gen. bryg. w st. spocz.
witold cieślewski
NR 2/2013
d O Ś W I a d C Z e n I a
ziomie. Niezbędne są nie tylko skuteczne środki walki o dużej niezawodności, lecz także systemy łączności odporne na różnego rodzaju zakłóce-nia, z możliwością selektywnego dostępu do szerokiej gamy informacji, pozwalające na dowodzenie z pominięciem zbędnych w danym momencie szczebli. Powinny ponadto ułatwiać przekazywanie do ośrodków dowodzenia oraz zespołów analitycznych informacji z pola walki w czasie rzeczywistym. Indywidualne wyposa-żenie musi natomiast stwarzać możliwość prze-bywania żołnierzy w różnych warunkach przez dłuższy czas. W skrajnych sytuacjach nowo- czesne, odpowiednio zaprogramowane środki łączności powinny przekazywać sygnały do ośrodków monitorujących ich zdolność bojową.
kierunek: nowoczesność
Spełnić wymienione wymagania można jedy-nie dzięki utrzymywaniu łączności, a to oznacza konieczność posiadania odpowiedniego sprzę-tu – radiostacji najnowszej generacji, kompaty-bilnych z urządzeniami państw uczestniczących w operacji.
Środki te w większości pojawiły się nagle, z terminem wprowadzenia „na wczoraj”. W
wy-niku zaspokajania po-trzeb do wyposażenia SZRP wprowadzono różny, często nowo-czesny sprzęt, ale nie-stety w śladowych ilościach. Intensywne jego użytkowanie w trudnych warun-kach pozwoliło na do-kładne przetestowa-nie, ale spowodowało również znaczne jego wyeksploatowanie. Nowoczesnego sprzętu jest więc mało i jest on dość mocno zużyty (fot.).
Mając na uwadze prognozy rozwoju sytuacji na świecie w najbliższych latach, można przy-jąć, że takie formy militarnego zaangażowania państw, jak w Iraku i Afganistanie będą nadal stosowane. W związku z tym w ramach najbliż-szej modernizacji armii celowe jest wyposażenie
jej w nowoczesny sprzęt, nadający się do eksplo-atacji przez długie lata.
Analizy z pewnością wykażą potrzebę utwo-rzenia wielu programów modernizacji uzbroje-nia oraz pozyskiwauzbroje-nia sprzętu dla sił zbrojnych.
Nowe wyposażenie armii powinno być rezulta-tem prowadzonych w naszym kraju prac badaw-czych i rozwojowych. Konieczne będzie przy tym zastosowanie nowoczesnych systemów łącz-ności i informatyki, które zapewnią gromadze-nie, selekcjonowagromadze-nie, analizowagromadze-nie, dystrybucję i ochronę dużej ilości informacji niezbędnych do podejmowania właściwych decyzji. Systemy te powinny obejmować różnorodne środki, które w zależności od konkretnych zadań będą się zmieniać. To znaczy powinny być na tyle ela-styczne, by można było je adaptować na bieżąco do aktualnych wymagań. Przy czym często będą organizowane ad hoc, a użytkownicy sieci (sys-temów dowodzenia i łączności) będą planowi i nieplanowi. Oprócz tego każdy żołnierz musi być swoistym węzłem łączności – zapewniać zbieranie danych (integracja środków rozpozna-nia i dowodzerozpozna-nia), być ich minibazą oraz route-rem, świadomym najbliższego otoczenia wpły-wającego na wykonanie zadania.
Pora na decyzJę
Nad nowymi generacjami podsystemów łącz-ności radiowej (SDR) pracują specjaliści z wielu krajów na świecie. Państwa europejskie w pro-gramach narodowych korzystają z rezultatów międzynarodowego projektu ESSOR (European Secured Software Define Radio). Jest on realizo-wany przez sześć krajów: Francję, Finlandię, Hiszpanię, Polskę, Szwecję i Włochy. Jego zada-niem jest opracowanie europejskiej architektury radiostacji programowalnej SDR oraz koalicyj-nego, sieciowego waveformu o dużej przepływ-ności – High Data Rate Waveform. Efektem końcowym projektu będzie zademonstrowanie interoperacyjności waveformu HDR WF, zain-stalowanego na narodowych platformach (de-monstratorach technologii), które zostały opra-cowane w ramach narodowych rozwiązań.
Nadszedł czas, by rozpocząć wyposażanie SZRP w sprzęt nowej generacji. Biorąc pod
żołnierz, by działać sku-tecznie, musi mieć zagwa-rantowany stały kontakt z przełożonymi i kolegami, nawet w najtrudniejszych momentach walki, a także wsparcie logistyczne i po-moc medyczną w każdej sytuacji.
przegląd wojsk lądowych
103
uwagę liczbę środków łączności i informatyki, jakie będą niezbędne do zaspokojenia potrzeb armii, konieczne jest ich wytwarzanie w naszym kraju. Decyzja o rozpoczęciu prac badawczych i produkcji radiostacji SDR pozwoli z niewielki-mi nakładaniewielki-mi stworzyć bazę do dalszych inten-sywnych prac nad rozwojem tych technologii.
Staniemy się nie tylko partnerem naszych so-juszników w tej dziedzinie, lecz zapewnimy tak-że na kilkadziesiąt lat napływ nowych technolo-gii do sił zbrojnych.
Podjęcie prac badawczo-rozwojowych nad nową generacją systemu łączności przyniesie następujące korzyści Siłom Zbrojnym RP:
– spełnienie wymagań współczesnego pola wal-ki oraz zmniejszenie liczby typów używanych radiostacji;
– zwiększenie możliwości unowocześniania sprzętu;
– ułatwienie szkolenia żołnierzy (radiostacje SDR pod względem funkcjonalności będą od-powiadać smartfonom);
– możliwość implementowania różnych apli-kacji;
– znaczne poprawienie współczynnika ekono-miczności;
– możliwość korzystania z baz danych, softwaru i aplikacji jako usługi (cloud computing);
– zapewnienie interoperacyjności, podstawowe-go warunku sojuszniczepodstawowe-go współdziałania;
– stworzenie bazy do prac nad następną genera-cją radiostacji (cognitive radio);
– zapewnienie współdziałania z instytucjami rządowymi i pozarządowymi, odpowiedzial-nymi za bezpieczeństwo publiczne.
Innym rozwiązaniem jest zakup sprzętu za granicą. Wtedy jednak będziemy musieli zadać sobie pytanie: czy nasza broń jest nasza? Jeśli poważnie chcemy podejść do sprawy moderni-zacji sił zbrojnych, bez odpowiedzi na to pytanie nie ma sensu realizowanie pozostałych progra-mów modernizacyjnych.
Nie ma odwrotu od wprowadzenia radiostacji typu SDR do naszych sił zbrojnych. Jest tylko py-tanie, którą drogę wybierzemy? Czas płynie i każ-de opóźnienie spowoduje powiększenie luki tech-nologicznej między nami a naszymi sojusznikami z NATO. Czas zatem podjąć decyzję!
wykorzystywane w siłach zbrojnych radiostacje powinny być zastępowane rodzimymi produktami nowej generacji.
n
BogusłAW PoLitoWsKi
NR 2/2013
d O Ś W I a d C Z e n I a / W e d ł U g P O g L ą d ó W B r y t y j S K I C H