Z SU]HOLF]HQLX QD KHNWDU 85 E\á Z QLFK ]QDF]QLH QLĪV]\ JUXSD 1DMQLĪV]\
VNXSZFDá\PDQDOL]RZDQ\PRNUHVLHRGQRWRZ\ZDQRZZRMHZyG]WZDFK GROQR
ĞOąVNLPOXEXVNLPSRGNDUSDFNLPL]DFKRGQLRSRPRUVNLP
7DEHOD=UyĪQLFRZDQLHVNXSXPOHND
ZSU]HOLF]HQLXQDKHNWDU85Z3ROVFH
:RMHZyG]WZD
3RGODVNLH 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3
àyG]NLH 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
0D]RZLHFNLH 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
:DUPLĔVNRPD]XUVNLH 1 1 1 -1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
:LHONRSROVNLH 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
.XMDZVNRSRPRUVNLH 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 -1
/XEHOVNLH -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1
0DáRSROVNLH -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -2 -1 -1 -1 -1
2SROVNLH -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1
3RPRUVNLH -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1
ĝOąVNLH -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1
ĝZLĊWRNU]\VNLH -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1
'ROQRĞOąVNLH -2 -2 -2 -1 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2
/XEXVNLH -2 -2 -1 -1 -2 -1 -2 -2 -2 -2 -1 -2 -2 -1 -2 -2
3RGNDUSDFNLH -2 -2 -2 -1 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2
=DFKRGQLRSRPRUVNLH -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2 -2
Źródło: opracowanie na podstawie: „Rolnictwo” z lat 2003-2015, GUS, op. cit.
:H ZV]\VWNLFK SU]HGVWDZLRQ\FK Z\ĪHM ]HVWDZLHQLDFK SRG Z]JOĊGHP
ZLHONRĞFL VNXSX Z SU]HOLF]HQLX QD MHGQRVWNĊ SRZLHU]FKQL 85 DOH WHĪ L SRG
Z]JOĊGHP DEVROXWQ\FK ZLHONRĞFL VNXSX Z\UyĪQLDáR VLĊ ZRMHZyG]WZR ZLHONR
SROVNLH7DPNRQFHQWUDFMDFKRZXZV]\VWNLFKDQDOL]RZDQ\FKJDWXQNyZ]ZLHU]ąW
E\áD ]GHF\GRZDQLH QDMZLĊNV]D 'REU]H UR]ZLQLĊWD SURGXNFMD ]ZLHU]ĊFD FKRü
]D]Z\F]DMZ\VRNLHSR]LRP\GRW\F]\á\MHGQHJROXEGZyFKNLHUXQNyZSURGXNFML REVHUZRZDQDE\áD]D]Z\F]DMZZRMHZyG]WZDFKVąVLDGXMąF\FK]ZLHONRSROVNLP
