Elena Vladimirovna Andrianova
Tyumen State University, Russian Academy of Sciences
Andrey Vladimirovich Davydenko Vladimir Aleksandrovich Davydenko Gulnara Fatykhovna Romashkina Jerzy Kaźmierczyk
Bezpieczeństwo żywnościowe gospodarstw domowych w Rosji i jej regionach (na przykładzie regionu tiumeńskiego):
problemy i sprzeczności
Celem artykułu jest ocena polityki rolnej zgodnie z celami wyznaczonymi przez rosyjskie władze.
Wykorzystano do tego „Badanie bezpieczeństwa żywnościowego na południu regionu tiumeńskiego”
przeprowadzone na zlecenie regionalnej Dumy Tiu-meńskiej (ankieta obejmująca reprezentatywną próbkę regionalną 1600 osób, 50 wywiadów eksperckich), a także dane Rosstat. W latach 2014–2019 rząd FR próbował trzech strategii stymulowania krajowej produkcji produktów zwierzęcych i zapobiegania importowi: barier taryfowych i pozataryfowych, wsparcia indywidualnych hodowców zwierząt oraz częściowego embarga na import żywności. Wsparcie rządowe wystarczająco dobrze stymulowało produk-cję mięsa drobiowego i wieprzowiny. Znaczna część tego wsparcia miała formę pożyczek inwestycyjnych udzielonych agrobiznesowi i subsydiowania stóp procentowych. Z drugiej strony, rosyjscy konsumenci wspierają nieefektywny sektor hodowli zwierząt, płacąc więcej za mięso niż konsumenci w innych krajach. Od 2003 r. ceny konsumpcyjne wieprzowiny, wołowiny i drobiu były średnio o 65%, 32% i o 36%
* Pierwsza część streszczeń została przedstawiona w „Biuletynie PTE” nr 4/2019 (http://www.pte.pl/pliki/1/68/
Biuletyn_4_2019.pdf, s. 114–126).
wyższe niż ceny na rynku światowym. Oceniono problemy bezpieczeństwa żywnościowego w różnych warstwach społecznych w Rosji. Analiza porównaw-cza danych z USA wskazała, że poziom konsumpcji w odpowiadających sobie grupach społecznych jest zbliżony. Ten wniosek stanowi podstawę dalszych ba-dań porównawczych działalności rolno ‑przemysłowej w Rosji, USA i krajach Unii Europejskiej.
Bartłomiej Bajan
Aldona Mrówczyńska ‑Kamińska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Znaczenie agrobiznesu w polskiej gospodarce narodowej na tle krajów Unii Europejskiej Celem opracowania było określenie znaczenia agrobiznesu w polskiej gospodarce narodowej na tle wybranych krajów Unii Europejskiej. Badanie przeprowadzono dla 2014 r. na podstawie tablic prze-pływów międzygałęziowych znajdujących się w ba-zie World Input ‑Output Database. Badanie wykazało, że zależność udziału PKB agrobiznesu i wartości PKB na mieszkańca w Unii Europejskiej charak-teryzuje się trendem wykładniczym. Do pewnego momentu wraz ze wzrostem gospodarczym udział PKB agrobiznesu spada, a następnie nieznacznie wzrasta. W Polsce udział ten jest nadal dość wysoki i stanowi blisko 10% PKB. Podobny trend w Unii Europejskiej można zaobserwować, jeżeli chodzi o zatrudnienie w agrobiznesie. Również w tym przy-padku Polska charakteryzuje się wysokim udziałem na poziomie ponad 16% ogółu zatrudnionych. Żad-nego wyraźŻad-nego trendu nie zaobserwowano, jeżeli chodzi o udział agrobiznesu w produkcji globalnej krajów Unii Europejskiej. Wskazuje to na różnice w bezpośredniej wydajności materiałowej, rozumia-nej jako relacja zużycia pośredniego do produkcji globalnej, pomiędzy krajami.
Kristina Bannova Daria Lazutina
Tyumen State University, Financial and economic Institute Vitali Khoroshavin
Tyumen State University, Institute of Earth Sciences Heterogeneity of the GRP structure as a risk and a resource for increasing life quality: Case
of Kurgan region, Russian Federation The article puts forward a hypothesis about the po-ssibility of using a GRP structure cluster analysis in order to get better localized and more system planning of regional socio ‑economic development. We studied GRP structure on the example of a South ‑Ural cluster for the period 2005–2017. We based this analysis on the index method, including the Salai index and new developed structure index. In the analyzed period, we revealed significant specifics of the regional eco-nomies’ structures in the frames of one geographical cluster. Specific structure of the regional economy is both a significant risk factor and an important resource for systematic regional development and should be taking into account in the strategic decision ‑making.
