PRZEDSIĘBIORSTWEM PROJEKTOWYM
4. DEFINIOWANIE I POMIAR ZWINNOŚCI ZESPOŁU PROJEKTOWEGO – PODSTAWY MODELU KONCEPTUALNEGO PODSTAWY MODELU KONCEPTUALNEGO
4.5. Pomiar zwinności zespołu projektowego w badaniach własnych
Zgodnie z przyjętą wcześniej definicją zwinności (rozdział 4.1), pomiar zwinności zespołu projektowego wytwarzającego oprogramowanie powinien dostarczyć odpowiedź na pytanie jaki jest poziom zdolności zespołu do odpowiedzi na pojawiające się zmiany w projekcie, w otoczeniu projektu lub zmiany rynkowe, tak aby w danej chwili maksymalizować wartość dla jego interesariuszy. Zespół projektowy, w zależności swoich immanentnych cech oraz uwarunkowań, w których funkcjonuje, powinien tak dobrać, dostosować i wykorzystywać zestaw praktyk zwinnych, aby dążyć do osiągnięcia stopnia zwinności, który zapewni mu możliwość najbardziej optymalnego dostarczania korzyści do interesariuszy.
Ponieważ oczekiwania różnych grup interesariuszy mogą być czasami sprzeczne lub wzajemnie wykluczające się to zespół niekoniecznie będzie dążył i poszukiwał zestawu praktyk zapewniającego maksymalny stopień zwinności dla każdej z grup. Niemniej jednak, powinien dążyć do osiągnięcia takiego stopnia zwinności, który zapewni możliwie najbardziej optymalny sposób dostarczania korzyści i zaspokojenia oczekiwań interesariuszy w danej chwili. Tak postawiony problem pomiaru zwinności jest celem badań rozprawy.
Przedstawione wcześniej w rozdziale 4.4 przykłady istniejących sposobów pomiaru zwinności stanowią bardzo ciekawe narzędzia z perspektywy badań prowadzonych przez ich autorów, jednak nie adresują w pełni potrzeb badania w ramach niniejszej pracy. Zasadniczą kwestią, która przemawiała za przygotowaniem autorskiego narzędzia do pomiaru zwinności była nie tylko potrzeba pomiaru poziomu zwinności zespołu projektowego wytwarzającego oprogramowanie, ale odniesienie tego poziomu zwinności do oceny wartości dla różnych (w pewnych przypadkach sprzecznych w oczekiwaniach) grup interesariuszy: właścicieli przedsiębiorstwa, klienta bądź użytkownika oraz zespołu projektowego samego w sobie.
Zespoły projektowe w danym przedsiębiorstwie działają w ramach pewnych wspólnych, czasami narzuconych z góry, uwarunkowań, jednak implementacja ich funkcjonowania względem wybranej metodyki zarządzania projektami, a tym bardziej względem samego
Manifestu
samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich podstawowe założ
istni
potrzebę pomiaru zwinności zespołu projektowego było dokonanych przez zespół
wyników osiągniętych w odpowiedzi na te zmiany. wydawać się
zespołu projektowego nie jest sprawą mierzyć bezpośrednio, jeśli dobrze
poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu projektowego, w jaki odpowiada on na oczekiwania interesariuszy.
zwinności
zespołu projektowego Niezależnie od
pomiar zwinności będzie zawsze pomiarem pośrednim.
Rys.
badań jest
zarządzanie tym zespołem
na wartość dla interesariuszy projektów wytwarzania opro
zmienną niezależną jest poziom zwinności zespołu projektowego Manifestu programowania zwinnego
samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich podstawowe założ
Zakładając
istnieją oraz nie istnieje związana z nimi baza teoretyczna, potrzebę pomiaru zwinności zespołu projektowego było dokonanych przez zespół
wyników osiągniętych w odpowiedzi na te zmiany. wydawać się względnie
zespołu projektowego nie jest sprawą mierzyć bezpośrednio, jeśli dobrze
poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu projektowego, w jaki odpowiada on na oczekiwania interesariuszy.
zwinności w najprostszym przypadku należałoby mie zespołu projektowego
iezależnie od
pomiar zwinności będzie zawsze pomiarem pośrednim.