WMáyG]NLPLNXMDZVNRSRPRUVNLP1LVNLHSR]LRP\VNXSXSURGXNWyZ]ZLHU]Ċ
F\FKZ\VWĊSRZDá\JáyZQLHZZRMHZyG]WZDFK3ROVNLSRáXGQLRZHM6NXSSR
V]F]HJyOQ\FKSURGXNWyZZW\FKZRMHZyG]WZDFKU]DGNRMHGQDN VLĊ]PQLHMV]Dá
=D]Z\F]DMUyVáRQWDPZROQLHMQLĪĞUHGQLRZNUDMX
1.5. Produkcja zwierzęca jako baza surowcowa dla produkcji i przetwórstwa mięsa oraz mleka w Polsce
:LHOHEDGDĔZVND]XMHĪHZVSyáSUDFDILUPXERMRZ\FK]GRVWDZFDPLMHVW
EDUG]R RJUDQLF]RQD D ZH Z]DMHPQ\FK UHODFMDFK ]D]Z\F]DM EUDN MHVW ]DXIDQLD
LGáXJRIDORZHJR]UR]XPLHQLDGODZVSyOQRW\LQWHUHVyZ3URFHV\LQWHJUDFMLRJUD
QLF]DWDNĪHEUDNSRZLą]DĔNDSLWDáRZ\FKPLĊG]\SURGXFHQWDPLL]DNáDGDPLPLĊ
VQ\PL0QLHMV]\MHVWWDNĪHZSRUyZQDQLX ]NUDMDPL8(SR]LRPLQWHJUDFML
LUR]ZRMXZLĊ]LSDUWQHUVNLFKRSDUW\FKQDZVSyOQRFLHLQWHUHVyZRUD]FDáHJRRWR
F]HQLD LQVW\WXFMRQDOQHJR WDN ZDĪQ\FK GOD VSUDZQRĞFL IXQNFMRQRZDQLD FDáHJR
DJUREL]QHVX:NUDMDFK8(UHODFMHWHNV]WDáWRZDá\VLĊLHZROXRZDá\SU]H]
G]LHVLąWNLODW:3ROVFHQLHPDP\DĪWDNGáXJLFKGRĞZLDGF]HĔ*áyZQHSUREOHP\
L EDULHU\ UR]ZRMX ZLĊ]L LQWHJUDF\MQ\FK PDMą VZRMH ĨUyGáR Z PHQWDOQRĞFL SRO
VNLFKUROQLNyZDWDNĪHZáDĞFLFLHOLILUPSU]HWZyUF]\FK=DU]ąG]DMąF\]DNáDGDPL
XERMRZ\PL SURZDG]ą F]ĊVWR EDUG]R NUyWNRZ]URF]Qą WDNĪH GOD ZáDVQHM ILUP\
SROLW\NĊ Z ]DNUHVLH LPSRUWX SyáWXV] L HOHPHQWyZ D MHGQRF]HĞQLH QLH EXGXMą
WUZDá\FKZLĊ]L]GRVWDZFDPLLQLHGEDMąRWZRU]HQLHZáDVQHMVWDELOQHMED]\
VXURZFRZHM:\QLNDWR]DSHZQH]LFKQLH]E\WVWDELOQHMV\WXDFMLILQDQVRZHM
LZ]ZLą]NX]W\P]HVWDáHMSRWU]HE\RSW\PDOL]DFMLNRV]WyZ]DNXSXVXURZFD
EH]PRĪOLZRĞFLLQZHVWRZDQLDZEDUG]LHMGáXJRIDORZHUR]ZLą]DQLD3UyF]EH]SLH
F]HĔVWZDILQDQVRZHJRZLHOX]DU]ąG]DMąF\PEUDNXMH]DSHZQHZLHG]\LGRĞZLDG
F]HQLDDWDNĪHRGZDJLZHZSURZDG]DQLXQRZRF]HVQ\FKV\VWHPyZ]DU]ąG]DQLD
7DNDSROLW\NDSURZDG]LLFK]DSHZQHZEOLĪV]HMOXEQLHFRGDOV]HMSHUVSHNW\ZLH
GRSRZDĪQ\FKNáRSRWyZERQDU\QNXSROVNLPFRUD]V]HU]HMG]LDáDMąEDUG]RGR
EU]H ]RUJDQL]RZDQH ILUP\ L ]DFKRGQLH NRQFHUQ\ ]DU]ąG]DQH Z FDáNLHP LQQ\P
VW\OX3U]\NáDGHPPRĪHE\üILUPD$JUL3OXV6S]RR]VLHG]LEąZ3R]QDQLX
