ewidencji księgowej – ujęcie teoretyczne
Patrycja Mniszek doktorantka, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński
Patrycja
Mniszek
1 B. Walczak, Strategie podatkowe i parapodatkowe jako narzędzie zarządzania finansami przedsiębiorstw, red. nauk. A. Bielawska, C.H. Beck, Warszawa 2009, s. 241.
2
K. Sobczak, Działalność gospodarcza. Uregulowania prawne, PWN, Warszawa 2000, s. 21.
3 Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospo-darczej (Dz.U. z 2015 r., poz. 584 ze zm.).
CEIDG zajmuję się m.in. rejestrowa-niem osób fizycznych, które prowadzą, prowa-dziły lub zawiesiły prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Wprowadzenie systemu CEIDG zwiększyło technicznie możliwości otwierania działalności gospodarczej głównie przez osoby fizyczne. System określił kilka tech-nik rozpoczęcia działalności, do których zalicza się:
· założenie działalności za pomocą podpisu elektronicznego, poprzez zalogowanie się do CEIDG;
· założenie działalności gospodarczej osobiś-cie, w odpowiedniej do miejsca jej prowadze-nia bądź siedziby jednostce samorządu tery-torialnego (gminie);
· przesłanie drogą pocztową do odpowiednie-go organu uwierzytelnioneodpowiednie-go przez notariu-sza wniosku.
Nowo powstające podmioty gospodar-cze mogą przyspieszyć procedurę rozpoczęcia działalności gospodarczej poprzez wcześniejsze wypełnienie wniosku online w systemie CEIDG. Każdy wniosek złożony w urzędzie gminy iden-tyfikowany jest na podstawie dowodu osobistego osoby składającej wniosek. Zaświadczenie o do-konanym wpisie do CEIDG można też uzyskać, posługując się zakładką ze strony internetowej CEIDG.
Przedsiębiorcy mają prawo do wglądu oraz dokonywania korekt w danych ewidencyj-nych CEIDG. Korekty powinny być wprowadza-ne nie później niż w ciągu siedmiu dni od wy-stąpienia przyczyny ich dokonania.
System CEIDG umożliwia także zawie-szenie działalności gospodarczej lub jej zamknię-cie. Prawny skutek ma zawieszenie działalności, jeśli okres jego trwania jest nie krótszy niż 30 dni i nie dłuższy niż 24 miesiące. Dłuży okres zawie-szenia jest tożsamy z likwidacją działalności gos-podarczej. W przeciwieństwie do zamknięcia za-wieszenie nie może zostać dokonane z datą uwstecznioną. Natomiast zgłoszenie zamknięcia działalności może być dokonane do siedmiu dni
4
wstecz .
Z punktu widzenia mikro- i małych przedsiębiorstw szczególne znaczenie ma kwestia dotycząca podatków bezpośrednich, zwłaszcza podatku dochodowego. Osoby fizyczne
rozlicza-ją należny podatek, wpłacarozlicza-jąc go do urzędu skar-bowego właściwego według miejsca zamiesz-kania.
Rozpoczynanie działalności gospodar-czej wiąże się z wyborem formy opodatkowania. Osoby fizyczne mają do wyboru jedną z kilku. Są nimi:
· karta podatkowa,
· ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
5
· podatkowa księga przychodów i rozchodów . Jak zauważył J. Wyciślok, osoby pro-wadzące działalność gospodarczą zwracają dużą uwagę na wysokość ponoszonych kosztów, jako mechanizmu służącemu obniżeniu bieżących zo-bowiązań podatkowych. Tak więc przy zakłada-niu i prowadzezakłada-niu działalności gospodarczej waż-ne jest przyjęcie określoważ-nej strategii podatkowej. Obejmuje ona wiązkę celów i sposobów, które umożliwiają optymalizowanie wysokości należ-nych podatków z punktu widzenia podatnika. Głównym kryterium optymalizacji podatkowej jest dążenie no minimalizacji negatywnych skut-ków związanych z redystrybucją dochodów przy aktualnych instrumentach podatkowych. Wydaję się ona być właściwą, gdyż celem jej powinno być osiągnięcie maksymalizacji zysku pozostawione-go do dyspozycji przedsiębiorca, a będącepozostawione-go m.in. pochodną zmniejszenia bieżących zobowią-zań podatkowych. Można też przyjąć za miaro-dajną tezę, że każde zmniejszenie zobowiązań podatkowych, inną drogą niż pojawienie się lub zwiększenie już istniejących pozycji kosztowych, będzie sprzyjać wzrostowi przewagi
konkuren-6
cyjnej przedsiębiorstwa . Nie oznacza to jednak, że optymalizacja podatkowa jest pojęciem tożsa-mym z uchylaniem się od płacenia należnych podatków. Takie działanie wypełniałoby znamio-na oszustwa podatkowego i podlegałoby ściganiu w nawiązaniu do odnośnych przepisów karno-skarbowych.
