Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

Towarzystwo tworzy rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celów wypłacalności, przeznaczone na pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań, jakie mogą wyniknąć z zawartych umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych.

Wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności stanowi sumę najlepszego oszacowania oraz marginesu ryzyka.

Tabela 16. Analiza rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności wg stanu na 31.12.2021 (w tys. zł)

LOB Linia biznesu (Lob)

Najlepsze oszacowanie 1 Ubezpieczenia pokrycia kosztów

świadczeń medycznych 301 0 0 91 392

2 Ubezpieczenia na wypadek

utraty dochodów -5 196 2 764 0 1 131 -1 302

31

Ubezpieczenia związane z wartością indeksu

i ubezpieczenia związane z UFK

0 0 0 0 0

32 Pozostałe ubezpieczenia na

życie 0 0 10 699 818 11 517

Pozostałe 0 0 0 0 0

Razem -4 896 2 764 10 699 2 040 10 607

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celów wypłacalności tworzone są w kwocie równej ich bieżącej wartości, którą zakład ubezpieczeń powinien zapłacić przy natychmiastowym przeniesieniu swoich praw i zobowiązań z tytułu zawartych umów ubezpieczenia na inny zakład ubezpieczeń.

Wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych tworzonych dla celów wypłacalności jest ustalana w sposób ostrożny, wiarygodny i obiektywny. Obliczenia są zgodne z danymi dostępnymi na rynkach finansowych oraz ogólnodostępnymi danymi na temat ryzyka aktuarialnego.

60 Najlepsze oszacowanie (best estimate) jest równe oczekiwanej wartości obecnej przyszłych przepływów pieniężnych, obliczonej przy zastosowaniu odpowiedniej struktury terminowej stopy procentowej wolnej od ryzyka. Obliczenie najlepszego oszacowania jest dokonywane na podstawie aktualnych i wiarygodnych informacji i realistycznych założeń. Prognozy przepływów pieniężnych stosowane w obliczeniu najlepszego oszacowania uwzględniają wpływy i wypływy pieniężne wymagane do rozliczenia zobowiązań z tytułu zawartych umów ubezpieczenia w okresie trwania tych zobowiązań.

Margines ryzyka ma wysokość zapewniającą, aby wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności odpowiadała kwocie, której zakład ubezpieczeń zażądałby za przejęcie zobowiązań z tytułu zawartych umów ubezpieczenia i wywiązanie się z zobowiązań.

Najlepsze oszacowanie (best estimate) dla ubezpieczeń z Linii Biznesu 1 i 2 odpowiada oczekiwanej obecnej wartości przyszłych przepływów pieniężnych ważonych prawdopodobieństwem ich realizacji, obliczonej przy zastosowaniu odpowiedniej struktury terminowej stopy procentowej wolnej od ryzyka.

Przyszłe przepływy pieniężne z tytułu zawartych umów ubezpieczenia uwzględniają:

• świadczenia i odszkodowania z tytułu szkód, które zaistnieją w przyszłych okresach sprawozdawczych – oszacowane na podstawie przewidywanej szkodowości oraz najlepszego oszacowania przyszłej składki zarobionej z istniejących umów,

• wydatki na koszty likwidacji szkód dotyczące szkód z pkt 1) – oszacowane na podstawie udziału kosztów likwidacji we współczynniku szkodowości,

• wydatki z tytułu kosztów akwizycji, które będą poniesione w przyszłych okresach sprawozdawczych – obejmujące przyszłe prowizje pośredników ubezpieczeniowych dotyczące przyszłych składek,

• wydatki na koszty administracyjne dotyczące umów już zawartych ustalone w sposób zgodny z przewidywanymi kosztami administracyjnymi i ich alokacją pomiędzy zawartymi polisami i nowym biznesem,

• wpływy z tytułu przyszłych składek z umów już zawartych,

• wydatki z tytułu premii i rabatów dla ubezpieczonych ustalane w sposób zgodny z tworzeniem tej rezerwy dla celów statutowych.

Zastosowane stopy dyskontowe są zgodne ze stopami publikowanymi przez EIOPA według stanu na 31 grudnia 2021 roku.