NWyUDUR]SRF]ĊáDG]LDáDOQRĞüZURNXF]\ G]LDáDMąFDZUDPDFKWHMVDPHM
VWUXNWXU\ $JUL3OXV:LHONRSROVND6$)LUP\WHUR]ZLMDMą]DSOHF]HVXURZFRZH
GOD]DNáDGyZPLĊVQ\FK*UXS\$QLPH[3RVLDGDMąRQHZáDVQHIHUP\DOHSRQDG
RGFKRZXZDUFKODNyZLWXF]XĞZLĔRGE\ZDVLĊXSUDZLHLQG\ZLGXDO
Q\FKKRGRZFyZ]FDáHJRNUDMX2GURNX$JUL3OXV6S]RRMHVWF]ĊĞFLą
NRQFHUQX6PLWKILHOG)RRGVQDMZLĊNV]HJRSURGXFHQWDZLHSU]RZLQ\QDĞZLHFLH
7DNLH ILUP\ MDN 6PLWKILHOG )RRGV F]\ 'DQLVK &URZQ Vą REHFQH QD U\QNX SRO
VNLPLEĊGąFZáDĞFLFLHODPL*UXS\$QLPH[L6RNRáyZRUD]NLONXQDMZLĊNV]\FK
SROVNLFKPDUHNPDMąZSá\ZQD]PLDQ\ZVIHU]HSURGXNFMLĪ\ZFDLUR]ZyMSUR
FHVyZLQWHJUDFMLSLRQRZHM%OLVNLHZLĊ]LLQWHJUDF\MQHSRPLĊG]\SURGXFHQWDPL
(-6]\PDĔVNDIntegracja producentów żywca wieprzowego w łańcuchu dostaw wieprzowiny
Ä5RF]QLNL1DXNRZH6WRZDU]\V]HQLD(NRQRPLVWyZ5ROQLFWZDL$JUREL]QHVX´W;9,,,
]V
50URF]HN 07HUHV]F]XN Zmiany w polskim przemyśle mięsnym po przystąpieniu do Unii Europejskiej>Z @$2OV]DĔVNDL-6]\PDĔVND UHG Agrobiznes 2014. Rozwój agro-biznesu w okresie 10 lat przynależności do Unii Europejskiej :\G 8QLZHUV\WHWX (NRQR
PLF]QHJRZH:URFáDZLX
KWWS WXF]IDUPHUVNLDJULSOXVSO
'=DZDG]NDRynek wieprzowiny>Z @66WDĔNR UHG Sytuacja na światowych rynkach mięsa i produktów mleczarskich oraz jej wpływ na rynek krajowy i możliwości jego rozwojuVHULD
Ä0RQRJUDILH3URJUDPX:LHOROHWQLHJR ´QU,(5L*ĩ3,%:DUV]DZDV
D]DNáDGDPLXERMRZ\PLZ\VWĊSXMąMXĪREHFQLHWDNĪHQDU\QNXGURELXLPOHND
:\GDMHVLĊĪHLQLFMRZDQLHZVSyáSUDF\]HVWURQ\]DNáDGyZSU]HWZyUF]\FKMHVW
REHFQLH Z 3ROVFH QDMOHSLHM VSUDZG]DMąF\P VLĊ G]LDáDQLHP LQWHJUXMąF\P SR
V]F]HJyOQHRJQLZDDJUREL]QHVX
2SRSUDZĊRUJDQL]DFMLU\QNXPLĊVDZ3ROVFH]DELHJDMąRUJDQL]DFMHL]ZLą]NL
EUDQĪRZH:SU]\SDGNXPLĊVDZRáRZHJRMHVWWRPLQ3ROVNLH=U]HV]HQLH3UR
GXFHQWyZ%\GáD0LĊVQHJRNWyUHSURPXMHKRGRZOĊE\GáDUDVPLĊVQ\FKZFHOX
SRSUDZ\ MDNRĞFL SURGXNRZDQHM Z 3ROVFH ZRáRZLQ\ RUD] SRGHMPXMH G]LDáDQLD
ZFHOXZ]PRFQLHQLDSR]\FMLSURGXFHQWyZE\GáDRSDVRZHJRZVWRVXQNXGRILUP
PLĊVQ\FKFRRJUDQLF]\áRE\UROĊSRĞUHGQLNyZLSR]ZROLáRSURGXFHQWRPRVLąJDü
