Przekszta ácenia wáasnoĞciowe ZLU w Polsce

W Polsce struktura wáasnoĞciowa ZLU jest doĞü zróĪnicowana. WáaĞcicie-lami bazy leczniczej są spóáki Skarbu PaĔstwa, w postaci spóáek akcyjnych lub z ograniczoną odpowiedzialnoĞcią, jednostki prywatne, na które skáadają siĊ róĪne spóáki, bĊdące wáaĞcicielami ZLU lub zarządzające ich majątkiem, związki zawodowe i samorządy województw, powiatów i gmin. Warto dodaü, Īe wáasnymi ZLU dysponują dawne branĪe sáuĪb zdrowia PKP, MON, MSW.

W myĞl ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiĊbiorstw paĔstwowych z 1996 roku¹³ 26 paĔstwowych przedsiĊbiorstw uzdrowiskowych (PPU) ulegáo przeksztaáceniu typu kapitaáowego (komercjalizacja) w jednoosobowe spóáki Skarbu PaĔstwa. NastĊpnie minister skarbu rozpocząá prywatyzacjĊ poĞrednią jakoĞcieĪki przeksztaáceĔ wáasnoĞciowych, która polega na zbywaniu akcji lub udziaáów spóáek powstaáych w wyniku komercjalizacji, naleĪących do Skarbu PaĔstwa albo jednostek samorządu terytorialnego, inwestorom strategicznym

13 Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiĊbiorstw paĔ-stwowych (DzU nr 118, poz. 561 ze zm.).

lub kapitaáowym¹⁴. Szczegóáowe warunki sprzedaĪy akcji/udziaáów spóáek okreĞlone są w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 maja 2011 roku w sprawie szczegóáowego trybu zbywania akcji Skarbu PaĔstwa¹⁵.

Jednym z najtrudniejszych problemów jest prywatyzacja spóáek Skarbu PaĔstwa, która przebiega doĞü powoli. Zasadniczym celem opracowania kon-cepcji prywatyzacji ZLU byáo utrzymanie funkcji leczniczych ZLU, ochrona surowców naturalnych wystĊpujących w uzdrowiskach statutowych oraz pozy-skanie Ğrodków na dokapitalizowanie spóáek uzdrowiskowych, które bĊdą wy-áączone z procesu prywatyzacji w celu zabezpieczenia wykonania zadaĔ wyni-kających z polityki zdrowotnej paĔstwa. Ponadto zdaniem wáadz Ministerstwa Skarbu PaĔstwa spóáki uzdrowiskowe dziaáające w warunkach rosnącej konku-rencji podmiotów Ğwiadczących usáugi uzdrowiskowe wymagają natychmia-stowego wsparcia finansowego w celu poprawy standardów Ğwiadczenia usáug leczniczych i umoĪliwienia dalszego rozwoju. NaleĪy zwróciü uwagĊ na fakt, Īe Narodowy Fundusz Zdrowia kontraktujący usáugi w trybie publicznym kieruje siĊ jakoĞcią usáug i ich ceną, a nie strukturą wáasnoĞciową. W tej sytuacji na gorszej pozycji są spóáki uzdrowiskowe, które przegrywają z rosnącą konkuren-cją. PowyĪsze argumenty staáy siĊ podstawą do zmniejszenia liczby spóáek uzdrowiskowych, wyáączonych z prywatyzacji mocą Rozporządzenia Ministra Skarbu PaĔstwa z dnia 20 lipca 2007 roku w sprawie wykazu zakáadów lecznic-twa uzdrowiskowego, prowadzonych w formie jednoosobowych spóáek Skarbu PaĔstwa, które nie bĊdą podlegaü prywatyzacji¹⁶, wskazując na 14 spóáek uzdrowiskowych wyáączonych z procesu prywatyzacji. Równolegle z pracami nad projektem wyĪej wymienionej ustawy w latach 2003–2005 trwaáy prace MiĊdzyresortowego Zespoáu ds. Aktywizacji Spoáeczno-Gospodarczej Uzdro-wisk¹⁷. Zespóá opracowaá „Zintegrowany program rozwoju uzdrowisk ze

14 T. Woáowiec, Proces prywatyzacji i komercjalizacji uzdrowiskowych zakáadów opieki zdrowotnej, Biuletyn Informacyjny SGU RP, nr 3, Krynica 2001, s. 64.

15 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 2011 r. w sprawie szczegóáowego try-bu zbywania akcji Skartry-bu PaĔstwa (DzU nr 114, poz. 6640).

16 Rozporządzenie Ministra Skarbu PaĔstwa z dnia 20 lipca 2007 r. w sprawie wykazu za-káadów lecznictwa uzdrowiskowego prowadzonych w formie jednoosobowych spóáek Skarbu PaĔstwa, które nie bĊdą podlegaü prywatyzacji (DzU nr 146, poz. 1026).