Najlepsze oszacowanie (best estimate) rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia odpowiada oczekiwanej obecnej wartości przyszłych przepływów pieniężnych ważonych prawdopodobieństwem ich realizacji, obliczonej przy zastosowaniu odpowiedniej struktury terminowej stopy procentowej wolnej od ryzyka. Przyszłe przepływy pieniężne z tytułu szkód zaistniałych do dnia bilansowego uwzględniają:

• przyszłe wypłaty odszkodowań z tytułu szkód zgłoszonych do dnia bilansowego – - ustalone na podstawie zarejestrowanych przez Towarzystwo szkód zgłoszonych oszacowanych w sposób zgodny ze sprawozdaniem statutowym,

• wydatki na koszty likwidacji szkód z pkt 1) – oszacowane na podstawie udziału kosztów likwidacji szkód w rezerwach z pkt. 1 tworzonych dla celów statutowych,

• przyszłe wypłaty odszkodowań z tytułu szkód zaistniałych ale niezgłoszonych do dnia bilansowego – oszacowane na podstawie danych dotyczących przebiegu procesu zgłaszania szkód,

61

• wydatki na koszty likwidacji szkód z pkt 3) – oszacowane na podstawie udziału kosztów likwidacji szkód z pkt. 3 w rezerwach tworzonych dla celów statutowych.

W 2021 roku Towarzystwo przeprowadziło analizę parametrów i założeń stosowanych w ramach obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, szczególnie dla ubezpieczeń grupowych. W wyniku analizy zostały uaktualnione parametry kosztów administracyjnych, rezygnacji, projekcji wypłat i śmiertelności w produktach, dla których analiza danych empirycznych wykazała istotne różnice w stosowanych wysokościach parametrów w stosunku do poprzedniego okresu.

Zakład do wyliczenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych nie stosuje specjalnych założeń dotyczących przyszłych działań zarządczych niż te, które wynikają z założeń będących podstawą formuły standardowej.

Zakłada również, że przyszłe zachowania ubezpieczonych będą analogiczne do zaobserwowanych w portfelu.

Towarzystwo stosuje uproszczenia polegające m.in. uśrednianiu parametrów dotyczących założeń dotyczących kosztów, umieralności w przypadku braku wystarczających danych statystycznych, czy uwzględnieniu np. karencji w przepływach. Towarzystwo nie zastosowało innych uproszczeń przy obliczaniu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych poza wskazanymi powyżej.

W związku z niedużym portfelem Towarzystwa występuje niepewność związana z wartością utworzonych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. W szczególności niepewność dotyczy przyjętych parametrów w zakresie realizacji rezygnacji, umieralności i zachorowalności jak również przyszłych kosztów związanych z obsługą umów. Ryzyko to podlegało procesowi mitygacji poprzez ostrożne oszacowanie przyszłych wydatków.

Różnica wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności w stosunku do poprzedniego okresu jest zaprezentowana poniżej.

62 Tabela 17. Analiza zmian rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności w stosunku do 2020 roku (w tys. zł)

Różnice wynikają z rozwoju biznesu w 2021 roku oraz zmiany wartości parametrów szkodowości, śmiertelności, kosztów administracyjnych, rezygnacji, projekcji wypłat w stosunku do poprzedniego okresu. Wzrost parametrów dotyczących szkodowości i śmiertelności wynika z rozpoznanego efektu pandemii wirusa SARS-CoV-2.

Oczekiwane zyski z przyszłych składek wynoszą 7 273 tys. zł. Dotyczą one głównie grupowych ubezpieczeń na życie w zakresie następstw nieszczęśliwych wypadków.

Zakład przeprowadził analizę wrażliwości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

Zastosowano 12 alternatywnych założeń dotyczących najistotniejszych parametrów. Poniżej przedstawiono wpływ zmian parametrów na najlepsze oszacowanie.

LOB

Linia biznesu (Lob) - zobowiązania z ubezpieczeń

innych niż na życie

Najlepsze oszacowanie

Margines

ryzyka Razem Rezerwa

składki

Rezerwa

szkodowa Na życie

1

Ubezpieczenia pokrycia kosztów świadczeń medycznych

-40 0 0 -11 -51

2 Ubezpieczenia na wypadek

utraty dochodów 1 842 816 0 43 2 700

31

Ubezpieczenia związane z wartością indeksu i ubezpieczenia związane z UFK

0 0 0 0 0

32 Pozostałe ubezpieczenia na

życie 0 0 803 -63 740

Pozostałe 0 0 0 0 0

Razem 1 802 816 803 -31 3 389

63 Tabela 18. Analiza wrażliwości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i ich wpływ na najlepsze oszacowanie

Założenia:

• stopy procentowe -1%/+1%. Podczas testu wrażliwości dla stóp procentowych stosuje się jednoczesną zmianę krzywej dochodowości oraz wyceny aktywów i zobowiązań, za wyjątkiem założeń dotyczących indeksacji dla ubezpieczeń grupowych oraz kontynuowanych. Zmiany wynikłe z tytułu tego testu wrażliwości są relatywnie niewielkie, ponieważ zmiany marż inwestycyjnych są zniwelowane poprzez efekt zmiany stóp referencyjnych użytych do dyskontowania,