Z\ĪV]HFHQ\
2G ZLHOX ODW ZVSLHUDQH Vą Z 3ROVFH LQLFMDW\Z\ ]ZLą]DQH ] WZRU]HQLHP
JUXS SURGXFHQWyZ *áyZQ\P FHOHP LFK G]LDáDQLD SRZLQQR E\ü Z]PRFQLHQLH
SR]\FMLSURGXFHQWyZUROQ\FKZNRQWDNWDFKU\QNRZ\FKRUD]RSW\PDOL]DFMDNRV]
WyZ SURGXNFML Z JRVSRGDUVWZDFK :HGáXJ RVWDWQLHJR GRVWĊSQHJR ]HVWDZLHQLD
F]HUZLHF URNX Z 3ROVFH ]DUHMHVWURZDQH E\á\ JUXS\ Z W\P
G]LDáDMąFHZREV]DU]HSURGXNFMLĪ\ZFDLPOHND U\V 1DMZLĊFHM JUXS
IXQNFMRQRZDáR QD U\QNX Ī\ZFD ZLHSU]RZHJR 3URGXNFMĊ GURELX GHNODURZDá\
JUXS\:FDáHM3ROVFHE\áR]DUHMHVWURZDQ\FKW\ONRJUXS]DMPXMąF\FKVLĊ
FKRZHP E\GáD U]HĨQHJR L SURGXNFMą POHND 3U]HGPLRWHP GDOV]HM RFHQ\ Vą
W\ONRJUXS\G]LDáDMąFHZREV]DU]HSURGXNFMLĪ\ZFDLPOHND
5\VXQHN6WUXNWXUDJUXSSURGXFHQFNLFKZ3ROVFH
]DMPXMąF\FKVLĊSURGXNFMąĪ\ZFDLPOHND F]HUZLHFURNX
Źródło: opracowane na podstawie: http://www.arr.gov.pl/organizacje-producentow/4730-rejestr-grup-producentow-rolnych.
-6HUHPDN%XOJH 05RPDQ Sytuacja na światowym rynku mleka i jej wpływ na polski rynek i jego możliwości rozwojowe >Z @ 66WDĔNR UHG Sytuacja na światowych rynkach mięsa i produktów mleczarskich oraz jej wpływ na rynek krajowy i możliwości jego rozwoju
VHULDÄ0RQRJUDILH3URJUDPX:LHOROHWQLHJR ´QU,(5L*ĩ3,%:DUV]DZD
V
ZZZDUUJRYSORUJDQL]DFMHSURGXFHQWRZ
trzoda 48%
bydło 8%
drób 31%
mleko 13%
3LHUZV]HJUXS\SURGXFHQWyZZHGáXJUHMHVWUyZ ]DF]Ċá\ SRZVWDZDüQD
SRF]ąWNXODW'RWHMSRU\G]LDáDMąMHGQDNW\ONRJUXS\]DáRĪRQHZODWDFK
U\V :UHMHVWU]HILJXUXMąJáyZQLHJUXS\]DáRĪRQHZODWDFK
LZURNX
5\VXQHN7HUPLQUHMHVWUDFMLJUXSSURGXFHQWyZ]DMPXMąF\FKVLĊSURGXNFMą
Ī\ZFDLPOHNDIXQNFMRQXMąF\FKZ3ROVFHZF]HUZFXURNX
Źródło: opracowane na podstawie: http://www.arr.gov.pl/organizacje-producentow/4730- rejestr-grup-producentow-rolnych.
5\VXQHN/LF]EDJUXSSURGXFHQWyZ]DMPXMąF\FKVLĊSURGXNFMąĪ\ZFDLPOHND
Z\NUHĞORQ\FK]UHMHVWUXGRF]HUZFDURNXZSRV]F]HJyOQ\FKZRMHZyG]WZDFK
Źródło: opracowane na podstawie: http://www.arr.gov.pl/organizacje-producentow/4730-rejestr-grup-producentow-rolnych.
