Ka˝dy sygna∏ przeznaczony jest dla okreÊlonej gru-py uczestników ruchu. Ze wzgl´du na przeznacze-nie wyró˝nia si´ nast´pujàce rodzaje sygna∏ów:
a) sygna∏y dla kierujàcych pojazdami, b) sygna∏y dla pieszych i rowerzystów, c) sygna∏y dla kierujàcych tramwajami,
d) sygna∏y dla kierujàcych pojazdami wykonujàcy-mi odp∏atny przewóz osób na regularnych li-niach, poruszajàcymi si´ po wydzielonych dla nich pasach ruchu, zwane dalej sygna∏ami dla kierujàcych autobusami.
Sygna∏y dla kierujàcych pojazdami przeznaczone sà dla wszystkich uczestników ruchu, o ile nie sà dla nich zastosowane sygna∏y wymienione w lit. a—d.
Form´ sygna∏u okreÊla jego barwa lub zestaw barw, kszta∏t oraz sposób wyÊwietlania.
W sygnalizacji Êwietlnej u˝ywa si´ barw: czerwo-nej, zieloczerwo-nej, ˝ó∏tej i bia∏ej.
W sygnalizacji Êwietlnej u˝ywa si´ dwóch sposo-bów nadawania sygna∏ów: ciàg∏ego i migajàcego z cz´stotliwoÊcià 2 ± 0,50 Hz (120 ± 30 przerw/min), przy czym stosunek czasu nadawania sygna∏u do czasu braku sygna∏u powinien byç jak 0,6 do 0,4.
Sygna∏y mogà byç nadawane tylko w ustalonych, dopuszczalnych sekwencjach, okreÊlajàcych po-wtarzalnà kolejnoÊç ich nadawania.
Do nadawania sekwencji sygna∏ów u˝ywa si´ sy-gnalizatorów, których postaç (uk∏ad komór sygnali-zacyjnych i rodzaje soczewek) uzale˝niona jest od przeznaczenia nadawanych sygna∏ów.
4.2. Sygna∏y dla kierujàcych pojazdami 4.2.1. Sygna∏y o sekwencji podstawowej
Dla kierujàcych pojazdami stosuje si´ nast´pujàce sygna∏y Êwietlne:
— sygna∏ czerwony oznaczajàcy zakaz wjazdu za sygnalizator,
— sygna∏ czerwony i ˝ó∏ty nadawane jednoczeÊnie oznaczajàce zakaz wjazdu za sygnalizator; sy-gna∏y te oznaczajà tak˝e, ˝e za chwil´ nadawany b´dzie sygna∏ zielony,
— sygna∏ zielony oznaczajàcy zezwolenie na wjazd za sygnalizator, z zastrze˝eniem, ˝e jeÊli brak jest mo˝liwoÊci opuszczenia skrzy˝owania w trakcie nadawania sygna∏u zielonego lub wjazd na skrzy˝owanie spowodowa∏by zagro˝enie bezpie-czeƒstwa innych uczestników ruchu, nie wolno wje˝d˝aç za sygnalizator,
— sygna∏ ˝ó∏ty oznaczajàcy zakaz wjazdu za sygna-lizator, chyba ˝e w chwili rozpocz´cia nadawania tego sygna∏u pojazd znajduje si´ tak blisko sy-gnalizatora, ˝e nie mo˝e byç zatrzymany przed nim bez gwa∏townego hamowania; sygna∏ ten oznacza jednoczeÊnie, ˝e za chwil´ nadawany b´dzie sygna∏ czerwony.
Sygna∏y te nadawane sà jako sygna∏y sta∏e i wyst´-pujà jako sygna∏y ogólne nadawane przez zator S-1 lub kierunkowe nadawane przez sygnali-zator S-3. Sygna∏y ogólne majà kszta∏t ko∏a o
odpo-wiedniej barwie i dotyczà kierujàcych pojazdami niezale˝nie od planowanego kierunku jazdy.
Sygna∏y kierunkowe majà postaç czarnej strza∏ki na polu czerwonym lub ˝ó∏tym oraz zielonej strza∏ki na polu czarnym, skierowanej w kierunku jazdy. Sy-gna∏ kierunkowy zielony oznacza, ˝e podczas jazdy we wskazanym kierunku nie wyst´puje kolizja z in-nymi uczestnikami ruchu.
