6 8

4

Przetwórstwo produktów pochodzenia zwierzęcego

w Polsce w latach 2010-2016

INSTYTUT EKONOMIKI ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY

Pantone 348C;

Pantone 382C;

Pantone 108 C.

MONOGRAFIE PROGRAMU WIELOLETNIEGO

68

ISBN 978-83-7658-710-3

WARSZAWA 2017

MONOGRAFIE PROGRAMU WIELOLETNIEGO NR 68

Przetwórstwo produktów pochodzenia zwierzęcego w Polsce w latach 2010-2016







 

Przetwórstwo produktów pochodzenia zwierzęcego w Polsce w latach 2010-2016

Warszawa 2017 Redakcja naukowa:

mgr Jadwiga Drożdż dr inż. Robert Mroczek

Autorzy:

mgr Jadwiga Drożdż dr inż. Robert Mroczek dr hab. Anna Olszańska, prof. UE we Wrocławiu mgr Mirosława Tereszczuk

ROLNICTWO POLSKIE I UE 2020+

WYZWANIA, SZANSE, ZAGROŻENIA, PROPOZYCJE

Prof. dr hab. Henryk Runowski i dr hab. Ludwik Wicki, prof. SGGW są pracownikami Szkoáy Gáównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Pozostali Autorzy publikacji są pracownikami Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki ĩywnoĞciowej – PaĔstwowego Instytutu Badawczego.

PracĊ zrealizowano w ramach tematu

Ewolucja i perspektywy rynków rolno-spoĪywczych

w zadaniu KonkurencyjnoĞü polskich producentów ĪywnoĞci i jej determinanty.

Celem pracy jest ocena konkurencyjnoĞci polskich producentów ĪywnoĞci i jej wybranych determinant.

Recenzenci:

dr hab. Krzysztof Firlej, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie dr hab. Karolina Pawlak, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Opracowanie komputerowe Anna Staszczak

Korekta

Barbara Pawáowska

Redakcja techniczna Leszek ĝlipski

Projekt okáadki Leszek ĝlipski

ISBN 978-83-7658-709-7

DOI: 10.30858/pw/9788376587097

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki ĩywnoĞciowej – PaĔstwowy Instytut Badawczy

ul. ĝwiĊtokrzyska 20, 00-002 Warszawa tel.: (22) 50 54 444

faks: (22) 50 54 757 e-mail: dw@ierigz.waw.pl http://www.ierigz.waw.pl

 Spis treści



Wstęp ... 7 1. Uwarunkowania rozwoju przetwórstwa produktów pochodzenia zwierzęcego

w Polsce ... 9 dr hab. Anna Olszańska, prof. UE

 :SURZDG]HQLH

 8G]LDáSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZSURGXNFMLUROQLF]HMZ3ROVFH

 3RGVWDZRZHF]\QQLNLNV]WDáWXMąFHSURGXNFMĊĪ\ZFDU]HĨQHJR

RUD]POHNDZ3ROVFH

 7HU\WRULDOQH]UyĪQLFRZDQLHSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZ3ROVFH

 3URGXNFMD]ZLHU]ĊFDMDNRED]DVXURZFRZDGODSURGXNFMLLSU]HWZyUVWZDPLĊVD

RUD]POHNDZ3ROVFH

 3RGVXPRZDQLH

2. Przemysł mięsny i drobiarski ... 43 dr inż. Robert Mroczek

 3RS\WNUDMRZ\

 +DQGHO]DJUDQLF]Q\PLĊVHP

 =DRSDWU]HQLHVXURZFRZHSU]HP\VáXPLĊVQHJRLGURELDUVNLHJRRUD]FHQ\PLĊVD

 3URGXNFMDSU]HP\VáXPLĊVQHJRLGURELDUVNLHJR

 =DVRE\F]\QQLNyZZ\WZyUF]\FK

 3URGXNW\ZQRĞüLHIHNW\ZQRĞü

 :\QLNLLVWDQILQDQVRZ\

 6WUXNWXUDSRGPLRWRZDVHNWRUD

 6LáDSROVNLFKSURGXFHQWyZPLĊVDQDWOHLQQ\FKNUDMyZ8(

3RGVXPRZDQLH

3. Przemysł mleczarski ... 67 mgr Mirosława Tereszczuk

 3RS\WNUDMRZ\QDPOHNRLSURGXNW\POHF]DUVNLH

 +DQGHO]DJUDQLF]Q\SURGXNWDPLPOHF]DUVNLPL

 3RGDĪVXURZFyZLFHQ\SURGXNWyZSU]HWZyUVWZDPOHND

 3URGXNFMDSU]HP\VáXPOHF]DUVNLHJR

 =DVRE\F]\QQLNyZZ\WZyUF]\FK

 3URGXNW\ZQRĞüLHIHNW\ZQRĞü

 :\QLNLLVWDQILQDQVRZ\

 6WUXNWXUDSRGPLRWRZD

 3ROVNLSU]HP\VáPOHF]DUVNLQDWOHLQQ\FKNUDMyZ8(

3RGVXPRZDQLH

4. Przemysł rybny ... 89 mgr Jadwiga Drożdż

 3RS\WNUDMRZ\

 +DQGHO]DJUDQLF]Q\

 =DRSDWU]HQLHVXURZFRZH

 &HQ\U\ELSU]HWZRUyZ

 3URGXNFMDU\ELSU]HWZRUyZU\EQ\FK

 =DVRE\F]\QQLNyZZ\WZyUF]\FK

 3URGXNW\ZQRĞüLHIHNW\ZQRĞü

 :\QLNLLVWDQILQDQVRZ\

 6WUXNWXUDSRGPLRWRZD

3ROVNLSU]HP\VáU\EQ\QDWOHLQQ\FKNUDMyZ8(

3RGVXPRZDQLH

5. Przemysł spożywczy ... 116 dr inż. Robert Mroczek

 3RS\WNUDMRZ\

 +DQGHO]DJUDQLF]Q\SURGXNWDPLSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJR

 =DVRE\VXURZFRZHSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJR

 &HQ\QDU\QNXUROQRVSRĪ\ZF]\P

 3URGXNFMDSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJR

 =DVRE\ĞURGNyZSURGXNFML

 3URGXNW\ZQRĞüLHIHNW\ZQRĞüSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJR

 :\QLNLILQDQVRZH

 6WDQILQDQVRZ\

6WUXNWXUDSRGPLRWRZDSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJR

3U]HP\VáVSRĪ\ZF]\Z3ROVFHQDWOH8(

3RGVXPRZDQLH

Zakończenie ... 142

Literatura ... 145



 



Wstęp



3XEOLNDFMDSU]HGVWDZLDZ\QLNLSUDFQDXNRZREDGDZF]\FKSURZDG]RQ\FK

Z]DGDQLXÄ3U]HPLDQ\VWUXNWXUDOQHNUDMRZHJRSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJRZ]PLH

QLDMąF\PVLĊRWRF]HQLXU\QNRZ\P´^UHDOL]RZDQ\PZWHPDFLHÄ(ZROXFMDLSHU

VSHNW\Z\U\QNyZUROQRVSRĪ\ZF]\FK´EĊGąF\PF]ĊĞFLą3URJUDPX:LHOROHWQLHJR

SWÄ5ROQLFWZR3ROVNLHL8(:\]ZDQLDV]DQVH]DJURĪHQLDSURSR]\FMH´

UHDOL]RZDQHJRZ,QVW\WXFLH(NRQRPLNL5ROQLFWZDL*RVSRGDUNLĩ\ZQRĞFLRZHM±

3DĔVWZRZ\P,QVW\WXFLH%DGDZF]\PZODWDFK

 1LQLHMV]HRSUDFRZDQLHMHVWNRQW\QXDFMąDQDOL]SU]HSURZDG]RQ\FKZPR

QRJUDILLZ\GDQHMZURNXSWPrzetwórstwo produktów pochodzenia roślin- nego w Polsce w latach 2010-2015:WHJRURF]QHMPRQRJUDILLVNXSLRQRVLĊQD

EUDQĪDFK SU]HP\VáX VSRĪ\ZF]HJR ]DMPXMąF\FK VLĊ SU]HWZyUVWZHP SURGXNWyZ

SRFKRG]HQLD ]ZLHU]ĊFHJR WM EUDQĪ\ PLĊVQHM PLĊVD F]HUZRQHJR L ELDáHJR

POHF]DUVNLHMRUD]U\EQHM8]XSHáQLHQLHPWU]HFKUR]G]LDáyZEUDQĪRZ\FKMHVW

UR]G]LDáRXZDUXQNRZDQLDFKUR]ZRMXSU]HWZyUVWZDSURGXNWyZSRFKRG]HQLD

]ZLHU]ĊFHJRZ3ROVFH]HV]F]HJyOQ\PXZ]JOĊGQLHQLHPED]\VXURZFRZHM-HVW

WRZDĪQH]DJDGQLHQLHJG\ĪZLHONRĞüSURGXNFMLVXURZFyZUROQ\FKLNRQFHQWUD

FMD SURGXNFML ZSá\ZDMą QD IXQNFMRQRZDQLH NRQNXUHQF\MQRĞü L UR]ZyM ILUP

SU]HWZyUF]\FK-HGHQUR]G]LDáWUDNWXMHRFDá\PSU]HP\ĞOHVSRĪ\ZF]\P:UR]

G]LDáDFK ÄEUDQĪRZ\FK´ DQDOL]LH SRGGDQR WH VDPH ]DJDGQLHQLD MDN Z XELHJáR

URF]QHM SXEOLNDFML FR GDMH ZLĊNV]ą SRUyZQ\ZDOQRĞü PLĊG]\ VREą SRV]F]HJyO

Q\FKEUDQĪSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJR$QDOL]RZDQRQDVWĊSXMąFHREV]DU\

 SRS\WNUDMRZ\

 KDQGHO]DJUDQLF]Q\

 ]DRSDWU]HQLHVXURZFRZH

 SURGXNFMDVSU]HGDQD

 ]DVRE\F]\QQLNyZZ\WZyUF]\FK

 SURGXNW\ZQRĞüLHIHNW\ZQRĞü

 Z\QLNLLVWDQILQDQVRZ\

 VWUXNWXUDSRGPLRWRZDVHNWRUD

 SR]\FMDSROVNLFKSURGXFHQWyZQDWOHLQQ\FKNUDMyZ8(



:]DGDQLXW\PRSXEOLNRZDQRGZLHPRQRJUDILH SRG UHGDNFMą 50URF]ND WMPrzemiany strukturalne przemysłu spożywczego w Polsce i UE na tle wybranych elementów otoczenia zewnętrznego VHULD Ä0RQRJUDILH 3URJUDPX :LHOROHWQLHJR ´ QU  ,(5L*ĩ3,%

