odbytego w W arszaw ie w dniu 10-go stycznia 1929 r. w Zakładzie Botanicznym Uniwersytetu.
O b e c n i : W iceminister W. R. i O. P. p. Dr. Sław om ir Czerwiński, Dyrektor Dep. Nauki i Szkół Wyższych Dr. St. Michalski oraz jego zastępca p. L. Ruszkowski, Naczelnik Wydziału Nauki p. Faustyn Dzik, delegaci M inisterstw a W. R. i O. P.: p radca Wojciech Przybyłowicz i ref. spraw ochrony przyrody p. Jan Karpowicz; z ram ienia Prezydjum Rady Ministrów p. radca Aleksander Nitribit, z ra
mienia M inisterstw a Spraw Zagranicznych p. radca Łaciński i ref. p. Z. Ficki, przedstawiciel Mini
sterstw a Spraw Wojskowych pułk. inż. Aleksander Bobkowski; z ram ienia M inisterstwa Rolnictwa Dyrektor Dep. Leśn. p. Jan Miklaszewski i p. radca Jan Kloska, delegat M inisterstw a Przemysłu i Handlu p. radca W ysoczański, delegat M inisterstwa Robót Publicznych p. radca dr. Mieczysław Orłowicz; z ramienia M inisterstwa Pracy i Opieki Społecznej p. ref. Siwecki, delegat M inisterstw a Reform Rolnych p. K. Kluźniak, Dyreklor Muzeum Przem ysłu i Rolnictwa p. S. Leśniewski.
O b e c n i c z ł o n k o w i e P. R. O. P.: prof. dr. Wł. Szafer (przewodniczący), p. Janusz Dom a
niewski (Zakopane), prof. dr. Seweryn Dziubałtowski (W arszawa), p. Ferdynand Goetel (W arszawa), prof. dr. W alery Goetel (Kraków), prof. dr. Bolesław Hryniewiecki (W arszawa), inż. Aleksander Ko- zikowski (Lwów), prof. dr. Stefan Kreutz (Kraków), p. W ładysław Lichtarowicz (Wilno), prof. dr. Mie
czysław Limanowski (Wilno), prof. dr. Józef Morozewicz (W arszawa), p. Jerzy Remer (W ilno), prof, dr. Michał Siedlecki (Kraków), prof. dr. Jerzy Smoleński (Kraków), prof. dr. Stanisław Sokołowski (Kraków), Adam hr. Stadnicki (Nawojowa), prof. dr. Adam Wodziczko (Poznań).
O b e c n i d e l e g a c i P. R. O. P .: Inż. G ottw ald i dr. St. Łabendziński (Obwodowy Komitet Ochrony Przyrody w Bydgoszczy), p. St. Serafin (Ciechocinek), p. W. W yspiański (Sosnowiec).
O b e c n i d e l e g a c i T o w a r z y s t w : P. J. Dom aniewski (Muzeum Tatrzańskie), p. E. G rabda (Koło Przyrodników S. U. W.), prof. dr. Piotr Hoser (Polskie Tow arzystwo Dendrologiczne), dr. R. Ja
kimowicz (Państw ow e Grono Konserw atorów Zabytków przedhistorycznych), p. W ładysław Jedliński (Związek Leśników), p. J. Kołodziejczyk (Polskie Tow arzystw o Krajoznawcze), inż. J. Kukucz (Kra
jow e T ow arzystw o Rybackie, Kraków), p. Edw ard Loth (Polskie Tow arzystw o Przyrodników im. Ko
pernika), p. Jerzy Loth (Polskie Tow arzystw o Geograficzne), p. Felicja Markowska (C. T. R.), dr. Jan Noskiewicz (Muzeum Dzieduszyckich, Lwów), prof. dr. Jan Nowak (Polskie Towarzystwo Geologiczne), inż. Aleksander Opalańczuk (Centralne Towarzystwo Rolnicze), dr. W ładysław Poliński (Państw ow e Muzeum Zoologiczne), red. J. Potęga (Tow arzystw o Przyrodnicze im. St. Staszica, Łódź), major Br. Romaniszyn (Zarząd Główny Polskiego T ow arzystw a Tatrzańskiego), p. B. Świderski (Polskie Tow arzystwo Geologiczne), prof. dr. Szymon W ierdak (Polskie Towarzystwo Dendrologiczne), p. Roman W ojtusiak (Koło Przyrodników U. U. J.).
W c h a r a k t e r z e g o ś c i b y l i o b e c n i : P oseł Ryszard Błędowski, p. A. Demianowicz, p. Antoni Dukalski, dr. Gajl, dr. M. Gieysztor, dr. Jaczewski, p. M. J. Janicki, p. Witold Mileski, por. Wiktor Romanow, dr. Roszkowski, prof. dr. Edw ard Schechtel, p. St. Sekułowicz, dr. Jan Sokołowski, prof, dr. Zygmunt Wóycicki, p. T. W iśniewski, p. Antoni W róblewski, i i.