Na wlocie dopuszcza si´ zastosowanie jednocze-Ênie sygna∏u ogólnego i kierunkowego wy∏àcznie w przypadku, gdy sygna∏ kierunkowy nie wskazuje kierunku tylko na wprost.
Sygna∏y dla kierujàcych pojazdami nadawane sà w nast´pujàcej sekwencji podstawowej:
czerwony → czerwony i ˝ó∏ty → zielony → ˝ó∏ty → czerwony
Sygna∏y o sekwencji podstawowej nadawane sà przez sygnalizatory trójkomorowe o uk∏adzie ko-mór jak pokazano na rysunkach: 4.2.1 — sygna∏y ogólne oraz 4.2.2 do 4.2.8 — sygna∏y kierunkowe.
Je˝eli przy zastosowaniu sygna∏u kierunkowego dla skr´cajàcych w lewo mo˝liwe jest bezkolizyjne za-wracanie z lewego skrajnego pasa ruchu, na sygna-lizatorze kierunkowym wskazuje si´ kierunek w le-wo i do zawracania zgodnie z opisem do rys. 4.2.5.
Je˝eli pas do jazdy w prawo lub w lewo jest ukie-runkowany pod kàtem mniejszym ni˝ 50°, strza∏k´
nale˝y skierowaç w gór´ pod kàtem 45°.
Rys. 4.2.1. Sygnalizator ogólny S-1 nadajàcy podstawowà sekwencj´ sygna∏ów
Rys. 4.2.2. Sygnalizator kierunkowy S-3 z sygna∏ami kierunkowymi na wprost
Rys. 4.2.3. Sygnalizator kierunkowy S-3 z sygna∏ami kierunkowymi w lewo
Rys. 4.2.4. Sygnalizator kierunkowy S-3 z sygna∏ami kierunkowymi w prawo
Rys. 4.2.5. Sygnalizator kierunkowy S-3 z sygna∏ami kierunkowymi na wprost i w lewo. Symbole strza∏ek obrócone o 90° w lewo oznaczajà sygna∏y kierunkowe w lewo i do zawracania
Rys. 4.2.6. Sygnalizator kierunkowy S-3 z sygna∏ami kierunkowymi na wprost i w prawo
Rys. 4.2.7. Sygnalizator kierunkowy S-3 z sygna∏ami kierunkowymi w lewo i w prawo
Rys. 4.2.8. Sygnalizator kierunkowy S-3 z sygna∏ami kierunkowymi do zawracania
4.2.2. Sygna∏ dopuszczajàcy skr´canie w kierunku wskazanym strza∏kà
Oprócz sygna∏ów ogólnych oraz kierunkowych, na skrzy˝owaniu stosuje si´ sygna∏ dopuszczajàcy skr´canie w kierunku wskazanym strza∏kà w posta-ci sygna∏u czerwonego ogólnego i zielonej strza∏ki skierowanej w lewo lub w prawo nadawany przez sygnalizator S-2 (rys. 4.2.9). Sygna∏ ten zezwala na
ruch w najbli˝szà drog´ na skrzy˝owaniu w kierun-ku wskazanym strza∏kà, po zatrzymaniu si´ przed sygnalizatorem. Sygna∏ dopuszczajàcy skr´canie w kierunku wskazanym strza∏kà mo˝e byç ny jednokrotnie lub wielokrotnie podczas nadawa-nia sygna∏u czerwonego w czasie, gdy nie nast´pu-je kolizja z innymi uczestnikami ruchu, przy czym nie dopuszcza si´ nadawania go w trakcie nadawa-nia sygna∏u ˝ó∏tego.