Do procedur strategii podatkowej pod-miotu gospodarczego mogą należeć:
· przyjęcie odpowiedniej formy prawnej dzia-łalności przedsiębiorstwa,
· analiza kosztów podatkowych,
· dobór lokalizacji działalności gospodarczej, · charakter działalności,
7
· strategia polityczna państwa .
4
B. Lunden, D. Młodzikowska., Jednoosobowa firma, BL Info Polska, Gdańsk 2015, s. 3–29.
5 M. Pogoński, ABC podatków w działalności gospodarczej, UNIMEX, Wrocław 2013, s. 16–27.
6 Z. Wilimowska, K. Urbańska, Uwarunkowania działalności mikroprzedsiębiorstw na rynku polskim, OW PWSZ w Nysie, Nysa 2009, s. 144.
W ramach działalności optymalizującej sferę podatkową małych podmiotów gospodar-czych wyszczególnić można kilka płaszczyzn od-niesienia. Ich strukturę przedstawiono na ry-sunku 2.
W niniejszym artykule szczególną uwagę zwraca się na sferę planowania podatkowego. W ujęciu definicyjnym zastosowanym przez J. Wyciśloka jest to system działania celowego, którego efektem winno być zmniejszenie Rysunek 1. Formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej
Źródło: Opracowanie własne.
Formy opodatkowania indywidualnej działalności gospodarczej osób fizycznych
karta podatkowa
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
podatkowa księga przychodów i rozchodów
Rysunek 2. Płaszczyzna optymalizacji podatkowej
Źródło: Opracowanie własne na podst.: J. Wyciślok, Optymalizacja podatkowa. Legalne zmniejszanie obciążeń podatkowych, Wyd.C. H. Beck, Warszawa 2013, s. 29-30.
Płaszczyzna optymalizacji podatkowej
planowanie zapobieganie optymalizacja
wysokości podatków. Zwraca on uwagę na kalku-lację podatków zgodną z obowiązującymi przepi-sami, a nie na unikanie płatności zobowiązań po-datkowych. Optymalizacja podatkowa nakiero-wana jest na przyszłość (ex ante). Skorelonakiero-wana jest ona z księgowym opisem zdarzeń gospodarczych wraz z uwzględnieniem metod stosowanych
8
w rachunkowości . Zwraca też uwagę na istotną kwestię kosztów uzyskania przychodów, które muszą być współmierne do uzyskiwanych przy-chodów. J. Wyciślok zauważył również, że opty-malizacja bieżąca zwiększa rentowność oraz
wy-9
nik finansowy netto podmiotu .
Kolejnym zjawiskiem jest oszczędność podatkowa, która charakteryzuje się powstrzymy-waniem przez przedsiębiorców od działań, które spowodowałyby wystąpienie zobowiązań z tytułu podatku dochodowego.
M. Dymek wskazuje na wystąpienie dwóch rodzajów działań polityki podatkowej w podmiotach gospodarczych. Zwraca ona uwa-gę na optymalizację podatkową legalną oraz nie-legalną. Nie wnikając w późniejsze definicje za-prezentowane przez autorkę, podział ten można uznać za właściwy. Pierwsza z nich odzwierciedla legalne działania przedsiębiorstwa. Podatnik optymalizuje wysokość swoich podatków za po-mocą prawnie dopuszczalnych metod. Wszystkie zaewidencjonowane operacje gospodarcze są oparte na właściwych dokumentach źródłowych. Nielegalna optymalizacja podatkowa oznacza oszustwa podatkowe. Z reguły jest realizowana przez zatajenie przed organami podatkowymi realnej wielkości przychodów z operacji gospo-darczych. Ze względu na przestępczy charakter jest karana w większości krajów. Podatnikowi, który stosuje nielegalną optymalizację podatko-wą, grożą kary grzywny, a nawet pozbawienia
10
wolności .