I. Sprawozdanie Przewodniczącego P. R. O. P. za rok 1928.
Prof. Szafer otw iera Zjazd, dziękując wszystkim obecnym za przybycie i zdaje spraw ę z dzia
łalności Rady za rok 1928, odczytując wydane drukiem „Spraw ozdanie“ (osobne w ydawnictwo P. R. O. P.
Nr. 17, Kraków, 1929, stron 19).
II. Sprawozdanie delegata P. R. O. P. dla spraw parków pogranicznych.
Prof. Goetel zdaje spraw ę z przebiegu i wyniku prac, podjętych w roku 1929 około realizacji Parków Narodowych w Pieninach i w Tatrach, uzupełniając spraw ozdanie drukowane w 8-ym zeszycie
„Ochrony Przyrody“ (patrz str. 113) szeregiem szczegółów o faktach zaszłych w ostatnich m iesiącach;
w szczególności o zakupieniu przez Rząd na podstaw ie uchwały Komitetu Ekonomicznego Rady Mi
nistrów przełomu Pienińskiego na rzecz Parku Narodowego w związku z celami naukowo-kulturalnemi, ochrony przyrody i turystycznemi. P rzedstaw ia obecny stan w łasności w Tatrach i pomyślne wyniki akcji Polskiego T ow arzystw a Tatrzańskiego w spraw ie wykupna hal oraz plany dotyczące dalszej akcji w tym względzie, których realizacja zależy od poparcia finansowego przez Rząd. Udzielenie odpowiedniej subwencji na ten cel przyspieszyłoby realizację Parku. W dalszym ciągu zaznacza, że nader ważnem jest przeprowadzenie w najbliższej przyszłości ustaw y o ochronie przyrody, której projekt opracow ała Komisja Kodyfikacyjna R. P., gdyż ustaw a ta przewiduje tworzenie parków.
Parki stanowić będą atrakcję dla ruchu turystycznego krajowego i zagranicy i staną się niebawem ważnym czynnikiem rozwoju gospodarczego kraju.
1 0 6 C zęść u rzęd o w a
cieczki Geografów Roślin. Prof. Dziubałtowski opracował projekt rozszerzenia reżerwatu na Łysicy w Górach Świętokrzyskich. Komitet czyni starania o realizację rezerw atu w Puszczy Kampinoskiej pod W arszaw ą w granicach odmiennych nieco, niż to oznaczył w swej publikacji Dr. Kobendza;
podjął też inicjatywę w spraw ie inwentaryzacji drzew na terenie W arszawy. Ze spraw niepomyślnych poruszył prof. Hryniewiecki usunięcie prof. Paczoskiego ze stanow iska kierownika Rezerwatu w Bia
łowieży Oraz wycięcie tam że osobliwych typów leśnych: grabowo-klonowego i grabow o-jesionowego.
' P r o f . K o z i k o w s k i przedłożył spraw ozdanie z działalności Komitetu P. R. O. P. we Lwowie (patrz 84my zeszyt „Ochrony P rzyrody“, str. 112).
P to f .' L i m a n o w s k i zdając spraw ę z działalności Komitetu P. R. O. P. w Wilnie, zwrócił uwagę na trudności, z jakiemi Komitet w alczyć musi na terenie dotąd niezupełnie zbadanym . Trudno stosow ać zasady ochrony przyrody tam, gdzie się nowe tereny dopiero odkrywa. Ze względu na specjalne warunki pracy w W ileńszczyźnie, wykazuje prof. Limanowski konieczność uwzględnienia przez ośrodek wileński innych norm niż te, które stosują inne Komitety O. P. — a mianowicie ko
nieczność chronienia łącznie z przyrodą swojszczyzny oraz prowadzenia badań antropo-geograficznych;
w związku z tern rzucił myśl o tworzeniu rezerw atów antropo-geograficznych.
IV. Sprawozdanie Przewodniczącego L ig i Ochrony Przyrody z działalności w roku 1928.
P r o f . M o r o z e w i c z zdaje krótko spraw ę z działalności Ligi za czas od m arca do końca roku 1928. Liga walczyła początkowo z trudnościam i organizacyjnemi. Jej głównem zadaniem było zjednanie jak największej ilości członków w celu zdobycia potrzebnych dó ochrony przyrody funduszów.