Rys. 4.2.9. Sygnalizatory S-2 nadajàce sygna∏ dopuszczajàcy skr´canie w kierunku wskazanym strza∏kà
W przypadkach uzasadnionych nat´˝eniem i kie-runkowym rozk∏adem ruchu, gdy pas przeznaczony dla skr´cajàcych w prawo lub w lewo jest wydzie-lony wysepkà w kraw´˝nikach lub jest jedynym pa-sem ruchu na wlocie, mo˝na zamiast pe∏nego sy-gna∏u trójbarwnego zastosowaç sygna∏ dopuszcza-jàcy skr´canie w kierunku wskazanym strza∏kà, nadawany w sekwencji:
czerwony → czerwony z zielonà strza∏kà → czerwony
4.2.3. Sygna∏y nadawane w sekwencjach innych ni˝ podstawowa
W drogowej sygnalizacji Êwietlnej u˝ywa si´ sy-gna∏ów sterujàcych ruchem pojazdów tak˝e w in-nych sekwencjach ni˝ podstawowa:
a) w sygnalizacjach poza skrzy˝owaniami, dla ste-rowania ruchem wahad∏owym mo˝na u˝ywaç sygna∏ów tylko o dwóch barwach: czerwonej i zielonej w sekwencji:
czerwony → zielony → czerwony
b) nad pasami o przemiennym kierunku ruchu stosu-je si´ sygna∏y S-4 oraz S-7. Sygna∏y Êwietlne nada-wane przez sygnalizator S-4 (rys. 4.2.10) oznaczajà:
— sygna∏ czerwony w kszta∏cie dwóch skrzy˝o-wanych kresek (w formie litery x) — zakaz wjazdu na pas ruchu, nad którym sygna∏ jest nadawany,
— sygna∏ zielony w kszta∏cie strza∏ki skierowa-nej w dó∏ — zezwolenie na wjazd na pas ru-chu, nad którym sygna∏ jest nadawany,
— sygna∏ S-7 (rys. 4.2.11) w kszta∏cie ˝ó∏tej strza∏ki skierowanej grotem ukoÊnie w pra-wo lub w lepra-wo w dó∏ — nakaz jak najszybsze-go opuszczenia pasa ruchu, nad którym sy-gna∏ jest nadawany.
Sygna∏y te, okreÊlajàce dozwolony w danym okre-sie sposób wykorzystania wskazanego pasa, nie tworzà powtarzalnej sekwencji w takim sensie, jak pozosta∏e sygna∏y. Sà one nadawane alternatyw-nie jako sygna∏y sta∏e przez ca∏y okres obowiàzy-wania danej organizacji ruchu na pasach o ruchu przemiennym. Sygna∏y nadawane przez sygnaliza-tor S-4 majà postaç sygna∏u sta∏ego, sygna∏y nadawane przez sygnalizator S-7 majà postaç sy-gna∏u migajàcego i sysy-gna∏u sta∏ego.
Rys. 4.2.10. Sygnalizator S-4 z sekwencjà sygna∏ów nad pasami o przemiennym kierunku ruchu
Rys. 4.2.11. Sygnalizator S-7 z sekwencjà sygna∏ów nad pasami o przemiennym kierunku ruchu c) w sygnalizacjach wzbudzanych przez tramwaj
na przeci´ciach drogi z torami tramwajowymi stosuje si´ sygna∏ czerwony i sygna∏ ˝ó∏ty o na-st´pujàcej sekwencji:
˝ó∏ty migajàcy → ˝ó∏ty sta∏y → czerwony → ˝ó∏ty migajàcy
Stanem ustalonym jest sygna∏ ˝ó∏ty migajàcy. W okre-sach przerw w komunikacji tramwajowej, np. w godzi-nach nocnych, stanem ustalonym jest brak sygna∏u.
Sekwencja ta nadawana jest przez sygnalizatory dwukomorowe i pokazana na rysunku 4.2.12.
Rys. 4.2.12. Sekwencja sygna∏ów dla kierujàcych pojazdami w sygnalizacji wzbudzanej przez tramwaj
d) na przejazdach kolejowych, przy wjazdach na ru-chome mosty i promy oraz w miejscu wyjazdu pojazdów uprzywilejowanych na drog´ stosuje
si´ nadawane okresowo dwa sygna∏y czerwone migajàce naprzemiennie lub pojedynczy sygna∏
czerwony migajàcy. Dopuszcza si´, w
przypad-kach uzasadnionych zwi´kszonym nat´˝eniem ruchu wyjazdowego pojazdów uprzywilejowa-nych, zastosowanie w takich przypadkach sy-gnalizacji, o której mowa w lit. c (rys. 4.2.12), o nast´pujàcej sekwencji sygna∏ów:
brak sygna∏u → ˝ó∏ty migajàcy → ˝ó∏ty sta∏y → czerwony → ˝ó∏ty migajàcy → brak sygna∏u Stanem ustalonym jest brak sygna∏u.