J. Koziński wskazuje na trzy bardzo istotne korzyści, które wynikają z optymalizacji podatkowej. Zalicza się do nich przede wszyst-kim: bieżące ograniczenie wydatków związanych z realizacją zobowiązań podatkowych, zmniejsze-nie zmniejsze-niebezpieczeństwa ryzyka podatkowego oraz
11
zwiększanie konkurencyjności na rynku . Ze względu na istniejące ryzyko decyzje podejmowa-ne w związku z optymalizacją podatkową muszą być przemyślane oraz zgodne z obowiązującym prawem. Do najczęściej używanych w praktyce gospodarczej instrumentów optymalizacji podat-kowej zalicza on wybór lub zmianę formy opo-datkowania przedsiębiorstwa. Analizie tego właś-nie aspektu poświęcony jest niwłaś-niejszy artykuł. Kolejnym instrumentem optymalizacji podatko-wej jest prawo do zakładania działalności
gospo-12
darczej w innych krajach . Jest to też efektem po-głębiających się procedur konkurencji podatko-wej między poszczególnymi państwami. Dzieje się tak, gdyż niektóre państwa mają niższe stawki
13
podatkowe .
Główną cechą polskiej gospodarki ryn-kowej jest istnienie dużej ilości małych podmio-tów gospodarczych. Przedsiębiorstwa różnią się charakterem świadczonych usług oraz skalą dzia-łania. Kreują one urozmaiconą pod względem
14
podatkowym zbiorowość .
Zakres odniesienia norm ustaw prawa podatkowego oraz gospodarczego w zależności od wielkości podmiotu gospodarczego przedsta-wiono w tabeli 1. Zgodnie z tym na zakres regu-lacji prawnej przedsiębiorstwa wpływają przede wszystkim: charakter przedsiębiorstwa, poziom zatrudnienia oraz wartość generowanych obro-tów w ciągu roku. Tabela 2 przedstawia liczbę zarejestrowanych przedsiębiorstw w Polsce w la-tach 2009–2013.
8 Szerzej: L. Michalczyk, Wysokość wyniku finansowego przedsiębiorstw w świetle polskiego prawa bilansowego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2012, nr 1, s. 151 i nast.
9 J. Wyciślok, Optymalizacja podatkowa. Legalne zmniejszanie obciążeń podatkowych, C.H. Beck, Warszawa 2013, s. 29–30.
10 M. Dymek, Optymalizacja podatkowa czyli jak zaoszczędzić na podatku dochodowym od osób prawnych, ODDK, Gdańsk 2006, s. 13.
11 J. Koziński, Buduj wartość firmy tam, gdzie inni widzą tylko koszty, Raport z serii: „Nowe trendy zarzą-dzania”, specjalny suplement promocyjny, HBPR 2007, s. 8.
12 J. Wyciślok, op. cit., s. 33–35.
13 L. Michalczyk, Ekonomiczne i społeczne aspekty konkurencji podatkowej w Unii Europejskiej, „Ruch Praw-niczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2014, nr 1, s. 163–174.
14 GUS, Małe i średnie przedsiębiorstwa niefinansowe w Polsce w latach 2009–2013, Studia i Analizy Statys-tyczne, Warszawa 2013, s. 21.
Tabela 1. Przepisy prawne dotyczące małych przedsiębiorstw w Polsce
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: T. Kiziukiewicz, K. Sawicki, Rachunkowość małych firm, Warszawa 1998, s. 7; I. Przychocka, Kierunki rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Warszawa 2010, s. 46.
Rodzaj regulacji Charakter przedsiębiorstwa
Poziom zatrudnienia
Wartość
przychodów Suma bilansowa
Ustawa
o rachunkowości małe przedsiębiorstwa >50
> 34 000 000 PLN > 17 000 000 PLN Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
mikroprzedsiębiorstwa 0 - 10 > 2 000 000 EUR > 2 000 000 EUR małe przedsiębiorstwa 11 - 50 > 10 000 000 EUR > 10 000 000 EUR Ustawa o podatku od towarów i usług drobne przedsiębiorstwa - > 150 000 PLN
-małe przedsiębiorstwa - > 1 200 000 EUR
-Rozporządzenie komisji (WE)
nr 364/2004
małe przedsiębiorstwa > 50 > 10 000 000
EUR > 10 000 000 EUR mikroprzedsiębiorstwa > 10 > 2 000 000 EUR > 2 000 000 EUR
Tabela 2. Liczba zarejestrowanych przedsiębiorstw w Polsce w latach 2009–2013
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Warszawa 2014, s. 117.