17 Powoáany zarządzeniem nr 48 Prezesa Rady Ministrów RP z dnia 2 lipca 2003 r. jako organ doradczy Rady Ministrów.

gólnym uwzglĊdnieniem usáug turystycznych”¹⁸ zawierający koncepcjĊ prywa-tyzacji ZLU. Wedle niej dokonano podziaáu spóáek uzdrowiskowych na trzy zasadnicze grupy: spóáki wyáączone z prywatyzacji (grupa I), spóáki przezna-czone do prywatyzacji z zachowaniem przez Skarb PaĔstwa wiĊkszoĞciowego pakietu akcji przez okres co najmniej 5 lat (grupa II) i spóáki przeznaczone do prywatyzacji (grupa III). W kontekĞcie przeprowadzonej prywatyzacji MiĊdzy-resortowy Zespóá do Spraw Aktywizacji Spoáeczno-Gospodarczej Uzdrowisk zaproponowaá, aby Ğrodki finansowe pozyskiwane z wpáywów z prywatyzacji spóáek uzdrowiskowych przeznaczyü na tworzenie specjalnego funduszu uzdrowiskowego w celu wsparcia dziaáaĔ inwestycyjnych w uzdrowiskach sta-tutowych. W konsekwencji dziaáaĔ dotyczących zmniejszenia liczby spóáek uzdrowiskowych wyáączonych z prywatyzacji minister skarbu paĔstwa, w poro-zumieniu z ministrem zdrowia, 8 paĨdziernika 2008 roku podpisaá kolejne roz-porządzenie w sprawie wykazu zakáadów lecznictwa uzdrowiskowego prowa-dzonych w formie jednoosobowych spóáek Skarbu PaĔstwa, które nie bĊdą pod-legaü prywatyzacji¹⁹. W rozporządzeniu poddano weryfikacji listĊ nieprywaty-zowanych spóáek, ograniczając ją do 7 spóáek uzdrowiskowych zlokalizowa-nych w Busku-Zdroju, Ciechocinku, Koáobrzegu, Krynicy-Zdroju, Lądku--Zdroju, Rymanowie-Zdroju i ĝwinoujĞciu. Zgodnie z Rozporządzeniem Mini-stra Skarbu PaĔstwa z dnia 21 listopada 2012 roku²⁰ w sprawie wykazu zakáa-dów lecznictwa uzdrowiskowego prowadzonych w formie jednoosobowych spóáek Skarbu PaĔstwa, które nie bĊdą podlegaü prywatyzacji, jedyną taką spóáką uzdrowiskową jest „Uzdrowisko Krynica-ĩegiestów” SA z siedzibą w Krynicy-Zdroju.

Od momentu komercjalizacji PPU w 1998 roku do chwili obecnej sprywa-tyzowano tylko Uzdrowisko NaáĊczów SA, przez sprzedaĪ w 2001 roku 85%

akcji firmie East Springs International NV z Amsterdamu. Pozostaáe 15% akcji przeznaczono dla pracowników spóáki. W wyniku zgáoszonych roszczeĔ repry-watyzacyjnych ze spadkobiercami byáego wáaĞciciela przedsiĊbiorstwa

18 Sprawozdanie MiĊdzyresortowego Zespoáu do Spraw Aktywizacji Spoáeczno-Gospo-darczej Uzdrowisk dziaáającego przy Radzie Ministrów z 4 stycznia 2005 r.

19 Rozporządzenie Ministra Skarbu PaĔstwa z dnia 8 paĨdziernika 2008 r. w sprawie wy-kazu zakáadów lecznictwa uzdrowiskowego prowadzonych w formie jednoosobowych spóáek Skarbu PaĔstwa, które nie bĊdą podlegaü prywatyzacji (DzU nr 192, poz. 1186).

20 Rozporządzenie Ministra Skarbu PaĔstwa z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie wykazu zakáadów lecznictwa uzdrowiskowego prowadzonych w formie jednoosobowych spóáek Skarbu PaĔstwa, które nie bĊdą podlegaü prywatyzacji (DzU z 2012, poz. 1332).

wiskowego Szczawnica podpisano w 2005 roku porozumienie dotyczące dal-szego funkcjonowania i prywatyzacji Uzdrowiska Szczawnica SA. W związku z tym Skarb PaĔstwa staá siĊ mniejszoĞciowym akcjonariuszem tej Spóáki. Mi-nisterstwo Skarbu PaĔstwa sprawuje nadzór wáaĞcicielski wobec 25 spóáek uzdrowiskowych, z czego 11 to jednoosobowe spóáki Skarbu PaĔstwa. Przeáo-mowe dla procesu prywatyzacji byáy lata 2010 i 2011 – udaáo siĊ sprywatyzo-waü 13 spóáek uzdrowiskowych.