4.2.4. Sygna∏ ostrzegawczy
Sygna∏em ostrzegawczym nakazujàcym wszystkim kierujàcym i pieszym zachowanie szczególnej ostro˝noÊci jest migajàcy sygna∏ ˝ó∏ty nadawany przez sygnalizatory dla pojazdów lub sygnalizatory jednokomorowe.
Sygna∏ ostrzegawczy mo˝e byç nadawany zarówno okresowo, tj. w przerwach mi´dzy pracà sygnalizacji w pe∏nym zakresie (z programem trójbarwnym), jak i stale w miejscach, gdzie wyst´puje zagro˝enie bez-pieczeƒstwa ruchu, a które nie kwalifikujà si´ jeszcze do zainstalowania pe∏nej sygnalizacji trójbarwnej.
Sygna∏y ostrzegawcze (pojedyncze lub w postaci fali Êwietlnej) stosuje si´ w przypadku zaj´cia cz´Êci jezd-ni podczas robót prowadzonych w pasie drogowym.
Szczególnymi przypadkami zastosowania sygna∏u ostrzegawczego sà:
— sygna∏ ostrzegawczy po∏àczony ze znakiem D-6 (rys. 4.2.13) zainstalowanym nad przejÊciem dla pieszych, tzw. przejÊcie aktywne. Zaleca si´ sto-sowanie rozwiàzania pokazanego na rys. 4.2.13 lit. a z dwoma sygnalizatorami migajàcymi na-przemiennie,
— sygna∏ w postaci sylwetki pieszego (rys. 4.2.14) stosowany na skrzy˝owaniach z sygnalizacjà Êwietlnà przed przejÊciami dla pieszych usytu-owanymi tak, ˝e sà niewidoczne dla kierujàcych opuszczajàcych skrzy˝owanie; jego nadawanie powinno rozpoczynaç si´ o 1 s wczeÊniej ni˝
rozpocz´cie nadawania sygna∏u zielonego dla pieszych na danym przejÊciu przez jezdni´, na-tomiast zakoƒczenie powinno uwzgl´dniaç czas ewakuacji pieszych po zaprzestaniu nadawania sygna∏u zielonego migajàcego.
Rys. 4.2.14. Sygna∏ ostrzegawczy w postaci migajàcej sylwetki pieszego
4.3. Sygna∏y dla pieszych
Sygna∏y dla pieszych stosuje si´ wy∏àcznie na wy-znaczonych przejÊciach zarówno w obr´bie
skrzy-˝owaƒ z sygnalizacjà, jak i poza nimi, a tak˝e na przejÊciach przez wydzielone torowisko dla pojaz-dów szynowych. Stosuje si´ nast´pujàce sygna∏y w kszta∏cie pieszego:
— sygna∏ czerwony oznaczajàcy zakaz wejÊcia na jezdni´ lub torowisko,
— sygna∏ zielony oznaczajàcy zezwolenie na prze-chodzenie,
— sygna∏ zielony migajàcy oznaczajàcy zezwolenie na przechodzenie, lecz nakazujàcy jak najszybsze jego zakoƒczenie; sygna∏ ten jednoczeÊnie infor-muje, ˝e za chwil´ zapali si´ sygna∏ czerwony.
Zaleca si´ ∏àczenie sygnalizacji Êwietlnej na przej-Êciach dla pieszych z sygnalizacjà dêwi´kowà i/lub wibracyjnà, informujàcà osoby z dysfunkcjà wzroku lub wzroku i s∏uchu o rodzaju nadawanych
sygna-∏ów. ¸àczne stosowanie obu rodzajów sygnalizacji jest obowiàzkowe w przypadku lokalizacji przejÊç dla pieszych (odosobnionych i w ramach skrzy˝o-waƒ) w pobli˝u oÊrodków dla osób niepe∏nospraw-nych lub gdzie istnieje prawdopodobieƒstwo korzy-stania przez takie osoby z przejÊç dla pieszych.