:DUV]DZDRUD]Przetwórstwo produktów pochodzenia roślinnego w Polsce w latach 2010-2015VHULDÄ0RQRJUDILH3URJUDPX:LHOROHWQLHJR´QU,(5L*ĩ3,%

:DUV]DZD



3U]H]SU\]PDWDQDOL]RZDQ\FK]DJDGQLHĔSRND]DQH]RVWDá\]PLDQ\VWUXN

WXUDOQHMDNLH]DV]á\PLQZZ\GDMQRĞFLSUDF\NRQFHQWUDFMLSURGXNFMLHIHNW\ZQR

ĞFLZVNDOLPDNURPLHU]RQHMZDUWRĞFLąGRGDQąEUXWWR:'%RUD]ZVNDOLPLNUR

PLHU]RQHM QDGZ\ĪNą HNRQRPLF]Qą 1H 2NUHVHP EDGDZF]\P E\á\ ODWD 

 ]DĞ Z DQDOL]LH XZDUXQNRZDĔ UR]ZRMX SU]HWZyUVWZD SURGXNWyZ SRFKR

G]HQLD]ZLHU]ĊFHJR±ODWDDQLHNLHG\

=QDF]HQLHDQDOL]RZDQ\FKEUDQĪSU]HWZyUVWZDSURGXNWyZSRFKRG]HQLD

]ZLHU]ĊFHJRZSU]HP\ĞOHMHVWEDUG]RZDĪQHJG\ĪáąF]QDZDUWRĞüSURGXNFML

VSU]HGDQHMSU]HP\VáXPLĊVQHJRZUD]]GURELDUVNLPPOHF]DUVNLHJRRUD]U\E

QHJRVWDQRZLRNRáRSURGXNFMLVSU]HGDQHMSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJRáąF]QLH

]W\WRQLRZ\P3RQDGWRRFHQLDQHEUDQĪHDEVRUEXMą]DVREyZSUDF\FDáHJR

VHNWRUDDLFKXG]LDáZHNVSRUFLHSURGXNWyZSU]HP\VáXVSRĪ\ZF]HJRVWDQRZL

EOLVNR

:ODWDFKQDVWĊSRZDáDVWDELOL]DFMDJRVSRGDUHNĞZLDWRZ\FKSR

NU\]\VLHILQDQVRZ\PLJRVSRGDUF]\P]ODWDOHZ\VWąSLáDGXĪDQLH

VWDELOQRĞü RWRF]HQLD ]HZQĊWU]QHJR Z\QLNDMąFD PLQ ] GXĪHM ]PLHQQRĞFL FHQ

SRGVWDZRZ\FKVXURZFyZUROQ\FKQDU\QNDFKĞZLDWRZ\FK1DU\QNXPLĊVDZR

áRZHJR GXĪH ]DPLHV]DQLH Z\ZRáDá ]DND] XERMX U\WXDOQHJR E\GáD QD SRWU]HE\

UHOLJLMQH NWyU\ RERZLą]\ZDá Z 3ROVFH SU]H] GZD ODWD 3UREOHPHP GOD U\QNX

PLĊVDZLHSU]RZHJRSR]RVWDMHZLUXVDIU\NDĔVNLHJRSRPRUXĞZLĔ$6)'OD

EUDQĪ\ GURELDUVNLHM JU\SD SWDNyZ RND]DáD VLĊ QD V]F]ĊĞFLH ]MDZLVNLHP SU]HM

ĞFLRZ\P : QRZ\FK XZDUXQNRZDQLDFK U\QNRZ\FK ]QDOHĨOL VLĊ SURGXFHQFL

POHNDJG\ĪZNZLHWQLXURNXSRODWDFKRERZLą]\ZDQLD8QLD(XURSHM

VND ]QLRVáD NZRWRZDQLH SURGXNFML POHND %UDQĪD U\EQDRG ODW MHVW LPSRUWHUHP

QHWWRU\ELLFKSU]HWZRUyZSRJáĊELáDXMHPQHVDOGRZ\PLDQ\KDQGORZHMDOHSR

SUDZLáDZ\QLNLHNRQRPLF]QRILQDQVRZHFKRüSRGOHJDá\RQHGXĪ\PZDKDQLRP

*áyZQ\PĨUyGáHPGDQ\FKE\á\*áyZQ\8U]ąG6WDW\VW\F]Q\*860LQL

VWHUVWZR)LQDQVyZRUD](XURVWDW2FHQĊWHPSD]PLDQEDGDQ\FK]MDZLVNGRNR

QDQRZFHQDFKELHĪąF\FKVWDá\FKRUD]SRUyZQ\ZDOQ\FKWMZHGáXJSDU\WHWXVLá\

QDE\ZF]HM333

 =DJDGQLHQLD SU]HGVWDZLRQH Z W\P RSUDFRZDQLX EĊGą UyZQLHĪ SU]HG

PLRWHPDQDOL]ZQDVWĊSQHMSXEOLNDFMLNWyUDREHMPLHEUDQĪHSURGXNFMLXĪ\ZHN

VSLU\WXVX SLZD ZLQD W\WRQLX RUD] SU]HWZyUVWZR NDZ\ L KHUEDW\ D WDNĪH

QDSRMyZEH]DONRKRORZ\FK



 



1. Uwarunkowania rozwoju przetwórstwa produktów pochodzenia zwierzęcego w Polsce



1.1. Wprowadzenie

3ROVF\SURGXFHQFLUROQLRGNLONXG]LHVLĊFLROHFLSURZDG]LOLVZRMąG]LDáDO

QRĞü Z ZDUXQNDFK EDUG]R WXUEXOHQWQHJR RWRF]HQLD : VWRVXQNRZR NUyWNLP

F]DVLHPXVLHOLVLĊGRVWRVRZDüGRZDUXQNyZJRVSRGDUNLU\QNRZHM=DOHGZLHSR

NLONXQDVWX ODWDFK RG GHF\]ML Z VSUDZLH ]PLDQ XVWURMRZ\FK Z\VWąSLáR NROHMQH

ZLHONLH Z\]ZDQLH ± NRQLHF]QRĞü VSURVWDQLD Z\PRJRP ZVSyOQHJR U\QNX 8QLL

(XURSHMVNLHM5yZQROHJOHQDVWĊSRZDá\V]\ENLHLLVWRWQH]PLDQ\ZVIHU]HSU]H

WZyUVWZDKDQGOXDWDNĪHNRQVXPSFMLĪ\ZQRĞFL]ZLą]DQH]SURFHVDPLJOREDOL

]DFMLRUD]]SRVWĊSHPWHFKQLF]Q\PWHFKQRORJLF]Q\PLRUJDQL]DF\MQ\P(IHNWHP

WHJRVąSURFHV\GRVWRVRZDZF]HZVWUXNWXU]HSURGXNFMLUROQLF]HMDWDNĪHZSR

V]F]HJyOQ\FKMHMG]LDáDFK±SURGXNFMLURĞOLQQHML]ZLHU]ĊFHM:SURGXNFML]ZLH

U]ĊFHMZ\NRU]\VWXMHVLĊZLHOHSURGXNWyZURĞOLQQ\FKMDNRSDV]HGOD]ZLHU]ąW

'RW\F]\WRSU]HGHZV]\VWNLP]EyĪ2EDWHG]LDá\VąZLĊF]HVREąĞFLĞOH]ZLą]DQH

DOEREH]SRĞUHGQLRSRSU]H]SU]HWZyUVWZRZWyUQHZJRVSRGDUVWZLHDOERSRĞUHGQLR

SRSU]H]U\QHNJG\SURGXNFMD]ZLHU]ĊFDSURZDG]RQDMHVWQDED]LHSDV]]]DNXSX

3URGXNFMD ]ZLHU]ĊFD MHVW ]GHF\GRZDQLH EDUG]LHM SUDFRFKáRQQD QLĪ ZLĊN

V]RĞüNLHUXQNyZSURGXNFMLURĞOLQQHMDMHMSURZDG]HQLHZJRVSRGDUVWZLHZ\PDJD

SRVLDGDQLD RGSRZLHGQLHM ZLHG]\ D WDNĪH LQZHVW\FML V]F]HJyOQLH MHĞOL PD E\ü

SURZDG]RQD Z VNDOL OLF]ąFHM VLĊ QD U\QNX VXURZFRZ\P =PLDQ\ Z VWUXNWXU]H

SURGXNFML Z JRVSRGDUVWZLH Z\PDJDMą ZLĊF ]D]Z\F]DM F]DVX SU]\ F]\P QDM

ZLĊNV]\ZSá\ZQDSRGHMPRZDQHGHF\]MHPDMąRSáDFDOQRĞüSRV]F]HJyOQ\FKNLH

UXQNyZSURGXNFMLDWDNĪHPRĪOLZRĞFLVSU]HGDĪ\SURGXNWyZ^5\QHNVXURZFyZ

UROQ\FKG]LDáD]JRGQLH]]DVDGDPLJRVSRGDUNLU\QNRZHMDOHSRVLDGDWDNĪHVSH

F\ILF]QHFHFK\ZV]F]HJyOQRĞFLFKDUDNWHU\]XMHVLĊZLĊNV]ą]PLHQQRĞFLąFHQQLĪ

U\QNLLQQ\FKSURGXNWyZ&HQ\]DĞ]JRGQLH]SUDZHPSRS\WXLSRGDĪ\SHáQLą

UROĊUHJXODWRUDSURFHVyZU\QNRZ\FK^

3RGVWDZRZHG]LDá\SU]HWZyUVWZDSURGXNWyZSRFKRG]HQLD]ZLHU]ĊFHJR

WMSURGXNFMDPLĊVDZLHSU]RZHJRZRáRZHJRLGURELRZHJRRUD]POHNDRSLHUDMą

VZRMąSURGXNFMĊQDNUDMRZ\FKVXURZFDFK,QDF]HMMHVWZSU]HWZyUVWZLHU\E



$2OV]DĔVNDRynek żywca wieprzowego w Unii Europejskiej w latach 1990-2015 – analiza zmian na przykładzie wybranych państwÄ5RF]QLNL1DXNRZH6WRZDU]\V]HQLD(NRQRPLVWyZ

5ROQLFWZDL$JUREL]QHVX´W;9,,,]V

66WDĔNRUHGSytuacja na światowych rynkach mięsa i produktów mleczarskich oraz jej wpływ na rynek krajowy i możliwości jego rozwoju VHULD Ä0RQRJUDILH 3URJUDPX :LHOROHW