0 50 100 150 200 250
w 2003 i wcześniej 2004 2005 2006 2007 2008 2008 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
0 20 40 60 80 100
Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie
mleko
drób
bydło
trzoda liczba grup
: DQDOL]RZDQ\FK ODWDFK ZLHOH JUXS ]RVWDáR Z\NUHĞORQ\FK ] UHMHVWUX ±
áąF]QLH U\V 1DMZLĊFHMJUXSZ\NUHĞORQRZZRMHZyG]WZLHZLHONRSRO
VNLPERDĪ1DMF]ĊĞFLHMUR]ZLą]\ZDQRJUXS\]DMPXMąFHVLĊSURGXNFMąWU]RG\
±LQLHZLHOHPQLHMER SURGXNXMąF\FKGUyE
=GHF\GRZDQLHQDMZLĊFHMJUXSSURGXFHQWyZ IXQNFMRQRZDáRZURNX
QD REV]DU]H ZRMHZyG]WZD ZLHONRSROVNLHJR ± Z W\P ]DMPRZDáR VLĊ
FKRZHPWU]RG\ U\V 1DWHUHQLHGUXJLHJRSRGZ]JOĊGHPOLF]E\JUXSZR
MHZyG]WZD PD]RZLHFNLHJR ]DUHMHVWURZDQR JUXS ]DMPXMąF\FK VLĊ SURGXNFMą
]ZLHU]ĊFą 1DMPQLHM JUXS E\áR ]DUHMHVWURZDQ\FK Z ZRMHZyG]WZLH ]DFKRGQLR
SRPRUVNLP LPDáRSROVNLP
5\VXQHN/LF]EDJUXSSURGXFHQWyZ ]DUHMHVWURZDQ\FKZF]HUZFXURNX ZHGáXJURG]DMXSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZSRV]F]HJyOQ\FKZRMHZyG]WZDFK
Źródło: opracowane na podstawie: http://www.arr.gov.pl/organizacje-producentow/4730-rejestr-grup-producentow-rolnych.
:3ROVFHGRPLQXMąJUXS\PDáHJG\ĪRJyáXJUXSOLF]\F]áRQNyZ
D NROHMQH WR JUXS\ R OLF]HEQRĞFL RG GR SURGXFHQWyZ SU]\ F]\P
ZRVWDWQLFKODWDFKZLGRF]QDMHVWWHQGHQFMDGRWZRU]HQLDJáyZQLHJUXSOLF]ąF\FK
SLĊFLXF]áRQNyZF]\OLRPLQLPDOQHMOLF]HEQRĞFLZ\PDJDQHMSUDZHP U\V
8VWDZD ] GQLD ZU]HĞQLD U R JUXSDFK SURGXFHQWyZ UROQ\FK L LFK ]ZLą]NDFK RUD]
R]PLDQLHLQQ\FKXVWDZ']8]UQUSR] ]SyĨQ]P
0 20 40 60 80 100 120 140
Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie
mleko
drób
bydło
trzoda
5\VXQHN /LF]EDJUXSSURGXFHQWyZZHGáXJLORĞFLLFKF]áRQNyZ
]DMPXMąF\FKVLĊSURGXNFMą]ZLHU]ĊFą ]DUHMHVWURZDQ\FKZF]HUZFXURNX
Źródło: opracowane na podstawie: http://www.arr.gov.pl/organizacje-producentow/4730-rejestr-grup-producentow-rolnych.