Rys. 68 Planowany model badań
Rys. 68 przedstawia
badań jest wspomniany wcześniej zarządzanie tym zespołem
na wartość dla interesariuszy projektów wytwarzania opro
zmienną niezależną jest poziom zwinności zespołu projektowego programowania zwinnego
samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich podstawowe założenia i kierunek.
hipotetycznie
oraz nie istnieje związana z nimi baza teoretyczna, potrzebę pomiaru zwinności zespołu projektowego było dokonanych przez zespół projektowy
wyników osiągniętych w odpowiedzi na te zmiany.
względnie prosty, to już pomiar zakresu zmian (inaczej mów zespołu projektowego nie jest sprawą
mierzyć bezpośrednio, jeśli dobrze
poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu projektowego, w jaki odpowiada on na oczekiwania interesariuszy.
w najprostszym przypadku należałoby mie
zespołu projektowego z różnych perspektyw (zakresu, wydajności czy czasu odpowiedzi) iezależnie od wybranego
pomiar zwinności będzie zawsze pomiarem pośrednim.
Planowany model badań
przedstawia ogólną ideę planowanego wspomniany wcześniej
zarządzanie tym zespołem
na wartość dla interesariuszy projektów wytwarzania opro
zmienną niezależną jest poziom zwinności zespołu projektowego
programowania zwinnego może się znacząco różnić, ponieważ podejście zwinne samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich
kierunek.
ipotetycznie, że dotychczasowe badania i sposoby pomiaru zwinności nie oraz nie istnieje związana z nimi baza teoretyczna,
potrzebę pomiaru zwinności zespołu projektowego było projektowy w reakcji na
wyników osiągniętych w odpowiedzi na te zmiany.
prosty, to już pomiar zakresu zmian (inaczej mów zespołu projektowego nie jest sprawą
mierzyć bezpośrednio, jeśli dobrze określimy
poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu projektowego, w jaki odpowiada on na oczekiwania interesariuszy.
w najprostszym przypadku należałoby mie
z różnych perspektyw (zakresu, wydajności czy czasu odpowiedzi) wybranego sposobu pomiaru zakresu odpowiedzi
pomiar zwinności będzie zawsze pomiarem pośrednim.
Planowany model badań – ogólna idea
Źródło: opracowanie własne
ogólną ideę planowanego
wspomniany wcześniej zespół projektowy, a przedmiotem badań jest zwinne (dokładniej pomiar jego zwinności)
na wartość dla interesariuszy projektów wytwarzania opro
zmienną niezależną jest poziom zwinności zespołu projektowego
178
może się znacząco różnić, ponieważ podejście zwinne samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich
, że dotychczasowe badania i sposoby pomiaru zwinności nie oraz nie istnieje związana z nimi baza teoretyczna,
potrzebę pomiaru zwinności zespołu projektowego było w reakcji na
wyników osiągniętych w odpowiedzi na te zmiany.
prosty, to już pomiar zakresu zmian (inaczej mów zespołu projektowego nie jest sprawą oczywistą
określimy odpowiednie metryki, natomiast zwinność i jej poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu projektowego, w jaki odpowiada on na oczekiwania interesariuszy.
w najprostszym przypadku należałoby mie
z różnych perspektyw (zakresu, wydajności czy czasu odpowiedzi) sposobu pomiaru zakresu odpowiedzi
pomiar zwinności będzie zawsze pomiarem pośrednim.
ogólna idea
Źródło: opracowanie własne
ogólną ideę planowanego
zespół projektowy, a przedmiotem badań jest zwinne (dokładniej pomiar jego zwinności)
na wartość dla interesariuszy projektów wytwarzania opro
zmienną niezależną jest poziom zwinności zespołu projektowego
178
może się znacząco różnić, ponieważ podejście zwinne samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich
, że dotychczasowe badania i sposoby pomiaru zwinności nie oraz nie istnieje związana z nimi baza teoretyczna,
potrzebę pomiaru zwinności zespołu projektowego byłoby w reakcji na oczekiwania
wyników osiągniętych w odpowiedzi na te zmiany. O ile pomiar wyników zespołu może prosty, to już pomiar zakresu zmian (inaczej mów
oczywistą. Wyniki zespołu projektowego można odpowiednie metryki, natomiast zwinność i jej poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu projektowego, w jaki odpowiada on na oczekiwania interesariuszy.
w najprostszym przypadku należałoby mierzyć poziomem (zakresem) odpowiedzi z różnych perspektyw (zakresu, wydajności czy czasu odpowiedzi)
sposobu pomiaru zakresu odpowiedzi pomiar zwinności będzie zawsze pomiarem pośrednim.