• szkodowość 110%/90%. Dla celów wyliczenia wartości przyszłych szkód zastosowano zwiększenie o 10% lub zmniejszenie o 10% oczekiwanych współczynników szkodowości,

• Qx 110%/90%. Dla celów wyliczenia wartości wypłat rentowych zastosowano zwiększenie o 10% lub zmniejszenie o 10% oczekiwanych współczynników dotyczących umieralności,

• szkody zaszłe -0,50%/+0,50%. Dla oszacowania zmian na rezerwach szkodowych zastosowano dodanie lub odjęcie narzutu na całość szkód przy projekcji przyszłych wypłat,

• rezygnacje -10%/+10%. Dla oszacowania zmian na rezerwach składek zastosowano zmniejszenie o 10 punktów procentowych (ale nie mniej niż 0) lub zwiększenie o 10 punktów procentowych rezygnacji z umów,

• koszty administracyjne 110%/90%. Dla celów wyliczenia wartości kosztów administracyjnych w rezerwie składek zwiększono o 10% / zmniejszono o 10% te koszty.

Parametr

Wartość zmiany parametru

Najlepsze oszacowanie

Zmiana procentowa (p.p.)

1 Stopa Procentowa +1% 0

2 Stopa Procentowa -1% 0

3 Szkodowość: +10% 37

4 Szkodowość: -10% -37

5 Qx +10% 19

6 Qx -10% -19

7 Szkody zaszłe +10% 8

8 Szkody zaszłe -10% -8

9 Rezygnacje +10 p.p. 3

10 Rezygnacje -10 p.p. -4

11 Koszty administracyjne +10% 8

12 Koszty administracyjne -10% -8

64 Największy negatywny efekt ma zmiana parametrów dotyczących umieralności i szkodowości.

Zakład zabezpiecza się przed tą zmianą poprzez dywersyfikację ryzyka oraz nie zawieranie długoterminowych umów.

Wykaz istotnych różnic pomiędzy sprawozdaniem statutowym a sprawozdaniem sporządzonym dla celów wypłacalności w zakresie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych przedstawia się jak poniżej.

Tabela 19. Analiza istotnych różnic rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności i zgodnie ze sprawozdaniem statutowym (w tys. zł)

Lp. Linia biznesu (LOB)

Kwota wyceny RTU wg PSR

Kwota wyceny RTU wg WII

Różnica Najlepsze

oszacowanie

Margines

ryzyka Razem a Ubezpieczenia pokrycia kosztów

świadczeń medycznych 305 301 91 392 -87

b Ubezpieczenia na wypadek

utraty dochodów 3 873 -2 433 1 131 -1 302 5 174

c

Ubezpieczenia związane z wartością indeksu i

ubezpieczenia związane z UFK

0 0 0 0 0

d Pozostałe ubezpieczenia na

życie 10 024 10 699 818 11 517 -1 493

Razem 14 201 8 567 2 040 10 607 3 594

Różnica wynika głównie z odmiennego rozpoznania przyszłych kosztów w rezerwach do granicy umowy i podejścia do najlepszego oszacowania. Dodatkowo w ramach rezerw PSR nie rozpoznaje się marginesu ryzyka.

Udział reasekuratora w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych tworzony jest analogicznie do tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto, uwzględniając wpływy i wydatki na udziale reasekuratora obejmujące:

• wpływy z tytułu udziału reasekuratora w odszkodowaniach,

• wpływy z tytułu udziału reasekuratora w kosztach likwidacji szkód,

• wpływy z tytułu prowizji reasekuracyjnych,

• wydatki z tytułu składek cedowanych na reasekuratora,

• wydatki z tytułu zwrotów odszkodowań cedowanych na reasekuratora.

Wykaz istotnych różnic pomiędzy sprawozdaniem statutowym a sprawozdaniem sporządzonym dla celów wypłacalności w zakresie udziału reasekuratora w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych przedstawia się jak poniżej.

65 Tabela 20. Analiza istotnych różnic rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale reasekuratora dla celów wypłacalności i zgodnie ze sprawozdaniem statutowym (w tys. zł)

Różnica wynika głównie z innej wysokości rezerw brutto pomiędzy PSR i WII dla produktów reasekurowanych.

Zakład nie stosuje korekty dopasowującej, korekty z tytułu zmienności, przejściowej struktury terminowej stopy procentowej wolnej od ryzyka ani też przejściowego odliczenia o których mowa w art. 296, p. 2 pp. d, e, f, g Aktu Delegowanego.