QLHJR´QU,(5L*ĩ3,%:DUV]DZD



JG\Ī JáyZQ\P ĨUyGáHP ]DRSDWU]HQLD SU]HP\VáX U\EQHJR MHVW VXURZLHF SRFKR

G]ąF\ ] LPSRUWX %D]D VXURZFRZD RGJU\ZD LVWRWQą UROĊ Z UR]ZRMX SU]HP\VáX

VSRĪ\ZF]HJR6WąGWHĪVNXSLRQRVLĊSU]HGHZV]\VWNLPQDW\PREV]DU]HRFHQLD

MąF]PLDQ\MDNLH]DV]á\ZSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMQLHW\ONRSRGZ]JOĊGHPZROX

PHQX DOH UyZQLHĪ SRG Z]JOĊGHP MDNRĞFL VXURZFD $QDOL]LH SRGGDQR UyZQLHĪ

]PLDQ\NRQFHQWUDFMLSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZXMĊFLXWHU\WRULDOQ\P

:GRELHJOREDOL]DFMLVSURZDG]HQLHVXURZFD]]DJUDQLF\QLHMHVWMXĪEDULHUą

DOHZUD]LHMDNLFKĞ]DZLURZDĔQDU\QNDFK]DJUDQLF]Q\FKFKRUyEHSLGHPLL

HPEDUJDLWSV\WXDFMDPRĪHVLĊGLDPHWUDOQLHVNRPSOLNRZDü:\GDMHVLĊĪHWDNLH

UR]ZLą]DQLHZSU]\SDGNXSU]HWZyUVWZDSURGXNWyZSRFKRG]HQLD]ZLHU]ĊFHJR

MHVWGREUHMDNRX]XSHáQLHQLHNUDMRZHJRVXURZFD2WHPSLHUR]ZRMXSU]HP\VáX

VSRĪ\ZF]HJRGHF\GXMHEDUG]RZLHOHF]\QQLNyZZW\PPLQOLF]EDSURGXFHQWyZ

UROQ\FKRUD]VNDODSURGXNFMLLMDNRĞüVXURZFyZUROQ\FK



1.2. Udział produkcji zwierzęcej w produkcji rolniczej w Polsce

:DQDOL]RZDQ\PRNUHVLHZDUWRĞüJOREDOQHMSURGXNFMLUROQLF]HMZ3ROVFH

Z]URVáD]EOLVNRPOG]áZURNXGRPOG]áZURNXF]\OLRSR

QDG  SU]\ F]\P QDMQLĪV]ą ZDUWRĞü WHM SURGXNFML RGQRWRZDQR Z  URNX

D UHNRUGRZą Z  URNX U\V  ĝUHGQLRURF]QH WHPSR Z]URVWX Z\QLRVáR

POG]áOHF]QDOHĪ\]DXZDĪ\üĪHZDQDOL]RZDQ\PRNUHVLHZ\VWĊSRZDá\GRĞü

LVWRWQHZDKDQLDWHMSURGXNFMLZNROHMQ\FKODWDFK

:W\PVDP\PF]DVLHZDUWRĞüJOREDOQHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHM]ZLĊNV]\áD

VLĊ R  F]\OL Z ZLĊNV]\P VWRSQLX QLĪ JOREDOQD SURGXNFMD UROQLF]D ]DĞ

ĞUHGQLRURF]QHWHPSRZ]URVWXSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZ\QRVLáRPOG]á:DUWRĞü

WHMSURGXNFMLWDNĪHZDKDáDVLĊZNROHMQ\FKODWDFKDOH]D]Z\F]DMZPQLHMV]\P

VWRSQLXQLĪZSU]\SDGNXJOREDOQHMSURGXNFMLUROQLF]HM:RNUHVLHSRSU]HG]DMą

F\PZHMĞFLH3ROVNLGR8QLL(XURSHMVNLHMXG]LDáSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZSURGXN

FML JOREDOQHM E\á GRĞü VWDELOQ\ L Z\QRVLá RG  Z  URNX GR 

ZURNX:NROHMQ\FKODWDFKREVHUZRZDQHE\á\LVWRWQHZDKDQLDWHJRXG]LDáX

DOHPLDá\RQHUyĪQHĨUyGáD3LHUZV]\VSDGHNRPDZLDQ\FKUHODFMLQDVWąSLáZ

URNXLZ\QLNDá]ZLĊNV]HJRZ]URVWXZDUWRĞFLSURGXNFMLURĞOLQQHMZSRUyZQDQLX

]HZ]URVWHPZDUWRĞFLSURGXNFML]ZLHU]ĊFHM3RGREQHSU]\F]\Q\Z\VWąSLá\WDNĪH

ZURNX2GURNXREVHUZRZDQ\E\áZ]JOĊGQLHV\VWHPDW\F]Q\Z]URVW

XG]LDáXSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZJOREDOQHMSURGXNFMLUROQLFWZD]GR

ZURNX]UyZQXMąFVLĊXG]LDáHP]JOREDOQąSURGXNFMąURĞOLQQą

 



5\VXQHN:DUWRĞüJOREDOQHMSURGXNFMLUROQLFWZDLSURGXNFML]ZLHU]ĊFHM

ZPOG]áFHQ\ELHĪąFHRUD]XG]LDáSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZSURGXNFMLJOREDOQHM

Z3ROVFHZSURF

 Źródło: opracowanie na podstawie „Roczników Statystycznych Rolnictwa” GUS z lat 2005-2016.



.ROHMQHDQDOL]\GRW\F]\á\ZDUWRĞFLSURGXNFMLWRZDURZHMUROQLFWZDLSUR

GXNFML]ZLHU]ĊFHMRUD]LFKUHODFMHZVWRVXQNXGRZDUWRĞFLSURGXNFMLJOREDOQHM

U\VL1DSRGVWDZLHSU]HGVWDZLRQ\FKQDZ\NUHVDFKGDQ\FKPRĪQD

]DXZDĪ\üĪH

x :ZLĊNV]RĞFLDQDOL]RZDQ\FKODWREVHUZRZDQ\E\áGRĞüV\VWHPDW\F]Q\Z]URVW

ZDUWRĞFLWRZDURZHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHM3U]\RJyOQHMWHQGHQFMLZ]URVWX

ZDUWRĞFLWRZDURZHMSURGXNFMLFDáHJRUROQLFWZDZNROHMQ\FKODWDFKZ\VWĊ

SRZDá\GRĞü]QDF]QHMHMZDKDQLDZW\PZ\UDĨQ\VSDGHNRGURNX

x 8G]LDá WRZDURZHM SURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM Z WRZDURZHM SURGXNFML UROQLFWZD

SU]\MPRZDáZ\ĪV]HZDUWRĞFLQLĪZSU]\SDGNXJOREDOQ\FKZDUWRĞFLSURGXNFML

1LHE\á\WHĪREVHUZRZDQHWDN]QDF]QHZDKDQLDW\FKZLHONRĞFL-HGQRF]HĞQLH

REVHUZRZDQ\ E\á VSDGHN XG]LDáX ZDUWRĞFL WRZDURZHM SURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM

ZZDUWRĞFLWRZDURZHMSURGXNFMLUROQLFWZDFRZVND]XMHQD]ZLĊNV]DQLHWRZD

URZRĞFLZSURGXNFMLURĞOLQQHM

x 2GQRWRZXMHVLĊWDNĪHZ]URVWXG]LDáXSURGXNFMLWRZDURZHMUROQLFWZDZSUR

GXNFMLJOREDOQHMRGZURNXGRZURNX3URGXNFMD

]ZLHU]ĊFDZMHV]F]HZLĊNV]HMVNDOLPDFKDUDNWHUWRZDURZ\LWUDILDGRUyĪ

Q\FK NDQDáyZ KDQGOX :DUWRĞü ZVNDĨQLND XG]LDáX WRZDURZHM SURGXNFML

46,8

47,6 47,2 47,2

44,7

51,4 49,8

44,7 43,7

47,6 46,8

43,7

45,9 46,2 48,9 y = 3,8063x + 47,088 49,9

R² = 0,8997

y = 1,8071x + 21,893 R² = 0,9481

38 40 42 44 46 48 50 52

0 20 40 60 80 100 120

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 rolnictwo

produkcja zwierzęca

udział produkcji zwierzęcej w produkcji globalnej rolnictwa Liniowy (rolnictwo)

Liniowy (produkcja zwierzęca)

mld zł %



]ZLHU]ĊFHMZJOREDOQHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMMXĪZURNXE\áD]QDF]ąFR

Z\ĪV]D QLĪ GOD FDáHJR UROQLFWZD L Z NROHMQ\FK ODWDFK Z]UDVWDáD GR 

ZURNX

x 3U]HGVWDZLRQHGDQHSRWZLHUG]DMąFRUD]ZLĊNV]\NRQWDNW]DUyZQRSURGXNWyZ

URĞOLQQ\FKMDNL]ZLHU]ĊF\FK]U\QNLHPFRZVND]XMHPLQQDWHQGHQFMĊGR

]PQLHMV]DQLDXG]LDáXSDV]ZáDVQ\FKZSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMRUD]]PQLHMV]D

QLDVLĊVDPR]DRSDWU]HQLDZJRVSRGDUVWZDFKUROQ\FKFRR]QDF]DZ]URVWWRZD

URZRĞFLSURGXNFMLUROQLF]HMWDNSURGXNWyZURĞOLQQ\FKMDNL]ZLHU]ĊF\FK

x 3RRNUHVLHGRĞüV\VWHPDW\F]QHJRZ]URVWXZDUWRĞFLSURGXNFMLJOREDOQHMLWRZD

URZHMRGURNXZSU]\SDGNXSURGXNFMLJOREDOQHMLURNXZSU]\

SDGNXSURGXNFMLWRZDURZHMQDVWąSLá\GRĞü]QDF]QHLFKVSDGNLĝZLDGF]\WR

RSRMDZLDMąF\FKVLĊSUREOHPDFK]HVSU]HGDĪąSURGXNWyZUROQ\FK-HVWWRRW\OH

ZDĪQH ĪH XWU]\P\ZDQLH W\FK WHQGHQFML Z NROHMQ\FK ODWDFK PRĪH Z LVWRWQ\

VSRVyEZSá\QąüQD]DKDPRZDQLHUR]ZRMXUROQLFWZDZ3ROVFH

3U]HGVWDZLRQH GDQH ĞZLDGF]ą R JHQHUDOQLH SR]\W\ZQ\FK WHQGHQFMDFK

ZUR]ZRMXSURGXNFMLUROQHMZSROVNLPUROQLFWZLHZW\PSURGXNFML]ZLHU]ĊFHM

DOHWHĪR]QDF]Q\FKZDKDQLDFKLFKZ]DMHPQ\FKUHODFML:VND]XMąWDNĪHQDQLH

ZLHONLH ]ZLĊNV]DQLH UROL L XG]LDáX SURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM Z SURGXNFML JOREDOQHM

SROVNLHJR UROQLFWZD SU]\ MHGQRF]HVQ\P REQLĪDQLX VLĊ XG]LDáX WRZDURZHM SUR

GXNFML]ZLHU]ĊFHMZWRZDURZHMSURGXNFMLUROQLFWZD



5\VXQHN:DUWRĞüZPOG]áFHQ\ELHĪąFHRUD]XG]LDáWRZDURZHMSURGXNFML

]ZLHU]ĊFHMZSURGXNFMLWRZDURZHMUROQLFWZDZ3ROVFHZSURF

Źródło: opracowanie na podstawie „Roczników Statystycznych Rolnictwa” GUS z lat 2005-2016. 

