MAZOWSZE JAKO REGION ODRĘBNEJ KATEGORII W LATACH 2014–2020 – UZASADNIENIE TRANSFERU ŚRODKÓW POMIĘDZY KATEGORIAMI REGIONÓW
1.4. ZARYS FINANSOWANIA
1.4.5. PROGRAMY SŁUŻĄCE REALIZACJI CELÓW UMOWY PARTNERSTWA
W latach 2014–2020 w Polsce realizowanych będzie na poziomie krajowym 8 programów finansowanych odpowiednio z EFRR, EFS, FS, EFRROW, EFRM oraz programy EWT. Na poziomie regionalnym, podobnie jak w latach 2007–2013, będzie realizowanych 16 RPO. Przyjęta struktura programów opiera się na pozytywnych doświadczeniach z okresu programo-wania 2007–2013 i jest optymalnie dostosowana do realizacji przyjętych celów UP. Bierze ona również pod uwagę zinte-growane podejście tematyczne i terytorialne oraz funkcjonujące zgodnie z polskim porządkiem prawnym mechanizmy wieloszczeblowego zarządzania polityką rozwoju.
180 Ze względu na brak metodologii KE szacowania wydatków I filara WPR na cele klimatyczne przyjęto założenie, że planowane tzw. „płatności z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska” w wysokości ok. 6 mld EUR w 100% wpisują się w cele klimatyczne.
Umo w a P artner stw a
Zwiększenie stopnia decentralizacji zarządzania programami operacyjnymi oznacza zwiększenie odpowiedzialności samorządów województw za realizację polityki rozwoju. Wymusza to większe zaangażowanie finansowe władz regional-nych (i lokalregional-nych) w realizację RPO oraz rozbudowę na poziomie wojewódzkim zdolności do współpracy z partnerami. Każdy program, w tym regionalny, jest bezpośrednio zaangażowany w realizację celów UP i przyczynia się do osiągania założonych rezultatów, w szczególności wynikających ze Strategii EU2020 oraz zapewnia realizację wymaganych pozio-mów alokacji na cele tematyczne (ang. ring-fencing).
Struktura alokacji w ramach RPO powinna zapewnić koncentrację środków EFSI na dziedzinach, w których województwo charakteryzuje się największym odchyleniem od celów krajowych strategii EU2020, przy uwzględnieniu regionalnego potencjału. Ze względu na fakt, że ok. 66% EFS zarządzane jest na poziomie regionalnym, władze regionalne w szcze-gólności zapewniają ukierunkowanie interwencji tego funduszu na realizację celów związanych z podnoszeniem stopy zatrudnienia oraz przeciwdziałaniem ubóstwu.
• Programy operacyjne polityki spójności
W latach 2014–2020 będą realizowane obydwa cele polityki spójności – Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego
i zatrudnienia oraz EWT.
Programy w ramach celu 1 („Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia”) będą realizowane zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. Interwencja funduszy w tym celu będzie obejmowała następujące programy: • 3 programy krajowe współfinansowane wyłącznie z jednego funduszu (EFRR lub EFS) oraz 1 program
dwufundu-szowy (współfinansowany przez EFRR oraz FS),
• 1 program ponadregionalny skierowany do obszaru Polski Wschodniej (współfinansowany z EFRR), • 1 program dotyczący pomocy technicznej (współfinansowany z FS),
• 15 dwufunduszowych (EFRR, EFS) programów regionalnych dla województw klasyfikowanych jako regiony kategorii „słabiej rozwinięte”,181
• 1 dwufunduszowy (EFRR, EFS) program dla województwa mazowieckiego – klasyfikowanego w ramach kategorii „bardziej lepiej rozwinięte”.182
Tabela 15. Indykatywna struktura alokacji na poszczególne programy operacyjne polityki spójności w podziale na cele tematyczne, fundusze
i kategorie regionów (euro, ceny bieżące)
Pr ogr am oper acyjn y
Cel tematyczny Fundusz
Alokacja na poszczególne PO W tym: Fundusz Spójności fundusze strukturalne regiony słabiej rozwinięte fundusze strukturalne Mazowsze Euro POIR