Liga liczy obecnie 6.000 członków. Dzięki staraniom Ligi pow stał pierwszy w Polsce rezerwat pod
ziem ny: G rota Kryształowa we Wieliczce, który uporządkowany i ośw ietlony elektrycznie — zabezpie
czony został w zupełności. Liga ogłosiła konkurs na plakat propagandowy. W ystaw a nadesłanych prac odbędzie się w dniach 2 i 3 lutego podczas pierwszego zjazdu delegatów Ligi.
V. D yskusja nad sprawozdaniami.
W toku dyskusji poruszono następujące spraw y:
Usuniecie prof. Paczoskiego ze stanowiska kierownika Rezerwatu w Białowieży.
P r o f . W o d z i c z k o w yjaśnia okoliczności, w jakich się to stało i proponuje tekst rezolucji,
C zęść u rzęd o w a j g y
lasów państw owych istnieje podstaw a praw na do ustanow ienia statutu organizacyjnego, zostanie on zatem poddany rewizji. P onadto wyraził nadzieję, że konflikt, jaki pow stał między Ministerstwem Rolnictwa a Radą z powodu spraw y prof. Paczoskiego — która zapewne zostanie w niedługim czasie wy wniosek, aby Rada opracow ała odpowiedni referat, uzasadniający konieczność zaproszenia,;.przy
rodników do w spółpracy nad osuszeniem Polesia, i przez M inisterstwo W. R. i O. P. postarała .się, aby jeszcze w bieżącym roku zwołana została przez Ministerstwo Robót Publicznych specjalna kon
ferencja (patrz uchwały Zjazdu).
K ontakt z zagranicą. u:; '. r i
Radca dr. Orłowicz proponuje, aby Rada zainicjow ała stałe międzynarodowe zjazdy przew odni
czących organizacyj urzędowych ochrony przyrody, na wzór istniejących już kongresów przewodni
czących organizacyj urzędowych propagandy turystycznej. Prof. Siedlecki wyjaśnia, że spraw ą mię
dzynarodowej ochrony przyrody zajm ow ała się w r. 1928 Unją Biologiczna na posiedzeniach w Brukseli, a wynikiem akcji tej było założenie międzynarodowego biura, w yw iadów dla spraw ochrony przyrody pod patronatem Unji. Uważa projekt dra. Orłowicza za godny poparcia i wyraża zapatrywanie, że akcję tę należy prowadzić dalej przez Unję Biologiczną. Prof. Szafer jest zdania, że dobrzeby było zrealizować projekt dra Orłowicza najpierw jako organizację państw słowiańskich (patrz uchwały).
Sprawy tatrzańskie.
Prof. Limanowski zw raca uw agę na fakt, że prywatni w łaściciele w Tatrach — wykorzystując moment przed utworzeniem Parku Narodowego — dew astują w zastraszający sposób lasy. Oprócz tego staje się palącą kw estja kam ieniołomu pod Capkami. Kamień eksploatuje się tam w sposób ra
bunkowy. Proponuje zamknięcie kamieniołomu (patrz uchwały). W niosek ten popiera prof. Morożewicz podnosząc, że niem a potrzeby technicznej dla tej eksploatacji. Kamień ten — wapień dolomityczny leśnej opracowanych przez prof. Sokołowskiego. Fundacja nie dotrzym ała jednak wszystkich swych przyrzeczeń; stało się to powodem konfliktu między Radą a Fundacją.
W niosek prof. Limanowskiego, dom agający się zamknięcia kamieniołomu, uchwalono; prof.
Szafer w strzym ał się od głosowania.
108
C zęść urzęd o w ażeby skrzynki te, jako nienależycie w ykonane (konstrukcja ich bowiem nie je st tak prostą, jak się wydaje), nie okazały się dla ptaków nieodpowiednie. Proponuje, by M inisterstwo Rolnictwa wydało w tym względzie okólnik do Dyrekcyj Lasów Państw ow ych. W niosek przyjęto.
IX. W ybór członka Rady.
Prof. Szafer staw ia wniosek w spraw ie przedstaw ienia Panu M inistrowi W. R. i O. P. propo
zycji zam ianow ania członkiem Rady prof. Szymona W ierdaka, który obejm ie przewodnictwo Komi
tetu P. R. O. P. we Lwowie. W niosek przyjęto. uwłaczającej dla w ybitnego uczonego i znakomitego znawcy rezerwatów , którego zasługi ocenia cały św ia t naukowy. znaleźć w Polsce tak wyjątkowo ukwalifikowanego kierownika Rezerwatu, jakim był prof. Paczoski.