Przedsię-biorstwo (ilość pracowników) Rok 2009 2010 2011 2012 2013 Mikro (1–9) 3 548 354 3 713 677 3 674 970 3 794 489 3 890 686 Małe (10–49) 159 705 161 550 160 851 146 489 145 425 Średnie (50–249) 29 730 29 731 29 340 29 787 29 637 Duże (od 250) 4 884 4 844 4 736 4 569 4 511 Łącznie 3 742 673 3 909 802 3 869 897 3 975 334 4 070 259
Jak wynika z tabeli 2, w 2013 roku fun-kcjonowało ponad 4 miliony zarejestrowanych w Polsce przedsiębiorstw przy zdecydowanej przewadze mikroprzedsiębiorstw.
Rodzaje prawnych blokad możliwości ko-rzystania przez przedsiębiorstwa z działań optymalizujących zarządzanie sferą podat-kową
Możliwość korzystania z określonej for-my opodatkowania wynika z określonych zapi-sów ustawy. Definiuje ona bowiem wielkość przedsiębiorstwa oraz limity wysokości przycho-dów. Wybór formy opodatkowania wpływa na ro-dzaj i obszar prowadzonych ewidencji księgo-wych, ale i również na wysokość podatku docho-dowego. Podczas wyboru rodzaju opodatkowa-nia zwraca się uwagę na rodzaj działalności, a tak-że zakres ujęcia oraz wysokość kosztów i przy-chodów. Zmiana wybranej formy opodatkowania w ciągu roku podatkowego nie jest możliwa. Można ją zmienić do 20 stycznia, uwzględniając fakt, iż zmiana będzie dotyczyła bieżącego roku podatkowego. Zmianę należy dokonać we wnios-ku do CEIDG.
Podmioty gospodarcze przyjmujące jako rodzaj opodatkowania jedną z uproszczonych, zryczałtowanych form opodatkowania, tj. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub kartę podatkową, muszą brać pod uwagę kilka istot-nych ograniczeń. Ryczałt od przychodów ewi-dencjonowanych charakteryzuje się obliczaniem należnego podatku w oparciu wyłącznie o uzys-kane przychody. Mogą być one jednak pomniej-szone o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne. Metodę rozliczania
należnego podatku w przypadku wybrania jako formy opodatkowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych omówiono na schemacie 1.
Ryczałt, ze względu na prostą metodę obliczania, zalicza się do uproszczonych form opodatkowania działalności gospodarczej. Zgod-nie z tym schematem podczas wyliczania należnej zaliczki na podatek dochodowy nie uwzględnia się co do zasady ponoszonych wydatków jako kosztu uzyskania przychodów. Jednostki, które wybrały ryczałt jako formę opodatkowania, mu-szą prowadzić co najmniej ewidencję przycho-dów z tytułu prowadzonej działalności gospodar-czej oraz ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Wysokość ryczałtu wylicza samodzielnie podatnik za każdy miesiąc lub kwartał. Zaliczkę z tytułu podatku docho-dowego wpłaca się do 20 dnia następnego miesią-ca bądź kwartału do właściwego urzędu skarbo-wego. Wyjątek stanowi grudzień, za który to miesiąc rozliczenie następuje w terminie złożenia zeznania podatkowego PIT-28, a więc do 31
15
stycznia następnego roku .
Wysokość stawek procentowych ryczał-tu jest związana z rodzajem prowadzonej działal-ności. Przykłady stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, obowiązujących na terenie RP, przedstawiono w tabeli 3.