62,6 63,2 61,2 60,0 56,1

61,3 58,1 56,7

54,7 56,3 55,8 53,4 49,0

54,8 59,3 58,5

y = 3,4871x + 25,85 R² = 0,9082

y = 1,7587x + 16,542 R² = 0,9459 y = -0,4928x + 61,751

R² = 0,3972

0 10 20 30 40 50 60 70

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 rolnictwo

produkcja zwierzęca

udział towarowej produkcji zwierzęcej w produkcji towarowej rolnictwa Liniowy (rolnictwo)

Liniowy (produkcja zwierzęca)

Liniowy (udział towarowej produkcji zwierzęcej w produkcji towarowej rolnictwa)

mld zł %



5\VXQHN8G]LDáWRZDURZHMSURGXNFMLUROQLF]HMZSURGXNFMLJOREDOQHM

UROQLFWZDRUD]WRZDURZHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZJOREDOQHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHM

Z3ROVFHZSURF

 Źródło: opracowanie na podstawie „Roczników Statystycznych Rolnictwa” GUS z lat 2005-2016.



5\VXQHN*OREDOQDSURGXNFMD]ZLHU]ĊFDZ3ROVFHRUD]ZDUWRĞüSURGXNFML

JáyZQ\FKG]LDáyZSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZPOG]áFHQ\ELHĪąFH

 Źródło: opracowanie na podstawie „Roczników Statystycznych Rolnictwa” GUS z lat 2005-2016.

80,0 79,0 80,9 82,6 83,2

80,8 82,3 81,8

84,8 83,5 84,0

86,5 87,9 88,5 88,2 88,2

59,8 59,6 62,4

64,9 66,3 67,7 70,5

64,4 67,7

70,6 70,5 70,8 82,4

74,5 72,8 75,2

50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 udział towarowej produkcji zwierzęcej w globalnej produkcji zwierzęcej

udział towarowej produkcji rolniczej w produkcji globalnej rolnictwa

0 10 20 30 40 50

produkcja zwierzęca

żywiec rzeźny (bydło, cielęta, trzoda, owce, konie, drób, kozy,

króliki)

bydło i cielęta trzoda drób mleko

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 mld zł

%



: ODWDFK  ZDUWRĞü JOREDOQHM SURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM ]ZLĊNV]\áD

VLĊRF]HPXWRZDU]\V]\á\]PLDQ\XG]LDáyZSRV]F]HJyOQ\FKSURGXNWyZ

SRFKRG]HQLD]ZLHU]ĊFHJR1DMZLĊNV]\XG]LDáZW\P Z]URĞFLHPLDáDSURGXNFMD

GURELXNWyUD]ZLĊNV]\áDVLĊSRQDGF]WHURNURWQLHDMHMXG]LDáZZDUWRĞFLJOREDO

QHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZ]UyVá]Z URNXGRZURNX

=ZLĊNV]Dá VLĊ WDNĪH XG]LDá SURGXNFML E\GáD L FLHOąW ]  Z  URNX GR

ZURNXSU]\F]\PMHMZDUWRĞüZURNXZSRUyZQDQLX]

URNLHPZ]URVáDGZXLSyáNURWQLH1DMZLĊNV]\VSDGHNXG]LDáyZRGQRWRZDQRZSUR

GXNFMLWU]RG\FKOHZQHMJG\ĪMHMZDUWRĞüZURNXZVWRVXQNXGRURNX

Z]URVáDDOHW\ONRRLZNRQVHNZHQFML MHM XG]LDá Z ZDUWRĞFL JOREDOQHM

SURGXNFML]ZLHU]ĊFHM]PQLHMV]\áVLĊ]GR:VXPLHXG]LDáSURGXNFML

Ī\ZFD U]HĨQHJR Z ZDUWRĞFL JOREDOQHM SURGXNFML ]ZLHU]ĊFHM SU]\ QLHZLHONLFK

ZDKDQLDFK XWU]\P\ZDá VLĊ Z DQDOL]RZDQ\FK ODWDFK QD SRGREQ\P SR]LRPLH

3URGXNFMDPOHNDZ3ROVFHZXMĊFLXZDUWRĞFLRZ\PZ]URVáDREOLVNRDOH

MHMXG]LDáZZDUWRĞFLJOREDOQHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMREQLĪ\áVLĊ]GR

ZURNXWMRSXQNWyZSURFHQWRZ\FKSNWSURF



5\VXQHN8G]LDáSRV]F]HJyOQ\FKSURGXNWyZSRFKRG]HQLD]ZLHU]ĊFHJR

ZZDUWRĞFLJOREDOQHMSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZ3ROVFHZSURF

 Źródło: opracowanie na podstawie „Roczników Statystycznych Rolnictwa” GUS z lat 2005-2016.



:DUWRĞüSURGXNFMLZGDQ\PRNUHVLHZ\QLND]ZROXPHQXSURGXNFMLLX]\

VNLZDQ\FK FHQ VWąG WHĪ Z GDOV]\FK DQDOL]DFK ]ZLą]DQ\FK ] SRV]F]HJyOQ\PL

U\QNDPLEĊGąEUDQHSRGXZDJĊRELHWHZLHONRĞFL

y = -0,1011x + 55,548

y = 0,2418x + 7,1603 y = -1,0468x + 37,32

y = 0,7506x + 9,9561

y = -0,0845x + 33,884

0 20 40 60

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 żywiec rzeźny (bydło, cielęta, trzoda, owce, konie, drób kozy, króliki

bydło i cielęta trzoda drób mleko

Liniowy (żywiec rzeźny (bydło, cielęta, trzoda, owce, konie, drób kozy, króliki) Liniowy (bydło i cielęta)

Liniowy (trzoda ) Liniowy (drób) Liniowy (mleko)

%

, )

, kozy, króliki)

kozy, króliki) (trzoda)



1.3. Podstawowe czynniki kształtujące produkcję żywca rzeźnego oraz mleka w Polsce



Zmiany wielkości produkcji żywca rzeźnego i mleka

3URGXNFMDĪ\ZFDU]HĨQHJRZ3ROVFHZODWDFKZ]URVáD]GR

W\VWRQZEFZDJDSRXERMRZDFLHSáDF]\OLREOLVNR:RNUHVLHW\P

LVWRWQLH]PLHQLáDVLĊVWUXNWXUDWHMSURGXNFMLSU]\F]\PQDNDĪG\P]JáyZQ\FK

U\QNyZĪ\ZFD]PLDQ\WHPLDá\LQQ\FKDUDNWHUU\VL

:LHSU]RZLQDE\áDWUDG\F\MQLHSRGVWDZRZ\PJDWXQNLHPPLĊVDVSRĪ\ZD

QHJR SU]H] SROVNLFK NRQVXPHQWyZ VWąG HNVSHUFL Z VZRLFK SU]HZLG\ZDQLDFK

GRW\F]ąF\FKUR]ZRMXSRV]F]HJyOQ\FKU\QNyZUROQ\FKSRZHMĞFLX3ROVNLGR8QLL

QLH V\JQDOL]RZDOL ZLĊNV]\FK ]DJURĪHĔ GOD WHJR U\QNX 7\PF]DVHP SR RNUHVLH

RSW\PL]PXSURGXFHQWyZLSU]HWZyUFyZ]ZLą]DQ\FK]H]EOLĪDMąFąVLĊDNFHVMą

L WXĪ SR QLHM Z\VWąSLá\ LVWRWQH WUXGQRĞFL Z VSURVWDQLX NRQNXUHQFML ]H VWURQ\

GREU]H ]RUJDQL]RZDQ\FK SURGXFHQWyZ ] NUDMyZ W]Z VWDUHM 8QLL V]F]HJyOQLH

QLHPLHFNLFKLGXĔVNLFK0RĪOLZRĞüV]\ENLHMRUJDQL]DFML]DNXSXVXURZFDZV\

WXDFMDFKMHJREUDNXQDU\QNXSROVNLPF]\WHĪSRMDZLHQLDVLĊNRQNXUHQF\MQ\FK

FHQ Z LPSRUFLH VWZRU]\áD FDáNLHP QRZą V\WXDFMĊ GOD SROVNLFK SURGXFHQWyZ

Ī\ZFD ZLHSU]RZHJR Z QLHZLHONLP VWRSQLX ]LQWHJURZDQ\FK ] SU]HWZyUFDPL

LGRGDWNRZRZZLĊNV]RĞFLQLHNRQNXUHQF\MQ\FKMHĞOLFKRG]LRMDNRĞüLLORĞüGR

VWDUF]DQHJRVXURZFD2GURNXMHVWWRMHG\Q\U\QHNPLĊVQ\QDNWyU\PV\V

WHPDW\F]QLH FKRü Z UyĪQHM VNDOL Z\VWĊSRZDáR XMHPQH VDOGR Z KDQGOX ]DJUD

QLF]Q\P 1DOHĪ\ UyZQLHĪ ]DXZDĪ\ü ĪH SR ZHMĞFLX 3ROVNLGR 8QLL ]QDF]QLH

Z]URVáDZLHONRĞüLZDUWRĞüHNVSRUWXZLHSU]RZLQ\^

'ODWHJRU\QNXFKDUDNWHU\VW\F]QHVąZDKDQLDF\NOLF]QHZLHONRĞFLSURGXN

FMLLVNXSX7DNLHZDKDQLDZ\VWĊSXMąWDNĪHQDLQQ\FKU\QNDFKĪ\ZFD^2G

URNX ZLHONRĞü SURGXNFML L VNXSX ]GHF\GRZDQLH VLĊ ]PQLHMV]DáD L Z NROHMQ\FK

F\NODFK EH] Z\RGUĊEQLHQLD OLQLL WUHQGX ]DUyZQR ZLHONRĞFL PDNV\PDOQH MDN

LPLQLPDOQHZF\NOXFKDUDNWHU\]RZDá\VLĊ]QDF]QLHQLĪV]\PLZLHONRĞFLDPLQLĪ

ZGZyFKSRSU]HGQLFK:RVWDWQLPDQDOL]RZDQ\PURNXZLHONRĞüSURGXN

FMLVWDQRZLáDVWDQX]URNX1DOHĪ\WDNĪHZVND]DüĪHZURNX

SURGXNFMD Ī\ZFD ZLHSU]RZHJRREQLĪ\áD VLĊ L ZNROHMQ\P URNX RVLąJQĊáD ZDU

WRĞüPLQLPDOQąZW\PF\NOX5RNE\á]DĞGUXJLP]NROHLURNLHPZ]URVWX

SURGXNFMLF]\OL]JRGQLH]GRW\FKF]DVRZ\PLREVHUZDFMDPLE\áWRRNUHVPDNV\

PDOQHMOXE]EOLĪDQLDVLĊGRPDNV\PDOQHMSURGXNFMLZW\PF\NOX



Ä5\QHNPLĊVD6WDQLSHUVSHNW\Z\´]ODWQUVHULDÄ$QDOL]\5\QNRZH´

,(5L*ĩ3,%$5505L5::DUV]DZD

$2OV]DĔVNDRynek żywca w Polsce (1955-2010) – zmiany strukturalne, koncentracja pro- dukcji i wahania podaży:\G8QLZHUV\WHWX(NRQRPLF]QHJRZH:URFáDZLX