P. R. O. P. zw raca się w obec tego stanu rzeczy do M inisterstw a Rolnictwa z prośbą, aby:
1. Przyspieszono ostatecznie zatwierdzenie statutu Parku N arodowego w Białowieży.
2. Porozum iano się z P. R. O. P. co do obsady kierownictwa Rezerwatu w Białowieży. M inisterstw u Rolnictwa za dokonanie zakupna, M inisterstw u Spraw Zagranicznych i Robót Publicznych za stałe popieranie spraw y wykupna, M inisterstwu Skarbu za jej zatw ierdzenie; P.P. Ministrom W. R. i O. P. Switalskiem u, Rolnictwa N iezabytowskiem u, Spraw Zagranicznych Zaleskiem u, Robót Publicznych M oraczewskiemu, oraz Skarbu Czechowiczowi, — P. P. W iceministrom W. R. i O. P.
Czerwińskiemu i Skarbu dr. G rodyńskiem u oraz P. P. Dyrektorowi Departam entu Leśnictw a inż.
J. M iklaszewskiemu i Naczelnikowi Urządzenia lasów D ep.L eśn. M inisterstw a Rolnictwa inż. Stankie
wiczowi, D yrektorowi Lwowskiej Dyrekcji domen i lasów inż. Kączkowskiemu i inspektorowi tejże ruchu turystycznego krajowego i zagranicznego, co ma doniosłe znaczenie gospodarcze tak dla lud
ności m iejscowej, jak dla całego państw a.
C zęść urzędow a 1 0 9
Zjazd uprasza Ministerstwo Rolnictwa o jak najdalej idące wzmocnienie uposażeniowe i perso
nalne akcji ochrony lasów na Podhalu.
3. Zjazd P. R. O. P. w ita z uznaniem prow adzoną przez Polskie Tow arzystwo T atrzańskie akcję wykupna niektórych najbardziej zagrożonych hal tatrzańskich w celu ochrony ich przyrody. Zjazd P. R. O. P. popiera starania Polskiego T ow arzystw a Tatrzańskiego o uzyskanie na ten cel subwencji swego poparcia celem jej jaknajrychlejszego przeprow adzenia przez ciała ustawodawcze.
5. Zjazd P. R. O. P. w yraża radość z powodu zainteresow ania się spraw ą utworzenia pogra
nicznych parków narodowych, jednej z najpotężniejszych naszych organizacyj kulturalnych, jaką jest Związek Nauczycielstw a Szkół Powszechnych i zwraca się do Związku z apelem, aby akcję* sw ą w tym kierunku zechciał dalej usilnie prowadzić.
6. Zjazd w ita z uznaniem postanow ienie M inisterstw a Rolnictwa powiększenia rezerwatu na Howerli i uprasza M inisterstwo Rolnictwa i Dyrekcję Domen i Lasów we Lwowie o przeprowadzenie w roku bieżącym prac zm ierzających do dalszego jeszcze rozszerzenia i definitywnego utrw alenia lasów rezerwatu, przyczem do w spółpracy należałoby pociągnąć organizacje kulturalne i gospodarcze, działające na terenie Beskidów Wschodnich. z Radą wyznaczono na Polesiu tereny, które ulegną najmniejszym zmianon hydrologicznym i topo
graficznym, na rezerw aty przyrody. Przed wykonaniem osuszenia Polesia m uszą być na Polesiu wy
konane w szechstronne badania naukowo-przyrodnicze, które powinny być poparte przez M inisterstwo W. R. i O. P.
W nioski dr. M. Orłowicza.
1. Zjazd postanaw ia, że Rada zainicjuje międzynarodowe zjazdy przewodniczących organizacyj urzędowych ochrony przyrody, w ciągając do akcji tej państw a słowiańskie.
2. Niezależnie od powyższej organizacji, Rada brać będzie nadal udział w akcji Unji Biologicz
nej Akademji Umiejętności, dotyczącej międzynarodowej organizacji ochrony przyrody.
3. Zjazd prosi, aby Ministerstwo W. R. i O. P. przyznało kredyt na utrzymanie osobnej siły
n o
C zęść u rzęd o w arakterystycznej m asie drobnoziarnistej, w postaci wielkich turni, które eksploatuje się obecnie na szuter drogowy. . ' j .
W niosek prof. dr. Szafera.
1. Zjazd zw raca się do M inisterstw a W. R. i O. P., M inisterstwa Robót Publicznych i Minister
stw a Rolnictwa z prośbą o udzielenie subwencji na wydanie przewodnika po Puszczy Białowieskiej w języku polskim i trzech obcych językach: francuskim, angielskim i niemieckim.
W niosek delegata P. R. O. P. Serafina.
1. Po przedłożeniu przez w nioskodaw cę odpow iedniego planu, Rada poczyni kroki o wyłączenie p6\wiych. terenów w Ciechocinku z gospodarki, a to w celu zapew nienia ochrony flory słonorośli w Ciechocinku.
XI. Zamknięcie Zjazdu.
Prof. Szafer dziękuje wszystkim obecnym za wzięcie udziału w obradach i zam yka Zjazd.