Źródło: opracowanie własne
ogólną ideę planowanego modelu bad
zespół projektowy, a przedmiotem badań jest zwinne (dokładniej pomiar jego zwinności)
na wartość dla interesariuszy projektów wytwarzania opro
zmienną niezależną jest poziom zwinności zespołu projektowego
może się znacząco różnić, ponieważ podejście zwinne samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich
, że dotychczasowe badania i sposoby pomiaru zwinności nie oraz nie istnieje związana z nimi baza teoretyczna, to najprostszą odpowiedzią na
by określenie oczekiwania interesariuszy
O ile pomiar wyników zespołu może prosty, to już pomiar zakresu zmian (inaczej mów
niki zespołu projektowego można odpowiednie metryki, natomiast zwinność i jej poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu projektowego, w jaki odpowiada on na oczekiwania interesariuszy. Wniosek
rzyć poziomem (zakresem) odpowiedzi z różnych perspektyw (zakresu, wydajności czy czasu odpowiedzi)
sposobu pomiaru zakresu odpowiedzi zespołu projektowego
badawczego, w którym podmiotem zespół projektowy, a przedmiotem badań jest zwinne (dokładniej pomiar jego zwinności) oraz wpływ
na wartość dla interesariuszy projektów wytwarzania oprogramowania. W modelu tym zmienną niezależną jest poziom zwinności zespołu projektowego mierzony zakresem może się znacząco różnić, ponieważ podejście zwinne samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich
, że dotychczasowe badania i sposoby pomiaru zwinności nie to najprostszą odpowiedzią na określenie zakresu zmian interesariuszy w stosunku O ile pomiar wyników zespołu może prosty, to już pomiar zakresu zmian (inaczej mówiąc odpowiedzi) niki zespołu projektowego można odpowiednie metryki, natomiast zwinność i jej poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu
Wniosek –
rzyć poziomem (zakresem) odpowiedzi z różnych perspektyw (zakresu, wydajności czy czasu odpowiedzi)
zespołu projektowego
, w którym podmiotem zespół projektowy, a przedmiotem badań jest zwinne wpływ zwinności zespołu gramowania. W modelu tym mierzony zakresem może się znacząco różnić, ponieważ podejście zwinne samo w sobie nie narzuca ścisłych reguł i zasad postępowania, a jedynie wyznacza ich
, że dotychczasowe badania i sposoby pomiaru zwinności nie to najprostszą odpowiedzią na zakresu zmian w stosunku do O ile pomiar wyników zespołu może iąc odpowiedzi) niki zespołu projektowego można odpowiednie metryki, natomiast zwinność i jej poziom jest pewnym abstrakcyjnym pojęciem reprezentującym pewną cechę zespołu poziom rzyć poziomem (zakresem) odpowiedzi z różnych perspektyw (zakresu, wydajności czy czasu odpowiedzi). zespołu projektowego,
, w którym podmiotem zespół projektowy, a przedmiotem badań jest zwinne zwinności zespołu gramowania. W modelu tym mierzony zakresem
179
implementacji praktyk zwinnych (opisanych szerzej w rozdziale 4.2). Zmienne moderujące tworzy grupa zmiennych wynikających ze środowiska funkcjonowania tego zespołu projektowego w danym przedsiębiorstwie (opisanych szerzej w rozdziale 4.3). Zwinność zdefiniowana w rozdziale 4.1 będzie jednocześnie mediatorem pomiędzy zakresem implementacji praktyk zwinnych w zespole, a zmienną zależną w postaci wartości dla interesariuszy projektów wytwarzania oprogramowania, zarówno w rozumieniu korzyści, jak i ograniczeń. Tak określony model badawczy stanowi podstawę do przeprowadzenia badania pilotażowego, do którego pełny model badawczy przedstawiono na Rys. 69.
Zwinność zespołu projektowego w proponowanym modelu badawczym (Rys. 69) będzie określona poprzez następujące konstrukty teoretyczne będące wynikiem systematycznego przeglądu literatury oraz zidentyfikowanej wcześniej w rozdziale 3.7 luki badawczej (Conboy, 2009; Lee i Xia, 2010; Recker et al., 2017):
zakres odpowiedzi na zmiany;
wydajność odpowiedzi na zmiany (rozumianą jako czas, koszty, ludzie lub inne potrzebne zasoby);
jakość odpowiedzi na zmiany (rozumianą jako sposób współpracy z klientem i jakość odpowiedzi zespołu);
gotowość do szybkiej odpowiedzi na zmiany (rozumianą poprzez szybkość zespołu projektowego w dostarczeniu oprogramowania odpowiadającego zmianom).
Zmienne obserwowalne dotyczące wszystkich czterech powyższych konstruktów zwinności jako zmiennej ukrytej będą mierzone w każdym przypadku za pomocą tych samych wskaźników dotyczących czterech kategorii tworzonego oprogramowania: zakresu funkcjonalności, reguł biznesowych i procesów, struktury danych oraz interfejsu użytkownika.
Rys.