CT1 wzmacnianie badań naukowych, rozwoju
technologicznego i innowacji EFRR 6 116 056 353 5 572 928 320 543 128 033
CT3 wzmacnianie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW) oraz
sektora rybołówstwa i akwakultury (…) EFRR
2 200 878 402 – 2 005 432 401 195 446 001
PT EFRR 296 994 259 276 204 661 20 789 598
łącznie 8 613 929 014 7 854 565 382 759 363 632
POIiŚ
CT4 wspieranie przejścia na gospodarkę
niskoemisyjną we wszystkich sektorach FS 4 127 614 633 4 127 614 633 – –
CT5 promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku
i zarządzania ryzykiem
FS 700 000 000 700 000 000 – –
CT6 zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania
zasobami EFRR/FS 3 275 474 166 2 808 174 166 416 540 167 50 759 833
181 Regiony na poziomie NUTS II poniżej 75% średniej dla UE.
Umo w a P artner stw a Pr ogr am oper acyjn y
Cel tematyczny Fundusz
Alokacja na poszczególne PO W tym: Fundusz Spójności fundusze strukturalne regiony słabiej rozwinięte fundusze strukturalne Mazowsze Euro POIiŚ
CT7 promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej
EFRR/FS 18 512 383 059 14 542 076 880 3 878 324 925 91 981 254
CT9 promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników EFRR 468 275 027 – 400 595 249 67 679 778 PT FS 330 000 000 330 000 000 – – łącznie 27 413 746 885 22 507 865 679 4 695 460 341 210 420 865 PO WER
CT8 promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności
pracowników EFS
1 641 272 756 – 1 452 530 086 188 742 670
CT9 promowanie włączenia społecznego, walka
z ubóstwem i wszelką dyskryminacją EFS
290 880 015 – 251 349 421 39 530 594
CT10 inwestowanie w kształcenie, szkolenie oraz szkolenie zawodowe na rzecz zdobywania umiejętności i uczenia się przez całe życie
EFS 1 516 810 616 – 1 310 676 054 206 134 562
CT11 wzmacnianie zdolności instytucjonalnych instytucji publicznych
i zainteresowanych stron oraz sprawności administracji publicznej
EFS 152 972 706 – 132 183 716 20 788 990
programy mobilności, innowacji społecznych
oraz współpracy ponadnarodowej EFS
670 766 087 – 579 608 976 91 157 111
PT EFS 164 129 853 141 824 606 22 305 247
łącznie 4 436 832 033 3 868 172 859 568 659 174
szczególna alokacja dla Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi
młodych 252 437 822 – – –
łącznie ze środkami szczególnej alokacji na rzecz zatrudnienia ludzi
młodych 4 689 269 855
POPC
CT2 zwiększanie dostępności, stopnia wykorzystania
i jakości TIK EFRR
2 114 826 670 1 969 806 474 145 020 196 PT 57 668 000 53 631 240 4 036 760 łącznie 2 172 494 670 2 023 437 714 149 056 956 PO P T FS 700 123 363 700 123 363 – – łącznie 700 123 363 700 123 363 – – PO PW
CT3 wzmacnianie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW)
oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (…) EFRR
719 439 927 – 719 439 927 –
CT4 wspieranie przejścia na gospodarkę
niskoemisyjną we wszystkich sektorach EFRR
440 110 395 – 440 110 395 –
CT7 promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej
EFRR
806 452 417 806 452 417 –
PT EFRR 33 997 261 33 997 261 –
Umo w a P artner stw a Pr ogr am oper acyjn y
Cel tematyczny Fundusz
Alokacja na poszczególne PO W tym: Fundusz Spójności fundusze strukturalne regiony słabiej rozwinięte fundusze strukturalne Mazowsze Euro RPO
CT1 wzmacnianie badań naukowych, rozwoju
technologicznego i innowacji EFRR 2 235 372 312 – 1 957 155 182 278 217 130
CT2 zwiększanie dostępności, stopnia wykorzystania
i jakości TIK EFRR 1 021 890 519 868 290 676 153 599 843
CT3 wzmacnianie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW) oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (…)
EFRR 3 682 685 605 – 3 469 315 819 213 369 786
CT4 wspieranie przejścia na gospodarkę
niskoemisyjną we wszystkich sektorach EFRR 4 984 196 790 – 4 659 837 637 324 359 153
CT5 promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku
i zarządzania ryzykiem
EFRR 371 974 218 – 342 483 735 29 490 483
CT6 zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania
zasobami EFRR 2 245 365 820 – 2 183 413 737 61 952 083
CT7 promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej
EFRR 4 549 289 279 – 4 182 003 387 367 285 892
CT8 promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników
EFRR/
EFS 3 440 839 578 – 3 302 954 523 137 885 055
CT9 promowanie włączenia społecznego, walka
z ubóstwem i wszelką dyskryminacją EFRR/EFS 4 914 269 871 – 4 625 482 863 288 787 008
CT10 inwestowanie w kształcenie, szkolenie oraz szkolenie zawodowe na rzecz zdobywania umiejętności i uczenia się przez całe życie
EFRR/
EFS 2 778 845 861 – 2 616 943 875 161 901 986
PT EFS 1 052 167 697 979 175 978 72 991 719
łącznie 31 276 897 550 29 187 057 412 2 089 840 138
ŁĄCZNIE Cel 1 (bez szczególnej alokacji na rzecz zatrudnienia ludzi
młodych) 76 614 023 515 23 207 989 042 49 628 693 708 3 777 340 765
ŁĄCZNIE Cel 1 (ze szczególną alokacją na rzecz zatrudnienia ludzi młodych) 76 866 461 337
Programy krajowe finansowane w ramach polityki spójności mają charakter jednofunduszowy (za wyjątkiem POIiŚ, który łączy EFRR i FS). Ukierunkowane są one przede wszystkim tematycznie, odzwierciedlając logikę odpowiadającą układowi celów tematycznych, wynikających z rozporządzenia ramowego.
Struktura alokacji programów krajowych uwzględnia fakt występowania w Polsce dwóch kategorii regionów. W ramach każdej osi priorytetowej EFRR i EFS (poza PO PW) wyodrębniona została koperta finansowa na 15 regionów i na Mazowsze.
Szczególna sytuacja ma miejsce w przypadku osi priorytetowych przewidujących projekty mające charakter ogólno-krajowy („osie pro rata”) oraz osi, w których mogą się pojawić projekty realizowane w kilku województwach, w tym na obszarze województwa mazowieckiego („osie standardowe”). Dlatego też przewiduje się występowanie w programach krajowych dwóch rodzajów osi priorytetowych EFRR lub EFS:
• „osie pro rata” – ze „z góry” ustalonym udziałem alokacji mazowieckiej w finansowaniu każdego projektu w ramach osi;
• „osie standardowe” – z udziałem alokacji mazowieckiej w projekcie liczonym wg miejsca lokalizacji inwestycji, tj. pro-porcjonalnie do liczby regionów, w których realizowany jest projekt.
Umo w a P artner stw a
Osie pro rata:
• dla PO WER w ramach całego programu i wszystkich osi priorytetowych ustanawia się udział alokacji mazowieckiej na poszczególnej osi priorytetowej na poziomie ok. 13,6%. Oznacza to finansowanie projektów w 86,4% z koperty przeznaczonej dla 15 słabiej rozwiniętych regionów i w 13,6% dla koperty z regionu Mazowsza,
• dla PO PC – w wybranych osiach priorytetowych, w których przewiduje się realizację projektów mających zasięg ogólnopolski ustanawia się udział alokacji mazowieckiej w wysokości 7%. Oznacza to finansowanie projektów w 93% z koperty przeznaczonej dla 15 słabiej rozwiniętych regionów i w 7% dla koperty z regionu Mazowsza,
• dla osi pomocy technicznej w PO IR i w PO PC ustanawia się udział alokacji mazowieckiej na poziomie ok. 7%. Osie standardowe:
W pozostałych programach operacyjnych w osiach standardowych (finansowanych z EFRR) na etapie wdrażania projek-tów wydatki będą przypisywane do kopert poszczególnych kategorii regionów proporcjonalnie do liczby regionów, któ-rych dotyczy projekt. Przykładowo dla projektu realizowanego na obszarze 5 województw, w tym województwa mazo-wieckiego, środki będą pochodziły w 80% z koperty dla regionów słabiej rozwiniętych, a w 20% z koperty finansowej dla Mazowsza. Możliwe będzie również sfinansowanie projektu realizowanego na obszarze całego kraju. W tym przypadku środki na finansowanie projektu będą pochodziły w 1/16 z koperty mazowieckiej, a w 15/16 ze środków przeznaczonych na realizację działań w kategorii regionów słabiej rozwiniętych.