3URGXFHQFL Ī\ZFD ZLHSU]RZHJR MDNR MHG\QL ZĞUyG SURGXFHQWyZ Ī\ZFD

U]HĨQHJRGRW\FKF]DVQLHZ\NRU]\VWDOLV]DQVZ\QLNDMąF\FK]ZHMĞFLD3ROVNLGR

ZVSyOQHJRU\QNX8QLL]ZLą]DQ\FK]H]ZLĊNV]DQLHPSURGXNFML$QDOL]DGDQ\FK

GRW\F]ąF\FKHNVSRUWXZVND]XMHĪHSROVF\HNVSRUWHU]\ZLHSU]RZLQ\PDMąGXĪH

WUXGQRĞFLZ]QDOH]LHQLXDWUDNF\MQ\FKU\QNyZ]E\WXSRGZ]JOĊGHPFHQFKáRQ

QRĞFLORNDOL]DFMLF]\VWDELOQRĞFLSROLW\F]QHM3ROVNLHNVSRUWZLHSU]RZLQ\MHVW

Z RGUyĪQLHQLX RG LPSRUWX EDUG]R UR]GUREQLRQ\ WHU\WRULDOQLH FR ZVND]XMH ĪH

QDĪDGQ\P]U\QNyZQLHSRVLDGDP\MDNRNUDMXJUXQWRZDQHMSR]\FML3U]\GRĞü

VWDELOQ\P VSRĪ\FLX ZHZQĊWU]Q\P QLH GDMH WR PRĪOLZRĞFL Z]URVWX SURGXNFML

'RGDWNRZRILUP\]DMPXMąFHVLĊSU]HWZyUVWZHPSU]H]RVWDWQLHODWDLPSRUWRZDá\

]QDF]QHLORĞFLZLHSU]RZLQ\^=ZLĊNV]DáRWRU\]\NR]ZLą]DQH]HVSU]HGDĪąĪ\ZFD

L VNXWNRZDáR RJUDQLF]DQLHP SURGXNFML Ī\ZFD Z NROHMQ\FK RNUHVDFK 'RGDWNR

Z\PSUREOHPHPGODWHJRU\QNXMHVWUR]V]HU]DQLHVLĊREV]DUXREMĊWHJRDIU\NDĔ

VNLPSRPRUHPĞZLĔ±$6)]DNDĨQDZLUXVRZDSRVRF]QLFRZDFKRUREDĞZLĔ^

8G]LDá SURGXNFML Ī\ZFD ZLHSU]RZHJR Z RJyOQHM SURGXNFML Ī\ZFD U]HĨQHJR

]PQLHMV]\áVLĊZEDGDQ\PRNUHVLH]GRU\V



5\VXQHN3URGXNFMDĪ\ZFDZLHSU]RZHJRZRáRZHJRáąF]QLH]FLHOĊF\P LGURELRZHJRZ3ROVFHZW\VWRQZEF

Źródło: opracowanie na podstawie: „Rynek mięsa. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016,  nr 20-51, seria „Analizy Rynkowe”, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW, Warszawa.



'=DZDG]ND'3DVLĔVNDAktualny i przewidywany stan rynku wieprzowinyÄ5\QHNPLĊVD

6WDQLSHUVSHNW\Z\´QUVHULDÄ$QDOL]\5\QNRZH´,(5L*ĩ3,%$5505L5:

:DUV]DZD

&KRUREDWU]RG\PDMąFDVZRMHĨUyGáRQD.DXND]LHMHVWREHFQDMXĪRGSRQDGWU]HFKODWQD

WHUHQDFK SU]\ ZVFKRGQLHM JUDQLF\ 3ROVNL :HGáXJ *,6 REV]DU Z ZLĊNV]\P OXE PQLHMV]\P

VWRSQLXGRWNQLĊW\W\PSUREOHPHPZSRáRZLHUREHMPRZDáMXĪZRMHZyG]WZRSRGODVNLH

DOH WDNĪH F]ĊĞFL ZRMHZyG]WZ OXEHOVNLHJR PD]RZLHFNLHJR L ZDUPLĔVNRPD]XUVNLHJR

ZZZZHWJLZJRYSO1LHVąWRQDV]F]ĊĞFLHWHUHQ\RLQWHQV\ZQHMSURGXNFMLWU]RG\FKOHZQHM

'RNRĔFDZU]HĞQLDEURGQRWRZDQRRJQLVNWHMFKRURE\ZJRVSRGDUVWZDFKUROQ\FK

0 500 1000 1500 2000 2500

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

wieprzowy drobiowy wołowy z cielęcym

tys. ton wbc



%DUG]RGREU]HUR]ZLMDáDVLĊSURGXNFMDGURELDUVND6SU]\MDáDWHPXV\WXDFMD

QDU\QNXZHZQĊWU]Q\PZ]URVWNRQVXPSFMLGURELXMDNL]ZLĊNV]HQLHHNVSRUWX

JáyZQLHG]LĊNLNRQNXUHQF\MQ\PFHQRP^.RU]\VWQHE\á\UyZQLHĪFHQ\VNXSX

Ī\ZFDX]\VNLZDQHZZLĊNV]RĞFLDQDOL]RZDQ\FKODWSRQDGF]WHURNURWQ\Z]URVW

ZDUWRĞFLSURGXNFMLLEOLVNRWU]\LSyáNURWQ\Z]URVWZROXPHQX:HIHNFLHSURGXN

FMDGURELXRGURNXV\VWHPDW\F]QLHZ]UDVWDáD:URNXSU]HZ\ĪV]\áD

SURGXNFMĊĪ\ZFDZLHSU]RZHJRLZNROHMQ\FKODWDFKSU]HZDJDWDVLĊ]ZLĊNV]DáD

8G]LDáĪ\ZFDGURELRZHJRZRJyOQHMZLHONRĞFLSURGXNFMLĪ\ZFDRGURNX

GRURNX]ZLĊNV]\áVLĊ]GRWMRSNWSURF

3RRNUHVLH]QDF]QHMUHGXNFMLSRJáRZLDE\GáDNWyUDQDVWąSLáDZ,SRáRZLHODW

XELHJáHJRZLHNXZNROHMQ\FKODWDFKQDVWĊSRZDá\LVWRWQH]PLDQ\MDNRĞFLRZH

]DUyZQRZSURGXNFMLĪ\ZFDU]HĨQHJRMDNLPOHND:]URVWMDNRĞFLZ\UREyZSR

áąF]RQ\E\á]HZ]URVWHPLFKFHQZKDQGOXGHWDOLF]Q\P%\áRWRQLHXQLNQLRQH

ERZLHPFHQ\ZRáRZLQ\QDU\QNDFKLQQ\FKNUDMyZ8QLLVąZ\VRNLHZSRUyZ

QDQLX ] FHQDPL SURGXNWyZ ] SR]RVWDá\FK JDWXQNyZ PLĊV :\VRNLH FHQ\ GHWD

OLF]QH PLĊVD ZRáRZHJR E\á\ JáyZQ\P FKRü QLH MHG\Q\P F]\QQLNLHP RJUDQL

F]DMąF\PMHJRNRQVXPSFMĊZ3ROVFH:HIHNFLHSRQDGSROVNLHMZRáRZLQ\

MHVWZ\V\áDQH]DJUDQLFĊ0LPRVWRVXQNRZRGREUHMLZ]JOĊGQLHVWDELOQHMV\WXDFML

ZVNXSLHĪ\ZFDZRáRZHJRZSRUyZQDQLX]LQQ\PLU\QNDPL Ī\ZFD ZLHONRĞü

SURGXNFMLĪ\ZFDZRáRZHJRURVáDDOHEDUG]RSRZROL'RURNXE\áDRQD

QLĪV]D RG ZLHONRĞFLSURGXNFML Z  URNX L Z NROHMQ\FK ODWDFKVWRSQLRZR

]ZLĊNV]DáDVLĊ]Z\MąWNLHPODWLGRSR]LRPXRZLĊNV]HJRQLĪ

ZURNX8G]LDáSURGXNFMLZRáRZLQ\áąF]QLH]FLHOĊFLQąZSURGXNFMLPLĊVD

RJyáHPZDQDOL]RZDQ\PRNUHVLHZDKDáVLĊRGGR

3URGXNFMDSR]RVWDá\FKJDWXQNyZPLĊVRZF]HJRNRĔVNLHJRNR]LHJRNUy

OLF]HJRZDQDOL]RZDQ\FKODWDFKZ]URVáD]GRW\VWRQF]\OLR

,FKXG]LDáZRJyOQHMSURGXNFMLPLĊVDE\áZFDá\PRNUHVLHGRĞüVWDELOQ\LZ\QR

VLáRGGR

3URGXNFMDPOHNDZ3ROVFHZODWDFKZ]JOĊGQLHV\VWHPDW\F]QLH

Z]UDVWDáDRGPOQOLWUyZZURNXGRPOQOLWUyZZURNX

WM]ZLĊNV]\áDVLĊRU\VL1DV\WXDFMĊSRGDĪRZąQDW\PU\QNXGXĪ\

ZSá\ZPLDáRNZRWRZDQLHVNXSXPOHNDZ\QLNDMąFH]H:VSyOQHM3ROLW\NL5ROQHM

 



*'\ERZVNLRynek mięsa drobiowego>Z@66WDĔNRUHGSytuacja na światowych rynkach mięsa i produktów mleczarskich oraz jej wpływ na rynek krajowy i możliwości jego rozwoju

VHULDÄ0RQRJUDILH3URJUDPX:LHOROHWQLHJR´QU,(5L*ĩ3,%:DUV]DZD

.ZRWRZDQLH]RVWDáR]QLHVLRQHU



5\VXQHN6NXSPOHNDZ3ROVFHZPOQOLWUyZ

Źródło: opracowanie na podstawie: „Rynek mleka. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, seria „Analizy Rynkowe”, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW, Warszawa.