Stosowanie sygna∏ów akustycznych w przypadku usytuowania elementów nadajàcych te sygna∏y w bezpoÊredniej bliskoÊci budynków mieszkalnych (np. przy chodnikach w´˝szych ni˝ 3 metry) jest niedozwolone. W takich przypadkach nale˝y zastà-piç sygna∏y akustyczne sygna∏ami wibracyjnymi.
Sygna∏y dla pieszych nadawane byç mogà tylko w sekwencji:
czerwony → zielony → zielony migajàcy → czerwony wraz z odpowiadajàcymi im sygna∏ami akustyczny-mi i/lub wibracyjnyakustyczny-mi. Do nadawania sygna∏ów dla a)
b) c)
Rys. 4.2.13. Sygna∏ ostrzegawczy stosowany nad przej-Êciami dla pieszych poza skrzy˝owaniami (a, b, c — ró˝ne warianty umieszczania sy-gnalizatorów ostrzegawczych)
pieszych przeznaczone sà wy∏àcznie sygnalizatory dwukomorowe S-5 pokazane (wraz z sekwencjà sy-gna∏ów) na rysunku 4.3.1.
Rys. 4.3.1. Sygnalizator S-5 dla pieszych z sekwencjà nadawanych sygna∏ów
4.4. Sygna∏y dla rowerzystów
Sygna∏y dla rowerzystów stosuje si´ wy∏àcznie na wyznaczonych przejazdach zarówno w obr´bie skrzy˝owaƒ z sygnalizacjà, jak i poza nimi, a tak˝e na przejazdach przez wydzielone torowisko dla po-jazdów szynowych. Stosuje si´ nast´pujàce
sygna-∏y w kszta∏cie roweru:
— sygna∏ czerwony oznaczajàcy zakaz wjazdu na jezdni´ lub torowisko,
— sygna∏ zielony oznaczajàcy zezwolenie na prze-jazd,
— sygna∏ zielony migajàcy oznaczajàcy zezwolenie na przejazd, lecz nakazujàcy jak najszybsze jego zakoƒczenie; sygna∏ ten jednoczeÊnie informu-je, ˝e za chwil´ zapali si´ sygna∏ czerwony.
Do nadawania sygna∏ów dla rowerzystów przezna-czone sà wy∏àcznie sygnalizatory dwukomorowe S-6 pokazane (wraz z sekwencjà sygna∏ów) na ry-sunku 4.4.1.
Rys. 4.4.1. Sygnalizator S-6 dla rowerzystów z sekwen-cjà nadawanych sygna∏ów
4.5. Sygna∏y dla pieszych i rowerzystów
W sytuacjach podyktowanych wzgl´dami miejsco-wymi (wspólna lokalizacja przejÊç i przejazdów, mo˝liwoÊç ∏àczenia elementów wsporczych, wi-docznoÊç sygnalizatorów) dopuszcza si´ ∏àczenie sygna∏ów dla pieszych i dla rowerzystów w jednym sygnalizatorze. Sygnalizatory dla pieszych i rowe-rzystów, wraz z sekwencjà nadawanych sygna∏ów, pokazane sà na rys. 4.5.1.