Rozwiązanie to zostało zaimplementowane w systemie informatycznym dla polityki spójności, który w zależności od liczby i kategorii regionów, wpisanych jako miejsce realizacji projektu dokonuje przyporządkowania alokacji do kate-gorii regionu. Uzasadnione jest zatem jego stosowanie dla wszystkich sektorów, w tym transportowego oraz B+R, tym bardziej, że w przypadku transportu skala projektów realizowanych w różnych kategoriach regionów jest niewielka, zaś w przypadku B+R nie jest możliwe precyzyjne oszacowanie oddziaływania takich projektów na poszczególne kategorie regionów.183
Programy regionalne, ze względu na ich ukierunkowanie terytorialne, finansowane są z EFRR oraz EFS. Realizowanych będzie 16 dwufunduszowych RPO: 15 dla regionów słabiej rozwiniętych oraz RPO Województwa Mazowieckiego. Dwufunduszowość programów regionalnych daje możliwość programowania celów rozwojowych, a nie poszczególnych funduszy UE, co przyczynia się do zwiększenie komplementarności i efektywności interwencji oraz ściślejszego strategicz-nego powiązania ze sobą projektów infrastrukturalnych i projektów miękkich. Takie podejście sprzyja również silniejszym powiązaniom i koordynacji działań podejmowanych w regionach przez podmioty zaangażowane w realizację programów. Wielofunduszowość programów nie wyklucza możliwości zastosowania na etapie wdrażania cross-financingu, dla tych operacji, dla których jest on konieczny dla odpowiedniej ich realizacji i bezpośrednio z nimi powiązany (zgod-nie z art. 98 rozporządzenia ramowego). Cross-financing pozwala na maksymalne 10% (na poziomie osi priorytetowej) finansowanie zadań z obszaru innego funduszu strukturalnego określonego w przepisach szczegółowych (wymiennie EFS z EFRR i EFRR z EFS).
Instytucja zarządzająca danym programem wskazuje w programie na potencjalną możliwość zastosowania cross-finan-cingu we właściwych osiach priorytetowych. Nie oznacza to automatycznego zastosowania tego instrumentu dla wszyst-kich operacji realizowanych w ramach osi. Instytucja zarządzająca, na etapie wdrażania programu, podejmuje decyzję o zastosowaniu cross-financingu indywidualnie dla każdego przypadku operacji na zasadach przewidzianych w art. 98 rozporządzenia ramowego.
Decyzja o zastosowaniu tego instrumentu w projekcie jednofunduszowym lub realizacji dwóch komplementarnych pro-jektów finansowanych z różnych funduszy powinna być uwarunkowana skalą niezbędnego zaangażowania poszczegól-nych funduszy w osiąganie celów projektu. IZ analizuje racjonalność wykorzystania właściwego rozwiązania, mając na względzie m.in. uproszczenie systemu wdrażania dla beneficjenta. Cross-financing nie ma zastosowania w ramach osi dwufunduszowych.
183 W przypadku sektora B+R oraz transportu KE zastosowanie tego rozwiązania będzie mogło zostać doprercyzowane odpowiednio w PO IR oraz PO IiS. Strona polska stoi jednak na stanowisku, że przyjęcie innych rozwiązań lub komplikacja zaproponowanego wyżej rozwiąznia pro rata opartego na liczbie regionów, będących miejscem reali-zacji projektów, byłoby nieefektywne kosztowo oraz powodowałoby nadmierne obciążenia administracyjne zarówno dla beneficjentów, jak i dla instytucji zarządzających. Zaproponowane rozwiązanie nie jest związane z art. 70 ust. 2 rozporządzenia ramowego, gdyż obszarem realizacji zarówno PO IR jak i POIiS jest cały kraj.