3U]HGVWDZLRQH GDQH QLH WZRU]ą RSW\PLVW\F]QHJR REUD]X WHM IRUP\ LQWH
JUDFML SURGXFHQWyZ %DUG]R ZLHOH LQLFMDW\Z ]DNRĔF]\áR VLĊ QLHSRZRG]HQLHP
]DSHZQH]SRZRGXEUDNXGREUHJROLGHUDFKĊFLZVSyáSUDF\OXEEUDNXNRU]\ĞFL
]W\WXáXZVSyOQHMG]LDáDOQRĞFL7DNLHSU]\F]\Q\E\á\ZVND]\ZDQHSU]H]SURGX
FHQWyZZEDGDQLDFK=GUXJLHMVWURQ\E\üPRĪHPDáHJUXS\RNDĪąVLĊOHSV]\P
UR]ZLą]DQLHPERZ WDNLPJURQLHáDWZLHMGRMĞüGRSRUR]XPLHQLDSRG]LHOLüVLĊ
RERZLą]NDPLLSURZDG]LüZVSyOQHG]LDáDQLD1LHSRNRMąFHVąWDNĪHREVHUZDFMH
ĪHZLĊNV]RĞüJUXSPDWDNQLHZLHONLVWDĪG]LDáDOQRĞFL%RZLHPGRSLHUR]F]DVHP
PRĪQDQDEUDüGRĞZLDGF]HQLDLZ\SUDFRZDüQLH]EĊGQHSURFHGXU\NRQWDNW\LV\V
WHP\]DU]ąG]DQLDJUXSą
1.6. Podsumowanie
3U]HGVWDZLRQH GDQH ĞZLDGF]ą R SR]\W\ZQ\FK WHQGHQFMDFK Z UR]ZRMX
SURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM Z 3ROVFH Z W\P SURGXNFML Ī\ZFD U]HĨQHJR L POHND 1D
NDĪG\P ] DQDOL]RZDQ\FK U\QNyZ Z\VWąSLáR ZLHOH NRU]\VWQ\FK ]PLDQ 2EVHU
ZRZDQHE\á\WHĪQLHNRU]\VWQH]MDZLVNDLF]\QQLNLRWRF]HQLDSRZRGXMąFHĪHQD
SRV]F]HJyOQ\FKU\QNDFKV\WXDFMDE\áD]UyĪQLFRZDQD
(-6]\PDĔVNDIntegracja producentów«RSFLW
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie
pow. 20
11 do 20
6 do 10
5
x : DQDOL]RZDQ\FKODWDFK ZDUWRĞüJOREDOQHMSURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM Z]URVáD
]QDF]QLH L Z ZLĊNV]\P VWRSQLX QLĪ ZDUWRĞü JOREDOQHM SURGXNFML UROQLFWZD
-HM XG]LDá Z SURGXNFML JOREDOQHM UROQLFWZD Z DQDOL]RZDQ\P RNUHVLH GRĞü
]QDF]QLHVLĊZDKDáDOHZRVWDWQLFKODWDFKZ\ND]\ZDáV\VWHPDW\F]Q\Z]URVW
QLH REVHUZRZDQ\ Z SRSU]HGQLFK RNUHVDFK =QDF]ąFR Z\ĪV]H E\á\ XG]LDá\
WRZDURZHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZSURGXNFMLWRZDURZHMUROQLFWZDSU]\F]\P
XG]LDá\WHVLĊ]PQLHMV]Dá\-HGQRF]HĞQLHZREXSU]\SDGNDFK SURGXNFMLUROQLF