5\VXQHN'\QDPLNDSURGXNFML]ZLHU]ĊFHMZ3ROVFHURN 

 Źródło: opracowanie na podstawie: „Rynek mięsa. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit., „Rynek mleka. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit.



Chów i skup trzody chlewnej

1DZLHONRĞüSURGXNFMLĪ\ZFDU]HĨQHJRLVWRWQ\ZSá\ZPDZLHONRĞüSRJáR

ZLD]ZLHU]ąWGáXJRĞüRNUHVXWXF]XPDVDVNXSRZDQ\FK]ZLHU]ąWDWDNĪHLFK

Z\GDMQRĞüU]HĨQD:V]\VWNLHWHF]\QQLNLZSU]\SDGNXĪ\ZFDZLHSU]RZHJRZDQD

OL]RZDQ\FKODWDFKXOHJDá\LVWRWQ\P]PLDQRPU\V

0 2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 mln litrów

0 50 100 150 200 250 300 350

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 żywiec wieprzowy żywiec drobiowy żywiec wołowy łącznie z cielęcym żywiec ogółem mleko

%



:ODWDFKSRJáRZLHWU]RG\FKOHZQHM]PLHQLDáRVLĊZNROHMQ\FK

ODWDFKDWDNĪHZFLąJXURNXDOHZDKDQLDWHZVXPLHE\á\QLHZLHONLH=D]Z\F]DM

E\áR RQR QDMQLĪV]H Z NRĔFX GUXJLHJR NZDUWDáX ERZLHP Z SLHUZV]HM SRáRZLH

URNX]ZLĊNV]DáDVLĊVH]RQRZRVSU]HGDĪĪ\ZFD:LHONRĞüSRJáRZLD]PLHQLDVLĊ

F\NOLF]QLHFRVNXWNXMHF\NOLF]Q\PL]PLDQDPLZVNXSLHLSURGXNFMLSU]\F]\P

]PLDQ\ZLHONRĞFLSRJáRZLDZ\SU]HG]DMąZF]DVLH]PLDQ\VNXWNyZW\FKSURFH

VyZF]\OLZLHONRĞFLVNXSXLSURGXNFML2NUHVWHJRZ\SU]HG]HQLD]DOHĪ\RGGáX

JRĞFLF\NOXSURGXNF\MQHJR1DOHĪ\WHĪGRGDüGRWHJRF]DVSRWU]HEQ\QD]DXZD

ĪHQLHV\JQDáyZSá\QąF\FK]U\QNXLSRGMĊFLHGHF\]ML^2GURNXZLGRF]QH

E\á\]PLDQ\ZRUJDQL]DFMLSURGXNFMLSROHJDMąFHQDZ]URĞFLHSRJáRZLDZSRáR

ZLH URNX Z VWRVXQNX GR VWDQX ] NRĔFD , L ,9 NZDUWDáX ĝZLDGF]\ü WR PRĪH

RSUyEDFKUHJXORZDQLDSRGDĪ\Ī\ZFDZVNDOLURNXSU]H]SURGXFHQWyZZ]DOHĪ

QRĞFL RGSRWU]HESU]HWZyUVWZD DOER ]PLHQLDMąF\FKVLĊFHQ VNXSX DQLH Z\NR

U]\VW\ZDQLDVSU]\MDMąF\FKZDUXQNyZSURGXNFMLĪ\ZFDZRNUHVDFKREILWRĞFLSDV]

1DMZLĊNV]\VSDGHNZLHONRĞFLSRJáRZLDREVHUZRZDQ\E\áZODWDFK

2G  XWU]\P\ZDáR VLĊ RQR QD QLVNLP SR]LRPLH ] SRJáĊELHQLHP VSDGNX

ZURNX7HQLHNRU]\VWQH]PLDQ\ZZLHONRĞFLSRJáRZLDW\ONRZF]ĊĞFL]QD

OD]á\VZRMHRG]ZLHUFLHGOHQLHZSRVWDFLVSDGNXZLHONRĞFLSURGXNFML]HZ]JOĊGX

QDNRU]\VWQH]PLDQ\MDNLHPLDá\PLHMVFHZSU]\SDGNXZLĊNV]RĞFLSR]RVWDá\FK

HOHPHQWyZZSá\ZDMąF\FKQDMHMZLHONRĞü



5\VXQHN3RJáRZLHWU]RG\FKOHZQHMZ3ROVFHZW\VV]W

LG\QDPLNDMHJR]PLDQZSURF

 Źródło: opracowanie na podstawie: „Rynek mięsa. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit.



$2OV]DĔVNDRynek żywca w Polsce«RSFLW66WĊSLHĔCykl świński w świetle zmian na globalnym rynku żywca wieprzowego:\G3:1:DUV]DZD

0 20 40 60 80 100 120

0 2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000 14 000 16 000 18 000 20 000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 stan na koniec I kwartału stan na koniec II kwartału stan na koniec IV kwartału

III 2000 = 100 VI 2000 = 100 XII 2000 = 100

tys. szt. %



2G  URNX VWRSQLRZR ]ZLĊNV]DáD VLĊ SU]HFLĊWQD ZLHONRĞü SURGXNFML

SU]\SDGDMąFDQDMHGQąV]WXNĊXERMXU\V:URNXZ\QRVLáDRQDNJ

ZURNXNJDZURNXZ]URVáDGRNJ:FDá\PDQDOL]RZDQ\P

RNUHVLHR]QDF]DWRZ]URVWR:LHONRĞüXERMyZ]PLHQLDáDVLĊ

ZUD] ]H ]PLDQDPL ZLHONRĞFL SRJáRZLD SU]\ F]\P Z\VWĊSRZDáR RNRáR URF]QH

SU]HVXQLĊFLHZDUWRĞFLPLQLPDOQ\FKLPDNV\PDOQ\FKZF\NODFK:LHONRĞüXERMyZ

ZVWRVXQNXGRZLHONRĞFLSRJáRZLDZDKDáDVLĊRGZURNXGR

ZURNX&RZDĪQHUHODFMHWHURVá\ZRNUHVDFKUHGXNFMLSRJáRZLD



5\VXQHN3RGVWDZRZHZLHONRĞFLFKDUDNWHU\]XMąFHSURGXNFMĊĪ\ZFD

ZLHSU]RZHJRZ3ROVFH

 UHODFMDSURGXNFMLĪ\ZFDZLHSU]RZHJRGROLF]E\XELW\FKV]WXNWU]RG\FKOHZQHM

Źródło: opracowanie na podstawie: „Rynek mięsa. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit.



.RU]\VWQH]PLDQ\REVHUZRZDQHE\á\ZSU]\SDGNXĞUHGQLHMZ\GDMQRĞFL

U]HĨQHMVNXSRZDQHJRĪ\ZFDZLHSU]RZHJRSRUyZQ\ZDOQHGDQHVąGRVWĊSQHRG

URNXU\V

2GURNXVNXSXMHVLĊPLQLPDOQHLORĞFLWU]RG\R]DZDUWRĞFLPLĊVD

ZWXV]\SRQLĪHMWMZNODVLH3LPQLHMLZNODVLH2LZLĊFHM]D

ZDUWRĞFL PLĊVD Z WXV]\ DOH SRQLĪHM  ±  6\VWHPDW\F]QLH PDODá

XG]LDá Z VNXSLH WXF]QLNyZ Z NROHMQ\FK NODVDFK PLĊVQRĞFL F]\OL 5 L 8 QDWR

PLDVWUyVáXG]LDáWXF]QLNyZZNODVLH(:URNXWXF]QLNLZWHMNODVLHVWD

QRZLá\VNXSRZDQHJRĪ\ZFD:URNXSRUD]SLHUZV]\SRMDZLá\VLĊ

ZVWDW\VW\FHWXF]QLNLZNODVLH6,FKXG]LDáZVWUXNWXU]HVNXSXGRURNX

Z]UyVáGR:\UDĨQ\VNRNZPLĊVQRĞFLVNXSRZDQHJRĪ\ZFDPLDáPLHMVFH

ZURNX

0 20 40 60 80 100 120 140 160

0 5 10 15 20 25 30

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 ubój (mln szt.)

pogłowie trzody (w końcu II kwartału, mln szt.) przeciętna produkcja żywca na jedną sztukę uboju* (kg) relacja pomiędzy wielkością uboju a wielkością pogłowia (%)

%, kg mln szt.



5\VXQHN6WUXNWXUDVNXSXĪ\ZFDZLHSU]RZHJRZHGáXJNODVPLĊVQRĞFL

Z3ROVFHZSURF

Legenda: 

Klasa S – o zawartości mięsa w tuszy 60% i więcej,

Klasa E – o zawartości mięsa w tuszy 55% i więcej, ale mniej niż 60%, Klasa U – o zawartości mięsa w tuszy 50% i więcej, ale mniej niż 55%, Klasa R – o zawartości mięsa w tuszy 45% i więcej, ale mniej niż 50%, Klasa O – o zawartości mięsa w tuszy 40% i więcej, ale mniej niż 45%, Klasa P – o zawartości mięsa w tuszy poniżej 40%.

Źródło: opracowanie na podstawie: Rynek wieprzowiny, http://www.minrol.gov.pl/.



5\VXQHN0LĊVQRĞüVNXSRZDQHJRĪ\ZFDZLHSU]RZHJR

ZHGáXJNODVPLĊVQRĞFLZSURF

Źródło: opracowanie na podstawie: Rynek wieprzowiny, http://www.minrol.gov.pl/. 