Umo w a P artner stw a
Alokacja funduszy polityki spójności w podziale na regionalne programy operacyjne: RPO dla 15 regionów słabiej rozwiniętych
Dla regionów słabiej rozwiniętych fundusze strukturalne na realizację RPO będą sumą następujących składowych: A. środków alokowanych do programu regionalnego w wyniku zastosowania wybranego algorytmu podziału
fun-duszy strukturalnych;
W tej części środki zostały podzielone algorytmem opartym na metodologii berlińskiej. Mechanizm podziału środków na RPO jest jednolity dla wszystkich regionów słabiej rozwiniętych. Wyliczenia alokacji na poszczególne RPO bazują na danych statystycznych dotyczących liczby ludności, poziomu PKB per capita w PPS oraz liczby bezrobotnych na pozio-mie NUTS-2, których źródłem jest Eurostat, za lata 2007-2009 (uwzględnia się średnioroczny poziom danych w tym okre-sie). Rozkład alokacji dla regionów słabiej rozwiniętych wyznaczany jest w następujących krokach:184
• wyznaczenie liczby ludności każdego z regionów,
• wyznaczenie PKB per capita w PPS dla każdego z regionów,
• wyznaczenie tzw. prosperity gap – różnicy pomiędzy PKB per capita w PPS danego regionu a średnim PKB per capita w PPS dla UE-27,
• wyznaczenie kwoty bezwzględnej (w EUR) otrzymanej przez pomnożenie liczby ludności danego regionu przez tzw.
prosperity gap, czyli różnicę pomiędzy PKB per capita w PPS danego regionu a średnim PKB per capita w PPS dla
UE-27,
• przemnożenie kwot otrzymanych dla każdego regionu w poprzednim pkt. przez współczynnik (tzw. weighting
fac-tor), którego wartość procentowa jest zróżnicowana i odzwierciedla względną zamożność (mierzoną parytetami siły
nabywczej) państwa członkowskiego, w którym położony jest dany region w stosunku do średniej UE-27. W przy-padku regionów, których poziom DNB per capita jest niższy niż 82% średniej UE (wszystkie regiony słabiej rozwinięte w Polsce) współczynnik ten wynosi 3,15%,
• wyznaczenie liczby bezrobotnych w każdym regionie oraz teoretycznej liczby bezrobotnych w każdym regionie obli-czonej przy zastosowaniu średniej stopy bezrobocia wszystkich regionów słabiej rozwiniętych UE-27. Obliczenie różnicy pomiędzy faktyczną a teoretyczną liczbą bezrobotnych w każdym regionie. Dodanie do kwoty otrzymanej w poprzednim punkcie kwoty wynikającej z przydziału premii w wysokości 1300 EUR na każdego bezrobotnego rocz-nie w odrocz-niesieniu do liczby bezrobotnych w danym regiorocz-nie przewyższającej liczbę osób, które byłyby bezrobotne przy zastosowaniu średniej stopy bezrobocia wszystkich regionów słabiej rozwiniętych w UE.
Efektem zastosowania powyższej metodologii jest tzw. teoretyczna kwota alokacji dla 15 polskich regionów słabiej roz-winiętych. Służy ona jedynie do określenia struktury procentowej podziału środków na poszczególne województwa. Ogólna kwota przeznaczona na RPO przeliczana jest z wykorzystaniem ww. struktury, w efekcie czego otrzymano kwoty alokacji dla poszczególnych województw.
B. środków alokowanych do programu regionalnego w procesie konsultacji ministra właściwego ds. rozwoju regio-nalnego przeprowadzonych z marszałkami województw, z uwzględnieniem potrzeb regionów i ich potencjałów. Zgodnie z art. 20–22 rozporządzenia ramowego, pula środków przeznaczonych na realizację RPO uwzględnia już prealo-kowaną rezerwę wykonania w wysokości 6% łącznej alokacji na RPO.