WZDLSURGXNFML]ZLHU]ĊFHM URVá\XG]LDá\SURGXNFMLWRZDURZHMZLFKSURGXNFML
JOREDOQHM:VND]XMHWRQDZ]URVWNRQWDNWyZSROVNLHJRUROQLFWZD]U\QNLHP
L]PQLHMV]DQLHUROLVDPR]DRSDWU]HQLD
x 3U]\RJyOQ\PZ]URĞFLHZDUWRĞFLJOREDOQHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMLSU]\Z]UR
ĞFLHZDUWRĞFLSURGXNFMLZV]\VWNLFKDQDOL]RZDQ\FKSURGXNWyZQDVWąSLá\VWR
VXQNRZR GXĪH ]PLDQ\ LFK XG]LDáyZ Z SURGXNFML JOREDOQHM 1DMZLĊNV]H
Z]URVW\XG]LDáyZQDVWąSLá\ZSU]\SDGNXGURELXRUD]E\GáDLFLHOąW,VWRWQLH
]PQLHMV]\áVLĊXG]LDáSURGXNFMLWU]RG\FKOHZQHM
x 3U]\RJyOQLHNRU]\VWQ\FKWHQGHQFMDFK]PLDQQDMEDUG]LHMSUREOHPDW\F]QD
V\WXDFMDZ\VWąSLáDZODWDFKQDU\QNXĪ\ZFDZLHSU]RZHJR-HGQR
F]HĞQLHQDOHĪ\MHGQDNRGQRWRZDü ZLHOHSR]\W\ZQ\FK]PLDQZSURGXNFML
Ī\ZFDZLHSU]RZHJR Z]URVWNRQFHQWUDFMLSURGXNFMLPLĊVQRĞFLSURGXNFMLQD
MHGQąV]WXNĊXERMX NWyUHZQLHGDOHNLHMSU]\V]áRĞFLPRJąVNXWNRZDüRGEX
GRZąSR]\FMLQDU\QNXPLĊVQ\PZ3ROVFH1DMZLĊNV]\PSUREOHPHPGODWHJR
U\QNXZ\GDMHVLĊSRVWĊSXMąFH]DJURĪHQLHDIU\NDĔVNLPSRPRUHPĞZLĔ $6)
1DU\QNXĪ\ZFDZRáRZHJRZ\VWąSLá\XPLDUNRZDQHWHQGHQFMHZ]URVWXSUR
GXNFML 8]\VNDQH GDQH ĞZLDGF]ą R GREU\P FKRü QLHV\VWHPDW\F]Q\P UR]
ZRMX U\QNX POHND FR Z SRáąF]HQLX ] GREU]H UR]ZLQLĊW\P QRZRF]HVQ\P
SU]HWZyUVWZHP POHND Z 3ROVFH GDMH SRGVWDZ\ GR GDOV]HJR UR]ZRMX WHJR
NLHUXQNX SURGXNFML1D U\QNX GURELXSR RNUHVLH ]QDF]Q\FKL V\VWHPDW\F]
Q\FKZ]URVWyZSRMDZLDMąVLĊR]QDNLVWDJQDFMLSURGXNFML3RZHMĞFLXGR8QLL
(XURSHMVNLHM SROVF\ SURGXFHQFL L SU]HWZyUF\ GURELX RVLąJQĊOL QDMZLĊNV]\
VXNFHVVWDMąFVLĊZURNXQDMZLĊNV]\PSURGXFHQWHPWHJRPLĊVDZĞUyG
NUDMyZ8(
x 1DZLHONRĞüSURGXNFMLLVNXSXSURGXNWyZ]ZLHU]ĊF\FKGXĪ\ZSá\ZPDMąFHQ\
VNXSXDWDNĪHVNDODLFKZDKDĔ$QDOL]\]PLDQW\FKFHQZODWDFK
ZVND]XMąQDGRĞüVWDELOQHXNV]WDáWRZDQLHZ]DMHPQ\FKUHODFMLFHQVNXSXSR
V]F]HJyOQ\FKSURGXNWyZDOHWDNĪHQDWHQGHQFMHVSDGNXFHQĪ\ZFDZODWDFK