The results of the research analysis did not show any sufficient change in the structure of the GRP in the analyzed period, which indirectly proves the absence of managerial and political influence on this indicator in the context of implementing long ‑term state policy.
At the same time, significant reserves were discovered for using the proposed GRP cluster analysis metho-dology, including the suggested structure index, in developing strategies of the regional social ‑economic development, programs of increasing regional life quality, and programs of improving regional food and economic security in their complex relationship.
Kristina Bannova Daria Lazutina
Tyumen State University, Financial and economic Institute
Digital taxation: Tax administration challenges and business solutions
Federal Tax Service has recently turned into one of the largest and most effective IT organizations not only in Russia but also in the world. The digital agenda obliges taxpayers to strictly fulfill the duties of calculating and paying taxes, and today it is more important than ever to understand the revolutionary processes in the control and audit environment to minimize tax risks.
According to the Boston Consulting Group, Russia is 5–8 years behind the leaders of digital transforma-tion, which include South Korea, Denmark, the UK,
Sweden, Norway and the Netherlands. However, in the field of digitalization of tax administration, Russia, by contrast, occupies a leading position in the world.
The process of tax digitalization in Russia provides for the creation of a virtual transactional environ-ment – a closed digital ecosystem that connects the IT platforms of the Federal Tax Service and taxpayers in real time, in which all business entities will complete transactions, and the Federal Tax Service will be able to automatically calculate and withhold taxes at the time of transaction, those. Fulfillment of tax obliga-tions occurs automatically and „without effort”.
Tax innovation of 2019 was an experiment to es-tablish a special tax regime „Profit tax” in the city of Moscow, Moscow and Kaluga regions, as well as in the Republic of Tatarstan (Tatarstan) (Federal Law of November 27, 2018 No. 422‑FZ (hereinafter – PIT).
Katarzyna Boratyńska
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Instytut Ekonomii i Finansów
Bankructwo przedsiębiorstw w sektorze rolno -żywnościowym:
wybrane mechanizmy regulacyjne Bankructwo przedsiębiorstw w sektorze rolno‑
‑żywnościowym generuje koszty publiczne i prywatne.
Wprowadzanie mechanizmów ograniczających ryzyko bankructwa ma zatem duże znaczenie gospodarcze, zarówno z perspektywy makro‑, jak i mikroekono-micznej. Szczególnie istotne są działania regulacyjne, zapewniające bezpieczeństwo żywnościowe. W arty-kule podjęto próbę określenia mechanizmów regula-cyjnych, wpływających na ograniczanie ryzyka i skali bankructw w gospodarce.
Ryszard Borowiecki
Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej Barbara Siuta ‑Tokarska
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Nauka o zarządzaniu
a idea zrównoważonego i trwałego rozwoju W opracowaniu zwrócono uwagę na istotę nauki o za-rządzaniu oraz ukazano jej znaczenie na rzecz realiza-cji zrównoważonego i trwałego rozwoju, rozumianego jako żywa idea gospodarki przełomu XX i XXI wieku.
W pracy postawiono trzy pytania badawcze, które stanowią punkt odniesienia do podjętych rozważań naukowych. W tym też kontekście odniesiono się do występujących powiązań i zależności między zarzą-dzaniem jako teorią i praktyką a zrównoważonym i trwałym rozwojem. Wskazano na potrzebę uhierar-chizowania paradygmatu zrównoważonego i trwałego
HA X KONGRESU EKONOMISTÓW POLSKICH
rozwoju w ramach nurtu teoretycznego zarządzania, zaś w aspekcie nurtu praktycznego – na konieczność obrania drogi, określonej poprzez ekonomię umiaru.
Michał Brzeziński Katarzyna Sałach Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych
Nierówności dochodowe i majątkowe w Polsce: nowe wyniki wykorzystujące dane pozaankietowe Praca podejmuje problem oszacowania poprawnych poziomów nierówności dochodowych i majątkowych w Polsce przy wykorzystaniu danych ankietowych, podatkowych oraz danych pochodzących z list naj-bogatszych Polaków. Wykorzystujemy metody oparte na imputacji najwyższych wartości dochodów i ma-jątków na podstawie modelu Pareta dopasowanego do połączonych danych ankietowych i pozaankietowych.