Umo w a P artner stw a
Tabela 16. Alokacje na regionalne programy operacyjne w regionach słabiej rozwiniętych, EUR, ceny bieżące
Województwo Całkowita alokacja na RPO – ceny bieżące, euro W tym
EFRR EFS DOLNOŚLĄSKIE 2 252 546 589 1 618 916 106 633 630 483 KUJAWSKO-POMORSKIE 1 903 540 287 1 368 083 592 535 456 695 LUBELSKIE 2 230 958 174 1 603 400 406 627 557 768 LUBUSKIE 906 929 693 651 814 747 255 114 946 ŁÓDZKIE 2 256 049 115 1 621 433 387 634 615 728 MAŁOPOLSKIE 2 878 215 972 2 068 587 710 809 628 262 OPOLSKIE 944 967 792 679 152 913 265 814 879 PODKARPACKIE 2 114 243 760 1 519 517 194 594 726 566 PODLASKIE 1 213 595 877 872 217 214 341 378 663 POMORSKIE 1 864 811 698 1 340 249 168 524 562 530 ŚLĄSKIE 3 476 937 134 2 498 891 499 978 045 635 ŚWIĘTOKRZYSKIE 1 364 543 593 980 704 066 383 839 527 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 1 728 272 095 1 242 117 496 486 154 599 WIELKOPOLSKIE 2 450 206 417 1 760 975 177 689 231 240 ZACHODNIOPOMORSKIE 1 601 239 216 1 150 818 353 450 420 863 RAZEM 15 29 187 057 412 20 976 879 028 8 210 178 384
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego
Środki na RPO Województwa Mazowieckiego stanowią około 55% całkowitej alokacji dla tego regionu.
Tabela 17. Alokacja na Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego, EUR, ceny bieżące
Województwo Całkowita alokacja na RPO – ceny bieżące, euro W tym:
EFRR EFS
MAZOWIECKIE 2 089 840 138 1 544 686 317 545 153 821
• Programy operacyjne wspólnej polityki rolnej oraz wspólnej polityki rybołówstwa
W ramach WPR i WPRyb realizowane będą 2 programy na poziomie krajowym finansowane z EFRROW i EFRM. W tym kontekście należy podkreślić komplementarność obu filarów WPR, co zostało także zaznaczone w rozporządzeniu ogól-nym WRF poprzez wskazanie na EFRROW jako integralną część WPR, co niesie za sobą konsekwencje dla kształtu przy-szłego PROW. W przypadku programu finansowanego z EFRROW, część działań będzie wdrażana na poziomie regional-nym przy współudziale samorządów województw, co pozwoli na zwiększenie stopnia koordynacji pomiędzy działaniami EFS, EFRR oraz EFFROW na rzecz obszarów wiejskich.
Celem zapewnienia odpowiedniej dystrybucji środków programu pomiędzy poszczególne regiony kraju, zastosowany będzie mechanizm tzw. „kopert wojewódzkich” dla wybranych działań lub poddziałań. W ramach wybranych działań lub poddziałań przewiduje się także możliwość zróżnicowania pomiędzy województwami niektórych kryteriów wyboru operacji, stosownie do specyficznych potrzeb poszczególnych województw.
Biorąc pod uwagę doświadczenie w tym zakresie, zdobyte w dwóch dotychczasowych perspektywach finansowych, również w okresie 2014–2020 przewiduje się delegowanie wybranych działań na poziom regionalny. Samorządy woje-wództw będą wdrażały działanie Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich oraz LEADER i pod-działanie Inwestycje w środki trwałe – Scalenia.
Do podziału tych środków zastosowane będą obiektywne kryteria oparte na mierzalnych wskaźnikach. Podobny mecha-nizm był stosowany w poprzednich okresach programowania. Określenie parametrów podziału środków na realizacje poszczególnych działań na województwa zostanie dokonane w porozumieniu z samorządami województw.
Umo w a P artner stw a
Szereg działań będzie wdrażanych z poziomu regionalnego przez ARiMR (np. Inwestycje w środki trwałe – Modernizacja
gospodarstw rolnych, Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej i in.).
Wymiar terytorialny w przypadku działania rolno-środowiskowo -klimatycznego będzie uwzględniony poprzez zapla-nowanie odrębnych działań dla wyznaczonych obszarów o szczególnym znaczeniu lub presjach środowiskowych (Natura 2000, w tym obszary szczególnej ochrony ptaków, cenne siedliska przyrodnicze, obszary zagrożenie erozją gle-bową, o niskiej zawartości próchnicy w glebie, OSN).