±ZSU]\SDGNXĪ\ZFDZRáRZHJRLZLHSU]RZHJRRUD]VWDELOL]DFMĊ
FHQ DOHQDQLĪV]\PSR]LRPLHQLĪUHMHVWURZDQHZODWDFK ±ZSU]\
SDGNXĪ\ZFDGURELRZHJR1DU\QNXPOHNDRGURNXFHQ\VNXSX]QDF]
QLHVLĊZDKDá\]WHQGHQFMąGRVSDGNXSRURNX3URGXNFMDPOHNDZ3RO
VFHZNROHMQ\FKODWDFKGRĞüV\VWHPDW\F]QLHZ]UDVWDáDDOHE\áRWR]ZLą]DQH
]V]\ENLPSRVWĊSHPMDNRĞFL POHF]QRĞFL VWDGDNUyZSU]\MHGQRF]HVQ\P
]PQLHMV]DQLXLFKSRJáRZLD
x $QDOL]DWHU\WRULDOQHJR]UyĪQLFRZDQLDVNXSXSURGXNWyZ]ZLHU]ĊF\FKZNUDMX
Z\ND]DáD ĪH Z SU]\SDGNX ZV]\VWNLFK SURGXNWyZ Z\VWĊSXMHZ\UDĨQDL ]D
]Z\F]DMXVWDELOL]RZDQDUHJLRQDOL]DFMD1DMZLĊNV]H]UyĪQLFRZDQLHUHJLRQDOQH
Z\VWĊSRZDáRZVNXSLHĪ\ZFDZLHSU]RZHJRLPOHND
x :DĪQ\P SUREOHPHP U]XWXMąF\P QD PRĪOLZRĞFL NRQNXUHQFML SROVNLFK SUR
GXFHQWyZQDU\QNXXQLMQ\PMHVWUR]ZyMSURFHVyZLQWHJUDFML:LHOHGDQ\FK
ZVND]XMHĪHGRPLQXMąFąUROĊZW\FKSURFHVDFKSU]HMPXMą]DNáDG\SU]HWZyU
F]H FR MHVWJHQHUDOQLH ]MDZLVNLHP SR]\W\ZQ\P FKRü QLH PXVL E\ü MHGQR
]QDF]QLHNRU]\VWQHGODSURGXFHQWyZUROQ\FK:VSLHUDQLHLQLFMDW\ZWZRU]HQLD
JUXSSURGXFHQWyZQLHSU]\QLRVáRMDNGRWąGRF]HNLZDQ\FK]QDF]ąFRSR]\
W\ZQ\FKUH]XOWDWyZ7\PVDP\PSURGXFHQFLUROQLZZLĊNV]RĞFLVWUDFLOL
V]DQVĊX]\VNDQLD]QDF]ąFHMUROLQDU\QNXVXURZFyZUROQ\FKLZNRQWDNWDFK
]LQQ\PLSRGPLRWDPLDJUREL]QHVX
x :DĪQą U]HF]ą ] SXQNWX ZLG]HQLD RSáDFDOQRĞFL SURGXNFML PLĊVD Z W\P
]ZáDV]F]D GURELRZHJR L ZLHSU]RZHJR UR]ZRMX SURGXNFML RUD] XWU]\PDQLD
NRQNXUHQF\MQRĞFL EUDQĪ\ GURELDUVNLHM L PLĊVQHM QD U\QNDFK ]DJUDQLF]Q\FK
MHVWZ\GáXĪHQLHRNUHVXVWRVRZDQLDSDV]*02ZĪ\ZLHQLX]ZLHU]ąWJRVSR
GDUVNLFKQDQDVWĊSQHODWDJG\ĪQDREHFQąFKZLOĊQLHPDDOWHUQDW\Z\]DVWą
SLHQLDLPSRUWRZDQHMĞUXW\VRMRZHMSDV]DPLZ\VRNRELDáNRZ\PLSURGXNRZD
Q\PLZQDV]HMVWUHILHNOLPDW\F]QHM3RQDGWRZ8(RERZLą]XMH]DND]
VWRVRZDQLDZĪ\ZLHQLX]ZLHU]ąWJRVSRGDUVNLFKPąF]HNPLĊVQRNRVWQ\FK