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

klasa S klasa E klasa U klasa R klasa O klasa P

S E

U O R

P

51,0 52,0 52,7 53,1 53,8 54,5 54,6 54,8 55,4 56,6 56,8 56,9 56,9 57,1

61,6 61,5 61,4 61,3 61,2 61,2 61,3 61,3 61,2 61,2 61,1 61,2 61,2

57,8 57,5 57,2 57,1 57,2 57,3 57,2 57,2 57,3 57,5 57,5 57,5 57,5 57,5

52,5 52,5 52,6 52,7 52,7 52,8 52,8 52,9

52,9 53,1 53,2 53,2 53,2 53,3

47,5 47,7 47,8 47,8 47,9 48,0 48,0 48,1 48,1 48,2 48,3 48,2 48,3 48,3

43,0 42,8 42,9 42,9 43,1 43,1 43,0 43,0 43,1 43,4 43,6 43,5 43,6 43,6

37,8 38,0 38,0 38,0 37,9 38,2 38,3 38,1 37,8 38,6 38,6 38,3 38,6 38,6

35,0 40,0 45,0 50,0 55,0 60,0 65,0

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

%

S-P Razem klasa S klasa E klasa U klasa R klasa O klasa P



:Z\QLNX]DLVWQLDá\FKSURFHVyZ]PLHQLáDVLĊĞUHGQLDPLĊVQRĞüVNXSRZD

Q\FKZ3ROVFHWXV]RGZURNXGRZURNXZ

URNXLZURNX:SRV]F]HJyOQ\FKNODVDFKPLĊVQRĞFLREVHUZRZDQ\

E\áQLH]QDF]Q\VSDGHNĞUHGQLHMPLĊVQRĞFLZSU]\SDGNXGZyFKQDMZ\ĪV]\FKNODV

LWDNĪHQLH]QDF]Q\Z]URVWGODSR]RVWDá\FKNODV

ĝUHGQLDPDVDWXF]QLNyZURVáDZHZV]\VWNLFKVNXSRZDQ\FKNODVDFKPLĊ

VQRĞFL]Z\MąWNLHPNODV\3SU]\F]\PQDMZLĊNV]ąPDVąFKDUDNWHU\]RZDá\VLĊ

WXF]QLNLZQLĪV]\FKNODVDFKPLĊVQRĞFL2GURNXĞUHGQLDPDVDWXF]QLNyZ

ZNODVLH6QDOHĪDáD]D]Z\F]DMGRQDMQLĪV]\FKDOHSRGREQLHMDNZLQQ\FKNOD

VDFKVWRSQLRZRVLĊ]ZLĊNV]DáD



5\VXQHNĝUHGQLDPDVDWXV]\ZVNXSLHĪ\ZFDZLHSU]RZHJRRJyáHP

LZSRV]F]HJyOQ\FKNODVDFKPLĊVQRĞFLZNJZEF

 Źródło: opracowanie na podstawie: Rynek wieprzowiny http://www.minrol.gov.pl/.



&HQ\ VNXSX ]ZLHU]ąW U]HĨQ\FK Vą ĞFLĞOH ]ZLą]DQH ] ZLHONRĞFLą VNXSX

ZGDQ\PF]DVLHU\V=DOHĪQRĞüWĊPRĪQDREVHUZRZDü]DUyZQRGODRNUHVyZ

ZLHOROHWQLFK±REHMPXMąF\FK]PLDQ\F\NOLF]QHMDNLZVNDOLURNX ±ZSRVWDFL

UHDNFML U\QNXQD ]PLDQ\ VH]RQRZH ZVNXSLH 3U]HGVWDZLRQHQD Z\NUHVLH GDQH

ZVND]XMąĪHSRZHMĞFLX3ROVNLGR8QLLVNDODZDKDĔ]DUyZQRZLHONRĞFLVNXSX

MDNLFHQVNXSXSRF]ąWNRZR]ZLĊNV]\áDVLĊDQDVWĊSQLHRGURNXZDKDQLDWH

QLH]QDF]QLHVLĊ]PQLHMV]\á\

=PQLHMV]DQLH VLĊ ZLHONRĞFL SRJáRZLD SURGXNFML L VNXSX RG ODW 

]RVWDáRZ\ZRáDQHXWU]\PXMąF\PLVLĊSU]H]GáXJLF]DVQLVNLPLFHQDPLVNXSXQD

W\PU\QNX2GNRĔFDURNXGRSRáRZ\URNXĞUHGQLHFHQ\VNXSXĪ\ZFD

ZLHSU]RZHJRU]DGNRSU]HNUDF]Dá\]áNJ:NROHMQ\FKODWDFKFHQ\ZDKDá\VLĊ

ZSU]HG]LDOH]áNJLQLH]DFKĊFDá\SURGXFHQWyZGR]ZLĊNV]DQLDVNDOL

FKRZX WU]RG\ FKOHZQHM 'RGDWNRZR QDZHW QLHZLHONL Z]URVW ZLHONRĞFL VNXSX

QSZURNXSRZRGRZDá]QDF]QHREQLĪNLFHQVNXSX

80 85 90 95 100

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

klasa S klasa E klasa U klasa R klasa O klasa P S-P Razem

S

E

R U O

P S-P razem kg wbc



5\VXQHN6NXSZW\VWRQZEFLFHQ\Z]áNJĪ\ZFDZLHSU]RZHJR

Z3ROVFH

 Źródło: opracowanie na podstawie: „Rolnictwo” z lat 2003-2015, GUS, Warszawa; „Rynek mięsa. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit.



5\VXQHN/LF]EDLUR]NáDGJRVSRGDUVWZ]DMPXMąF\FKVLĊFKRZHP

WU]RG\FKOHZQHMZ3ROVFH

 Źródło: na podstawie danych GUS i IERiGŻ-PIB.



3RZHMĞFLX3ROVNLGR8QLLFHQ\VNXSXĪ\ZFDZLHSU]RZHJRZ3ROVFHSR

F]ąWNRZRE\á\GRĞüĞFLĞOH]ZLą]DQH]FHQDPLQDU\QNXGXĔVNLP2G

URNXJáyZQ\PRGQLHVLHQLHPGODSRGPLRWyZVNXSRZ\FKZ3ROVFHVWDá\VLĊFHQ\

]U\QNXQLHPLHFNLHJR:]DMHPQHUHODFMHW\FKFHQF]ĊVWRNV]WDáWRZDá\VLĊMHGQDN

QDQLHNRU]\ĞüSROVNLFKSURGXFHQWyZĪ\ZFD:ZLHOXSU]\SDGNDFKZRNUHVDFK

PDNV\PDOQ\FKDOHWHĪPLQLPDOQ\FKFHQ ±QDU\QNXSROVNLPE\á\RQHQLHFR

QLĪV]H : HIHNFLH SROVNLP SURGXFHQWRP RIHURZDQH Vą QLHFR PQLHM NRU]\VWQH

FHQ\FRQLHVSU]\MDUR]ZRMRZLSURGXNFML 1DOHĪ\WDNĪH]DXZDĪ\üĪHRNRáR

0 1 2 3 4 5 6 7

0 20 40 60 80 100 120

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

skup (tys. ton wbc) ceny skupu (zł/kg)

12 okr. śr. ruch. (skup (tys. ton wbc)) 12 okr. śr. ruch. (ceny skupu (zł/kg)) zł/kg

956 663

218 119 269 779

381 709

57 400 29 657

397 677

91 549 102 105 147 667

30 962 25 934

193 600

0 100 000 200 000 300 000 400 000 500 000 600 000 700 000 800 000 900 000 1 000 000

ogółem do 2 szt. 3-9 szt. 10-49 szt. 50-100 szt. pow. 100 szt.

2000 2002 2010 2014 2015

liczba gospodarstw tys. ton wbc



LPSRUWXPLĊVDZLHSU]RZHJRUHDOL]RZDQDMHVW]1LHPLHFLGDOV]HNLONDQDĞFLH

SURFHQW ] 'DQLL : WHM V\WXDFML SROVF\ SURGXFHQFL PDMą ZLĊF UDF]HM QLHZLHONą

VLáĊSU]HWDUJRZąZNRQWDNWDFK]]DNáDGDPLXERMRZ\PL^

:DQDOL]RZDQ\PRNUHVLH]DFKRG]Lá\]QDF]QH]PLDQ\ZRUJDQL]DFMLFKRZX

WU]RG\Z3ROVFH6\VWHPDW\F]QLH]PQLHMV]DáDVLĊOLF]EDJRVSRGDUVWZ]DMPXMą

F\FKVLĊFKRZHPWU]RG\SU]\F]\PVSDGHNWHQGRW\F]\áFKRüZUyĪQ\PVWRSQLX

ZV]\VWNLFKJUXSJRVSRGDUVWZEH]Z]JOĊGXQDZLHONRĞüVWDGU\V



Chów i skup bydła

'DQHGRW\F]ąFHSRJáRZLDE\GáDZVND]XMąĪHZ3ROVFH]DFKRG]Lá\ZEDGD

Q\PRNUHVLHVWRVXQNRZRQLHZLHONLH]PLDQ\U\V'RURNXSRJáRZLH

E\GáD]PQLHMV]DáRVLĊRVLąJDMąFZJUXGQLXURNXSR]LRPDZNRĔFX

F]HUZFDDQDORJLF]QHJRRNUHVXVWDQXSRJáRZLD]URNX:NROHMQ\FK

ODWDFKSRJáRZLHVWRSQLRZRDOHQLH]QDF]QLH]ZLĊNV]DáRVLĊGRSR]LRPX SUDZLH

ZF]HUZFXURNXDZJUXGQLXDQDORJLF]QHJRRNUHVXVWDQXSR

JáRZLD ]  URNX : DQDOL]RZDQ\P RNUHVLH SRVWĊSRZDá SURFHV NRQFHQWUDFML

FKRZXE\GáDZZLĊNV]\FKVWDGDFK=QDF]QLH]PQLHMV]\áDVLĊWDNĪHOLF]EDJRVSR

GDUVWZ]DMPXMąF\FKVLĊFKRZHPE\GáD]W\VZURNXGRW\V

ZURNXF]\OLR^



5\VXQHN3RJáRZLHE\GáDZ3ROVFHZW\VV]W

LG\QDPLNDMHJR]PLDQZSURF

Źródło: opracowanie na podstawie: „Rynek mięsa. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016,  nr 20-51, op. cit.



$2OV]DĔVND Czynniki kształtujące skup żywca wieprzowego po wejściu Polski do Unii Europejskiej (analiza danych z lat 2000-2015)>Z@(6]\PDĔVNDUHGWyzwania na rynku żywca wieprzowego w Polsce:\G6**::DUV]DZD

66WDĔNRZmiany i projekcje rozwoju na podstawowych rynkach rolnych w Polsce:\G

6**::DUV]DZD

0 20 40 60 80 100 120

4600 4800 5000 5200 5400 5600 5800 6000 6200

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

stan w czerwcu stan w grudniu

VI 2000 = 100 XII 2000 = 100

tys. szt. %



2G  URNX REVHUZXMH VLĊ NRU]\VWQH WHQGHQFMH ]ZLĊNV]DQLD SURGXNFML

PLĊVDZRáRZHJRZSU]HOLF]HQLXQDMHGQąV]WXNĊXERMXE\GáDU\V:

URNXMHMZLHONRĞüRV]DFRZDQRQDNJZURNXZ]URVáDGRNJF]\OL

RZURNXZ\QRVLáDMXĪNJFRR]QDF]DZ]URVWRZSRUyZQD

QLX]URNLHPL RZSRUyZQDQLX]URNLHP2GURNXRE

VHUZXMHVLĊWDNĪHZ]URVWXERMyZE\GáDFRZSRáąF]HQLX]HZ]URVWHPSURGXNFML

RG MHGQHM V]WXNL SR]ZROLáR QD X]\VNDQLH Z RVWDWQLFK ODWDFK EDGDQHJR RNUHVX

ZLĊNV]HM SURGXNFML Ī\ZFD ZRáRZHJR QLĪ Z  URNX : SRSU]HGQLFK ODWDFK

W\ONRZRNUHVLHX]\VNLZDQRZDUWRĞFLW\FKZVNDĨQLNyZZQLHZLHONLP

VWRSQLXSU]HNUDF]DMąFH



5\VXQHN3RGVWDZRZHZLHONRĞFLFKDUDNWHU\]XMąFHSURGXNFMĊ

Ī\ZFDZRáRZHJRZ3ROVFH

UHODFMDSURGXNFMLĪ\ZFDZRáRZHJRGROLF]E\XELW\FKV]WXNE\GáDáąF]QLH]HNVSRUWHPE\GáD RSDVRZHJR

Źródło: opracowanie na podstawie: „Rynek mięsa. Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit.