Ewidencję przychodów należy prowa-dzić zgodnie z ustalonymi zasadami zapisu. Uwzględnia się w nim wszystkie przychody osiągnięte z tytułu prowadzonej działalności go-spodarczej z zachowaniem porządku chronolo-gicznego. Podstawą ich określenia są wystawione rachunki, faktury, raporty dzienne bądź mie-sięczne z kasy fiskalnej oraz zapisy ze sprzedaży
Schemat 1. Sposób określania podatku w przypadku ryczałtu
Źródło: Opracowanie własne.
przychód – zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne = podstawa do opodatkowania
iloczyn podstawy oraz właściwej stawki ryczałtu = podatek
podatek – 7,75 % wymiaru podstawy zapłaconej składki zdrowotnej = NALEŻNY PODATEK
15 Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 ze zm.).
bezrachunkowej. Ewidencja osiągniętych przy-chodów powinna być ponumerowana oraz prze-chowywana przez okres pięciu lat podatkowych (bez bieżącego roku) w miejscu, w którym pro-wadzona jest działalność gospodarcza lub w in-nym wskazain-nym w CEIDG.
Ustawodawca zastosował kilka wyklu-czeń z możliwości wyboru ryczałtu od przycho-dów ewidencjonowanych przez podatników. Są nimi wykluczenia:
· kwotowe, · podmiotowe,
16
· przedmiotowe .
Pierwsza grupa wykluczeń została okre-ślona na poziomie 150 000 EUR przychodów w roku podatkowym. W wypadku zastosowania rozliczeń kwartalnych limit ten wynosi 25 000 EUR. Do wyceny wartości w walucie polskiej stosuje się kurs średni na dzień 1 października roku, w którym osiągnięto przychody, będące
17
limitem dla następnego roku podatkowego .
W ramach wykluczeń podmiotowych wskazano osoby świadczące wcześniej pracę w zakresie objętym prowadzoną działalnością gospodarczą.
Ustawodawca wykluczył też z możli-wości korzystania z ryczałtu podatkowego i roz-liczeń w oparciu o PIT-28 osoby chcące korzystać z ulg podatkowych, w tym z rozliczeń ze współ-małżonkiem oraz związanych z wychowywaniem
18
dzieci .
Wykluczenia przedmiotowe obejmują te sfery działalności gospodarczej, w których istnia-łaby większa możliwość działań o charakterze nielegalnym. Można przyjąć założenie, że do-radztwo podatkowe czy prace projektowo-archi-tektoniczne są tymi działami gospodarki, w któ-rych wystawianie tak zwanych „faktur zerowych” wydaje się być szczególnie możliwe.
Kolejnym przykładem uproszczonej formy opodatkowania jest karta podatkowa. Jest ona specyficzną formą opodatkowania. Stosując kartę podatkową, uzależnia się kwotę podatku Tabela 3. Przykładowe stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144 poz. 930 ze zm.).
Stawka
podatkowa Rodzaj działalności
20,00% wolne zawody (lekarz, pielęgniarka, tłumacz, nauczyciel, technik dentystyczny itd.) 17,00% pośrednictwo w sprzedaży hurtowej pojazdów samochodowych,
wynajem samochodów lub hoteli
10,00% sprzedaż środków trwałych, bądź wartości niematerialnych i prawnych, prowizje z tytułu prowadzenia komisu
8,50% działalność usługowa, gastronomiczna ze sprzedażą napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, wynajem, dzierżawa, podnajem
5,50% usługi budowlane, wytwórcze, związane ze sprzedażą znaczków pocztowych lub kart magnetycznych
3,00% świadczenie usług w zakresie handlu, działalność gastronomiczna wraz ze sprzedażą alkoholu o zawartości poniżej 1,5%
16 A. Bobiak, M. Borkiewicz-Liszka, A. Jeleńska, Poradnik ryczałtowca, Wszechnica Podatkowa, Kra-ków 2008, s. 5–26.
17
Art. 6 ust 4 pkt 1 Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 z późn.zm.).
18 Art 6 ust. 8 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.).
dochodowego od rodzaju działalności gospodar-czej. Wysokość należnego podatku nie wynika tu z uzyskiwanych przychodów z działalności go-spodarczej, ale jest uzależniona od:
· ilości zatrudnionych pracowników,
· charakteru i zakresu działalności gospodar-czej,
· ilości mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza.