Wyniki wskazują, że faktyczne nierówności docho-dowe i majątkowe w Polsce są znacząco wyższe, niż pokazują to oficjalne oszacowania oparte wyłącznie na danych ankietowych. W szczególności faktyczny poziom współczynnika Giniego dla rozkładu docho-dów w 2015 r. był około 25% wyższy niż obliczony na podstawie danych ankietowych. Z kolei skorygowany współczynnik Giniego dla majątków netto gospo-darstw domowych był w roku 2014 wyższy o około 9% niż jego odpowiednik uzyskany wyłącznie na podstawie danych ankietowych. Nasze rezultaty su-gerują, że standardowy pogląd, zgodnie z którym nie-równości dochodowe w Polsce są obecnie relatywnie umiarkowane, a transformacja gospodarcza w Polsce była procesem relatywnie egalitarnym, powinien być zrewidowany.
Sławomir Bukowski Marzanna Lament
Uniwersytet Technologiczno ‑Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu
Raportowanie niefinansowe a rozwój rynków ubezpieczeniowych krajów UE-15
Specyfika funkcjonowania zakładów ubezpieczeń, wynikająca z postrzegania ich jako instytucji zaufania publicznego powoduje, że dbają o swój wizerunek, chcą być postrzegane jako wiarygodne i podejmują w związku z tym odpowiednią politykę informacyjną.
Przejawem dbałości o wizerunek jest wdrażanie idei CSR oraz raportowanie o podejmowanych działaniach społecznie odpowiedzialnych. Analiza korzyści, wy-nikających z raportowania niefinansowego pokazuje, że może przyczyniać się do wzmocnienia lub poprawy
wizerunku i stanowić podstawę podejmowanych decy-zji konsumenckich. Przyjęto zatem, że raportowanie niefinansowe może stanowić czynnik wpływający na rozwój rynków ubezpieczeniowych.
Celem opracowania jest zbadanie zależności pomię-dzy stopniem raportowania niefinansowego a rozwo-jem rynków ubezpieczeniowych krajów UE‑15.
W opracowaniu zastosowano analizę literatury przedmiotu oraz analizę opartą na modelowaniu ekonometrycznym. W tym celu skonstruowano zbi-lansowany model panelowy. Za miarę rozwoju ryn-ków ubezpieczeniowych przyjęto wskaźnik penetra-cji – składka przypisana brutto/PKB. Model objaśnia kształtowanie się wskaźnika penetracji w zależności od miar charakterystycznych dla poszczególnych ryn-ków ubezpieczeniowych.
W badaniach wykorzystano dane roczne krajów UE‑15 za lata 2004–2016, zgromadzone przez OECD.
Spełnianie obowiązku raportowania niefinansowego ustalono na podstawie bazy raportów niefinansowych GRI (Global Reporting Intiative).
Artur Chaberski Polska Akademia Nauk
Firmy rodzinne wobec wyzwań gospodarki 4.0
Zmiany techniczne w zakresie technologii cyfrowych powodują postęp w zakresie świadczenia usług oraz sprzedaży towarów drogą elektroniczną. Wpływa to na szybszy rozwój sektora dóbr niematerialnych i gospodarki współdzielenia, a także digitalizację ży-cia codziennego. Wywołuje to również konieczność stałej adaptacji przedsiębiorstw do wymogów oto-czenia, a więc gospodarki cyfrowej. Przedmiotem artykułu będą procesy transformacji firm rodzinnych do warunków gospodarki 4.0. Przedstawione zostaną przykłady firm rodzinnych polskich i zagranicznych różnej wielkości aktywnych w procesach automaty-zacji, wykorzystania nowych technologii, sztucznej inteligencji, Internetu rzeczy, chmury cyfrowej oraz nowych rozwiązań biznesowych. Pozwoli to na iden-tyfikację wyzwań z jakimi mają do czynienia te firmy w warunkach postępu rewolucji przemysłowej 4.0.
Marcin Czaplicki
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Podażowe ograniczenia akcji kredytowej w Polsce. Dlaczego po 2015 roku Polska
gospodarka się demonetyzuje?