W przypadku EFMR program będzie realizowany na poziomie krajowym. Aspekt regionalny będzie brany pod uwagę poprzez wdrażanie większości środków przez ARiMR (która dysponuje oddziałami regionalnymi odpowiadającymi woje-wództwom). Innym aspektem regionalnego zarządzania środkami EFMR będzie silne zaangażowanie w realizację podej-ścia RLKS samorządów województw.
Dla programów realizowanych w ramach kategorii regionów słabiej rozwiniętych oraz dla programów finansowanych ze środków FS stosowany jest 85% poziom współfinansowania UE na poziomie osi priorytetowej. Dla województwa mazowieckiego poziom dofinansowania na poziomie osi priorytetowej wynosi 80%. Dla programów EWT stopa współ-finansowania na poziomie każdej osi priorytetowej nie będzie wyższa niż 85%. Ww. poziomy dowspół-finansowania zostały przyjęte na potrzeby certyfikacji wydatków do KE. Podstawę certyfikacji wydatków do KE dla wszystkich programów polityki spójności stanowią całkowite wydatki kwalifikowalne. W realizację programu zaangażowane będą środki krajowe publiczne i prywatne.
Przyjęcie maksymalnego poziomu dofinansowania na poziomie osi priorytetowej nie oznacza automatycznie maksymal-nych poziomów dofinansowania na poziomie projektów.
Dofinansowanie na poziomie projektów ustalane jest z zachowaniem właściwych przepisów o projektach generujących dochód (zgodnie z art. 61 rozporządzenia ramowego) lub o pomocy publicznej.
W przypadku projektów generujących dochód potencjał do generowania dochodu jest brany pod uwagę poprzez obniże-nie kosztów kwalifikowanych projektu, w szczególności poprzez zastosowaobniże-nie stawek ryczałtowych stanowiących istotne uproszczenie systemu wdrażania wypracowane przez KE, Radę UE i PE. W przypadku takich projektów ta część kosztów projektu, która jest pokryta przez generowane w trakcie i po realizacji dochody jest finansowana ze środków krajo-wych. Instytucja zarządzająca może zdecydować o stosowaniu zamiast stawek ryczałtowych indywidualnej kalkulacji luki w finansowaniu, musi jednak zastosować jednolite podejście do tego samego typu projektów.
W przypadku CT3, dla którego nie przewiduje się określonej stawki ryczałtowej, podstawowym instrumentem różnico-wania wysokości dofinansoróżnico-wania będą zasady pomocy publicznej.
Pozwoli to na zapewnienie optymalnego poziomu współfinansowania, umożliwiającego realizację projektów, przy jed-noczesnym uniknięciu ryzyka ich nieuzasadnionego nadmiernego finansowania.185 Przyczyni się to do zwiększenia efektu dźwigni zwłaszcza poprzez większe zaangażowanie środków prywatnych, co jest jednym z założeń leżących u podstaw logiki interwencji Umowy Partnerstwa. Przewiduje się także większe zainteresowanie potencjalnych beneficjentów rea-lizacją projektów w formule PPP, co dodatkowo stymuluje zaangażowanie kapitału prywatnego w realizację projektów europejskich.
Przepisy rozporządzenia ramowego, w szczególności art. 129 gwarantują, że niezależnie od poziomu stopy dofinanso-wania przyjętej dla osi priorytetowej w tabeli 18a programu operacyjnego, wartość środków ostatecznie wypłaconych przez Komisję Europejską na moment zamknięcia programu nigdy nie będzie wyższa niż wkład publiczny przekazany beneficjentom. Art. 130. ust.2 dodatkowo zapewnia, że w ramach płatności pośrednich KE zawsze będzie wypłacać kwotę niższą z dwóch kwot: kwoty wynikającej z przemnożenia podstawy certyfikacji z wniosku o płatność przez stopę dofinansowania na osi priorytetowej z tabeli 18a186 lub kwoty wykazanych we wniosku wydatków publicznych.
Wiel-185 Z doświadczeń z okresu programowania 2007–2013 wynika, że średnio współfinansowanie na poziomie projektu ( na dzień 28 lutego 2014 r.)