Karta podatkowa ma zastosowanie w przypadku podmiotów:
· usługowych oraz wytwórczo-usługowych przy określonym zatrudnieniu,
· prowadzących działalność rozrywkową, · gastronomicznych ze sprzedażą napojów
po-niżej 1,5% zawartości alkoholu,
· transportowych użytkujących jeden pojazd, · sprzedaży detalicznej,
· wykonujących wolne zawody, a w szczegól-ności w zakresie ochrony zdrowia oraz usług weterynaryjnych,
· wykonujących usługi edukacyjne według stawki godzinowej,
· świadczących opiekę domową nad osobami w podeszłym wieku oraz dziećmi .19
Ustawa o zryczałtowanym podatku do-chodowym, uzależnia możliwość rozliczania się w formie karty podatkowej od kilku istotnych wa-runków. Należy do nich przede wszystkim obo-wiązek złożenia wniosku PIT-16 do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania naczelnika urzędu skarbowego do 20 stycznia danego roku podatkowego. Wniosek ten dotyczy ustalenia
wy-sokości podatku w postaci karty podatkowej z gó-ry, na określony rok podatkowy. Właściwy na-czelnik urzędu skarbowego może wydać decyzję odmowną w trybie administracyjnym, od której istnieje możliwość odwołania się do Dyrektora Izby Skarbowej. Możliwość ta przysługuje w cią-gu 14 dni od decyzji naczelnika urzędu skarbowe-go. Do każdego 7 dnia miesiąca należy wpłacać ustaloną przez naczelnika urzędu skarbowego kwotę podatku za poprzedni miesiąc. Natomiast podatek za miesiąc grudzień należy uregulować do 28 grudnia. Należny podatek pomniejszyć można jedynie o zapłaconą składkę na ubezpie-czenie zdrowotne do wysokości odliczenia od należnego podatku, tj. 7,75% wymiaru podstawy składki. Inne wydatki nie wpływają na wysokość należnego podatku dochodowego.
Sposób obliczania wysokości należnego podatku w wypadku podatników stosujących kartę podatkową przedstawiono na schemacie 2.
Podobnie jak w przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, ustawodawca w wypadku rozliczania podatku dochodowego w postaci karty podatkowej zastosował wyklucze-nia podmiotowe i przedmiotowe. W zakresie wykluczeń podmiotowych wskazano przede wszystkim na niemożliwość stosowania karty po-datkowej w przypadku identycznego typu działal-ności gospodarczej prowadzonej przez współ-małżonka. Kolejne ograniczenie dotyczy wiel-kości firmy, definiowanej ilością zatrudnionych w niej pracowników. I tak podmioty zatrudniające powyżej pięciu pracowników na podstawie umowy o pracę lub jakichkolwiek pracowników świadczących zlecenie, bądź wykonujących
19 Art. 23 ust. 1 Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od nie-których przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Schemat 2. Metoda obliczania należnego podatku w postaci karty podatkowej
Źródło: Opracowanie własne na podstawie art. 31 Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o wanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
kwota karty podatkowej według Urzędu Skarbowego
- 7,75 % zapłaconej składki zdrowotnej
dzieło, zostały wykluczone z grup podatników uprawnionych do stosowania karty podatkowej. Wykluczenia w kategorii przedmiotowej obejmu-ją produkty objęte podatkiem akcyzowym enu-meratywnie wyszczególnione w art. 25 Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym po-datku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
W przeciwieństwie do innych form opo-datkowania podmioty prowadzące kartę podat-kową są zwolnione z prowadzenia ewidencji księ-gowych. Nie muszą również wpłacać zaliczek na podatek dochodowy, a co za tym idzie, nie mają obowiązku składać zeznań podatkowych z uzys-kanego dochodu. Do końca stycznia winny one jedynie złożyć roczną deklarację PIT-16A, w któ-rej wykazuje się zapłaconą oraz odliczoną kwotę składki z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.
Obowiązkiem podatników rozliczają-cych się w formie karty podatkowej jest wystawie-nie na życzewystawie-nie klienta faktury lub rachunku do-kumentujących sprzedaż. Do sposobu wystawia-nia i okresu przechowywawystawia-nia tak sporządzonej dokumentacji stosuje się zasady ogólne. Musi wtedy zostać zachowana chronologia, a kopie dokumentów należy przechowywać przez okres pięciu lat od końca roku podatkowego.
PKPiR w aspekcie optymalizacji podatkowej
Formą opodatkowania, która ma zasto-sowanie w analizowanych w niniejszej pracy pod-miotach, są też zasady ogólne z wykorzystaniem progresywnej skali podatkowej. Znajdują one zastosowanie przy rozliczeniach prowadzonych z wykorzystaniem podatkowej księgi przychodów