Referat rozwija koncepcję wolnego kapitału regu-lacyjnego (ang. free bank capital), uzupełniając ją o aspekt wag ryzyka aktywów, pokazując, że dla
akcji kredytowej banków oprócz popytu (przybliża-nego m. in. przez zmiany PKB) istotne są czynniki podażowe, w szczególności rentowność, płynność, a także adekwatność kapitałowa. W referacie zapro-ponowana zostanie nowa miara restrykcyjności wy-mogów kapitałowych, określająca zdolność banków do ekspansji portfela kredytowego przy posiadanych funduszach własnych (vs minimum regulacyjne).
Bazując na koncepcji tzw. reversal interest rate, to jest granicznej stopy procentowej, której przekro-czenie (od góry) czyni z pozoru akomodacyjną po-litykę pieniężną – restrykcyjną, pokazane zostanie (na przykładzie Polski), w jaki sposób obniżki stóp procentowych w warunkach restrykcyjnych wymo-gów kapitałowych mogą mieć negatywny wpływ na ekspansję kredytową banków (zaburzenie funkcjo-nowania kanału kredytowego polityki pieniężnej).
Referat rozwija koncepcję wolnego kapitału regu-lacyjnego (ang. free bank capital), uzupełniając ją o aspekt wag ryzyka aktywów, pokazując, że dla akcji kredytowej banków oprócz popytu (przybliża-nego m. in. przez zmiany PKB) istotne są czynniki podażowe, zwłaszcza rentowność, płynność, a także adekwatność kapitałowa. W referacie zapropono-wana zostanie nowa miara restrykcyjności wymo-gów kapitałowych, określająca zdolność banków do ekspansji portfela kredytowego przy posiadanych funduszach własnych (vs minimum regulacyjne).
Wykorzystując kwartalne dane ze sprawozdań fi-nansowych 9 największych banków w Polsce za lata 2005–2019, pokazane zostanie, że spadek tempa akcji kredytowej od 2015 r. i postępującą demonetyzację polskiej gospodarki (spadek relacji kredytu do PKB) wywołała kombinacja trzech czynników: obniżenia stóp procentowych NBP, wprowadzenia podatku ban-kowego oraz zacieśnienia regulacji ostrożnościowych rozumianego jako zmniejszenie zdolności kapitałowej banków do ekspansji kredytowej.
Wawrzyniec Czubak Krzysztof Pawłowski
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Inwestycje w polskim rolnictwie
po akcesji do UE
Podmioty gospodarcze realizują inwestycje w celu odtwarzania i zwiększenia potencjału produkcyj-nego i wyników ekonomicznych w długim okresie.
Jednak proces inwestycyjny wymaga zaangażowa-nia znacznych środków finansowych, co w zderze-niu ze specyfiką działalności rolniczej powoduje, że rządy wielu krajów prowadzą odrębną politykę rolną. W ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE umożliwiono gospodarstwom wsparcie w formie
współfinansowania inwestycji. Celem badań było zbadanie wpływu działań WPR na wzrost poziomu inwestycji w Polsce oraz określenie specyfiki gospo-darstw korzystających z proinwestycyjnych działań WPR. Uzyskane rezultaty wskazują, że akcesja do UE i implementacja funduszy WPR spowodowała impuls inwestycyjny i podwojenie nakładów inwe-stycyjnych w rolnictwie. W gospodarstwach rolnych fundusze WPR wpisują się w sukcesywnie prowa-dzony proces inwestycyjny. Efektywność czynników produkcji beneficjentów proinwestycyjnych działań WPR była zbliżona (w okresie poprzedzającym ko-rzystanie z funduszy) do wyników grupy kontrolnej.
Korzystanie z fakultatywnych proinwestycyjnych działań II filara WPR nie jest domeną gospodarstw sprawniejszych ekonomiczne.