,QWHUHVXMąFHVąZ]DMHPQHUHODFMHZLHONRĞFLVNXSXĪ\ZFDZRáRZHJRLMHJR

FHQZXNáDG]LHPLHVLĊF]Q\PU\V

2GURNXZLHONRĞüVNXSXPLDáDWHQGHQFMĊURVQąFąSU]\XZ]JOĊGQLH

QLX VH]RQRZ\FK ]PLDQ VNXSX Z VNDOL URNX 3RáąF]RQH WR E\áR ] QLHZLHONLP

VSDGNLHPFHQZVNXSLH1DOHĪ\SU]\W\P]DXZDĪ\üĪHFHQ\VNXSXZW\PRNUH

VLHZQLHZLHONLPW\ONRVWRSQLXUHDJRZDá\QDVH]RQRZHZDKDQLDSRGDĪ\Ī\ZFD

ZRáRZHJR^:PRPHQFLHZHMĞFLDGR8QLLQDVWąSLáVNRNRZ\Z]URVWFHQVNXSX

%\áWRNRU]\VWQ\LPSXOVGOD]QLHFKĊFRQ\FKGRW\FKF]DVRZąV\WXDFMąSURGXFHQ

WyZ L Z HIHNFLH Z NROHMQ\FK ODWDFK ZLHONRĞü VNXSX E\GáD U]HĨQHJR Z]UDVWDáD

&HQ\]DF]Ċá\ZW\PRNUHVLHZZLĊNV]\PVWRSQLXUHDJRZDüQD]PLDQ\ZLHONRĞFL



$2OV]DĔVNDRynek żywca w Polsce«RSFLW

0 5 10 15 20 25

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 ubój bydła (tys. szt) produkcja żywca na 1 sztukę uboju bydła* (kg) ubój bydła (% pogłowia powyżej 1 roku)

tys. szt.; kg %



SRGDĪ\DOHJHQHUDOQLHE\áWRNROHMQ\RNUHVVWDJQDFMLSR]LRPXFHQ1DVWĊSQ\

ZLĊNV]\Z]URVWFHQVNXSXPLDáPLHMVFHQDSRF]ąWNXURNXDNROHMQ\RG

,,SRáRZ\URNX3URGXFHQFLĪ\ZFDZRáRZHJR]DZV]HSR]\W\ZQLHRGSRZLD

GDOLQDWHLPSXOV\FHQRZHSU]\F]\PRSyĨQLHQLHUHDNFMLZSRVWDFLZ]URVWXSR

GDĪ\Ī\ZFDMHVWQDW\PU\QNXQDMGáXĪV]H]HZ]JOĊGXQDGáXJLF\NOSURGXNF\MQ\



5\VXQHN6NXSZW\VWRQZEF

LFHQ\VNXSXZ]áNJĪ\ZFDZRáRZHJRZ3ROVFH

 Źródło: opracowanie na podstawie: „Rolnictwo” z lat 2003-2015, GUS, op. cit.; „Rynek mięsa.

Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit.



3RGVXPRZXMąFPRĪQDSRZLHG]LHüĪHQDW\PU\QNXSDQXMHVWDJQDFMD]QLH

OLF]Q\PL R]QDNDPL SRMDZLDQLD VLĊ NRU]\VWQ\FK WHQGHQFML :REHF QLHZLHONLHJR

SRS\WXNUDMRZHJRSURGXFHQFLLSU]HWZyUF\VąSU]HGHZV]\VWNLPX]DOHĪQLHQLRG

NRQLXQNWXU\ZHNVSRUFLHRUD]FKáRQQRĞFLLRWZDUWRĞFL]DJUDQLF]Q\FKU\QNyZ]E\WX



Skup i ceny skupu drobiu

5\QHNGURELXWDNĪHPDVZRMąVSHF\ILNĊ&\NOSURGXNF\MQ\EURMOHUyZNX

U]\FK L LQG\F]\FK WUZD ]DOHGZLH RG NLONX GR NLONXQDVWX W\JRGQL 3URGXFHQFL

GURELXPDMąZLĊF]GHF\GRZDQLHQDMZLĊNV]HPRĪOLZRĞFLGRVWRVRZ\ZDQLDVZRLFK

GHF\]MLSURGXNF\MQ\FKGRELHĪąFHMV\WXDFMLQDU\QNXĪ\ZFD3URZDG]ąRQL]D

]Z\F]DMWXF]QDGXĪąVNDOĊLQDMF]ĊĞFLHMZ\NRU]\VWXMąRGSRZLHGQLRVNRPSRQR

ZDQH SDV]H SU]HP\VáRZH ] ]DNXSX 6SHF\ILND WHM SURGXNFML Z\PDJD WDNĪH RG

SURGXFHQWyZQDZLą]\ZDQLDĞFLĞOHMV]HMZVSyáSUDF\]]DNáDGDPLXERMRZ\PLLSU]H

WZyUF]\PL3U]\GXĪHMVNDOLSURGXNFMLRVLąJDMąFHMZW\PVDP\PF]DVLHGRMU]D

áRĞüWHFKQRORJLF]QąQLHPRJąRQLVRELHSR]ZROLüQDMDNLHNROZLHNSUREOHP\]H

]E\WHPERWRR]QDF]DáRE\]QDF]QHVWUDW\

0 1 2 3 4 5 6 7

0 5 10 15 20 25

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

skup (tys. ton wbc) ceny skupu (zł/kg)

12 okr. śr. ruch. (skup (tys. ton wbc)) 12 okr. śr. ruch. (ceny skupu (zł/kg)) zł/kg tys. ton wbc



5\VXQHN6NXSZW\VWRQZEF

LFHQ\VNXSXZ]áNJĪ\ZFDGURELRZHJRZ3ROVFH

 Źródło: opracowanie na podstawie: „Rolnictwo” z lat 2003-2015, GUS, op. cit., „Rynek mięsa.

Stan i perspektywy” z lat 2001-2016, nr 20-51, op. cit.



:VNXSLHĪ\ZFDGURELRZHJRGRPLQRZDáWUHQGZ]URVWRZ\:PQLHMV]\P

VWRSQLXQDIXQNFMRQRZDQLHWHJRU\QNXPLDá\ZSá\ZZDKDQLDF\NOLF]QHVNXSX

6NXS Ī\ZFD GURELRZHJR FKDUDNWHU\]XMH VLĊ WDNĪH VH]RQRZRĞFLą Z VNDOL URNX

3U]\GRĞüV\VWHPDW\F]Q\PZ]URĞFLHZLHONRĞFLVNXSXSRZHMĞFLX3ROVNLGR8QLL

]DXZDĪDOQ\ E\á Z]URVW VNDOL ZDKDĔ SRPLĊG]\ SRV]F]HJyOQ\PL PLHVLąFDPL

:GáXĪV]\PRNUHVLHWUXGQRMHVWVLĊGRV]XNDüWDNRF]\ZLVW\FK]ZLą]NyZPLĊG]\

FHQąVNXSXDZLHONRĞFLąVNXSXMDNWRPLDáRPLHMVFHQDU\QNXWU]RG\F]\Ī\ZFD

ZRáRZHJRU\V'RURNXFHQ\VNXSXGURELXZDKDá\VLĊZSU]HG]LDOH

]áNJ3RGNRQLHFURNXUR]SRF]ąáVLĊQLHVSRW\NDQ\ZF]HĞQLHMQD

W\PU\QNXZ]URVWFHQ2GSRF]ąWNXURNXSRZUyFLá\RQHMHGQDNGRSR]LRPX

QLHFRW\ONRZ\ĪV]HJRQLĪE\áQRWRZDQ\PLĊG]\DURNLHP



Relacje cen skupu żywca

ĩ\ZLHF ZRáRZ\ NWyU\ QD LQQ\FK U\QNDFK 8QLL RVLąJDá QDMZ\ĪV]H FHQ\

Z3ROVFHSU]HGURNLHPE\á]UHJXá\SR]DQLHOLF]Q\PLPLHVLąFDPLWDĔV]\

RGĪ\ZFDZLHSU]RZHJRLGURELRZHJR6\WXDFMD]DF]ĊáDVLĊ]PLHQLDüZURNX

SRSLHUZV]\PVNRNRZ\PZ]URĞFLHFHQĪ\ZFDZRáRZHJR0RĪQD]DXZDĪ\üĪH

W\ONRU\QHNĪ\ZFDZRáRZHJRLZLHSU]RZHJR]DUHDJRZDáZLĊNV]\PL]PLDQDPL

FHQQDWDNLVWRWQ\F]\QQLNMDNZHMĞFLH3ROVNLGR8QLL(XURSHMVNLHMSU]\F]\P

QDU\QNXĪ\ZFDZLHSU]RZHJRZRGUyĪQLHQLXRGU\QNXĪ\ZFDZRáRZHJRE\áWR

HIHNW NUyWNRWUZDá\ : SLHUZV]\FK ODWDFK SU]\QDOHĪQRĞFL 3ROVNL GR 8QLL Ī\ZLHF

ZRáRZ\RVLąJDáZ\ĪV]HFHQ\QLĪĪ\ZLHFGURELRZ\DOHZZLHOXPLHVLąFDFKQLĪV]H

y = 0,4959x + 30,079 R² = 0,9232

0 1 2 3 4 5 6 7

0 20 40 60 80 100 120 140 160

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

skup (tys. ton MPC) ceny skupu (zł/kg)

12 okr. śr. ruch. (skup (tys. ton MPC)) Liniowy (skup (tys. tonMPC)) 12 okr. śr. ruch. (ceny skupu (zł/kg))

(tys. ton wbc)

tys. ton wbc zł/kg

wbc)) wbc))