SCENARIUSZ ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
Czas trwania:
2 godziny dydaktyczne
121
Rozwój zainteresowań uczniów gimnazjum drogą do karieryMODUŁZAJĘCIA
2 II
Operacyjne cele kształcenia:
Po zakończeniu zajęć uczniowie/uczennice będą potrafi li:
dokonać na podstawie zebranych informacji i konsultacji z nauczycielem/nauczycielką ostatecznego wyboru tematu projektu,
rozpoznać strukturę opisu projektu,
dokonać analizy przykładów opisów projektów, opracować opis projektu zgodnie z założeniami,
zaprezentować opracowany opis projektu na forum grupy, umieścić opis projektu w segregatorze grupowym,
skorzystać z przewodnika dla uczniów/uczennic dotyczącego modułu II – przygotowanie projektu.
Dominujące metody pracy z uczniami/uczennicami:
elementy wykładu wizualizowane prezentacjami multimedialnymi, dyskusja wielokrotna,
warsztaty – praca w grupach projektowych.
Środki dydaktyczne:
Poradnik dla nauczyciela/nauczycielki do modułu II, Przewodnik dla ucznia/uczennicy do modułu II, komputer i rzutnik multimedialny,
prezentacja multimedialna: „Opisy projektów”, materiały piśmienne: fi pcharty, mazaki,
segregatory grupowe z zebranymi ćwiczeniami i wypracowanymi materiałami.
Formy pracy uczniów/uczennic:
Zespołowa i grupowa zróżnicowana.
Przebieg zajęć i wskazówki metodyczne
1. Ustalenie przez grupy uczniowskie tematu projektu do realizacji. Na początku zajęć uczniowie/uczen-nice podejmują ostateczną decyzję o wyborze tematu na podstawie zebranych informacji. Muszą również doprecyzować, co konkretnie chcą w ramach projektu zrobić, jakie rozwiązać problemy, na jakie pytania uzyskać odpowiedź. Nauczyciel/nauczycielka powinien/powinna dokonać akcep-tacji tematu i zakresu projektu, jeżeli to konieczne negocjować wprowadzenie zmian.
2. Struktura opisu projektu. Przed przeprowadzeniem zajęć należy zapoznać się z informacjami meryto-rycznymi do zajęć 2 (część 2.8. „Przygotowanie opisu projektu”). Należy uświadomić uczniom/
uczennicom, że przygotowanie opisu projektu to ważny etap planowania prac nad projektem, ponieważ znajdą się tam podstawowe informacje: co, w jaki sposób i dlaczego zespół będzie robić, aby osiągnąć sukces w pracach nad projektem. Uczniowie/uczennice powinni poznać strukturę opisu projektu (można wykorzystać prezentację multimedialną „Opisy projektów” – prezentacja III do modułu II) oraz mieć możliwość zapoznania się z przykładowymi opisami pro-jektów (przykłady opisów propro-jektów są zamieszone w załącznikach przedmiotowych – Dobre praktyki przedmiotowe).
Rozwój zainteresowań uczniów gimnazjum drogą do kariery 122
3. Opracowanie opisu projektu – ćwiczenia w zespołach projektowych. Uczniowie/uczennice, pracując w zespołach projektowych, opracowują opisy do wybranych tematów projektów, a następnie pre-zentują je na forum całej grupy. Zaprezentowane opisy można poddać dyskusji dla zapewnienia ich wysokiej jakości. Następnie należy umieścić w segregatorze projektu każdej grupy, aby były dostępne podczas kolejnych zajęć.
Samodzielna praca uczniów/uczennic
Po zajęciach 2 uczniowie/uczennice powinni zapoznać się z materiałem do modułu II część 6.
„Przygotowanie opisu projektu”.
INFORMACJE MERYTORYCZNE DLA NAUCZYCIELA/
NAUCZYCIELKI
125
Rozwój zainteresowań uczniów gimnazjum drogą do karieryMODUŁZAJĘCIA
Informacje merytoryczne dla nauczyciela / nauczycielki
2 II
Moduł II – Przygotowanie projektu
2. Przygotowanie projektu
2.8. Przygotowanie opisu projektu
Opis projektu pozwala na precyzyjne ustalenie celu, zakresu oraz zagadnień istotnych dla wy-konania zadania. Prowadzący – nauczyciel/nauczycielka powinien/powinna jasno sprecyzo-wać, czego od projektu oczekuje i jakie są jego/jej wymagania w stosunku do uczniów/uczen-nic. Ingerencja nauczyciela/nauczycielki w tworzenie opisu projektu nie powinna być zbyt duża, ponieważ mógłby/mogłaby wówczas zniweczyć szanse na wyzwolenie inicjatywy uczniów/
uczennic i pozbawić ich/je radości i zapału do pracy oraz poczucia sukcesu.