Bazyli Czyżewski Aleksander Grzelak
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Koncepcja ekoefektywności w rolnictwie i jej determinanty zasobowe
Niejednokrotnie w literaturze tematu podnoszony jest problem dotyczący wpływu gospodarstw rol-nych na środowisko. Pytaniem otwartym pozostaje czy transformacja nakładów środowiskowych na efekty produkcyjne jest bardziej efektywna w jed-nostkach większych, czy mniejszych? Problem ten nie jest bez znaczenia dla kierunków ewolucji wsparcia rolnictwa w ramach wspólnej polityki rol-nej (WPR) w przyszłej perspektywie budżetowej UE. Głównym celem opracowania jest rozpozna-nie wpływu czynników wytwórczych (ziemi, pracy, kapitału) gospodarstw rolnych w krajach UE na kształtowanie się ekoefektywności, jak i przedsta-wienie samej koncepcji ekoefektywności. Termin
„ekoefektywność” definiowany jest z perspektywy środowiskowej wartości zrównoważonej (environ‑
mental sustainable value – ESV). Zakres podmio-towy badań odnosi się do sytuacji tzw. przeciętnych gospodarstw rolnych z regionów UE(28), natomiast zakres czasowy dotyczy lat 2004–2015. W arty-kule wykorzystujemy analizę danych panelowych z wykorzystaniem modelowania within ‑between.
Główne wnioski z badań są następujące: 1) wyższe wyposażenie kapitałowe, a niższe w czynnik pracy działa korzystnie na ekoefektywność. Oznacza to, że gospodarstwa kapitałochłonne efektywniej trans-formują dane nakłady środowiskowe na efekty pro-dukcyjne; 2) najsilniejsze relatywne oddziaływanie na kształtowanie się ekoefektywności odnotowano dla kapitału. Z kolei wpływ czynnika pracy i ziemi na ESV był negatywny.
HA X KONGRESU EKONOMISTÓW POLSKICH
Vladimir Aleksandrovich Davydenko Tyumen State University,
Head of the Research Center Jerzy Kaźmierczyk
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Tyumen State University
Zaufanie jako element posegmentowanego rynku pracy
W artykule podjęto temat powiązań zaufania z mo-delem segmentacji zatrudnienia. Scharakteryzowano warunki rynkowe sprzyjające występowaniu seg-mentacji zatrudnienia. Analizowano funkcjonowanie modelu segmentacji zatrudnienia opartego na wielu koncepcjach i teoriach segmentacji zatrudnienia, a w szczególności na koncepcji dualnego rynku pracy. Matryca zatrudnienia obejmuje: instrumenty polityki personalnej, postrzeganie stosunków pracy, zmienne demograficzno ‑społeczne charakteryzujące pracowników, zmienne ekonomiczne, charakteryzu-jąc pracodawców, a także wymiar poziomu analizy.
Określono, w jaki sposób model może służyć do ana-lizy zatrudnienia. W dalszej części tekstu przeanali-zowano funkcjonowanie zaufania według koncepcji J.S. Colemana, który przy jego analizie wykorzystał zarówno wysokość potencjalnego zysku lub straty z zaangażowania się, jak i ich prawdopodobień-stwo. Pokazano, w jaki sposób takie pojmowanie zaufania rozwija abstrakcyjne myślenie o zaufaniu oraz jak może zostać wykorzystane w praktyce.
Następnie analizowano, gdzie w modelu segmentacji zatrudnienia można odnaleźć elementy zaufania zgodne z koncepcją J.S. Colemana. Zauważono, że powiązanie modelu segmentacji zatrudnienia z aspektem zaufania pozwala na stawianie szeregu pytań badawczych. Całość rozważań kończą wnioski oraz wskazanie na te aspekty analizy, które warto rozwijać.
Roman Dolczewski
Polskie Towarzystwo Ekonomiczne O skrócenie dystansu strategicznego
Polska w globalnym świecie jest skonfrontowana z kryzysami trapiącymi świat, zwłaszcza z kryzysem klimatycznym i kryzysem zadłużenia. Po zmianie systemu politycznego i gospodarczego w roku 1989 Polska przeszła pomyślną transformację z gospo-darki planowej do gospogospo-darki rynkowej, niestety błędy w transformacji spowodowały zmianę jej cha-rakteru: z gospodarki producentów na gospodarkę
służących zagranicznym inwestorom. Kolejne rządy cechowała ignorancja i brak profesjonalizmu w kie-rowaniu gospodarką, czego skutkiem jest opóź-nienie technologiczne wobec czołowych krajów zachodnich. Po trzech dekadach przemian głównym problemem jest kryzys polskiej energetyki, opartej na węglu. Skutek to przodowanie Polski w truciu Polek i Polaków smogiem, bez perspektywy po-prawy sytuacji. Efektem takiej polityki jest ogromny dystans strategiczny zwłaszcza wobec najbliższego sąsiada – Niemiec w strukturze miksu energetycz-nego: Niemcy mają już potencjał energetyki fo-towoltaicznej 40 gigawatów – większy niż całej polskiej energetyki, z planem osiągnięcia do 2050 udziału energetyki z OZE poziomu 50%. Dla skró-cenia dystansu strategicznego trzeba zrezygnować z budowy elektrowni jądrowych i wybudować w ich miejsce kilka wielkich elektrowni fotowoltaicznych oraz z pomocą państwa milion małych takich elek-trowni przez milion prosumentów. Trzeba też wyku-pić od Włochów fabrykę samochodów osobowych w Tychach i uruchomić tam produkcję osobowych samochodów elektrycznych.