Rys. 4.5.1. Sygnalizator dla pieszych i rowerzystów z se-kwencjà nadawanych sygna∏ów
4.6. Sygna∏y dla kierujàcych tramwajami
Dla kierujàcych tramwajami stosuje si´ sygna∏y barwy bia∏ej w nast´pujàcej postaci:
— sygna∏ w kszta∏cie kreski poziomej oznaczajàcy zakaz wjazdu za sygnalizator,
— sygna∏ w kszta∏cie kreski pionowej oznaczajàcy zezwolenie na wjazd za sygnalizator, z zastrze˝e-niem, ˝e jeÊli brak jest mo˝liwoÊci opuszczenia skrzy˝owania w trakcie nadawania sygna∏u ze-zwalajàcego na wjazd lub wjazd na skrzy˝owa-nie spowodowa∏by zagro˝eskrzy˝owa-nie bezpieczeƒstwa innych uczestników ruchu, nie wolno wjechaç za sygnalizator,
— sygna∏ migajàcy w kszta∏cie kreski pionowej lub sygna∏ w postaci dwóch kropek u∏o˝onych po-ziomo oznaczajàcy zakaz wjazdu za sygnaliza-tor; zakaz nie dotyczy kierujàcych tramwajami, które w chwili rozpocz´cia nadawania tego sy-gna∏u by∏y tak blisko, ˝e nie mog∏yby byç zatrzy-mane przed sygnalizatorem bez gwa∏townego hamowania; sygna∏ ten oznacza jednoczeÊnie,
˝e za chwil´ nadawany b´dzie sygna∏ w kszta∏-cie kreski poziomej.
Do nadawania sygna∏ów dla kierujàcych tramwaja-mi przeznaczone sà dwukomorowe sygnalizatory dla tramwajów — ogólne ST — rys. 4.6.1 i kierun-kowe STK — rys. 4.6.2. Dopuszcza si´ równie˝ wy-korzystywanie w tym celu zarówno sygna∏ów, jak i odpowiednich sygnalizatorów (bez tabliczki BUS) przeznaczonych dla kierujàcych autobusami, opisa-nych w punkcie 4.7.
Sygna∏ ogólny oznacza, ˝e podczas przejazdu tram-waju przez skrzy˝owanie mo˝e wystàpiç kolizja z pojazdami skr´cajàcymi na skrzy˝owaniu.
Sygna∏y kierunkowe, nadawane przez sygnalizator STK, dotyczà tylko kierunku jazdy wskazanego strza∏kà. Sygna∏ kierunkowy zezwalajàcy na wjazd za sygnalizator informuje dodatkowo o przejeêdzie we wskazanym kierunku w fazie, w której nie wy-st´puje kolizja z innymi strumieniami ruchu. Do-puszcza si´ stosowanie dodatkowej komory sygna-lizacyjnej o Êrednicy takiej samej, jak pozosta∏ych komór w sygnalizatorze, z bia∏à strza∏kà na czar-nym tle, równowa˝nej tabliczce ze strza∏kami kie-runkowymi, umieszczonej nad sygnalizatorem.
Sygna∏y dla kierujàcych tramwajami mogà byç nadawane tylko w nast´pujàcej sekwencji:
sygna∏ w postaci kreski poziomej → sygna∏ w postaci kre-ski pionowej → sygna∏ migajàcy w postaci kreski pionowej (lub sygna∏ w postaci dwóch kropek umieszczonych poziomo) → sygna∏ w postaci kreski
poziomej
Rys. 4.6.1. Sygnalizator dla tramwajów z sekwencjà nadawanych sygna∏ów
Rys. 4.6.2. Sygnalizatory kierunkowe dla tramwajów
*) Tabliczki kierunkowe lub komory z bia∏ymi strza∏kami kierunkowymi.
Oprócz podanych wy˝ej sygna∏ów mo˝na równie˝
stosowaç sygna∏y kierunkowe STT pokazane na rys. 4.6.3.
Rys. 4.6.3. Sygna∏y kierunkowe nadawane przez sygnali-zator typu STT dla kierujàcych tramwajami:
a) sygna∏ zakazujàcy ruchu
b) sygna∏ zezwalajàcy na ruch we wskazanym kierunku (na wprost, w prawo, w lewo)
c) sygna∏ zezwalajàcy na ruch w dwóch wskazanych kie-runkach (w lewo i w prawo, na wprost i w prawo, w le-wo i na wprost)
Sygna∏y STT majà postaç jednej z podanych ni˝ej kombinacji dwóch lub trzech bia∏ych punktów (trzech w rz´dzie górnym i jednego w rz´dzie dolnym):
— sygna∏ w kszta∏cie trzech punktów poziomo w rz´dzie górnym, oznaczajàcy zakaz ruchu we wszystkich kierunkach,
— sygna∏ w kszta∏cie dwóch punktów: jednego w rz´dzie dolnym i jednego w rz´dzie górnym (prawego, Êrodkowego lub lewego), oznaczajàcy zezwolenie na ruch we wskazanym kierunku (od-powiednio: w prawo, na wprost lub w lewo) i za-kaz ruchu we wszystkich pozosta∏ych kierunkach,
— sygna∏ w kszta∏cie trzech punktów: jednego w rz´dzie dolnym i dwóch w rz´dzie górnym (prawego i Êrodkowego lub Êrodkowego i lewe-go), oznaczajàcy zezwolenie na ruch w obu wskazanych kierunkach (odpowiednio: w prawo i na wprost lub na wprost i w lewo) i zakaz ru-chu w trzecim kierunku.