Rys. 69 Model badań Model badań - badaniebadanie pilotażowe
Źródło: opracowanie własne 180
Źródło: opracowanie własne Źródło: opracowanie własne
181
Pomiar zwinności w zaproponowanym modelu będzie pomiarem statycznym, to znaczy wykonanym jednorazowo dla danego zespołu projektowego, natomiast sam model powinien umożliwiać powtórzenie tego pomiaru w określonych interwałach czasu, co może otworzyć na przyszłość możliwości dalszych ciekawych badań w tym obszarze, w jego ujęciu dynamicznym.
Ponadto model ten w swojej finalnej postaci będzie pozwalał na ocenę zwinności zespołu projektowego stosującego nie tylko dowolną metodykę zwinną, ale również znacznie częściej istniejące w praktyce rozwiązania hybrydowe, czyli metodyki tradycyjne z elementami (np. z wybranymi praktykami) pochodzącymi z metodyk zwinnych albo metodyki zwinne dostosowane do kontekstu projektów i zespołów projektowych działających wcześniej w podejściu tradycyjnym. Model ten powinien znacznie ułatwić podejmowanie trudnych decyzji zarządzania zespołem projektowym przy uwzględnieniu potrzeby równoważenia wartości dla różnych, choć wzajemnie zależnych grup interesariuszy.
Pomiar zakresu implementacji praktyk podejścia zwinnego w zespole projektowym oraz pomiar zwinności tego zespołu (jako zmiennej mediującej) w danym środowisku jego funkcjonowania (zmienna moderująca) powinien pozwolić na ocenę wartości dla interesariuszy zespołów projektowych wytwarzających oprogramowanie (Rys. 69).
* * *
W rozdziale czwartym przedstawiono istotę zespołu projektowego jako głównego podmiotu badań niniejszej rozprawy doktorskiej, a także dokonano przeglądu licznych praktyk zwinnych oraz uwarunkowań, w jakich funkcjonują zwinne zespoły projektowe. Na podstawie analizy dotychczasowych sposobów pomiaru zwinności oraz krótkiego przeglądu istniejących metod pomiaru zwinności nakreślono wstępny kierunek i plan pomiaru zwinności zespołu projektowego tworzącego oprogramowanie, polegający na wykorzystaniu praktyk zwinnych stosowanych przez ten zespół.
Jako definicję zwinności zespołu projektowego przyjęto ostatecznie: „zwinność jako zdolność zespołu projektowego do szybkiej zmiany planu projektu w odpowiedzi na potrzeby klientów lub innych interesariuszy, w odpowiedzi na wymagania rynku lub technologii, w celu osiągnięcia poprawy wyników projektu i końcowego produktu jako rezultatu tego projektu, w innowacyjnym i dynamicznie zmieniającym się środowisku projektowym” (Conforto et al., 2016, s. 667).
Najważniejszym wynikiem rozdziału czwartego jest propozycja autorskiego modelu badawczego do pomiaru zwinności zespołu projektowego (Rys. 69) w projektach
182
wytwarzania oprogramowania. Model do badania pilotażowego stworzony został w oparciu o zakres wykorzystania siedmiu grup praktyk zwinnych w danym zespole projektowym (dostarczania działającego produktu, mistrzostwa technicznego i własności produktu, pomiaru działającego produktu, codziennej współpracy i komunikacji, autonomii, multidyscyplinarnego zespołu oraz ciągłego doskonalenia) oraz z uwzględnieniem czterech czynników moderujących (rozmiaru zespołu, złożoności produktów/projektów, doświadczenia zespołu oraz rodzaju dostępu do klienta) pochodzących z otoczenia zespołu projektowego i wpływających na oddziaływanie wspomnianych grup praktyk zwinnych na wyniki dostarczane różnym grupom interesariuszy zespołu projektowego (właścicielom przedsiębiorstwa, klientom lub użytkownikom oraz samemu zespołowi projektowemu). Ponadto, zwinność zespołu projektowego została zoperacjonalizowana w czterech aspektach: zakresu odpowiedzi na zmiany, wydajności odpowiedzi na zmiany, jakości odpowiedzi na zmiany oraz gotowości do szybkiej odpowiedzi na zmiany. Badanie w oparciu o tak przygotowany model będzie dotyczyło zwinnych zespołów projektowych tworzących oprogramowanie funkcjonujących w przedsiębiorstwach działających na terenie Polski. Jak pokazały analizy literatury (rozdziały 3.6 i 3.7), widoczny jest brak kompleksowych badań i szczegółowych wyników w tym zakresie.
183
5. WARTOŚĆ DLA INTERESARIUSZY PROJEKTÓW WYTWARZANIA