Konstrukcja opisu projektu zależy w pewnym stopniu od nauczyciela/nauczycielki i jego/jej oczekiwań dotyczących tego dokumentu. W ramach projektu „Rozwój zainteresowań uczniów gimnazjum drogą do kariery” opis projektu powinien zawierać następujące elementy:
temat projektu, cel projektu,
uzasadnienie wyboru tematu,
zagadnienia do rozważenia, problemy do rozwiązania, czas wykonania projektu i termin jego zakończenia, kryteria oraz sposób oceny projektu.
Przystępując do konstruowania opisu projektu zespół, wspólnie z nauczycielem/nauczycielką, powinien ustalić cel projektu zgodny z przyjętym wcześniej tematem. Od właściwie sformuło-wanego tematu i celu projektu (właściwie postawionego problemu do rozwiązania w trakcie wykonywania prac projektowych) zależy sprawność pracy zespołu i osiągnięcie końcowego sukcesu.
Uzasadnienie wyboru tematu jest próbą wprowadzenia w zagadnienia rozważane w ramach prac projektowych poprzez ukazanie, dlaczego tematyka projektu wydała się uczniom/uczennicom godna zainteresowania, i co ich projekt może wnieść nowego lub czego nauczą się poprzez wykonywanie prac projektowych.
Następnym krokiem jest ustalenie parametrów projektu, które dotyczą trzech zagadnień.
Ograniczenia przestrzeni i obiektów – jak szeroki będzie obszar badań np.:
a. Jaka będzie populacja badawcza – ile osób zbadają?
b. Czy uczniowie/uczennice będą badali/badały opinię wśród swoich kolegów, nauczycieli/
nauczycielek, rodziców, osób spoza szkoły?
c. Czy w wyniku projektu wykonają jeden wytwór czy kilka wytworów?
d. Czy poprzez projekt rozwiążą problem o niskim czy wysokim poziomie złożoności?
e. Czy wykonają jedno czy więcej doświadczeń?
Ograniczenia czasu np.:
a. Jak dużo czasu zajmie zbieranie informacji?
b. Jaki okres należy zbadać?
c. Na kiedy potrzebny jest nowy produkt, nowe rozwiązanie, kiedy odbędzie się planowane przedsięwzięcie?
d. Jaki jest termin przedstawienia karty projektu i prezentacji projektu?
e. Kiedy będą organizowane giełdy pomysłów?
Rozwój zainteresowań uczniów gimnazjum drogą do kariery 126
b. Jakie zagadnienia są zastrzeżone, np. objęte tajemnicą?
c. Jakich zagadnień należy unikać?
d. Do rozstrzygnięcia jakich zagadnień będzie utrudniony dostęp do informacji?
e. Jakich doświadczeń nie można wykonać ze względu na bezpieczeństwo, brak sprzętu itp.?
Ustalenie parametrów projektu jest podstawą do sformułowania zagadnień w nim istotnych oraz problemów, które powinny być rozwiązane w trakcie wykonywania projektu. W zależności od charakteru projektu zagadnienia do rozważenia w projekcie mogą być sformułowane w formie stwierdzeń lub pytań (np. jeżeli uczniowie/uczennice podejmują się zbadania problemu, który jest całkowicie dla nich nieznany, prawdopodobnie łatwiej będzie im sformułować pytania, na które będą szukać odpowiedzi poprzez działania projektowe). Nauczyciel/nauczycielka może również oczekiwać postawienia w opisie projektu pytań dodatkowych, takich jak:
Gdzie można zdobyć potrzebne informacje?
Jak zdobyć potrzebne informacje?
Kto może pomóc w zdobyciu informacji?
Jakie kroki należy podjąć dla wykonania projektu i dlaczego?
Ile będzie kosztować wykonanie projektu?
Gdzie zdobyć potrzebne fundusze, kto może w tym pomóc?
W opisie projektu należy zawrzeć również informację o sposobie oraz kryteriach oceny uczniów/
uczennic w pracy nad projektem, aby od początku wiedzieli, czego nauczyciel/nauczycielka od nich oczekuje i za co będą oceniani.
Przygotowany przez uczniów/uczennice w wyniku negocjacji z nauczycielem/nauczycielką opis projektu jest podstawą do opracowania harmonogramu prac i „zawarcia kontraktu” mię-dzy prowadzącym – nauczycielem/nauczycielką a grupą uczniów/uczennic.