Sygna∏y kierunkowe STT mogà wyst´powaç w do-wolnej sekwencji.
4.7. Sygna∏y dla kierujàcych autobusami
Dla kierujàcych pojazdami, wykonujàcymi odp∏at-ny przewóz osób na regularodp∏at-nych liniach, poruszajà-cymi si´ po wydzielonych dla nich pasach ruchu, stosuje si´ oddzielne sygna∏y barwy bia∏ej, zwane dalej sygna∏ami dla kierujàcych autobusami, w na-st´pujàcej postaci:
— sygna∏ w kszta∏cie kreski poziomej oznaczajàcy zakaz wjazdu za sygnalizator,
— sygna∏ w postaci kreski poziomej i dwóch kro-pek rozmieszczonych poziomo oznaczajàcy
za-*)
*)
kaz wjazdu za sygnalizator oraz informujàcy, ˝e za chwil´ nadawany b´dzie sygna∏ w kszta∏cie kreski pionowej,
— sygna∏ w kszta∏cie kreski pionowej oznaczajàcy zezwolenie na wjazd za sygnalizator, z zastrze˝e-niem, ˝e jeÊli brak jest mo˝liwoÊci opuszczenia skrzy˝owania w trakcie nadawania sygna∏u ze-zwalajàcego na wjazd lub wjazd na skrzy˝owa-nie spowodowa∏by zagro˝eskrzy˝owa-nie bezpieczeƒstwa innych uczestników ruchu, nie wolno wjechaç za sygnalizator,
— sygna∏ w kszta∏cie dwóch kropek rozmieszczo-nych poziomo, oznaczajàcy zakaz wjazdu za sy-gnalizator; sygna∏ ten nie dotyczy kierujàcych pojazdami, które w chwili rozpocz´cia nadawa-nia tego sygna∏u by∏y tak blisko sygnalizatora,
˝e nie mog∏yby byç zatrzymane bez gwa∏towne-go hamowania; sygna∏ ten informuje jednocze-Ênie, ˝e za chwil´ nadawany b´dzie sygna∏
w kszta∏cie kreski poziomej.
Sygna∏y powy˝sze dotyczà wszystkich kierunków jazdy pojazdów, dla których sà przeznaczone i mo-gà byç nadawane tylko w nast´pujàcej sekwencji:
sygna∏ w kszta∏cie kreski poziomej → sygna∏ w kszta∏cie kreski poziomej i dwóch kropek poziomo → sygna∏
w kszta∏cie kreski pionowej → sygna∏ w kszta∏cie dwóch kropek poziomo → sygna∏ w kszta∏cie kreski poziomej Sygna∏y dla kierujàcych autobusami nadawane sà przez sygnalizatory trójkomorowe SB o uk∏adzie komór i sekwencji nadawanych sygna∏ów jak na rys. 4.7.1 z umieszczonà u góry bia∏à tabliczkà z czarnym napisem „BUS”. Dopuszcza si´ zastoso-wanie komory sygnalizacyjnej, o takiej samej Êred-nicy jak pozosta∏e komory w sygnalizatorze, z
bia-∏ym napisem „BUS” na czarnym tle.
Rys. 4.7.1. Sygnalizator SB z sekwencjà sygna∏ów dla kierujàcych autobusami
*) Tabliczka z napisem „BUS” lub komora sygnalizacyjna z bia∏ym napisem „BUS”.