna-zjalnej i ponadgimnagimna-zjalnej.
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z molekularnymi aspektami podstawowych procesów biochemicznych, powsta-nia życia oraz regulacją podstawowych szlaków metabolicznych, posługiwapowsta-nia się technikami laboratoryjnymi stosowanymi w biologii eksperymentalnej. Ponadto zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dotyczących współdziałania i regulacji me-chanizmów procesów życiowych organizmów zwierząt i roślin na różnych poziomach organizacji.
Treści programowe Problematyka wykładów:
Wprowadzenie do przedmiotu Biologii komórki. Historia rozwoju nauki o komórce. Komórka jako podstawowa strukturalna i funkcjonalna jednostka żywych organizmów. Komórki pro- i eukariotyczne. Metody stosowane w biologii komórki. Podsta-wowe procesy komórki. Organizacja i funkcjonowanie błon biologicznych. Funkcje błon biologicznych. Skład chemiczny błon biologicznych. Białka błonowe. Transport błonowy. Przenośniki i kanały. Ściana komórkowa. Przedziały wewnątrzkomórko-we. Budowa i regulacja funkcji jądra komórkowego. Struktura jądra. Budowa otoczki jądrowej. Transport przez otoczkę ją-drową. Struktura chromatyny. Eu- i heterochromatyna. Histony i nukleosomy. Jąderko. Macierz jądrowa. Cykl komórkowy.
Fazy cyklu komórkowego (G1, S oraz G2). Regulacja cyklu komórkowego. Mitoza i jej etapy (kariokineza i cytokineza). Ka-riokineza i jej fazy (profaza, metafaza, anafaza, telofaza). Mejoza jako sposób dzielenia się komórek w organizmach rozmnaża-jących się płciowo. Wewnątrzkomórkowy system błon: siateczka śródplazmatyczna, struktury Golgiego, lizosomy. Mikrociał-ka. Wakuola. Środowisko wewnętrzne komórki (cytozol). Rybosomy. Organelle przetwarzające energię: mitochondria i chlo-roplasty. Podstawowe techniki biologii molekularnej. Sygnalizacja wewnątrz i międzykomórkowa. Komórka jako podstawowa strukturalna i funkcjonalna jednostką żywych organizmów. Metody stosowane w biologii komórki.
Problematyka ćwiczeń:
Regulamin pracowni, przepisy BHP, postępowanie z odczynnikami szczególnie niebezpiecznymi przy wykonywaniu badań.
Komórka jako podstawowa strukturalna i funkcjonalna jednostką żywych organizmów. Metody stosowane w biologii komórki.
Skład chemiczny błon biologicznych. Białka błonowe. Transport błonowy. Przenośniki i kanały. Ściana komórkowa. Przedzia-ły wewnątrzkomórkowe. Budowa i regulacja funkcji jądra komórkowego. Struktura jądra. Budowa otoczki jądrowej. Transport
56
przez otoczkę jądrową. Struktura chromatyny. Eu- i heterochromatyna. Histony i nukleosomy. Jąderko. Macierz jądrowa. Cykl komórkowy. Fazy cyklu komórkowego (G1, S oraz G2). Regulacja cyklu komórkowego. Mitoza i jej etapy (kariokineza i cyto-kineza). Kariokineza i jej fazy (profaza, metafaza, anafaza, telofaza). Mejoza jako sposób dzielenia się komórek w organi-zmach rozmnażających się płciowo. Wewnątrzkomórkowy system błon: siateczka śródplazmatyczna, struktury Golgiego, lizo-somy. Mikrociałka. Wakuola. Środowisko wewnętrzne komórki (cytozol). Rybolizo-somy. Organelle przetwarzające energię: mito-chondria i chloroplasty. Podstawowe techniki biologii molekularnej.
Efekty uczenia się:
Wiedza W_01
Wyjaśnia podstawowe zjawiska i procesy biologiczne.
W_02
Posługuje się wiedzą z nauk matematyczno-przyrodniczych do opisy-wania podstawowych zjawisk biologicznych.
W_03
Podaje przykłady powiązania biologii z innymi dyscyplinami nauk przy-rodniczych.
W_04
Definiuje podstawowe zasady BHP i ergonomii dla form prowadzonych zajęć dla kierunku biologia.
Umiejętności U_01
Posługuje się podstawowymi technikami i narzędziami badawczymi w zakresie biologii i nauk pokrewnych.
U_02
Stosuje podstawowe metody analityki chemicznej wykorzystywane w biologii.
U_03
Wykonuje proste zadania badawcze pod kierunkiem opiekuna nauko-wego.
U_04
Potrafi wykorzystywać techniki mikroskopii optycznej w badaniach różnych organizmów.
Kompetencje społeczne K_01
Akceptuje potrzebę uczenia się przez całe życie.
K_02
Pracuje w grupie przyjmując w niej różne funkcje, w tym kierownicze i jest odpowiedzialny w podejmowanych działaniach.