Maria Dunin ‑Wąsowicz
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Brexit, suwerenność i strategia handlowa UK
Podczas referendum w czerwcu 2016 r. społeczeń-stwo Wielkiej Brytanii (UK) opowiedziało się za finalizacją członkostwa państwa w Unii Europej-skiej (UE). Badania wskazują, że do przyczyn sta-nowiska Brytyjczyków zalicza się przeświadczenie o braku szans wzmocnienia gospodarczego status quo państwa ze względu na unijne zapisy trakta-towe ograniczające prawo członka UE do funkcjo-nowania jako suwerenny podmiot w międzynaro-dowym systemie handlowym. Tak formułowany pogląd koliduje z wizją budowy nowej globalnej potęgi UK polegającej na ukształtowaniu silnych więzów handlowych w systemie transatlantyckim, z państwami dawnego Commonwealthu oraz Dale-kiego Wschodu. Niniejszy artykuł bada możliwości realizacji tak rozumianej koncepcji strategii han-dlowej UK. Po pierwsze analizuje stan stosunków handlowych Wielkiej Brytanii na wskazanych kie-runkach i widzianych z długoletniej perspektywy historycznej. Po drugie, przedstawia potencjalne skutki brexitu dla handlu UK ze względu na dys-kutowane kierunki wymiany. Po trzecie, wyjaśnia szanse realizacji planowanej strategii w warunkach wybranych scenariuszy brexitu.
Magdalena Ebisch ‑Stenzel Marcin Łuszczyk
Polityka społeczna w doktrynach liberalnych
Zmieniające się uwarunkowania gospodarcze wpły-wały na modyfikację poglądów i doktryn ekono-micznych oraz kształtowanie się polityki społecznej w poszczególnych okresach. Celem artykułu jest prezentacja genezy oraz założeń polityki społecznej w doktrynach liberalnych. Autorzy stawiają hipotezę, iż efektywna polityka społeczna uwarunkowana jest istnieniem gospodarki rynkowej, zaś państwo, jako podmiot tej polityki, odpowiedzialne jest za ograni-czenie poczucia niepewności ekonomiczno ‑społecznej oraz promowanie solidarności i dobrobytu społecz-nego.
Zdaniem autorów działania państwa w sferze spo-łecznej wymagają integracji polityki gospodarczej i społecznej. Efektywny sposób prowadzenia poli-tyki społecznej zawiera ordoliberalna myśl ekono-miczna.
Aneta Ejsmont
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach Wpływ kooperacji
na ekonomiczną wartość przedsiębiorstwa Realna sfera gospodarki determinuje zarówno wiele szans, jak i zagrożeń, z którymi na co dzień zmagają się przedsiębiorstwa. Wielu przedsiębiorców zwłaszcza tych, którzy rozpoczynają swoją działalność gospodarczą musi stawiać czoła wyzwaniom zwią-zanym z obiektywnymi trendami technologicznymi.
Niesprostanie wciąż rosnącym wymaganiom natury technologicznej wynikającym z nieustannie rozprze-strzeniającej się na co raz to większą skalę globalizacji niesie za sobą konsekwencje w postaci bankructwa przedsiębiorstwa niezależnie od wielkości określonego podmiotu gospodarczego. Upadłość firmy ma wpływ
Niesprostanie wciąż rosnącym wymaganiom natury technologicznej wynikającym z nieustannie rozprze-strzeniającej się na co raz to większą skalę globalizacji niesie za sobą konsekwencje w postaci bankructwa przedsiębiorstwa niezależnie od wielkości określonego podmiotu gospodarczego. Upadłość firmy ma wpływ