K_03
Dąży do określenia priorytetów służących realizacji konkretnego zada-nia.
Sposób zaliczenia oraz formy i podstawowe kry-teria oceny/wymagania egzaminacyjne
A. Sposób zaliczenia Wykład: egzamin
Ćwiczenia laboratoryjne: zaliczenie z oceną B. Sposoby weryfikacji i oceny efektów Wykład:
(W_01), (W_02), (W_03), (W_04), (K_01) – kolo-kwium zaliczeniowe pisemne (pytania otwarte i zamknięte)
(W_02), (U_01), (U_02), (K_02) – aktywność w czasie wykładu, dyskusja
Ćwiczenia laboratoryjne:
(U_01), (K_02) – aktywne uczestnictwo w zaję-ciach, prezentacja multimedialna
(U_02) – ocena wykonanych ćwiczeń
(U_03), (K_01) – pisemne i ustne kolokwium zali-czeniowe (pytania otwarte i zamknięte)
Udział procentowy poszczególnych treści w oce-nie końcowej zajęć:
Obecność na wykładach i ćwiczeniach laboratoryj-nych jest obowiązkowa.
Wykład:
A. Ocena z egzaminu z części wykładowej – 60%
Ćwiczenia laboratoryjne:
B. Ocena z ćwiczeń laboratoryjnych – 40%
Ocena ćwiczenia laboratoryjne (100%) = ocena kolokwiów (60%) + ocena sprawozdań (30%) + ocena aktywności (10%)
1. Średnia arytmetyczna ocen z kolokwiów (student musi uzyskać zaliczenie z każdego cząstkowego kolokwium)
2. Ocena sprawozdań – samodzielna praca studenta na ćwiczeniach (zaangażowanie w wykonywanie zadań, wyciąganie wniosków, prezentacja wyników) Zaliczenie kolokwiów (uzyskanie sumarycznie min.
60% punktów)
Wyliczenie oceny końcowej dla zajęć:
W ocenie prowadzącego zajęcia ocena uzyskana przez studentów z egzaminu stanowi 60% końcowej oceny.
A ∙ 0,6 + B ∙ 0,4
Warunek: A, B ≥ dostateczny Kryteria oceniania:
5,0 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje
57
społeczne – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 93% – 100%
4,5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompe-tencje społeczne – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 85% – 92%
4,0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 77% – 84%
3,5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompe-tencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięcia-mi – wykazuje znajomość treści kształcenia na po-ziomie 69% – 76%
3,0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompe-tencje społeczne, ale z licznymi błędami – wykazuje znajomość treści kształcenia na poziomie 60% – 68%
2,0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kom-petencje społeczne – wykazuje znajomość treści kształcenia poniżej 60%
Kompetencje społeczne (obserwacja studenta podczas pracy w grupach)
5.0 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, ustosunkowuje się do nich, podejmuje dyskusję, wyciąga poprawne wnioski
4,5 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, ustosunkowuje się do nich, podejmuje próbę dysku-sji, stara się wyciągnąć poprawne wnioski
4,0 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, ustosunkowuje się do nich, podejmuje próbę dysku-sji, stara się wyciągnąć wnioski, choć nie są one całkowicie poprawne
3,5 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, podejmuje próbę ustosunkowania się do nich 3.0 – akceptuje i przyjmuje opinie innych osób, lecz nie ustosunkowuje się do nich
2.0 – nie potrafi ustosunkować się do uwag krytycz-nych, nie przyjmuje i nie akceptuje opinii innych osób
Ostateczną ocenę z zajęć ustala się wg zasady:
0,00 – 2,99 → niedostateczny (2,0) 2,50 - 3,24→ dostateczny (3,0) 3,25 – 3,74 → dostateczny plus (3,5) 3,75 – 4,24 → dobry (4,0)
4,25 – 4,75 → dobry plus (4,5) 4,75 – 5,00 → bardzo dobry (5,0) Matryca efektów uczenia się dla zajęć
Numer (symbol)
efektu uczenia się Odniesienie do efektów uczenia się dla kierunku
W01 K1A_W01
W02 K1A_W02
W03 K1A_W03
W04 K1A_W08
U01 K1A_U01
U02 K1A_U03
U03 K1A_U07
U04 K1A_U18
K01 K1A_K01
K02 K1A_K03
K03 K1A_K04
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):
1. Matthews H.R., Freedland R.A., Miesfeld R.L. 2000. Biochemia i biologia molekularna w zarysie. Pruszyński i S-ka,
58
Warszawa
2. Alberts B., Bray D., Johnson A., Lewis J., Raff M., Roberts K., Walter P. 2005, 2007. Podstawy biologii komórki.
PWN, Warszawa
B. Literatura uzupełniająca
1. Kłyszejko - Stefanowicz L. 2002. Cytobiochemia. PWN, Warszawa
2. Kilarski W. 2003 Strukturalne podstawy biologii komórki. PWN, Warszawa